Gece Haberleri 22 Haziran 2024 Cumartesi

  • 3 ay önce
Gece Haberleri, 24 saatin tüm gelişmelerini ekrana getiriyor.

Category

🗞
News
Transcript
00:00:00İyi akşamlar CNN Türk ekranlarına hoş geldiniz ben Samet Güner her akşam olduğu gibi bu
00:00:12akşam da konuklarımızla birlikte gündemi değerlendireceğiz Fulya Öztürk'ün bıraktığı
00:00:17yerden aslında biz devam edeceğiz ne konuşacağız bu akşam her akşam olduğu gibi kısa bir
00:00:23ziyaret yapalım aslında Putin'in ziyareti hatta ziyaretlerini konuşacağız çünkü Rusya
00:00:29lideri Putin ülkesinin batı ablukasını kaldırmak için aslında doğuya yönlendi diyebiliriz kısa
00:00:36bir sınırı olan hemen yakınındaki Kuzey Kore'ye aslında Kuzey Kore'de neredeyse tüm dünyadan
00:00:43izole olarak bir süreç geçiriyor bir aslında yapısal bir durumu var ama Rus lider hemen Kuzey
00:00:51Kore'ye bir ziyaret gerçekleştirdi o ziyaretin hemen ardından da Vietnam'a bir ziyaret
00:00:57gerçekleştirdi Putin bu ziyaretler ne anlama geliyor Putin batı ablukasını kaldırmak için
00:01:05kendine başka bir yöntem mi arıyor tabi bunun yanında akıla gelen sorular var Ukrayna ile
00:01:10savaşı devam ediyor Rusya'nın üçüncü yılının içerisinde iki yılı doldurdu savaş acaba kendine
00:01:16başka müttefikler mi arıyor hatta bu noktada Kuzey Kore ile bir anlaşma da yaptılar o anlaşma
00:01:24neydi baktığımız zaman bu anlaşmaya 24 yıl sonraki bu bir ziyareti gerçekleştirmişti baktığımız
00:01:31zaman Rus lider Kuzey Kore'yi ziyaret etmişti Kuzey Kore ve Rusya arasında savunma işbirliği
00:01:38anlaşması imzalandı bu anlaşmaya göre taraflardan biri üçüncü bir ülke saldırısı altında kalması
00:01:46birlikte savaşacaklar Putin'in bir başka kritik ziyareti de biraz önce söyledim Vietnam'a yapılmıştı
00:01:53peki Rusya'nın batı dışı ülkelerle işbirliği geliştirme çabası nasıl bir sonuç verecek dünyada
00:02:00etkileri ne olacak aslında baktığımızda bir başka ittifak mı oluşuyor batıya karşı Amerika'ya
00:02:07karşı bu önemli soğuk savaş sonrasında atılan önemli adımlardan biri tabi Orta Doğu'da karışık
00:02:14Orta Doğu'da da aslında Amerika'nın Suriye'ye baktığımızda Amerika ve Rusya'nın karşı karşıya
00:02:20geldiğini o bölgeyi paylaştığını nispeten görebiliyoruz tabi İran'da var İran'ı da belki de
00:02:27bu Rusya Kuzey Kore Vietnam belki Çin'i de içine katarsak İran'da bu noktada bunlarla birlikte
00:02:36yer alıyor diyebiliriz dünya neredeyse ikiye bölünüyor peki ne olacak ne yaşanacak bunları
00:02:43etkilerini gelişmelerini konuşacağız konuklarımızla birlikte efendim hoş geldiniz ben Samet Güner
00:02:49özel yayınımız başlıyor işte bu tahtalar üstünden geçtiler buradan yürürken arkada büyük patlamalar
00:03:02yaşanıyordu 2 yıl sonra Ukrayna'dayız İrpinliler oradan kaçarak yıkılmış olan İrpin köprüsünden
00:03:10kaçıp hayata tutunmaya çalışmışlardı onlar hayatlarını kurtarabilmek için bu ince tahta yoldan
00:03:18geçtiler her noktada sirenlerin hala çaldığını söylüyorlar çalan her sirenle birlikte yaşadığımız
00:03:26korkuyu hala yaşıyoruz diyorlar konuklarımızı tanıtarak başlayalım istiyorum artık sorularımızı
00:03:38yaşanan gelişmeleri değerlendirmeye gazeteci Güngör Yavuz Aslan bizimle birlikte stüdyomuzda
00:03:43hoş geldiniz hoş bulduk merhabalar ve Rumeli Üniversitesi öğretim üyesi doktor Cihan Günyel'de
00:03:48bizimle birlikte olacak Sayın Günyel siz de hoş geldiniz hoş bulduk iyi yayınlar Samet Bey
00:03:53teşekkür ediyorum aslında konu başlıklarımızı paylaştık buna ek olarak da vaktimiz kalırsa
00:03:58şunu da söyleyeyim tabii Putin'in ziyaretlerini konuşacağız ama Amerika'ya da bakacağız Amerika'da
00:04:04çünkü Orta Doğu'da karışıklık varken Rusya bu ziyaretleri yaparken belki de artık ortaklıkları
00:04:11diyelim Amerika'da Kasım ayında gerçekleşecek seçim yaklaşıyor Trump'la Biden karşı karşıya
00:04:18gelecek TV ekranlarında bunu da konuşacağız bu başlığa da bakacağız ama izleyicilerimiz için
00:04:23şu hatırlatmayı da yapayım Instagram'dan mesaj atabilirsiniz aslında bu gelişti kendi kendine
00:04:30konuştukça izleyicilerimiz siz değerli izleyicilerimiz bize mesajlar attınız Instagram'dan
00:04:35attığınız mesajları ben yorumlarınızı sorularınızı konuklarıma yönlendireceğim böyle devam edeceğiz
00:04:43hemen geçelim konularımızı konuşmaya Rusya'nın aslında ziyaretini konuşmak istiyorum çünkü
00:04:49Rusya devlet başkanı Putin 24 yıl sonra Kuzey Kore'yi ziyareti ne ifade ediyor Rusya büyük bir
00:04:57en önemli sorulardan biri bu Kuzey Kore ziyareti nasıl okunmalı bir gazeteci gözünden Güngör
00:05:04Yavuz Arslan sizinle başlayalım daha sonra uluslararası ilişkiler açısından sizin yorumlarınızı
00:05:10alacağım Sayın Güngör şimdi her şeyden önce Rusya Putin'in bu ziyaretlerindeki şifrelerden
00:05:16biri yeni bir güvenlik iklimi oluşturmaya çalışıyor ben şöyle yorumlarım Putin kendi
00:05:21bakını kuruyor çünkü Ukrayna Savaşı'nda mücadeleyi sadece 1200 kilometrelik cephe
00:05:27hattında değil global ilçekte ve büyük fotoğrafın içinde gerçekleştirmeye çalışıyor
00:05:31baktığımızda Çin ziyaretinde verdiği mesaj Çin'de Pekin'de ne dedi ilişkilerimiz olmadığı
00:05:37kadar mükemmel seviyede her alanda işbirliği yapıyoruz ama Kuzey Kore özellikle Kuzey Kore
00:05:43ziyaretinin istisnai bir önemi var işbirliği içinde ortak hareket eden Kuzey Kore ile Rusya
00:05:49Federasyonu stratejik müttefik oldu yani bir güvenlik anlaşması yaptılar iki ülke birbirlerine
00:05:54taarruz saldırı olduğunda daha doğrusu su bir destek verecek yani Rusya Federasyonu bir saldırı
00:06:00olduğunda Kuzey Kore Kuzey Kore bir saldırı olduğunda da Rusya Federasyonu bu bir aslında
00:06:05bu anlaşma baktığımız zaman Ukrayna'ya karşı yapılmış bir anlaşma değil mi çünkü Ukrayna
00:06:11savaş devam ediyor yaklaşık 1025 kilometrelik bir cephe hattı var Ukrayna Rusya arasında ki bu
00:06:18cephede Ukrayna'nın doğu bölgesinde oradan atılacak bir füze çünkü en yakın zamanda batıdan gelen
00:06:25füzeleri kullanabilirsiniz denildi Ukrayna'ya o füzelerden biri Rusya sınırına Rusya toprakları
00:06:31düşerse Kuzey Kore savaşa mı katılacak bu anlaşmaya göre Rusya bunu bu tür durumda yani mevcut
00:06:38durumda talep etmez örneğin orta ve uzun menzilde füzeler verildi askeri anlamda değil de şey
00:06:44durumda Samet Bey yardım anlamında muhtemelen bu şey asker olarak değerlendirmemek gerekir
00:06:51askeri malzeme olarak da değerlendirmek gerekir bunu şöyle söyleyelim Kuzey Kore buraya asker
00:06:56göndermez ne yapar askeri teçhizatla ki zaten yaptığı iddia ediliyor bunların teminini sağlayacaktır
00:07:04şey gibi düşünebiliriz bu durumu Ukrayna'ya nasıl batılı güçler destek veriyorsa Kuzey Kore'de
00:07:10bu anlamda Rusya destek veriyor yani illa asker gönderecek diye bir sanırım şey yok anlaşmanın
00:07:17içerisinde zaten detaylar paylaşıldı mı Ukrayna savaşı sırasında Rusya Federasyonu Kuzey Kore'den
00:07:24silah alımı yapıyor özellikle tom mermisi bazı çok çünkü ciddi bir sorun bazı bazı emtiaları
00:07:30alıyor ya bu anlaşmanın anlaşmayı Ukrayna cephesi olarak düşürmeyelim Putin bu ziyaretiyle özellikle
00:07:37Kuzey Kore'yle yaptığı bu ziyarette artık mücadeleyi Asya Pasifik hattı hattında ve büyük
00:07:42potrafta gerçekleşiyor şimdi Kuzey Kore açıklamasında ne diyor tek kutuplu bir dünya ve ABD
00:07:49atıfta bulunuyor böyle bir dünyada üzerimize gelen baskılarda bize karşı yapılan baskılarda
00:07:55Rusya ile iş birliği ittifak içinde olmamız gerekiyor Kuzey Kore açısından da böyle bir
00:07:59durum var az önce sizin soru başlığınızda Ukrayna'nın örneğin Moskova yakınlarına attığı
00:08:05şekilde Kuzey Kore direk asker göndermesi ya da füze göndermesi söz konusu değil Ukrayna
00:08:11savaşı önce Rusya da bunu talep etmez daha global ölçekte ABD'nin de içinde olduğu bir gerginlikte
00:08:17olacak iş birliğinden söz ediyoruz yani Ukrayna cephe hattında değil bu ne olabilir Tayvan gerginliği
00:08:22olabilir bu ne olabilir Japonya'da Japon denizindeki gerginlik olabilir şimdi Putin'in Kuzey Kore
00:08:28ziyaretinden sonra ilk ciddi açıklama nereden geldi ABD'nin yanı sıra Kuzey Kore'den geldi Kuzey
00:08:34Dışişleri Bakanı çıktı ne dedi Ukrayna'ya yardım edeceğiz dedi Ukrayna'ya dedi destek verme kararı
00:08:40aldık dedi buna Putin Vietnam'dan cevap verdi bunun bedelini öderler dedi Güney Kore böyle bir şey
00:08:47varsa aslında Putin istediğini aldı bu ziyarette ne yaptı gerginliği tırmandırdı yani bahsettiğimiz
00:08:54Güney Kore Japonya Tayvan denizi ondan sonra işte belki biraz sonra konuşuruz Filipinler'in ait
00:09:00Çin donanması tarafından hareket ettirilmemesi bloke edilip tesisatlarını almasına kadar burada
00:09:07yeni bir gerginlik ve cephe hattı o oluşturdu ABD'nin şu mesajı veriyor ben Karayip açıklarına
00:09:14gönderdi nükleer denizaltı da aynı yorumunu yorumunu yaptık ben seninle diyor maçı diyor
00:09:19öyle Ukrayna cephesinde bir Avrupa Ligi olarak yapmayacağım eğer diyor küresel bir mücadeleye
00:09:23gireceksek Küba açıklarında olsun bu diyor Asya Pasifik'te olsun diyor öyle diyor ufaktan el
00:09:28geçmek yok diyor oynayacaksak bu oyunu oyunu kuralına göre oynayacağız aslında şu süreci kendi
00:09:34ortaya koyduğu strateji ve bir santranç oyunu gibi düşünelim bu arada Putin iyi bir santranç
00:09:40oyuncusu onu da hatırlatayım kendi hamlelerine ve kendi stratejisine göre oynamak istiyor ve
00:09:46ABD'yi buna göre konumlandırıyor çünkü iki buçuk yıl geçti artık üç yıl evreninde hem Rusya
00:09:52açısından hem kolektif batı yani Avrupa bloku açısından Ukrayna savaşının biteceği bir tarih
00:09:58konumuna göre masada yoklar müzakere yok ateşkes için bir görüşmeler yok biz neyi konuşuyoruz
00:10:03Büyük Savaş gelecek mi Kuzey Kore Çin'le mi hareket edecek Rusya'yla birliktecek yeni bir ittifak
00:10:09mı kurulu aslında bir cephe kuruluyor gibi değil mi baktığımızda Amerika Batı bir cephe gibi Rusya
00:10:16hemen küçücük bir sınırı da olsa Kuzey Amerika çok önemli bir şey de ABD'nin Natos'u var baş
00:10:22aktörü Amerika Birleşik Devletleri Atlantik Parti olarak yaptınız buna Asya Pasifik'te Güney
00:10:27Japonya gibi ülkeleri de dahil edebiliriz ABD'ye ise işte Filipinler'de üç su var bugün Japonya ve
00:10:33Güney Kore ABD ile hareket ediyor ama Rusya'nın bir Natos yok kolektif işbirliği teşkilatı çok
00:10:39dar işte Ermenistan Özbekistan Belarus gibi ülkeler üreyle global ölçekte kendisine nükleer
00:10:45silahı olan bu çok önemli nükleer caydırıcı olacak nükleer silahı Çin ve Kuzey Kore geliyor
00:10:50bir de etkisi olan bölgesel etkisi olan Rusya'yı üzülürüm İran'ı buna örnek verebiliriz bunları
00:10:56bir güvenlik stratejisi içinde kendisinin merkezde olduğu Kuzey Kore ile buna ittifak
00:11:03deniyor ittifak diyor Çin'le stratejik işbirliği diyor İran'la karşılıklı dayanışma dayanışma
00:11:11şeklinde tanımlıyor bunu kendi üzerinde Ukrayna cephesinde Ukrayna'ya yardım eden kolektif batı
00:11:18açısından yapıyor ama buna karşı Amerika Birleşik Devletleri'nin de adımı gelecektir yani ABD
00:11:23Karayip'lere nükleer denizaltı gönderen Kazan adlı en gelişmiş nükleer denizaltısını gönderdi
00:11:30Rusya'ya Rusya'ya Asya Pasifik'te bu adımlar mutlaka bir hamlesi gelecektir ne geldi mesela
00:11:37Filipinlerle yakın zamanda yeni bir güvenlik anlaşması imzaladılar Japonya ve Güney Kore'ye
00:11:41daha fazla yardım edeceğini söyledi Tayvan'a silah yardımı en son ABD kongresinde yardım
00:11:47var Tayvan'a devam ediyor ben buna el yükseltmek diyorum taraflar giderek eli ellerini yükseltiyor
00:11:53bu gerginlik bir yerde ya uzlaşıyla ya da bir çatışma iklimine evrilecek Asya Pasifik'te çatışma
00:11:59kaçınılmaz ben son olarak uzatmadan Çin'in bu Tayvan körfezinde mutlaka büyük bir blokaj ve
00:12:06ABD'nin bu yardımlarını engellemeye yönelik bir askeri strateji uygulayacağını görüyoruz işte
00:12:13en son görüntülerini de izledik Filipinler'e ait gemileri o kendisinin askeri gücünün donanmasına
00:12:21izin tutularda gezdirmeyen aslında Güngör Yavuz Aslan tüm tarafları da dile getirdi uluslararası
00:12:28ilişkiler açısından şuna bakmak istiyorum nasıl okumalıyız atılan bu adımları hani söyledikleri
00:12:35şeyler Güngör Yavuz Aslan altın çizdiği noktalar önemli Asya Pasifik'te bir suların ısınma durumu
00:12:41var Tayvan'ı neredeyse tam anlamıyla işgal etmek istiyor Çin bunu da dile getiriyor Tayvan'ı
00:12:48Türkiye destekliyor Çin'i Rusya destekliyor ya da destekliyordan öte bir iş birliğimi var demeliyiz
00:12:53neler oluyor neler yaşanıyor bu gelişmeleri Kuzey Kore ziyaretini nasıl okumalıyız şimdi
00:12:59bu şekilde belirtmek gerekir ki burada Çin faktörü var yalnız Kuzey Kore Rusya ilişkilerinde
00:13:08Çin'i de göz ardı etmemek gerekiyor Çin'in de çok sıcak baktığı bir ziyaret değil bu onu da
00:13:14belirtmek gerekir çok tam anlamıyla tüm gücüyle yani olumlu karşıladığını söyleyemeyiz bir takım
00:13:22şeyler var elbette şöyle bir başlamak gerekir Samet Bey Putin aslında daha Kuzey Kore'ye gitmeden
00:13:28Kuzey Kore gazetesi Rodong Sinmon'a bir yazı kaleme aldı ve işte geçmişte Sovyetler Birliği
00:13:35döneminden de başlayarak Kuzey Kore ile olan ilişkileri anlatırken şöyle bir şey açıklaması
00:13:41o kaleme aldığı yazıda ABD'nin neokolonilyal diktatörlüğüne karşı çıkmak Avrasya'da daha eşitçi
00:13:49bir ilişki biçimiyle yeni bir güvenlik alanı yaratmak aslında belirtmek istediği biraz Avrupa'da
00:13:55başlayarak Asya'ya doğru giden yerde ki bu bana biraz şöyle bir durumu hatırlatıyor meşhur
00:14:01uluslararası ileride bizim Brzezinski'nin kitabı vardır Büyük Santranç tahtası diye asıl Amerika'nın
00:14:07Konya'sında en zorlandığı yerlerin Çin'in iç kesimleri ve Rusya'nın iç kesimleri olduğuna
00:14:12dair bir yaklaşım var hatta Batı'da işte Avrupa'da aslında sosyalist bakış açısının en güçlü ülkeleri
00:14:20elbette ama Soğuk Savaş döneminde de şunu belirtmek gerekir Çin'le Sovyetler Birliği çok da yakınlaşmış
00:14:27beraber hareket etmiş değiller o dönem içerisinde Doğu bloku ve Batı bloku Sovyetler Birliği
00:14:33bir rekabet halindeydi Çin daha çok geri plana çıktı mesela onun temelinde şöyle okumak gerekir
00:14:4079 yılında Vietnam Kamboçya'yı işgal edip orada Çin'e yakın Pol Pot hükümetini Kramerleri yenip
00:14:47kendisine katınca burada az açıkçası Çin savaş ilan etmişti ve o dönem Sovyetler Birliği buna
00:14:54Çin'in de ikinci savaşı diyorlar Vietnam Birinci Savaşı dışında orada Sovyetler Birliği Vietnam'ı
00:15:01etmişti ve Çin'le o dönem Sovyetler Birliği yani bugünkü Rusya'nın arası çok gerilmişti Soğuk Savaş
00:15:07döneminde şimdi benzer açılardan şu şekilde okumak gerekir birincisi şunlara belirtmek gerekir
00:15:12evet Putin 24 yıl sonra ilk kez Kuzey Kore'ye gitti şimdi Kuzey Kore ile Rusya Ukrayna Savaşı'ndan
00:15:20sonra özellikle en çok yaptırıma uğrayan iki ülke evet kendine bir müttefiklikler arıyor Putin ve
00:15:27Rusya'nın her seferinde açıklıyor işte Amerikan Dünya hegemonik sisteminden Batı'nın özellikle
00:15:33belirterek buradan hayal kırıklığına uğrayanlar Amerikan güvenlik anlayışından hayal kırıklığına
00:15:39uğrayanlar yanımıza gelebilir diyor tabii şimdi Rusya Ukrayna'da bir cephe savaşı yürütüyor özellikle
00:15:44şu var Samet Bey sizin de belki o gittiğiniz sahayı daha iyi biliyorsunuz şimdi Rusya'da da
00:15:50savaşmak istemeyen askerden giden hatta çalışan iş gücü olarak gelen insanlar yani çalışan Ruslar da
00:15:57şu an ülkeyi terk etmiş durumda mesela ana konulardan birisi ki tehcizat askeri malzemenin temin edilmesi
00:16:04ikincisi buradan şöyle bir durum var göçmen işçi alınması çünkü nasıl söyleyelim Rusya'da bunun
00:16:12açığı olduğu söyleniyor ve bunun dışında işte diğer ticari ürünler üzerine nasıl söyleyelim bir
00:16:18görüşmelerin yapıldı fakat şimdi burada da çok ilginç bir şey var 2017 yılında şöyle bir durum
00:16:25Kuzey Kore 6. nükleer denemesini yapıyor ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi yeni bir
00:16:31yaptırım kararı alıyor burada hatta şu 2397 no'lu yaptırım kararını tasarısını kabul ediyor
00:16:38burada Çin ve Rusya'nın da onayı var her ikisinin onayla beraber bir yaptırım bu yaptırımın sonucunda
00:16:45500 bin varil Kuzey Kore yıllık petrol ihracatı ve göçmen işçilerin kısıtlanması örneğin 19 ay içinde
00:16:53kendi ülkeleri olan Kuzey Kore'ye dönmeleri hatta şimdi günümüzde baktığımızda Rusya bunu delmiş
00:17:00durumda fakat enteresan tabii ki Ukrayna Savaşı da Rusya'da da birçok gelişmeyi yeniden değerlendirmeye
00:17:08göz önünü aldı elbette uluslararası sistem içerisinde bir rekabet mücadele var ama Kuzey
00:17:14Kore veyahut da örnek şunu hep söylüyorum Çin İran Rusya bir blok gibi görünse de şu an daha
00:17:20şöyle problemler var örneğin Çin'i alalım Çin şu an bu görüşmeden çoktan memnun değil demin de
00:17:26belirttiğim gibi çünkü şunun farkındalar burada bir nükleer silahlarla ilgili teknoloji transferi
00:17:33olacak mı olmayacak mı sadece Amerika endişeli değil bu durumda Çin sizce bundan memnun değil mi
00:17:39yoksa Çin'in zaten kontrolünde ve bilgisinde yapılmıyor mu bu görüşme baktı ya şimdi Kuzey
00:17:44bu kapalı bir ülke ne kadar açıklayacak ne kadar izin verecek veyahut da verdi diyelim ve nükleer
00:17:50silah temin etti diyelim ve şimdi bu durumda içine de bir tehdit çünkü açıkçası Kuzey Kore'nin
00:17:56lideri biliyorsunuz o da çok çok sıra dışı her an ne yapacağı belli olmayan bir lider çok alışık
00:18:03olduğumuz devlet aklıyla veya dış politika bildiğimiz dış politika araçlarıyla diplomasiyle
00:18:09ilişki yürüten bir lider değil şimdi Çin'in üstünde şu otokratik bir yani çok totaliter bir
00:18:15rejim diyebiliriz yani total bir düşüncenin ve bir lider ve partisi etrafında şekillenmiş
00:18:21tamamen ona göre hayatın tüm alanların bunun üzerinden şekillendirildiği bir ülkeden bahsediyoruz
00:18:26Cihan hocam komünizmin sistem olarak en katı uygulandığı ülkeden söz ediyoruz Kuzey Kore yani
00:18:33bugün komünizmin uygulandığı Çin'e baktığımızda karma ikonu var Küba hani örnek olarak veriyorum
00:18:38hatta bazı yazılarda son komünist olarak rejim olarak analiz ediyor kapalı bir kutu ama
00:18:44kapitalizmle eklemlenmiş durumda çok özür dilerim Çin ekonomisi ve özellikle bağımlı işte gelmek
00:18:49istediğim nokta belki de oydu şundan dolayı şimdi zaten Amerika'nın ve batının Çin üzerinde
00:18:55baskısı var özellikle Rusya'ya Ukrayna savaşında destek vermemesi işte nasıl söyleyelim ürün veya
00:19:02teknoloji transferi yapmaması gibi içinde biliyorsunuz yani batılı güçlerin mal ürettiği
00:19:07mal sattığı bunun dışında özellikle şu an Avustralya'dan Yeni Zelanda'dan çokça turistin
00:19:13gelip ziyaret ettiği yani dışarıda batıyla da bir şekilde ilişkileri olan orayla da nasıl
00:19:19söyleyelim ilişkilerini keserse Çin'in ekonomisinin büyük zarar göreceğini aşikar ve bundan dolayı
00:19:25da açıkçası çok böyle bir nasıl söyleyelim böyle bir paklın içinde değil elbette şimdi Amerika
00:19:30şöyle bir politika yürütüyor batıda Avrupa'da baktığımızda bir çevreleme politikası var Çin'e
00:19:37bir yanda baktığımızda Asya Pasifik'te de var nasıl var Filipinler Tayvan Yeni Zelanda Avustralya
00:19:42Kanada bunlar üzerinden de bir çevreleme politikası yapıyor hatta NATO'nun kuat dediğimiz
00:19:47şu an Avustralya Yeni Zelanda Güney Kore Japonya'nın olduğu bir işbirliği stratejik işbirliği
00:19:53var daha çok tabii burada ticaretin güvenliğinin sağlanması üzerine fakat Hindistan katılmak
00:19:58isteniyor buraya Hindistan'ın da Rusya'yla arası iyi fakat Çin'le de problemleri var özellikle sınır
00:20:03katışmaları 2013-2017-2020 yılında yaşadı bu politika var ama şunu da söylemek gerekir şunu
00:20:11daha doğrusu Amerika şöyle düşünüyor ticari anlamda bir rekabet fakat siyasi anlamda tamamen
00:20:17Rusya'ya kaptırmak istemiyor Çin'i bir diyalog siyasi anlamda devam edelim fakat ticarette de
00:20:23dengeyi sağlayalım diye bir yaklaşım var elbette ama yanlışım varsa düzeltin dediğiniz gibi hani
00:20:29Amerika Çin hatta global ölçekte baktığımızda Çin'in bütün dünyaya ticareti var evet hatta
00:20:36Çin'in Amerika borsasında Amerika bankalarında da büyük yatırımları var elbette yani çinişkolay
00:20:42değil mi hem Çin için hem Amerika ama Çin stratejik olarak yani dışarıda uluslararası
00:20:48alanda etki oluşturmada askeri gücünden daha çok ekonomik gücünü kullanıyor ana
00:20:53bu yani bir yerde Tayvan'ı ama şunu da izleyicilerimiz için hatırlatmış olalım
00:20:58Çin son dönemde uçak gemileri yapan bir uçak gemisi yapıyor işte Deniz Kuvvetleri'nin 2030'da
00:21:04ABD Deniz Kuvvetleri'nin geçici geçici hatta uçak gemilerinde de çok seri üretim gelecek
00:21:10savaş uçaklarında açıklamada savaş teknolojisine sahip oldu oldu ama bunun yanında sadece
00:21:17ekonomik güç demek şöyle şöyle dünyada uluslararası alanda bir etki oluşturmada
00:21:23askeri gücünü göstermiyor mesela nükleer silahlarıyla iki Kuzey Kore lideri kimin
00:21:30yaptığı gibi işte canı sıkıldıkça nükleer silah denemesi yapmıyor örnek olarak görelim
00:21:34daha çok etkisini stratejik ve ekonomi ekonomi için en büyük projesi ne Çin'in yakın
00:21:40tarihte bir kuşak bir yol projesi yani bugün Pekin'den başlayan bir hatla hatla ürünlerini
00:21:47Londra'ya kadar götürecek trenlerin ve otobanların olduğu hat orta kuşakta Türkistan
00:21:53Rusya üzerinden geçiyor geçiyor ana gövdesini buraya da milyarlarca dolar para harcıyor ana
00:21:58gövdesini de bura yapıyor ne zaman sizin dediğiniz bu hard power yani sert gücü gücünü
00:22:06nerede kullanıyor ABD'nin Tayvan üzerinden ya da başka bir yönden etki gösteriyor hemen
00:22:10tatbikatlara az önce örnek verdiğim Filipinler gemisini blok edip personele ve tesisatı el
00:22:16koymak gibi böyle lokal meselelerde gönderiyor ama Rusya öyle değil yani Rusya Federasyonu her
00:22:22hafta askeri gücünü ön planda çıkartıp çıkartıp işte karayiplere nükleer denizaltı göndermesi
00:22:28gibi bir de Çin az önce sözünü kesmek için hocam çok değerli bir şey Rusya'ya %50 destek
00:22:34veriyor Putin'e mesela Kuzey Kore'yle Rusya'nın yaptığı gibi bir anlaşma Çinli olmadı müttefiklik
00:22:41anlaşması yani Rusya'ya saldırılırsa Çin yardım edecek Çin'e saldırılsa Rusya yardım edecek
00:22:46diye bir anlaşma yapmadı ama bunun nedeni hocamızın da söylediği gibi ticari olarak
00:22:52sistemi aynı aynı zamanda siyaseten de çok özür dilerim rakip rakipler şimdi Rusya aynı zamanda
00:22:59rakip atlanan bir şey var şimdi rekabet içinde işbirliği yapıyorlar Asya'da Avrasya'da iki rakip
00:23:05ülkeden söz ediyoruz şimdi siyasi bağlarını batıyla çok kopartmış değil Avrupa Birliği'yle de
00:23:11ilişkileri yani Rusya gibi tam olarak karşısına almak istemiyor Amerika veyahut da batıyı dedim
00:23:17burada ticari ilişkilerin dışında siyaseten de ilişkiler var ve şimdi şöyle bir politikası
00:23:23olması da çok muhtemel şimdi baktığımızda eğer küresel sistemde önemli aktörlerden değil mi
00:23:30Rusya bir an karşısında batı var Ukrayna'da savaşıyorlar daha doğrusu Ukrayna ordusu
00:23:35savaşıyor filen içinde olmasa da silah yardımıyla Amerika burada peki Avrupa daha doğrusu batı
00:23:41Ukrayna üzerinden Rusya ile bir çatışma hali ikisini zayıflaması Çin'in daha üst ön plana
00:23:47çıkması anlamına gelir örneğin Amerika'nın Ukrayna'da nasıl söyleyelim daha çok önceliğini
00:23:54vermiş olması Pasifik'te Amerika'nın belki biraz kendisini geri plana çekmesi olur biliyorsunuz
00:23:59aslında Trump dönemiyle beraber Asya Pasifik öncelikli noktaydı fakat şimdi baktığımızda
00:24:05Ziyaret bile yapıldı tabi uzun yıllar sonra Tayvan'a Amerika Birleşik Devleti'nin temsilciler
00:24:10meclisi başkanı yaptı orada da Çin'in tepkisi geldi hatta Çin uçak uçurdu temsilciler meclisi
00:24:18ziyareti sırasında Çin ona da tepki gösterdi peki şununla devam edelim hani lütfen kaldığımız
00:24:25yerden de devam edin ama izleyicilerimiz Instagram üzerinden bana mesaj atıyorlar
00:24:29sorularını yönlendirin aslında yeri de geldi Merve Hanım yazmış teşekkür ederiz Merve Hanım şunu
00:24:34diyor Ruslar ve Kuzey Kore nükleer silah ittifakı söz konusu olur mu bu soruyu yöneltir misiniz
00:24:41hatta buna diğer ülkeleri de Çin'i de dahil etmeli miyiz burada nükleer anlaşmalar yapılması
00:24:48konusunda ben başlayayım şimdi şöyle dediğimiz gibi Çin'in ne kadar destek verici biraz soru
00:24:58işareti Çin yani dediğimiz gibi 2017 yılında Birleşik Milletler Güvenlik Konseyi'nin aldığı
00:25:03yaptırım kararını veto etmeyen onaylayan ülke aynı zamanda şimdi baktığımızda şöyle bir durum
00:25:11Asya konuşuyoruz değil mi Çin burası için buradaki en büyük aktör Asya bölgesinde Asya
00:25:17Pasifik bölgesinde burada Kuzey Kore üzerinden Rusya'yı ne kadar isteyecektir ve burada nükleer
00:25:22silahları ne kadar destekleyecektir nükleer silah nasıl söyleyelim teknolojinin transferiyle şunu
00:25:28ama istendiği iddia edildi Kuzey Kore'nin özellikle uzay teknolojilerinde görüntü çözünürlüğündeki
00:25:35teknolojileri istedi iddia edildi ya bununla ilgili çok ilginç Amerikan Dışişleri Bakanı'nın
00:25:42yardımcısı Kurt Campbell var özellikle Asya Pasifik anlamında hükümet adına ilgileniyor onun
00:25:48açıklaması şöyleydi biz Kuzey Kore'nin Rusya'ya ne verdiğini biliyoruz ama Rusya'nın Kuzey Kore'ye
00:25:55ne verdiğini bilmiyoruz diye bir açıklama yaptı Güney Kore'nin burada iddiaları vardı 5 milyon
00:26:01yaklaşık olarak 5 milyon top mermisi Ukrayna Savaşı'nda kullanılmak üzere Kuzey Kore'den Rusya'ya
00:26:07teslim edildiği iddiası var şimdi değerlendirdiğimizde eğer ki bir nükleer silah üzerine bir anlaşma
00:26:14yapıldıysa bunu muhtemelen öğrenme durumumuz düşük şimdi bir takım yorumlar da çıktı işte yeni
00:26:22bir blokta ittifak mı kurmaya çalışıyor işte savaş planları mı yaptılar ya o bu çok kısa süre
00:26:27bu kadar kısa sürede netleşecek bir şey değil dediğimiz gibi şimdi şöyle bir durum var Kuzey Kore
00:26:34bu savaşa girerse karşısına bu sefer Amerika'yı almanın zorunda batıya alacak zaten Kore devamlı
00:26:42Amerika'ya evet ama savaşı ilan etmiyoruz şimdi o soru başlığıyla ilgili özür dilerim hocam
00:26:48Kuzey Kore'nin nükleer programı tamamen Çin'in desteğiyle bu hale geldi yani bugün Kuzey Kore
00:26:55sahip olduğu bu nükleer yeteneği o deneme füze Çin'in sayesinde hatta şöyle bir görüş vardı
00:27:00bir dönem mesela Çin ABD'ye ya da bölgeye bir tehdidi kendisi direkt yapmıyor Kuzey Kore'ye iki
00:27:06tane füze fırlattırıyor aslında dolaylı olarak vekil üzerinden gerçekleştiriyor Çin'in Rusya'dan
00:27:14bağımsız bir nükleer programı var yani böyle bir iş bir iş birliği yok bu Kuzey Kore ziyaretinde
00:27:19nükleer programla bir şey gündeme gelmedi ama gizli olarak işte az önce de Cihan hocamın verdiği
00:27:25örnekte olduğu gibi Kuzey Kore'nin talepleri olmuş olabilir şunu da dikkat çekmek istiyorum
00:27:31bu ziyaret Kuzey Kore için altın tepsi de bir fırsat düşünün Çin'den başka ciddi bir ilişkisi
00:27:38olmayan olmayan kapalı kutu bir ülkeden söz ediyoruz ve Birleşmiş Milletler üyesi süper güç
00:27:45geliyor ve Kuzey Kore'den talepleri var savaştayım bana silah ver diyor savaştayım
00:27:50bana top vermişse ver diyor ileride diyor işte az önce anlattım büyük bir kapışma olursa benim
00:27:55müttefikim ol işte ABD ile birlikte dövüşelim dövüşelim burada az önce soru başlı nükleer
00:28:00silahlar öne çıkıyor ama Muhammet Bey de mesaj atmış Instagram'dan onun sorusunu da yönlendireyim
00:28:06tabii böyle bir süreç başlarsa bir dünya savaşına gidilirse umarız olmaz Türkiye böyle bir şeye
00:28:14mı nükleer silahımız yok bu nasıl Türkiye'nin bu soru bu soru bize güçsüzlük bu soru bize son
00:28:22günlerde çok soruluyor diğer yayınlarda da benzer sorularla karşılaştık Samet Bey Türkiye'nin
00:28:28iki türlü savunma stratejisi var bir NATO şemsiyesi altında NATO ülkeleriyle birlikte bir
00:28:33savunma stratejimiz var Türkiye fiili olarak kendisi bir nükleer silaha sahip değil ama
00:28:38geçen NATO Genel Sekreteri de nükleer silaha sahip olan başta ABD İngiltere Fransa gibi ülkeler
00:28:45var ikincisi Türkiye'nin kendi ulusal NATO dışında ulusal ve milli savunma stratejileri
00:28:51stratejileri de var en son Efes Tatbikatı'nda da çok göğe gündeme geldi şöyle bir yorum var
00:28:56Türk Silahlı Kuvvetleri kuvvetleri tarihinin en muharip askeri gücüne sahip yani ordumuz savunma
00:29:04askeri yetenekler olarak hava kara deniz ve bütün unsurlarıyla bu unsurlarla muharip gücünün
00:29:11yani savaş gücünün zirvesinde zaten bölgesel caydırıcı bir güçten söz edelim bunun yanında
00:29:17Türkiye'nin temel politikası da terörle mücadele öncelikle öncelikle başka bir ülkeye saldırganlık
00:29:24başka bir ülkeyi hedef alan değil alan bir ülke değil bırakın bunu Ukrayna ve Rusya savaşına
00:29:31göre buluculuk yaptı ve tarafları masaya oturtabilen tek ülke oldu en son Sayın Hakan
00:29:38Fidan'ın Rusya ve Çin ziyaretinde de ciddi anlamda oturdu kendisi NATO blokuna ait bir ülke
00:29:43olmasına rağmen NATO'nun düşman ya da tehdit olarak tanımladı Çin ve Rusya üzerinde ülkeler
00:29:49sorup gidip ilişki kurabilen onlarla ilişkilerini belirli noktada yürütme yeteneğine sahip bakın
00:29:54benzeri bir ülke yok yani Türkiye'nin bulunduğu pozisyonda bir ülke yok ama şu var
00:30:00geopolitik durumu da tabii ki burada önemli bir rol oynuyor
00:30:03evet tabii geopolitik Türkiye'nin tarihsel pes vergi uyguladığı dış politikaya kadar alt alta
00:30:09ama güvenlik stratejilerinde belki ileriki günden 10-20 yılın stratejisi bana göre
00:30:14Türk Devletler Teşkilatı içinde yürüyecek NATO blokunun içinde olan Türkiye
00:30:18Can Azerbaycan'la yaptığı Şuşa mutabakatı benzeri belki Özbekistan'la diğer ülkele Kırgıstan,
00:30:24Kazakistan ve Türkmenistan da eklenebilir bunu bir Türk NATO'su ibaresini sevmiyorum ben bir
00:30:31güvenlik iklimine bir güvenlik anlayışına evrilecek bu buraya gidiyor işte Kırgıstan'da SİA
00:30:38fabrikası kuruluyor Bakü'deki faaliyete geçti Türk Silahlı Kuvvetleri ile Azerbaycan Silahlı
00:30:44Kuvvetleri artık bütün tatbikatlarının faaliyetlerine ortak yapan bir düzeye geldi ağırlığını ve
00:30:50öz kütlesini savunma stratejisi olarak buraya buraya veriyor ama şimdi şu soruyu da sormamız
00:30:55lazım biz sizde çok iyi hatırlıyoruz sen Ukrayna'da oldun sahada olduğun zaman yaptığımız
00:31:00yayınlarda da konuştuk bu Ukrayna Savaşı bir Avrupa Savaşı'na dönüp örneğin bir NATO ülkesi
00:31:06olan Polonya'ya Rusya saldırdığında işte en kötü senaryolardan biri NATO'nun 5. maddesi devreye
00:31:12Türkiye ne yapacak Polonya'ya asker mi gönderecek bu sıcak çatışma Karadeniz'e indiğinde NATO gemilerinin
00:31:20boğazlardan açılıp Karadeniz'e girmesine izin verecek mi? Bunlar hep Türk devlet aklı içinde
00:31:25Milli Güvenlik Kurulumuzda askerimizin stratejik aklı kurma işte istihbarat hangi düzeyde hep
00:31:31tartışılıp bir öngörü var yani Türkiye'nin A, B, C, D, F bütün planlar hazır ama Türkiye'nin önceliği
00:31:38bu çatışma ikliminin oluşmaması ana stratejisi bu NATO içinde Türkiye ile güvenlik çok önemli
00:31:45Samet Bey benzer düşünen bir ülkede aşağı yukarı Macaristan Macaristan'ın son dönemlerde yaptığı
00:31:50açıklama açıklamalar örneğin bir örnek verin Fransız Fransa Cumhurbaşkanı Macron Ukrayna'ya
00:31:58asker gönderebiliriz dediğinde ilk açıklama karşı çıkan Macron o göndersin biz göndermeyeceğiz
00:32:02NATO ile Macaristan Orman anlaştılar yani şey anlamında asker eğitiminde Macaristan ve Macaristan'ın
00:32:10NATO'ya ayırdığı fonlarda kullanılmama kaydıyla diğer şekilde yardım edilmesini onayladı
00:32:18İzleyicilerimiz soru soruyor hemen şunu sorayım Atlas Bey de mesaj atmış Instagram'dan Atlas Bey de şunu diyor
00:32:29Sizin geldiğiniz noktada NATO müttefiki olan Türkiye'nin Amerika Birleşik Devletleri Rusya Savaşı'nda Amerika'ya destek vermesi mecburi midir?
00:32:39Hani biraz önce siz dediniz böyle mecburiyeti var mı? NATO'nun 5. maddesiyle kolonyaya yapılırsa bir saldırı ilgine ne yaptı?
00:32:47NATO 5. maddesinin işlemesi için bir NATO ülkesine fiili saldırının olması gerekir
00:32:54Bakın bu çok önemli bir NATO ülkesine fiili saldırının olması lazım örneğin bir ABD Rusya Savaşı örnek olarak veriyorum
00:33:03Nerede? Ukrayna'da sahada başladı Ukrayna sahasında başladı fiili olarak bu bir NATO savaşı değil
00:33:09Amerika Birleşik Devletleri'nin Ukrayna Savaşı'na müdahalesi örnek verin fiili olarak Orta Doğu'da başladı Rusya
00:33:16Akdeniz'de diyelim örnek veriyorum Rus gemileri geziyor ABD gemileri geziyor bir dalaşma oldu
00:33:21ya da havada ilk dalaşı dediğimiz bu sıcak bir temasa olsun bu ABD Rusya çatışması ama Rusya federasyon
00:33:28NATO toprakları üzerinde bir NATO ülkesi
00:33:30Diyelim Finlandiya yeni olan Finlandiya ve İsveç'e saldırdı Finlandiya o zaman NATO'nun 5. maddesi gereği
00:33:36NATO'da alınan kararları Türkiye uyguluyor zaten Türkiye bunu deklare etti yani bu açıktan pozisyonu
00:33:41Bakın biz de
00:33:42Şimdi buna uyulmazsa çok önemli bir örnek vereceğim
00:33:45İttifak tartışmalı hale gelir bu soru
00:33:47Suriye'den bize atılan
00:33:48Atlas Bey'in sorduğu soru Amerika'nın yanında olmak zorundayız
00:33:52NATO toprakları içerisinde saldırı olursa ki NATO'nun toprakları şekilde 32 ülkenin tüm toprak tüm sınırlarını kapsar
00:34:00Örneğin bizim sınırlarımızda hepsi başlar gider bu 32 ülke örneğin Finlandiya, İsveç'in, Norveç'in tüm Avrupa Amerika ve Kanada'nın tüm toprakları
00:34:10Atlas Bey şöyle cevap verir
00:34:12Sınırları içerisinde
00:34:13Ben gayet iyi anladım soruyu Avrupa'da bulunan bir sürü ABD ve NATO üsleri var
00:34:17Buradan Amerikan askerleri gitti Rusya'ya saldırdı ve bir savaş başladı
00:34:20Bu bir NATO savaşı değil
00:34:22Bir Avrupa'da ya da ABD'ye gidip yani Amerika Birleşik Devletleri'nin karasına üstlerine dahi değil
00:34:30Gidip işte New York'a Rusya'nın saldırması gerekiyor Alaska'ya saldırması gerekiyor
00:34:35NATO'nun işleyişi bu şekilde bakın NATO'nun 5. maddesini Türkiye bir kez işletti
00:34:39Suriye'den Türkiye'ye roket ve saldırı olduğunda NATO aynı zamanda terör tertibinden karşılıyor
00:34:454. maddeyi işletti
00:34:474. maddeyi işletti 4. madde de bir alarm durumuna geçmiyor durumu ve
00:34:52O zaman da Patriot'lar geldi
00:34:53Hatta orada bazen NATO ülkeleri Patriot'ları göndermedi orada da bir tartışma çıkmıştı
00:35:00Türkiye'ye istediği desteği desteklemedi
00:35:03Bir de Afganistan'da değil mi 5. madde uygulandı
00:35:06O da çok tartışıldı
00:35:08Onu işlettiler ama
00:35:11Bu da bir tartışma konusu oldu
00:35:13Kabul etmedi daha sonra Amerika ve İngiltere ile beraber
00:35:15Özellikle Birleşmiş Milletler 51. madde kapsamında müdahaleyi kendisi yaptı
00:35:20Daha sonrasında barış gücü olarak ve Afganistan'da kolluk kuvvetlerinin kurulan yeni devletin inşasında
00:35:27Askeri güçlerin eğitilmesinde NATO görev aldı ama tabi bildiğiniz gibi çok daha 20 senenin sonunda başarısız oldu
00:35:33NATO ülkesinin muharep bir güç olarak Türkiye olur Macaristan Polonya olur
00:35:38Rusya'ya da başka bir tehdide karşılıyor
00:35:40NATO ülkesi Sırbistan'da NATO ülkesi değil
00:35:42NATO üyesi olmayan ülke
00:35:45Örneğin Sırbistan'ın NATO ülkesi olan Macaristan'ın saldırması gerekir
00:35:49Ancak o şekilde 4. veya 5. madde devreye giriyor
00:35:53Ama burada NATO deyince de aklıma geldi
00:35:56Geçen NATO genel sekreterinin
00:35:58NATO üyesi olan ülkelerin
00:36:01Ülkelerin nükleer silahları hazır etmesi gerekir açıklaması da çok düşündürücüsü
00:36:08Bu açıklama ne zaman geldi
00:36:10Temmuz'daki NATO zirvesi öncesi
00:36:12Biliyorsunuz yeni bir NATO genel sekreteri
00:36:14Şu andaki NATO genel sekreterinin süresi duruyor
00:36:18Bu zirvede o isim de kararlaştıracak
00:36:22Bu açıdan da bakmak lazım
00:36:24Mark Rutte olacak
00:36:26Hollanda Başbakanı
00:36:28Giderayak
00:36:30Biden bir dönem daha Stoltenberg'ten istemiş
00:36:32Karşı çıkıyor ona
00:36:34Önceden uzatıldığı için
00:36:36Diğer NATO ülkeleri karşı çıkıyor
00:36:39Hollanda Başbakanı
00:36:41Rakibi de çekildi
00:36:43Kasım sonrası herhalde
00:36:45Yani bu nükleer silah başlığı
00:36:47Ciddi anlamda
00:36:49Putin'in açıklamalarından sonra
00:36:51Konuşulmaya başlandı
00:36:53Bir tehdit olarak
00:36:55NATO Rusya savaşı
00:36:57Biz de istemiyoruz
00:36:59NATO'nun üst düzey kanadından
00:37:01Genel sekreteri ne kadar Rusya'ya tehdit olsa da
00:37:03Onlar da bir Rusya savaşı istemediğini söylüyor
00:37:05NATO Rusya savaşı
00:37:07Rusya savaşı ve nükleer savaşı demek
00:37:09Yani öyle bir Ukrayna savaşı
00:37:11Açıkça söyleyeyim
00:37:13Öyle bir savaşın yanında antrenman gibi kalır
00:37:15Dünyanın küçük kıyamet senaryosundan söz ediyor
00:37:17Ukrayna'da ne olursa olsun bir konvansiyonel savaş var
00:37:19Yani silah silaha füze füzeye
00:37:21Diyelim tank tanka bir savaş var
00:37:23Ama NATO ile Rusya arasında olursa
00:37:25Ki artık Rusya mı demeliyiz
00:37:27Rusya ve Kuzey Kore mi
00:37:29Yani Putin ve Kim mi demeliyiz
00:37:31İran mı demeliyiz
00:37:33İran mı demeliyiz
00:37:35Aslında bu korkutuyor
00:37:37Aslında Hakan Fidan'ın bir açıklamasından
00:37:39Artık nükleer bir savaş
00:37:41Aynı bizim dediklerimizle ilgili
00:37:43Sayın Dışişleri Bakanı
00:37:45Çekincelerini ve uyaranını belirtirken
00:37:47Şuna atıfta bulunuyor
00:37:49Türk diplomatisinde son dönemde bunu çok görüyoruz
00:37:51Dünyanın bir emniyet sebebi yok
00:37:53Hakan Bey
00:37:55Hakan Bakanımız bunu söylüyor
00:37:57Hakan Fidan Bey bunu söylüyor
00:37:59Bir ne diyelim
00:38:01Yangını söndürecek bir itfaiye sistemi yok
00:38:03Bugün
00:38:05İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra kurulan
00:38:07Özünde bir güvenlik teşkilatı olan BM
00:38:09İfraz etmiş durumda
00:38:11Avrupa Güvenlik İşbirliği Teşkilatı
00:38:13Misyonunu yerine getiremiyor
00:38:15Bugün şu soruyu soruyoruz
00:38:17Kuzey Kore ziyaretinde Putin
00:38:19Bir anlaşma yaptı
00:38:21Peki ben şu soruyu soruyorum
00:38:23Birleşmiş Milletlerin
00:38:25Ukrayna barışını sonlandırmak için özel elçisi var mı
00:38:27Yok
00:38:29Avrupa Güvenlik İşbirliği Teşkilatının
00:38:31Ukrayna Savaşı'nı sonlandırmak için bir komisyonu var mı
00:38:33Yok
00:38:35NATO'nun bu gerginliğini azaltmak için
00:38:37Genel Sekreter'in başını çektiği bir heyet halinde
00:38:39Çalışması var mı
00:38:41Yok
00:38:43Herkes Ukrayna'ya silah vermekten cephe hattında ne olacağına
00:38:45Rusya'nın nükleer silahı kullanıp kullanmayacağına
00:38:47O zaman
00:38:49Samet Bey biz şu soruyu soruyoruz
00:38:51Dünyanın iplerini elinde tutan etkin güçleri
00:38:53Bazen biz onlar hani
00:38:55Kendi aramızda konuşurken baronlardayız
00:38:57Dünyanın savaş baronları
00:38:59Savaşımı çıkartmak istiyorlar
00:39:01Son yıllarda baktığımızda
00:39:03Özellikle son 3-4 yıla baktığımızda
00:39:05Ülkelerin hem Avrupa ülkelerinde
00:39:07Savunma sanayilerine savunma bütçesine
00:39:09Daha doğrusu ayırdıkları paraların
00:39:11Bütçelerinin katlanarak arttığını görüyoruz
00:39:13Peki bu ülkeler bu silahları
00:39:15Nereden alıyor
00:39:17Rusya'da ambargo olduğu için alamadıkları
00:39:19Hepsi ABD'den alıyor %80
00:39:21NATO İttifakı olunca genellikle ABD'den alıyor
00:39:23Bir de en büyük silah üreticisi ne
00:39:25Petriot'u kimden alacaksın
00:39:27İlginç bir şekilde ilk kez 23 üyesi
00:39:29Gayri Safi Aslan'ın %2'sini geçti
00:39:31Yani bizde dahil olmak üzere
00:39:3323 ülke
00:39:35Trump'un çok eleştirdiği
00:39:37Özellikle Avrupalıları
00:39:39İşte %2 Gayri Safi Aslan'ı
00:39:41Bundan sonra NATO
00:39:43Savunma bütçesini ayırmayan ülkeler
00:39:45Rusya saldırmasını teşvik edeceğim
00:39:47Dediğinin üzerine
00:39:49Endişelenen Avrupalılar
00:39:51Özellikle
00:39:5323 ülke şu an NATO üyesi
00:39:55Gayri Safi Aslan'ın
00:39:57Hatta Estonya şu an Amerika'nın
00:39:59Kendi tabi bütçe işi olmaz ama
00:40:01%'sine vurduğumuzda
00:40:03Amerika'nın savunmaya harcadığı %'den daha fazla
00:40:05% ile savunma bütçesi ayırmış
00:40:07Böyle bir de şeyler var
00:40:09Bir de yansımaları var
00:40:11Ukrayna Savaşı
00:40:133. yüzyıla yaklaştığımızda en belirgin olarak
00:40:15Kıta Avrupası'nın
00:40:172. Dünya Savaşı hafızasını tazeledi
00:40:19Yani Ukrayna toprakları
00:40:21Polonya bu hatta baktığımızda
00:40:232. Dünya Savaşı'nın en kanlı
00:40:25Savaşları Nazi ordularıyla Stalin
00:40:27Ordularının aylarca yıllarca
00:40:29Savaşlı topraklardan söz ediyoruz
00:40:31Şimdi 2. Dünya
00:40:33Savaşı'ndan sonra Kore Savaşı ve
00:40:35Vietnam Savaşı'nı bir kenara koyarsak
00:40:37İşte Körfez müdahalesi tam bir
00:40:39Körfez Savaşı olarak sayılmaz
00:40:41Baktığımızda ilk defa bir süper güç
00:40:432. Dünya Savaşı'ndan sonra ilk defa
00:40:45Bir süper güç bir savaşa giriyor
00:40:47Bu süper güç de Rusya Federasyonu
00:40:49Bakın Rusya'nın Sovyetler zamanındaki
00:40:51Afganistan müdahalesini bir kenara koyarsak
00:40:53Böyle üst düzey
00:40:55Bir savaşı Ukrayna Savaşı oluyor ki
00:40:57İlk defa ve bu Ukrayna Savaşı
00:40:59Tam Avrupa'nın ortasında
00:41:01Afganistan'dan da tam savaşmamıştı
00:41:03Müdahale Afganistan'a müdahale
00:41:05Afganistan'ın hükümetinin resmi davetiyle
00:41:07Gelip orada mücadele terörle
00:41:09Burada bir tarafta
00:41:11Rusya Federasyonu varken diğer tarafta
00:41:13Ukrayna'nın destekçisi
00:41:15Kollektif Batı var silah para
00:41:17Veriyorlar ve şimdi ilk defa
00:41:19Orta ve uzun menzilli füzeleri verdi
00:41:21Az önce seni de sorduğun gibi
00:41:23Bu ne demek savaşın giderek
00:41:25Tırmandı
00:41:27Füzeleri kullanabilme izni de veriyor
00:41:29O füzeler Moskova'ya ulaşacak
00:41:31Demek
00:41:33Bu da savaşın sadece Ukrayna
00:41:35Anakarası'nda değil işgal edilen topraklarda
00:41:37Rusya Anakarası'na da
00:41:39Taşması demek
00:41:41Peki soru şu Ukrayna'daki gibi
00:41:43Bir sıcak çatışma
00:41:45Ukrayna Anakarası için söylüyorum
00:41:47Rusya Anakarası'ndaki bir sıcak çatışma
00:41:49Rusya'nın topraklarına sıçrarsa
00:41:51Rusya burada nasıl bir tavır alır
00:41:53Nasıl bir güvenlik stratejisi
00:41:55Uygular
00:41:57Belki de Kuzey Kore ziyaretinin
00:41:59Şifrelerinden bir tanesi de bu
00:42:01Şimdi siz anlattıkça
00:42:03İzleyicilerimiz Instagram'dan bana mesaj atıyorlar
00:42:05Soruları ve yorumları teşekkür ediyorum
00:42:07Devam edebilir atabilirsiniz
00:42:09Şimdi Sedat Bey'de Hakan Bey'de
00:42:11Bakıyorum böyle
00:42:13Birol Bey'de benzeri sorular sormuş
00:42:15Niye o sorular geldiğini siz anlattıkça anlıyorum
00:42:17Genelde
00:42:19Genel bir başlıkla toplayacak olursak
00:42:21Biz NATO ülkesiyiz diye
00:42:23Savaşa gitmek zorunda mıyız
00:42:25NATO'nun yanında öyle bir zorunluluk var
00:42:27Biraz önce anlattınız ama belki
00:42:29Altını bir daha çizelim
00:42:31Rusya'nın yapacağı bir hamleye karşı
00:42:33Türkiye o savaşa girmek zorunda mı
00:42:35NATO'nun yanında olmak zorunda mı
00:42:37Şimdi Samet Bey şöyle açıklayalım
00:42:39Değerli izleyicilerimize şöyle açıklayalım
00:42:41NATO bir savunma örgütü normalde
00:42:43Ve üye olan devletlerin topraklarını
00:42:45Sınırlarını
00:42:47Korumakla mükellef
00:42:49Şimdi şöyle bir şey var
00:42:51Eğer Rusya Polonya'ya
00:42:53Estonya'ya bize
00:42:55Allah korusun diyerek herhangi bir
00:42:57NATO üyesi ülkeye saldırırsa
00:42:59Savaş açarsa bu durumda 5. madde
00:43:01Devreye giriyor bir savunma örgütü olarak
00:43:03Sizi de tabii
00:43:05NATO'ya girdiğinizde bu taahhütü imzaladığınız için
00:43:07Bu görevi
00:43:09Bu durumda tabii ki de müdahil oluyorsunuz
00:43:11Ama şöyle bir durum var
00:43:13Hocam demin güzel açıkladı
00:43:15Örneğin Amerika veyahut da Almanya
00:43:17Veyahut da Fransa durduk yerde
00:43:19Örneğin kalkıp biz bu Ukrayna'da
00:43:21Diyelim biz bu savaşa müdahil olduk
00:43:23Biz buraya asker göndereceğiz
00:43:25Ruslarla da savaşacağız dediği an
00:43:27Bu bizi ilgilendiren bir durum değil
00:43:29Bu hatta NATO'yu ilgilendiren bir durum
00:43:31Olmaktan da çıkıyor bu Rusya'yı ilgilendiren bir durum oluyor
00:43:33Çünkü NATO bir savunma örgütü
00:43:35Kendi topraklarına bir devlet
00:43:37Tarafından saldırı
00:43:39Olduğu takdirde devreye giriyor
00:43:41Amerika örneğin gidip de Rusya'ya saldırırsa
00:43:43Bu bizi ilgilendiren bir durum değil
00:43:45Bu Amerika ile Rusya arasında
00:43:47Yaşanacak bir savaş olacaktır
00:43:49Bunun altını çizmek gerekir
00:43:51Yani şöyle bir durum olması lazım
00:43:53Rusya kalkacak Ukrayna değil
00:43:55Örneğin Polonya'ya dediğim gibi
00:43:57NATO üyesi bir ülkeye savaş açarsa
00:43:59Saldırırsa o durumda
00:44:01Biz 5. madde gereği
00:44:03Bir de böyle bir durum
00:44:05Savunma ittifakı
00:44:07NATO'ya saldırı olursa
00:44:09O saldırıya uğrayan ülkenin problemi
00:44:11Ve savaşa
00:44:13NATO'ya saldırı gelirse
00:44:15Herhangi bir ülke
00:44:17NATO'ya saldırı olması lazım
00:44:19NATO üyesi ülkelere
00:44:21Tahayyüt verdiğiniz bir durum
00:44:23Tahayyüt verdiğiniz bir durum
00:44:25Biz 1952'de
00:44:27NATO'ya üye olduğumuzda
00:44:29Nasıl son dönemlerde İsveç, Finlandiya olup da
00:44:31Şunu belirttiyse
00:44:33İmzaladıysa
00:44:354. ve 5. maddeleri kabul ediyoruz
00:44:37Şöyle bir şey
00:44:39Şimdi 32 tane ülke var
00:44:41Amerika dahil
00:44:4332 tane NATO üyesi ülke
00:44:45Her biri bu NATO üyeliğiyle
00:44:47Birbirini korumakla mükellef
00:44:49Bunlar da 4. ve 5. maddelerde
00:44:51Duruma göre uygulanıyor
00:44:53NATO ülkesi bir ülkeye
00:44:55Başka bir devlet
00:44:57NATO üyesi olmayan bir ülke saldırırsa
00:44:59Tüm devletler bir araya gelerek
00:45:01Karşı tarafa
00:45:03Karşı tarafa müdahalede bulunuyorlar
00:45:05Yani
00:45:07Hem sorunlu hem etkisiz
00:45:09Hale getirme anlamında
00:45:11O durumda karşılık vermek zorundasınız
00:45:13Fark şöyle bir şey
00:45:15Saldırı normalde
00:45:17NATO bir
00:45:19Saldırı örgütü değil, savunma örgütü
00:45:21Dediğimiz gibi 32 ülkeden birine
00:45:23Saldırı olursa
00:45:25Bu ittifakı üye olmayan
00:45:27Amerika şimdi çıktı
00:45:29Kalktı ben Rusya'ya savaş ilan ettim derse
00:45:31O NATO'daki diğer ülkeleri
00:45:33Biz olduğu gibi
00:45:35İlgilendiren bir durum değil
00:45:37O zaman Amerika o hükümünü kendisi almak zorunda
00:45:39NATO almak zorunda değil
00:45:41Mesela şu anda mevcut durumda
00:45:43Ben tamamlayayım
00:45:45Rusya
00:45:47Rusya bir NATO ülkesine
00:45:49Tehdit ya da saldırganlık
00:45:51Açıktan tehdit
00:45:53Savaş riski
00:45:55Saldırı yapmadıktan sonra
00:45:57NATO harekete geçemez
00:45:59NATO bugün
00:46:01ABD'de zirvesi var
00:46:03Toplandı 32 tane ülke
00:46:05Orada ABD dedi ki
00:46:07Rusya'nın nükleer silahları var
00:46:09Putin Vietnam'a ziyaret etti
00:46:11Kuzey Kore ile anlaşma yaptı
00:46:13Artık bu çizgiyi açtı bir savaş nedeni
00:46:15Hadi toplu halde biz Rusya'ya saldıralım
00:46:17Diye bir karar alamaz
00:46:19Rusya olduğu için ya da Kuzey Kore herhangi bir ülke
00:46:21Belarus diyelim
00:46:23Belarus'un örnek verelim
00:46:25Belarus'un Polonya'ya saldırması gerekir
00:46:27Bütün NATO ülkelerinin
00:46:29Ona gitmesi
00:46:31Bu atlanıyor
00:46:33Mustafa Bey'den de soru gelmiş
00:46:35Siz de detaylandırdınız
00:46:37Mustafa Bey de diyor ki
00:46:39Amerika Rusya'ya saldırırsa bizi ilgilendirmez
00:46:41Bizim bir taahhütümüz yok
00:46:43Rusya o saldırı sonrası
00:46:45Amerika'ya karşılık verirse
00:46:47Yine bizim için
00:46:49Geçerli bir süreç oluyor mu
00:46:51İlk saldırıyı
00:46:53Kim yaptı
00:46:55O zaman Amerika'yı ilgilendiren bir durumla karşı karşıya kalıyoruz
00:46:57Rusya geri saldırı yaptığında
00:46:59Türkiye'nin
00:47:01Rusya'da
00:47:03Birleşmiş Milletler 51. maddeye
00:47:05Kendisine saldırı olduğu için
00:47:07Kendisini savunmak için
00:47:09O da oraya saldıracaktır
00:47:11O zaman bizim Amerika'nın yanında
00:47:13NATO ülkesinin yanında olmamız gerekmiyor
00:47:15Elbette
00:47:17Şunu demeye çalışıyoruz
00:47:19Dışarıdan bir devletin
00:47:21İlk saldırıyı yapması lazım
00:47:23Amerika öyle davranırsa
00:47:25Veyahut da Fransa
00:47:27Ben gidiyorum örneğin
00:47:29Cezayir'e saldıracağım
00:47:31Cezayir'de Fransa'ya füze attı
00:47:33Bir NATO ülkesine
00:47:35Bana attı deyip o zaman
00:47:37Savaşa müdahil olma
00:47:39Durumu gerçekleştirilemez
00:47:41Örneğin Körfez Savaşı'nda da
00:47:43Amerika mesela sadlama
00:47:45Saldırdı hatta İngiltere'yi de yanına aldı
00:47:47Orada şöyle bir durum oldu
00:47:49Irak karşılık vermedi mi verdi
00:47:51Diğer ülkelerin de kalkıp
00:47:53Bir şey örnek vereyim
00:47:55Gerçi topraklarında olmadığı için
00:47:57Savunma örgütü
00:47:59Şimdi şöyle demek istiyoruz
00:48:01Siz her kafanıza göre
00:48:03Önce siz saldırıyı başlatıp
00:48:05Sonra oradan olunca da
00:48:07NATO toprağına saldır diyemezsin
00:48:09İlk saldırının kim yaptı önemli bir noktada
00:48:11NATO bir savunma örgütü
00:48:13Topraklarını korur
00:48:15Bir savunma örgütü
00:48:17Önce bir başka
00:48:195. madde kapsamında
00:48:2132 devlet o devlete karşı
00:48:23Karşılık verir askeri anlamda
00:48:25Fakat siz kalkıp
00:48:27İlk saldırı dediğimiz gibi Amerika Ukrayna'ya yapar
00:48:29Çok özür dilerim
00:48:31Rusya'ya yaparsa Rusya'da karşılık verirse artık o
00:48:33NATO savaşı değil
00:48:35Amerika ilk saldırıyı yaptığı için
00:48:37Rusya Amerika savaşı olur
00:48:39Samet Bey bir dönem
00:48:41Türkiye Yunanistan gerginliğinde
00:48:43Şurada tartışmıştı
00:48:45Tam o soru gelmişti onu diyecektim
00:48:47Onu da Sedat Bey sormuş
00:48:49Ramazan Bey de demiş ki
00:48:51NATO ile bir siyasi desteğimiz yokken
00:48:53Bizim için karlı mı demiş
00:48:55Olmak ya da olmamak
00:48:57Rusya
00:48:59Özür dilerim
00:49:01Yunanistan Türkiye arasında bir savaş çıkarsa
00:49:03Umarız öyle bir şey söz konusu dahi olmaz
00:49:05Amerika ya da
00:49:07NATO ülkeleri kime yardım edecek
00:49:09Aracı mı olacak
00:49:11Bunu da ben eklemiş oldum
00:49:13Türk Yunan gerginliğinde bu
00:49:15savaşırsa hele bu Türkiye Yunanistan olursa
00:49:17NATO ülkeleri özellikle Avrupa ve
00:49:19ABD nasıl hareket eder diye
00:49:21O dönemde de tartışıldı
00:49:23O zaman ülkelerin
00:49:25ikili ilişkilerinde alacakları
00:49:27tavırlar devreye girer bu bir
00:49:29NATO savaşı olarak da tanımlanmaz
00:49:31Türk Yunan savaşı olarak tanımlanır
00:49:33Ama burada genel olarak ki yorum
00:49:35Yunanistan'ın Avrupa'nın ve ABD'nin
00:49:37Yunanistan'ın arkasında duracağı yönünde
00:49:39Bir görüş çıktı
00:49:41Şimdi Türk Yunan gerginliğinde de bir bilgi vereyim
00:49:43Yıllardır ABD bir denge
00:49:45güdüyordu yani silah yardımlarında
00:49:47ya da desteklerde
00:49:49Yunanistan'a F-16 verirse Türkiye'ye de F-16 veriyordu
00:49:51Ama ilk defa Yunanistan'ın lehine
00:49:53bu askeri yardım
00:49:55işte F-35 satışında gördük
00:49:57ilk defa bozdu
00:49:59Yunanistan'lara F-35 vererek
00:50:01Türkiye'ye vermeyerek bu dengeyi
00:50:03bozdu
00:50:05NATO'nun siyasi
00:50:07NATO'nun siyasi kanadıyla o
00:50:09ilgili olmak soruya da şunu şöyle
00:50:11şu şekilde cevap vereyim
00:50:13çok güzel bir yorum var
00:50:15NATO'dan korunmanın en iyi yolu NATO'nun içinde olmak
00:50:17NATO öyle bir ülke ki
00:50:19yani NATO tehditini ensenizde hissetmek
00:50:21istemiyorsanız ondan korunmanın en iyi
00:50:23yolu NATO'nun içinde olmak
00:50:25E o zaman Rusya'da girdi Kuzey Kore'de
00:50:27bütün dünya NATO'ya girdi
00:50:29ne olacak o zaman
00:50:312000'li yıllarda
00:50:33ABD ziyaretini
00:50:35Putin NATO'ya girelim dedi
00:50:372000'li yıllarda
00:50:39Clinton'a ziyaretinde açıklamasında var
00:50:41Putin değil de Boris Yeltsin'in isteği olmuştu da
00:50:43Putin'de girebiliriz dedi
00:50:45Boris Yeltsin'e gidiyorum Putin'e
00:50:47Biz dedi bir dönem
00:50:49NATO karargahında Rus subaylılar
00:50:51bu işte gerginliği
00:50:53azaltma anlaşması çerçevesinde
00:50:55aslında bunu denediler
00:50:57bakın bardağı taşıran son damla
00:50:59ne oldu biliyor musun bu gerginlik nasıl geldi
00:51:01Putin diyor ki
00:51:031991'de Sovyetler dağıldığında
00:51:05bir centilmenlik anlaşması vardı gizli ya da açık bir anlaşma
00:51:07hiçbir SSJB
00:51:09Sovyet Cumhuriyeti NATO'ya alınmayacaktı
00:51:11Doğu bloku demiyor Sovyet Cumhuriyeti
00:51:13diyor alınmayacaktı
00:51:15ama diyor siz Estonya Litvanya örneğini
00:51:17verdiği gibi Sovyet Cumhuriyeti'den aldınız
00:51:19Ukrayna diyor benim kırmızı çizgim
00:51:21eğer diyor eski Sovyet Cumhuriyeti
00:51:23olan Ukrayna'yı siz
00:51:25NATO'ya alırsanız
00:51:27ben diyor 2008'de Gürcistan'ı almayı
00:51:29denildiniz tavrımı gösterdim
00:51:31bunu diyor bir savaş denilirse
00:51:33Ukrayna'ya saldırırım diyor
00:51:35Ukrayna'ya saldıracak
00:51:37ya da saldırmayacak NATO üyeliğini
00:51:39bahane ediyor
00:51:41şey pozisyonu bu kadar net
00:51:43aslında 2014 yılında
00:51:45farklı bir bakış açısı
00:51:47Samet Bey 2014 yılında
00:51:49Kırım'ı işgal ettiğinde
00:51:51Amerika Birleşik Devletleri
00:51:53ya da Batı daha real politikaları
00:51:55üretebilip bilip Kırım işgalini
00:51:57sonlandırabilirse hatta 2008'deki
00:51:59Ossetia'yı da ekleyebiliriz buna
00:52:01yani Rusya'ya karşı bir tavır koysaydı
00:52:03bugün Ukrayna savaşı çıkmazdı
00:52:05Ossetia'yı işgal etti
00:52:07destek vererek Abazia'yı Gürcistan'dan
00:52:09ayırdı 2014 Şubat'ta geldi
00:52:11Kırım'ı işgal etti sonra
00:52:13gayrimeşru bir şekilde ilhak etti
00:52:15Ukrayna'nın bir toprağına ilhak etti
00:52:17ve geldi 2014'te de Donbass'a
00:52:19saldırı atlamaya sadece Kırım'ı değil
00:52:21Donbass'ın bir kısmını aldı ondan sonra
00:52:23ateşkes dedi
00:52:25Donbass ve Luans bölgelerinde özel cumhuriyetler
00:52:27sonra oraları halk cumhuriyeti
00:52:29buna karşı
00:52:31İzleyicilerimizden sonra Ukrayna-Rusya
00:52:33savaşı iki kademeli
00:52:352014'de başladı
00:52:372012'de
00:52:39ne yaptı bakın
00:52:41ABD Rusya'yı geri adım attıracağına
00:52:43ne yaptı
00:52:45İngiltere ile birlikte ABD'ye gitti
00:52:472014'ten itibaren hızlı bir şekilde
00:52:49Ukrayna'ya silah yardımı yapmaya başladılar
00:52:512014'ten beri Ukrayna ordusunu
00:52:53eğitmeye başladı
00:52:55Aslında 2014 yani 1. Ukrayna savaşından
00:52:57itibaren iki tarafta bu savaşa hazırlandı
00:52:598 yıllık bir hazırlık oldu
00:53:01en sonda işte
00:53:03Putin'in özel askeri operasyonu dediği gibi
00:53:05sen de sağdaydın
00:53:072. Ukrayna savaşı başladı
00:53:09ama bugün bu kadar çok konuşulmasının
00:53:11bu işin nedeni
00:53:132.5 yıl oldu neredeyse 3 yıla gidecek
00:53:15Samet Bey
00:53:17barış ateşkes savaş bir yerde durur
00:53:19Rusya burada geri adım atar
00:53:21diye masada bir şey yok
00:53:23en son Vietnam'daydı galiba
00:53:25ne dedi
00:53:27ateşkes içinde de şartlarımız vardı
00:53:29Rusya şartlar sunuyor
00:53:31işte Kırım
00:53:33Luans, Donetsk gibi
00:53:35bölgeleri ilan etti
00:53:37Halk Cumhuriyeti Harkova atıfta bulunarak
00:53:39Ukrayna diyor Halk Cumhuriyeti'ni
00:53:41işgal etti
00:53:43oralardan çekilecek diyor
00:53:45yani Ukrayna'nın cephede taarruz edip işgalden kurtardığı
00:53:47toprakları geri istiyor Putin
00:53:49ben o zaman diye ateşkesi
00:53:51kabul ederim diyor
00:53:53Rusya benim topraklarıma geldi
00:53:55onu diyorum
00:53:57sanki orası kendi toprağıymış gibi düşünüyor
00:53:59yani işgal ettiği bir toprak gibi düşünmüyor
00:54:01Halk Cumhuriyeti kurdu ya
00:54:03yani sözde Halk Cumhuriyeti'ni ilan etti
00:54:05Rusya Federasyonuna bağlı
00:54:07diyor
00:54:09Luans'a örnek vereyim
00:54:11Luans Halk Cumhuriyeti'ni diyor
00:54:13Ukrayna Rusya'yı işgal etmiş durumda
00:54:15oradan çekilecek diyor
00:54:17ben işgalci değilim diyor Kırım benim diyor
00:54:19masada bu pozisyonu böyle görüyor
00:54:21şimdi Ukrayna'yı destekleyen
00:54:23ABD bloku için anlatıyorum
00:54:25Avrupa buna karşı bir strateji
00:54:27stratejiler ne? Tek stratejimiz
00:54:29Zelenski'yi savaştırmak
00:54:31Rusya'nın Kuzey Kore'ye yaptığı ziyaretle
00:54:33başladık ve Vietnam'a
00:54:35tabi sorular da geldi bize değerli izleyicilerimiz
00:54:37sizlerden
00:54:39konuyu Ukrayna Rusya savaşındaki
00:54:41aslında dengelere kadar getirdik
00:54:43Rusya'nın bakış açısı Ukrayna'nın bakış açısı
00:54:45bu noktadan devam edeceğiz
00:54:47mecbur bir reklama gitmemiz gerekiyor
00:54:49kısacık bir reklam ardından
00:54:51buradayız hem sizin sorularınızı
00:54:53yönlendirmeye devam edeceğim hem de
00:54:55tabi benim biriken sorularım var
00:54:57konular çok önemli
00:54:59Türkiye'yi de dünyayı da ilgilendirdiği için
00:55:01özellikle nükleer
00:55:03bir anlaşmaya mı gidilecek Rusya'yla
00:55:05müttefikleri arasında
00:55:07artık Kuzey Kore ile müttefik
00:55:09diyebiliriz bunun yanında Vietnam'ın tutumu
00:55:11ne olacak Tayvan'ın tutumu
00:55:13ne olacak bunları konuşacağız değerlendireceğiz
00:55:15kısacık bir ara
00:55:21bu
00:55:33işte bu tahtalar
00:55:35üstünden geçtiler buradan yürürken
00:55:37arkada büyük patlamalar
00:55:39yaşanıyordu 2 yıl sonra Ukrayna'dayız
00:55:41İrpinliler
00:55:43oradan kaçarak yıkılmış
00:55:45olan İrpin köprüsünden geçip
00:55:47hayata tutunmaya çalışmışlardı
00:55:49onlar
00:55:51hayatlarını kurtarabilmek için
00:55:53bu ince tahta yoldan
00:55:55geçtiler
00:55:57her noktada sirenlerin
00:55:59hala çaldığını söylüyorlar
00:56:01çalan her sirenle birlikte yaşadığımız
00:56:03korkuyu hala yaşıyoruz
00:56:05diyorlar
00:56:09hoşgeldiniz tekrar yayınımız
00:56:11devam ediyor konuklarımızla birlikte
00:56:13Rusya'nın Kuzey Kore'ye
00:56:15Vietnam'a yaptığı ziyaretlerin
00:56:17konuşuyoruz aslında
00:56:19biz o noktadan başladık ama
00:56:21konu Rusya olunca Rusya Ukrayna savaşına
00:56:23kadar gelmiştik
00:56:25Harkov'daki saldırıları aslında
00:56:27oradaki ilhak edilen noktaları
00:56:29en son Güngör Yavuz Ahsen
00:56:31demişti ki bir
00:56:33anlaşma masası barış masası kurulursa
00:56:35Ukrayna diyor ki
00:56:37benim sınırlarımda bilinen sınırlarımı
00:56:39ilhak etti işgal etti
00:56:41Rusya o noktalardan çıkmalı
00:56:43bütün Donbass kırım dahil
00:56:45Rusya da diyor ki
00:56:47Donbass bölgesindeki Luang
00:56:49işte oradaki
00:56:51Donetsk'teki noktalar
00:56:53kendileri artık özgürlükçü
00:56:55bir cumhuriyet oldu
00:56:57halk cumhuriyeti oldu
00:56:59kırım dahil öyle
00:57:01oralardan Ukrayna çekilmeli diyor
00:57:03peki bu süreç nasıl devam edecek
00:57:05bunu hızlıca konuşalım
00:57:07tekrar ziyaretlere dönüp devam
00:57:09etmek istiyorum izleyicilerimizden de
00:57:11sorular geliyor onları da yönlendireceğim
00:57:13Rusya'nın özellikle
00:57:15bu Putin'in üst düzey talepleri olduğu
00:57:17sürece bir ateşkes görüşmesi
00:57:19başlamayacak zaten şu anda
00:57:21biliyorsun önceden heyetler
00:57:23arası dahi görüşme vardı en son
00:57:25İstanbul'da Dolmabahçe zirvesinde
00:57:27anlaşma da bir tastak
00:57:29anlaşma daha doğrusu sağlanmıştı
00:57:31bunun dışında bir mekanizma
00:57:33sadece silahlar konuşuluyor
00:57:35konuşuyor ve
00:57:37bizim ana konu
00:57:39başlığımız olan Putin artık
00:57:41Ukrayna özelinde bunu bölgesel
00:57:43bir Avrupa'da bir çatışmaya
00:57:45bir savaş olarak değil
00:57:47global ölçekte Kuzey Kore ziyareti
00:57:49Çin ziyaretinde global ölçekte
00:57:51bir mücadeleye döndürmek istiyor
00:57:53adeta şunu diyebiliriz
00:57:55soğuk savaş yeniden başladı
00:57:57yeniden başladı ama sıcak
00:57:59çatışmalar ve gerginliklerle gidiyor
00:58:01şimdi 70 yıl süren soğuk savaşta
00:58:03baktığımızda Batı blokuyla
00:58:05Sovyet blokunun
00:58:07sıcak çatışması yok gerginlikler var
00:58:09füze krizi gibi
00:58:11ama bu yeni dönemde
00:58:13Ukrayna savaşı var
00:58:15ortada ve taraflardan biri de
00:58:17Rusya federasyonu
00:58:19dünya genelinde de bir
00:58:21soğuk savaş var Çin karşılıklı
00:58:23söz ediyor Kuzey Kore
00:58:25lideri kim?
00:58:27tek kutuplu dünya ve ABD baskısını
00:58:29söyledi konuşmada buna karşı
00:58:31mücadele edeceğiz dedi
00:58:33bir de Çin liderinin
00:58:35yaklaşık bir ay önce bir açıklaması
00:58:37var Güney İttifakı'nı
00:58:39kurmalıyız dedi Güney İttifakı'ndan
00:58:41söz etti yani
00:58:43ABD'ye karşı Batı'ya karşı bir Güney İttifakı'ndan
00:58:45söz etti belki ileriki
00:58:47günlerde bunu daha çok göreceğiz
00:58:49Amerika Birleşik Devletleri sanırım
00:58:51dışişleri bakanı sözcüsü
00:58:53söyledi Çin'e de şöyle bir
00:58:55laf attı
00:58:57hem Rusya'nın yanında olup hem Avrupa'ya nasıl
00:58:59mal satacaksın dedi o açıklaması
00:59:01şimdi Çin'in en büyük pazarlığından biri
00:59:03Avrupa pazarı sen şimdi Putin'le
00:59:05hareket edip hem diyor Avrupa'ya nasıl
00:59:07mal satacaksın
00:59:09eğer bu ABD
00:59:11Çin gerginliğinde
00:59:13bir dönemde bu Avrupa'da gündeme geldi
00:59:15Çin mallarının kısıtlanması
00:59:17kısıtlanması hatta
00:59:19belirli ürünlerine boykot gelmesini
00:59:21ABD sağlayabilir
00:59:23bakın yapılabilir demiyorum
00:59:25sağlayabilir
00:59:27çünkü Putin duracak gibi
00:59:29durmuyor yani Putin
00:59:31sağda duracak gibi durmuyor
00:59:33konuşmasında bir cümlesi de var
00:59:35bakalım sağda neler olacak o zaman
00:59:37konuşacağız bunu diyor yani cephe
00:59:39hattında neler olacak diyor
00:59:41o zaman konuşacağız o zaman
00:59:43göreceğiz diyor
00:59:45bizim bu yaptığımız yayınlar gibi
00:59:47aslında bu cümleden de şu mu çıkıyor
00:59:49sahada daha da sıcak
00:59:51çatışmalar mı olacak yoksa
00:59:53nükleer silah içinde bir anti parantez
00:59:55açım bir parantez açım daha doğrusu
00:59:57nükleer silahları Rusya
00:59:59Kuzey Kore işbirliğinde
01:00:01aslında daha sınırlı ölçekte
01:00:03küçük nükleer silahlar kullanılacak
01:00:05onunla da ilgili de şöyle bir görüş var
01:00:07nükleer silah
01:00:09nükleer silah kullanma çıtasını
01:00:11düşürebiliriz
01:00:13yani çok büyük bir tehlike
01:00:15olmadan bile Ukrayna özelinde
01:00:17kullanabiliriz
01:00:19nükleer silah
01:00:21Japonya'da kullanılan Amerika'nın kullandığı
01:00:23nükleer silahlara baktığımızda
01:00:25bölgesel bir yok oluş vardı
01:00:27bunlar daha taktik daha küçük
01:00:29Rusya'da şöyle
01:00:31en düşük şu anda
01:00:33ülkelerin elinde bulunan
01:00:35taktik nükleer silahlar için
01:00:37örneğin uçaktan atılanlar onlarla
01:00:39100 km
01:00:41etrafına 100 km kareye
01:00:43bir etki oluşturuyor
01:00:45bu konuştuğumuz konular
01:00:47korkunç değil mi bu konuşmalar
01:00:49kıyamet senaryosundan söz ediyoruz
01:00:51Rusya'nın şöyle Ukrayna'da
01:00:53nükleer silah kullanmasının önünde bir engel var
01:00:55engel var
01:00:57ABD'nin ya da NATO'nun olması değil
01:00:59Ukrayna'da cephe hattında
01:01:011200 km cephe hattında bir nükleer silah
01:01:03kullandığında Ukrayna dışında iki ülkede
01:01:05etkileniyor Belarus ve Rusya Federasyonu
01:01:07artı
01:01:09işte Donbass'da Luhansk ve Donbass'da Ruslar var
01:01:11artı o sözde halk cumhuriyetindeki
01:01:13Ruslar da etkileniyor
01:01:15artı cephe hattındaki kendi askerleri de etkileniyor
01:01:17yani şu anda cephede bulunan
01:01:19işte binlerce Rus askeri var
01:01:21nükleer silahtan korunacak bir sistemleri yok
01:01:23şimdi 50 km alanda
01:01:25iğne kalmayacak
01:01:27nükleer bomba attığında
01:01:29nükleer silah attığında bomba kalmayacak
01:01:31ama bundan Rusya ana karası da etkilenecek
01:01:33onun için Ukrayna sahasında
01:01:35bunu kullanması
01:01:37askeri uzmanları açısından
01:01:39ne diyelim
01:01:41mantıklı değil
01:01:43ama burada ne diyor
01:01:45bir katkı verimi öyle devam ediyor
01:01:47son cümlem ne zaman kullanırız diyor
01:01:49Rusya bin yıllık bir devlet
01:01:51devlet
01:01:53ve bir tehdit yıkılması
01:01:55söz konusu olursa o zaman kullanırız diyor
01:01:57bu çok önemli
01:01:59Rusya bin yıllık bir devlet
01:02:01ve onun yıkılma tehlikesi olursa diyor
01:02:03o zaman kullanırız diyor
01:02:05sahadan bahsettiniz ya
01:02:07eğer bir nükleer silah kullanılırsa
01:02:09Rus askerleri de orada yaşayan Ruslular da
01:02:11tehlikede kalır diyorsunuz
01:02:13ama şunu söylemek lazım
01:02:15Ukrayna'da bulunduğum süreçte
01:02:17gelen hava saldırıları
01:02:19alarmlarının ardından
01:02:21herkes sığınaklara giriyordu
01:02:23ama o sığınaklar
01:02:25çok rahat süpersonik füzelerle
01:02:27delinebilecek sığınaklar olduğunu
01:02:29askeri uzmanlar dile getirdi bu ekranlarda da
01:02:31o zaman bir
01:02:33nükleer silaha gerek var mı Ukrayna'yı
01:02:35Rusya'nın etkisiz hale getirmesi için
01:02:37çok sayıda süpersonik füzesi
01:02:39yani sesten çok daha hızlı giden
01:02:41hava savunma sistemlerinin
01:02:43durduramadığı
01:02:45bir sığınma alanına geldiğinde
01:02:47metrelerce bir
01:02:49tahribat yaratan süpersonik füzelerle
01:02:51zaten nükleer silah
01:02:53kullanmadan Ukrayna'da büyük tahribat
01:02:55yaratabilir Rusya
01:02:57nükleer silah niye kullansın
01:02:59Rus ordusu ile Ukrayna
01:03:01ordusunun askeri gücü kıyaslanamaz
01:03:03bile Rus ordusu o kadar
01:03:05askeri gücü yüksek
01:03:07ama bazı uzmanlar da şunu dedi
01:03:09Kiev çevresine kadar geldi
01:03:11artık askeri gücü yetmediği için
01:03:13geri çekildi ama biz biliyoruz ki
01:03:15hafızaları tazelemek için izleyicilerimiz
01:03:17sizin de bahsettiğiniz
01:03:19İstanbul mutabakatı
01:03:21çerçevesinde Rusya'nın
01:03:23üzerine düşen sorumluluk
01:03:25Kiev çevresinden kuşatmadan
01:03:27geri çekilmiş
01:03:29Dolmabahçe mutabakatının uygulanması için
01:03:31bir ön şart olarak yerine getirdim dedi Putin
01:03:33Kiev'den Rus askerinin çekilmesiydi
01:03:35sen de oradaydın 25 km
01:03:37Kiev merkeze yakın
01:03:39hızla da çekildi
01:03:4125 km yakındı ve orayı işgal etmişlerdi
01:03:43yani Kiev'in bir kısmını işgal etmişlerdi
01:03:4525 km şunu da söyleyelim
01:03:47izleyicilerimiz için
01:03:4925 km çok uzak bir nokta
01:03:51kesinlikle değil
01:03:53biz Kiev'den bütün çatışmaların sesini
01:03:55silahların bile sesini
01:03:57Kiev merkezden özgürlük meydanından
01:03:59duyabiliyorduk ve
01:04:01çok az gittiğimizde 25 km diyorsunuz ama
01:04:0320 dakika 15 dakika
01:04:05gittiğimizde çatışmalar
01:04:07Ukrayna savaşında
01:04:09Ukrayna savaşının notlarına
01:04:11baktığımızda
01:04:13çok dikkat çekici noktalar var
01:04:15şimdi az önce sen Hirpin'e
01:04:17özür dilerim
01:04:19Kiev'in burnuna dibine kadar gelen
01:04:21Rus ordusu olduğu halde
01:04:23Karadeniz'de de
01:04:25Rusya'nın amiral gemisi Moskova'yı vuran bir Ukrayna var
01:04:27Neptün füzesiyle vurdu
01:04:29yani bu savaşın dinamikleri
01:04:31ciddi anlamda değişik
01:04:33en son silahlı deniz araçlarıyla
01:04:35Rusya'nın Karadeniz donanmasına
01:04:37çok ciddi zarar verdiler
01:04:39en son aldı Rusya'nı aldı
01:04:41Rusya'nın karara kadar Kırım'daki donanmasını
01:04:43Soçya'ya ya da Abazya'ya çekecek
01:04:45bakın çok önemli
01:04:47Sirferopol'da donanmasını barındıramıyor
01:04:49bu silahlı
01:04:51deniz araçları var Ukrayna'nın elinde
01:04:53onlarla Rus donanmasına ciddi
01:04:55anlamda zarar veriyor
01:04:57sen ne kadar askeri gücü üstün olduğunda
01:04:59Ukrayna'da özellikle
01:05:01ABD ve İngiltere'nin verdiği destekle
01:05:03ciddi bir etki oluşturabiliyor
01:05:05ama şu var
01:05:07rakam yanlış olabilir
01:05:09şu anda Ukrayna'nın %22'si
01:05:11Rus işgali altında
01:05:13%22'si
01:05:15%22'si topraklı işgali altında
01:05:17karşı taarruz yaptı
01:05:19%18'liği 22'ye çıkmış olabilir
01:05:21yok onu bilecektim
01:05:23%22
01:05:25hayır karşı taarruz oldu
01:05:27Ukrayna ordusunu
01:05:29Harkov'da belirli bölgeleri kurtardı
01:05:31son aylarda da Rusya'nın o cepheye
01:05:33yüklendiğini görüyoruz
01:05:35bu en son konuşmasında da
01:05:37Putin Harkov'a
01:05:39Harkov'a söz etti
01:05:41cephe çok sıcak ve dinamik bir şekilde devam ediyor
01:05:43bu devam ederken
01:05:45nükleer silah da konuşulur
01:05:47yapılan yardımlar da konuşulur
01:05:49Ukrayna'nın F-16'ların petrolatlarının verileceği de konuşulur
01:05:51hep gündemde olup
01:05:53bana göre en önemli şey
01:05:55Ukrayna savaşının geleceği ile ilgili ABD'deki NATO zirvesi
01:05:57ABD burada nasıl
01:05:59bir tavır alacak
01:06:01NATO üyelerini toplayacak ve hepsinden
01:06:03Ukrayna savaşı ile ilgili talepleri olacak
01:06:05en son ne dedi
01:06:07ABD
01:06:09NATO ülkeleri Ukrayna'ya
01:06:11bazı silahlarının kullanmasına izin vermeli
01:06:13orta ve uzun menzilli füzeler
01:06:15o harifede ne oldu biliyor musun Samet Bey
01:06:17çok ilginç bir şey oldu
01:06:19Ukrayna Rusya ana karasında Rusya'nın nükleer radarını vurdu
01:06:21bir nükleer testinde
01:06:23radarını vurdu
01:06:25hep şu soruyu sorduk bu ABD ve İngiltere'den
01:06:27destek almadan Ukrayna burayı vurabilir mi
01:06:29o askeri yeteneğe
01:06:31ve yeteneğe sahip mi
01:06:33kendi dinamikleri olan
01:06:35savaşlar
01:06:37Avrupa'nın korkusu
01:06:39Ukrayna savaşının kendine sıçraması
01:06:41şöyle bir şey var
01:06:43genelde bizde de o algı var
01:06:45savaş deyince tanklarla füzelerle toplarla
01:06:47Ukrayna'da cephe hattında olduğu gibi
01:06:49dağların ovaların kendilerini kontrol edilir
01:06:51savaşların başka türlü
01:06:53yöntemleri de var
01:06:55Rusya'nın Avrupa'yı oluşturabileceği
01:06:57başka etki de var
01:06:59ABD'nin de Rusya üzerinde yapacağı etki var
01:07:01örnek vereyim Kremlin'de bir gece
01:07:03drone'ların uçtuğunu gördük biz
01:07:05kamikaze drone'lar
01:07:07Ukrayna rafinelerinin de vurdu
01:07:09Rusya'nın
01:07:11Kremlin'deki özür dilerim
01:07:13Moskova'daki terör eylemi
01:07:15D.H.'ın gerçekleştirdiği
01:07:17hep bu aslında ülkelerin
01:07:19sıcak savaş dışında
01:07:21birbirlerini oluşturabildiği etki
01:07:23Güney Kore'ye ne dedi Putin
01:07:25Ukrayna'ya cevap
01:07:27Ukrayna'ya silah verirlerse
01:07:29ağır bedeller olacak cevap vereceğiz
01:07:31dedi bu gerginlik
01:07:33farklı dinamiklerle gidiyor ama artık
01:07:35Kuzey Kore ziyaretinde
01:07:37programın başında konuştuğumuz
01:07:39Kuzey Kore ile yapılan anlaşma gibi
01:07:41artık mücadele Ukrayna'da
01:07:43cephe hattında değil mücadele bütün
01:07:45dünyada ne yaptı
01:07:47Putin nükleer deniz altı
01:07:49adı kazandı sanırım gitti
01:07:513 gün ABD'nin uçak gemilerinin altında
01:07:53gezdirdi nükleer deniz
01:07:55altısını dolandırdı Karayiplerde
01:07:57buna karşı Amerika Birleşik Devletleri'nin
01:07:59farklı adımları
01:08:01ve uygulamaları olacak belki
01:08:03ABD şimdi bir seçim ikliminde
01:08:05zaten Sırbistan Cumhurbaşkanı ondan
01:08:074-5 aydan söz ediyor yani ABD'de
01:08:09bir seçim olacak 4-5 ay içinde
01:08:11büyük bir savaş çıkabilir o zaman
01:08:13şu soruyu soruyoruz biz büyük bir savaşın
01:08:15çıkabileceği tek yer neresi
01:08:17Ukrayna savaşı Avrupa savaşına
01:08:19evrilmesi en kötü
01:08:21senaryoda Orta Doğu'da
01:08:23bu bahsettiğiniz büyük savaş çıkmaz mı peki
01:08:25şimdi Gazze ve Filistin
01:08:27meselesinden çıkabilir bunun bölgesel
01:08:29bir savaşa dönme işte Lübnan ve Suriye'ye
01:08:31sıçrama riski var ama Avrupa'da
01:08:33NATO ve Sovyet
01:08:35özür dilerim Rusya'ya karşı karşıtlığı var
01:08:37Orta Doğu'da Çin veya Rusya'nın
01:08:39etki sahası çok kuvvetli değil
01:08:41orada şu an hala Amerikan etki
01:08:43sahası içerisinde
01:08:45o yüzden baktığımızda çatışma süreci
01:08:47Orta Doğu'da şu şekilde gidiyor
01:08:49Hezbollah İsrail
01:08:51Hamas veyahut da baktığımızda
01:08:53yine Hezbollah İran destekli
01:08:55yine İran İsrail arasında bir
01:08:57nasıl söyleyelim vekil savaşları
01:08:59üzerinden giden bir
01:09:01çatışmalı süreç var ve Amerika bölgedeki
01:09:03en önemli aktör genel itibariyle
01:09:05Rusya veya Çin
01:09:07burada bölgede varlar ama
01:09:09elbette çok etki sahası
01:09:11nasıl söyleyelim Amerika gibi değil
01:09:13yani onu belirtmek istedim ben
01:09:15Orta Doğu'da çatışma
01:09:17süreci olursa muhtemelen
01:09:19İran Amerika işte
01:09:21İsrail veyahut da İngiltere'yi karşısına
01:09:23almak zorunda buyurun
01:09:25yani İran'ın Şam'daki
01:09:27büyükelçiliği vurulduğunu da gördük biz
01:09:29yani Orta Doğu'da savaşın nasıl olacağını
01:09:31şimdi İsrail ile Orta Doğu'da
01:09:33savaş çıkartabilecek ne diyelim
01:09:35en baş aktör İran
01:09:37büyükelçiliği vuruldu kendi toprağı
01:09:39vuruldu onda bile bir savaş çıkmadı
01:09:41ne yaptı İran her zaman gibi füze atıyormuş
01:09:43gibi yaptı ABD'de onu vuruyormuş
01:09:45gibi yaptı kaç saate giden füzeler
01:09:474 saat yani Irak'ın üzerinden
01:09:494 saatte geçtiler
01:09:51bu şekilde ama
01:09:53yukarısı öyle değil Ukrayna öyle değil
01:09:55bir süper güç
01:09:57Avrupa'nın ortasında savaşa girdi
01:09:59ve Avrupa'nın ve kolektif
01:10:01vatanını destekledi Ukrayna
01:10:03şunu da belirtelim bazen izleyicilerimiz yazıyor
01:10:05bu konuda çok hassastan
01:10:07Ukrayna bağımsız ve egemen bir devlet
01:10:091991'den sonra bağımsızlıkla
01:10:11Ukrayna'yı Rusya işgal ediyor
01:10:13yani siz bir ülkeye
01:10:15NATO'ya üye olacağım diye bağımsız kararlar
01:10:17bu kadar tehdit edemezsin
01:10:19yani Rusya Federasyonu belki
01:10:21kendi güvenlik riskleri açısından onu görüyor
01:10:23o zaman diğer
01:10:25NATO'ya üye olan ülkeleri neden tehdit etmedi
01:10:27sadece
01:10:29işte Sovyet Cumhuriyeti Ukrayna değil ki
01:10:31Polonya, Varşova baktığı ülkesiydi
01:10:33Estonya, Litvanya örneğinde oldu
01:10:35neden onlara bir tehdit oluşturulmadı Ukrayna
01:10:37bakın kimsenin görmediği bir şey var
01:10:39Samet Bey
01:10:41sanırım eski bir ABD'li senatör açıkladı
01:10:43geçende ne dedi
01:10:45Rusya dedi 2.2 trilyon dolar
01:10:472.2 trilyon dolar
01:10:49değerindeki madenlere çöküldü
01:10:51evet çünkü doğu bölgesi
01:10:53sanayi ve maden bölgesi
01:10:55maden bölgesi aslında bir savaş
01:10:57sadece savaş değil
01:10:59o madenlerin Rusya'nın kontrolüne geçmesi ne demek
01:11:012 trilyon doların
01:11:03üzerinde
01:11:052 trilyon 200 milyar dolar
01:11:07tespit edebilen
01:11:09söylerken bile düşünüyor insan
01:11:11ve bunun Rusya'ya geçmesi
01:11:13ne demek
01:11:15gerçek anlamda
01:11:17görünenin dışında
01:11:19bir mücadele var
01:11:21en büyük korku, en ciddi kıyamet senaryosu
01:11:23bunun bir dünya savaşına dönmesi
01:11:25bizi ciddi anlamda ilgilendiriyor
01:11:27birinci derece
01:11:29bölgemize çıkacak bir savaşın dışında
01:11:31kalmamız diye bir durum yok
01:11:33NATO ülkesine ya da Karadeniz'e
01:11:35sıçradığında
01:11:37Türkiye mutlaka bir şekilde
01:11:39bu savaşın içinde yer almak zorunda kalır
01:11:41biraz önce KJ'mizden
01:11:43direk şunu sorayım
01:11:45Asya'da dünya savaşı hazırlığı mı var
01:11:47bu görüşmeler
01:11:49bunu mu ortaya çıkarıyor
01:11:51Cihan hocam, şimdi tarihsel perspektiften
01:11:53uluslararası ilişkiler olarak da
01:11:55baktığınızda
01:11:5724 yıldan sonra Kuzey Kore ziyareti
01:11:59Putin'den geldi
01:12:01bunlar ne anlama geliyor
01:12:03hepsini birlikte sorayım, genel yorumlayın
01:12:05nükleer bir anlaşma mı yapılacak
01:12:07iki ülke birlikte bir savaşa mı
01:12:09hazırlanıyor
01:12:11üçüncü dünya savaşı hazırlığı mı yapılıyor
01:12:13bunu Tayvan'ı, Ukrayna'yı
01:12:15ve Orta Doğu'daki kargaşayı
01:12:17göz önünde bulundurarak soruyorum
01:12:19şimdi şöyle açıklayalım
01:12:21İsamet Bey bunu
01:12:23şimdi hangi anlamda sorduğumuz önemli
01:12:25bir ve ikinci dünya savaşı
01:12:27temelinde askerlerin
01:12:29sadece cephede olduğu savaştığı
01:12:31bir anlamdan mı bahsediyoruz
01:12:33veyahut da diyelim ki
01:12:35daha geniş perspektifte günümüz teknolojisi
01:12:37gelmesinde mi değerlendirmemiz gerekiyor
01:12:39birincisi şunu belirteyim
01:12:41şimdi bu savaşın olması için
01:12:43uluslararası sistemde batının bir güç kaybı var
01:12:45fakat batıya challenger yani
01:12:47zorlayıcı yeni bir lider olacak
01:12:49karşıda bir ittifak grubu
01:12:51daha tam oluşmadı
01:12:53neyi kastediyorum, örneğin karşımızda kim var
01:12:55özellikle batı ve Amerika hegemonyasına
01:12:57karşı olan Rusya Federasyonu
01:12:59Çin, Kuzey Kore, İran
01:13:01en çok bilinenleri şimdi belirtelim
01:13:03şimdi bu tarafa dönelim bir batıya bakalım
01:13:05Amerika önderliğinde
01:13:07bir batı ittifakı var
01:13:09ve bu ittifakın dünya üzerinde
01:13:11Amerika tarafından kültürel ve güvenlik
01:13:13hegemonyası var, şimdi diyeceksiniz ki
01:13:15neyi belirtiyorsunuz, bir bu batı ittifakının
01:13:17yönetim biçimleri
01:13:19ekonomik modelleri, kültürleri
01:13:21dini ve dünyanın şu an
01:13:23en uzun süredir mevcudiyetini
01:13:25sürdürdüğü bir savunma örgütü var
01:13:27ve Amerika güvenlik
01:13:29hegemonyası anlamında da
01:13:31dünyanın bunun çoğu ülkesi tarafından
01:13:33kanıksanmış, yani şuna geliyor durum
01:13:35Amerika'nın güvenliği benim güvenliğimdir
01:13:3731 tane NATO ülkesini
01:13:39koyduğumuzda Meksika'da, Brezilya
01:13:41Arjantin, gelelim
01:13:43İsrail, Körfez ülkeleri
01:13:45Tayvan, Filipinler, Yeni Zelanda
01:13:47Japonya, Güney Kore
01:13:49Kanada, Avustralya bunların
01:13:51hepsi şunu söylüyorlar, Amerika'nın
01:13:53güvenliği bizim güvenliğimizi bağlar
01:13:55ne demektir bu, Amerika yoksa
01:13:57Avrupa Rusya ile karşı karşıya kalacaktır
01:13:59ne kadar kendini savunacaktır
01:14:01veyahut da Güney Kore, Amerika'nın güvenlik
01:14:03şemsiyesi yoksa kendini Çin veyahut da
01:14:05Kuzey Kore'ye karşı savunmada
01:14:07yalnız bulacaktır, benzer şekilde Tayvan
01:14:09benzer şekilde Japonya
01:14:11şimdi batının oturmuş
01:14:13bir kendi içerisinde
01:14:15ittifak yapısı var ve liderini belirlemişler
01:14:17karşı tarafa gelelim
01:14:19bu ittifakın lideri kim olacak
01:14:21Çin mi olacak, Rusya mı olacak
01:14:23şimdi Çin Rusya'yı kabul etmez, Rusya da
01:14:25Çin'i kabul etmiyor
01:14:27ikincisi bu ülkelerin tam ortak noktası
01:14:29Kuzey Kore'ye koyduğumuzda
01:14:31şöyle bir durumu var, otoriter rejim
01:14:33olmaların dışında hemen hemen
01:14:35dinsel anlamda, ekonomik modeller
01:14:37anlamında daha oturmuş beraber
01:14:39bir noktaya gelmiş
01:14:41nasıl söyleyelim ve bir savunma
01:14:43örgütü oluşturmuş durumda
01:14:45değiller, yani güvenlik egomonyası
01:14:47anlamında dünyanın geri kalanına
01:14:49Rusya ve Çin şu anda
01:14:51sizin güvenliğinizi biz sağlarız
01:14:53diyemiyor, ikincisi kültürel egomonya
01:14:55ne demek istiyoruz, şunu demek
01:14:57istiyorum, şimdi dünyanın neresine
01:14:59gidersek gidelim, nerede
01:15:01yaşamak isterseniz diye insanlara soralım, Amerika
01:15:03diyecektir, Avrupa diyecektir, hala dünya
01:15:05kültürünü ne giyileceğini
01:15:07ne yeneceğini, Hollywood filmleri
01:15:09örneğin olsun
01:15:11bunu belirleyen hala batının kendisi
01:15:13hala konuştuğumuz dil batı egomonyası
01:15:15hala dünyanın en geçerli, en çok
01:15:17konuşulan dinleri İngilizce
01:15:19baktığımızda işte İspanyolca
01:15:21Fransızca, hala bakalım dünyayı
01:15:23hala ne yapıyoruz, batı
01:15:25algısıyla düşünüyoruz ve
01:15:27ona göre düşünüyoruz
01:15:29onun dışında bakalım, şunu
01:15:31söyleyelim, dünyanın
01:15:33işaret dolar üzerinden yapılıyor, dünyanın hala
01:15:35nasıl söyleyeyim, yeni üniversiteleri
01:15:37nerede batıda, herkes oraya gitmek ister, nereye
01:15:39turist olarak gitmek istiyor insan batıda
01:15:41nerede yaşamak istiyor, batıda yaşamak
01:15:43istiyor, Amerika'ya gelelim, hala dünyanın
01:15:45bir numaralı ekonomisi, hala dünyanın
01:15:47bir numaralı askeri gücü ve Amerika
01:15:49şunu yapıyor, aslında belki gözden
01:15:51kaçırılan kısım şu, kendi özellikle
01:15:53müttefiklerine, bakın
01:15:55Japonya, Yeni Zellanda, Pasifiktekine
01:15:57de bakalım, Avrupa'dakine de bakalım
01:15:59gücü tek başına tahküm edip
01:16:01gerisini biz, nasıl söyleyelim
01:16:03ekonomik olarak veya kültürel anlamda
01:16:05özellikle ekonomik olarak geri
01:16:07planlayıp gitmiş değil, bugün Amerika'nın yanında
01:16:09G7 ülkeleri diyoruz değil mi, hepsi
01:16:11batı ittifakının üyeleri ve buna
01:16:13hala şu an meydan okuyacak, bu
01:16:15ittifakı kültürel anlamda ve
01:16:17güvenlik egomonyası anlamında zorlayacak
01:16:19bir araya gelecek ülkeler daha
01:16:21araya gelmedi, mevcut olmadı, ha ileride
01:16:23olmayacak mıdır, olacaktır ama
01:16:25daha bu kadar sağlam adımlar atmış
01:16:27durumda değiller, yani batı kendisini
01:16:29batı kimliği
01:16:31dediğimiz bir kimlik üzerinden
01:16:33algılıyor ve bunun asıl ana merkezi
01:16:35omurgası NATO'nun siyasi kanadı
01:16:37üzerinden gerçekleştiriliyor, nedir bu
01:16:39temelinde şunu söylüyorlar, demokrasi, çok
01:16:41partili seçimler, serbest bir
01:16:43ekonomisi yani kapitalizm ve liberal
01:16:45haklar
01:16:47bunu ta Lidya'ya söyleyelim
01:16:49ilk çağ Yunan uygarlıklarından alıp
01:16:51üst üste koyarak Roma İmparatorluğu
01:16:53orta çağ sonrası Avrupa'daki gelişmeler
01:16:55diyorlar ki bu batı kimliği ve biz
01:16:57bunu oturtturduk, fakat karşı tarafta
01:16:59daha bu tarz bir oturmuş durum yok
01:17:01yani Rusya'nın kendisi de Çin'in
01:17:03kendisi de challenger olarak
01:17:05Amerika'nın batının karşısında tam olarak
01:17:07konumlandırmış değil, öncelikle bunu
01:17:09oluşturmaları gerekiyor, hem kültürel bir
01:17:11egomonya anlamında hem de güvenlik
01:17:13egomonyası yani
01:17:15dünyanın geri kalan ülkelerinin şunu demesi
01:17:17gerekiyor, Çin'in güvenliği
01:17:19benim güvenliğimi bağlıyor demesi lazım
01:17:21veyahut da Rusya'nın, ha Rusya'nın
01:17:23şu andaki attığı adımlar ne?
01:17:25Hocam baya makale okuyormuş, dinliyormuş
01:17:27gibi oldum şu an, buyurun devam
01:17:29İstavrul'a çok şeyse kesebilirim bunları
01:17:31anlattıysa, buyurun lütfen keyifle
01:17:33başka bir perspektif açtınız çünkü
01:17:35çünkü işin bir de böyle boyutu var
01:17:37biz dünyayı hala batı
01:17:39algısıyla yorumluyoruz
01:17:41ne olursa, dünyanın mesela modasını
01:17:43bile hala batılılar veriliyor
01:17:45bu batı dünyasının düşüncesi çok kanıksanmış
01:17:47çok oturmuş bir durumda
01:17:49daha karşı taraf buna karşı bir alternatif
01:17:51üretmiş durumda değil, yani bu Rıza'yı
01:17:53daha hala kültürel anlamda da
01:17:55güvenlik anlamında da üretemiyor
01:17:57hatta yani bugün konuştuğumuz dünyadaki
01:17:59ekonomik modeller, bir ülkenin
01:18:01yönetim biçimi, ideolojiler
01:18:03bunların hepsi batının ürettiği
01:18:05çıkarttığı, getirdiği ve bugünkü dünyanın
01:18:07nasıl söyleyeyim
01:18:09yaşantısı bu nokta üzerinden
01:18:11peki hocam ama burada
01:18:13bir başlık açalım
01:18:15sizin söylemlerinize zevk olarak
01:18:17ama burada, ülke ismi
01:18:19vereyim, Türkmenistan'a gittiğinizde
01:18:21Azerbaycan'a gittiğinizde
01:18:23ki Azerbaycan ilişkilerimizi
01:18:25biliyorsunuz, orada da bir
01:18:27Rus hayranlığı yok mu o bölgede
01:18:29Kafkasya'da bir Rus hayranlığı yok mu
01:18:31kullandıkları, hani biz
01:18:33Whatsapp kullanıyoruz bunu söyleyebilirim ama
01:18:35onlar başka bir mesajlaşma
01:18:37uygulaması kullanıyorlar
01:18:39biz navigasyon olarak kullandığımız
01:18:41batı navigasyonları ama
01:18:43o bölgelerde özellikle
01:18:45geride kalan süreçte Ukrayna'da
01:18:47öyleydi, bunlar
01:18:49farklı bir navigasyon
01:18:51kullanıyorlar, Rus üretimi
01:18:53şimdi burada da bir farklılık yok mu
01:18:55sizin söylediğinizde global mi algılamayız
01:18:57algılamalıyız yoksa
01:18:59Kafkasya'yı, hani bizden sonraki
01:19:01doğu bölgelerin Rus hayranlığını
01:19:03mı algılamayız, bunlar da eski
01:19:05SSJB
01:19:07üyeleri ülkeler diyebiliriz ya da etkilenen
01:19:09bunlar da dediğiniz gibi
01:19:11tarihsel geçmiş baktığımızda
01:19:13Rus etki sahasının olduğu
01:19:15daha sonra Sovyetler Birliği, şimdi hala Rusya'nın da
01:19:17Çarlık Rusya'sı, Sovyetler Birliği
01:19:19ve Rusya'nın geldiği, daha doğrusu
01:19:21bakın şunu hiç konuşmuyoruz ki bunlar da
01:19:23bir bağımlılık anlamında Rusya'nın kendi
01:19:25arka bahçesiydi, hala da
01:19:27kendi arka bahçesi olarak görüyor yani
01:19:29elbette etki sahası buradan yüksek
01:19:31kültürel anlamda da hegemonik anlamda yani
01:19:33hegemonyasına baktığımızda
01:19:35orada Rus hegemonyasının
01:19:37hakim olduğunu yani etki gücünün diye
01:19:39etki gücü var ama diyelim ki Afrika'da var mı?
01:19:41Asya'nın mesela çoğu
01:19:43yerinde var mı? Bakın şey
01:19:45hatırlar mısınız bir
01:19:47Arap Bağrı dendi, Arap Bağrı'na bir
01:19:49sosyal medyanın ismi de
01:19:51verildi. Bilmem ne
01:19:53devrimleri dendi işte
01:19:55ki ismini vermek istemedim
01:19:57hani reklamı olmasın diye
01:19:59Afrika'da hala Rusya'nın bir
01:20:01etki sahası var mı? Yok. Veyahut da
01:20:03nasıl söyleyelim Latin Amerika'da
01:20:05var mı? Yok. Tabii ki belli belli noktalarda
01:20:07kendi eski tarihsel kökenlerinin
01:20:09olduğu yer olduğu için Rusya'nın
01:20:11Orta Asya'da etkisi olabilir. Fakat şöyle bir
01:20:13durum var. Şimdi buradaki ülkeler
01:20:15bağımsızlığını kazandıktan sonra da
01:20:17Sovyetler Birliği zamanında
01:20:19belki o bölgeleri Güngör
01:20:21hocam gezmiştir bende ne biliyordur
01:20:23bütün tren yolları, bütün karayolu
01:20:25yolları hepsi Rusya'ya çıkar.
01:20:27Rusya bütün Orta
01:20:29Asya ülkelerini bizim Türk Cumhuriyetlerini
01:20:31her birini birbirine bağımlı hale getirecek
01:20:33şekilde ayrıştırmıştır.
01:20:35Uzmanlaştırmıştır ve birbirine bağlamıştır.
01:20:37Onları da kendisine bağlamıştır. Bu
01:20:39etkinin oluşması çok normal. Fakat
01:20:41dünya genelinde Rusya bu hala
01:20:43böyle bir çültür. Nasıl söyleyelim
01:20:45hegemonyası kuracak durumda
01:20:47yani şu anda değil. Onu
01:20:49veremiyor. O sadece belli
01:20:51lokal alanlarla sınırlandıramayız.
01:20:53Bugün dünyanı soralım. Gidelim Latin
01:20:55Amerika ülkelerine soralım. Hangi
01:20:57marka arabaları biliyorlar? Hangi cep telefonunu
01:20:59biliyorlar? Hangi sinemayı biliyorlar?
01:21:01Veyahut da hangi filmleri biliyorlar? Hangi üniversiteleri
01:21:03biliyorlar? Hangi arabayı
01:21:05tercih ederler? Hangi telefonu
01:21:07tercih ederler? Hangi application'ı?
01:21:09Elbette hani günümüz dünyasında Çin'de
01:21:11bir nasıl söyleyelim bir
01:21:13cep telefonu çıkartacaktır, bir yazılım
01:21:15çıkartacaktır veya bir sosyal
01:21:17medya uygulaması çıkartacaktır.
01:21:19Fakat hala Amerika'nın ve Batı'nın
01:21:21yaptığının yanına yaklaşamıyor. Kültürel
01:21:23hegemonyasını koyamıyor.
01:21:25Tatlidini yapmak zorunda kalıyor.
01:21:27Yani yerel lokalden
01:21:29çıkıp biraz küresel anlamda
01:21:31bakmak gerekiyor. Elbette yani Orta Asya
01:21:33bunu da maalesef olarak
01:21:35söylüyorum ki bu ülkelerin bence
01:21:37bizim kendi kardeş ülkelerimiz, ırktaş
01:21:39ülkelerimiz ben dünyayla
01:21:41daha çok entegre olmasını
01:21:43isterim. Kendi öz kültürümüzü kaybetmeden
01:21:45kendi kültürümüzü vererek
01:21:47aynen şu an nasıl yapılıyorsa
01:21:49Türk dünyası, işbirliği
01:21:51teşkilatı bunun ileride çok
01:21:53daha güzel örnek sergilemesini
01:21:55hatta belki de Batı hegemonyasına
01:21:57karşı bizim kendi kültürümüzle
01:21:59çıkmasını canı gönülden de
01:22:01ben isterim. Ama bu lokal
01:22:03açıdan bakmamak gerekiyor.
01:22:05Dünya genelinde, dünya genelindeki
01:22:07algıya bakmak gerekiyor. Bu açıdan
01:22:09önemli. Şimdi Rusya
01:22:11bunun adımlarını atıyor. Fakat
01:22:13hala o tutturabilmiş değil.
01:22:15Çin kabul edecek mi ki bakın
01:22:17Soğuk Savaş'ta Çin, Rusya, Sovyet
01:22:19Derbirliği demin de dediğimiz gibi
01:22:21Vietnam üzerinden
01:22:23karşıt grupları destekleyerek
01:22:25çatıştılar da yani. Ve bir araya
01:22:2779 sonrası
01:22:29baktığımızda araları da
01:22:31nasıl söyleyelim çok daha iyi
01:22:33olmadı. Hala da ben bu şeyin oluştuğunu
01:22:35düşünmüyorum. Karşıda bir ittifak
01:22:37modelinin. Sadece adımlarını atmaya çalışıyor
01:22:39Rusya. Rusya şunu yapmaya çalışacaktır
01:22:41Samet Bey. Eğer Ukrayna'da
01:22:43istediğini alır
01:22:45gerçekten NATO
01:22:47Batı, Avrupalı güçler
01:22:49Ukrayna yenilirse
01:22:51şunu deyip dönecektir.
01:22:53Kendi yanına istediği ittifaklara da bakın
01:22:55ben Batı'yı, Batı Egomonyası'na karşı
01:22:57mücadele etmiş ve bunu kazanmışım.
01:22:59Yanıma gelebilirsiniz
01:23:01diyecektir. Yani şu an Ukrayna'da
01:23:03belki hep şeyi konuşuruz ama bir anlamda
01:23:05Rusya, Batı çatışması
01:23:07şu anlamda. Uluslararası sistemde
01:23:09önemli bir nokta bu. Yani
01:23:11NATO neden artık vazgeçmiyor ya
01:23:13Batı geçmiyor derseniz. Çünkü burada
01:23:15zaten bir gerileme süreci var.
01:23:17Fakat dediğim gibi hala çok güçlü.
01:23:19Ama Rusya'ya yenilirse Ukrayna
01:23:21bu muhtemel Batı'nın alacağı
01:23:23bir darbe olacaktır.
01:23:25Temmuz ayında şuraya bağlamak isterim bunu.
01:23:27Temmuz ayında F-16'ların
01:23:29Ukrayna'ya teslim edileceği
01:23:31pilotların eğitiminin tamamlayacağı,
01:23:33kullanacağı uzun menzilli füzelerin
01:23:35verileceği ki Temmuz ayı itibariyle
01:23:37savaşın seyri değişebilir
01:23:39Ukrayna'da, Ukrayna açısından.
01:23:41Rusya'da buna karşı adımlar atıyor.
01:23:43Evet Rusya'da belli bir
01:23:45seviyede ekonomisi
01:23:47ambargo altında.
01:23:49Açılımlar yapmak istiyor.
01:23:51Mesela Vietnam'ı ziyaret.
01:23:53Bu da önemli. Zaten iki ülke
01:23:55ticaretinin %40'ını kendi para
01:23:57birimleriyle yapıyordu.
01:23:59Ticareti burada arttırmaya çalışıyor.
01:24:01Yanına çekme anlamında şu var ama
01:24:03Tayvan'ın da tarafsız politikası var.
01:24:05Hem Hindistan'la hem Çin'le hem Amerika'yla hem de
01:24:07Rusya'yla izlediği politikalarda
01:24:09tarafsızlık politikası
01:24:11izliyor.
01:24:13Rusya'da bir pazar bulmak zorunda.
01:24:15Hem ürün satışı için ambargo karşısında
01:24:17aynı zamanda ülkesinde şu an savaşmak
01:24:19istemeyen bir sürü binlerce
01:24:21kişi de gitmiş durumda.
01:24:23İş gücü bulamıyor. Savaşacak o da
01:24:25asker bulamıyor ve bu noktada diğer
01:24:27ülkelerden de yardım istiyor. Aynı zamanda
01:24:29da bir askeri teçhizatla
01:24:31alması gerekiyor. O da ilişkilerini
01:24:33bu noktada baktığımızda sadece
01:24:35Çin'le değil Kuzey Kore'yle tekrardan
01:24:37düzeltiyor. Hatta yani dediğimiz gibi
01:24:39göçmen işçileri de yasaklayan
01:24:41o güvenlik kurulundan
01:24:43konseyinden geçen
01:24:45şeyi
01:24:47ambargoya karşı da kendisi şu an
01:24:49imza verdiği şeyi delmek zorunda kaldı.
01:24:51Bence bu süreç
01:24:53ileriye doğru atılan bir adım. Rusya
01:24:55tarafından ileride oluşturulacak bir
01:24:57nasıl söyleyeyim bir ittifak
01:24:59yaratmaya çalışıyor. Temelleri diyebiliriz.
01:25:01Kısa vadede de Ukrayna savaşında
01:25:03da destek bulmaya daha doğrusu
01:25:05hem ticaret yapmaya
01:25:07hem de askeri malzeme almaya
01:25:09çalışıyor. Ben bu şekilde değerlendiriyorum.
01:25:11Peki sizin bu söylediğinizden benim
01:25:13aklıma şöyle bir soru geliyor. Rusya
01:25:15şimdi başka bir perspektif açmaya çalışıyor
01:25:17dediniz ya. Batı'nın
01:25:19Amerika'nın hegemonyası
01:25:21yani etki gücünü
01:25:23değiştirmeye, kırmaya
01:25:25çalışıyor. Peki attığı bu adımlara
01:25:27bakarsak Batı dışı
01:25:29ülkelerle geliştirmeye
01:25:31çalıştığı bu süreç Kuzey Kore ziyareti
01:25:33Vietnam Çin'le
01:25:35işbirlikleri her anlamda
01:25:37Afrika'da Sahraaltı Fransa'nın
01:25:39yerine. Oraya geliyordum Afrika Sahraaltı'ndaki
01:25:41adımları Fransa'yı
01:25:43neredeyse silmeye başladı.
01:25:45Artık Rusya gücü oluşturmayı hatta
01:25:47ayaklanmalar da Rusya'nın
01:25:49desteğiyle yapılıyor. Peki bu
01:25:51çabalar nasıl sonuç verir sizce?
01:25:53Bu çabalar bir sonuç verir mi?
01:25:55Şimdi bu soruyu Güngör Bey'e sorup sonra
01:25:57sizden cevabı buyurun.
01:25:59Güngör Hocama deviresin affına sığınarak.
01:26:01Estağfurullah. Sadece eşitlik
01:26:03olsun yoksa katkı sağlayarak
01:26:05Sahraaltı ülkelerde
01:26:07bakın şimdi bu bir santranç oyununa dönmeye
01:26:09başladı. G7 zirvesine dikkat ettiniz mi?
01:26:11Cezayir davetliydi. Suudi Arabistan
01:26:13davetliydi. Örneğin orada Birleşik Arap
01:26:15Emirlikleri davetliydi. Mesela
01:26:17Moritanya davetliydi yanlış hatırlamıyorsam.
01:26:19Moritanya tam
01:26:21Sahraaltı ile Kuzey Afrika arasında
01:26:23çok kilit konumdaki bir ülke.
01:26:25Şimdi Batı ülkeleri de Rusya'nın
01:26:27adımlara karşı evet Fransa
01:26:29sahada biraz çekilmiş gibi oluyor ama
01:26:31mesela İtalya üzerinden
01:26:33yeni bir oyun kurmaya başladılar.
01:26:35İtalya şu an gaz ve Afrika'dan
01:26:37gaz ve enerji
01:26:39temin edecek. Bunun karşılığında
01:26:41burada da 5.5 milyar
01:26:43dolarlık da çok özür dilerim euroluk da
01:26:45bir yatırım yapacak. Yani sağdan
01:26:47Fransa'yı çekiyor olabilir ama daha eski
01:26:49dönemlerde yine etki
01:26:51sahası olan Akdeniz üzerinden
01:26:53İtalya sahaya sürülüyor.
01:26:55Buna karşılık bir hamle. Baktığımızda
01:26:57neden Suudi Arabistan Birleşik Arap
01:26:59Emirlikleri'ye çağrılıyor? G7 zengin olduklarından
01:27:01değil. BRICS'e katıldıkları için
01:27:03sene başı. Şimdi onlar çağrılarak
01:27:05şurada şu adımlar atılıyor. Sen BRICS'de
01:27:07çok olma. İsrail'le de
01:27:09normalleşelim. Sen buna dikkat et.
01:27:11Örneğin geçen seneki G7 zirvisi
01:27:132023'te Japonya'da.
01:27:15Japonya ne
01:27:17istedi? Bu Çin'in
01:27:19Avrupa'ya kadar giden
01:27:21ticaret yollarında
01:27:23etkisinin kırılması gerektiğini Amerika'da
01:27:25bunu destekledi ve İtalya
01:27:27bu projeden çekildi örneğin.
01:27:29Yani her attığı adıma da Batı'da başka
01:27:31bir adımla cevap veriyor. Bir santranç
01:27:33oyunu gibi. Tabii. Karşılıklı adımlar
01:27:35geliyor. Çok kısa yorumunuzu alayım.
01:27:37Şimdi Rusya'yı sadece
01:27:39Ukrayna Savaşı üzerinden değerlendirmemek
01:27:41lazım. Sovyet Rusya'sından
01:27:43itibaren global ölçekte bir tüyok
01:27:45stratejik adım var. Bir örnek vereyim.
01:27:47Sovyetler zamanında Suriye'de
01:27:49Tartus deniz üssü vardı.
01:27:51Üssü vardı. Rusya Federasyonu zamanında
01:27:53Hemi'nin ikinci üssü oldu. Hemi'nin
01:27:55üssünü kazandı. Her zaman
01:27:57Akdeniz'de, Afrika'da, Asya Pasifik'te
01:27:59birçok adımı ve
01:28:01stratejik ne diyelim
01:28:03politikaları uygulayabilen bir güçten söz ediyoruz.
01:28:05Rusya ekonomisi ve silah
01:28:07gücü olarak ABD ile eşit
01:28:09olmasa bile oluşturabildiği etkiyle
01:28:11ikili ilişkileriyle
01:28:13küresel bir aktör.
01:28:15Küresel bir aktör. İşte
01:28:17bazen Orta Afrika Cumhuriyeti'nde
01:28:19Wagner'lerin Orta Afrika Cumhuriyeti
01:28:21Devlet Başkanı'nın koruması olduğunu görüyoruz.
01:28:23Görüyoruz. Ya da
01:28:25Suriye'deki örnek olarak
01:28:27verdim. Ya da Kuzey Kore'yle en son yaptığı
01:28:29anlaşma gibi görüyoruz. Kendisi etki oluşturabilen
01:28:31bir süper güç. Dünya
01:28:33sadece Batı blokundan ibaret değil.
01:28:35Yani bir de öteki dünya ve dünyanın
01:28:37öteki yarısı da var. Öteki
01:28:39yarısı da var ama Kuzey Kore
01:28:41dedik ya Rusya'nın ziyaretiyle. Kuzey Kore
01:28:43Güney Kore arasında da gerilim
01:28:45aslında tırmanıyor, yükseliyor diyebiliriz.
01:28:47Şimdi bir haberimiz var değerli
01:28:49izleyicilerimiz. Ona bakalım. Onun üstüne
01:28:51konuşmak isterim konuklarımla.
01:28:53Kore sınırında tansiyon yükseldi
01:28:55biraz önce dediğim gibi. Güney Kore
01:28:57ordusu bir grup Kuzey Kore
01:28:59askerinin sınırı ihlal etmesi
01:29:01nedeniyle uyarı ateşe
01:29:03açtı. Kuzey Kore'nin iki
01:29:05haftada üç kez sınırı ihlal etmesinin
01:29:07ardından uydu görüntülerini
01:29:09inceleyen BBC
01:29:11Kuzey Kore'nin Güney sınırına
01:29:13duvar benzeri yapı inşa
01:29:15ettiğini ortaya çıkardı.
01:29:17Haberimizi izleyelim üstüne konuşalım
01:29:19isteriz.
01:29:21Kuzey Kore, Güney Kore
01:29:23sınırında tansiyon bir kez daha yükseldi.
01:29:25Güney Kore ordusu bir grup
01:29:27Kuzey Kore askerinin sınırı ihlal
01:29:29etmesi nedeniyle uyarı ateşe açtı.
01:29:31Ordu Kuzey Koreli askerlerin
01:29:33son iki haftada gerçekleştirdiği sınır
01:29:35ihlali sayısının üçe yükseldiğini dile getirdi.
01:29:39Ateşin ardından Kuzey Koreli
01:29:41askerlerin kısa süre sonra kendi
01:29:43ülke sınırlarına döndüğü ifade edildi.
01:29:45Olayın yanlışlıkla yaşandığının
01:29:47değerlendirildiğini belirten yetkililer
01:29:49Kuzey Koreli askerlerin kendi sınırlarına
01:29:51döndükten sonra gece boyunca sınır
01:29:53hattında çalışmayı sürdürdüğünü aktardı.
01:29:57BBC doğrulama ekibi
01:29:59Kuzey Kore'nin güney sınırına yakın bölgede
01:30:01artan askeri faaliyetlerini uydu görüntüleri
01:30:03üzerinden inceledi. Uydu görüntüleri
01:30:05Kuzey Kore'nin güney sınırına
01:30:07duvar benzeri yapı inşa ettiğini gösterdi.
01:30:11BBC bölgede daha önce
01:30:13yüksek çözünürlüklü kayıtların bulunmaması
01:30:15nedeniyle inşaatın tam ne zaman başladığının
01:30:17bilinmediğini fakat Kasım
01:30:192023'te çekilen görüntüde de bu yapıların
01:30:21görünmediğini dile getirdi.
01:30:25BBC'ye konuşan Güney Koreli askeri ve
01:30:27savunma uzmanı Doktor Okuyan
01:30:29kişisel değerlendirmeme göre ilk kez bir yeri
01:30:31diğerinden ayırma anlamında bir
01:30:33bariyer inşa ediyorlar ifadelerini kullandı.
01:30:41Haberi hep birlikte izledik. Bu gelişmeyi nasıl
01:30:43değerlendiriyorsunuz? Şimdi Kuzey
01:30:45Kore son döneminde
01:30:47nükleer denemeleri, nükleer
01:30:49inşaat denemeleri dışında
01:30:51bu tür taşkınlıkları yapıyor. İlginç bir şey daha yapıyor.
01:30:55Kuzey Kore güneye
01:30:57çöp balonları gönderiyor.
01:30:59Yani pek görmediğimiz değişik.
01:31:01Yani bu gerginliği sürekli arttırarak
01:31:03ben bu haberi
01:31:05izlerken şunu düşündüm.
01:31:07Putin'le stratejik müttefiklik anlaşması
01:31:09yapan Kuzey Kore lideri
01:31:11kim? Bundan sonra nasıl
01:31:13davranışlarda bulunacak?
01:31:15Kuzey Kore
01:31:19Güney Kore'yi
01:31:21yenebilecek ve üstün olabilecek
01:31:23bir güce sahip olduğunu düşünüyor.
01:31:25Güney Kore bugün
01:31:27bu tür taşkınlıklardan uzak durup
01:31:29her zaman gerginliği düşürme
01:31:31yönünde bir politika izliyor. Hatta
01:31:33bir dönem
01:31:35ortak organize sanayi, özür dilerim
01:31:37ortak faaliyetler için bir sanayi
01:31:39bölgesi oluşturuldu. Orada
01:31:41Kuzey'den gelen faal mi
01:31:43bilmiyorum. İşçiler orada çalışıyor.
01:31:45Sınırların açılması,
01:31:47gerginliğin azaltılması yönünde
01:31:49görüşmeler yapılırken
01:31:51birden Kuzey Kore'nin yine
01:31:53bu nükleer silah denemeleri, bu tür
01:31:55taşkınlıkları geldi. Bunlardan da bir
01:31:57sonucu elde edemedi. Şimdi biz
01:31:59Güney Kore ve Kuzey Kore'den
01:32:01söz ediyoruz da aslında bunlar
01:32:03kardeş. Tek bir millet.
01:32:05Kore adası.
01:32:07Kore Savaşı'ndan sonra
01:32:09oluşan iki tane
01:32:11ülkeden söz ediyoruz, devletten.
01:32:13Batın ABD'nin desteklediğine
01:32:15Güney Kore, Çin'in desteklediğine
01:32:17Kuzey Kore dedi ki bu Kore Savaşı'nda
01:32:19Türk askeri de gidip
01:32:21orada görev aldı.
01:32:23Hatta ondan sonra NATO'ya kabul edildik.
01:32:25Asya Pasifik'te
01:32:27yıllardır devam eden bir kardeş kavgasından
01:32:29söz ediyoruz. Her zaman
01:32:31şu soruyu soruyorum. Kore halkına,
01:32:33Kore adasına bir yarım ada. Çinler
01:32:35karışmasaydı, ABD karışmasaydı
01:32:37bu halklar
01:32:39kavga eden bu ada bölünür müydü?
01:32:41Bölünür müydü?
01:32:43Bu Asya Pasifik'teki gerginliği,
01:32:45Kuzey Kore ve Güney Kore konuşurken
01:32:47Tayvan'ı Japonya'ya atlamamak
01:32:49lazım. Japonya
01:32:51Asya Pasifik'te ABD'nin en büyük
01:32:53müttefiki. İkinci
01:32:55Dünya Savaşı'nda atom bombası attığı
01:32:57Japonya'yı
01:32:59Cihan Hocam düzeltsin,
01:33:01yaklaşık beş yıl askeri valiyle yöneten
01:33:03bir ABD
01:33:05devletlerinden söz ediyoruz.
01:33:07Japonya, İkinci Dünya Savaşı'nda
01:33:09beş yıl fiili
01:33:11ABD'nin işgaline kaldı ve ABD'nin Japonya'da
01:33:13üstleri var.
01:33:15Hatta Japonya'nın belirli
01:33:17bir düzeye kadar ordu
01:33:19kurması da yasak.
01:33:21Yapılan anlaşma gereği, teknik detayını
01:33:23hatırlayamadım. Ama son yıllarda
01:33:25Tayvan gerginliğinde,
01:33:27Kuzey Kore gerginliğinde Japonya'nın da
01:33:29askeri yeteneklerini arttırdığını görüyoruz ABD'yle.
01:33:31ABD'yle birlikte.
01:33:33Herkes karşılıklı ama
01:33:35Kuzey Kore bir el bombası.
01:33:37Bunu unutmamamız lazım.
01:33:39Özellikle Kuzey Kore liderinin nasıl bir karar
01:33:41alacağını, ne yapacağı pek kestirilmiyor.
01:33:43Cihan Hocam siz nasıl değerlendiriyorsunuz
01:33:45bu gelişmeyi
01:33:47sınırdaki Kuzey Kore, Güney Kore sınırındaki?
01:33:49Şu şekilde değerlendirmek de
01:33:51gerekir Samet Bey.
01:33:53Sürekli olarak, her iki taraftan değil de
01:33:55Kuzey Kore'nin çok yaptığı bir
01:33:57taciz durumu var.
01:33:59Ama şunu da atlamamak gerekiyor.
01:34:01Bu belli bir noktaya kadar gidecektir.
01:34:03Çünkü Güney Kore'nin
01:34:05dediğimiz gibi güvenlik şemsiyesi Amerika.
01:34:09Kore bunu da dikkate alıyordur.
01:34:11Fakat dediğimiz gibi
01:34:13şöyle, nasıl
01:34:15Netanyahu patolojik bir vakaysa
01:34:17açıkçası biraz Kim Jong-un da
01:34:19patolojik vaka.
01:34:21Hatta kendisinin ve ailesinin de
01:34:23orada şu an ismini unuttum. Seyircilerimizden
01:34:25özür dilerim. Af buyursunlar. Bir daha var.
01:34:27Oradan geldiklerini Tanrı ilahi olarak
01:34:29kendisini ve ailesini adlediyor.
01:34:31Şimdi böyle bir durum
01:34:33da mevcut olunca
01:34:35tabii ki devlet haklı.
01:34:37Biraz şüpheli, çok kapalı bir ülke.
01:34:39Tam olarak ne olduğunu bilmiyoruz.
01:34:41Askeri nükleer silahı var.
01:34:43Askeri güç kapasitesi anlamında
01:34:45ki bu nükleer silahı
01:34:47konuştuk.
01:34:49Güney Kore'nin bazı bölgelerinde elektrik yok hala.
01:34:51Güney Kore'yi anlamak için.
01:34:53Bazı kırsal bölgelerinde
01:34:55elektrik olmayan bir ülkeden söz ediyoruz.
01:34:57Şöyle ki
01:34:59mesela nükleer silahla elde ettiği şey
01:35:01Kuzey Kore'nin caydırıcı güç
01:35:03olma. Yani sizin bir saldırıya uğrama
01:35:05durumunuz, nükleer silahınız varsa
01:35:07aslında bir caydırıcı güç yapıyor
01:35:09sizi. Fakat Güney Kore'de hatta bu
01:35:11çok bence
01:35:13değerli bir haberdi. CNN
01:35:15Turkom'da da yayınlandı.
01:35:17Çok da
01:35:19faydalı bir yazıydı. Dünyadaki
01:35:21şu an şeyleri gösteriyordu.
01:35:23En iyi orduları. Mesela Güney Kore
01:35:25buranın içerisinde. Yani işte yabana
01:35:27atılacak bir orduları sahip.
01:35:29Kuzey Kore'de listede ama Güney Kore'de
01:35:31listede. Özellikle şöyle bir durum var.
01:35:33Kuzey Kore
01:35:35kapalı bir ülke. Fakat
01:35:37belli ki Kuzey Kore'deki vatandaşlar
01:35:39Güney Kore durumundan
01:35:41bir haberleri var. Çünkü
01:35:43sürekli olarak Güney'e
01:35:45doğru sınırı geçerek,
01:35:47ölümü göze alarak
01:35:49Güney Kore tarafına geçiyorlar.
01:35:51Güney Kore bir batı müttefiki olarak
01:35:53Amerika'nın.
01:35:55Aramızda yıllık gelirine, kişi
01:35:57bazlı gelirine yüksek bir durumu var.
01:35:59O yüzden
01:36:01bu bu şekilde girecektir ama
01:36:03Amerika faktöründe göz ardı etmeyecektir
01:36:05Kuzey Kore'ye öyle söyleyeyim. Önümüzdeki günlerde
01:36:07Rusya'nın yaptığı bu ziyaretle
01:36:09birlikte hem Kuzey Kore'yi
01:36:11hem Rusya'nın ittifaklarını
01:36:13muhtemelen konuşmaya
01:36:15devam edeceğiz. Bunlarla ilgili
01:36:17değerlendirmeler yapmaya devam edeceğiz.
01:36:19Konuşulacak çok konu var biliyorum ama
01:36:21zaman doğru kullanmak için
01:36:23diğer bir başlığımızı
01:36:25süremizde az kaldı ama
01:36:27değerlendirmek isterim. Ne olacak?
01:36:29Kasım ayında ABD'de
01:36:31başkanlık seçimleri
01:36:33var. Bunu konuşuyoruz.
01:36:35Seçim öncesinde mevcut başkan
01:36:37Joe Biden ve eski başkan Donald Trump
01:36:3927 Haziranda
01:36:41kozlarını paylaşacaklar.
01:36:43Bir sonraki münazaranın
01:36:45Eylül ayında yapılması
01:36:47bekleniyor. 4 yıl önce yapılan
01:36:49münazaraların tabiri caizse
01:36:51revanşı olacak tabi bu
01:36:53münazara. 1960 yılından
01:36:55bu yana yapılan bu münazaralar
01:36:57başkanlık seçimlerinde
01:36:59seçmende önemli
01:37:01bir etki bırakıyor. 2020
01:37:03yılında yapılan seçimlerde
01:37:05Biden %51.4
01:37:07Trump ise %46.8
01:37:09oy almıştı.
01:37:11Peki baktığımızda
01:37:13hem Trump'ın geçmişteki performansı
01:37:15hem de Biden'ın performansını
01:37:17bir değerlendirebilir misiniz?
01:37:19Yeni gelişmelerle birlikte
01:37:21nasıl bir karşılıklı performans
01:37:23olacaktır? Sizinle
01:37:25başlayalım. Biden her şeyden
01:37:27önce Trump'a göre yaşlı.
01:37:29Hitap etti ve konuşmasında
01:37:31algısında
01:37:33hem yaşının hem fiziksel
01:37:35durumundan dolayı yaşlılığını
01:37:37verdi.
01:37:39Böyle çok büyük bir
01:37:41rüzgar oluşturacak bir
01:37:43hem basın açıklamalarında hem
01:37:45karşılıklı
01:37:47müzakerede
01:37:49performans sergileme.
01:37:51Trump daha hareketli, daha saldırgan.
01:37:53Hatta
01:37:55şöyle espri yapıyor. Duyuyor musun
01:37:57Biden diyor. Öyle espriler
01:37:59de yapıp adeta nokta vuruşlar
01:38:01yapabilen bir politikacı.
01:38:03Hitabeti çok yüksek. Trump vücut
01:38:05dilinde kullanabilen biri.
01:38:07Şimdi bu bir
01:38:09gelenek ABD'de.
01:38:11Bir moderatör seçiliyor.
01:38:13Televizyonlar ortak
01:38:15yayınlıyor ve seçmenin üzerine bir ya da iki puan
01:38:17özellikle kararsız seçmenin üzerine
01:38:19etkisi olduğu düşünüyorum.
01:38:21Bu müzakerenin
01:38:23en temel tartışmalarından biri
01:38:25Trump'ın mahkemesi olacak.
01:38:27Aynı zamanda da Biden'ın da oğlunun
01:38:29mahkemesi var. İki başkanın da
01:38:31mahkemelerle başı belada.
01:38:33Ana gündeme olacak.
01:38:35Elbette ki Gazze olmazsa olmaz
01:38:37gündeme gelecek. Her ülkenin
01:38:39olduğu gibi ekonomi gündeme
01:38:41gelecek. Biraz burada
01:38:43Gazze. İlginç bir durum oldu
01:38:45Gazze-Ukrayna
01:38:47savaşı. İlginç bir durum oldu.
01:38:49Bundan bir ay önce özellikle
01:38:51Trump'un bu mahkeme süreci
01:38:53ön plana çıkmadan önce Trump'ın
01:38:55anketlerde bir puan, iki puan,
01:38:57üç puan ortalama önde gittiği görülüyordu.
01:38:59Ama son periyoda baktığımızda
01:39:01kafa kafaya giden bir seçimden.
01:39:03Son anketlere baktığımızda
01:39:05çok ciddi bir kararsız seçmen var.
01:39:07Onun da büyük oranda
01:39:09ABD vatandaşı Müslüman seçmenler
01:39:11olduğu yönünde bir yorum var.
01:39:13Tam bu Gazze meselesinden dolayı
01:39:15tam oy tercihlerini netleştiremediler.
01:39:17O açıdan
01:39:19karşılıklı bu yayınlar,
01:39:21başkanların birbirleriyle gösterecekleri
01:39:23bu performans
01:39:25seçmeni etkileyecek.
01:39:27Ben burada özellikle
01:39:29Trump'un bu mahkeme süreciyle
01:39:31ilgili Biden'ın yüklenmesine
01:39:33ne diyeceğini merak ediyorum.
01:39:35Gazze konusunda söyleyecekleri belli.
01:39:37Ukrayna konusunda defaatle
01:39:39tekrarladılar. Bir de ABD'de seçimler
01:39:41bir şov havasında geçiyor. Bizim gibi değil.
01:39:43Yani oranın kendi sosyolojisi
01:39:45seçmenlerin beklentisine
01:39:47göre o Hollywood vari
01:39:49işte mimiklerini,
01:39:51gülmeleri, hareketleri hepsi
01:39:53danışmanların ya da seçim ekibinin
01:39:55ortaya koyduğu bir stratejiyle
01:39:57uyguluyor. Şu anda mesela bizim
01:39:59bu yayını yaptığımız saatlerde
01:40:01iki adayında
01:40:03biri eski başkan, biri mevcut başkan
01:40:05seçimle ilgili danışmanları
01:40:07konu başlıklarına, sorulara girecekleri
01:40:09krafattan tutun da yapacakları
01:40:11esprilere kadar hepsini hazırlıyor.
01:40:13Bu iş bu şekilde
01:40:15devam ediyor. İşte ABD
01:40:17seçimi sadece ABD'nin seçimine
01:40:19dünyada herkesin takip ettiği
01:40:21bir konu. Bir de şöyle bir şey var
01:40:23bu seçimlerle ilgili
01:40:25kampanyayla ilgili de bir şey söyleyeceğim.
01:40:27Türkiye'de bazen şu tartışılıyor Samet Bey
01:40:29Biden seçilirse ne olur? Trump
01:40:31seçilirse ne olur? Unutmayalım
01:40:33Türkiye açısından. ABD'nin
01:40:35devletlerinin politikalarından başkanlar
01:40:37geldiğinde büyük kırılmaları olmuyor.
01:40:39ABD'nin bir devlet politikası ve çıkarları üzerine
01:40:41kendini konsolide ettiği bir yapısı var.
01:40:43Ne oluyor? Bazı lokal meseleler
01:40:45ya da devlet liderleriyle
01:40:47Türkiye Cumhurbaşkanı'yla ya da
01:40:49aktörlerle ilişkilerinde
01:40:51mesela Trump'la Erdoğan
01:40:53defaatle telefonla görüşüp daha fazla görüşüyordu.
01:40:55Biden'la aynı durum olmuyor.
01:40:57Ben politikaların ya da
01:40:59fazla değiştiğini düşünmüyorum. Ama
01:41:01son dönemlerde gördüğüm
01:41:03seçimde arkadan giden Biden'ı
01:41:05belki bunda farklı etkenler
01:41:07da var. Seçimi kazandırmak için
01:41:09biraz çalışmaların
01:41:11olduğunu görüyorum. Üç vanlık bir fark vardı
01:41:13ortalama söylüyorum. Biden
01:41:15son dönemlerde bunu kapatmaya başladı.
01:41:17Kapatmaya başladı. Bekleyip
01:41:19göreceğiz. Ama bu söyleşiler,
01:41:21ekranlarda yapılan bu
01:41:23karşılıklı atışmalar ABD halkı seviyor.
01:41:25Gerçekten
01:41:27şov gibi izliyorlar. Açıkçası ben de
01:41:29bütün seçim münazaralarını
01:41:31takip ediyorum. Siz nasıl değerlendiriyorsunuz?
01:41:33Performansları nasıl olacak?
01:41:35Biden'ın ve Trump'ın?
01:41:37Şunu da eklemek lazım. Biden'ın
01:41:39evet hafıza biraz
01:41:41yaşı haddinden kaynaklı
01:41:43olarak problemler yaşadığını
01:41:45gördük. Fakat Trump da geçen
01:41:47bir dönem karısının ismini
01:41:49karıştırdı. Yanlış söyledi.
01:41:51Yani yaş olarak evet.
01:41:53Yani Trump'a da genç demek zor.
01:41:5570 yaşının üstünde. Evet. Şimdi
01:41:57şöyle bir durum var. Bir önceki seçimlerde
01:41:59hatırlarsanız özellikle
01:42:01Samet Bey, Hollywood'un önemli
01:42:03isimleri ve hatta Amerika'da popüler
01:42:05olan isimlerin hepsi Biden'ı desteklemişti.
01:42:07Ve
01:42:09şu günlerde yine yanlış
01:42:11hatırlamıyorsam yine önemli bir
01:42:13Hollywood oyuncusu
01:42:15yine Biden'a destek
01:42:17Trump'ı da çok ağır eleştiren bir
01:42:19açıklamalarda bulunmuştu. Bu tür
01:42:21gelişmeleri tekrar göreceğiz sanırım.
01:42:23Demin Güngör Hocam belirtti. Gazze,
01:42:25ekonomi ki karşılıklı bir
01:42:27araya geldiklerinde tartışacakları
01:42:29birçok konu var ama
01:42:31şunu yanılıyorsam
01:42:33yani düzeltebilirsiniz. Bir önceki seçimde
01:42:35Trump çok hakaretvari konuşmuştu.
01:42:37Biden'la ilgili çok böyle
01:42:39ve sanki biraz geri
01:42:41tepmişti. Sanki o yaptığı açıklamalar
01:42:43biraz ona bir
01:42:45antipuan kazandırmıştı.
01:42:47Bir anketi gördüm ben.
01:42:49Bu şey döneminde
01:42:51yapılmış. Yani Şubat ayı falandı yanlış hatırlamıyorsam.
01:42:53Ocak, Şubat.
01:42:55Davalar bitmeden şu sorulmuş
01:42:57ankette, kamuoyunda Amerika'da.
01:42:59Eğer Trump ceza alırsa
01:43:01oy verir misiniz? Oy verecek
01:43:03olduğunu söylerleri yüzde elli için
01:43:05oy vermeyeceğini belirtmiş.
01:43:07Şu anda aldığı cezalar da
01:43:09mesela bu anket sonuçlarına
01:43:11yansımış olabilir. Özellikle
01:43:13belki de Amerika'da bu duruma çok dikkat ediyor
01:43:15da olabilirler. Yani
01:43:17bir mazlum edebiyatı yerine
01:43:19ya görüyor musun? Mahkemeden ceza
01:43:21yemiş. Bak böyle böyle şey yapmış.
01:43:23Aslında çok da
01:43:25dürüst biri olmayabilir deyip
01:43:27ters tepebilir. Gördüğüm
01:43:29kadarıyla. Çünkü anket sonuçları
01:43:31doğruysa, bir şey
01:43:33oynamadıklarsa, bir manipüle
01:43:35etmedilerse
01:43:37bu etkiliyor olabilir. Zaten aldığı bir ara
01:43:39New York Mahkemesi'nden aldığı cezayla
01:43:41bayağı bir para cezası yedi.
01:43:43İnci satmaya başladı
01:43:45Trump. Ayakkabı çıkarttı
01:43:47seçim kampanyasına
01:43:49maddi destek için.
01:43:51Aslında şuna gelmek lazım.
01:43:53Trump'ta Biden'da ikisi de
01:43:55kendi şahsi fikrim
01:43:57çok iki tane kötü seçenek
01:43:59Amerika'dan da bu iki
01:44:01nasıl söyleyeyim? Aslında çok doğru bir
01:44:03değerlendirme. Kalmış olmasa da
01:44:05Amerika adına yani uluslararası
01:44:07sistemin liderinin de
01:44:09bu halde olması da ayrı bir vehal.
01:44:11Ben bir katkı verip bırakayım.
01:44:13Biri havayla tokalaşıyor,
01:44:15diğeri ne yaptığı belli değil
01:44:17çılgın bir eski başkan.
01:44:19Şununla ilgili bir örnek
01:44:21vereyim mi? Şey yapalım. Bir örnek
01:44:23anlamında hemen Güngör Hocam'a
01:44:25bırakacağım. Bakın mesela
01:44:27bu çok sosyal medyada da gündeme
01:44:29gelmişti. Obama
01:44:31Bin Laden'in ölümünü
01:44:33açıklıyor. Üstüne
01:44:35Trump da Elbağdadi'nin ölümünü
01:44:37açıklıyor. Bayağı bir dalga geçildi.
01:44:39Açıklamalarıyla, haliyle
01:44:41yani işte demek istediğim şey
01:44:43dünya lideri olan bir ülkenin iki
01:44:45başkan adayı da birbirinden vahim
01:44:47diyerek Güngör Hocam'a
01:44:49pası atıyorum. Şimdi ABD'de iki başkan aday, bir görevdeki
01:44:51başkan, bir eski başkan aday.
01:44:53Şimdi bunlara baktığımızda hani sizin
01:44:55dediğiniz gibi havaya selam vermesinin ötesine bırak
01:44:57eski başkan Trump
01:44:59vergi kaçakçılığından suçlu bulundu. Sadece
01:45:01cezası. Vergi kaçakçılığı ABD'de
01:45:03çok büyük bir suç. Yani cinayetle eşdeğer
01:45:05bir suç. Yani
01:45:07ABD'de başkanlık yapmış
01:45:09bir Trump kendi devletine, başkanlık
01:45:11yaptığı devleti dolandırdı.
01:45:13Diğer başkan adayının oğlu
01:45:15da uyuşturucu kullanıyor ve
01:45:17uyuşturucu kullanıldığını beyan etmeden silah alıyor.
01:45:19ABD'deki silah
01:45:21yasalarına göre.
01:45:23Aslında ABD'nin de yansıması
01:45:25bu ABD'nin sosyolojik ve toplumsal
01:45:27olarak ne hale geldiğini
01:45:29ama bu ABD dünyada bir
01:45:31süper güç ve dünyanın genel politikalarını
01:45:33şekillendirecek gücü. İşte dünyanın
01:45:35çıkmaz sokağı bu Samet Bey.
01:45:37Cumhurbaşkanı Erdoğan defaatle
01:45:39dünya beşten büyüktür, dünya ABD'den de
01:45:41büyüktür diye. Yani
01:45:43yıllardır bu zihniyet, bu yapı
01:45:45yapı, yapı dünyada
01:45:47birçok şeyi savaşların çıkıp çıkmayacağını
01:45:49doların ne olup olmayacağını
01:45:51bazı ülkelerde darbelerle ya da bir şekillerde
01:45:53bu ülkelerin kaderlerini
01:45:55şekillendi. Dünya bunu hak ediyor mu?
01:45:57Bugün şu soruyu soruyoruz. ABD'de
01:45:59böyle bir şey olmaz. Sağduyulu,
01:46:01adil bir ABD yönetimi olsaydı
01:46:03Gazze'de bu vahşet olur muydu?
01:46:05Gazze'de çocuklar ölür müydü?
01:46:07Ölür müydü? Aşık Mahsuni Şerif'in
01:46:09bir türküsü vardır. Katil Amerika
01:46:11Amerika diye.
01:46:13Amerika Birleşik Devletleri küresel
01:46:15barışın önünde İsrail'le birlikte çok
01:46:17ciddi bir engel. Rusya
01:46:19da bundan bağımsız değil.
01:46:21Dünyanın yeni bir güvenlik iklimine ve akla
01:46:23ihtiyacı var. Süremizi tamamladık.
01:46:25Çok kısa cevapları isteyeceğim.
01:46:27Biden devam eder mi?
01:46:29Yoksa ikinci Trump dönemi mi başlar?
01:46:31Sizin beklentiniz ne?
01:46:33Ben açıkçası
01:46:35şöyle değerlendirmek isterim.
01:46:37Son aylarda gelişecek üreçle
01:46:39beraber. Sanki Biden, devlet
01:46:41aklının da Biden'ı istediğini düşünüyorum.
01:46:43Tabii küreselciler, dünyanın
01:46:45küresel silah ve dolar
01:46:47baronları Biden'la devam etmek istiyor.
01:46:49Trump da yaramaz bir çocuk gibi oyunu
01:46:51bozmaya çalışıyor. Beklentiniz?
01:46:53Bence daha erken.
01:46:55Çünkü çok kararsız bir cevap alabiliriz.
01:46:57Yüzde elli.
01:46:59Çünkü çok kararsız seçmen var. Bu
01:47:01salıncak eyaletler dediğimiz,
01:47:03Bişingün'ün başını çektiği eyaletlerde
01:47:05oy tercihleri daha belli değil.
01:47:07Güngör Yavuz Arslan'dan cevap alamadık
01:47:09ama Cihan Hoca Biden
01:47:11olabilir dedi. Efendim, çok teşekkür
01:47:13ediyoruz. Bu saate kadar bize eşlik
01:47:15ettiniz. Bizler de sizlerden
01:47:17gelen soruları cevaplandırmaya
01:47:19çalıştık. Gelişmeleri değerlendirmeye
01:47:21çalıştık. Özel yayınımızı
01:47:23burada tamamlıyoruz. Hoşçakalın. CNN
01:47:25Türk'te kalın ama sabah yedide.
01:47:27Güne merhaba. Hafta sonuyla ben karşınızda
01:47:29olacağım. Hoşçakalın.
01:47:37Altyazı M.K.