SSK, Bağkur emekli zam tablosu! Temmuz zammı ne kadar
SSK, Bağkur emekli zam tablosu! Temmuz zammı ne kadar
Transcript
00:00Günaydın Damla hanım, çok teşekkür ediyorum.
00:02Şimdi elbette konuşacağız siyasette, bir sürü gündemde önemli maddeler var, aktaracağız,
00:07önümüzdeki saat dilimlerinde üzerine detaylı detaylı olarak konuşuruz ama cebimiz tabi
00:12herkesin gözü kulağı zam oranlarında, özellikle bir ara zam olacak mı bunu bekliyoruz,
00:18en düşük emekli maaşı ne kadara çıkacak bunu bekliyoruz.
00:22Enflasyon oranı bu verileri bu anlamda çok önemliydi.
00:27Zaten DİSK ile TÜİK arasında uzun süredir bir tartışma vardı, açıklanmıyor bu enflasyon
00:33sepeti, madde sepeti diye.
00:34Dün TÜİK'in yaptığı bu açıklamayı nasıl buldunuz onu merak ediyorum.
00:38O sepet olmadan sepetlik ve veriler çöpe atılarak enflasyonu hesaplamak mümkün mü
00:43ve bu şekilde güvenilirlikle ilgili tekrar bir tartışma olmayacak mı?
00:48Evet şu anda zaten emekli aylıklarındaki büyük sorunun bir nedeni de TÜİK'in açıkladığı
00:55enflasyon verileri.
00:56Bu enflasyon verilerine göre emekliler ve memurlar altı ayda bir enflasyon farkı
01:02alıyorlar.
01:03Türkiye'de emekli aylığı hesaplama sistemi 2000 yılında ve 2008 yılında değişti.
01:10Emekli aylığı bağlanırken düşük bir aylık bağlanıyor, devamında da altı ayda bir
01:16düşük açıklanan enflasyon verileri nedeniyle sürekli düşen, değerini kaybeden bir emekli
01:24aylığı sistemine döndü bu iş ve de sonucunu da TÜİK'in açıkladığı olumsuz verilerin
01:31sonuçlarını da şu anda milyonlarca kişi hissediyorlar, değersiz emekli aylıklarında
01:36hissediyorlar.
01:37Şu anda olması gereken aylıkların çok altında emekli aylıkları, emekli aylıkları 10
01:45bin lirayla 15 bin lira, 16 bin lira arasında sıkıştı kaldı.
01:5117 bin lira olan asgari ücretin üzerinde emekli aylığı alanların oranı %15, %20
01:57gibi büyük bir bölüm asgari ücretin altında emekli aylığı alıyor.
02:01İşte bunun da başlıca nedenlerinden bir tanesi de TÜİK verileri biz aylık bazıları
02:08takip ediyoruz ve sürekli bilgiler aktarıyoruz ve TÜİK'in şu ana kadar açıkladığı verilere
02:15göre, bakın biz şu anda Haziran ayındayız, Haziran ayını daha bitirmedik.
02:20Ben 15 Nisan'da şöyle bir şey yazmıştım sosyal medyadan, büyük ihtimalle SSK ve
02:26Bağkur emeklilerine %25, memur emeklilerine %20, memurlara %20 ve asgari ücrette de
02:33artış yapılmayacak gibi öngörüyoruz demiştik.
02:37Biz nereden bilelim ki böyle bir enflasyonun çıkacağını sadece TÜİK'in bu yönde açıklamanın
02:46yapılacağını, TÜİK'in bu yönde bir açıklama yapacağını düşünüyorduk.
02:50Çünkü orta vadeli programda sürekli yıl sonunda %38 enflasyon hedefini vurguluyor
02:57Merkez Bankası, Hazine ve Maliye Bakanlığı ve bu enflasyon verilerine göre de olması
03:03gereken kendilerinin olmasını istediği oranlar açıklanıyor.
03:09Bu durumda da emekliler aylıklarına normal enflasyona göre değil de TÜİK'in açıkladığı
03:16enflasyona göre artış aldığında her 6 ayda bir, bir miktar emekli aylıklarında kayıp
03:24yaşıyorlar.
03:25Aslında emeklinin cebinden çalıyorlar.
03:28Öyle de diyebiliriz maalesef bu tespit doğru çünkü Türkiye'de bakın 2019 yılında bir
03:38karar alındı.
03:39Şöyle söylendi Damla hanım dediler ki en düşük emekli aylığını 1000 liraya tamamlıyoruz.
03:462020'de 1500 liraya 2022'nin Ocak ayı geldiğinde 2500 liraya 2022'nin Temmuz'unda 3500 liraya
03:552023'te 5500 liraya 2023'ün Nisan ayında 7500 liraya yaptılar.
04:01Temmuz'da artış yapmadılar 2024'ün Ocak ayında da 10 bin lira yaptılar.
04:06Şimdi artık emekli aylıklarını da devlet belirliyor.
04:09Şu anda Türkiye'de emekli olanların yarısından fazlası belki bakın dul ve yetim aylıklarını
04:17da işin içine kattığımızda 16 milyon kişi için değerlendirme yaptığımızda yaklaşık
04:228 milyon kişi 10 bin lira ve 10 bin liranın altında alıyor.
04:26Biliyorsunuz dul ve yetimlerin aylıkları 10 bin liraya da tamamlanmadığı için emeklilerin
04:31yarısı 10 bin liraya tamamlanan aylık ve altını alıyor.
04:36Şimdi bu durumda da aslında başka sorunları da bu beraberinde getiriyor.
04:41Siz çalışıyorsunuz yıllarca prim yatırıyorsunuz emekli aylığınızın ne olduğunu bilmiyorsunuz.
04:47Emekli aylığını devlet bir rakam belirliyor tamamlanan aylık diye.
04:53Sizin kök aylığınız bu tamamlanan aylığa göre şekilleniyor.
04:57Bir de diyelim ki 3600 günde en alt asgari ücretle prim ödeyenle 5000 günde 7000 günde
05:048000 günde emekli olmuş primleri asgari ücretin üstünde yatırılmış olan kişiler
05:10de aynı aylığı alıyor.
05:11O zaman tabi insanlar ben niye yüksek prim yatırayım ki gibi bir mantığa bürünüyor.
05:16Tabi ki bu da devamında da kayıt dışılığı getirir.
05:20Bakın şu anda şunu söylüyorlar işte Türkiye'de 32 milyon çalışan var diyor TÜİK.
05:25SGK verilerine göre 25 milyon çalışan var.
05:29Demek ki artık herkes kayıt dışılığının farkında.
05:33Sosyal güvenlik sisteminde kayıt dışılık özendirici bir emekli aylığı olmadığı
05:38sürece yani emeklilik özendirici olmadığı sürece kayıt dışılığı çok kişi tercih eder.
05:45Özgür Bey nasıl özendirici olsun yani hani düşünsenize yani memursunuz çalışıyorsunuz
05:51aldığınız maaş belli bir günde emekli oluyorsunuz geliriniz yarı yarıdan belki
05:57daha bile fazla azalıyor yani hani herkesin o hayalini kurdu çalışayım yıllarca işte
06:02didineyim emekli olayım işte eşimle çocuğumla torunlarımla keyifli bir hayat yaşayayım
06:07işte tatilime gideyim yazlığıma gideyim o kadar uzaklaştık ki biz bu hayallerden.
06:12Maalesef 2002 yılında en düşük işçi emeklisinin emekli aylığı asgari ücretin bir buçuk katıydı.
06:20Yani şu anki rakamlara göre 25 bin liraydı.
06:23Ama 2000 yılı ve 2008 yılında biz emekli aylığı hesaplama sistemini değiştirdik.
06:30Emekli aylığı hesaplama sistemiyle beraber mesela 2008 yılında yapılan değişiklikle beraber
06:36büyümeden pay yüzde otuzlara kadar düşürüldü.
06:41Büyümeden tam anlamıyla pay vermiyoruz.
06:44Hesaplama sistemimiz düşük rakamlarla çalışan kişilerin kayıt altında olsalar dahi çalıştıkça
06:50prim ödendikçe her ay emekli aylığı düşüyor.
06:53Bakın size ilginç bir örnek vereyim.
06:55Şu süreçte beni çok kişi arar.
06:57Emekli olayım mı olmayayım mı biliyorsunuz EYT yasası da çıktı.
07:01Mesela bir kişi 20 bin lira emekli aylığını bugün hak etmiş durumda.
07:05Bu kişi bürüt 60 bin lirayla da çalışsın 20-40-60 bakın asgari ücretin bürüt rakamının
07:13üç katıyla çalışan kişinin 20 bin lirayı almayıp ben çalışayım da daha geç emekli
07:21olayım daha iyi bir emekli aylığı alayım diye düşünse her ay aylığı 100 lirayla 120
07:27lira arasında artıyor.
07:29Bir kişi 20 bin lirasını almayacak her ay aylığı 100 lira 120 lira arasında artacak.
07:37Bunu da insanlar tercih etmiyorlar.
07:40Emekli olmayı tercih ediyorlar.
07:41Yani sistem bir taraftan sistem diyor ki çok emekli var.
07:46Diğer taraftan da insanları zorunlu emekli olmaya da itiyorlar.
07:50Emekli olunduğunda da işte 6 ayda bir sadece enflasyon farkı alan kişilerde enflasyonun
07:57da düşük açıklanması sonucunda emekli aylıkları da birkaç yıl sonra kuşa dönmüş oluyor.
08:04Çok kişiyle görüşüyorum.
08:05İşte emekli olduğumda Özgür Bey asgari ücretin 3 katını alıyordum.
08:10Emekli olduğumda asgari ücretin 4 katını alıyordum diyenler var.
08:13Bakın asgari ücretin 4 katı demek bugünkü değerlerden 68 bin lira anlamına geliyor.
08:18Asgari ücretin döneminde emekli olduğumda bundan 10 sene önce 12 sene önce 4 katını
08:22alıyorum diyen kişinin şu anda emekli aylığı 13 bin lira.
08:27Gelinen noktada emekli aylıklarının nasıl eridiğini herkes şu anda görüyor ve yaşıyor.
08:33Çok kişi beni şöyle de arıyor.
08:35Emekli aylığım yanlış mı?
08:37Neden hızlı bir şekilde emekli aylığım bu kadar düştü?
08:40Acaba yanlış bir şey mi yapıldı?
08:43Ama milyonlarca kişi şunu anlatmaya çalışıyoruz.
08:47Emekli olduktan sonra 6 ayda bir enflasyon farkı verilir.
08:50Son dönemde düşük açıklanan enflasyon verileri sebebiyle emekli aylıkları hak etmiş olduğu
08:57enflasyon değerini almadığı için sürekli enflasyon karşısında eridi ve erimeye de
09:02devam ediyor.
09:03Sistem böyle giderse bakın emekli aylığı hesaplama sistemini değiştirmezlerse ve
09:08TÜİK gerçek enflasyon farkını vermezse şayet 3 yıla kadar emeklilerin %90'ı en düşük
09:15tamamlanan aylığı alır.
09:17Mesela şu anda en düşük tamamlanan aylık 10 bin lira.
09:2113 bin lira 15 bin lira alan kişi de 3 yıl sonra tamamlanan aylığı devlet kaç
09:26lira olarak belirlerse onlar da o sistemin içine dahil olurlar.
09:30Bizi aslında ilerleyen yıllarda bu sistemle 3-5 yıl sonra daha da büyük bir tehlike
09:36bekliyor.
09:37Neredeyse emeklilerin %90'ı devletin belirlediği en düşük aylığı alacak.
09:41E öyleyse neden çalışırken asgari ücretin 2 katı, 3 katı, 4 katıyla bu insanlar prim
09:48ödesinler ki emekli olduğunuzda çok düşük aylık alıyorsunuz bir de emekli olduktan
09:56sonra da tam anlamıyla artış olmazsa değerini kaybediyor.
10:00Bir taraftan da sizi emekli olmaya sevk ediyorlar.
10:03Bakın özendirici bir emekli aylığı hesaplama sistemiyle beraber hem devleti hem de kişileri
10:09mağdur etmeyecek bir düzenleme gelebilir.
10:11Emekli aylığı hesaplama sistemiyle beraber özendirici bir sistem olsa yani ben bugün
10:17emekli olmayıp da 5 yıl sonra emekli olsam benim için daha avantajlı olur biraz daha
10:23çalışayım yüksek primle çalışayım derse insanlar devletin kasasına daha fazla para
10:29girer.
10:29İnsanlar kayıt içinde çalışmayı tercih ederler.
10:32Devletin kurumları da zarar etmez.
10:35Emekli olan kişi de emekli olduktan sonra en azından zorunlu ihtiyaçlarını karşılayabilir.
10:41Türkiye'de emekli aylıkları düşük ancak gıda başta olmak üzere barınma başta olmak
10:47üzere fiyatlar çok yüksek ve bununla da baş etmek çok zor.
10:51Bizim kanunlarımıza göre işte temmuz ayında memura emekliye bir zam yapılmayacak.
10:58Enflasyon farkı verilecek.
11:00Bu da kanunların…
11:02Zaten hak ettiği verilecek yani öyle değil mi?
11:05Düzeltme ile ilgili hala yapılan hiçbir açıklama yok.
11:08Ama bakın enflasyon farkı verilecek.
11:11Türkiye'nin enflasyon değil yaşanılan gerçek enflasyon.
11:15Yani cebine giren parayla ocak ayında ne alabiliyorsa enflasyon karşısında parası
11:23değer kaybettiyse temmuz ayında o enflasyon farkını verip ocakta aldığını tekrar alabilsin
11:30diye bu enflasyon farkı veriliyor.
11:32Ama enflasyon farkı sonrasında ocakta aldığını alamıyor.
11:36Çünkü ocak ayından bugüne kadar yararlandığı mal ve hizmetlerin fiyatları piyasaya göre
11:42gerçek enflasyon değerinde artarken emekli aylıklarına yani cebine giren paraya TÜİK'in
11:49açıkladığı enflasyon oranında bir artış yapıldığı zaman sürekli enflasyonun gerisinde
11:55kalan emekli aylıkları, memur aylıkları.
11:58Memurlara geçen yıl temmuz ayında 8 bin 77 lira seyyahının artış yapılmasaydı
12:03memurların da durumu içler acısı olacaktı.
12:06Zaten şu anda çok iyi bir durumda değiller daha da kötü olurlardı.
12:11Ama 8 bin 77 lira geçen yıl temmuz ayında memura verildi, memur emeklisine verilmedi.
12:17Söz verildiği halde verilmedi, SSK ve Bağkur emeklilerine de verilmedi.
12:22Bu nedenle şu anda emekli aylıkları kuşa dönmüş durumda.
12:27Emekli aylıklarına ilave bir iyileştirme yapılmadan ve gerçek TÜİK verileri açıklanıp
12:34bunun üzerinden enflasyon farkı verilmediği sürece biz sorunu derinleştiririz.
12:41Gerçek bir indeks olmalı.
12:43Emekli aylıklarının enflasyon karşısında değerini kaybetmemesi için gerçek bir indekse
12:49ihtiyaç var.
12:50Sizin bir umudunuz var mı Özgür Bey?
12:52Özellikle bu Özgür Özel-Erdoğan görüşmesi ardından Özgür Özel'in işaret ettiği
12:57Mehmet Şimşek ile CHP'nin ekonomi kurmayları arasında yapılacak o görüşmeler.
13:02Tabi özellikle hem emekli maaşları hem asgari ücretin gündeme geleceğini biliyoruz
13:07biz bu görüşmelerde.
13:09Acaba o görüşmelerden sonra bir değişiklik bir karar değişikliği olur mu?
13:14Olmaz hatta kesinlikle olmaz.
13:18Çünkü hükümet seçim öncesinde, yerel seçim öncesinde de böyle bir politika izledi.
13:25Artış yapmadı.
13:26Bir iyileştirme yapmış olsaydı belki seçimlerin kaderini de değiştirebilirlerdi.
13:32Ama bunu da yapmadılar.
13:33Şu anda hükümetin sadece söylediği bakın en yetkili kişi Çalışma ve Sosyal Güvenlik
13:40Bakanlığı asgari ücrete kesinlikle artış olmayacak diyor.
13:44Asgari ücret artış olmazsa diğer ücretler de çok fazla artmaz.
13:48Emekli aylıklarına da ve memurlara da kanunların öngördüğü enflasyon farkı
13:54verilecek diyorlar.
13:55Bu nedenle bir seyyanen artış şu anda hükümetin planında yok.
14:00Zaten Sayın Cumhurbaşkanı da açıklama yapmıştı.
14:03Biz seyyanen 4 bin lira, 7 bin lira, 10 bin lira gibi rakamları verirsek yatırımları
14:09durdurmak zorunda kalırız.
14:10Memurların aylıklarını veremeyiz diye seçim öncesinde açıklamalar da yapmıştı.
14:15Ama bir taraftan da şöyle damlanalım.
14:17Bakın devletin vergi gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre %110 artmış.
14:22Yani devletin gelirleri sabit değil.
14:25Devletin geliri sabit değil.
14:27Daha hızlı oranda artarken devlet memurundan, emeklisinden şu anda kısmaya çalışıyor.
14:34Bu ekonomik sıkıntıların bir faturası var.
14:37Şu anda faizler yüksek.
14:39Memurların parasını koyan faizini alabiliyor.
14:42Özellikle yurt dışından para getirip, parasını bozdurup buradan faizini alıp
14:47sonra tekrar dolarını, eurosunu alıp tekrar gidecekler.
14:50Ama arada da büyük bir miktar para da kazanıp gidecekler.
14:54Onların o kazandıkları parayı da memura, emekliye, esnafa verilmeyen para karşılayacak.
15:02Maalesef ekonomik sıkıntının faturası daha çok çalışanlara kesilmeye devam edecek
15:08gibi de gözüküyor.