CNN TÜRK
  • 6 ay önce
Büşra Arslantaş günü şekillendiren, geleceği yönlendiren her gelişmeyi canlı yayında Günlük'e not düşüyor. Gerçekleri değiştirmeden, çarpıtmadan içtenlikle aktarıp sorguluyor.

Category

🗞
Haberler
Döküm
00:00:00Merhabalar CNN Türk ekranlarına günlük haber kuşağına hoş geldiniz ben Büşra Arslantaş önümüzdeki iki saat boyunca birlikte olacağız ve gündemdeki sıcak gelişmeleri her gün olduğu gibi sizlere bir bir aktaracağız.
00:00:17Çokça dünya gündemini konuşacağız ama öncesinde iç siyasette kritik gelişmeler var hemen o sıcak gelişmeyi sizlere aktaralım.
00:00:24İYİ Parti'nin kurucularından Ankara Milletvekili Koray Aydın İYİ Parti'den dakikalar önce beklendiği üzere günlerdir de konuştuğumuz üzere istifa etti.
00:00:33Hemen ayrıntıları öncelikle CNN Türk muhabiri Melike Görür'den alacağız.
00:00:36Telefon hattımızda kendisi sonrasında da Ankara temsilcimiz Dicle Canova'dan perde arkasında kulis bilgilerini alacağız.
00:00:42Melike söz sende.
00:00:44Büşra o beklenen açıklama sosyal medyadan geldi ve İYİ Parti Ankara Milletvekili Koray Aydın partisinin istifa ettiğini duyurdu.
00:00:53O sosyal medya paylaşımıyla İYİ Partili dava arkadaşlarımla yaptığım uzun istişareler sonucunda ifade ettiğim gerekçelerle kurucular kurulu üyesi ve Ankara Milletvekili olduğum belli dönemlerde önemli görevlere üstlendiğim İYİ Parti'den üzülerek istifa ediyorum.
00:01:10İfadelerini kullandı ve ülkesine ve milletine aşık bir Türk milliyetçisi olarak hizmetlerime ve mücadeleme bağımsız milletvekili olarak devam edeceğim ifadelerini kullandı ve partisinin önündeki eleştirilerde bulundu ve şu ifadeleri kullandı.
00:01:252023 genel seçimlerine giderken altınlıması sürecinde yetkili kurulların tam desteği olmasına rağmen hatalı bir strateji yürütüldü. Akabinin de tamamen öztekleştirmeye ve adaletsizliğe dayanan sözde milletvekili semayel yoklamasıyla yeni bir ayrışma süreci daha yaşandı.
00:01:43Bir zamanlar huzur ve güven dolu İYİ Parti ailesinin evinde artık huzursuzluk ve güvensizlik baş gösterdi ve 2023 Cumhurbaşkanı ve Milletvekili genel seçimlerinde ise en hafif tabirle kendini tekrar eden bir başlık durumuna düştük bir arpa boyu yol alamadık dedi.
00:02:01Koray Aydın ve 2024 yerel seçimlerine ilişkin de eleştirilerini sıraladı. İktidarın değirmenini su taşıyan söylem, eylem ve politikalar milletimiz tarafından kesinlikle reddedildi ve İYİ Parti'nin tarihin en büyük seçim ezimetini yaşadığı ifadelerini kullandı ve bu süreçlerde gerek yetkili kurullarda gerekse de bizzat kurucu genel başkan Meral Akşener'e yaptığımız uyarılar şakulakardı edildi dedi.
00:02:27Koray Aydın ve yerel seçimlerdeki hatalı kararlar ve yanlış söylemleri itiraz eden il ve ilçe teşkilatlarımız ötekileştirildi. Bu başarısızlıkların ardından kurultaylar toplansa da tam ve kamil manada bir öz eleştiri yapılamadı ifadelerini kullandı.
00:02:43Böylece Koray Aydın hem eski genel başkan Meral Akşener'e hem de yeni başkan Musabat Dervişoğlu'na yönelik eleştirilerde üstü kapalı bir şekilde bulunmuş oldu ve böylece o beklenen açıklamasını da gerçekleştirdi. Koray Aydın ve üzülerek istifa ediyorum dedi ve bağımsız milletvekili olarak yoluna devam edeceğini söyledi.
00:03:06Melike Gürre çok teşekkür ediyoruz. Koray Aydın'ın açıklamalarının detaylarını bizlere aktardı. Mitinde bu ifadeleri kullandı Koray Aydın. Peki perde arkasında ne yaşandı? Hemen soracağız. Yenen Türk Ankara temsilcimiz Dece Canova yayınımıza katılıyor. Dece Canova hoş geldin yayınımıza özellikle şimdi üzülerek ayrılıyorum ifadesini kullanıyor açıklamasında. Nasıl geldi istifa noktasına Koray Aydın?
00:03:26Aslında bir miktar kendi istifa açıklamasında buna değindi. İki yıllık bir süreçten bahsetti. Stratejik hatalardan hatalı stratejilerden söz etti. Biraz Meral Akşener dönemini eleştirdi ki bu eleştirilerini daha sonra da açıkça ifade etmişti yani seçim öncesi ve sonrası süreçlere dönük. Bunun ardından da partiden kopuşlar yani huzursuzluk ve güvensizlik ortamının geldiğini işaret etti.
00:03:56Kurultay sonrası da Mustafa Dervişoğlu'nun genel başkanlığı sonrası da yönetim anlayışında bir değişiklik göremediğini ifade etti. Hatta bizim fikir ve önerilerimize de ihtiyaç kalmadığını gözlemledim dedi. Şimdi bunların evet arkalarında arka satırlarında gerekçeleri var.
00:04:13Önce şunu ifade edeyim. Kongre'de Meral Akşener sonrası Musavat Dervişoğlu ve Tolga Akalın'la birlikte aday olan isimlerden biriydi Koray Aydın. Yıllarca teşkilat başkanlığı yapmış partide ağırlığa sahip özellikle teşkilatın tabanın desteğine sahip bir isim olarak girdi o kurultaya ve birinci turda Musavat Dervişoğlu'nun üzerinde bir oy aldı.
00:04:35102 oy farkla bitirdi birinci turu. İkinci turda ise işte Akalın çekildikten sonra Tolga Akalın Musavat Dervişoğlu 63 oy farkla genel başkanlık koltuğuna oturdu. Şimdi sonrasında şunu gözlemledik biz gazeteciler olarak Koray Aydın kendini çekti.
00:04:53Son 7 haftadır yapılan hiçbir grup toplantısına katılmadığını gördük gözlemledik. Dolayısıyla bir rahatsızlık olduğunu da bundan haftalar önce yaptığım bir yayında ifade etmiştim o cepheye dikkat etmek lazım demiştim. Dolayısıyla Koray Aydın'ın kongre sonrası partiyle ilişiğini kesme yeni bir yapılanma veya tamamen bağımsız kalma konusunda bir takım iç değerlendirmelere girdiği Ankara kulislerinde konuşuluyordu.
00:05:21En son Meral Akşener'in cumhurbaşkanıyla yaptığı görüşme sonrası iki yazılı açıklama yaptı ve o görüşmenin içerinin açıklanmasını istedi. Az önceki istifa metninde de yine o görüşmeye atıfta bulunuyor. Hala içerinin açıklanmamasından dolayı da tepkisini ortaya koyuyor. Dolayısıyla o noktada da ayrılma kararı verdiği ifade ediliyor.
00:05:41Edindiğim bilgilere göre bayram öncesi Musavat Dervişoğlu'yla bir telefon görüşmesi gerçekleşti aralarında. Bugüne kadar parti içerisinden bazı isimler istifa etme kal mücadeleyi birlikte yürütelim çağrıları da yaptı ama bunlar da etkili olmadı. Zaten bayramda Musavat Dervişoğlu ile Meral Akşener'in de bir araya gelmesi sonrası kararını tamamen netleştirdiği ifade ediliyor.
00:06:03Ama biraz parti genel merkezenin genel merkeze yakın halkanın nabzını tuttuğum zaman da şunlar konuşuluyor. Esas sorun kurultay. Kurultay sonucu yaşadığı kırgınlık deniyor. İşte kendisine yakın arkadaşlarının biz dışlanıyoruz buna sessiz kalamayız bunu sineye çekemeyiz baskısı kurduğu söyleniyor. Ve tabi Akşener'le ilgili bu son gelişmede işin bahanesi olduğu deniyor.
00:06:29Koray Aydın'ın partinin yarısı olduğu ve ayrılması durumunda dağılma yaşanacağı gibi yorumlar da var ama dediğim gibi parti içerisinde buna katılmayanlar da var. Yani kurultayda 500 oy aldı 700-800 oy daha vardı alamadığı deniyor.
00:06:45Ve bir yandan da şu söyleniyor tabi bir siyasi parti içerisinde milletvekilleri var, GİK üyeleri var işte kadın kolları, gençlik kolları, il ilçe teşkilatları var kimse bir diğerinden daha önemli veya önemsiz değildir.
00:07:00Siyasi partide ben olmaz biz olur mesajları da veriliyor. Dolayısıyla kimsenin şahsi kariyerini değil daha çok partinin kolektif birlikteliğini öncelemesi gerekir ifadeleri de bir miktar Koray Aydın cephesine mesaj olarak iletiliyor.
00:07:18Bundan sonra acaba iyi partide yeni istifalar olur mu dağılır mı gibi tabi ki bugünden sonra daha da çok konuşacağız ama şu yorumlar da var onu da söyleyeyim.
00:07:29Musavat Dervişoğlu'nun önümüzdeki olağan kongredeki yine en büyük rakibi olası rakibi ve en ciddi parti içi muhalefet yaratacak isim ayrılmış bulunuyor.
00:07:40Dolayısıyla Dervişoğlu partiyi çok daha rahat artık konsolide edebilir mi acaba gibi bir bakış açısı da var ama diğer yandan bu saatten sonra partide herkes genel başkan namzeti olabilir, Musavat Dervişoğlu'nun işi kolay olmayabilir diyenler de var.
00:07:55Açıkçası Dervişoğlu'nun bundan sonraki tutumu biraz tabloya ortaya koyacak gibi görünüyor çünkü sadece Koray Aydın ve onu destekleyenler değil başka başka rahatsızlığı olan isimlerin varlığından da söz etmek mümkün iyi partide.
00:08:08Dicle Canova şimdi açıklamasında sosyal medyadan yaptığı bu duyuruda şu ifadeyi kullanıyor ülkesine ve milletine aşık bir Türk milliyetçisi olarak hizmetlerime ve mücadeleme bağımsız milletvekili olarak devam edeceğim diyor Koray Aydın ama ne yapması beklenir?
00:08:21Büşra bir süre bağımsız kalacak öyle görünüyor.
00:08:28Benim de edindiğim bilgi herhangi bir parti ile doğrudan bir teması ve görüşmesi olmadı.
00:08:33Beraberinde işte 14 isim daha ayrılacak iddiaları ortaya atılmıştı ama bu da pek karşılık bulmadı şu ana kadar.
00:08:41Kendisine çok yakın 3-4 milletvekilinden bahsediliyor ama siyasette biliyorsun kimsenin geleceğini garanti altına almadan kolay kolay adım atmadığı önün arkasını iyi okuduğu süreçler yaşanır.
00:08:54Dolayısıyla bugünden yarına Koray Aydın'dan sonra hemen peşi sıra istifalar gelir mi gelmez mi bir süre siyasi tablo mu gözlemlenir?
00:09:03Bunları biz de izleyeceğiz göreceğiz ama bazı eski milletvekilleri eski il ilçe başkanları bazı eski GİK üyeleri İYİ Parti'den ayrılan daha önce istifa eden tepki koyan bazı isimler Koray Aydın'ın etrafında toparlanabilir gibi bir beklenti de var.
00:09:18Ama görünen o ki kendisi de zaten herhangi bir spekülasyona da yer bırakmadan ben bağımsız olarak kalacağım ifadesini istifametine de koydu.
00:09:27Öyle görünüyor ki bir süre izleyecek seyredecek.
00:09:30Şimdi sen de dikkat çektin özellikle herhangi bir parti ile temasının olmadığının söylendiğini ama yine de sormak isterim.
00:09:35Çünkü konuşulmuştu Demokrat Parti'ye geçebilir iddiaları var mı?
00:09:39Aslı astarı bununla ilgili en azından kulislerde konuşulan bir yanıt tepki var mı bu iddiaya?
00:09:48O meselenin arka planı biraz farklı.
00:09:51Belki 2028'e doğru bir stratejinin parçası olarak okunabilir.
00:09:56Koray Aydın açısından aslı astarı yok.
00:09:59Bunu söyleyebilirim.
00:10:00Yani ben bugün hem Demokrat Parti kanadı ile hem de diğerleri ile konuştum.
00:10:03Hani böyle bir Demokrat Parti'ye geçsin diye bir görüşme, bir nabız tutma olmadı.
00:10:10Ama bu senaryo neden konuşuldu?
00:10:12Neden çok fazla dile getirildi?
00:10:14Çünkü böyle arayışlar var.
00:10:16Nasıl var?
00:10:17İşte Ankara'da bir merkez sahil siyasetin toparlanmasına dönük bazı görüşler şekillenmeye başladı diyebilirim.
00:10:24Ve Demokrat Parti'nin de bunun çatısı olabileceği düşünülüyor.
00:10:27İşte ilk kongresinde merkez sağa yakın bir ismin genel başkan olarak seçilmesi
00:10:33ve ardından da Demokrat Parti çatısı altında bir zamanların ana vatan partisi gibi
00:10:39dört eğilimin, dört siyasi eğilimin bir araya getirilerek geniş tabanlı bir parti oluşturulabileceği yönünde
00:10:45bir takım fikirler havada uçuşuyor.
00:10:48Koray Aydın'ın da işte bu tablo içerisinde milliyetçi kesimi temsil edecek ağırlıklı bir isim olarak görüldüğünü söyleyebilirim.
00:10:56Ama burada deva gelecek Saadet Partisi, işte mecliste grubu olan olmayan milletvekilleri var olan sağ partileri de kapsayacak.
00:11:05Böyle geniş kapsamlı bir çatı üzerinden bu senaryo geliştiriliyor.
00:11:09Henüz ete kemiğe bürünmedi bunu söyleyeyim.
00:11:12Açıkçası yıllardır siyaset takip eden bir gazeteci olarak bunun çok kolay olmadığını da gözlemleyebiliyorum.
00:11:19Ama bu yönde görüşmeler, girişimler, düşünceler var mıdır? Vardır.
00:11:23Hatta Mansur Yavaş'ın da CHP eğer kendisini aday göstermeyecekse, CHP'nin Cumhurbaşkanı adayı olamayacaksa
00:11:31belki böylesi geniş kapsamlı sağ partilerin çatısı altında Cumhurbaşkanlığı yolculuğuna çıkabileceği yönünde bir takım fikirler, tezler de ortaya konuyor.
00:11:41İşte o yüzden Koray Aydın'ın da istifa ederek Mansur Yavaş'a destek olabileceği de bir ara iddia edilmişti.
00:11:47Onun arkasında da bu senaryo var, bunu söyleyebilirim.
00:11:50Ama dediğim gibi bunlar henüz bir senaryo iddia bazında kalıyor, somutlaşan bir yanı yok.
00:11:56Ve şu an için Koray Aydın'ın da bu tablo nedeniyle istifa ettiğini söylemek mümkün değil.
00:12:02Bir diğer isim Yavuz Ağaralioğlu, o da biliyorsunuz bir süre önce İYİ Parti'den istifa etmişti seçimden hemen önce.
00:12:09O da parti politikalarını eleştirerek ayrılmıştı.
00:12:12Ekim veya Kasım ayında partisini kuracak.
00:12:15Ankara'da Tuğran Güneş Buları üzerinde de parti ofisini tuttu.
00:12:19Hatta benim öğrendiğime göre parti tüzüğü hazır.
00:12:22Bugünlerde parti programını kaleme alıyorlar.
00:12:25Ve bu süreçte Koray Aydın'la da teması olduğunu biliyorum.
00:12:29Fakat henüz Koray Aydın'ın o cenahla da somut bir ilişkisi yok.
00:12:33Bunun da altını çizeyim.
00:12:35Yarın bir gün Eylül Ekim ayında, Kasım ayında Yavuz Ağaralioğlu da partisini kurduktan sonra
00:12:41Mecliste bir takım milletvekilleriyle temsil edilecek şeklinde kendisinin verdiği mesajlar da var.
00:12:46Dolayısıyla o cenahla Koray Aydın'ın ilişkisi nereye gider, gider mi?
00:12:52Onu da gözlemleyeceğiz biz Ankara'daki gazeteciler olarak.
00:12:55Ama Yavuz Ağaralioğlu cephesinden de şöyle mesajlar veriliyor.
00:13:00Ne Musavat Dervişoğlu'yla ne diğer aktörlerle sırtını dönmeden, tersi düşmeden, bir bölen olmadan
00:13:07daha çok birleştirici bir rol oynamayı hedefliyor deniyor.
00:13:10Ne yapacak göreceğiz.
00:13:12Yani özetle Koray Aydın şu anda bağımsız kalacak.
00:13:15Bir süre siyasi gelişmeleri gözlemleyecek gibi duruyor.
00:13:19Siyaset sombardan sonra ne yönde hareketlenecek ve Koray Aydın'ın pozisyonu ve o pozisyonun önemi ne olacak?
00:13:27İzleyip göreceğiz Büşra.
00:13:28Dicle Canova çok çok teşekkür ediyoruz.
00:13:30Anlaşılan o ki hareketli günler bizi bekliyor.
00:13:32Ankara kulislerinde, siyaset cephesinde hareketlilik yaşanacak.
00:13:36Elbette takip ediyor olacağız.
00:13:37Kulis bilgilerini, perde arkası bilgilerini her zaman olduğu gibi senden almaya devam edeceğiz.
00:13:42Ankara'da kalalım.
00:13:43Ankara'da çünkü bugün önemli bir konuk var.
00:13:45Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan.
00:13:47Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde şu dakikalarda eski Cumhurbaşkanı Alar Karisi resmi törenle karşılıyor.
00:13:53Oradan görüntüler canlı olarak ekranlarınıza yansıyor.
00:13:57Erdoğan Karisi'yle görüşmesinin ardından nevki taşıyla ortak basın toplantısı düzenleyecek.
00:14:05Saat 17.45'te öngörülüyor.
00:14:08Ortak basın toplantısının saati.
00:14:10Daha sonra da konuğu onuruna resmi yemek verecek saat 18.30'da.
00:14:16Canlı görüntüler törenden geliyor.
00:14:18Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın davetine icabetle Estonya Cumhurbaşkanı Karisi Türkiye'ye resmi bir ziyaret gerçekleştiriyor.
00:14:25Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre
00:14:28görüşmelerde iki ülke ilişkileri tüm yönleriyle gözden geçirecek,
00:14:33işbirliğinin geliştirilmesi için atılabilecek ortak adımlar ele alınacak.
00:14:37Türkiye ve Estonya arasında diplomatik ilişkilerin tesis edilmesinin 100. yıl dönüne denk geliyor bu ziyaret.
00:14:43Bu yüzden de önemli.
00:14:44İkili münasebetlerin yanı sıra Türkiye-Avrupa Birliği ilişkileriyle güncel, bölgesel ve küresel meseleler hakkında fikir alışverişinde bulunması da öngörülüyor.
00:14:53Estonya tabii ki NATO üyesi olduğu için Türkiye ile elbette önemli.
00:14:582004 yılında NATO'ya üye olurken Türkiye'yi desteklemişti.
00:15:01Bir yandan Estonya da Türkiye'nin Avrupa Birliği üyeliğini destekliyor.
00:15:04Savunma sanayinde önemli işbirlikleri olduğunu, ihracatın devam ettiğini biliyoruz ki
00:15:09geçtiğimiz aylarda aslında Mayıs ayında Savunma Sanayi Başkanı Haluk Görgün açıklamıştı.
00:15:15Türkiye-Estonya Savunma Sanayi İşbirliği toplantısının ilki gerçekleştirilmişti.
00:15:19Bugün de tekrar ikili işbirliği de masada olacak.
00:15:24Dış politikadan dünya gündemine uzanalım.
00:15:28Bolivya'dan askerler darbe girişiminde bulundu.
00:15:31Devlet Başkanı Arse ve vatandaşlar darbe girişimine karşı çıktı.
00:15:37Askerler bir süre sonra geri çekilmek zorunda kaldı.
00:15:40Darbecilerin başında bulunan isim ise gözaltına alındı.
00:15:44Güney Amerika ülkesi Bolivya'da bir grup asker darbeye kalkıştı.
00:15:49Darbecilerin başını çeken General Zuniga hükümet binasını ele geçirmeye kalktı ancak
00:15:54karşısında devlet başkanı Luis Arse'yi buldu.
00:15:58Arse, Zuniga ve darbeci askerleri görevden aldı.
00:16:01Yerine yenilerini atadı.
00:16:03Saatler süren darbe girişiminin sonuna geldik.
00:16:08Başı darbelerden bir türlü kurtulamayan Güney Amerika ülkesi Bolivya'da yeni bir kalkışma oldu.
00:16:14Çok sayıda asker, La Paz'da bulunan hükümet binasını kuşattı.
00:16:18Cadde ve sokaklar kapatıldı.
00:16:20Halk Arse'nin hükümet binasını kuşattı.
00:16:22Halk Arse'nin hükümet binasını kuşattı.
00:16:24Halk Arse'nin hükümet binasını kuşattı.
00:16:26Halk Arse'nin hükümet binasını kuşattı.
00:16:28Halk Arse'nin hükümet binasını kuşattı.
00:16:30Halk Arse'nin hükümet binasını kuşattı.
00:16:32Halk Arse'nin hükümet binasını kuşattı.
00:16:35Cadde ve sokaklar kapatıldı.
00:16:37Hükümet binasının kapısı askeri araçla kırıldı.
00:16:47Hükümet binasına zorla girmeye çalışan darbeciler beklemedikleri direnişle karşılaştı.
00:16:52Devlet Başkanı Arse, General Zuniga'ya hata yaptığını ve demokrasiye saygı duymasını istedi.
00:17:00Bugün üniformalarını lekeleyen ve devletimizin siyasi anayasasına saldıran askeri personelin bir darbe girişimine tanıklık ediyoruz.
00:17:08Maalesef darbe yapmaya çalışarak ülkenin tarihini tekrarlayan kötü askeri personelin tutumlarını kınıyoruz.
00:17:16General Zuniga ve darbeye kalkışan diğer askerler siyasilerin çağrısına kulak asmadı.
00:17:22Devlet Başkanı Arse ilk iş olarak darbeci Zuniga ve diğer askerleri görevden aldı.
00:17:29Zuniga'nın yerine Jose Sanchez'i atadı. Sanchez de darbeye kalkışanlara seslendi.
00:17:35Görev yerlerine dönmesini istedi.
00:17:46Kısa bir süre sonra da Devlet Başkanı Arse, Las Paz meydanında toplanan halka demokrasiye sahip çıkma çağrısında bulundu.
00:17:54Bu çağrı halkta karşılık buldu ve binlerce Bolivyalı darbeci askerlere karşı sokakta tepki gösterdi.
00:18:05Hem siyasilerin hem de Bolivya halkının tepkisine karşı koyamayan darbeciler hükümet binasını ve sokakları terk etmek zorunda kaldı.
00:18:14Zaman zaman sokaklarda silah sesleri duyuldu.
00:18:19Darbenin bastırılmasının ardından başta Gen. Zuniga ve diğer darbeci askerler gözaltına alındı.
00:18:26Zuniga'nın nereye götürüldüğü bilinmiyor.
00:18:37Efendim peki bu yaşananlar ne anlama geliyor? İşler nasıl bir noktaya geldi değerlendireceğiz tüm boyutlarıyla.
00:18:42İşler nasıl bir noktaya geldi değerlendireceğiz tüm boyutlarıyla.
00:18:45İstanbul Ticaret Üniversitesi öğretim üyesi doçent doktor Uğur Yasin Asal İstanbul stüdyomuzda.
00:18:50Konuğumuz Sayın Asal hoş geldiniz. Hoş bulduk iyi yayınlar diliyorum.
00:18:53Sayın Asal şimdi geçmelerin detaylarını haberimizde izledik.
00:18:56Bolivya neden önemli ve işler bu noktaya nasıl geldi dilerseniz oradan başlayalım.
00:19:00Evet bunu anlamak önemli çünkü burada gerçekleşen eylemler dünyada farklı ülkelere benzerlik arz etmiyor.
00:19:07İlim yapıları, ekonomik yapıları ve devletin işleyişi alışılagelmiş modelden biraz farklı.
00:19:12Çünkü güç ve iktidar ilişkileri farklı şekillendi.
00:19:15Bu Latin Amerika ülkelerinin kronik sorunsallarından birisidir aynı zamanda.
00:19:19Çünkü denge ve denetleme mekanizmaları alışılageldik demokratik yapılardaki gibi
00:19:25hukuka, çeşitli erklere dayalı değil de orayı etkileyen bu faktörlerin bir parçası olan güçler aracılığıyla yerine getiriliyor.
00:19:34Bunlardan en önemlisi narkoterör dediğimiz uyuşturucu ticareti ve bunu etkileyen karteller.
00:19:39Geçtiğimiz aylarda da farklı ülkelerde benzer girişimler olduğunda bunları konuşmuştuk.
00:19:44Çünkü Latin Amerika'nın demokrasi süreci generallerin ve bunun etkisinde gelişen bir takım darbe ve sonrası süreçlerin parçası olarak okunmalı.
00:19:53Burada Bolivya'da yaşanan tam olarak da böyle.
00:19:56Yaklaşık 4 yıl önce gerçekleşen seçimlerin ardından bu girişimlerin benzeri bir durumla karşılaşmıştık.
00:20:02Tekrardan istikrarlı bir yapı oluşamadığı için böyle bir darbe girişiminde karşı karşıya kaldı.
00:20:08Özellikle bağımsızlık sonrası 1890'lardan sonra da 1900 yılların devam eden süreçte ve soğuk savaşta istikrarsız bir görünüm arz ettiğini biliyoruz.
00:20:17Bugün de bu istikrarsızlığın devamına sahne oluyor.
00:20:20Çünkü burada anayasal sistem alışılagelmiş bir denetleme mekanizması ile işlemiyor.
00:20:26Yani halkın iktidarı denetleme veya değiştirme yetisinin yerine az önce söylediğim farklı güç odakları burada yeni bir iktidar belirlemeye çalışıyor.
00:20:36Bu işin siyasal tarafı.
00:20:38Ekonomik boyutu da çok önemli madenlere sahip bu ülkeler.
00:20:41Herhalde en kritik boyutu da bu.
00:20:43Evet ve aslında meseleyi biraz daha geniş okuduğunuzda neden sık sık buna benzer girişimler oluyor sorusu burada gizli.
00:20:50Çünkü dünya açısından çok değerli maden ve mineralleri içeriyor.
00:20:54Ve bunların dünya ekonomik piyasaları açısından taşıdığı önem gittikçe teknolojinin değişmesi ve gelişmesi çok daha bağımlı hale geliyor.
00:21:02Dolayısıyla teknoloji şirketlerinin son yıllarda bu ülkelerle ilişki geliştiren ki ithalat ihracatına baktığınız zaman Bolivya'nın, Çin'in, Japonya'nın olduğunu görüyorsunuz.
00:21:12Yani bu ülkelerin buraya olan ilgisi şüphesiz şaşırtıcı değil.
00:21:16Çünkü bu minerallerden beslenerek teknolojik altyapılarının kullandıklarını biliyoruz şu an.
00:21:22Amerika Birleşik Devletleri'nin de kuşkusuz ilgisi vardır o enerji kaynaklarına ki Tesla'nın geçmişte hisselerinin nasıl yükseldiğini o 2019 darbesinden sonra onu da görmüştük.
00:21:32Hatta Elon Musk'ın bazı açıklamaları da çok dikkat çekmişti.
00:21:35Biz nereye istersek darbe yaparız gibi bazı açıklamaları olduğu yönünde bir yıl sonrasında 2020'lerde bu tip açıklamaları olduğu yönünde haberler de basına yansımıştı.
00:21:44Dolayısıyla o açıdan baktığımızda nasıl değerlendirirsiniz?
00:21:47Evet bu aslında tam da küresel kapitalizmin nerede bir fayda arıyorsa onu elde etmek için her türlü aracı meşrulaştırdığı haline de geliyor.
00:21:56Yani zaten darbelerle hep darbe girişimlerine destek olmakla bilinen, söylenen Amerika Birleşik Devletleri bu darbe girişiminde arkasında olabilir mi?
00:22:05Evet her darbenin arkasında Amerika'nın küresel çıkarlarının nedenle etkilediği veya etkilendiği önemli bir parametredir.
00:22:12Nitekim darbeler tarihine baktığınızda özellikle Amerika'nın güneyinde yer alan bu ülkelerin hemen hemen en ufak bir gelişmesinde Amerika'nın etkisi söz konusu olmuştur.
00:22:22Çünkü burası sadece coğrafi olarak değil az önce sizin de paylaştığınız merkez ve çevre bağımlılık ilişkisini sürdürmek açısından da Amerika'nın ihtiyaç duyduğu bir nokta.
00:22:32Ve aslında bu ülkeler burada Brezilya'yı biraz daha pozitif ayrıştıralım.
00:22:37Daha devam ettiğimizde şöyle müsaadenizle özellikle son yıllarda yaşanan krizler Peru'da, Venezuela'da, Ekvador'da geçtiğimiz aylarda konuştuk.
00:22:47Ve Bolivya'da şaşırtıcı değil.
00:22:49Arjantin çok uzun yıllardır ekonomik krizle karşı karşıya.
00:22:52Brezilya az önce söylediğim gibi en pozitif ayrışan ülkelerden birisi.
00:22:56Dolayısıyla burası zaten soğuk savaş ve öncesinde Amerika Birleşik Devletleri için her zaman bir ekonomik faydayı sağlayacak, sürdürecek tırnak içerisinde bir sömürge aracı olarak görüldü.
00:23:07Ve bugün bu modern kapitalist sistemde ham madde bağımlılığını sağlamak, istikrarsız yapının devamını sürdürmek ve özellikle iş başına gelen iktidarlarla Amerika Birleşik Devletleri ve şirketlerinin çıkarlarının ne ölçüde örtüştüğünü sürdürmekle ilişki burada konuluyor.
00:23:24Ve burada baktığınız zaman son yıllarda özellikle teknoloji şirketlerinin burada önemli bir girişimi var.
00:23:31Neden?
00:23:32Bu altyapıyı kullanmak, madenlerden istifade etmek ve küresel ekonomideki oynadıkları rolü olabildiğince ucuz iş gücü ve ham maddeye dayandırarak buradan bir girdi maliyetini düşürerek ve coğrafi yakınlığı da kullanarak Amerika kıtası içerisinde bir etkinlik, bir hegemonik bakış açısı her zaman söz konusu olmuştur.
00:23:50Onun için bu iktidar yapıları meselesine ben tekrar vurgulamak istiyorum.
00:23:54Çünkü bu iktidar yapıları bu çıkar ilişkilerinden doğrudan etkileniyor.
00:23:58Ve dolayısıyla iş başına gelecek hükümetlerden tutun demokrasi dışı girişimlerin tümünde de bir takım ülke veya ülkelerin çıkarları hep söz konusu oldu.
00:24:07Bu mesele böyle baktığımız zaman neden kronikleşiyor sorusunu da daha iyi anlamış oluyoruz.
00:24:12Şimdi işin bir boyutu daha var.
00:24:14Yaklaşık 20 gün önce devlet başkanı Arise Moskova'daydı ve orada Putin'le görüşmesini gerçekleştirdi Bolivya lideri.
00:24:21Ve lityum anlaşmasına imza attığı yönünde haberler basına yansımıştı.
00:24:25Dolayısıyla 20 gün sonra bu darbe girişimlerinin olması da dikkat çekici.
00:24:28Hatta orada BRICS üyeliğinin de gündeme geldiği söyleniyor o görüşme sırasında.
00:24:33Hatta ben şunu da ekleyeyim.
00:24:35Bolivya'nın özellikle ithalat ihracat yaptığı ülkelere baktığınız zaman Hindistan Çin öne çıkıyor.
00:24:41Yani BRICS'in ana sütunlarından iki ülke.
00:24:44Dolayısıyla burada yoğun bir ilişki biçimi var ve bu tabi ki ABD'nin hemen güneyinde çok isteyeceği bir ilişki biçimi değil.
00:24:52Bir diğeri sizin de ifade ettiğiniz üzere konjonktür aslında dünyada giderek artan düşmanlıkların ve ittifakların oluştuğu bir döneme denk geldi.
00:25:01Ve burada konjonktürün ittifak araçlarından birisi Rusya, birisi Çin, birisi İran bunun gibi bir eksen oluşmaya başladı.
00:25:10Ve Bolivya'nın burada geliştirici bir ilişki tabi ki bu soruyu akla getiriyor.
00:25:15Doğrudan birinci parametre olmasa da tabi ki faktör olarak bir etkileyici değişken olarak bunu da düşünmekte fayda var.
00:25:22Ama Rusya'nın buraya bu ülkelere yönelik ilgisi de ilk defa değil.
00:25:26Çok uzun yıllardır soğuk savaştan gelen de bir alışkanlık.
00:25:30Her zaman ABD'nin coğrafi olarak da rahatsız edecek noktalarda bulunmaya çalışıyor.
00:25:35Ama bu bu kadar soğuk savaş kadar etkin mi değil.
00:25:38Şu anda bir bilek güreşi var.
00:25:40Dünyanın farklı bölgelerinde devam ediyor.
00:25:42Coğrafyaların zaten rekabetinden bir dünya rekabeti ve dünya savaşı söylemi gelişmeye başladı.
00:25:49Bunu da bu bütünlük içerisinde okumak lazım.
00:25:52Zamanlaması konjonktürün de oluşturduğu şartlar gereği biraz da gerçekten manidar olmuş.
00:25:57Şimdi baktığımızda siyasetteki aslında çekeşmeler de dikkat çekici.
00:26:01Arse şimdiki devlet başkanı Arse kimdir diye baktığımızda 2019'da darbeyle iktidardan uzaklaştırılan Morales'in partisinin adayıymış Arse.
00:26:09Ve 2020 yılında seçimi kazanıyor.
00:26:11Ve seçimde o darbe girişiminden sonra kazandığı için de halkın aslında bu darbelerin nasıl tepki gösterdiğinin bir göstergesi olarak da yorumlanıyor o dönem.
00:26:21Ama sonrasında baktığımızda Arse ile bir süredir siyasi gerginlik yaşıyormuş Morales gelen haberlere göre, yerel haberlere göre.
00:26:282025'de yapılması beklenen devlet başkanlığı seçiminde aday olacağı öne sürülüyormuş.
00:26:33O yüzden de böyle bir işbirliği olabileceği darbecilerle onun önünü kesmek için darbecilerin çünkü Morales'in muhtemel adaylığına şiddetle karşı çıktığı söyleniyor.
00:26:42Evet bu vesayet sisteminin bir parçası.
00:26:45Yani demokrasiyi dışarıdan ve ülke içi dinamiklerle demokrasi dışı bir yöntemle nasıl etkileyebilir sorusu güç odaklarının bu ülkedeki etkinliğini ortaya çıkartıyor.
00:26:56Dolayısıyla normal şartlarda bu yasama yürütme ve yargı organları arasında bir denge ile kurulması gerekir.
00:27:02Alışılagelmiş anayasal sistemde bu var.
00:27:05Ama az önce ifade ettiğim gibi bu ülkelerin genelde Latin Amerika özelde Bolivya, bu devletin toplumun ve ekonominin sınıfları ve araçları tam olarak inşa edilmedi.
00:27:16Ve buradaki boşlukları başka güçler dolduruyor.
00:27:19Dolayısıyla siyaseti etki edecek temel mekanizma ki bu ülke yaklaşık 13 milyonluk bir nüfusu var.
00:27:26100 milyar dolara yakında bir gayri safi yurt iç havası da üretiyor.
00:27:29Toprak büyüklüğü itibariyle de dünyanın en büyük topraklarından birisi.
00:27:331 milyon kilometre kareye yakın.
00:27:35Ancak kişi başına düşen milli gelirde yaklaşık 7 milyar özür dilerim 7 bin dolar seviyesinde.
00:27:41Yani bu konjonktürde bu güç boşluğunu ister istemez buraya dışarıdan etki eden ve içeriden de bu boşluklardan istifade etmek isteyen aktörler dolduruyor.
00:27:51Bu demokrasiyi engelliyor.
00:27:53Hukukun üstünlüğünü engelliyor ve ortaya çıkan tabloda seçimle iş başına gelmiş iktidarları seçim dışı denetleme veya vesayet altına alma bunlarla ilgili bir araçsal hale getirmeyle ilgili çabalar sıklıkla rastlanıyor.
00:28:07Ve bu 4 yıl içerisinde de kolay bir 4 yıl geçmediğini söyleyebiliriz.
00:28:11Bu son girişimde dahil olmak üzere her an bir sopa görüntüsü var.
00:28:15Yani eğer burada Bolivya'da o sınıfların veya çeşitli kartellerin çıkarlarına aykırı bir nokta oluşursa orada ordulardaki uzantılarıyla veya başka güçlerle bunu dengeleme ve denetlemeye çalışıyorlar.
00:28:29Az önce söylediğim gibi farklı örneklerini farklı ülkelerde de sık sık görüyoruz.
00:28:34O zaman çok kırılgan kaygan bir zeminden söz ediyoruz.
00:28:37Evet zamana ihtiyaç var ve en önemlisi bir toplumsal mutabakat.
00:28:41Yani Bolivya'da bugün yarın Peru'da başka bir ülkede toplumsal sınıflar ekonomiyle ve devletle el ele verip bu güç odaklarını nasıl engelleyecekler?
00:28:51Burada bir işbirliği yapılması lazım.
00:28:53Dünya demokrasi tarihi bu şekilde ortaya çıktı.
00:28:56Ancak bunun önünde bir gerçeklik var.
00:28:59Yaklaşık 150-200 yıldır da bu Latin Amerika ülkelerinin kronik sorunları var.
00:29:04Bu kronik sorunlar hemen çözülmeyecek.
00:29:06Belki biz ilerleyen aylarda ya Bolivya'da ya da başka bir ülkede farklı girişimleri duyabiliriz.
00:29:12Ama burada bu toplumsal sınıflar arasında bir uzlaşı ve mutabakat inşa edilebilirse onlar da kendi yollarına yürüyebilirler.
00:29:20Ama bunun zamana ihtiyaç olduğunu düşünüyorum.
00:29:22Hele hele büyük güçler arasındaki bir tansiyon gitgide yükselirken.
00:29:25Bu konjonktürde çok kolay değil onu söyleyebiliriz.
00:29:28Peki şunu da sormak isterim diğer başlığa geçmeden önce.
00:29:31Neyse ki darbe girişimi olarak kaldı.
00:29:33Gerçekleşmedi.
00:29:34Ama yöntem de dikkat çekiyor.
00:29:36Gündüz vakti olması yaklaşık 3 saat içinde telafi edildi bu darbe girişimi.
00:29:40Bununla ilgili yorumunuz var mı?
00:29:42Bunu bir gözdağı olarak da değerlendirebiliyor Bolivya.
00:29:45Eticeye ulaşmasa da.
00:29:46Evet.
00:29:47Yani bunu Peru'da da benzeri oldu.
00:29:49Hani bakın burada bizim çıkarımıza aykırı bir noktaya doğru gelişirse bunu yapabilecek gücümüz var mesajını bu karteller vermeyi severler.
00:29:57Bu güç ilişkileri.
00:29:59Dolayısıyla tabii ki darbenin her türlüsü dünyanın hiçbir yerinde kabul edilemez.
00:30:04Demokrasi dışı gelişmelerin hepsi en güçlü sesle kınanmalıdır.
00:30:08Bolivya için de gereken budur.
00:30:10Ancak bu mekanizmaları engelleyecek altyapı ve hukuk az önce anlattığım bu mekanizmaların ilişkileri güçlendirecek altyapılar sağlandıktan sonra bunlar daha düşük tonlu.
00:30:23Daha bir süre sonra belki ortadan kalkacak düzeye gelebilir.
00:30:26Ama bir göstergedir.
00:30:28Bence Bolivya hükümeti de hem bunun bir süre sonra oluşmasını engelleyecek araçları inşa etmesi lazım.
00:30:36Hem de tespit edilip bu mekanizmaların nereye kadar gidiyorsa üstüne gitmesi gerekiyor.
00:30:41Hocam o zaman en kritik başlığa gelelim.
00:30:43Siz de değindiniz.
00:30:44Aslında biz zaten aylardır konuşuyorduk ama son olarak da Şaşırtma Bakanı Hakan Fidan'ın uyarısıyla birlikte artık daha da altını çizerek daha da derinlemesine konuşalım istiyoruz.
00:30:52Dünya Savaşı mı kapıda efendim?
00:30:54Üçüncü Dünya Savaşı senaryoları tartışılıyor günlerdir.
00:30:57Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Rus silahlarını dünyanın her bölgesine sevk edebileceklerini belirtmişti.
00:31:02Amerikan Savunma Bakanı Agustin bölgesel savaş olabilir demişti.
00:31:06Japonya ve Güney Kore, Kuzey Kore'nin balistik füze fırlattığını duyurmuştu.
00:31:10Yemen'deki İran destekli usuller malum Arap Denizi'nde İsrail'e ait bir gemiye önceki günlerde balistik füzeyle vurdu.
00:31:17Almanya Dışişleri Bakanı'ndan yine açıklamalar vardı.
00:31:20Orta Doğu'da topyekûn savaş riskinin arttığını söyledi.
00:31:23Peş peşe alt alta koyduğumuzda elbette endişeler artıyor ki Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da geçtiğimiz günlerde pazartesi günü Habertürk yayınında özellikle söylemişti.
00:31:31Üçüncü Dünya Savaşı riski var demişti.
00:31:34Ukrayna'da devam eden savaş ve İsrail'in Gazze'deki katliamına dikkat çekerek dündana sıçraması olasılığına dikkat çekerek.
00:31:41Dolayısıyla bu başlığı da bir kez daha tartışalım istiyoruz.
00:31:44Sayın Hasan sizce risk ne kadar büyük?
00:31:46Evet aslında burada en önemli unsur riskin giderek artması.
00:31:50Bir dünya savaşına dönüşmeden engellenmesine yönelik bir mesaj da içeriyordu bu arka planda.
00:31:56Peki neden bu kadar yüksek bir seviyeye geldi onu ifade edelim.
00:32:00Özellikle dünyada düşmanlıkların arttığı ve ittifakların güçlendiği bir dönem dünya savaşlarının altyapısındaki sistemi ortaya koyuyor.
00:32:08Yani bir grup mevcut sistemi değiştirmek istiyor.
00:32:11Diğer grupta bunu koruyacak altyapıyı ve kuralları ve mevcut düzenin istikrarını istiyor.
00:32:18Dolayısıyla bu sertleşmeler dünyanın çeşitli coğrafya bölgelerinde kendisine yer bulmaya başlıyor.
00:32:24Bakıyorsunuz Suriye'de çeşitli ülkeler karşı karşıya geliyor.
00:32:28Yemen'de karşı karşıya geliyor.
00:32:31Bu sıklık bu frekans artmaya başlayınca bunun bölgesel olmaktan çıkıp bu düşmanlıkların daha güçlü askeri ittifaklarla desteklendiği bir konjonktür inşa ediliyor.
00:32:42Ve buradaki söylemler ve askeri işbirlikleri derinleştikçe risk ve tehditler yükseliyor.
00:32:48Bu küresel güvenliği tehdit eder bir noktaya geldiğinde de onun için risklerin arttığı ve bunun nasıl güvenlikleştireceği ilişkin bir perspektif ortaya çıkıyor.
00:32:57İki dünya savaşının ikisi de birbirinden farklı araç ve nedenlerle ortaya çıktı.
00:33:03Ancak temel olgu topyekun bir birbirine galip gelme çabasıydı.
00:33:08Birinci ve ikincisinin kendi içerisindeki unsurları çok daha ayrı ama ikincisi bir dönüştürücü savaştı.
00:33:15Teknoloji yoğundu ve bugünün sistemini ifade etti.
00:33:18Bugün üçüncü dünya savaşı kavramını kullanırken çok dikkat etmek lazım.
00:33:22Çünkü bu üçüncü dünya savaşı her ikisinin üstünde bir noktada gelişirse ki risk ve tehditler o yönde.
00:33:28Bundan sonra nasıl bir dünya olacağını kimse tasavvur edemez.
00:33:32Bu korku ki soğuk savaştaki en büyük korku buydu ve ortaya çıkarttığı bir iklimden bir dünya siyaseti üretildi.
00:33:40Dolayısıyla bunu engelleyecek bütün mekanizma neyse o çalıştırılmadı.
00:33:44Barış ve güvenliği sağlayacak bu koruma mekanizması işletilmeli.
00:33:49Ancak bazen öyle konjonktürlerden geçiyoruz ki zaten dünyada Suriye savaşı ile başlayıp bugüne kadar gelen Rusya-Ukrayna savaşı ile zirveye çıkan,
00:33:58İran-İsrail gerilimi ve İsrail'in Gazze'deki katlayamlarıyla da çok yüksek bir frekansla seyreden bir konjonktürdeyiz.
00:34:05Dolayısıyla hiç olmadığı kadar az önce anlattığım riskler ve tehditler yüksek duruma çıkmış.
00:34:11Ve bunun inşasında çeşitli bölgelerde sürekli hale gelmiş ki bu noktalardan birisi Avrupa güvenliği.
00:34:17Yani iki dünya savaşında da temel merkez Avrupa güvenliğiydi malumunuz.
00:34:21Ve bunun sıçrama etkisinin, yayılma etkisinin Avrupa'da ortaya çıkarttığı bir topyekun kopuştan bahsetmiştik.
00:34:28Bugün de temel problemlerden birisi dünya savaşı riskinin birinci merkez kaç noktası Rusya-Ukrayna savaşının geleceği.
00:34:35Avrupa'daki bu güvenlik kaygısı çok yüksek seviyede.
00:34:39Ve dolayısıyla zaten NATO ve Avrupa ülkelerinin bu kaygıyı gidermek veya
00:34:43Rusya'ya sert bir cevap verip bununla ilgili bir araçsallaştırma çabası da bu riskleri arttırıyor.
00:34:49İkincisi Rusya'nın nerede duracağı belli değil.
00:34:52Dolayısıyla bu da bu tehdidi arttıran temel unsurlardan birisi.
00:34:56Kuzey Kore ile son yıl aylarda ve geçtiğimiz hafta yaptığı diyalog ve iş birliğinin geldiği nokta
00:35:02özellikle Amerika, Japonya ve Güney Kore'de çok ciddi bir tehdit inşa etti.
00:35:07Güney Çin denizinde çok uzun yıllardır bir risk söz konusu.
00:35:12Çin'in küresel yükselişinin dünyanın çeşitli coğrafyalarında doğrudan dahil olduğu bölgesel çatışmalar söz konusu.
00:35:20Ve yine hiç bitmeyen Aden Körfezi'nden Yemen ve Akdeniz'e kadar uzanan bir Orta Doğu kırılganlığı var.
00:35:28Dolayısıyla burada ortaya çıkan konjonktür şöyle bir dönem Hüsra Hanım.
00:35:33Nerede bir kriz varsa hemen orada o ülkeler bir taraf haline geliyor.
00:35:37Bu çok tehlikeli bir süreç.
00:35:39Yani bloklaşmalar oluşuyor.
00:35:40Evet, işte bu bloklaşma daha radikal bir görüntü arz edip bir tarafta Amerika düşmanlığı,
00:35:46diğer tarafta Rusya ve Çin düşmanlığına doğru gittiği noktada böyle bir dünya savaşı riski,
00:35:51bununla ilgili konseptler konuşulmaya başlanıyor.
00:35:54Ben bireysel olarak bunun henüz bir topyekun karşı karşıya gelme hali aldığını düşünmüyorum.
00:36:01Ancak bu risklerin sürekliliği ve engellenememesi bunu çok hızlı bir katalizör görevi üstleniyor.
00:36:07Bundan kaçınmak gerekiyor.
00:36:09Devletlerden bahsetmiyoruz.
00:36:10Devlet dışı aktörler var.
00:36:11Terör örgütleri var.
00:36:12İşler bir anda kontrolden çıkabilir mi?
00:36:14Yani sizce baktığınızda bölgeleri tek tek saydınız ama bir kez daha değinelim.
00:36:18Kıyamet koparsa değim yerinde ise tırnak içinde nereden kopar?
00:36:21Evet burada müsaadenizle göstermek istiyorum.
00:36:24Özellikle Akdeniz ve Avrupa ekseni çok önemli bir nokta.
00:36:30Çünkü hem buradaki aktörleri ve devlet dışı yapıların birbiriyle olan rekabeti,
00:36:35ki zaten İsrail-Hizbullah meselesinden tutun Haçlı-Şabi yapılarına kadar,
00:36:41İran'la girişilen denklemden Yemen'deki soruna kadar,
00:36:44bu az önce saydığım aktörlerin içerisinde olduğu bir yapı.
00:36:47Yani kurşunun nereden nasıl geleceği belli değil.
00:36:50Bunu kimin tarafından güvenlikli hale getirileceği belli değil.
00:36:53Ve tam da ortada bir Amerika Merkez Kuvvetler Komutanlığı var.
00:36:56Yani aslında burada bir büyük güç var.
00:36:59Bir Rusya'nın dahil olduğu oyun var.
00:37:02Çin'in daha çok dahil olduğu bir yapı var.
00:37:04Ne kadar aktör sayısı artarsa kırılganlık seviyesi yükseliyor.
00:37:08Çünkü burada politik çıkarlar karşı karşıya geliyor.
00:37:11Bunların birbirleriyle olan rekabetleri, egemenlik mücadeleleri ve dış politika stratejileri çatışıyor.
00:37:17Ve dolayısıyla buradaki çatışma riskinin faktör olarak en yoğun olduğu bölge,
00:37:22Akdeniz hattına uzanan Orta Doğu bölgesi.
00:37:25Ve yine devam eden, az önce de anlattığım gerekçelerle tamamlanamamış olan Rusya-Ukrayna Savaşı'nın geleceği.
00:37:31Buradan Belarus'la kurulan bir ittifakla Avrupa güvenliğinin tehdit edilmesi
00:37:36ve yine NATO'nun Rusya sınırına dayanması bu az önce anlattığım faktörleri arttıran temel olgulardan birisi.
00:37:43Ve Yemen'deki meselelerin çözülememiş olması,
00:37:47buradan sürekli olarak İran-ABD geriliminin devam ediyor olması burada çok önemli bir özellik.
00:37:53Ancak az önce de söylediğim gibi şu andaki stres hattı ve gerginlik
00:37:58öyle bir kutuplaşmaya doğru gidiyor ki Büşra Hanım,
00:38:01bunun aslında bu coğrafyalardan farklı bir yerde de gelişmesi muhtemel.
00:38:04İki uçak gemisinin veya iki savaş gemisinin karşı karşıya gelip
00:38:09burada rasyonel bir cevabın verilmeyip çok güçlü bir tepki verilmesi durumunda
00:38:14dünyanın farklı bir noktasından da gelişebilir.
00:38:16Onun için hiç olmadığı kadar yüksek riskten bahsediyoruz.
00:38:19Görmek zor.
00:38:21Ama dünya tarihi ve konjöktür, jeopolitik sıkışmalar,
00:38:25şu an içerisinde bulunduğumuz jeopolitik rekabet,
00:38:28bunun Akdeniz-Avrupa ekseninde bir noktadan çıkmasının daha olası olduğunu gösteriyor.
00:38:33O zaman siz Avrupa ekseni demişken şimdi peş peşe seçimler de var.
00:38:37Macron erken seçim kararı aldı.
00:38:38Hafta sonu seçime gidecek ilk tur sonrasında.
00:38:41İngiltere'de seçimler var.
00:38:42Kasım ayında Amerika Birleşik Devletleri'nde seçimler olacak ki
00:38:45Avrupa ile ilişkileri zaten başlı başına önemli.
00:38:47Bu katliamda örneğin İsrail'in katliamda nedenli destek verdikleri malum.
00:38:51Dolayısıyla o seçim sonuçları nedenli bu gergin havayı değiştirir,
00:38:56tırmandırır mı yoksa düşürme ihtimali var mı?
00:38:58Şimdi tabii ki bütün bunlar konuşulurken uluslararası toplumun güvenlik kaygısı çok yüksek seviyeye çıkıyor.
00:39:04Dolayısıyla seçmenlerin beklenti ve tercihlerinde öncelikli unsur güvenliğin nasıl sağlanacağı.
00:39:10Ama burada da rasyonel tercihler belirleyici olacak.
00:39:14Yani Trump gibi bir figürle böyle bir ortağıma girdiğiniz zaman
00:39:19daha çatışmacı bir düzlem inşa edilmesi veya Amerikanın daha sert çıkarlarının ortada olduğu bir dönem
00:39:26tabii ki dünyayı daha kaygı seviyesi yüksek bir noktaya getirebilir.
00:39:30Ama seçim dönemlerinde liderler kullandıkları kelimelere çok dikkat ediyorlar.
00:39:34Bakın Trump ne diyor?
00:39:36Ben olsaydım İsrail'de bu savaş olmazdı.
00:39:38Veya seçilirsem Amerikan askerlerini çekeceğim.
00:39:43Seçilince bunların hiçbiri yerine getirilmiyor.
00:39:45Kaldı ki Biden'ın zaten savunulacak tarafı yok ama Trump döneminde İsrail'e verilen destek,
00:39:50Büyükelçiliğin taşınması ve başkenti ilan edilmesi.
00:39:53Yani aslında biz izleyicilerimize şu sürekliliği anlatmaya çalışıyoruz.
00:39:56Yani Amerika'da başkanlık seçimlerinin sonucu hangi başkan seçilirse seçilirse zaten Amerikan yüksek stratejisinde bir değişiklik olmuyor.
00:40:03Bir süreklilik var.
00:40:05Yani bunlar seçime yönelik söylemler.
00:40:07Ama bugünkü Orta Doğu'yu 5-6 yıl önce Trump inşa etti.
00:40:12Yani bu risklerin hepsi o dönemden gelen riskler.
00:40:14Bir önceki dönemde Obama'ya kadar götürebilirsiniz.
00:40:17Dolayısıyla bunu çok ayırt etmek mümkün değil.
00:40:19Ama şu bir gerçek.
00:40:21Özellikle son Avrupa parlamentosu seçimleri öteki ve yabancı karşıtlığını destekleyen bir siyasete onay verdi.
00:40:28Yani aşırı sağ ve sağcılık yükseliyor.
00:40:31Milliyetçilik yükseliyor.
00:40:33Bu tabii ki seçmenlerin yakında gerçekleşecek seçimlerde önce Rusya karşıtlığında sonra da göçmen ve mülteci karşıtlığındaki adaylara yönelimini arttırıyor.
00:40:43Bu da bir göstergedir.
00:40:45Yani dünya daha sert bir dönem içerisinden geçiyor ve vatandaşların tercihleri de bu yönde oluyor.
00:40:51Dolayısıyla ulusal güvenlik merkezli bir dönemden geçiyoruz.
00:40:55Yani bu kadar artan tehdit ve risk karşısında ülkeler güvenliklerini nasıl sağlayacak?
00:41:00Hangi lider bunu vaat edecek?
00:41:02Veya bu kadar yoğun mülteci nüfusunun, göçmen nüfusunun olduğu Avrupa ülkelerinde birinci belirleyici parametre o haline geliyor.
00:41:09Çünkü diyorlar ki refahımıza ortak oluyorlar, toplumun içerisindeler, ekonomin içerisindeler.
00:41:14Bu da tabii ki bunu vaat edemeyen siyasete bir araç haline geliyor.
00:41:18Popülist siyaset dediğimiz böyle bir şey.
00:41:20Sağ popülizm böyle bir şey.
00:41:22Sağ popülizmi yükseltiyor.
00:41:24Dolayısıyla Avrupalı liderlerin tercihleri de ben kısa ve orta vadede bu tercihin devam edeceğini öngörüyorum.
00:41:29Bu liderlerin, bu söylemlerin ki son seçimde de Fransa'da da artışta bu oldu.
00:41:35Macron koltuğu daha fazla kaybetmemek için, düşüş trendini bir yerde kesmek için bir an önce seçim kararı aldı.
00:41:41Bunu böyle okumak gerekir.
00:41:42İtalya'daki hükümet şu anda böyle Avusturya'da, Almanya'da son Avrupa parlamenti seçimlerindeki sağın yükselişi devam ediyor.
00:41:50Bunlar Avrupa siyasetine yön veren ülkeler.
00:41:52İngiltere'de muhafazakar parti şu anda görevde.
00:41:55Devam edecek mi, etmeyecek mi?
00:41:57Bakacağız.
00:41:58Anketlerde düşmüştü.
00:41:59Ekonomi toparlandı göreceği ama yine de düşüş trendi var.
00:42:03Kendilerinden görmüyorlar.
00:42:05Bir de öyle bir şey var.
00:42:07O tartışmalı bir Hindistan kökeni İngiliz siyaseti de bunu kullanmaya başladı.
00:42:12Sunan karşı yapılan protestolar üzerinden bile ırkçılık ifadeleri var.
00:42:16Sosyal medyada korkunç ifadeler var.
00:42:18Maalesef böyle bir dünya denklemi içerisindeyiz.
00:42:21Peki burada ne yapmak gerekir?
00:42:23Çok soğukkanlı olmak gerekir.
00:42:25Tehditlere karşı hazırlıklı olmak gerekir.
00:42:27Ve bu ittifaklarda öngörü sahibi olup bulunacağınız yeri iyi belirlemek gerekir.
00:42:33Ve ötesinde de caydırıcı gücünüzün her zaman kademeli olarak artması gerekir.
00:42:38Yani savaşmanın maliyetini bilerek ülkeler sizinle yaklaşması gerekir.
00:42:42Ve savaş çıkmadan engelleyebilmeniz gerekir.
00:42:45En önemlisi de barış ve güvenlik mekanizmasını çalıştırmak gerekir.
00:42:49Bakın bu 2. Dünya Savaşı'nın süreç ve sonuçlarından dünya yeteri kadar ders alsaydı,
00:42:55bugün böyle bir savaş atmosferine çok rahat girilmezdi.
00:42:59Ama az önce anlattığım gibi 2001'den bu yana Lüşra Hanım, hep konuşuyoruz sizinle de,
00:43:04malumunuz dünya yeni bir güvenlik mimarisine doğru evrildi.
00:43:08Risk ve tehditler arttı.
00:43:10Ve bunlarla mücadele yöntemleri de klasik devlet doğasına döndü.
00:43:14Ve ortaya çıkan konjonktür siyaseti de şekillendiriyor.
00:43:17Yani siyaset farklı bir noktada bulunsaydı bu kadar düşmanlıkların artmayacağını da söyleyebilirdik.
00:43:23Hocam şimdi Türkiye'nin nasıl pozisyonu olmalı onu ayrıca bir kez daha açarak konuşuruz.
00:43:27Ama özellikle önümüzde şimdi Temmuz ayında NATO zirvesi yaklaştı.
00:43:30NATO'nun kuruluşunun 75. yıl dönümünde kutlanacak.
00:43:33Ama kutlamaların ötesinde çok kritik başlıklar, dosyalar var liderlerin önünde.
00:43:37Ama baktığımızda işte Ukrayna başlı başına zaten esas meselelerden biri.
00:43:41Belki de işte yangın yerine çevirecek olan dünyayı meselelerden biri ki
00:43:45orada zaten binlerce insan hayatını kaybettik.
00:43:48İki buçuk yıldır Avrupa'nın ortasında devam eden bir savaştan söz ediyoruz.
00:43:51Dolayısıyla şimdi örneğin Macaristan Başbakanı Orban'ın ifadeleri diyor ya
00:43:55NATO Ukrayna'ya bir misyon görevlendirecek ama biz buna katılmayacağız.
00:43:59Yani NATO içinde de bir bölünme görür müyüz?
00:44:01Ne mesajlar verilmesini beklersiniz?
00:44:03Ne mesaj verilmesi bu tansiyonu düşürür ya da arttırır?
00:44:06Türkiye böyle bir durumda NATO üyesi olarak ne yapar?
00:44:09Yeni genel sekreterle başlayacak rutin bunlar.
00:44:12Rutin'in seçimi sonrası yeni günden buraya odaklı.
00:44:15NATO'da uzun yıllardır bu tartışmalar vardı Büşra Hanım.
00:44:19Çünkü NATO'nun hem varoluş amacı ve üstlendiği misyonlar
00:44:23bu boşlukları bugünün dünya siyasetinde oluşturmaya uygundu.
00:44:27Bunu ortadan kaldırmak için Rusya-Ukrayna savaşını bir araç haline getirdiler.
00:44:31Ve ittifakı güçlendiren bir mekanizma olarak gördüler.
00:44:35Kapıda bekleyen üyeler de hızlıca içeriye alındı.
00:44:38Dolayısıyla NATO kendi içerisinde bir amaca tekrar kavuşmuş oldu Rusya-Ukrayna savaşıyla.
00:44:44Ancak tek bir NATO'dan bahsedemiyoruz. Bu sorun işte.
00:44:47Yani NATO eşittir ABD çıkarıdır. Bunu böyle söylemek gerekir.
00:44:51NATO eşittir ABD üzerinden Avrupa güvenliğini tekrar sağlamaktır.
00:44:56Ve Avrupa'nın ordusunun olmamasından istifade ederek
00:44:59Avrupa'yı Amerikan çıkarlarına göre dizayn etme çabasıdır.
00:45:03Ve buna aykırı bakış açıları ki Macaristan böyle şekilleniyor son yıllarda.
00:45:07Ortak bir NATO'dan bahsedilemeyeceğini açık bir şekilde ifade ediyor.
00:45:11Çünkü politik tercihleriyle Ukrayna savaşında bugüne kadar üstlendiği rol farklılık arz ediyor.
00:45:18Ne demek istiyorum?
00:45:19NATO tabii ki bir Ukrayna-NATO üyesi değildi.
00:45:22Zaten temel tartışma bununla ilgili başladı.
00:45:25Ancak diplomasi mekanizmasını bu kadar ülke,
00:45:28Ukrayna bu kadar savaş haline getirmeden işletebilir miydi?
00:45:31Gayet tabii işletebilirdi.
00:45:32Peki neden bu mekanizmalar işletilmedi?
00:45:35Acaba bu gerçekten farklı bir politik tercih için mi yapıldı?
00:45:39Bunlar tabii ki NATO'da ve ülkeler arası bu kadar ülkenin bir arada olduğu yapıda tartışmaya neden oluyor.
00:45:45Ama şu da zordur Büşra Hanım.
00:45:47Yani Amerika'nın ve kıta Avrupa'sı ülkelerin Almanya, Fransa, İngiltere, Kanada,
00:45:52bu ittifak biraz Kuzey Atlantik İttifakı tam da isminden anlaşılacağı üzere.
00:45:57Bu ülkelerin konsensusu dışında yeni bir argüman üretmek çok kolay değil bu yapılarda.
00:46:02Yani uluslararası örgütlerin maalesef böyle bir gerçekli ve hegemonik bir altyapısı var.
00:46:07Bunu nerede sağlıyorlar?
00:46:09Karar alırken, uygularken, askeri planlama yaparken, tehdit tanımlaması yaparken,
00:46:14strateji dökümanlarını inşa ederken.
00:46:16Bakın geçtiğimiz yıllarda son zirvelerde siz de takip ettiniz.
00:46:20Temel tehdit şu anda Rusya ve Çin.
00:46:23Çok açık bir şekilde.
00:46:24Peki dünyada bu kadar gerginliğin olmasını istemeyen NATO üyesi ülkeler de var.
00:46:29Bu kadar kırılgan bir zeminde.
00:46:31Ancak ortak bir tehdit ve ortak güvenlikleştirme NATO'nun tümü içerisinde de bir takım tartışmaları var.
00:46:38Bunu Macron kendisi söylemişti hatırlarsanız beyin ölümü gerçekleşti diye.
00:46:42Yani bir büyük şemsiye aynı zamanda bir politik araç haline de gelebiliyor.
00:46:47Ancak bu tartışmalar ve Rusya-Ukrayna savaşı NATO'ya bir sonuç üretmesi gerekir.
00:46:52Yani ittifak içerisinde tek bir noktaya doğru gittiğiniz zaman ittifakın gücünü zayıflatıyorsunuz.
00:46:59Ve aslında temel amacına ulaştıramıyorsunuz.
00:47:02O zaman soru şu.
00:47:03Temel amacı acaba buraya mı hizmet etmek?
00:47:05Şu anda gelinen nokta onu gösteriyor.
00:47:08Hegemonik bir araç halinde.
00:47:09Tabii ki çok önemli caydırıcı da bir araç.
00:47:12Bunu da ifade edelim.
00:47:13Yani NATO üyesi bir ülke olmak, tehdide karşı ortak tepki verileceğini bildiği için ülkeleri de bu güvenliği sağlıyor.
00:47:20Bu sorunlu yapılar zaten tartışmalı boyutlar.
00:47:2475. yıl çok önemli bir bilgi birikim ve tecrübe üretmesi gerekiyor.
00:47:29Çok da üretildi.
00:47:31Acaba kolektif güvenlik gerçekten bütün NATO üyesi ülkeler için geçerli mi olacak?
00:47:36Bence bunu merkeze alması gerekiyor NATO'nun.
00:47:39Bakalım hocam.
00:47:40Hep birlikte göreceğiz gelişmeleri.
00:47:41Yine uzun uzun tartışmaya devam edeceğiz o günlerde de.
00:47:44Çok çok teşekkür ederiz değerli katkılarınız için yayınımıza katıldığınız için.
00:47:47Efendim iklim noktadayız.
00:47:48Şimdi kısa bir aram saat başında tekrar karşınızdayız.
00:47:54İNTRO
00:48:07CNN Türk Haber Merkezi'nden yeniden merhaba.
00:48:09Gelişmeleri aktarmaya kaldığımız yerden devam ediyoruz.
00:48:12Yurt gündemiyle başlayacağız.
00:48:13Bültenimizin ikinci kısmına.
00:48:14Efendim şu an Urfa'da saman balyaları tutuştu.
00:48:17Çıkan yangında alevleri söndürmek isteyen İsmail Güneş.
00:48:20Traktörün devrilmesi sonucu yangından kaçamadı.
00:48:23Hayatını kaybetti.
00:48:24Yangının adresi Viranşehir ilçesiydi.
00:48:27Tarlada bulunan saman balyaları aniden yanmaya başladı.
00:48:31O sırada tarlada bulunan İsmail Güneş yangını söndürmeye çalıştı.
00:48:35Alevlere müdahale eden Güneş'in kullandığı traktör devleti.
00:48:38Traktörün altında kalan Güneş hayatını kaybetti.
00:48:41Olaya dair soruşturmay sağa devam ediyor.
00:48:43Efendim İstanbul Bahçelievler'de de sabaha karşı bir binada kısmi çökme meydana gelmişti.
00:48:53Yine Bahçelievler'de dört katlı bina bu kez çatısı çöktü.
00:48:57Saatler sonra aynı ilçede ikinci kez yürekler ağza geldi.
00:49:02Bu kez sürüyet mahallesinde dört katlı binanın çatısında çökme meydana geldi.
00:49:06İhbar üzerine olay yerine çok sayıda itfaiye, polis ve sağlık ekibi sevk edildi.
00:49:11Evet, ekiplerin olay yerinde çalışması devam ediyor.
00:49:14Bina tedbir amaçlı boşaltıldı.
00:49:22Şimdi o noktaya gidelim.
00:49:23İstanbul Bahçelievler'de yıkılan binanın olduğu sokakta oturan vatandaşlar şahit oldukları o çökme anını anlattı.
00:49:30Bakın neler söylediler.
00:49:32Gece dört buçuk gibi sesler, gürültüler oldu.
00:49:36Zile basmalar oldu.
00:49:38O sırada balkona çıktım ben.
00:49:39Yan binadan avuç çıkadı.
00:49:41Taş toprak ürkülmeye başladı.
00:49:44O sırada çığlıklar, sesi artmaya başladı.
00:49:46Kardeşlerim evdeydi, onları uyandırdım.
00:49:49Tam aşağı inerken yan bina çökmeye başladı.
00:49:52Zaten ses geldi.
00:49:54Sen sonra dışarı çıktın ki ton zuman zaten her taraf bembeyaz olmuştu.
00:49:58Bir bağırma sesleri de falan duyduk.
00:50:00Ben balkona çıktım da binadan ses duymaya başladım.
00:50:02Eşimle çocuğumu aşağıya indirdiğinde.
00:50:04Bir iki dakika geçmeden bina yıkılmaya başladı.
00:50:07Zaten ortalıkta toz duman oldu.
00:50:12Efendim ekonomi gündemine de bakalım.
00:50:13Bugün kritik günlerden biriydi.
00:50:15Merkez Bankası faiz kararını açıkladığı politika faizi bir kez daha yüzde ellide sabit tutuldu.
00:50:21Faizi sabit bırakılma nedeni olarak para sahası kalaştırmanın gecikmeyeli etkileri gösterildi.
00:50:27Ancak enflasyon üzerindeki yukarı yönlü risklere karşı ihtiyatlı duruşunu yenilemiştir diye de ekledi Merkez Bankası.
00:50:33Karar metninde ayrıca aylık enflasyonun ana eğilimde belirgin ve kalıcı bir düşüş sağlanana
00:50:38ve enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yansıyana kadar sıkı para politikası duruşu sürdürülecektir vurgusu da yapıldı.
00:50:46Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumundaysa para politikası duruşu sıkılaştırılacaktır denildi.
00:50:57Otomobilde fahiş fiyat ve stokçuluğun önüne geçmek için Ticaret Bakanlığı'nın hayata geçirilen 6 ay 6 bin kilometre düzenlemesinde süre bir kez daha uzatıldı.
00:51:10Buna göre düzenleme 1 Ocak 2025 tarihine kadar uygulanmaya devam edecek.
00:51:15Detayları CNN Türk muhabiri Merve Tokas uzman konuğuyla değerlendirdi. İzleyelim.
00:51:20Otomobilde özellikle fahiş fiyatının önüne geçebilmek için Ticaret Bakanlığı tarafından hayata geçirilen bir uygulamaydı.
00:51:286 ay ve 6 bin kilometre şartı dördüncü kez bir kez daha uzatıldı süre.
00:51:34Peki bu ne anlama geliyor? Acaba bugüne dek nasıl bir tablo ortaya çıktı?
00:51:39Özellikle otomobil piyasasında bazı yasa dışı şeylerin önüne geçilebildi mi?
00:51:46Tüm bunları konuşacağız. Yanımda çok değerli bir konuğum var.
00:51:49Selcan Oktay'la birlikteyiz. Otomobil firması yetkilisi. Hoş geldiniz yayınımıza.
00:51:53Merhabalar hoş bulduk. İyi yayınlar.
00:51:54Şimdi artık uzunca bir süredir konuşulan bir düzenleme ve uygulanan da aynı zamanda bir kez daha uzatıldı.
00:52:02Öncelikle şununla başlamak istiyorum. Neden bir kez daha uzatma kararı almış olabilirler?
00:52:07Şimdi şöyle söyleyeyim.
00:52:09Covid döneminin başında başlayan otomotivle ilgili bazı sıkıntılar vardı.
00:52:13Tedarik sıkıntısı olsun, çip krizi derken bunlar ciddi anlamda tedariğin zorlaşmasıyla birlikte fiyatların yükselmesine neden oldu.
00:52:22Bunlar da bazı fırsatçıların önünü açtı.
00:52:24Daha sonrasında araçların stoklanmaya başlayıp fiyatlarının yükseltilmesi gibi hadiseler yaşandı.
00:52:31Sonrasında Ticaret Bakanlığımız bununla ilgili bazı önlemler aldı.
00:52:35Araçların altı aydan önce satılamaması, altı bin kilometre doldurulamadan satılamaması gibi önlemler aldılar.
00:52:42Bununla birlikte başka önlemler de alındı tabi.
00:52:45İlanların verilememesi, kafasına göre verilememesi, ilan verirken kişilerin TC numaralı ilanlarını eşleştirmek zorunda kalmaları gibi olumlu önlemler alındı.
00:52:58Bu önlemlerle birlikte de araç fiyatlarında bir sabitlenme, en azından gerilememesi olsa bile sabitlenmesi sağlandı.
00:53:08Bu önlemler faydalı olunca Ticaret Bakanlığı bu önlemleri uzattı, devamlı uzattı.
00:53:14Dördüncü kez uzatma yoluna gitti.
00:53:16İlk başlarda sadece otomotiv bayileri için bu önlemler alınmıştı.
00:53:20İlerleyen zamanlarda bunlar bireysel satıcılar için de uygulanmaya başlandı.
00:53:24Çünkü zaten bu stok yapan kişilerin çoğunluğu bireysel olan kişilerdi, otomotivciler değillerdi.
00:53:32Ticaret Bakanlığı bunun farkına vardı ve bunları bireysel satıcılar için de uygulamaya başladı.
00:53:37Şu anda geldiğimiz noktada da bu önlemlerin faydalı olduğu görüldü ve dördüncü kez tekrar uzatıldı.
00:53:44Bunlara uymayanlara ciddi yaptırımlar uygulandı geçtiğimiz sürelerde.
00:53:48Tam aslında o noktaya değineceğim ben.
00:53:50Ciddi cezalar, rakamlar gerçekten çok yüksek.
00:53:53Düzenleme özellikle aykırı hareket edenlere 52 milyon lira.
00:53:57Yine ilan kısıtlamasına aykırı davrananlara 90 milyon TL'ye kadar para cezalar uygulanmış.
00:54:02Bunların tespiti nasıl yapılıyor?
00:54:04Şöyle aslında çok basit zaten.
00:54:06Bunlar noterde belli süreyi bir araç sıfır alınıp altı ay doldurmadan satılmaya çalışınca noterler kişileri uyarıyor.
00:54:16Altı ay dolmadı ama kişi ısrar ederse bunu satmakta noter aracının satışını tabii ki yapıyor.
00:54:21Fakat sonrasında devreye ticaret bakanlığının yetkilileri giriyor.
00:54:26Bu araç neden satılmış, niye satılmış?
00:54:28Kişi bunu ticari amaçla mı satmış yoksa almış ama bir zorunluluk da olmuş.
00:54:34Allah korusun bir hastalık, bir borç gibi bir şey de olmuş.
00:54:37Arabasını bundan dolayı mı satmış yoksa kar giderek mi satmış?
00:54:41Eğer kar amaçlı satmışsa zaten bunu belirleyip bununla ilgili geçtiğimiz dönemlerde 300 bin TL gibi cezalar kesildi kişi başı.
00:54:48Aynı anlamda ilanlar da incelendi.
00:54:52Yani bir kişi bir yılda kaç araba alıp satmış, hangi ilan üzerinden satmış, hangi telefon numarasıyla satmış, hangi TC numarasıyla ilan verilmiş.
00:55:01Bunları hep incelediler.
00:55:03Ve dediğimiz gibi bunlarla ilgili işte 52 milyon civarında sadece 6 ay 6 bin kilometreye uymayanlara ceza kesildi.
00:55:1190 milyon TL de ilan kısıtlamasına uymayan kişilere ceza kesildi.
00:55:16Bunlar da stokçu diye adlandırdığımız kişilerin önünü ciddi anlamda kesmiş oldu.
00:55:21Var mı eklemek isterseniz?
00:55:22Yok teşekkür ederiz sağ olun.
00:55:24Çok teşekkürler.
00:55:26Efendim 6 ay 6 bin kilometre şartı demiştik, düzenlemesi demiştik.
00:55:32Dördüncü kez uzatıldı.
00:55:34Yeniden uzatılmasıyla birlikte düzenleme 1 Ocak 2025 tarihine kadar devam ediyor olacak.
00:55:41Amaçsa otomobilde fırsatçılığın ve stokçuluğun önüne geçebilmekti.
00:55:46Biz de o düzenlemenin ayrıntılarını bir kez daha ekranlara getirdik.
00:55:50Tabii bir de özellikle verilen cezalar var.
00:55:53O cezaları da konuştuk uzman konuğumuzla birlikte diyelim ve sözü bir kez daha merkeze bırakalım.
00:56:00Efendim Mili Savunma Bakanlığı'nda haftalık basın bilgilendirme toplantısı düzenlendi.
00:56:04Toplantı kapsamında terörle mücadele başvurulmak üzere birçok önemli başlık değinildi.
00:56:09Mili Savunma Bakanlığı basın müşaviri Tuva Mirac'daki Ak Türk son 2 haftada 89 teröristin etkisiz hale getirildiğini açıkladı.
00:56:18Başarıyla icra edilen operasyonlarla Irak ve Suriye'nin kuzeyi dahil son 2 haftada 89 terörist etkisi hale getirilmiştir.
00:56:27Böylece 1 Ocak 2024'den bugüne kadar etkisiz hale getirilen terörist sayısı 1270 olmuştur.
00:56:34Ayrıca kararlı operasyonlarımız sonucu Irak'ın kuzeyindeki barınma alanlarından kaçan 5 PKK'lı terörist daha Havur'daki hudut karakolumuza teslim olmuştur.
00:56:44Çok yönlü güvenliğin sağlandığı hudutlarımızda son 2 haftada yasa dışı yollarla geçmeye çalışan 486 şahıs yakalanmıştır.
00:56:522581 şahıs ise hududu geçemeden engellenmiştir.
00:56:57Yakalanan şahıslardan 16'sı terör örgütü mensubudur.
00:57:01Böylelikle 1 Ocak'tan bugüne kadar hudutlarımızdan yasa dışı yollarla geçmeye çalışırken yakalandığınız sayısı 5215'e yükselmiştir.
00:57:12Efendim bir taraftan da İsrail'le Hizbullular arasındaki gerilim tırmanıyor.
00:57:17Lübnan sınırının sıfır noktasından patlama ve siren sesleri gelmeye devam ediyor.
00:57:21Bölgede bulunan CNN Türk ekibinden Serdar Erç ve Alper Öztürk o anları ekrana getiriyor.
00:57:26Bölgede bulunan CNN Türk ekibinden Serdar Erç ve Alper Öztürk o anları ekrana getiriyor.
00:57:38Kameraman arkadaşım Alper Öztürk ile birlikte Lübnan sınırına çok yakın bir noktadayız.
00:57:43Birden peş peşe patlama sesleri yükseldi bulunduğumuz bu alanda ve alarmlar ötmeye başladı.
00:57:49Bir dinleyelim o alarmları da.
00:57:52Bakın şöyle çıkalım Alper.
00:57:56Şu an bir panik durumu söz konusu aşağıda.
00:58:00Sahil var sahilden geliyor.
00:58:02Alper şöyle çıkabilir miyiz?
00:58:04Sahilden geliyor o alarm sesleri.
00:58:07Birbiri ardına anonslar gerçekleştirildi.
00:58:10Savaş uçakları havada.
00:58:12Bakın şu an bir savaş uçağı sesi duyuyorum.
00:58:16İsrail tarafında gelen bir savaş uçağı bu.
00:58:20Şu an Lübnan sınırında bir alarm durumu söz konusu.
00:58:25Biraz daha bu ormanlık alanın içinden doğru gidelim Alper.
00:58:28Çünkü sınırın sıfır noktasından gerçekleştiriyoruz yayınımızı.
00:58:32Burada haber takibimizi yaparken birden patlama sesleri birbiri ardına yükseldi.
00:58:38Ve şu an bu noktada bir saldırı söz konusu.
00:58:43Bakın o saldırının da detaylarını göstermek isterim ben size.
00:58:47Şu an bu noktada Hanikra bölgesine yakın bir yerdeyiz.
00:58:53Roj Hanikra bölgesi.
00:58:55Ve birbiri ardına birden fazla saldırıdan bahsedebiliriz.
00:58:59Burada Betzet, Lehban, Metruba, Roj Hanikra, Şilomi bölgelerine yapılan bir saldırı bu.
00:59:05Ve akabinde gerçekleşen alarm durumları.
00:59:09Şu an hala çevre noktalardan alarmları ben duyabiliyorum.
00:59:14Bulunduğumuz noktayı size gösterecek olursam.
00:59:17Bakın tam karşı tarafta o sınır duvarını görebildiğiniz bir nokta var.
00:59:23Bir ağaçlık bölgede bulunuyoruz şu an.
00:59:26İleri gitmemize askeri bölge olduğu için şu an için izin verilmiyor.
00:59:30Fakat sınırı net bir şekilde gördüğümüz bir yerdeyiz.
00:59:34Peş peşe birden fazla saldırı gerçekleştirildi.
00:59:38Lübnan tarafından yapılan saldırılar bunlar.
00:59:41Ve hemen alarmlar çalmaya başladı.
00:59:44Anonslar verilmeye başladı.
00:59:46Anons verildi burada.
00:59:48Anonslar yapıldı.
00:59:49Şimdi de bulunduğumuz bu ağaçlık alanda aslında bir bekleyişin içindeyiz biz.
00:59:57Savaş uçağı sesini duyabiliyorum.
00:59:59İnsansız hava aracı sesi var havada.
01:00:02Bu Hezbollah saldırısı sonrası karşı taraftan da İsrail tarafından da yapılan yeni misilleme atışları söz konusu.
01:00:12Şu an için savaş uçakları ve insansız hava aracı sesini bulunduğum noktadan duyabiliyorum.
01:00:18Evet yaklaşık evet yine bir savaş uçağı var.
01:00:25Evet bir savaş uçağının tekrar İsrail tarafından Lübnan tarafına doğru hareket ettiğini ben sesini duyabiliyorum ama ağaçlar var.
01:00:36Ağaçlar olduğu için görüntüsünü almak bilmiyorum ne kadar mümkün olacak.
01:00:41Fakat arka tarafımız hemen gördüğünüz o dağlı kalan sınır hemen o dağı açtığınız zaman Lübnan'a ulaşıyorsunuz.
01:00:50Ve bulunduğumuz bu noktadan Lübnan tarafına savaş uçakları hareket ediyorlar.
01:00:56Çok sıcak anlara tanıklık ediyoruz.
01:00:58Bölgede aslında alışkınız bu durumlara ama son zamanlarda bir topyekun savaş başlayacak mı sorusunun cevabını ararken biz saldırılar azalmıştı.
01:01:09Yeniden sınırın sıfır noktasında alarmlar çalmaya başladı ve birden savaş uçakları Lübnan'a doğru hareket etti.
01:01:18Takip edeceğiz tüm gelişmeleri bu gelişmeler sonrasında bir topyekun saldırı gerçekleşir mi?
01:01:24Tabii merak konusu onları da kameraman arkadaşım Alper Öztürk ile birlikte takip edeceğiz.
01:01:30Gün boyunca sahildeki diğer Hizbullah tarafından tehdit edilen Hayfa Limanı gibi enerji santralleri gibi bölgelerden görüntüler aldık.
01:01:40Orada askeri hareketlilik söz konusu öte yandan sınırlara da sevkiyat devam ediyor.
01:01:46Kuzey sınırına özellikle güneyden kuzeye doğru bir sevkiyat var.
01:01:50Şimdi de tekrar patlama sesleriyle alarm sesleriyle İsrail'in kuzey bölgeleri alarm durumuna geçmiş durumda takip edeceğiz diyelim.
01:02:00Bu noktadan sözü size bırakalım.
01:02:03Efendim klasik bir başlığı konuşacağız.
01:02:05Terörle mücadele kararlılıkla devam ederken şimdi Amerika Birleşik Devletleri'nden bir rapor açıklandı.
01:02:10İnsan kaçakçılığı raporunda terör örgütü YPG ve PKK ilişkisi itiraf edildi.
01:02:16Raporda SDG bileşenleri Suriye'de kaçırdıkları çocuklara Kandil'de eğitim veriyor denildi.
01:02:22PKK'nın çocuk kaçırma eylemleri daha önce de hatırlayacaksınız Birleşmiş Milletler raporlarına da yansımıştı.
01:02:29Alman İç İstihbaratı'ndan sorumlu Federal Anayasayı Koruma Teşkilatı'nın raporunda da PKK ile ilgili çarpıcı tespitler var.
01:02:36Almanya'nın günü aydın dedirten raporunda da PKK haraç kesiyor daha adam topluyor vurgusu yer aldı.
01:02:43İstihbarat raporlarının CNN Türk İstanbul haber müdürümüz Nihat Uludağ'la konuşacağız.
01:02:48Nihat Bey hoş geldiniz.
01:02:49Merhaba yayınlar güçlü.
01:02:50Nihat Bey isterseniz genel çerçeveyle başlayalım.
01:02:52Bu terör örgütü PKK kaç yıldır çocukları nasıl ne şekilde kandırıyor kaçırıyor.
01:02:57Bizim elimizdeki veriler neler? Bu raporlarda dikkatinizi çekenler neler?
01:03:01Güçlü aslında Amerika Birleşik Devletleri'ne gün aydın demek lazım.
01:03:05Çünkü bizim Diyarbakır anneleri Diyarbakır'da biliyorsunuz evlat nöbeti tutuyorlar.
01:03:111760 gündür çocuklarla kavuşmak için aralıksız 7-24 eylemlerini sürdürüyorlar.
01:03:18Aslında onların da hep altını çizdiği nokta buydu bütün dünyaya.
01:03:22Diyordu ki PKK bizim 8 yaşından 18 yaşına kadar olan çocuklarımızı evimizden yuvamızdan aldı.
01:03:31Kandil'e götürdü dağa götürdü ve orada da kamplarında tutuyor.
01:03:36Ve bizim evlatlarımızı bize geri verin diye tam 1760 gündür aralıksız aslında eylemlerine devam ediyorlar.
01:03:43Yani şu yüzden diyorum Amerika Birleşik Devletleri'ne günaydın.
01:03:46Yani zaten bizim Diyarbakır annelerine bunları 1760 gündür bağırıyorlar, çağırıyorlar.
01:03:53Bizim evlatlarımızı bize verin diyorlar.
01:03:55Her platformda her görüşmede bunu zaten söylüyorlar.
01:03:58Yani Birleşmiş Milletler'de işin açıkçası PKK'nın özellikle çocukları kaçırdığı askeri eğitim verdiğiyle ilgili raporları vardı daha önceden.
01:04:06O biliniyordu ama yine ABD Dişleri Bakanı Antony Blinken'ın da katıldığı insan kaçakçılığı raporunda
01:04:142024 yılı raporunda çok çarpıcı bilgiler yer aldı.
01:04:17Orada da yine 2023 yılında 231 çocuğun PKK'lı teröristler tarafından kaçırıldığı, Suriye'den kaçırıldığı Kandil'e götürüldüğü
01:04:27Kandil'de PKK terör örgütünün kamplarında onlara askeri eğitim verildiğine dair resmi açıklama bilgi notları o açıklamada yer aldı.
01:04:38Yani biliyorsunuz SDG ve PKK-YPG ABD'nin bizzat destek verdiği bir örgüt.
01:04:44Ve bu çocukların kaçırılıp askeri kamplara götürülüp terör kamplarına götürülüp orada eğitilmiş olması da oldukça trajik işin açıkçası.
01:04:55Yine o raporda aslında Türkiye ile ilgili ilginç bilgiler de var.
01:04:59Orada raporda diyor ki Suriye milli ordusu çocuk asker sorunuyla etkili adımlar attığını da burgu yapıyor aslında.
01:05:06Ve bu Suriye milli ordusunun çocuk asker sorunuyla mücadelesini de diyor, Türkiye de diyor çok etkin bir rol aldı diyor.
01:05:16Şimdi hem Suriye'deki durum bu hem Türkiye'deki de durum bu.
01:05:23Yani PKK terör örgütü Suriye'de de olsa Irak'ta da olsa Türkiye'de de olsa maalesef çocukları evlerinden, yuvalarından alıyor, kaçırıyor.
01:05:32Kamplara, terör kamplarına götürüyor.
01:05:34Tabi terör kampları işin açıkçası oldukça zor koşullarda olan yerler.
01:05:40O çocuklardan birçoğu daha büyüyemeden, çocukluğunu yaşayamadan hayatını kaybediyor.
01:05:45Arkadaşlarımız o diğer grafimizi versinler.
01:05:48Yaşlarının olduğu grafiği verelim mi arkadaşlar?
01:05:50Yaşların mesela bu olayın ne denli trajik bir olay olduğunu anlatan en iyi grafimiz o.
01:05:55Şimdi şöyle düşünün.
01:05:57Herkesin evladı vardır, yeğeni vardır, tanıdığın çocuğu vardır.
01:06:03Yani PKK terör örgütü Türkiye'den kaçırdığı çocuklar arasında bir tane 8 yaşında bir çocuk var.
01:06:098 yaşındaki çocuk Hakkari'den alınıyor, bir arabaya konuluyor.
01:06:15Ve ailesi onu her yerde ararken aracın içine tutuluyor.
01:06:19Ve o çocuk daha sonra PKK'lı teröristler tarafından oradan alınıyor.
01:06:24Önce Kırsal'a götürüyor ve daha sonra Kandil'deki kampa götürüyor.
01:06:27Yine iki çocuk 9 yaşında bakar mısın?
01:06:31Henüz ilk öğretim okulunda okuması gereken anne sevgisine, baba şefkatine ihtiyacı olan bu küçücük çocuklar.
01:06:38İki tane 9 yaşındaki çocuk da yine PKK terör örgütü tarafından alıp kaçırılıp Kandil'e götürülüyor.
01:06:44Yine 11 yaşında çocuklar var, 12 yaşında 5 çocuk var.
01:06:4813 yaşında 9 çocuk var ve böyle sayı 18 yaşında 41 çocuk olmak üzere bu çocuklar maalesef ki maalesef anasından babasından kopar olarak alınmış ve terör örgütü kaplanına götürmüş çocuklar.
01:07:03Yani bu rapor bizim de Türkiye'nin yaptığı bir çalışma bu aslında.
01:07:07Birleşmiş Milletleri de bunu tescilledi.
01:07:09Amerika Birleşmiş Devletleri de yine insan kaçakçılığı ile ilgili yapılan 2024 çalışmasındaki raporda da yine 231 çocuğun kaçırılarak Suriye'den ailelerden alınarak kaçırılarak PKK'nın Kandil'deki terör kamplarına götürüldüğü vakitte silah eğitimi verildiğini tespit ediyor.
01:07:29Yani oldukça trajik bir süreç.
01:07:31Peki o zaman bu süreçte şimdi zaten yıllardır Ankara söylüyordu.
01:07:34Diyarbakır annelerinin çığlığını tüm dünya duydu.
01:07:37Raporları artık kendileri koymuşlar ama bu raporlar artık tutumlarında bir değişikliğe sebep olur mu?
01:07:43Artık terörle mücadele etmeye karar verirler mi?
01:07:45Türkiye'nin terörle mücadelesini engellemekten vazgeçerler mi?
01:07:49Geçmezler çünkü orada bir kurgu var.
01:07:51Yani Amerika Birleşmiş Devletleri orada PKK, YPG orada bir terör devleti kurmaya çalışıyor.
01:07:58Ve onların da bir terörist olduğunu aslında çok iyi biliyor onlar.
01:08:01Çünkü yapılan bu rapor bile, bu açıklanan bu rapor bile o örgütün, o yapının bir terör örgütü olduğunu aleni olarak açıklıyor.
01:08:09Hiçbir ulusal bir devlet, ulusal bir birim çocukları evinden alıp, 8 yaşındaki çocukları alıp da kampa gönderir mi?
01:08:17Göndermesi mümkün değil.
01:08:19Yine onlar çok iyi biliyor.
01:08:21Mesela CNN'de, CNN International'da biliyorsun o dönem, Suriye'nin kuzeyinde bulunan panorama hapishanesini gezmişti onların bir ekibi.
01:08:29Onlar da görüntülemişti.
01:08:3014 yaşındaki çocukların camı olmayan, yatağı olmayan, o 14 yaşındaki çocukların o hücrelerde tutulduğunu
01:08:39ve erişkinlerle, yetişkinlerle aynı o zor şartlardaki hücrelerde tutulup askeri eğitimler verildiğini zaten CNN International'da görüntülemişti, çekmişti.
01:08:50Dolayısıyla bu sır değil aslında.
01:08:52Bu bir gizem de değil.
01:08:54Bu yeni ortaya çıkmış bir şey değil.
01:08:56Herkes her şeyin farkında.
01:08:58Küçük yavrucaklar oluyor, çocuklar oluyor.
01:09:00Peki PKK terör örgütü kaçırıyor.
01:09:04Bu bir kesin.
01:09:05Birleşmiş Milletler bunu raporunda ortaya koymuş.
01:09:07Amerika Birleşik Devletleri insan kaçakçı raporunda koymuş.
01:09:11Bizim yine Diyarbakır bölgesinde yürüten bu Diyarbakır anneleri çalışmasında onların taleplerinde de bu gerçek ortaya çıkmış.
01:09:19Peki terör örgütü niye çocuk kaçırıyor?
01:09:21Burada da aslında sosyolojik bir temel var.
01:09:24PKK terör örgütü o 8 yaşındaki çocukları iki temelle kaçırıyor.
01:09:29Birinci temeli bir kendine terörist yetiştirmek için, devşirmek için kullanıyor.
01:09:35İkinci onsursa eğer bir aile PKK terör örgütüne destek vermiyorsa gidiyor o ailenin en küçük çocuğunu alıyor, kaçırıyor ve o çocuk kendine rehin tutuyor.
01:09:47Ve o aileyi kendine muhtaç hale getiriyor.
01:09:50Çünkü o ailenin en küçük çocuğu kim elinde oluyor?
01:09:54Teröristlerin elinde oluyor ve o çocuğu da tehdit unsuru olarak aileye kullanıyor.
01:09:59Yani iki temelli bir sosyolojik şey var bunun mantığı var.
01:10:03Şimdi baktığımızda dedik ya terörle ortak mücadeleye bir katkı sağlamadığını görüyoruz.
01:10:08Yıllardır Ankara'nın çağrısına rağmen özellikle bu YPG konusunda engellemeye çalıştığını da görüyoruz.
01:10:14Aksine bir de destekliyor, destek devam ediyor.
01:10:17Son olarak Suriye ASEKE'deki terör örgütü PKK-YPG'ye bölgeye 40 araçtan oluşan askeri takviye yolladı.
01:10:23Bununla ilgili yorumda bulunmak ister misiniz?
01:10:25Tabii zaten bu da yeni bir şey değil.
01:10:27Çünkü yani orada yürütülen bir politika var.
01:10:31Türkiye'nin de yıllardır hayır dediği bir politika var.
01:10:34Şöyle Suriye'de ve Irak'ın belli noktalarında ABD PKK'lılardan oluşan bir devlet kurmaya çalışıyor.
01:10:42Bir teröristan ülkesi kurmaya çalışıyor.
01:10:44Ve biz de sınır ötesi hareket operasyonlarımızda güvenli alanları oluşturup orada bir terör yapılanmasının önüne geçmeye çalışıyoruz.
01:10:52Ve ABD sadece o kırçık olayı değil, binlerce tır silahı o bölgeye sevk ettiği, gönderdiği,
01:10:59hatta şöyle yaptığı, bunların kamuoyuyla da paylaşıldığı büşra görüntüleri,
01:11:03o PKK'lı teröristlerin bizzat ABD ordusuna bağlı subaylar tarafından eğitildiği,
01:11:10donatıldığı da fotoğraflarla, görüntülerle tespit edildi.
01:11:14İşte bu da PKK hangi şehirlere hedef almış.
01:11:17Şu manzara bile baktığımız zaman PKK'nın en çok hedef aldığı iller.
01:11:21Hakkari 42 çocuk kaçırmış.
01:11:24Muş 25 çocuk kaçırmış.
01:11:26Erzurum 21 çocuk kaçırmış.
01:11:28Batman 20 çocuk kaçırmış.
01:11:30Ve böyle geliyor en son İstanbul'a kadar işin ucu dayanıyor.
01:11:34Yani bu çocukları eğitiyor dediniz.
01:11:36Nasıl bir rol üstleniyor bu çocuklar o örgüt içinde?
01:11:39Eğitmiyor.
01:11:40Yani tamamen silahlı bir eğitim veriyor ki,
01:11:43kırsal o terör kamplarındaki şartlar oldukça zor.
01:11:47Hijyenik ortamlar yok.
01:11:49Sağlıklı beslenemiyorlar.
01:11:50Zor ortamdalar.
01:11:51Ve her türlü baskı ve şiddetin içindeler.
01:11:54Sadece orada insan öldürmeye yönelik eğitimler veriyorlar.
01:11:58Bir insanı nasıl öldürür?
01:11:59Silah nasıl kullanılır?
01:12:00Şöyle büşra, o alandaki eğitim o kadar zorlu ve çetin ki,
01:12:05bu kaçırılan çocukların büyük bir bölümü zaten o koşullara uyum sağlayamadığı için
01:12:10maalesef hayatını kaybediyor.
01:12:12Eğer bir şekilde ayakta kalan çocuklar olursa,
01:12:15onlar da birer terörist olarak yetiştiriliyor.
01:12:18Ve sahaya sürülüyor.
01:12:21Ve birer saldırı makinesi haline dönüştürülüyor.
01:12:25Peki, çok çok teşekkür ederiz yayınıza katıldığınız için,
01:12:28paylaştığınız değerli bilgiler için.
01:12:30Efendim devam edelim.
01:12:31Tam da Nihat Bey'in bıraktığı yerden Evlat Nöbet.
01:12:333 Eylül 2019'da Diyarbakır'da başlayan Evlat Nöbet'i bölgedeki birçok şehre yayılmıştı.
01:12:39O şehirlerden biri olan Van'da,
01:12:41anneler ve babalar terör örgütü PKK tarafından kaçırıldığını iddia ettikleri çocuklarına kavuşabilmek umuduyla
01:12:47yıllardır mücadele veriyor.
01:12:49Ailelerin o eylemlerini Demirören Haber Aşansı muhabiri Behçet Dalmaz aktaracak şimdi.
01:12:55Van'da ailelerin evlat eylemi 82. haftaya giriyor.
01:12:59İki haftada bir bir araya gelen aileler Dem Parti İl Binası önüne yürüyerek protesto eylemi yapıyorlar.
01:13:06Şu anda da eylem var.
01:13:07Her iki haftada bir peşembe günü bu eylem gerçekleştiriliyor.
01:13:11Yaklaşık 3 yıl önce başlatılan eyleme aileler bir araya gelip yürüyüşe geçiyor.
01:13:18Yürüyüşe polis ekipleri de eşlik ediyor.
01:13:21Şu anda eyleme katılan son aile sayısı 35'e yükseldi.
01:13:26Şu anda da o ailelerden 5 yıldır bu mücadeleyi veren o ailelerden birisiyle o ailelerden birisiyle görüşeceğiz.
01:13:35Merhabalar.
01:13:42Benim kızım 2012'de 13 yaşında elini kolunu bağlayarak Zoradağa kaçırdılar.
01:13:4613 yıldır 13 yıldır ben evladıma hasret kalan bir anneyim.
01:13:50Kul kanatlarım kırık, boynumu bükük.
01:13:52Benim evladımı versinler.
01:13:545 yıldır ben bu mücadelenin içindeyim.
01:13:57Sonsuza kadar da ben bu kapıdan ayrılmayacağım.
01:14:00Şeyhime kızım eğer sen beni duyuyorsan, beni görüyorsan Allah rızası için ge devlet güçlerimize teslim ol.
01:14:06O senin yerin değil kızım.
01:14:08Sıcak yuvana dün kızım.
01:14:10O senin yerin değil kızım.
01:14:12Sizi kandırıyorlar.
01:14:13Kendi çocuklarını güzel okullarda okutuyorlar.
01:14:15Bizim gibi garibanlar, gariban Kürtlere.
01:14:18Diyorlar ki biz Kürt hakkını savunuyoruz.
01:14:20Ben bir Kürt olarak benim hakkımı bu şekilde savunmasın.
01:14:22Ben Kürt'üm. Kürtlüğümde de gurur duyuyorum.
01:14:24Ama Türkiye Cumhuriyeti'nin Kürt'üyüm.
01:14:26Bütün hakareti Kürtlere yapıyorlar.
01:14:28Bütün zulmü de Kürtlere yapıyorlar.
01:14:30Benim evladımı versin.
01:14:32Benim kızım da beni duyuyorsan, beni görüyorsan gelsin.
01:14:34Devlet güçlerimize teslim olsun.
01:14:36O benim kızımın yeri değil.
01:14:38Benim kızımın hayalleri vardı gelsin.
01:14:40Kaldığın yerde yine hayatını devam etsin.
01:14:42Kızınız kaç yaşındaydı?
01:14:4313 yaşındaydı.
01:14:4413 yıla girdi.
01:14:4613 yıldır ben evlat hasretini çekiyorum.
01:14:48Ben 5 yıldır bu HDP'nin kapısındayım.
01:14:50Bu katillerin kapısındayım.
01:14:52Ben bu kapıda da ayrılmayacağım.
01:14:54Sun nefesine kadar da ben bu kapıdan ayrılmayacağım.
01:14:56Öyle söyledi.
01:14:58Ben Şeyh İmam'ı HDP'den PKK'dan istiyorum.
01:15:00Şeyhime kızım eğer sen beni duyuyorsan, beni görüyorsan
01:15:03Allah rızası için kızım
01:15:05gel devlet güçlerimize teslim olun.
01:15:07Senin yerin değil kızım.
01:15:08Yeter artık kızım.
01:15:09Yıllardır ben senin peşindeyim.
01:15:10Yine senin peşini bırakmayacağım.
01:15:13Su nefesine kadar da düşmanın karşısında
01:15:15dümdük duracağım, boynumu eğmeyeceğim.
01:15:17Ben teşekkür ediyorum.
01:15:19Çocukları dağda olan ailelerin
01:15:21eylemi 82. haftaya giriyor.
01:15:23Şu anda da aileler bu eylemlerini gerçekleştiriyorlar.
01:15:252 haftada bir yapıyorlar.
01:15:27Bu aile sayısı da şu ana kadar
01:15:29bugün itibariyle 35'e yükselmiş durumda.
01:15:32Aileler her hafta
01:15:342 haftada bir buraya gelip
01:15:36çocukları için protesto eylemi yapıyorlar.
01:15:38Protesto eylemi sırasında
01:15:40Dem Parti İl Binası'nda da
01:15:42zaman zaman müzik sesi de yükseliyor.
01:15:44Aileler müzik sesine
01:15:46slogan atarak tepkilerini dile getiriyorlar
01:15:49diyerek sözü tekrar merkeze bırakalım.
01:15:52Suriye sınırında bir Tuğ Generali'nin
01:15:54makam aracı ile insan kaçakçılığı
01:15:56yapıldığına dair soruşturmada önemli gelişmeler var.
01:15:58Milli Savunma Bakanlığı kaynakları
01:16:00emekliye sevk edilen Tuğ Generali'nin
01:16:02soruşturma kapsamında gözaltına alındığını duyurdu.
01:16:04Bakanlık kaynakları söz konusu
01:16:06olaya ilişkinin adli ve idari sürecinin
01:16:08bağlantısına ilerleyeceğini vurguladı.
01:16:14Makam aracıyla düzensiz göçmen taşıdığı
01:16:16iddia edilen Tuğ General
01:16:18önce emekli edildi ardından
01:16:20gözaltına alındı.
01:16:24Sorguya çekilen düzensiz göçmenler
01:16:26Tuğ Generalin makam aracıyla
01:16:28geldiklerini iddia etmişti.
01:16:30Bu iddiaların ardından hem Türk Silahlı Kuvvetleri
01:16:32hem de Başsavcılık Hareketi'ye
01:16:34geçti.
01:16:36Milli Savunma Bakanlığı kaynakları
01:16:38emekli edilen Tuğ Generalin
01:16:40gözaltına alındığını açıkladı.
01:16:44Kaynaklar tarafından olaya ilişkin
01:16:46idari ve adli süreç birbiriyle
01:16:48bağlantılı şekilde yürüyor.
01:16:50Adli süreçteki gelişmelere göre
01:16:52idari süreçler de işletilmeye
01:16:54devam edecektir.
01:16:56TSK'da disipline ve kanunlara
01:16:58aykırı hareket eden kim olursa olsun
01:17:00rütbesine bakılmaksızın
01:17:02gereken yapılır değerlendirmesi yapıldı.
01:17:06FETÖ ile mücadele
01:17:08kapsamında son günlerde operasyonlarda
01:17:10muvazzaf subayların
01:17:12gözaltına alındığı görülmüştü.
01:17:14Bakanlık kaynakları FETÖ ile
01:17:16mücadelenin hassasiyetle
01:17:18devam ettiğini vurguladı.
01:17:20Yeni bilgi ve belgeler ışığında
01:17:22bu mücadelenin sürdüğünün altı çizildi.
01:17:24TSK'nın FETÖ ile mücadelede
01:17:26en hassas olan
01:17:28kurumlardan biri olduğu hatırlatıldı.
01:17:31Amerika Birleşik Devletleri'nin
01:17:335 Kasım'daki seçimde
01:17:35başkan olabilmek için yarışacak
01:17:37Demokrat Partili Başkan Joe Biden'la
01:17:39Cumhuriyetçi rakibi Donald Trump
01:17:41Türkiye saatiyle Perşembe'yi
01:17:43Cuma'ya bağlayan gece
01:17:45yani ilerleyen saatlerde
01:17:47ilk açık oturumda kozlarını paylaşacaklar.
01:17:49CNN Türk Amerika Birleşik Devletleri
01:17:51temsilcimiz Yunus Paksu ile ayrıntıları konuşacağız.
01:17:53Yunus kolaylıklar diliyoruz.
01:17:55Hareketli günlerden geçiyor herhalde
01:17:57Washington öyle değil mi?
01:18:00Bu düellodan çok şey bekleniyor aslında şu an.
01:18:04Birçok şeyi belli edebilir.
01:18:06İki başkan adayının aslında
01:18:08son dört ayının kampanyasının
01:18:10ya rezil edebilir
01:18:12ya vezir edebilir öyle söyleyelim.
01:18:14Çünkü bu
01:18:16münazarada yapılacak bir hata
01:18:18bir gap söylenecek skandal bir cümle
01:18:20her şeyi değiştirebilir.
01:18:22Belki de bazı insanların
01:18:24görüşünü tamamen değiştirebilir.
01:18:26Bazılarının görüşleri
01:18:28hiç değişmeyecek şekilde zaten
01:18:30onları biliyoruz çünkü bir Trump kampı var.
01:18:32Bir de ölümüne demokratlar var.
01:18:34Ölümüne cumhuriyetçiler var.
01:18:36Bunların zaten o hiç değişmiyor ama
01:18:38önemli olan o bağımsızlar
01:18:40bağımsız seçmenler nereye gidecek.
01:18:42Çünkü bağımsız seçmenlerin
01:18:44birçok endişesi var.
01:18:46Trump tarafına baktığımızda
01:18:48daha geçtiğimiz ay hüküm giyen bir başkan
01:18:50tarihin ilk hüküm giyen başkan adayı
01:18:52ve eski başkanı o biraz sorun yaratıyor.
01:18:54Tabi Trump'ın popülist söylemleri
01:18:56bazen aşırı sağır kaçan söylemleri
01:18:58kadınlarla ilgili söylediği şeyler
01:19:00birçok aslında uzatabiliriz bunu.
01:19:02Diğer tarafta Joe Biden var.
01:19:04Özellikle son 8-8,5 aydır
01:19:06bir katliamı bir soykırıma
01:19:08destek verdiğine inanan birçok seçmen var.
01:19:10Onun dışında 81 yaşında
01:19:12seçimi kazanırsa 82 yaşında
01:19:14başkan olacak.
01:19:164 yıl daha giderse 86 yaşında olacak.
01:19:18Ki şu an için bile
01:19:20bu gaflarıyla
01:19:22mental ve fiziksel kapasitesiyle
01:19:24çok yeterli görülmeyen bir başkan.
01:19:26O ne olacak?
01:19:28Yani ne tarafa bakarsa baksın
01:19:30bağımsız seçmen çok da aslında
01:19:32parlak bir başkan adayı görmüyor.
01:19:34Ondan dolayı tarihin en erken yapılan
01:19:36bu televizyon münazarasında
01:19:38belki de bir fikir edinebilirler.
01:19:40Yani kötünün iyisi hangisi
01:19:42ona vermeyeceğim ama
01:19:44buna da versek elimiz titrer mi
01:19:46gibi bir şekilde izleyecekler.
01:19:48Geçen 2020 yılında
01:19:50bu ikili karşı karşıya geldiğinde
01:19:52sadece televizyondan izleyenlerin
01:19:54sayısı 75 milyon civarıydı.
01:19:56Bununla birlikte işte telefondur,
01:19:58tablettir, laptoptur buradan izleyenlerle
01:20:00birlikte herhalde bir 100 milyonu geçtiğini
01:20:02düşünebiliriz. Korkunç bir rakam sadece
01:20:04bir televizyon münazarasını izleyen
01:20:06ama işte ondan dolayı
01:20:08iki taraf çok önem veriyor. Özellikle
01:20:10Biden cephesine bakalım.
01:20:12Geçtiğimiz perşembe günü Camp David'de
01:20:14yani Washington'ın yaklaşık 100 km
01:20:16uzağındaki yazlı kışlık
01:20:18konutta başkanlık konusunda kampa
01:20:20girdi. Bir hafta boyunca
01:20:22hiçbir şeyle uğraşmadı. Geçen perşembeden
01:20:24bugün perşembeye kadar
01:20:26tamamen orada kapalıydı. Kameraların karşısına
01:20:28geçmedi. Hiçbir özel programı yoktu.
01:20:30Sadece buna çalıştı.
01:20:32Gelen bilgilere göre ekibiyle
01:20:34birlikte yaklaşık 16 kişilik
01:20:36bir ekibin onu çalıştırdığı söyleniyor.
01:20:38Taco yiyerek, lazanya yiyerek
01:20:40buna çalışmışlar bir hafta boyunca
01:20:42ve bu çalışmaların
01:20:44parçasından biri de şu. Bir kişi
01:20:46Trump oluyor ve
01:20:48Biden'la tartışıyor. Böyle bir sanal tartışma
01:20:50yapıyorlar. Bir kişi Trump'ın yerine
01:20:52geçiyor. Trump gibi konuşuyor. Trump gibi
01:20:54cümleler söylüyor. Sözünü kesiyor belki de
01:20:56ve Biden ona cevap vermeye
01:20:58çalışıyor. Trump tarafı ise
01:21:00biraz daha sessiz sakin ilerliyor.
01:21:02Mesela Biden tarafından biz şunları
01:21:04duyduk. 6 Ocak kongre
01:21:06baskınını gündeme getirecek.
01:21:08Çalındı bu seçimler demesini gündeme
01:21:10getirecek. Hatta ilk stratejinin şu
01:21:12olduğu söyleniyor bu şu an. Hemen daha
01:21:14münazaranın başında Donald Trump'a
01:21:16seçimleri çalındı. Meşru değildir
01:21:18dedirtebilmeye çalışacak.
01:21:20Biraz daha aslında Trump'ın hemen
01:21:22sinirlenen, hemen pervasızlaşan
01:21:24görüntüsünü ortaya çıkarmaya
01:21:26çalışacaklar. Bu çok önemli çünkü
01:21:282020 yılında CNN'in
01:21:30saymasına göre bir
01:21:32münazarada 145 kez sözünü
01:21:34kesmiş Biden'ın, Donald Trump.
01:21:36Ondan dolayı bu münazarada
01:21:38da bakalım böyle bir şey yapabilecek mi?
01:21:40Bunu engellemek için CNN'dir
01:21:42stratejiye ulaştı.
01:21:44O da ne? Biden konuşurken
01:21:46Trump'ın mikrofonu kapalı olacak.
01:21:48Trump konuşurken Biden'ın
01:21:50mikrofonu kapalı olacak. Yani zaten
01:21:52gaflarla başı dertte olan Biden'ın
01:21:54sözü kesilmeyecek. Ondan dolayı
01:21:56bu büyük bir avantaj. Ama
01:21:58bu 90 dakika sürecek olan iki
01:22:00reklamlı münazara boyunca
01:22:02ayakta duracaklar.
01:22:04Mesela bu da önemli. Şimdi biri 81
01:22:06biri 78 yaşında olunca
01:22:081,5 saat ayakta durma da
01:22:10insanların düşündüğü konu haline geliyor.
01:22:12Ve onun dışında not kullanmak yasak.
01:22:14Mesela Biden'ın eline her şey yazılıp verilir.
01:22:16Kulaklık var mı?
01:22:18Ne soru?
01:22:20Kulaklık da yasakmış. Yani kulağından
01:22:22da bir şey yapamayacak Biden tek başına.
01:22:24Şimdi ben de
01:22:26Biden'la aynı odada bulunmuş,
01:22:28bazı canlı konuşmalarını dinleyen biri
01:22:30olarak bazı günler gerçekten Biden
01:22:32iyi mi uyanmıyor, iyi mi uyuyamıyor,
01:22:34uykusunu mu alamıyor bilmiyorum.
01:22:36Hani sesini duymakta zorlanıyorsun,
01:22:38mırıldanıyor, ne söylediğini
01:22:40unutuyor, karıştırıyor.
01:22:42Donduğu anlar oluyor.
01:22:44Yani ne yaptığını bilmiyor,
01:22:46nereye yürüdüğünü. Bunların
01:22:48hepsi sorun. Ve bir ankete göre
01:22:50halkın %70'i Biden'ın
01:22:52çok yaşlı olduğunu düşünüyor başkanlık için.
01:22:54Trump için kaç bu? %40.
01:22:56Yarı yarıya neredeyse.
01:22:58Bu da çok büyük bir dezavantaj.
01:23:00Ondan dolayı mesela bir ilginç
01:23:02konu daha. Trump ne dedi?
01:23:04Hatta ne diyor uzun zamandır?
01:23:06Biden uyuşturucu testine girsin,
01:23:08Biden uyuşturucu testine girsin diyor.
01:23:10Bunun sebebi ne peki? Onu da söyleyeyim ben.
01:23:12Mesela ulusa sessizlik konuşmasında
01:23:14kongreye gitmişti Biden.
01:23:16Ben böyle biraz korkarak izliyordum.
01:23:18Acaba yine gaf mı olacak? Acaba Biden'ın
01:23:20adına utanacak mıyız yine diye.
01:23:22Kükrüyordu. Harika zinde,
01:23:24enerjisi müthiş, bomba gibi çıktı.
01:23:26İnsanlar dedi ki Allah Allah,
01:23:28Biden nasıl bu kadar zinde bugün diye.
01:23:30İşte diyor ki cumhuriyetçiler,
01:23:32ona doping yapıyorlar, uyuşturucu veriyorlar.
01:23:34Yani mental kapasitesini arttırıyor
01:23:36Biden'ın doktorları.
01:23:38Ondan dolayı teste girelim, ben teste girmeye hazırım
01:23:40dedi. Bu da mesela ilginç
01:23:42konulardan biri bu şu an tabii ki. Başka hiçbir
01:23:44yerde gündeme gelir mi dünyada böyle?
01:23:46Yeni değilim. Yunus'unu da sormak istiyorum.
01:23:48Şimdi anketlerden söz ediyorsun, biz böyle
01:23:50ilgiyle takip ediyoruz ama Amerikan halkı
01:23:52ne kadar ilgili, ne kadar sence izler
01:23:54bu yayını, takip eder merakla?
01:23:56Bir de bahisler oynanacağı söyleniyor.
01:23:58Bu konuda hep bilgiler var mı elinde?
01:24:02Bahis önemli bir parçası
01:24:04seçimlerin ABD'de her şeye
01:24:06bahis yapabildiğiniz gibi buna da yapabiliyorsunuz.
01:24:08Trump'a yapılan
01:24:10bahisler daha önde görülüyor şu an.
01:24:12Hatta anketlerde de Trump önde gidiyor.
01:24:14Tabii bahis şirketleri ona göre
01:24:16oranları ayarlıyor
01:24:18ama insanlar da tabii kimin
01:24:20daha fazla şansı olduğuna göre parasını
01:24:22oraya yatırıyor. Kimse parasını
01:24:24boş yere kaybetmek istemiyor. Burada
01:24:26biz uzun süre anketlerde
01:24:28Trump'ın önde gittiğini gördük.
01:24:30Ama geçtiğimiz hafta şöyle ilginç bir şey oldu.
01:24:32Fox News, yani
01:24:34Cumhuriyetçilerin, Trump'ın kanalı
01:24:36Fox News, Biden'ı 2 puan önde gösterdi
01:24:3850'ye 48.
01:24:40Trump kesinlikle beğenmedi bunu.
01:24:42Onu söyleyebiliriz. Çünkü attığı
01:24:44gönderide sosyal medya, bu anket çöptür
01:24:46dedi. Bakalım daha 4 ay var
01:24:48bu anketler çok daha değişecek.
01:24:50Yunus Aktay'ın bilgileri için hemen Ankara'ya
01:24:52çeviriyoruz kameralarımızı. Cumhurbaşkanı Erdoğan
01:24:54Estonyalı mevkii daşıyla birlikte sesleniyor.
01:24:56Yalnız müşterek adımları
01:24:58ele aldık.
01:25:00Her alanda iş birliğimizi
01:25:02ilerletme potansiyeline
01:25:04sahibiz.
01:25:06429 milyon
01:25:08dolara ulaşan ticaret hacmimizi
01:25:10ve karşılıklı
01:25:12yatırımlarımızı
01:25:14daha da arttırabiliriz.
01:25:16Geçen yıl
01:25:18tesis ettiğimiz ekonomi
01:25:20ve ticaret ortak
01:25:22komitesinin ilk toplantısını
01:25:24inşallah en kısa zamanda
01:25:26Türkiye'de gerçekleştireceğiz.
01:25:28Bu toplantıyla
01:25:30ekonomik ve ticari ilişkilerimiz
01:25:32bakımından yeni bir
01:25:34yol haritası da belirlemiş
01:25:36olacağız.
01:25:38NATO müttefikleri olarak
01:25:40savunma sanayi alanında
01:25:42tesis ettiğimiz mevcut
01:25:44iş birliğini ilave
01:25:46somut projelerle
01:25:48geliştirebileceğimiz
01:25:50inancındayız.
01:25:52Bilim ve teknolojiden
01:25:54eğitim, kültür ve
01:25:56turizme uzanan
01:25:58geniş bir yelpazede
01:26:00ilişkilerimizin çeşitlendirilmesini
01:26:02iş birliğimizin
01:26:04geleceğine yapacağımız önemli
01:26:06yatırımlar olarak
01:26:08addediyoruz.
01:26:10Dijital dönüşüm, dijital
01:26:12uygulamalar ve siber
01:26:14savunma konularında
01:26:16Estonya dünyada
01:26:18önemli bir konuma sahip.
01:26:20Görüşmelerimizde bu
01:26:22alanda sahip olduğumuz tecrübelerin
01:26:24paylaşımı üzerinde de
01:26:26durduk.
01:26:28Yakın ikili ilişkilerimizin ve
01:26:30NATO bünyesindeki dayanışmamızın
01:26:32sağlam temeller
01:26:34üzerinde güçlenerek
01:26:36devam edeceğine samimiyetle
01:26:38inanıyorum.
01:26:40Değerli basın mensupları,
01:26:42Sayın Cumhurbaşkanı ile
01:26:44Türkiye-Avrupa Birliği
01:26:46ilişkileriyle güncel bölgesel
01:26:48ve küresel
01:26:50meseleleri de ele aldık.
01:26:52Her vesileyle
01:26:54vurguladığımız üzere Avrupa
01:26:56Birliği'ne tam
01:26:58üyelik, stratejik
01:27:00hedefimizdir.
01:27:02Birliğin de Türkiye'ye
01:27:04benzer bir perspektiften
01:27:06yaklaşmasının müşterek
01:27:08menfaatimize olduğu aşikar.
01:27:12Estonya'nın da bu anlayış temelinde
01:27:14Türkiye'ye olan desteğinin
01:27:16artarak devam edeceğine
01:27:18inanıyorum.
01:27:20Bu beklentimi
01:27:22Sayın Kariş'le de bu
01:27:24vesileyle paylaşmış oldum.
01:27:26Görüşmelerimizde
01:27:28Ukrayna'daki savaşa yönelik
01:27:30gelişmeleri de ele aldık.
01:27:32Ukrayna'nın toprak
01:27:34bütünlüğüne ve egemenliğine
01:27:36olan desteğimizin altını
01:27:38bir kez daha çizdim.
01:27:40Ukrayna'daki
01:27:42yıkımın bir an evvel son bulması
01:27:44ve taraflar
01:27:46için adil,
01:27:48nihai çözüme ulaşılması
01:27:50ancak diplomasiyle
01:27:52mümkündür.
01:27:54Taraflara yönelik bu yöndeki
01:27:56telkinlerimizi sürdürüyoruz.
01:27:58Rusya'nın dışlandığı
01:28:00girişimlerin arzu
01:28:02edilen sonuçları vermeyeceğine
01:28:04dair görüşümüzü de
01:28:06koruyoruz.
01:28:08Gazze'de yaşanan vahşet de
01:28:10hiç şüphesiz
01:28:12gündemimizdeydi.
01:28:14İsrail'in uluslararası
01:28:16toplumun kalıcı ateşkes
01:28:18çağrılarına rağmen
01:28:20Gazze'de sürdürdüğü katliamlar
01:28:22sadece bölgesel
01:28:24istikrarı değil,
01:28:26küresel güvenliği de
01:28:28tehdit etmektedir.
01:28:30Gazze'deki bu barbarlığın
01:28:32sorumluları uluslararası
01:28:34hukuk önünde er ya da
01:28:36geç hesap verecektir.
01:28:38Bu konunun
01:28:40takipçisi olduğumuzu da
01:28:42buradan bir kez daha belirtmek istiyorum.
01:28:44Gazze'deki
01:28:46insani felaketin
01:28:48sona ermesi için
01:28:50öncelikle acil ateşkes
01:28:52ve insani yardımların
01:28:54ulaştırılması ihtiyacı
01:28:56devam ediyor.
01:28:58Türkiye olarak
01:29:00bu konularda elimizden gelen ne varsa
01:29:02yapmaya devam edeceğiz.
01:29:04Kalıcı barış
01:29:06iki devletli çözümden
01:29:08geçiyor.
01:29:10Uluslararası toplumun artık
01:29:12ağırlığını koyması
01:29:14lazım. Bu düşüncelerle
01:29:16sözlerime son verirken
01:29:18Sayın Cumhurbaşkanı'na ve heyetine
01:29:20ziyaretleri için tekrar
01:29:22teşekkür ediyorum.
01:29:24Görüşmelerimizin hayırlara
01:29:26vesile olmasını
01:29:28temenni ediyorum.
01:29:30Thank you.
01:29:32Thank you.
01:29:34Dear President,
01:29:36esteemed journalists,
01:29:38it has been a
01:29:40true joy to receive
01:29:42the most heartwarming
01:29:44welcome.
01:29:46I highly
01:29:48value the opportunity to be here
01:29:50in Ankara.
01:29:52It is a remarkable occasion
01:29:54and we celebrate
01:29:56the 100th anniversary of
01:29:58Diplomatic Relations
01:30:00and Friendship between
01:30:02Estonia and Turkey.
01:30:04The continuity of our good
01:30:06relations and your friendship
01:30:08is invaluable
01:30:10for us.
01:30:12Cultural exchange helps
01:30:14us to further strengthen
01:30:16strong relationships.
01:30:18That's why I'm pleased
01:30:20that as a special gift
01:30:22to our Turkish friends,
01:30:24we have organized a wonderful
01:30:26concert in Ankara
01:30:28just a few weeks ago
01:30:30in cooperation with
01:30:32Turkey's Culture and Tourism
01:30:34Ministry.
01:30:36We have organized a concert
01:30:38in Ankara just a few weeks ago
01:30:40in cooperation with
01:30:42Turkey's Culture and Tourism
01:30:44Ministry.
01:30:46We have organized a concert
01:30:48in Ankara just a few weeks ago
01:30:50in cooperation with
01:30:52Turkey's Culture and Tourism
01:30:54Ministry.
01:30:56We have organized a concert
01:30:58in Ankara just a few weeks ago
01:31:00in cooperation with
01:31:02Turkey's Culture and Tourism
01:31:04Ministry.
01:31:06We have organized a concert in Ankara
01:31:08just a few weeks ago
01:31:10in cooperation with
01:31:12Turkey's Culture and Tourism
01:31:14Ministry.
01:31:16We have organized a concert in
01:31:18Ankara just a few weeks ago
01:31:20in cooperation with
01:31:22Turkey's Culture and Tourism
01:31:24Ministry.
01:31:26We have organized a concert in
01:31:28Ankara just a few weeks ago
01:31:30in cooperation with
01:31:32Turkey's Culture and Tourism
01:31:34Ministry.
01:31:36We have organized a concert in
01:31:38Ankara just a few weeks ago
01:31:40in cooperation with
01:31:42Turkey's Culture and Tourism
01:31:44Ministry.
01:31:46We have organized a concert in
01:31:48Ankara just a few weeks ago
01:31:50in cooperation with
01:31:52Turkey's Culture and Tourism
01:31:54Ministry.
01:31:56We have organized a concert in
01:31:58Ankara just a few weeks ago
01:32:00in cooperation with
01:32:02Turkey's Culture and Tourism
01:32:04Ministry.
01:32:06We have organized a concert in
01:32:08Ankara just a few weeks ago
01:32:10in cooperation with
01:32:12Turkey's Culture and Tourism
01:32:14Ministry.
01:32:16We have organized a concert in
01:32:18Ankara just a few weeks ago
01:32:20in cooperation with
01:32:22Turkey's Culture and Tourism
01:32:24Ministry.
01:32:26We have organized a concert in
01:32:28Ankara just a few weeks ago
01:32:30in cooperation with
01:32:32Turkey's Culture and Tourism
01:32:34Ministry.
01:32:36We have organized a concert in
01:32:38Ankara just a few weeks ago
01:32:40in cooperation with
01:32:42Turkey's Culture and Tourism
01:32:44Ministry.
01:32:46We have organized a concert in
01:32:48Ankara just a few weeks ago
01:32:50in cooperation with
01:32:52Turkey's Culture and Tourism
01:32:54Ministry.
01:32:56We have organized a concert in
01:32:58Ankara just a few weeks ago
01:33:00in cooperation with
01:33:02Turkey's Culture and Tourism
01:33:04Ministry.
01:33:06We have organized a concert in
01:33:08Ankara just a few weeks ago
01:33:10in cooperation with
01:33:12Turkey's Culture and Tourism
01:33:14Ministry.
01:33:16We have organized a concert in
01:33:18Ankara just a few weeks ago
01:33:20in cooperation with
01:33:22Turkey's Culture and Tourism
01:33:24Ministry.
01:33:26Turkey's Culture and Tourism
01:33:28Ministry.
01:33:30Turkey's Culture and Tourism
01:33:32Ministry.
01:33:34Turkey's Culture and Tourism
01:33:36Ministry.
01:33:38Turkey's Culture and Tourism
01:33:40Ministry.
01:33:42Turkey's Culture and Tourism
01:33:44Ministry.
01:33:46Turkey's Culture and Tourism
01:33:48Ministry.
01:33:50Turkey's Culture and Tourism
01:33:52Ministry.
01:33:54Turkey's Culture and Tourism
01:33:56Ministry.
01:33:58Turkey's Culture and Tourism
01:34:00Ministry.
01:34:02Turkey's Culture and Tourism
01:34:04Ministry.
01:34:06Turkey's Culture and Tourism
01:34:08Ministry.
01:34:10Turkey's Culture and Tourism
01:34:12Ministry.
01:34:14Turkey's Culture and Tourism
01:34:16Ministry.
01:34:18Turkey's Culture and Tourism
01:34:20Turkey's Culture and Tourism
01:34:22Turkey's Culture and Tourism
01:34:24Turkey's Culture and Tourism
01:34:26Turkey's Culture and Tourism
01:34:28Turkey's Culture and Tourism
01:34:30Turkey's Culture and Tourism
01:34:32Turkey's Culture and Tourism
01:34:34Turkey's Culture and Tourism
01:34:36Turkey's Culture and Tourism
01:34:38Turkey's Culture and Tourism
01:34:40Turkey's Culture and Tourism
01:34:42Turkey's Culture and Tourism
01:34:44Turkey's Culture and Tourism
01:34:46Turkey's Culture and Tourism
01:34:48Turkey's Culture and Tourism
01:34:50Turkey's Culture and Tourism
01:34:52Turkey's Culture and Tourism
01:34:54Turkey's Culture and Tourism
01:34:56Turkey's Culture and Tourism
01:34:58Turkey's Culture and Tourism
01:35:00Turkey's Culture and Tourism
01:35:02Turkey's Culture and Tourism
01:35:04Turkey's Culture and Tourism
01:35:06Turkey's Culture and Tourism
01:35:08Turkey's Culture and Tourism
01:35:10Turkey's Culture and Tourism
01:35:12Turkey's Culture and Tourism
01:35:14Turkey's Culture and Tourism
01:35:16Turkey's Culture and Tourism
01:35:18Turkey's Culture and Tourism
01:35:20Turkey's Culture and Tourism
01:35:22Turkey's Culture and Tourism
01:35:24Turkey's Culture and Tourism
01:35:26Turkey's Culture and Tourism
01:35:28Turkey's Culture and Tourism
01:35:30Turkey's Culture and Tourism
01:35:32Turkey's Culture and Tourism
01:35:34Turkey's Culture and Tourism
01:35:36Turkey's Culture and Tourism
01:35:38Turkey's Culture and Tourism
01:35:40Turkey's Culture and Tourism
01:35:42Turkey's Culture and Tourism
01:35:44Günay, who was taken to the hospital, could not be saved despite all the interventions.
01:35:47The 9-year-old girl's treatment continues.
01:35:52A wide-ranging examination of the accident in the water park has begun.
01:36:00A house owner in Adana wanted to evict his tenant on complaints from neighbors.
01:36:05After a three-year process, the owner of the house evicted the tenant.
01:36:09However, the tenant, who left the house, then left a terrible view.
01:36:13Dozens of dead cats were found in the house.
01:36:19I saw your dogs eating cats over there the other day.
01:36:22While eating cats?
01:36:23Yes.
01:36:24The person who rented the house could not take good care of the animals he owned.
01:36:28It was not enough, he turned the house into a dump.
01:36:33Mürsel Maşoğlu, who lives in Adana, rented a two-story garden house for one person.
01:36:38Complaints began to come from neighbors shortly after.
01:36:42He already had cats and dogs.
01:36:43He told us that there was a very small amount.
01:36:45We emphasized to him that he should not feed in the house, that there was already a garden outside.
01:36:49However, we later learned that he was the type of person who collects animals from the street,
01:36:54brings them somewhere and causes death where he puts them.
01:36:59The owner of the house, who applied to the court, evicted his tenant from his house three years later.
01:37:04The view at home surprised those who saw it.
01:37:07Because every room was in ruins.
01:37:10Moreover, dozens of dead cats were found in the house.
01:37:13There were two dead cats digging in the corner.
01:37:16There were three dead cats with their mouths tied in the front of the house in the bag.
01:37:21There are dozens of dead cats.
01:37:22There is a video of a dog eating a cat in that corner.
01:37:25Upon this, the owner of the house filed a complaint with the President of the Republic of Adana.
01:37:30Maşoğlu's request is
01:37:32Preventing animal feeding again.
01:37:34Because it kills animals.
01:37:36According to the information I have received,
01:37:38Preventing animal feeding and meeting my harm in law.
01:37:47With the development of technology, firsts continue to take place in the health sector.
01:37:51For the first time, an epilepsy device was installed in the head of a child with epilepsy in England.
01:37:56The device reduced the child's watch time by 80 percent.
01:38:00With the development of technology, firsts continue to take place in the health sector.
01:38:04With the development of technology, firsts continue to take place in the health sector.
01:38:08In England, a new device was installed to monitor the watch of a child with epilepsy.
01:38:13In England, a new device was installed to monitor the watch of a child with epilepsy.
01:38:1713-year-old Oran Noelson became the first patient in the world to try this method.
01:38:22The device reduced the epilepsy watch time by 80 percent.
01:38:26Bu oldukça büyük bir başarı olarak değerlendirildi.
01:38:30Bunun oyunun kurallarını değiştireceğine eminim.
01:38:33Eğer bu tedaviyi daha fazla çocuğun kullanımına sunabilirsek,
01:38:36bu onların hayatlarında gerçekten devrim yaratacak ve çocuklarını geri almalarına olanak sağlayacak bir fırsat olacaktır.
01:38:433 yaşından beri tedaviye dirençli bir epilepsi türüyle mücadele eden İngiliz hasta,
01:38:49günde 20 ile 100 arasında nöbet geçiriyor ve bilincini kaybediyordu.
01:38:55Ailesi için bu durum büyük bir yıkımdı.
01:38:58Çocuğunuzu hayata döndürmek travmatik ve korkutucudur.
01:39:02Normal çocukluğunun kaybı ve diğer çocukların, akranlarının yapabildiği şeyleri yapabilme yeteneğinin kaybı çok yıkıcı oldu.
01:39:09Orun'un ailesi gözle görülür bir değişim olduğunu söylüyor.
01:39:13Orun yeniden kendine gelmeye başlıyor.
01:39:16Çocuğumu azar azar geri kazandığımı hissediyorum.
01:39:18Bu zaman alacak ama 10 yıldır ilk kez gerçekten umudumuz var.
01:39:22Efendim 7 Temmuz'dan sonra dün de konuşmuştuk konuğumuzda.
01:39:25Güvenlik donanımı olmayan araçlar artık satılamayacaktı.
01:39:28Bu süre 31 Ağustos'a kadar uzatıldı ancak bu sadece yerli üretim araçlarla ilgili.
01:39:33Peki sıfır araçlarda kampanyalar devam edecek mi?
01:39:36Bu karar fiyatları nasıl etkileyecek?
01:39:38Sabiha Fındıkkıran ve Yusuf Ağbaba'nın haberi geliyor ekrana.
01:39:42Yılın en ucuz araba alabilecekleri haftasına girdiler.
01:39:46Bu haftayı değerlendirmelerini önemli rica ederim.
01:39:49Kampanyalar 7 Temmuz'da bitecekti.
01:39:51Hatta birçok marka 7 Temmuz'da öncesi ellerindeki stokları eritmek için kampanya yarışına girdi.
01:39:56Ancak yeni düzenleme 7 Temmuz'dan 31 Ağustos'a ertelemeye başladı.
01:40:00Birçok üretim araçları da 7 Temmuz'da bitmeye başladı.
01:40:03Birçok üretim araçları da 7 Temmuz'da bitmeye başladı.
01:40:06Birçok üretim araçları da 7 Temmuz'da bitmeye başladı.
01:40:097 Temmuz'dan 31 Ağustos'a ertelendi.
01:40:11Düzenlemeyle güvenlik donanımı olmayan araçlar satılamayacaktı.
01:40:15Ancak bu erteleme sadece yerli üretim olan araçlar için geçerli.
01:40:1931 Ağustos'a çekilmesinin en önemli sebebi yerli parça üretimi yapan firmaların
01:40:25ellerinde yedek parça anlamında çok stok olmasından dolayı
01:40:29Sanayi Bakanlığımız buradaki bu yedek parçanın eritilmesiyle alakalı böyle bir karar aldı.
01:40:35Doğru bir karar olduğunu düşünüyorum.
01:40:36Peki sıfır otomobilde kampanyalar devam edecek mi?
01:40:39Stoklar ciddi manada eridi.
01:40:42Sıfırlardaki kampanyada uzatılan süre içerisinde devam edecek.
01:40:45Zaten sıfır stoku da erinmiş olacak. Bizim şahsen ikinci el için daha iyi olacak.
01:40:50Sıfır araç fiyatlarında dövizin yükselmesi gibi bir opsiyondan dolayı ciddi bir artış olursa
01:40:57ikinci el otomobille olan ilginin daha da artacağını öngörüyoruz.
01:41:02Peki bu karar ikinci el otomobil fiyatlarına nasıl yansıyacak?
01:41:06BAE'lerin tamamıyla artık güvenlik paketli arabaları getireceği için zamlar olacak.
01:41:11Zamlar olduğu zaman da bu da ikinci ele tabii ki yansıyacak.
01:41:17İstanbul Beylikdüzü'nde abartı egzoz kullanarak gürültü yapan aracın sürücüsü yakalandı.
01:41:23Sürücüye 6.439 TL idari para cezası uygulandı.
01:41:28Aracına abartı egzoz taktığı sokak aralarında gürültüsü açtı.
01:41:36İstanbul Beylikdüzü'nde bir sürücü aracına taktığı abartı egzozla çevreyi rahatsız ediyordu.
01:41:42O anların sosyal medyaya yansımasıyla polis ekipleri de harekete geçti.
01:41:46Sürücü çok geçmeden yakalandı.
01:41:49Sürücüye abartı egzoz kullanmaktan 6.439 TL ceza kesildi.
01:41:53Ayrıca araçta yapılan teknik incelemelerde kumandalı egzoz sistemi kullanılarak egzoz sesinde değişiklikler yaptığı da tespit edildi.
01:42:01Aracın çevreyi rahatsız ettiği anlarsa kameraya yansıdı.
01:42:09Dünyanın kayısı başkenti olarak bilinen Malatya'da,
01:42:12bazı bölgelerde hasat şimdiden başladı.
01:42:14Dünyadaki kuru kayısı üretiminde önemli rol oynayan kentte bu yıl tahmini rekoltenin 100 bin tonu aşması bekleniyor.
01:42:23Sezonu aştık. Bugün itibarinden işçilerimiz geldi. Bugün kayısıya başladık.
01:42:29Hasat zamanı geldi. Malatya'da kayısı bahçelerinde hareketlilik başladı.
01:42:34Erken hasadın adresi Battalgazi ilçesi Çolakoğlu mahallesi.
01:42:38Kuru kayısı da bu yıl verim de kalite de yüksek.
01:42:42Üstelik hem yurt içinden hem de yurt dışından büyük talep ve sipariş var.
01:42:50Bu kıymetli ürün yıllık olarak da 400-500 milyon dolar arası bir ürün.
01:42:55Bu sezon tahmini kuru kayısı rekoltesinin 107 bin tonun üzerinde olması bekleniyor.
01:43:00Dolayısıyla on binlerce ailemiz de ekmeğini, gelirini, yani iaşesini kayısından, bu üretimden sağlıyor.
01:43:10Ve bu bölümde noktalıyoruz. Bugün Malatya'da kuru kayısı üretiminde.
01:43:14Malatya'da kuru kayısı üretiminde.
01:43:16Malatya'da kuru kayısı üretiminde.
01:43:18Malatya'da kuru kayısı üretiminde.
01:43:20Malatya'da kuru kayısı üretiminde.
01:43:22Malatya'da kuru kayısı üretiminde.
01:43:24Malatya'da kuru kayısı üretiminde.
01:43:26Malatya'da kuru kayısı üretiminde.
01:43:28Malatya'da kuru kayısı üretiminde.
01:43:30Malatya'da kuru kayısı üretiminde.
01:43:32Malatya'da kuru kayısı üretiminde.
01:43:34Malatya'da kuru kayısı üretiminde.
01:43:36Malatya'da kuru kayısı üretiminde.
01:43:38Malatya'da kuru kayısı üretiminde.
01:43:40Malatya'da kuru kayısı üretiminde.
01:43:42Malatya'da kuru kayısı üretiminde.