Prof. Dr. Şermin Tağıl, Akdeniz'de yüzey suyunun şu anda ortalamanın 3 santigrat derece üzerinde olduğunu belirterek, "Akdeniz alarm veriyor, deniz suyu tehlike boyutunda sıcaklığa ulaştı" dedi.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Denizler ve hava karşılıklı ilişki halindedir.
00:05Dolayısıyla birisi ısınırken diğeri de ısınmaktadır.
00:09Deniz ve sularında özellikle Ağustos ayından beri sıcaklıkların altını şimdiye kadar gözlenmiş en yüksek sıcaklıklara ulaştığını görüyoruz.
00:20Özellikle deniz sularına baktığımızda Ağustos ayında biz rekor haber yapmıştık, rekor kırdığını.
00:27Bu rekorunu Şubat ayında da kırdı ve Şubat ayından beri hiçbir şekilde normal, geçen yılki seviyesine düşmedi.
00:34Ama bu yeni bir olay değil, 1980'lerden beri okyanus sularının ısındığını görüyoruz.
00:40Tabi ki bu noktada Akdeniz çok sıcak bir noktada yer almakta.
00:45Akdeniz sularının ortalamanın şu anda içinde bulunduğumuz günlerde de ortalamadan 3 santigrat derece Akdeniz, Ege hatta Doğu Karadeniz, Karadeniz sularında sıcaklık anomalilerini gözlemlemekteyiz.
01:00Bu tabi ki okyanustaki bazı atmosfer hava olaylarıyla ilişkili geçtiğimiz yılda güçlü bir enino yaşanmaktaydı.
01:09Ama şimdi yaz ortasında ve yaz sonunda tahminler bize lanina olayının gerçekleşeceğini gösteriyor.
01:16Bunu Pasifik'te soğumada görüyoruz.
01:18Bu tabi ki bu Akdeniz suları üzerine de etkili olacak ama etkisini şimdiden söylemek çok zor.
01:24Ama şunu görüyoruz biz uydu görüntüsü analizlerimizde, içinde bulunduğumuz günlerde artı 3 santigrat derece, 2,5-3 santigrat derece çevremizdeki denizler sıcak.
01:36Doğu Akdeniz Akdeniz içerisinde alarm boyutunda yani tehlike boyutunda sıcaklığa ulaşmış durumda.
01:44Bunun tabi ki bir çok etkisini görüyoruz.
01:47Etkilerinden en önemlilerinden biri de güneyli bu Afrika kökenli sıcak havanın kuzeye doğru sokulmasında etkili oluyor.
01:55Bunu da zaten Temmuz'un başından hatta Mayıs sonundan beri test etmekteyiz ülkemizde görmekteyiz.
02:01Bu sıcak hava girişi normalin üzerinde sıcaklıkların artmasına neden oldu.
02:07Tabi havanın bu sıcağı okyanus sularının, deniz sularının, Akdeniz'in aşırı sıcak olması aynı zamanda sadece güneyli havanın girişine neden olmuyor.
02:18Basın sistemlerinde değişime neden olduğu için bu deniz ısı dalgasının çok uzun sürmesi kuzeyden bizim etezyen dediğimiz kuzeyli kuru rüzgarların da gelmesine neden oluyor.
02:31Bu da ülkemizde sıcaklıkların daha fazla artmasına, kuraklığın da beraberinde artmasına neden olmakta.
02:38Doğu Akdeniz'de gözlenen bu sıcaklık artışı hızlı bir tren şöktüğünde gerçekleşmekte.
02:46Atmosferdeki sıcaklık değişimlerini görüyoruz biz.
02:49Bazen daha serin, bazen daha sıcak olabilmekte ama okyanuslar ve denizler artan şekilde bir sıcaklık artışı gözlenmekte.
02:58Bu da okyanuslarda bazı yetenekleri var.
03:02Suların karbon dengesi açısından bizim için önemli.
03:06Karbonu dengelemekte ve tutmakta, havadaki karbonun tutma yeteneğini azaltmakta.
03:12Daha fazla atmosfere vermesine neden olmakta.
03:16Aşırı asitlenmekte okyanuslar ve bu da canlılar üzerinde çok büyük etkenlere neden olmakta.
03:23Özellikle istilaca türlerin artmasına neden olmakta.
03:27Akdeniz'in ısınması Güneyli Kızıldeniz türlerinin kuzeye yayılmasına neden olmakta.
03:32Bunu da birçok haberde, basında görmekteyiz.
03:36Aynı zamanda tabii ki deniz çayırları bizim için çok önemli.
03:42Karbon dengeleyen deniz çayırlarımız var.
03:45Bunların yok olmasına, kurumasına neden olmakta.
03:47Bu da karbon tutma yeteneğini azaltmakta.
03:51Denizlerin, bu da tabii ısınmanın şiddetini artırmakta.
03:55Ama sıcak denizler havanın da ısınmasına neden olduğu için nem miktarını artırmakta.
04:01Bu da işte yaz aylarında da içinde bulunduğumuz zamanda yağışlı şartların oluşmasına neden olmakta.
04:08Ama bu yağış şartları bazen fırtına boyutuna ulaşabilmekte.
04:12Geçen yıl biz aşırı ısınan deniz sularına bağlı, ısı artışına bağlı olarak denizlerde
04:19Daniel dediğimiz bir tropikal benzeri fırtınayla karşılaştık.
04:24Birçok ülke bundan can çekişti.
04:27Bu yılda buna benzeyen olayları bekleyebiliriz.
04:30Tabii ki tek poğaça, deniz suyunun ısınması değil.
04:34Ama aşırı sıcaklık farkı, aşırı sıcaklık anomalisi bunu tetikleyebilir.
04:40Biz tabii tahminler yapıyoruz.
04:42Tahminlerimiz şöyle, erabayış uydu görüntüsü üzerinden çalışıyoruz.
04:47Tahminlerimiz eğer mevcut şartlarda hiçbir değişiklik olmazsa,
04:51Akdeniz'de sıcaklıkların artacağını gösteriyor.
04:54Bundan en çok etkilenecek olanın da Karadeniz, Doğu Akdeniz olduğunu göstermekte.
05:00Ve bu tabii ki Doğu Akdeniz'in tropikal şartlara bürünmesine neden olmakta.
05:06Önümüzdeki 30 yıl boyunca da bunun devam edeceğini söyleyebiliriz.
05:10Ama bu şartların böyle devam etmesi koşulu ile geçerli.
05:14Eğer şartlarda değişiklik olursa olabilir.
05:16Ama sadece Doğu Akdeniz'in bu ısınması Avrupa'yı, özellikle ülkemizde de
05:21kuraklık şartlarının artmasına neden olmakta.
05:24Deniz sıcaklıklarındaki artış aslında günlük yaşamımıza şöyle etkilemekte.
05:29Sıcak deniz suları nem miktarını artırmakta.
05:33Bu da sağanak yağışları, sel seylanlı yağışlara neden olabilmekte.
05:37Ama bu yıl Doğu Akdeniz'deki ısınma, güneyli, kuru havanın,
05:42hatta toz yüklü, Afrika tozlarının yüklü olan güneyli havanın kuzeye doğru sokulmasına neden oldu.
05:49Bu da tabii ki tozla ilgili birçok sorunun, özellikle ülkemizde,
05:54partikülen madde dediğimiz havada toz oranının artmasına neden oldu.
05:58Tabii hızla yüzeyin kuraklaşması ve kuruması,
06:02yangın olasılığını da özellikle Batı Anadolu'da ve Güneybatı Anadolu'da arttırdı diyebiliriz.