Muharrem ayı ve Aşura'nın önemi
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Bugün İslam dünyası için büyük önemi arz eden Hicri yılbaşı peki Hicri yılbaşı nedir bugün ve gecelerde nasıl ibadet etmeli tüm bu soruların cevaplarını değerli izleyenler
00:13Korhan Önder ve konuğu Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu üyesi Mehmet Kapukaya'dan alacağız.
00:21Evet Korhan söz sizde.
00:23Teşekkürler Resul Demir. Evet Ankara'dayız. Değerli konuğumuz sizin de bahsettiğiniz gibi Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu uzmanı sayın Mehmet Kapukaya hocamızdan Muharrem ayı ile ilgili detayları alacağız. Kendisiyle çok teşekkür ediyoruz. Öncelikle hayırlı günler hocam.
00:46Hayırlı günler. Hoş geldiniz.
00:48Sağ olun hocam. Şimdi tabi haberimize de az önce izleyenlerimiz takip ettiler ama tabi sizin değerli yorumlarınız bilgileriniz önemli bizim için. Muharrem ayı İslam alimi için ne anlama gelmektedir? Nasıl geçirmemiz, kurtulmamız gerekir?
01:06Bismillahirrahmanirrahim.
01:08Her milletin ve her dinin kendisi için çok kıymetli olan, değerli olan tarihleri vardır. Bizim için de bu tarihlerden bir tanesi Muharrem ayıdır. Muharrem ayı bizim için hicri yılbaşını ifade etmektedir.
01:31Hicri yılbaşı Hazreti Ömer efendimizin hilafeti halifeliği zamanında 638 yılında Hazreti Ömer efendimiz peygamber efendimizin Mekke'den Medine'ye hicretini esas alarak bir takvim yılının belirlenmesini istemiştir ve bu peygamber efendimizin Medine'ye teşrifleri günü olarak belirlenmiştir.
02:00Medine'yi şereflendirdikleri gün.
02:02İşte bugün o gündür.
02:04Biz bugün bir Muharrem 1446. yıla girmiş bulunmaktayız.
02:12Hicri yıl bize şunu ifade ediyor, ay takvimine göre bir yılı ifade ediyor.
02:21Bu ay takvimine göre yani kameri takvim diyoruz biz buna 354 günde bir sene oluşmaktadır.
02:31Bu kameri takvim ilk takvimdir aynı zamanda daha sonra diğer takvimler ortaya çıkmıştır.
02:39Yani ay takvimi önce vardı daha sonra diğer takvimler ortaya çıkmıştır.
02:43Niçin hicret esas alınmıştır? Burası bizim için önemlidir.
02:49Hicri takvimin zaten adına öyle diyoruz.
02:53Hicri takvimin esas alınmasındaki olay peygamber efendimizin Mekke'den Medine'ye hicretidir.
03:01Demek ki bu o tarihe kadar en büyük olaydır.
03:05Neden? Çünkü bir millet peygamber efendimiz ve ona iman edenler yerlerini, yurtlarını, mallarını, mülklerini,
03:16eşlerini ve çocuklarını her şeylerini bir inanç uğruna, bir dava uğruna terk ediyorlar.
03:24Bütün memleketini terk ediyor, icabında her şeyini kaybetmeye göze alıyor.
03:28Tek bir dava için, tek bir inanç için, İslam davası için orada İslam'ı rahat yaşayabilmek için Medine'yi şereflendiriyorlar.
03:42Ve Medine'de yepyeni bir devlet ortaya çıkıyor.
03:46İslam devleti diye dediğimiz yepyeni bir devlet ortaya çıkıyor.
03:50Esasında bu İslam devletinin çıkışı bizim için son derece önemlidir.
03:56İslam artık bir inanç olmaktan çıkmış, artık bir devlet hükmüne gelmiştir.
04:02Ve her ne kadar biz devlet ilan ettik denilmese de fiili bir devlet vardır.
04:09Peygamber Efendimiz Aleyhisselatü Vesselam da bu devletin başkanıdır, reisidir.
04:15Bu Muharrem ayında tabii ki bizim için yine değerli olan şeyler vardır.
04:23Mesela bunlardan bir tanesi bu ayda tutulan oruçlardır.
04:29Peygamber Efendimiz Aleyhisselatü Vesselam Mekke'de iken bu ayda oruç tutardı.
04:37Yani Muharrem ayında oruç tutardı Peygamber Efendimiz.
04:41Ve aynı zamanda Medine'yi şereflendirdikleri zaman da yine bu ayda oruç tutardı.
04:47Henüz Ramazan orucu farz kılınmamıştı çünkü o tarihlerde.
04:53Ramazan orucu hicretin ikinci yılı yani Medine'yi şereflendirdikleri yılın ikinci yılı farz kılınmıştı.
05:03Daha önce tutulan bir oruç yani Muharrem ayı orucu.
05:07Muharrem bu bizim Ramazan ayından daha önce tutulan bir oruç.
05:13Ramazan orucunun farz kılınmasıyla birlikte Peygamber Efendimiz Aleyhisselatü Vesselam ümmetini serbest bırakmıştır.
05:23Yani artık sizin için Ramazan orucu farz kılınmıştır.
05:27Ramazan orucunu tutun.
05:30Bu Muharrem ayını ise Peygamber Efendimiz biraz Yahudilere karşı değiştirerek bu orucu tutmaya başlamıştır.
05:41Öteden beri Yahudiler için bu aşure günü dediğimiz yani 10. gün, aşure zaten 10. gün anlamına gelmektedir.
05:51Yani günümüzdeki aşure ile esasında çok bir bağlantısı yoktur.
05:56Bu aşure ikramı, aşure ikramı çorbası daha sonra oluşmuştur.
06:03Yani bugüne hürmeten oluşmuştur.
06:05Yahudiler için bu 10. gün çok önemliydi.
06:10Onların inanışına göre Hazreti Musa ve ona iman edenlerin Firavun'un zulmünden kurtuldukları
06:20ve denizden karşıya geçip artık hür hale geldikleri bir gün onun için böyle derler.
06:27Peygamber Efendimiz Aleyhisselatü Vesselam ise yeni bir toplum oluşturmak istiyordu.
06:33Bu yeni toplumda evet başka milletlerin bir takım inanışları, örfleri, adetleri olabilir.
06:43Ama Peygamber Efendimiz Aleyhisselatü Vesselam İslam'a özgü ve özel bir toplum oluşturduğu için
06:50başka milletlerin bir takım giyim kuşamlarını ve onların değer verdikleri bazı günleri değiştirmiştir.
06:59Buna ilave eden Peygamber Efendimiz Aleyhisselatü Vesselam,
07:02Yahudiler bugün de oruç tutarlar.
07:04Siz 9. 10. günü veya 10 ve 11. günleri oruç tutun veya 3 gün.
07:11Burada demek ki 3 gün olunca 9. gün, 10. gün ve 11. günler oruç tutulacaktır.
07:19Maksat nedir?
07:21Burada Yahudilere benzememektedir.
07:24Zaten Peygamber Efendimiz Aleyhisselatü Vesselam bazı hadislerinde
07:29La teşebbehu bil yehud buyurmuşlardır.
07:32Yani Yahudiler siz benzemeyin buyurmuşlardır.
07:36Çünkü bu Yahudiler gerek Peygamber Efendimiz'in zamanında Peygamber Efendimiz'e en büyük kötülüğü yapan,
07:46en büyük düşmanlığı yapan milletlerdi.
07:49Peygamber Efendimiz'le defalarca anlaşmalarına rağmen,
07:53her seferinde Bedi Beninadır Yahudileri, Beni Kaynuka Yahudileri gibi
08:00bu Yahudiler Peygamberimiz'le bir şehirde beraber yaşama,
08:07birlikte yaşama anlaşmalarına rağmen bu anlaşmaları bozmuşlar.
08:12Her zaman Mekkeli müşrikleri tahrik etmek suretiyle
08:16ve onlarla birlikte olmak suretiyle Peygamber Efendimiz'le savaş da yapmışlar.
08:23Bu yüzden Peygamber Efendimiz gerek Hristiyanlara ait olsun,
08:28gerek Yahudilere olsun bir takım örfleri, adetleri, ananeleri bunları değiştirmek istemiştir
08:37ve bu şekilde bunu değiştirmiştir.
08:40Bu yüzdendir ki çok açık ve net bir şekilde ifade edelim ki
08:46sadece Muharrem ayının 10. gününde oruç tutmak mekruh kabul edilmiştir.
08:53Yani doğru değildir.
08:55Yani ya 9 ile 10 ya da 10 ile 11 veya 3 gün şeklinde bu oruç tutulacaktır.
09:01Bu orucun faziletiyle ilgili Peygamber Efendimiz Aleyhisselatü Vesselam
09:06şöyle buyurmuşlardır
09:13Ramazan orucundan sonra en sevaptır, en faziletli oruç
09:18Allah'ın ayı olan Muharrem ayında tutulan oruçtur.
09:22Demek ki bu Muharrem ne öğreniyoruz aynı zamanda?
09:25Allah'ın ayıdır.
09:27Diğer aylar da Allah'ın ayıdır ama bu aya özel bir vurgu yapılmıştır.
09:33Bu sebeple oruç tutmak isteyenler bu şekilde tutabilirler.
09:38Arzu edenler birinden 10'a kadar da tutabilirler.
09:42Efendim, bu aya Kur'an-ı Kerim'de çeşitli işaretlerin yapıldığı ifade edilmiştir.
09:49Mesela Fecr suresinde Fecr'e yemin ederim ki denildiği zaman
09:55bugüne işaret edildiği, bu aya işaret edildiği ifade edilmiştir.
10:01Müfessirlerce, tefsir alimlerince.
10:04Aynı zamanda devamında gelen 10 geceye yemin ederim ki
10:10bu 10 geceden maksadım da bir rivayete göre
10:14bu Muharrem'in birinden 10'una kadar olan gecelerin olduğu ifade edilmiştir.
10:20Şimdi tabii Sayın Hocam, bir de tekrar aşure konusuna döneceğim izninizle
10:26çünkü belli bir kesim ya da yeni dönemde özellikle
10:30daha tırnak içine popüleritesi olan, bir gıda, bir beslenme unsuru gibi her zaman
10:38bir aşure tatlısı, çorbası denilirken
10:41bunu böyle de herhalde değerlendirmek olmamalı.
10:44Bunun altındaki maneviyatı, anlamı, yani sadece bunu bir yeme unsuru,
10:48bir yeme bayramı gibi, tırnak içine bir grup şey yapıyor çünkü
10:52bunu nasıl değerlendirmeli ve
10:54onun aşure çorbasına dönüştürülmesi sürecini biraz daha detaylandırabilir miyiz?
10:59Elimizde de gibi bilgiler var.
11:00Orada işte her unsurdan birer tane olması bir bereket getirme anlamını mı taşır?
11:05Nasıldır hocam?
11:06Bu aşure ikramının, çorbasının diyelim
11:11temeli nereye dayanmaktadır?
11:14Tabii ki bu bir rivayettir.
11:16Hazreti Nuh Aleyhisselam biliyorsunuz efendim
11:21gemiye insanları alıyor
11:24ve bu gemiye insanları alırken
11:27her canlıdan birer çift, yani erkek dişi alıyor
11:34ve bir de rivayet edilir ki
11:36ellerindeki mevcut yiyecek, gıda şeylerinden
11:41bunlardan biriktirmişler ve bir çorba yapmışlar
11:45ve bir tatlı şeklinde
11:47bu buradan geldiği ifade edilmektedir.
11:52Yani Nuh Peygamber'e kadar uzanan daha tarihi bir olay var burada.
11:57Evet, tarihi bir geri planı var.
12:00Bu devam ettirilmiştir ve bugün de
12:04günümüzde bu aşure ikramı yapılmaktadır.
12:07Dini olarak ifade edelim ki bu bid'at değildir.
12:10Yani dine aykırı bir durum değildir.
12:13Bir kültürün yaşatılmasıdır ve bu kültürümüz yaşatılmalıdır.
12:17Ancak sizin de ifade buyurduğunuz üzere
12:20bu sadece bir yemek ikramı şeklinde değil
12:23bu ayda neler olmuş?
12:24Şeker bayramı, Ramazan bayramı konusunda çok benzetiyor bunu Sayın Hocam.
12:28Birçok çevre tabii şeker bayramı diyor, şeker bayramı değil.
12:32Ramazan bayramı, şeker bayramı neden?
12:35İşte ikramlar, eve gidildiği zaman yapılan mendildir
12:39daha da ama şekeri, işte onun da aşure bayramı değil
12:42orada Muharrem ayı içerisindeki bir dönem.
12:45Evet, yani bunun sadece bir aşureye indirgenmesi
12:49ve bu şekilde aşure ikramıyla bu geçiştirilmemelidir.
12:53Muharrem ayı bizim için neden önemlidir?
12:56Hicret nedir? Hicret bizim için neden önemlidir?
13:00Aynı zamanda bu bir değişim ve dönüşümdür.
13:04Yani daha önceki dönemden yeni bir döneme geçmiştir.
13:10Yani artık takvim de oluşturulmuştur.
13:13Yani İslam her şeyde artık bir kimliktir
13:16ve bu kimliğin korunması gerekir.
13:18Düşünsel ve inançsal bir devrimdir diyebiliriz.
13:21Evet, aynen böyle bir devrimdir.
13:23Bu bakımdan bizim şimdi bir geri planı attık biz bu tarihi
13:29hatta işte bu programlar yapılınca
13:32insanların aklına geliyor.
13:34Yeni bir hicri yıl başlamış falan diye tebrik ederiz gibi.
13:37Bu farkındalışı siz gibi değerli hocalarımızın
13:40düşünceleriyle, bilgileriyle almak istiyoruz.
13:43Evet, bizim bu konuda biraz daha bilinç oluşturmamız gerekiyor.
13:47Yani Müslüman Türk toplumu olarak biraz daha bilinç oluşturmamız
13:51ve bu hicri yılbaşımızı biraz daha değerlendirmemiz
13:55daha iyi kutlamamız, daha geniş bir şekilde kutlamamız gerekiyor.
13:59Çünkü bu bizim tarihimizdir.
14:02Bu bizim İslam tarihinin çok önemli bir günüdür.
14:05Peygamber Efendimiz'in hicretini esas aldığı için
14:09bizim için haddi zatından çok önemli bir gündür.
14:12Yani bizim kültürümüzü kaybetmememiz için
14:16bağlarımızdan kopmamamız için önemli günlerden bir tanesidir.
14:21Mesela niçin hicri yılbaşı değil de
14:25miladi yılbaşı geldiği zaman
14:28biz 1-2 ay öncesinden hazırlanıyoruz
14:31ve kimse miladi yıl ne zamandır diye herhangi bir soru sormuyor.
14:37O zaman geldiği zaman ne yapacağını biliyor
14:40çünkü aylar öncesinden buna hazırlanıyor.
14:43Maalesef bizler Türkiye'deki Müslümanlar olarak
14:46özellikle Türkiye'deki Müslümanlar olarak
14:49bunun bilincinde değiliz
14:51ve sadece tebriklerden yeni bir yılın geldiğini biz öğreniyoruz.
14:55Bunun çeşitli sivil toplum kuruluşlarımızla
14:59dini hassasiyeti olan sivil toplum kuruluşlarımızın da
15:04dikkatine arz ediyorum.
15:06Yani bunun biraz daha geliştirilmesini
15:10ve günlerce önce hatta bir ay önce
15:14bu hususa dikkat çekilmesini
15:17ve hicretin öneminin anlatılmasını
15:20ben onların da ıttılığına arz ediyorum.
15:24Bugün bizim için bir de üzücü günlerden bir tanesidir.
15:30Çünkü bugün de Peygamber Efendimiz'in torunu
15:34Hz. Hüseyin şehit edilmiştir.
15:37Kerbela olayı dediğimiz olay
15:40Hz. Hüseyin'in bugün de şehit edilmesi
15:44gerçekten dramlardan en büyüğüdür
15:48ve bugün bile hala o üzüntüyü biz hissediyoruz, yaşıyoruz.
15:55Malumları Hz. Hüseyin Efendimiz
15:59Yezidi'ye biat etmeyince
16:02Hz. Muaviye
16:06tabii ki kendisinden sonra
16:09halife olarak, veliahta olarak Yezidi seçmiştir
16:13ve İslam toplumu bunu onaylamamışlardır.
16:17Yani babadan oğula geçen bir hilafet sistemini
16:22halifelik sistemini
16:24İslam toplumu onaylamamıştır.
16:28Bugün de bu şekilde bir hilafet sistemini
16:32milletin maşeri vicdanına sorduğunuz zaman
16:35o zamanki haliyle bunu onaylamamaktadır.
16:39Neden? Çünkü İslam toplumunda önemli olan
16:43ehliyet ve liyakattır.
16:45Bir ayeti kerimede bize Cenab-ı Hak buyurur ki
16:53Allah size emanetleri ehillerinize vermenizi emrediyor.
16:58O zamanki İslam toplumu Yezidi halifeliğe uygun görmemişlerdir.
17:02Daha doğrusu babadan oğula geçen bir hilafet sistemine uygun görmemişlerdir.
17:08Bu sebeple de Hz. Hüseyin'e gelip müracaat etmişlerdir.
17:13Önce Hz. Hasan'a müracaat etmişlerdir.
17:16Hz. Hasan Efendimiz bu hilafeti üstlenmiştir, kabul etmiştir.
17:21Ama daha sonra İslam toplumunda baktı ki
17:25bir büyük bir bölüme ve büyük bir kargaşa
17:28ve büyük bir katliam olacak.
17:31Kendi isteğiyle biraz da tabii çok arzu ederek değil
17:35yani İslam toplumunda bir kavga gürültü olmasın diye vazgeçmiştir.
17:40Ancak daha sonra Yezid konusu ortaya çıktığı zaman
17:46tabii Hz. Hasan'ın yani abisinin Hz. Hüseyin olayı Muaviye zamanındadır.
17:52Muaviye ne zaman ki oğlunu veliaht ilan edince
17:56Hz. Hüseyin Efendimiz bu duruma itiraz etmiş
18:01ve kendisini halife olarak görmek isteyen kişiler olmuşlar.
18:06İşte Küfe'den yani bugün Irak sınırları içerisinde olan Küfe'den
18:1115 bin civarında veya 30 bin rakamlar böyle verilir.
18:17Kişi kendisine biat etmek istemişler
18:21ama ne hikmetse daha sonra bunların hepsi çekilmişlerdir.
18:25Yani Hz. Hüseyin'i yarı yolda bırakmışlardır.
18:29Yani bu da önemlidir.
18:31Demek ki bir insan yarı yolda bırakıldığı zaman ne oluyor?
18:35Zulüm oluyor.
18:37Bir insan yarı yolda bırakıldığı zaman ne oluyor?
18:40Zulüm oluyor.
18:41Aynen bugünkü Gazze'de olduğu gibi
18:44buradaki kardeşlerimiz de yalnız bırakılmışlardır
18:47ve tarihin en büyük zulmü, zulümlerinden birisi demiyorum.
18:52Tarihin en büyük zulmü bugün Gazze'de gerçekleştirilmektedir.
18:58Hala soykırım devam etmektedir.
19:01Cenab-ı Hak oradaki kardeşlerimizin yar ve yardımcısı olsun
19:06Cenab-ı Hak İsrail ve müttefiklerin de perişan eylesin.
19:10Bu duamızı da bugün için yapmış olalım.
19:13Hz. Hüseyin Efendimiz tabii ki buna itiraz edince
19:18işte bugün Kerbela denen yere geldikleri zaman
19:22korkunç bir katliamla karşı karşıya geldiler.
19:27Hadiseler hep aynı.
19:29Nasıl ki bugün Gazze'de önce su kaynaklarını kestiler
19:33ve şimdi insanlar ancak denizden su alabiliyorlar
19:38veya bir su için 6 saat 10 saat çocuklar
19:43ellerindeki bidonlarla vesairelerle bekliyorlar
19:47önce Yezid'in taraftarları su kanallarını kesmişlerdir
19:54ve onların suya ulaşmalarını engellemişlerdir.
19:57Susuz, aç ve bitkin bir şekilde.
20:00Hz. Hüseyin Efendimiz barışmak da istemiştir.
20:05Ancak bu asla kabul edilmemiştir.
20:07Sade barışmak değil, biat da istenmiştir.
20:10Biat edilmeyince de maalesef Hz. Hüseyin Efendimiz'in
20:15yanında sadece ve sadece 72 kişi kalmıştır.
20:21Bu 72 kişi tabii ki çoluk çocuk eşleri bunlar da var.
20:26Yani savaşabilenler asla 72 kişi değildir.
20:30Burada savaşabilenler şehit edilmiş
20:33ve büyük bir marifetmiş gibi maalesef
20:37Hz. Hüseyin Efendimiz'e önce bir harbe saplanmış,
20:41düşürülmüş, daha sonra saçları kesilmiş
20:45ve daha sonra maalesef kafası gövdesinden ayrılmak
20:49suretiyle bu şekilde şehit edilmiş
20:53ve bu bir marifetmiş gibi onun mübarek başını
20:57Peygamber Efendimiz'in öpüp kokladığı o başını
21:01o benim reyhanımdır dediği başını alıp
21:05bir tepsi içerisinde rivayete göre altın bir tepsi içerisinde
21:09Yezide götürülmüştür.
21:12Ve bu olay bizim için gerçekten son derece
21:16üzücü ve dramatik olaylardan bir tanesidir.
21:19Bu sünnilerin
21:22Hz. Ali evladına yaptığı
21:26bir zulüm değildir bunu vurgulamak isterim.
21:30Hiçbir sünni bugün bizler de dahil olmak üzere
21:34bakın biraz önce bunu dramatik bir şekilde biz anlattık.
21:38Hiçbir sünni Hz. Hüseyin Efendimiz'in
21:42bu katlini onaylamamıştır.
21:44Bunu yapanlar çok açık ve net
21:47lafı sağa sola çekmeye gerekmez.
21:50Bunlar zalimdirler. Bunlar haksızdırlar.
21:54Bunlar İslam toplumunu bölmüş parçalamış
21:58ve kıyamet gününe kadar belki sürecek olan
22:02bir fitneyi ateşlemişlerdir.
22:05Çok teşekkür ediyoruz Sayın Hocam.
22:07Verdiğiniz çok değerli bilgiler için sağ olun var olun.
22:09Size de sağ olun teşekkür ederim.
22:11Sağ olun.
22:12Evet değerli Akif TV izleyenleri
22:15Muharrem ayına girmiş bulunuyoruz.
22:17Muharrem ayının fazileti, önemi
22:19neler yapılması gerektiği ve tarihi
22:21değerli anekdotları da
22:23Dini İşleri Başkanı, Dini İşleri Yüksek Kurulu Usman'ın
22:25Sayın Mehmet Kapukaya Hocamızdan
22:27ilk ağızdan almış olduk diyelim
22:29ve sözü yeniden merkeze
22:31İstanbul'a Resul Demir'e bırakalım.
22:33Evet Korhan Önder ve konuğu
22:36Dini İşleri Yüksek Kurulu üyesi
22:38Mehmet Kapukaya Hoca'ya teşekkür ederiz.
22:40Bültenimizi tamamlıyoruz değerli izleyenler.
22:42Saat başında tekrar burada buluşacağız.
22:44Şimdilik hoşçakalın.