1327
Transcript
00:00Maç ve Haziran aylarında beklediğimiz yağaçların çok az olması neticesinde daha sıcak, daha kurak bir periyot yaşıyoruz.
00:27yaşıyoruz. Buna bağlı olarak orman yangınlarında sezonun daha
00:32erken başladığını anormal sıcaklıklara yakın ortalamanın
00:36üzerinde seyreden sıcaklıklar neticesinde eee ormandaki ölü
00:40örtünün eee ciddi manada kuru olduğu ve yangın potansiyeli
00:44açısından çok büyük bir risk teşkil ettiğini ifade
00:48edebiliriz. Buna bağlı olarak da erken dönemde çok farklı
00:51coğrafyalarda ülkemizin çok farklı noktalarında eee ciddi
00:56orman yangınlarıyla karşı karşıya kalıyoruz. Hatta
00:58kamuoyunda belki de ııı yangın tehlikesi açısından tehlikeli
01:03görülmeyen bölgelerde bile bu yangın haberlerini arıyoruz.
01:06Bunu yer yer orman yangınları olarak yer yer anız yangınları
01:10olarak yaşıyoruz. Böyle devam ederse sıcaklıkların ııı
01:14meteorolojik şartların böyle devam etmesi durumunda yine bu
01:17tür yangınlarla karşı karşıya olabileceğimizi çok açık bir
01:21şekilde ifade etmek gerekir ve buna göre tedbirli olmamızı
01:25noktasında da ııı bütün vatandaşlarımızı ikaz
01:28etmemizde fayda görüyoruz. Iıı geçen yılla karşılaştığımızda
01:32hem yanan alan miktarı olarak hem de ııı yangın sayısı
01:36olarak ilk ııı altı aylık periyotta yaklaşık iki katına
01:41ııı varan bir fark söz konusu. Hem yanan alan miktarında iki
01:45kat bir artış hem de yangın sayısı ııı noktasında iki kat
01:49artış. Orman yangınlarına sebeplerine bakıldığında yüzde
01:52doksan insan kaynaklı olan bir ııı yangın olgusundan
01:56bahsediyoruz. Ama aynı periyotta geçen yılla
02:00karşılaştığımızda iki kat bir fark. Dolayısıyla burada insan
02:04faktörünün aynı olmasıyla beraber ııı yanma şartlarının
02:08özellikle sıcaklık, yancı madde özelliklerinin yanmaya
02:11elverişli olması durumu bunu çok daha fazla tetikliyor. Şu anda
02:16iki bin yirmi dört yılında böyle bir sezonun içerisindeyiz.
02:19Esasında şunu söylemekte fayda var. Her ne kadar yangın
02:24açısından ııı periyot erken başlamış olsa da yangın
02:28tehlikesi ııı benim şahsi değerlendirmem Türkiye açısından
02:31orman yangınlarının kritik eşik sürecinin yeni başladığını ben
02:36ifade etmek isterim. Çünkü Temmuz, Ağustos ve Eylül
02:39aylarında daha yüksek sıcaklıkların olması özellikle
02:43şiddetli ııı rüzgarların ki bu rüzgarlarda ben dikkat çekmek
02:47istiyorum. Daha önce de belirttiğim üzere Poyraz ve
02:50Lodos rüzgarlarının olması durumunda bu zamanlarda
02:54çıkabilecek yangınların çok daha tehlikeli hal alabileceği
02:57geçmiş kayıtlardan da görülebilecek olduk üzere çok
03:01daha ııı yüksek orandadır. Yani tehlikeli hal alma ihtimali çok
03:06daha yüksek orandadır. Iıı geçen yıl hatırlarsanız
03:09hafızamızı tazelersek özellikle Kanada'da ve Avrupa'da ciddi
03:13yangınlar oldu. Bu ııı sıcak kuşağın, bu sıcak ııı dalganın
03:18ülkemizde bu yıl yaşandığını görüyoruz. Dolayısıyla aslında
03:22Türkiye iki bin yirmi bir yılında yaşadığı sıcaklık veya
03:27iklim ııı meteorolojik parametreler arasında yaşadığı
03:31değerlerin bir benzerini şu anda yaşamaya başladı. Iıı bu da
03:35bize iki bin yirmi bir yılındaki büyük ııı mega yangınları
03:40hatırlatıyor. Dolayısıyla ııı aynı süreci ııı yaşamama aynı
03:44ııı risk altında olmama adına ııı kamuoyunun bu noktada
03:48özellikle vatandaşlarımızın çok dikkat etmesi gerekiyor. Orman
03:52Teşkilatı ııı bu anlamda gerekli tedbirleri alıyor. Iıı
03:56özellikle ııı karada ve havada ııı ekip ekipmanlar noktasında
04:00çok güçlü bir filosu var. Çok güçlü bir organizasyon yapısı
04:03var. Ve çok güçlü de bir ııı teknolojik altyapısı var.
04:06Bunları hem yangın öncesi hem yangın anında hakikaten çok
04:10entekre bir şekilde ııı kabiliyet kabiliyetlerini son
04:14derece etkin bir şekilde kullanıyor. Ve bu manada da
04:18Avrupa'da hakikaten gururla söyleyebileceğimiz ııı bir ııı
04:22şekilde yangınla mücadelede ilk sırada orman yangınlarına
04:25müdahale noktasında on iki dakikalardan bahsediyoruz. Yine
04:29ilk sırada son teknolojileri kullanma bakımından ııı
04:32Amerika'yla yarışır. Dünyanın en iyi bu konuda çalışan,
04:36organize olan, müdahale eden iki ülkesinden biri konumunda. E
04:40ülkemiz Akdeniz iklim kuşağının etkisi altında. Ve ııı bu iklim
04:45kuşağında Güney Avrupa ülkelerinde olduğu gibi biz de
04:48ciddi manada etkileniyoruz. Ve orman yangınları ııı bir afet
04:53boyutunda nasıl deprem, nasıl sel ülkemiz için artık bir
04:58afetse doğal olarak yangınlar da ülkemizin bulunduğu coğrafi
05:02konumdan dolayı sahip olduğu bitki örtüsünden ve yine
05:06yaşadığı ııı Akdeniz iklim kuşağının etkisinden dolayı
05:11yangınlarla her zaman karşı karşıya kanınacaktır.
05:14Vatandaşımız bu gerçeğin farkında olup ııı bu bilinçle
05:19hareket etmesi lazım. Yüzde doksan yangınların insan
05:23sebepli olduğunu düşünersek ııı yetkililerin ikazlarına
05:27uymaları gerekiyor. Son zamanlarda bakıldığında
05:29yıldırım kaynaklı yangınlar hariç ııı tamamı insan kaynaklı
05:34ortaya çıkıyor. Bunun hani sebebi tartışılır. Iıı
05:38dikkatsizlik oluyor, ihmal oluyor, çoban ateşi oluyor,
05:41sigara izmariti oluyor, kamp ateşi oluyor vesair. Özellikle
05:46kritik sezonlarda, kritik zamanlarda ııı kesinlikle
05:50ormanlık alanlarda ııı bu tür ııı ateşli zaten ııı gerekli
05:56tedbirleri ııı vilayetlerimiz alıyor. Ateşli piknik olayı
06:00zaten yasak ııı yakılmaması hatta ve hatta ormanlık alanlar
06:04bu tür zamanlarda kullanılmaması lazım. Ne
06:06zamanlarda? Yetkililerimizin ikaz yaptığı zamanlarda giriş
06:10çıkışın yasak olduğu zamanlarda ııı ormanlık alanlara
06:14girmememiz lazım. Yasağın olmadığı vilayetlerde ise
06:17özellikle sıcaklığın otuz santigrat derecenin üzerinde
06:20olduğu nisbin emin yüzde otuzun altında olduğu ııı rüzgar
06:25arızanın otuz kilometre böyle saatin üzerinde olduğu yerlerde
06:28durumlarda yine ormanlık alanlara kesinlikle
06:32girmememiz lazım. Eee malumunuz eee bizim tarım alanları orma
06:35alanlarla bitişik. Içiçe veya bitişik sınır durumunda. Ve
06:40yaygın olarak Anadolu'da eee var olan bir kültür var
06:43maalesef. Anız yakma olayı. Anız eee tabii eee anız
06:48yangınları noktasında vatandaşımızın eee söndürülmesi
06:52noktasında çok fazla bir bilgisi yok. Anız eee tahıldan
06:56sonra tarımsal ürünlerden sonra eee ortada kalan bir eee atık.
07:01Bunun yüksekliği eee on santim, on beş santim, yirmi, yirmi
07:05beş santime kadar ve sıklığı da değişebiliyor. Ve eee hektarda
07:09bulunduğu miktara göre de bu bölgede Anız olan bölgede çıkan
07:13yangınlar çok süratli seyrediyor. Yani öyle orman
07:16yangınları gibi değil hakikaten yüksek rüzgar hızlarında eee öyle
07:21kolay kolay söndürülebilecek bir yangın değil. Birincisi anız
07:25yakma olayından vazgeçmemiz lazım. Anız yangınları sonucunda
07:29toprak sertleşiyor. Üzerinde anız kalmadığı için yüzeysel
07:33akışla beraber erozyonla toprak eee taşınması söz konusu
07:37oluyor. Dolayısıyla aslında toprakta bir eee verimsizlik,
07:40bir kayıp da yine karşımıza çıkıyor. Zira çıkan bir anız
07:44yangını ormana bitişikse çok süratli bir şekilde ormana
07:49sirayet edip büyük orman yangınlarına sebebiyet veriyor.