Sokak köpekleriyle ilgili yasa tasarısı Meclis'te tartışmaları beraberinde getiriyor. Peki bu sorun yeni mi? Daha önce 1932 yıllarında Atatürk döneminde baş gösteren, kuduz vakalarına nasıl çözüm alındı? Kuduz vakalarını önlemek için Atatürk ne yaptı? Yanıtını Tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı verdi.
https://haberglobal.com.tr/gundem/ataturk-sokak-kopegi-sorununu-nasil-cozdu-ortayli-sehirler-sokak-kopekleri-ile-dolarsa-bu-karar-verilir-362584
https://haberglobal.com.tr/gundem/ataturk-sokak-kopegi-sorununu-nasil-cozdu-ortayli-sehirler-sokak-kopekleri-ile-dolarsa-bu-karar-verilir-362584
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Sokak köpekleriyle ilgili yasa tasarısı mecliste tartışmaları da beraberinde getiriyor biliyorsunuz.
00:06Peki bu sorun yeni mi?
00:07Daha önce de 1932 yıllarında Atatürk döneminde baş gösteren Kuduz vakıalarına nasıl çözüm alındı?
00:14Kuduz vakıalarını önlemek için Atatürk ne yaptı?
00:17Yanıtını tarihçi İlber Ortaylı verdi.
00:19İstanbul sokakları köpek doluydu fakat köpeklerle insanlar arasında da garip bir uzlaşma suru vardı.
00:30Bunun gelen seyyahlar yazıyor.
00:32Sadece günümüzün sorunu değil başıboş sokak köpeği sorunu.
00:36Osmanlı'dan bugünlere uzanan bir tartışma söz konusu.
00:39Sokaklarda gezen köy sürüler ve köpeklerin Kuduz salgınını saldığı açıkça söylenir.
00:48İddia terakkinin İstanbul yönetimi sırasında köpekleri atıp hayvansız adaya atmaları, onların orada ölmeleri, bir kısmını oraya aşıp yine yüzerek gelmeleri hayvan belli olmaz.
01:04Osmanlı'da uygulanan yöntemler Cumhuriyet döneminde de farklılık kazandı.
01:08Başıboş sokak köpeği sorununu çözmek için çeşitli adımlar atıldı.
01:12İtlaf da bunlardan biriydi.
01:14Öyle ki konu Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde konuşulduğu tartışıldı.
01:18Sonrasındaysa o tarihi karar çıktı.
01:20Bu böyle gibi itlaf emri her zaman verilir.
01:24Çünkü Türkiye'de köyden adamlar koyunlarını getirirler köpek sürüleriyle yanda.
01:30Ondan sonra hayvanlar satılınca köpekler pişşş atılır.
01:34Kimse onları geri götürmez.
01:36Bu adetidir bu milletin.
01:38Gayet çirkin bir adettir ama adettir.
01:40Kendine göre izah var.
01:42O şehirler birdenbire bir sürü köpek sürüsüyle dolar.
01:46Üreme olur. Kontrol yapılamaz.
01:50Atatürk döneminde 13 Haziran 1932 tarihli resmi gazetede yayınlanan genelgeye göre
01:56sahipsiz ve maskesiz dolaşan köpeklerin itlaf edilmesi kararlaştırıldı.
02:00Gerekçe olarak kuduz riski gösterildi.
02:02Herhalde Atatürk köpeklerle uğraşmıyor.
02:05Köpeklerde her zaman kuduz tehlikesi vardır.
02:09Kuduz bütün gelişen tıbba rağmen hala tedavisi mümkün olmayan, önlenmesi mümkün olan bir hastalıktır.
02:18Konu yüzyıllardır tartışıldı.
02:20Nasıl çözüleceği her dönem farklılık gösterdi.
02:23Bugün için maalesef bu konuda çok iştismar konuları var.
02:27Mesela şey de geldi.
02:29Cins köpek akımına uğradı Türkiye 70'lerden sonra.
02:34Önüne gelen alıyor ve ondan sonra atıyor canı sıkılınca.
02:38Çocuk gibi ya kocaman adamlar.
02:40Koca koca kadınlar.
02:42Alıyorlar köpekleri yavruyken.
02:45Canlıdan sonra canı sıkılıyor.
02:46Ben bundan uğraşamam diyor atıveriyor.
02:48Nereye atıyor?
02:49İstanbul civarına, sokaklara.
02:52Kuzey ormanlarında hala tasmamış.
02:54Evet.
02:55Zeziyor zavallı hayvanlar.
02:56Ve bunlar birbirleriyle çeteleşiyorlar.
02:59Kedilerin aksine köpekler çeteleşir.
03:02Ve bunlar ondan sonra aç kalınca her şeyi yapıyorlar.
03:05Bir kere her şeyden evvel ormanların kendi faunasını yani kendi hayvan cinsini tahribe başladılar.
03:13Sadece çevreye değil özellikle savunmasız çocuk ve yaşlılara saldırılar da konuyu yeniden gündeme getirdi.
03:20Ben ilericiyim hayvan severim.
03:22Yok ben de bilmem ne severim.
03:24O da oradan çıkmış.
03:25Yani bu meclisteki dünkü manzara çok rahatsız edici.
03:30Yani seyretmeye bile tahammül edemedim.
03:33Peki çözüm ne?
03:34Tarihten bugüne uzanan bu soruna çözüm nasıl bulunacak?
03:39Tabii bu çeteleşen köpekler çocuğa da saldırıyor, ihtiyara da saldırıyor.
03:44Onu bunu bırak tehlike yani göz önünde gezmesi, hastalıklar var falan bir şekilde kontrol edilecek.
03:52Tabii ki kısırlaştırılacak çünkü aşırı bir nüfus artımı var.
03:57Şimdi bu belediyeler işleri yapamadıkça böyle kavga çıkarıyorlar.
04:02Bu bunların adeti.
04:04Gerçekten hasta olan, gerçekten ıslah olmayacak kuduz taşıyanlar tespit edilir.
04:11Onun için tamam bir uyutma söz konusu olabilir.