Emekli Tümamiral Cihat Yaycı, Türkiye'nin Kıbrıs'taki garantörlük rolünün arka planını ve önemini anlattı.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Bültenimizin başında sizlerle paylaşmıştık ve şu an bizlerle Mustafa Tümamiray, Topkapı Üniversitesi öğretim üyesi, doçent doktor Cihat Yaycı bizlerle birlikte, efendim hoş geldiniz.
00:12Hoş bulduk Handan Hanım, hoş bulduk.
00:14Bugün 50. yıl coşkusu yaşanmakta, biz de ekranlara getirdik sevgili izleyenlerimize paylaştık o coşkuyu.
00:22Önce Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde o süreç içerisinde hayatını kaybeden şehitlere buradan sevgi, saygı ve minnetle, rahmetle anıyoruz.
00:32Bunu ileteyim isteriz, iletelim isteriz Flaşöber Televizyonu olarak.
00:36Ve size efendim ilk sorum şu olsun, bu harekatın perde arkası neydi? Bu sürece 50 yıl önce o harekatın olması gerektiği karar verildi.
00:47Nasıl gelişti süreç? İlk sorum bu olsun, buyurun lütfen.
00:51Öncelikle bu Yunanistan'ın Kıbrıs adasını Yunanistan'a bağlama macerası 1790'larda Megalida ile başlamıştır.
01:031821'de Mora İsyanı diye adlandırılan ancak Tripoliçe soykırımı olarak Türklere ve Müslümanlara yapılmış soykırımla devam eden süreçten sonra
01:131830 yılında çok enteresandır Yunanistan devleti İngiltere, Fransa ve Rusya tarafından kurdurulmuş ve bir Alman prensi de Otto'da buraya kral olarak atanmıştır.
01:32Yani çok enteresandır ve şu andaki Yunan bayrağı bir Alman eyaleti bayrağıdır.
01:40Yani bunu da hiçbir zaman unutmamak lazımdır ve bunun ardından işte bütün hatalar bununla birlikte başlıyor.
01:481830 yılında Yunanistan kurdurulur, kurdurulmaz Yunanistan'ın ilk talebi Kıbrıs adasının Yunanistan'a bağlanması oluyor Megalida çerçevesinde.
02:011830 yılından bugüne kadar aslında Kıbrıs sorunu olarak adlandırılan konu tamamen adanın Yunanistan'a bağlanıp bağlanmaması ya da en azından Rum yönetimi içerisinde altında olup olmamasıdır.
02:17Yani bunun altını çizmek lazımdır. Kıbrıs meselesi nedir diye tanımlayın Türkler açısından derseniz bizim için mesele soydaşlarımızın soykırıma uğramasıydı Yunan ve Rum çeteleri tarafından ve askerleri tarafından adada.
02:34Bu soykırım 1974'teki bu kutlu barış harekatıyla son buldu. Fakat 1830'dan sonra sürekli bunu dile getiren Lozan'da dahi Kıbrıs adasının Yunanistan'a bağlanması gerektiğini İngiltere'nin değil Yunanistan'ın olması gerektiğini söyleyen bir Yunanistan vardır.
02:56Ve bu Yunanistan maalesef halkımıza şöyle bir algı oluşmaktadır. Çok yanlıştır. Sanki ada eskiden Yunanistan'a aitti Helen uygarlığının bir parçasıydı ve Yunanistan bunda hak iddia etmesinde bir meşru neden bulunabilir gibi bir algı var.
03:20Halbuki tarihi gerçekler tamamen bunun zıttıdır. Yunanistan hiçbir zaman adaya hakim olmamıştır tarih boyunca. Venedikliler, Çinemizliler Roma İmparatorluğu onlar hakim olmuşlardır.
03:36Ve bizde Kıbrıs adasını ne Yunan'dan aldık ne Bizans'tan aldık. Biz Venedikliler ve Çinemizlilerden aldık bunu. Ve biliyorsunuz Karamanoğulları beyliği zamanında aslında Kıbrıs'ın fethinden çok daha önce Türk şövalyeleri ve Türk aileleri Kıbrıs'a gitmişti.
03:58Onun için Doğu Akdeniz'in ismi tarihte Karaman denizi olarak geçer. Neyse gelelim 1830'dan sonraki sürece Lozan anlaşmasında da İngiltere'nin değil bizimdir bizim olmalıdır diye ısrar eden bu yüzsüz ve pişkin Yunanistan devlet yönetim anlayışı İngiltere tarafından püskürtülmüştür. İngiltere'nin ne alakası var deyip adaya ada bizimdir.
04:241878'de biz bunu fiilen aldık. 1914'de ilhak ettiğimizi söyledik. Şimdi de Lozan'da da bu 1878'den beri kaynaklanan fiili süreci yazılı hale dönüştürdük demişlerdir.
04:37Ama Yunanistan bununla da durmamıştır. 1927'de cemiyeti akbalma, 1931'de tekrar cemiyeti akbalma, 1936'da tekrar cemiyeti akbalma, 1947'de Birleşmiş Milletler'in kuruluş aşamasında, 1949'da, 1952'de adanın Yunanistan'a bağlanmasını talep etmiştir.
05:03Ve dikkat edin, Atatürk, Benizelos tesluğu diye bazıları saçma sapan konuşurlar. Atatürk ile Benizelos hiçbir zaman dost olmamıştır. Atatürk devamlı Yunanistan'a karşı uyanık olunması gerektiğini ifade etmiştir. Patrik Han'ın çıkışını da istemiştir.
05:17Benizelos, Atatürk'ün uzattığı ele dahi sahtece el uzatmış ama hem karasularını arttırmış, hem hava sahasını arttırmış, hem de Kıbrıs Adası'nın Yunanistan'a bağlı olması gerektiğini ve bağlanması talebini cemiyeti akvama, daha sonraki yöneticiler de Birleşmiş Milletler'e aktarmışlardır.
05:41Hatta 1950 ile 1952 arasında Yunanistan adada sözde bir referandum yaptırmıştır ve bu referandumu Rumlar arasında yapmışlardır. Adanın Yunanistan'a bağlanması kararı çıkmıştır. Çok enteresan.
05:57Yani bunun üzerine İngiltere harekete geçmiştir. Yunanistan'ın bu tür girişimleriyle adada bir egemenlik sorunu bir tartışma çıkacağını hisseden İngiltere yanına Türk tarafını da çekmek ve meseleye Türk tarafında dahil olmasını istemiştir.
06:13İlk başta, çok önemlidir, maalesef tarihin gizli kalan tarafıdır. O zamanki hükümetler, hükümet Kıbrıs sorununa, Kıbrıs'taki Türklerin yaşadıklarına pek sahip çıkmamışlardır.
06:29Ve şöyle düşünmüşlerdir, şöyle söylemişlerdir, ya biz zaten adayı İngiltere'ye Lozan'da verildi, artık İngiltere'ye bu Yunanistan arasındaki sorundur, bizi ne karıştırıyorsunuz anlamında bir takım söylemler olmuştur. Ama yine büyük Atatürk'ün büyüklüğü ortaya çıkmıştır. İngiltere bize şunu hatırlatmak durumunda kalmıştır.
06:49Bakın bunu Flaş TV ekranlarından, Handan Hanım sizin aracılığınızla duyuralım, çok önemlidir bu. Lozan'ın 16. maddesi, son paragrafı şöyle der, Lozan'da söz konusu olan topraklar ve adaların şimdiki ve gelecekteki kaderleri ilgili devletlerce belirlenmiş ya da belirlenecektir der. Atatürk bunu özellikle kavga, dövüş, Lozan anlaşmalarında koydurmuştur.
07:15Tekrar edelim mi efendim?
07:17Tekrar ediyoruz, Lozan'ın 16. maddesinin son paragrafı büyük Atatürk'ün ısrarıyla ve öngörüsüyle şöyle ifade edilmiştir.
07:29Lozan'a konu olan Osmanlı Devleti'nin toprakları ve adaları, şimdi ya da gelecekte kaderleri ilgili devletlerce belirlenmiş ya da belirlenecektir der.
07:45Bu şu demektir, İngiltere bize şunu hatırlatır, der ki evet Lozan'da kader belirlendi, Kıbrıs Adası'nın devri İngiltere yani Kıbrıs Adası İngiltere'nindir dendi.
07:59Tamam burada bir sorun yok ama şimdi kader yeniden belirlenmek isteniyor. Ada Yunanistan'a bağlandırılması söz konusu böyle bir tartışma açıldı.
08:09Kader değişiyor. Dolayısıyla siz de Osmanlı Devleti'nin Halep'i olarak büyük Atatürk'ün öngörüsüyle aynen Atatürk'ün sözünü bize hatırlatarak söylüyorlar.
08:19Masada olmanız lazım. Bu konuyu siz masada olmadan halledilmesi mümkün değildir.
08:25Lozan'ın 16. maddesi yüreğince kader yeniden belirlenecek. Kader eğer şu şekilde devam etse, ada İngiltere'nin olacak şekilde devam etse sorun yok.
08:37Zaten sizin karışacak bir durumunuz da yok. Ama şimdi İngiltere'den alınıp Yunanistan'a bağlanması söz konusu o zaman sizin masada olmanız lazım.
08:48Ve bizim tarihçilerimiz de bu altyapıyı çok iyi bilmedikleri için çok da iyi araştırılmadığından ziyade bu gerçek saklandığı için.
08:57Neden saklanıyor? Biliyor musunuz? Bugünkü Atatürk'ün büyük Atatürk. Gerçekten neden büyük Atatürk? İşte bunun için büyük Atatürk.
09:05Atatürk ileride Türkiye Cumhuriyeti güçlenirdi de buralarda tekrar söz sahibi oluruz diye Lozan'ın 16. maddesini Sebrin 132. maddesine karşılıktır.
09:19Sebrin 132. maddesinde toplam feragat hükmü vardı. Yani bu son ifade ettiğim ilgililerce kaderleri tayin edilecek ya da edilmiştir ya da edilecektir sözü yok.
09:32Lozan'a 132. maddeyi getiriyorlar 16. madde olarak karşılık olarak. Ama Türkiye kabul etmiyor Atatürk'ün direktifiyle.
09:40Şimdi bu bize ne kazandırıyor? Kıbrıs'ta nasıl garanter olduğunuz denilirse biz garantörüz. Nasıl adaya müdahale ettik? Garantörüz. Garantör olarak.
09:50Peki kardeşim şu soru vardır. Nasıl biz garantör olduk da masaya oturduk? Hangi hukuki gerekçeyle oturduk?
09:58İşte hukuki gerekçe Atatürk'ten kaynaklı Lozan'ın 16. maddesi. Şimdi bu Lozan'ın 16. maddesi Suriye'nin kuzeyinde, Irak'ın kuzeyinde,
10:10teröristler, PKK, İstanya'da başka türlü bölünmeler, sınır değişiklikleri yapılacak olursa Türkiye masada olmadan yapılamaz. Bu bir.
10:21İkincisi efendim bu toprak Kıbrıs'ta bazıları böyle propaganda yapıyorlar Rumların etkisinde olan. Türkler, Kıbrıs Türkleri Türkiye Cumhuriyeti'ni istemiyor.
10:31Bakın istemiyor diye bir şey söz konusu değil. Adanın çoğunluğu zaten gerçekten Türk milliyetçisi ve Türkiye'ye ve Türklüğe çok bağlılar.
10:41Türk Devletler Teşkilatı'nda da gözlemci sıfatıyla da olsa çünkü çok önemlidir, devlet olmayı gerektirir, üyedir. Ama efendim adada Türkler Türkiye Cumhuriyeti'ni,
10:53Türk Silahlı Kuvvetleri'ni istemiyor. Kıbrıs Türkleri falan gibi böyle. Ya şurada hukuki bir gerçek vardır. İster istesinler, ister istemesinler.
11:06Lozan'ın on altıncı maddesine göre Kıbrıs'tan Türkiye Cumhuriyeti soyutlanamaz. Her zaman dahil olacaktır. Her zaman dahil olacaktır.
11:18Garantörlüğü Lozan'ın on altıncı maddesiyle kazanılmıştır. Lozan'ın on altıncı maddesiyle kazanılan garantörlük bugün Kıbrıs Türk halkının, Kıbrıs Türk Devleti'nin garantisidir.
11:33Bunu bir kere altına çizelim. Şimdi zannediliyor ki bu süreç sanki öyle bir imaj çiziliyor ki maalesef Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki müfredatla Rum etkisindeki sendikaların baskısıyla
11:49Türk mücadelesi, Kıbrıs'ta Türk mücadelesi gençlere ve çocuklara anlatılmadığı için Kıbrıs'taki Türk gençleri şöyle düşünüyorlar bazıları.
11:58Diyorlar ki yahu biz bizim dedelerimiz kardeş kardeş geçiniyorlarmış bu Rumlarla. Hep bir arada yaşıyorlarmış.
12:07Şimdi Rumlar Avrupa Birliği üyesi oldular, refah içerisinde yaşıyorlar. E bizde bu harekat olmasaydı bizde refah içerisinde yaşayacaktık falan.
12:17Öyle bir yalancı bir tarih çiziliyor ki gerçekler saklanıyor ki gençlerimiz de bundan etkileniyor ister istemez. Halbuki gerçek Türk mücadelesi bir yaşananların anlatılması lazım.
12:28Bakın Kıbrıs'ta Türkler ve Rumlar hiçbir zaman entegre olmamışlardır tarih boyunca.
12:371878'de İngiltere'ye devredildiği zaman ada fiilen kiralanma tırnak içerisinde söylüyorum ama asıl devirde fiil.
12:47Bu devredildiğinde Kıbrıs'taki nüfusun %75'i Türktü. %75'i Türktü. Buradaki Rumlar da aslında Yunan değildir.
13:00Çoğunluğu Kıpti ve Hristiyanlaşmış Türktür. Konuştukları dil Yunancadır Rumcadır.
13:07Çünkü Roma İmparatorluğunun kalıntılarıdır. Roma İmparatorluğuna konuşulan dil Yunanca olduğu için.
13:13Aslında bunlar Yunan oldukları için değil. Bunu da işlemek lazımdır.
13:17Bunu da işlemek lazımdır ama şimdi gelelim Türklerle Rumlar nasıl yaşıyorlardı.
13:23Türkler ve Rumlar ayrı şehirlerde yoğunlaşmışlardı. Şehirlerin içerisinde Türkler ve Rumların mahalleleri ayrıydı.
13:34Sokakları ayrıydı. Köyleri ayrıydı. Okulları ayrıydı. Ve Kıbrıslı Türkler maalesef fakir fukaralık içerisindelerdi.
13:46Kuzey Kıbrıslı Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Ersin Tatar'ın çok önemli bir sözü vardır.
13:51Türkler tarihte ilk defa Kuzey Kıbrıslı Türk Cumhuriyeti devrinde zenginlik gördüler diye.
13:58Zenginlik gördüler. Yani eskiden temizlik işçileri, çöpçüler, ayak işleri, Rumların şoförleri vs. hep Türklerdi.
14:08Türklerle Rumlar, Handan Hanım, hiçbir zaman evlenmediler.
14:12Çok enteresan, çok ender evlilikler vardır. Yani iki halkın birleşmesi söz konusu olmadı.
14:19Hristiyanlaşan Türkler, Müslümanlaşan Rumlar da olmadı.
14:25Bunlar ve 1974'de gelindiğinde adanın %30 nüfusu Türk olmasına rağmen,
14:341963'de adanın yaklaşık %32'sinin Türk köylerinden oluşmasına rağmen,
14:411963'de başlayan EOKA soykırımı, yani adada tek Türk kalmamacasına Türkleri buradan atmak, öldürmek sloganıyla başlayan bu soykırım neticesinde,
14:56adanın %30 nüfusu olan Türkler dağlardaki %3'lük alana saklandılar.
15:03Okul yok, hastane yok, hiçbir şey yok. Açlar, açlar, ekmek yok, sağlık yok, hiçbir şey yok.
15:13Şimdi bahsettiğiniz durum 1974.
15:171974, 1963'te 74 arası.
15:20Bu süreç içerisinde ambargolar başlandı, ağır baskılar başlandı, değil mi efendim?
15:26Ama 1964'de Türkiye Cumhuriyeti Devleti buna müdahale etmek istedi.
15:30Çünkü 1960'da garantör olduğumuz, biz İngiltere ve Yunanistan'ın garantör olduğu bir Kıbrıs Cumhuriyeti kuruldu.
15:38Şimdi Kıbrıs Cumhuriyeti'ni kurdular ve Makaryos bir papazdır.
15:44Bir papazdır.
15:46Bakın Türklerin ne kadar fedakarlık ettiğinin göstergesini söylüyorum.
15:51Bir papaz, papaz kıyafetiyle 14 sene Kıbrıs Cumhuriyeti'nin cumhurbaşkanlığını yaptı.
15:59Ve Kıbrıs Cumhuriyeti olarak Türkler onu cumhurbaşkanı saydılar.
16:05Karşılama törenleri yaptılar. Her şeyi yaptılar.
16:09Ya bunu bir imamın, imam kıyafetli birinin Rumlar tarafından ya da Yunan tarafından cumhurbaşkanı olarak kabul edilebileceğini düşünebiliyor musunuz?
16:18Ama Türkler bu fedakarlığı da yaptılar. Adam papaz kıyafetiyle dolaşıyordu.
16:23Çok enteresan.
16:24Ve 1963'te buna rağmen kurulan ve hakları eşit değil bakın.
16:31Türklerin hakları ancak işte cumhurbaşkanlığı yardımcısı olacak, bilmem ne olacak, azınlık hakları gibi olmasına rağmen hükümetin içerisinde yer almalarını Rumlar hazmedebilirler.
16:43Ve 1963 yılında burası Rum Cumhuriyeti'dir, Yunan Cumhuriyeti'dir deyip cumhuriyeti yıktılar.
16:51Darbe yaptılar. Cumhuriyeti yıktılar. Makaryası falan tutukladılar.
16:56Peki 63 yılında Sayın Yalcı, 63 yılında neden böylesi bir yıkım gerçekleşti? Neden 63?
17:04O yıllar içerisinde çünkü belli bir sürede beraber yaşıyorlar ve bahsettiğiniz gibi Türkler her şeye razı geliyor.
17:11Fedakarlık da gösteriyorlar. Ancak 63 ile 74 arasında ağır baskılar var.
17:17Araştırdığım kadarıyla şimdi bir bebek mamasına dahi Türklerin ulaşmasının engellendiği, her anlamda Türklerin engellendiği soykırım da diyebiliriz bir yerde değil mi efendim?
17:29Bu tamamen bir soykırım. Yani şimdi herkes Filistin, Filistin, Filistin diyor ama bizim soydaşlarımız Filistin'den çok beter bir durumu yaşadılar.
17:39Yaşadılar yani.
17:41Neden 1963? Neden o yıl peki, o süreçte?
17:463 sene ancak dayanabildi bu Rum baskısına Kıbrıs Cumhuriyeti ve Rumlar askeri darbeyle Yunan destekliği 20 bin tane asker getirdi Yunanistan adaya.
17:59Askeri darbe yaptılar.
18:01Askeri enosis diye bir kavram 1800'lerde çıkmış bir kavramdır.
18:07Adanın Yunanistan'a bağlanması ideal. Enosis budur. Yani şu andaki Kıbrıs sorunu denilen sorun da yine hala adanın Yunanistan'a bağlanıp bağlanmaması ki bunu Mithotakis çok açık bir şekilde söyler.
18:20Şimdiki bizim yalancı bahar havası çiziliyor ya, adanın helenleştirilmesi, adanın Kıbrıs helenizmi der, Kıbrıs'ın Yunanlaşması demektir bu.
18:31Bağlantının başında söylediğiniz Megali İdea dedikleri durum değil mi?
18:37Evet, Megali İdea.
18:43Şimdi burada bu Megali İdea çerçevesinde Kıbrıs adasının Yunanistan'a bağlanması konusu hala Amerika'ya şikayet edilen ve talep edilen bir konudur.
18:54Yunanistan tarafından ve bu Patrikhane tarafından, Türkiye'deki Patrikhane tarafından.
18:59Dikkat ederseniz geçenlerde Patrikhane'nin, Patrikhane'nin Handan'ın Amerika'daki temsilcisi ki Atayamaz Lozan'a göre böyle bir temsilci,
19:11Geçen hafta Kıbrıs, Kıbrıs, Kıbrıs Yunan'ındır, Türkiye Cumhuriyeti işgalcidir, kanlı bir işgalcidir, Kıbrıs Yunan'ın olacaktır, bir Yunan adasıdır açıklaması yaptı.
19:27Bunu yapan buradaki Patrikhane'nin, Türk kurumu, dini kurumun Amerika'daki temsilcisi ve yapan adam yine Bursa'daki iki sene önceki başbiskopos ve Türk vatandaşı.
19:41Yani şimdi bunlar ne şartta olursa olsun bu Helenizm'den vazgeçmiyorlar.
19:47Yani bu Megali idadan Türkiye'de de yaşasalar, Amerika'da da yaşasa, Yunanistan'da da yaşasa bundan vazgeçmiyorlar.
19:57Peki 1964 yılında bu soykırım başladığında Türkiye adaya çıkarma yapmak istedi.
20:05Johnson mektubuyla karşılaşıldı.
20:07Tehdit edildik ve ambargolar başladı sizin dediğiniz gibi.
20:10Johnson mektubu denilen mektupla Türkiye'ye bir ultimatum verildi.
20:15Bizim çıkarma yapacak bir gücümüz de yoktu aslında.
20:19Görüldü ki, görüldü ki biz çıkarma gemilerimiz yok, buraya çıkarma yapabilecek kapasitemiz yok, hava indirme gücümüz yok.
20:29Ve işte kötü ev sahibi, kötü kiracı insanı ev sahibi yaparmış.
20:38Aynen bizim de durumumuz öyle oldu.
20:40Nasıl oldu?
20:41Biz işte savunma sanayinin temelleri burada atıldı.
20:45Yerli savunma sanayi temelleri işte 1964 yılında karşılaştığımız bu çaresizlikle atıldı.
20:52Ve bunun üzerine Türk Deniz Kuvvetleri kendi gemisini üretme girişimlerine başladı.
20:571967'de gemilerini üretmeye başladı.
21:001971'de gemilerini üretti.
21:02Ve hakikaten muhripler ve çıkarma gemileri yapmaya başladı.
21:061974'e gelindiğinde çıkarma filosu oluşmuştu.
21:10Ama bu arada soydaşlarımız tek başlarına dağlarda, bayırlarda mücadele ediyor.
21:16Türkiye'den giden subaylar, askerler orada onlara destek olmaya çalışıyorlar.
21:22Halkımız destek olmaya çalışıyor.
21:24Yardım kampanyaları düzenleniyor.
21:26Onlara ilaç göndermek, çocuk bezi göndermek, mama göndermek için gizli saklı götürülüyor bunlar.
21:33Ve neticede Türk milleti, Kıbrıs Türk Milleti Mücahitler Organizasyonu kurarak,
21:41Türk Mücahitler Teşkilatı'nı kurarak bir karşı koyuma başlattı.
21:47Ama bunların gücü yetersizdi.
21:49Karşılarında bir ordu vardı.
21:51Ve yardım istediler.
21:53Garantörlüğe dayanan, Roza'nın 16. maddesi nedeniyle garantör olan Türkiye Cumhuriyeti Devleti de
22:00artık hiç kimseyi dinlemeden Birinci Barış Harekatı'nı,
22:04daha sonra da Ayşe tatile çıksın sloganıyla İkinci Barış Harekatı'nı yaptı.
22:10Ve gördüğümüz kadarıyla Ayşe hala tatildedir.
22:16Peki efendim 10 yıl boyunca aslında şimdi tarihleri de söylediniz siz bizimle paylaştığınız
22:231963'den 1974'e kadar orada bir zulüm gerçekleşmiş ve bunun karşısında Türkiye yardım istendiğinde
22:34Türkiye tabii ki dört bir koldan yardım için seferber olmuş.
22:38Dünya kulağının üstüne mi yattı?
22:42Dünya kulağının üstüne yatmayı bırakın.
22:49Biz Türkiye karşı müthiş bir ceph aldılar ve 1974 yılında biz daha bu harekata başlar başlamaz
22:59bizim iflahımızı kesen ambargoları uygulamaya başladılar.
23:04Hatırlarsınız benzin kuyrukları sizin yaşınız genç siz hatırlamazsınız ama
23:09büyükleriniz size aktarmıştır mutlaka benzin kuyrukları vardı.
23:15Bunların hepsi bu ambargoların sonucuydu.
23:19Biz uçaklarımızı uçuramıyorduk.
23:21Kaddafi'yi burada hayır ve rahmetle anıyorum.
23:24F-16'larımız o zamanki jet uçaklarımızı F-4'lerimizi falan uçurmak için
23:31yedek parçalarımızı ve mühimmatımızı Kaddafi temin etmişti bize.
23:37Yoksa uçak da uçuramıyorduk.
23:39Ve Pakistan'a da minnetlerimizi buradan şükranlarımızı sunuyoruz o dönem verdiği destek için
23:44bize iki tane devlet destek vermiştir Kıbrıs Barış Harekatı ve sonrası süreçte.
23:50Biri Libya biri de Pakistan.
23:53Birisi Pakistan.
23:55Bunu asla unutmamak lazım.
23:57Hepsi ama hepsi bugün o dostumuz bu ittifak yapalım falan filan dedikleri.
24:04NATO üyesi ya da değil.
24:06Bütün hepsi bize karşı cephe almıştı.
24:09Yunanistan'ın yanında yer almışlardı.
24:11Bunun en önemli göstergesi bugün Kuzey Kıbrıslı Cumhuriyet'in tanımamalarıdır.
24:15Şimdi bu noktada şunu da ifade edelim.
24:201974'teki ambargolar Türkiye'nin savunma sanayi girişimlerine ve atılımlarına bir zıppama etkisi yarattı.
24:29Çaresizlik bizi şu anda dünyanın on birinci bakın biz dünyanın on birinci savunma sanayi üreticisiyiz şu anda.
24:39On birinci.
24:41Çok büyük bir gücüz.
24:43On birinci savunma sanayi üreticisiyiz.
24:46Bunların hepsi bugünün eseri değildir aslında sadece.
24:50Bunların hepsi 1963'te başlayan.
24:53Hatta büyük Atatürk'ün 1924'teki dileklikleriyle başlayan yerli ve milli aynen yerli ve milli sözü de Atatürk'e aittir.
25:02Yerli ve milli olarak bir savunma sanayi hamlesinin sonuçlarıdır.
25:081975'te Türk Deniz Kuvvetleri şu andaki şu andaki savunma sanayinin temelini atacak şekilde yazılım geliştirme ve araştırma merkezi oluşturdu.
25:22Ve bunlarla o milli gemiler yapıldı.
25:25Bir de son bir söz olarak şunu ifade etmek isterim Handan Hanım.
25:28Buyurun.
25:29Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin işte tanınmıyor vesaire.
25:33Ben bir evet bir emekliyi müstafi amiralim istifa etmiş bir amiralim ama bir uluslararası ilişkiler hocasıyım.
25:41Devletler hukukunda şunun altını çizmek gerekir.
25:44Halkımızın da bunu bilmesi lazımdır.
25:46Kıbrıs Türk halkının da bunu bilmesi lazımdır.
25:48Devletler hukukunda tanınma diye bir şart yoktur devletin devlet olabilmesi için.
25:531936-1933 Montevideo Sözleşmesi ve 1930 Cemiyeti Akvam Kararı.
26:01İki tane önemli mehaz vardır bunların dayandığı devletler hukukunda bir devlet nasıl olur diye.
26:06Ülkesi olacak sınırları belli bir toprak parçası olacak.
26:11Üzerinde halk niteliği taşıyan yani aynı dil aynı kültür insanların yaşadığı bir insan topluluğu halk olacak.
26:19Üçüncüsü de bunların üzerinde otorite olacak.
26:22Bunların hepsi Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde vardır.
26:25Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti bir devlettir.
26:28Dünyada çok devlet vardır tanınmayan Birleşmiş Milletlere de üye olmayan ama devlettirler.
26:35Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti bunlardan biridir.
26:37Çok teşekkür ederiz. Öncelikle bizi 1878'e götürdünüz.
26:41O günden bugüne Helen aslında Helen'le ilgili olarak Megali ideayla ilgili olarak Yunanistan'ın nasıl düşündüğünü bizimle paylaştınız.
26:53Tarihi anlamda çok önemli detaylardı çok kıymetliydi ve yakın zamanda yakın tarihe de sayenizde aslında daha net bakabildik.
27:01Çok teşekkür ederiz efendim sağ olun.
27:03Ben çok teşekkür ederim Ander Hanım sağ olun.
27:05İyi akşamlar.