Rusya ve Çin stratejik bombardıman uçaklarıyla Pasifik Okyanusu'nun kuzey kesiminde ortak hava devriyesi gerçekleştirdi. Savaş uçaklarının ortak uçuş süresinin 5 saatten fazla sürdüğü aktarıldı. Alaska kıyılarında uçan Çin ve Rusya’ya ait 4 savaş uçağı için ABD’den açıklama geldi. Savunma Bakanı Lloyd Austin, ‘Burada istihbarı konuları tartışmayacağım ancak ilk kez bu iki ülkenin birlikte uçtuğunu görüyoruz" ifadesini kullandı. Bu gibi durumlarda her zaman müdahaleye hazır olduklarını belirtti. Süper güçler arasında neler oluyor? ABD'ye gözdağı mı veriyorlar? Bölgede durum ne? Detayları Yeditepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Furkan Kaya aktardı.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Rus ve Çin savaş uçaklarının ortak uçuş süresinin 5 saatten fazla sürdüğü aktarıldı.
00:06ABD'ye bir gözdağı mıdır?
00:08Mesaj nedir?
00:10Bölgedeki durumu nasıl yorumlarsınız?
00:14Semih Hanım, aslında düşük yoğunluklu bir dünya savaşı konjöktürünü hep tartışıyoruz
00:19ve bunun alt seviyede belki de cephelerin belirlendiği bir süreç içerisindeyiz.
00:23Yani şimdi hava ve deniz hattı aslında beraber değerlendirilmelidir.
00:27Evet, gerçekten tarihi bir görüntü.
00:29İlk defa Çin ve Rus hava kuvvetlerinin beraber uçuş yapmaları
00:33bu belki de olması bir dünya savaşının cephe hattını ortaya koyuyor.
00:37Yani bizim bloğumuz, bizim savunma hattımız, bizim yaşam alanımız
00:41Bering Boğazı dediğimiz, Bering Denizi ve Pasifi'ye kadar uzanan hattır
00:45mesajı verilmeye çalışılıyor.
00:47Şimdi bu noktada tabi Austin, dikkatle takip ediyoruz dedi,
00:50hatta bizim hava sahamızda yaklaşık 300 km mesafede uçuş gerçekleştiğini ifade etti
00:56ve herhangi bir ihlal noktasında da mukavelemiz hazır dedi, karşılığı vermeye de hazırız dedi.
01:00Şimdi bu noktada tabi teyakkuza geçen bir Amerika Beşik Devletleri var.
01:04Herhangi bir ihlal noktasında veya bunun daha yüksek gerilimli bir sürece doğru ilerlemesi
01:08ihtimaline karşı tabi Amerika her zaman teyakkuza olmaya devam edecek.
01:12Ama bunun tabi jeopolitik bir yansıması da var, jeopolitik bir göstergesi de var.
01:17Şimdi burada bu devasa savaş uçaklarının, ikmal uçaklarının
01:21ve bunun denizlerdeki yansımalarına baktığımız zaman Semih Hanım,
01:24Rusya ile Çin'in özellikle Ukrayna Savaşı'ndan sonra çizdikleri satıhta,
01:29yani o blok görüntüsünde tabi Çin bu noktada biraz daha ihtiyata hareket ediyor,
01:34bunu işte Ukrayna Savaşı'nda biz Rusya'ya silah vermeyeceğiz derken
01:37ama bu işin ekonomik boyutunda veya bu işin belki de jeopolitika boyutunda da
01:41Rusya ile beraber bir görüntü veriyor.
01:43Şimdi bu noktada evet, bunun devamında gerçekten daha büyük tatbikatlar yapılacak mı bilemiyoruz.
01:50Ama bundan önce denizde de biliyorsunuz bir tatbikat yapıldı.
01:53Bu noktada işte Güney Çin Denizi'nin bilhassa Tayvan meselesini ön plana koyarak
01:57Çin'in benim denizlerdeki müdafaa alanım Tayvan Denizi ve Güney Çin Denizi olmak suretiyle
02:03burada herhangi bir ihlale karşı veya Tayvan'ı batı kampına veya batı şemsiyesine almanıza karşılık da
02:09ihtimalle karşı da ben bunun cevabını vereceğim dedi.
02:11Hatta 3 sene evvel Xi Jinping bir açıklama yapmıştı Semih Hanım,
02:14bizim 18 bin kilometre deniz sahilimiz var, kıyı şeridimiz var
02:19ve yaklaşık 3 milyon kilometre karada MEVSA'mız vardır.
02:22Yani kendi aslında çıkar alanını denizlerde ifade ederken havada da bunun yansımasını ifade etti Çin.
02:28Ve Çin son olarak biliyorsunuz büyük bir uçak gemisi inşa etti, bunu denize indirdi
02:32ve bu uçak gemisinin yanında büyük savaş gemileri inşa ederek
02:36yine de Güney Çin Denizi'ne ve tabii ki Pasifik kıyılarına indirmeye devam ediyor.
02:40Keza Rusya Federasyonu da denizcileşmeye devam ediyor, deniz yatırımlarına devam ediyor.
02:44Hatta Arktik coğrafyası sizle konuşmuştum.
02:46Kutupların İpek yolunda altı deniz altı ve yeni yaptığı kurulözörlerle beraber
02:51burası bir Rus denizidir, buraya Rus sancağını biz aslında diktik diyen bir Rusça da var karşımızda.
02:56Yani bu jeopolitik meydan okuma aslında devam edecek Semih Hanım.
02:59Bunu belki bir yansıması Ukrayna'da, işte bir yansıması Pasifik'te,
03:02bir yansıması Güney Çin Denizi'nde, Tayvan meselesinde.
03:06Ama aklıma tabii Sovyetler Birliği biliyorsunuz kurulduğu zaman 1917'de
03:10Lenin'in tarihi bir sözü vardı.
03:12Sovyetler Cumhuriyeti dünya sermayesini kuşattığı bir kaledir demişti.
03:16Şimdi bu kalenin aslında daha büyük satıda, yani Çin'de işin içine alacak şekilde büyüme ihtimali karşımıza çıkıyor.
03:22Ama Donald Trump döneminde Rusya'yla ilişkiler nasıl olur?
03:26Çin'li ilişkiler nereye eğilmelidir?
03:28Bu da tabii önemli.
03:29Hatta Trump ne dedi hatırlarsanız, ben Zelenski'yle konuştum.
03:32Ruslar bir savaş makinesi, asla onlara karşı kazanamazsın.
03:35Çünkü Ruslar Napolyon'la Hitler'i yendi dedi.
03:38Bakın bu çok önemli bir cümle.
03:40Napolyon'la Hitler'i yenen Ruslarla asla baş edemezsin, onlar bir savaş makinesi dedi.
03:44Yani savaşı durduracağım diyor Trump eğer iktidara girsem.
03:47Peki, buyurun lütfen tamamlayın siz tamamlayın.
03:51Son cümle söyleyeyim, yani bu ilk tatbikat çok çok önemlidir ve bunun daha devamında denizlerde olmaya da devam edecektir.
03:57Ama Çin'in de bu anlamda denizcileşen ve hava kuvvetlerinde de artık meydan okuyabilecek bir askeri güce de evlildiğini de görüyoruz.
04:04Az önce değindiniz Amerika'dan gelen o açıklamaya, savunma bakanı Austin'in, işte burada istihbari konuları tartışmayacağım.
04:12Ancak ilk kez bu iki ülkenin birlikte uçtuğunu görüyoruz dedi.
04:16Bu tür durumlarda biraz da acaba Amerika Birleşik Devletleri bu açıklamayla beraber her zaman müdahaleye de hazır olduklarını mı acaba anlatmaya çalışır?
04:27Tabii ki Sevim Hanım zaten şimdi bakın bu devletlerin karşı karşıya birbirlerine bir mermi atması dahi dünya savaşıdır biliyorsunuz.
04:35Ama bugüne kadar işte vekil güçler üzerinden, asimetrik tehditler üzerinden, ekonomik meydan okunmalarla veya işte bu Ukrayna gibi, Tayvan gibi ring alanlarıyla karşı karşıya geliyorlar.
04:45Ama dünya savaşı demek birbirlerine yüz yüze savaş anlamına gelir ki ben buna şu anda bu konjöktür içerisinde çok fazla ihtimal vermiyorum.
04:52Çünkü dünyamız yeni bir imparatorluklar ligine giriyor, tarihi bir benzetme yapmak gerekirse ama imparatorluklar liglerinin sonları da büyük insan kayıplarıyla sonuçlandı Sevim Hanım.
05:02En son o imparatorluk liginde 65 milyon insan hayatını kaybetti.
05:06Şimdi böyle bir mücadelede hiçbir devlet başkanının da bunu göze alabilecek bir durumda olmadığını da söylememiz lazım.
05:12Şu anki yani soğuk savaş döneminin getirmiş olduğu nükleer tırmanmanın caydırıcılık unsuru devletlere daha fazla manevra ihtimali veriyor.
05:20Ne diyor şimdi mesela benim elimde atıyorum 10 birim nükleer silah var sende 9 birim nükleer silah var.
05:26Benim 10 birimin 9 birime karşı daha caydırıcı ama bir tanesi bile dünyayı felakete götürür.
05:31Şimdi bunu da görelim demek ki bu oksijen alanı bu manevra alanı sıcak çatışmaya gitme ihtimalini ne kadar konuşsak da bir o kadar gitmemenin de önemini karşımıza çıkarıyor.
05:41Ama dediğim gibi tabi Amerika her şeye hazırlıktayız.
05:44Evet bizim hava sahamıza girerse karşılığını biliriz demek zorunda ama Ruslar ve Çinliler de biliyorlar ki Amerika hava sahasına girmemek gerekiyor.
05:52Ama kenarından da bu mesajı vermemiz lazım.
05:54Çünkü hatırlayın Norveç ve İsveç ile beraber Kuzey Doğu kanadında NATO'nun genişlemesi Rusya'nın arktik dediğimiz kutuplar ve Çin'in de o minvalde fasifeye doğru ilerleyecek o hilal şeklindeki hatları bir risk karşımıza çıkarıyor.
06:09Yani bu aslında biraz da oyun teorisindeki korkak tavuk oyununa benziyor.
06:14Hani iki arabanın hızla birbirine süratle gelerek ilk direksiyonu kim kırarsa o kaybeder.
06:19Böyle bir oyun teorisinin aslında gerçekleştiği bir süre içerisinde olabileceğimize benzetebiliriz.