Malatyalı kayısı üreticilerinin fiyat isyanı: 'Sabrımızı taşırmayın, ülkede isyan koparsa çiftçiden kopar'
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Dünyada beş milyon ton kayısı üretilir. Incir gibi, üzüm gibi
00:05yüz milyon ton üretilmez. Tamamı beş milyon tondur.
00:08Bunun yedi yüz elli bin tonuyla Türkiye birincidir. Ve bu yedi
00:13yüz elli bin tonun altı yüz elli bin tonu yaklaşık Malatya'da
00:17üretilir. Malatya'daki ııı Avrupa Birliği coğrafi işaret
00:23belgeni olan kayısımız Hacı Haliloğlu dünyada emsali
00:27olmayan, rakip olmayan bir üründür. Bu nedenle dünya kuru
00:33kayısısının yüzde seksen beşini Türkiye olarak esas Malatya
00:38olarak biz üretiyoruz. Ama biz bu üretimi yaparken yıllardır
00:44spekülasyonlarla uğraşıyoruz. Ürünümüze sahip çıkılmıyor.
00:49Bakın yıllardır toprak mahsulleri ofisi şu ürünü
00:54alıyor, şunu alıyor, fındığı alıyor, tahlı alıyor, inciri
00:59alıyor, niçin kayısı almıyor diye fevran ettik ve en sonunda
01:04toprak mahsulleri ofisinin alım listesine kayısıyı zor bela
01:10koydurduk. Ve akabinde devletimiz Malatya'mıza on bir
01:16bin tonluk lisanslı kayısı alım deposu yaptı. Bu depolar
01:23yapıldığı günden beri listeye alındığımız günden beri sadece
01:29iki bin yirmi yılında doktor Bakir Pakdemirli bakanımızın
01:35döneminde bir taban fiyat açıklandı. Yirmi bir lira ve
01:40yirmi üç lira olarak. Ama bir kilogram kayısı dahi bu
01:45lisanslı depolara TMEO tarafından alınmadı. Neden
01:49alınmadı? Bu ticaretçi, ihracatçı, doymak bilmeyen
01:54insanlar oraya malı kaptırmadı. Otuz liraya kadar fiyat verdi.
02:00Bu çiftçinin elindeki kup kurumalı alarak nemlendirip
02:06yüzde otuz da arttırarak bunu ranta çevirdiler. Ve o günden
02:12bu yana ne TMEO alım yaptı ne de depolarımız. Bakın biz
02:17Malatya üreticisi olarak başta küresel ısınma olmak üzere bir
02:22tür çok zorluk yaşıyoruz. Suda sıkıntı yaşıyoruz.
02:26İlaçlamalarda sıkıntı yaşıyoruz. Afetlerle karşı
02:30karşıya kalıyoruz. Yetmedi altı Şubat depreminde şehrimizi
02:35kaybediyoruz. Ve bugün toplamış olduğumuz kaysılarımızı
02:41götürüp saç olan konteynerlerin içinde saklıyoruz. Peki bu
02:48listansı depolar neye yarıyor? Ne için yaptı devlet bunu?
02:52Çiftçi için mi yaptı? Ticaret borsası için mi yaptı? Alım
02:57yapmıyor toprak mahsulleri ofisi. Yapmıyor deyi ben açık
03:01konuşuyorum. Aldırtmıyorlar. Aldırtmıyorlar. Nerede? Ne
03:07zaman sahip çıkılacak bize? Bugün dört tane ticaretçinin
03:12dört tane ihracatçının elinde çocuk oyuncağı olmuş bu
03:15üretici. Temmuz'un, Ağustos'un sıcağı sırtında geçiyor.
03:21Maliyetlerin altında çıkamıyor. Bir işçi yöntemsi geçen yıl
03:25çiftçiye beş yüz liraya mal olurken bu yıl bin liraya mal
03:29oluyor. Ama geçen yıl yüz seksen liraya hatta iki yüz liraya
03:34sattığımız kayısıya utanmadan seksen lira teklif ediyorlar. Bu
03:40çiftçi ne yapsın? Üretmesin mi? Terk mi etsin? On bir milyon
03:45kayısı ağacını söksün atsın mı? Ne yapmak istiyorlar? Kim sahip
03:50çıkacak? Bugün benim kayısım Avrupa'da yirmi avroya
03:55tüketici orada alıyor. Yirmi avro altı yüz altmış lira. Bugün
04:00Ankara'ya İstanbul'a gittiğinde bir kilo kuru
04:03kayısının fiyatı beş yüz lira. Malatya'daki kayısı
04:08ticaretçisinin elinde üç yüz lira, üç yüz elli lira. Benim
04:12çiftçime seksen lirayı reva gören insanlara buradan
04:16sesleniyorum. Sabrımızı taşıtmayın. Sabrımızı
04:21taşırmayın. Bu ülkede isyan koparsa çiftçiden kopar.