KAAN, HÜRJET ve GÖKBEY, Türkiye'nin yerli ve milli gururları... TUSAŞ Genel Müdürü Mehmet Demiroğlu, CNN TÜRK ekranlarında Gazeteci Hakan Çelik'in sorularını yanıtladı. Demiroğlu, "İstediğimiz her şeyi yapabiliyoruz" dedi. KAAN'ın ilk teslimatına ilişkin de konuştu.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Değerli izleyiciler merhaba, özel bir röportaj gerçekleştiriyorum.
00:10Şu anda Birleşik Krallık'ın başkenti Londra, yakınlarında Farmboro Uluslararası
00:16Havacılık ve Savunma Fuarı'ndayım, Havacılık ve Savunma Şov'undayım.
00:19Dünyanın en önemli buluşmalarından ve zirvelerinden bir tanesi, bulunduğum yerde
00:25Havacılık Uzay Sanayi pavilyonu ve burada çok önemli bir takım platformlar sergileniyor.
00:31Ben Sayın Genel Müdürle, Sayın Mehmet Demiroğlu ile bir röportaj gerçekleştireceğim,
00:35bir sohbet gerçekleştireceğim, ilk röportajımız olacak sizinle.
00:38Efendim hayırlı olsun, tebrik ediyorum, yeni dönem sizin için ve tabii ki sizin
00:44üretimleriniz Türkiye'yi çok yakından ilgilendirdiği için çok merak edilen ve
00:47yakından izlenen bir kurumun başına geçtiniz.
00:51Çok da itibarı olan bir kurum burası.
00:53Türkiye'nin savunma sanayi projeler arasında baktığımız zaman bazıları en büyükler arasında,
00:59mesela Kaan bunlar arasında, diğer şu anda önünde bulunduğumuz platformlar var,
01:05onları soracağım size.
01:06Şimdi efendim tabii her yöneticinin, her liderin kendine özgü bir stili vardır,
01:11bir tarzı vardır.
01:12Şuradan başlamak istiyorum.
01:14TUSAŞ, Türk Havacılık Uzay Sanayi eş zamanlı olarak dünyada savunma sanayi kuruluşları
01:20arasında en fazla platforma konsantre olan, onları üretmeye çalışan, bazılarını
01:26tamamlamış olan kuruluşlardan bir tanesi.
01:28Önümüzdeki dönemde bazılarına daha fazla odaklanacağınız projeler var mı?
01:33Böyle bir öncelikler listesi ortaya koyacak mısınız?
01:36Yoksa aynen önceki projelerin devamı şeklinde bir yol mu izleyeceksiniz?
01:41Ben sizin kişisel olarak yol haritanızı merak ediyorum.
01:44Şimdi şunu söyleyeyim öncelikle, dediğiniz doğru TUSAŞ 2023 ve 2024 yılı itibariyle
01:51birçok platformu aynı anda uçurmayı başardı.
01:55Yani dört tane platformu bir senenin içerisinde uçurdu ve bunu çok rahatlıkla söyleyebilirim
02:02ki dünyada böyle bir örneği başka bir yerde bulmamız neredeyse imkansız.
02:07Hatırlatalım mı efendim?
02:08Kaan ve limonik uçaklar?
02:09İlk başta Kaan taksi yaptı.
02:12Taksi yaptı.
02:13Arkasından Hürjet uçtu.
02:14Arkasından Gökbey milli motorla uçtu.
02:15Arkasından Atak-2 uçtu.
02:16Daha sonra sene sonuna doğru Anka-3 uçtu ve Kaan 21 Şubat'ta ilk uçuşunu yaptı.
02:25Sizin hemen yanı başınızda Hürjet var.
02:28Benim hemen yanımdaysa ikisi iki önemli projenin ortasında duruyoruz.
02:33Gökbey helikopteri var.
02:34Siz helikopter son dönemde bu göreve gelmeden önce helikopter biriminin yöneticisiydiniz.
02:40Dolayısıyla bunları böyle tek tek önünden geçerek ben size soracağım önemli taraflarını
02:44ama lütfen siz kaldığınız yerden devam edin.
02:46TUSAŞ'ın ilklerini söylüyordunuz.
02:48Çok platform üzerinde çalıştığını anlatıyordunuz.
02:50Lütfen devam edin.
02:51Şimdi ve biz şunu gösterdik Türkiye'de.
02:55Biz istersek beraber çalıştığımız zaman herhangi bir şey yaparız ve bunu yaptık.
03:01Bundan sonra TUSAŞ olarak bizim odaklanacağımız bir numaralı konu bu ortaya çıkardığımız
03:09uçurduğumuz, yaptığımız platformları seri üretime dökmek.
03:14Biz Gökbey'imize yaklaşık şu anda dört tane prototipimiz var.
03:17Üçü tanesi uçuyor, bir tanesi burada uçtu.
03:20Üç tane de seri üretim için şu anda teslimatı bekleyen, jandarmaya teslimatı bekleyen platformumuz var.
03:28İnşallah bir iki ay içerisinde bunu teslim etmiş olacağız ve bundan sonra hep Gökbey'in
03:33teslimatlarını konuşuyor olacağız.
03:35Artarak devam eden teslimatlar çünkü siparişleri alıyoruz.
03:3926 tane sözleşmemiz var üretim için.
03:43Hangi zaman dilimini kapsıyor?
03:452026'nun sonuna kadar olan dilimi kapsıyor.
03:48Burada Sağlık Bakanlığı'na üç tane helikopterimiz, ambulans helikopterimizi
03:522026'nun başında teslim edeceğiz.
03:54Jandarmaya bu sene içerisinde üç tanemizi iki ay içerisinde teslim ediyoruz.
03:58Ondan sonraki 20'yi de değişik kuvvetlerimize, İçişleri Bakanlığı, Hava Kuvvetleri,
04:05Deniz, Sahil Güvenlik vs. onlara teslimat yapacağız.
04:09Daha sonra yine siparişlerimiz gelecek.
04:1126-26 sonrasında da devam etmekte olan bir proje olarak.
04:15Kesinlikle. Çünkü biz bu Gökbey'le sadece iç ihtiyaca yönelik olarak 150-200 tane üretmeyi düşünüyoruz.
04:23Proje ömrü boyunca öyle mi?
04:25Bu önümüzdeki öngördüğümüzde.
04:27Ben bunun daha çok artacağını düşünüyorum.
04:29Yurt dışına da bir o kadar daha.
04:32Biz 500 tane helikopter yapmayacaksak biz bir arada bir şey yanlış yapıyoruz demektir.
04:38Bu sohbetin ilk dakikalarındaki manşetlerden biri çıktı.
04:42500 helikopter önemli bir hedef, ciddi bir hedef.
04:44Bunu rakamsal olarak hesaplanmış mıdır acaba?
04:48Ne kadarlık bir gelir anlamına gelir?
04:50Ne kadarlık bir ekonomiye karşılık gelir 500 helikopter yaklaşık olarak?
04:54Yaklaşık olarak 10 milyar dolara civarına çıkar bu helikopterler.
05:00Daha da artabilir konfigürasyona bağlı olarak.
05:04Bizim hem iç tüketimine yönelik olarak hem de dış tüketimde bu etki alanımızda olan ülkelere, bölgelere satacağımızı düşündüğümüz helikopter sayısı 500'den aşağı olmayacağını rahatlıkla söyleyebilirim.
05:16Şekli de şemali de gayet güzel, yakışıklı.
05:18Modern bir tasarım değil mi?
05:20Helikopter dünyasında güncel bir tasarım.
05:22Ve bizim helikopterimiz.
05:24Bizim helikopterimiz.
05:26Gurur verici bir şey.
05:29Biz derken ülkemizin anlamında söylüyorum.
05:31Elbette. Sizin arkadaşlarınız, TUSAŞ.
05:33Hepimiz yani ben de burada heyecan duyuyorum. Savunma Sanayi'ni takip eden bir basın mensubu.
05:38Hürjet destasında bir devam edelim.
05:40Şimdi Hürjet, jet eğitim uçağı olarak tasarlandı.
05:44Ve şu anda dünyada ciddi bir açık var.
05:46Bu alanda birçok ülkede ihtiyaç hasıl oldu.
05:52Çünkü uçaklar modernize ediliyorlar.
05:55Yeni modern 5. nesil uçaklar geliyor.
05:57Bunları hazırlayacak jet uçakları eski kaldılar.
06:00Dolayısıyla bu güzel bir boşluğu dolduruyor.
06:03Aynı zamanda hafif taarruz uçağı olabilecek bir yapıya da sahip.
06:07Biz onu da çalışıyoruz, çalışacağız.
06:09İhtiyaç duyulduğunda ihtiyacı olan ülkelere biz bu desteği vereceğiz.
06:13Bu platformları sağlayacağız.
06:15Roketsan ile birlikte mi orada yola çıkıp devam ediyorsunuz?
06:18Roketsan, Aselsan yine beraber.
06:20Bütün yerli kurumlarımızda.
06:23Ülkeler, hükümetler, ordular neden ilgi göstersinler bu ürüne hücrede?
06:28Birincisi, bu tip ürünlerde birinci şart envanterde olup olmadığının cevabı.
06:34Bir müşterinin ilk sorusu der ki, bu ürün envanterde var mıdır?
06:40Yani kullanılmakta mıdır anlamında mıdır?
06:42Yani sizin ülkenizde kullanılıyor mu?
06:44Yani envantere girmiş mi? Şu anda kullanında mı?
06:48Eğer cevabınız evetse, şu anda bizim cevabımız evet.
06:52Daha vermedik ama anlaşma imzaladık.
06:55Sözleşme imzaladık.
06:57Türk Hava Kuvvetleri ile.
06:59Dolayısıyla biz bunu inşallah birkaç sene içerisinde,
07:012026-2027 bandında bunları veriyor olacağız.
07:05Adet olarak bir şey söylemedim mi?
07:0717 şu anda.
07:09O rakamın artacağını biliyoruz zaten.
07:11Başlangıç olarak öyle bir şey.
07:13İhracat pazarlarında, satış pazarlarında daha çok Türkiye'nin yakın coğrafyasındaki ülkeler mi ilgileniyorlar?
07:19Yani Orta Doğu, Afrika...
07:22İlgileniyorlar, hem de bu iki türlü yarışa, iki alandan giriyor diyebilirim.
07:29Birincisi eğitim uçağı olarak.
07:31Dolayısıyla F-16 ve üzeri filolara sahip olan ülkeler,
07:35bu tip bir eğitim uçağına ihtiyaçları var, onun için alıyorlar.
07:39F-16 gibi veya daha yüksek seviyedeki uçaklara alamayan ülkeler,
07:44hem bu uçağı eğitim uçağı olarak hem de hafif taarruz olarak kullanabilecekleri için tercih edilebiliyor.
07:51Ondan dolayı bu ciddi bir boşluğu.
07:53Güney Korelilerin de benzer nitelikte bir eğitim uçağı var.
07:56Onunla mesela mukayese ederseniz, bu ürün hürjet fiyat-fayda dengesinde mi öne çıkar?
08:01Başka bir avantajı da var mıdır onlarla mukayese ederseniz?
08:04Şöyle söyleyeyim, tabii fiyatlar değişebilir, şartlar göre değişebilir.
08:08Ama biz overall'a baktığımız zaman, hem fiyat performansına, hem kalitesine,
08:15hem de satış sonrası desteğe baktığımız zaman bunu tüm olarak düşünmek lazım.
08:21Daha avantajlı hale geliyoruz.
08:23Bir de Türk ordusu eğer bir ürünü kullanıyorsa, bu bir prestige haline geliyor.
08:31NATO'nun da çok önemli bir ordusu.
08:33Kesinlikle. Dolayısıyla birisi o Türk ordusu almışsa, otomatikman müthiş bir referans oluyor.
08:40Çok güzel bir referans oluyor. Onu istiyor o zaman diğer ülkeler.
08:44Motorlar konusu hem Gökbey için, hem de hürjet için şu anda tedarik edilen motorlarla yola devam ediliyor.
08:52Sanıyorum Gökbey'de biraz daha yakınız, değil mi?
08:55Kendi motorlarımızın entegrasyonu ve kendi motorumuzun takılmasıyla uçması noktasında.
09:00Ki uçtu da ama ben seri üretime geçiş ve satış anlamında soruyorum bunu.
09:05Doğru söylediniz. Biz geçen sene Gökbey'imize uçurduk yerli motorumuz da TSE 1400'de.
09:11Şu anda TSE 1400'ün geliştirme testleri hızla devam ediyor.
09:152025'in sonu itibariyle biz Gökbey'imize entegre edip onları kalifikasyon ve sertifikasyon testlerine başlamış, onlarla başlamış olacağız.
09:25Büyük oranda ihracatlar o zaman yerli motorla mı olur diye anlamak lazım.
09:29Birinci seçenek olarak evet biz yerli motorla tercih edeceğiz.
09:32Öyle bir tekliflerimiz de o olacak.
09:35Müşterinin isteğine bağlı olarak belki yabancı şu anda kullandığımız motorla da...
09:41Opsiyon mu sunacaksınız müşteriye?
09:43Opsiyon olabilir. Yani eğer isterlerse yani şu veya bu sebepten dolayı.
09:46Gelişmiş ülkelerden de bir ilgi var mı? Yani batı bloğu diyelim.
09:50Avrupa'dan mesela, Latin Amerika'dan, Asya'daki bazı ülkelerden oradan da ilgiler var mı?
09:56Var. Hatta geçen Amerikalı bir firmayla dün bir görüşmemiz oldu.
10:03Onlara şunu teklif ettim. Bakın işte Meksika sınırında uğraşıyorsunuz.
10:08Oraya size aksungur verelim. Aksungurlarla o...
10:12Gözetleme faaliyetlerini yapın.
10:14Gözetleme faaliyetlerini yapın. Çünkü 51 saat havada kalan bir platform.
10:18Yani bu sizin işinizi görür.
10:20Nasıl yanıtı aldınız?
10:22Olabilirdi.
10:23Amerika Birleşik Devletleri'nden mi bahsediyorsunuz?
10:25Evet, Amerika Birleşik Devletleri'nde bir firma. Onlarla görüşmemizin esnasında.
10:28Ben bunu daha önce de söylemiştim. Askeri yetkililerle de görüştüğümüzde söylemiştim.
10:34Bu tip şeyler olur mu olmaz mı?
10:36Üzerinde çalışırsanız olma ihtimali var. Hiç çalışmazsanız olmaz.
10:40Biz şunu çok rahat söyleyebiliriz.
10:42Bugün Avrupa'daki herhangi bir ülkeye, Amerika'ya biz bu ürünlerimizi gelin sizinle beraber çalışalım, satalım diyebiliriz.
10:51O yetkinliğe, o güvene, özgüvene sahibiz.
10:56Önemli bir şey var. Ben Tusaş'ı birçok defa ziyaret ettim.
10:59Çok güzel tesisler, çok etkileniyorum, çok saygı duyduğum bir kurum.
11:03Ve orada beni en çok etkileyen şeylerden biri yapısal bölümlerdi.
11:07Yani orada siz Airbus'a, Boeing'e parçalar üretiyorsunuz.
11:11Çok önemli parçalar ve bunlar dünya devleri.
11:13Şimdi ben burada gittim Airbus A4 düzemi gördüm.
11:16Başka yolcu uçaklarına da baktım.
11:18Orada sizin şirketinizin, kurumunuzun ürettiği parçalar var.
11:21Burada yeni bir takım gelişmeler olacak mı?
11:24Hem Airbus'la hem Boeing'le bu tip işbirlikleriniz önümüzdeki süreçte devam edecek mi?
11:29Çünkü bir taraftan bakın, Türk Hava Yolları büyük siparişler veriyor.
11:32İki şirkete de yani 200'den fazla sipariş söz konusu.
11:36Şimdi biz Boeing ve Airbus'ta zaten Tier 1 tedarikçi olarak çalışıyoruz.
11:43Ve ciddi bir iş hacmimiz var. Artması potansiyeli de yüksek.
11:49Konuşuyoruz ama Boeing ve Airbus dışındaki diğer OEM'lerde bizimle görüşüyorlar.
11:54Bunlardan bir tanesini, Boom, süpersonik bir yolcu uçağı yapmaya çalışıyor.
11:59Ve bizimle şu anda uçağın belli bölgelerini...
12:03Çok önemli bir, yeni bir gelişme galiba değil mi?
12:05Bugünlerde derken, şu anda düşünce ve değerlendirme aşamasındalar.
12:11CEO'larıyla dün görüştük.
12:14Bu tip...
12:15Büyük bir iş harcımı yaratabilir mi?
12:17Tabii. Yani milyar dolardan bahsediyoruz şu anda belli bir süre boyunca.
12:21İki tane bölümden, hem uçağın iki ana bölümünden bahsediyoruz.
12:29Bunun ikisi olmayabilir belki. İkisini de bize vermiyor ama bir tanesini biz alacağımızı düşünüyoruz.
12:34Bu önemli bir gelişme bizim için.
12:36Aynı zamanda diğer firmalar, işte Brezilya'daki Embraer ve benzer firmalarla da görüşmelerimiz var.
12:46Devam ediyor.
12:48Bizim kapasitemizi biz artırmaya devam edeceğiz.
12:52Hem içerideki kapasitemizi hem de yardımcı sanayideki kapasitemizi artırmaya devam edeceğiz.
12:59Ki Türkiye'nin gerçekten üretim gücünü bütün dünyaya gösterebilirim.
13:06Ama bunu yaparken de dengeli olacağız.
13:08Çünkü bizim gördüğünüz gibi birçok ürünümüz var ve bunları bizim üretip teslim etmemiz lazım.
13:15Özellikle kendi ülkemizdeki ihtiyaç, kuvvetlerimizde ihtiyaç duyan birimlere.
13:21Dolayısıyla bu dengeyi de kaçırmadan iki tarafı da götüreceğiz diyebilirim.
13:27Önemli. Geçelim efendim bu tarafa doğru.
13:30Atak Helikopteri'nin önündeyiz.
13:33Önemli bir başarı ortaya koydunuz Atak Helikopteri ile.
13:36Son durum nedir? Bugüne kadar kaç tane Atak Helikopteri üretildi ve teslim edildi?
13:41Atak Helikopteri gerçekten başarılı bir ürün.
13:45Şu ana kadar biz 80'nin üzerinde hem yurt içindeki kullanıcılara hem de yurt içindeki kullanıcılara bu helikopteri verdik.
13:54Şu andaki yaklaşık olarak 24 tane daha yapılıyor.
13:57Biz 110 civarında bir platformu şu an itibariyle üretmiş olacağız.
14:02Ama birçok ülkeyle de görüşmemiz devam ediyor.
14:05Hem Afrika'dan, Orta Doğu'dan, Asya'dan, Pasifik'ten görüşmelerimiz devam ediyor.
14:11Onların da yüksek ihtimalle olanlar da var. Hakikaten ciddi ihtimalle olanlar da var.
14:18Şu anda başlangıçta olanlar da var.
14:21Biz Atak'tan memnunuz ve şunu çok rahat söyleyebiliriz.
14:25Kendi sınıfındaki en iyi helikopter diyebiliriz.
14:28Bu konuda kendi sınıfında en iyi helikopter diyebiliriz.
14:32Hem rüştünü ispatladı.
14:33Hem rüştünü ispatladı.
14:34Farklı sahalarda kullanıldı.
14:35Farklı sahalarda kullanıldı.
14:36Kullanıcı memnun.
14:37Kullanıcı memnun.
14:38Bakım işletme maliyetini?
14:40Daha düşük.
14:41Daha düşük.
14:42Diğerlerine zarar.
14:43Daha düşük.
14:44Tabii bizim de hem yurt dışında hem yurt içinde yine satış sonrası hizmetlerimizde kaliteli olduğu için bu iyi bir tercih nedeni oluyor.
14:58Bu bir tabii sistem olarak bakmak lazım.
15:00Bir tarafta Roketsan diğer tarafta Sarsılmaz gibi.
15:03Türkiye'nin önüne giren diğer savunma sanayi kuruluşları da kendi sistemlerine entegre etmiş oluyor.
15:09Daha doğrusu siz onları entegre ediyorsunuz değil mi?
15:11Evet.
15:12Bu mühimmatların hemen hemen hepsi Roketsan'dan, YMEK'den geliyor.
15:17Bizim diyeceğimiz ürünler.
15:1920 bin elektrik topunu yurt dışından temin ediyorduk ama alamadık.
15:25Kestiler.
15:26Biz de kendi topumuzu ürettik.
15:28Şu anda Sarsılmaz'la ortak olan TRM Katronics'in ürünü olan bir topla teslimatlarımızı yapıyoruz.
15:36Aselsan'ın...
15:37Performansı nasıl?
15:38Gayet iyi.
15:39Gayet iyi.
15:40Yani bizi aslında bu ambargolar ve örtülü veya açık ambargolar birçok konuda kapasitemizi, yeteneğimizi geliştirmemizi sağlıyoruz.
15:46Biz İHA ve SİHA'ların optiklerinde de değil mi bu noktaya geldik?
15:49Tabii tabii.
15:50Yani şu anda bu ürünlerde biz Aselsan'ın Aselfilir'ini kullanıyoruz.
15:55Evet.
15:56Gayet başarılı bir ürün.
15:58Hem İHA'larımızda hem helikopterlerimizde bu ürünleri kullanmaya devam edeceğiz.
16:03İhallik oranlarımız arttı yani ilk dönemlerde mukayese edecek olursak.
16:07Çok arttı.
16:08İlk başladığımızda neredeyse %50'lerin altında olan bir şey.
16:13Şimdi %70-80'lere doğru gidiyor.
16:15Hele hele bazı platformlarda %100'e gideceğiz inşallah.
16:18Öyle mi?
16:19Çok iyi oranlar.
16:21Mesela Gökbey'de motoru da biz yaptığımız zaman...
16:24%100'e yakın bir oran.
16:26Şimdi malzemeleri yurtdışından aldığımızı sayarsak, onları düşünmemiz gerekir dersek
16:31o zaman %100'e hiçbir zaman olamayacak zaten.
16:34Çünkü her şey Türkiye'de üretilmiyor.
16:36Aslında onu savunma sanayinde yani kamuoyunda biraz öyle bir beklenti oluyor.
16:40İşte her şeyi burada yapalım.
16:41Ama gerçekçi ve bazen de çok yani maliyet odaklı bakıldığında doğru da olmayabilir.
16:46Gerçekçi değil.
16:47Kamuoyunun onu biraz daha belki anlamaya çalışması lazım.
16:51Orada önemli olan şey şu.
16:52Yani bu ürün bizim mi?
16:54Sorusunun cevabı tasarımı benim mi?
16:56Fikri mülkiyet hakları bana ait mi?
16:58Benim mi? Benim.
16:59Ben istediğim değişikliği istediğim zaman yapabiliyor muyum?
17:02Tasarruf hakkı bende.
17:03Kesinlikle.
17:04Kimseye sormak, kimseden izin almak istemiyorum.
17:06Aynı zamanda bir yerden bir malzemeyi bir an sistemi alırken verilmediği durumda
17:11hemen başka bir yere gidip oradan o işi temin edebilirim.
17:14Evet zaman kaybedebilirim ama yapabiliyor muyum?
17:16Yapabiliyor muyum? Benim için bitmiştir.
17:17Efendim 10 ton civarında değil mi bu?
17:19Bu 10 tonluk bir helikopterimiz.
17:22Bunlar da proje aşamasında atak 2 ve 10 ton genel maksat helikopter.
17:28Bunlar kardeşler ama şu anda şöyle bir değişiklik yaptık.
17:31Bundaki ihtiyaç daha acil olduğu için Orman Bakanlığı'na biz
17:36Orman Genel Müdürlüğü'ne şu anda 8 tane su yangını söndürme helikopteri yapıyoruz başladık.
17:44Bunu öncelikli mi?
17:45Bunu önceliklendirdiniz.
17:46Ama zaten bunun da yarısını yapmış oluyoruz.
17:48Şu anda 2026 içerisinde inşallah bunun uçtuğunu göreceğiz.
17:53Airbus'un A400M askeri nakliye veya kargo uçağı çok amaçlı ve önemli ve güzel de bir uçak.
17:59Bizim ülkemizde 10 adet bulunmakta.
18:02Siz de bunun üretim ortaklarından birisiniz.
18:06Önemli bir parça üretiyorsunuz, ürettiniz.
18:09Daha belki önümüzdeki süreçte sizin üretimleriniz devam edecek mi gibi görünüyor?
18:16Ne dersiniz o konuda?
18:18Proje devam ettiği sürece şu anda devam ediyor görünüyor.
18:21Biz şurada gördüğünüz hafif renklendirilmiş parçaları biz genelde bunları kırmızıyla gösteririz ama daha iyi anlaşılsın diye.
18:29Burada da anlaşılıyor.
18:30Biraz farklı gri alanlar.
18:33Şu arka tarafta kanadın üzerinde, kuyrukta.
18:37Farklı renkli olanları.
18:41Şunlar şu bölüm ve şu bölüm ülkemizde üretiliyor.
18:45Altındaki kısım da bizim ülkemizde.
18:48Burası.
18:49Şu kapı.
18:50Bakın şurası.
18:51Bunlar bizim.
18:53Bu sadece üretimi değil.
18:54Tasarımı da burada yapılıyor.
18:56Biz hem tasarım ortağıyız hem üretim ortağıyız.
18:58Yani bu sınıfta dünyanın en önemli uçaklarından biri.
19:01Türkiye'de bu parçaların Türkiye'de üretilmesi bizim mühendislik ve tasarım sınıfımızda da bir ligde olduğumuzu bize gösteren bir şey değil mi?
19:09Aynen.
19:10Biz artık bu tip, şurası önemli bir bölüm.
19:14Biz belki hatırlarsanız F-35'li de burasını üretiyoruz.
19:20F-35'in.
19:21Doğru.
19:22Programı ortalama süreci.
19:24Yani toplam hacim açısından bakıldığı zaman da önemli bir hacme tekabül ediyor.
19:28Önemli bir hacme ve kritiklik anlamında da önemli bir nokta.
19:34320 sınıfı uçaklarda.
19:35Airbus uçaklarında.
19:36Yolcu uçaklarında da benzer şeyler, kısımları biz yapıyoruz ve Airbus'a gönderiyoruz.
19:44Dünyanın herhangi bir yerindeki insanlar o uçaklara bindikleri zaman aslında Türkiye'nin bir katkısının bir şeyi var.
19:50Tabii tabii.
19:51Yani şunu çok güzel.
19:52Yani bizim uçağımızda uçuyoruz diyebilirler.
19:54Gurur verici.
19:55Ben bazen düşünüyorum onu uçarken.
19:57Efendim şimdi Aksungur var burada.
19:59Anka var.
20:00Ve Anka'nın yeni serileriyle devam ediyor süreç.
20:03Şimdi Türkiye çok başarılı oldu.
20:07İHA ve SİHA'lar kategorisini.
20:09Dünyada en iyilerden biri haline geldik.
20:11Sizin de bu başarıda önemli bir katkınız var.
20:14Diğer taraftan tabii Baykar önemli üreticilerinden bir tanesi Türkiye'nin.
20:18Onların da çeşitli grup segmentlerde önemli ürünleri oldu.
20:22Hem Baykar'ın hem TUSAŞ'ın Türkiye'yi yukarı çıkardığı bir alan bu.
20:26Tebrik etmek gerekir.
20:28Bunlarda yerlilik oranları ne durumda?
20:31Projeler hangi aşamada şu anda?
20:33Şimdi belki bunlar bizim en yerli ürünlerimiz diye başlayayım ben.
20:38Çünkü Aksungur'la başlayacağım.
20:40Şimdi Aksungur esasında Anka'nın ağabeyi.
20:43Yani Anka 2 olarak görülür.
20:45Aradaki fark esasında Anka'nın tek motor arkadan çekişti.
20:50Aksungur'un da çift motor arkadan yetişti, önden çekişti diyebiliriz.
20:56Onun dışındaki yani bütün aksamı, gövdesi, içindeki ekipmanlar, motorları, yer istasyonları her şey ortak.
21:08Aynı.
21:09Bu bize müthiş bir avantaj sağlıyor.
21:11Şu anda Aksungur'larımız bizim PD-170T'nin üretmiş olduğu PD-170'lerimiz de uçuyor.
21:19Yani tamamen yerli bir platform diyebiliriz.
21:22Bu sizin toplam gelirleriniz ve satışlarınız içinde IASIA grubunuz en önemli porsiyonlardan biri olacak gibi mi görünüyor?
21:31Şöyle söyleyeyim.
21:32Şimdi Tusaş'ın 3 tane ana birimi şu an için bugün itibariyle seri üretim yapıyor.
21:40Bunlardan bir tanesi işte ticari projeler dediğimiz Airbus, Boeing.
21:44Onlar zaten baştan beri yapısallar diyorum.
21:47İkincisi helikopter.
21:49Şurada az önce konuştu.
21:51Üçüncüsü de IASIA grubu.
21:55Üçünün de şu anlık katkıları bizim ciromuza katkıları birbirine yakın.
22:02Ankara 3'ten bahsedelim efendim.
22:04Olur.
22:05O da yapısal olarak daha farklı kategoride bir hava aracı.
22:09Evet.
22:10Görenleri çok hoşuna giden bir hava aracı bu.
22:12Evet.
22:13Daha füturistik bir izlenim uyandırıyor.
22:15Kuyruksuz olmayası herhalde insanların enteresan bir görünmezlik algısı oluşturuyor.
22:21Bir de önceki zamanlardaki bilim kurgu filmlerini çağrıştıran bir şey de var.
22:25Özelliği de var yapısal olarak bakıldığı zaman.
22:27Ne söylenemiyorlar efendim?
22:28Ne durumda bu proje şu anda?
22:30Şimdi Anka 3 şu anda iki tane prototiple uçuyor.
22:34Geliştirme ve zarf açma testlerini ifade ediyor.
22:39Zarf açmadan kastımız nedir?
22:41Şimdi bu uçaklar değişik irtifalarda, değişik hızlarda, değişik hava koşullarında
22:47ve değişik manevra kabiliyetlerini yapmak üzere test ediliyorlar.
22:51Bunu her geçen gün her uçuşta farklı farklı alanlarda test edip
22:56işte yükseklikini artırıyoruz, hızını artırıyoruz, taşıdığı yükü artırıyoruz vs.
23:01zarf açma.
23:02Ondan sonra da görev sistemlerini yükleyip bu üzerinde gördüğünüz bir süper şimşek olabilir.
23:09Bu yine üzerinde gördüğünüz bir süper şimşek dediğimiz.
23:13Bu şu anda bu tarafta görünen bir som füzesi.
23:17Som füzesi yani roketsi.
23:19Sagi'nin yaptığı bir şey.
23:21Evet şu.
23:23Efendim yine diğer mühimmatlarımız da var burada.
23:26Bu değişik değişik mühimmatlar da konabiliyor.
23:28Artı bunun bir özelliği de içine mühimmat alabiliyor.
23:34Yani doğrusu ile görünmezliğini maksimum seviyeye çıkarabiliyoruz.
23:38Dolayısıyla bizim iki ürünümüz yani görünmezliği konusundaki bilgiyi birikimimizi
23:41hem bu platformda hem de Kaan'da şu anda geliştirmeye açıldı.
23:46Kaan beşinci nesil olduğu zaman olacağı için böyle bir durumu var.
23:51Peki bunun üretimi ve ihracatı konusunda ne zaman acaba?
23:57Bu daha yeni şu anda dediğim gibi biz bunu ilk önce Türk Hava Kuvvetleri'nin
24:04ihtiyaçlarına yönelik olarak geliştirip onlara bir deneme testleri yaptıracağız.
24:11Bu arada körfez ülkelerinden ciddi bir ilgi de var.
24:16Bu Ankabuç'a mı efendim?
24:18Ankabuç'a.
24:19Hatta bir sonraki adımı da beraberce yapıp geliştirelim diye teklifler de var.
24:25Helikopterin önüne alayım bu kadar emek verdiğiniz bir projede yakın olalım uzaklaşmayalım fazla.
24:30Şimdi efendim artık toparlayacağız çok da güzel bilgiler verdiniz.
24:34Şu anda burada değil ama dışarıda Kaan var.
24:38Kaan'ın prototiplerinden biri var.
24:40Kaan Türk savunma sanayinin en büyük ve en önemli verdiğimiz projesi.
24:44Denemidir herhalde değil mi? Ne durumda?
24:46Kaan projesi sadece esasında bir uçak projesi değil.
24:49Kaan aynı zamanda bir ekosistem projesi.
24:52Yani biz birçok alt sistemi Kaan'da yerli olarak ürettik taktık kullanıyoruz.
24:57Bilgemi, Aselsan'ı, Volt'u, Tac'ı ve adını sayamadığım şu anda aklıma gelmeyen birçok yerli yüklenicimiz projeye hizmet veriyor, katkı sağlıyor.
25:06Kaan şu anda birinci prototipi yani P-0 dediğimiz prototip şu anda görüyorsunuz uçan o.
25:12P-1 ve P-2 de önümüzdeki yılın ikinci yarısında inşallah ayaklar üzerinde görüp hatta sene sonuna kalmadan da uçtuğunu görebiliriz.
25:23Onun için çalışıyoruz.
25:252028 şu anda bizim ilk teslimatı yapacağımızı planladığımız yıl.
25:30Ama bu şu veya buradaki gecikmeler, aksamalar, testlerdeki aksamalardan dolayı 2029'da kalır mı?
25:38Kalabilir ama 2039 olmayacak konusunda hemfikiriz.
25:42Bu tip projelerde 6 ay bir sene çok fazla şey değil, uzun bir süreler değil.
25:50Bunlar çok rahat gördüğümüz, yıllar mertebesinde sakmalarını gördüğümüz projeler.
25:56Biz inşallah bugüne kadar geldiğimiz hızı da dikkate alarak ki Kaan'ın ilk...
26:04Şunu da görebiliriz belki en azından insanlar burada bir görsünler.
26:08Kaan'ın ilk parçasının Talaşlı İmalat'a başlamasından 14 ay sonra iniş takımları üzerine kondu.
26:1822 ay sonra da uçtu.
26:20Bu arada çift motorlu bir uçak olduğunu hatırlatalım.
26:24Mesela izleyicilerimiz gözünün önüne canlandırsınlar.
26:27F-16 tek motorlu bir uçak.
26:29F-35 de tek motorlu.
26:31Tabii F-35 de öyle.
26:33Bu F-22 gibi o da çift motorlu uçaklar olarak baktığımız zaman.
26:37Şimdi sizin bir açıklamanızı gördüm.
26:41F-22'den bile daha iyi olacak diye.
26:43Dedim ki dünyanın en iyi uçaklarından biridir F-22.
26:47Amerikalılarda pek kimseye de verme niyetinde de değiller onu.
26:51Doğrusu memnun oldum ama çok iddialı bir hedef değil mi? Ne dersiniz?
26:55Şöyle söyleyeyim.
26:57İlk başta baktığınızda çok iddialı bir...
26:59Çok bir dikkatimi çekti o başlık.
27:01Şunu söyleyeyim. F-22 1980'lerde tasarlanmaya başlandı.
27:06Neredeyse tasarımı bizim zamanımız yaklaşık 40 sene, 35 sene öncesi bir zamandayız şu anda.
27:15F-22'nin sürecine alıştık.
27:17Şimdi o süreç içerisinde ciddi gelişme, teknolojide çok ciddi gelişmeler oldu.
27:22Radarlar değişti, yaklaşımlar değişti, kokpitler değişti.
27:27Hatta tasarımlar daha iyileşti.
27:30F-22 zamanının ve hatta bugüne kadar ki belki yapılmış en iyi uçak diyebiliriz.
27:37Ama bizim buraya ekleyeceğimiz sistemler, radar sistemleri, aviyonikler, sensörler vs.
27:46Onların bir kısmı F-22'de olmayacak.
27:49Daha güncel olması, günümüze yakın tarihte üretilecek olan bir uçak olması sebebiyle avantaj yönleri var.
27:55Öyle anlamak lazım.
27:57Yoksa her şeyle F-22'den iyi olacağını iddia etmek biraz yanlış olur.
28:04Bir de uçakları böyle elma elma, armut armut gibi de çok mukayese etmesinler izleyiciler.
28:09Çünkü her uçağın bir rolü var, bir misyonu var.
28:12Bazıları bazı alanlarda çok iyi olabiliyor, bazı alanlarda daha mütevazı bir performans ortaya koyuyor.
28:18Değil mi?
28:19Aynen doğru.
28:21Ama şunu da söylemek isterim.
28:23Kaan bizim uçağımız.
28:25Doğru. Ve heyecan yaratıyor.
28:27Heyecan yaratıyor.
28:28Yani sokaktaki vatandaşlarımız sosyal medyada bir paylaşım yapıyoruz.
28:31Hemen herkes diyor ki Kaan, Kaan, Kaan diye böyle bir sahiplenme var.
28:35Bu sizin işinizi biraz kolaylaştırdığı gibi ben biraz da stres yarattığını düşünüyorum.
28:40Projeyi hızlandırma noktasında da size çok şey geldiğini, baskı geldiğini, talep geldiğini görüyorum.
28:46Bu bir yönüyle motive edici olabilir.
28:48Bilmiyorum ne dersiniz bu konuda?
28:50Motive edici tarafı daha yüksek onu söyleyeyim.
28:53Çünkü insanlardaki teveccühü görüyorsunuz.
28:55İnsanlardaki sahiplenmeyi görüyorsunuz.
28:59Bizim diyor, bu uçak benim diyor.
29:01Kendisiyle özdeştiriyor.
29:03Bu çok güzel bir şey.
29:05Yani o insanlara mutluluğu yaşatmış oluyorsunuz.
29:09Dolayısıyla bizim için müthiş bir motivasyon kaynağı bu.
29:12Evet, baskı oluşturuyor ama oluşturuyor.
29:16Oluşturmuyor desem doğru olmaz.
29:18Ama motivasyon kısmı daha fazla diyebilirim.
29:21Efendim çok önemli bilgiler paylaştınız.
29:23İlk sohbetimizi yaptık.
29:24Daha sonraki programlarımızda da daha detaylı konuşuruz.
29:27Sizde haber ve proje çok.
29:29Onları detaylandırırız.
29:31Çok teşekkür ediyorum.
29:32Ben de çok teşekkür ediyorum.
29:33Çok sağ olun.
29:34Londra'da gerçekleştirdik.
29:35Sayın Mehmet Demiroğlu ile TUSAŞ.
29:38Genel müdürü birçok platformu enine boyuna konuşma şansımız oldu.
29:42Bu röportajı izlediğiniz için hepinize çok teşekkür ediyorum.
29:46Hoşçakalın.