Dış Politika Analisti Aydın Sezer yorumladı_ İsrail Dışişleri Bakanı'nı o paylaşımının anlamı ne_
Category
🗞
NewsTranscript
00:00Cumhuriyeti ve ikramlarına hoş geldiniz sevgili seyirciler.
00:18Orta Doğu'da tansiyon düşmüyor.
00:20Arda arda patlak veren çatışmalar, İsrail'in sert tutumu ve bunun yanı sıra dikkat çekici bir unsur da
00:27İsrail Dışişleri Bakanı'nın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nu etiketleyerek bir paylaşım yapması
00:35ve Ekrem İmamoğlu'ndan da elinde çocuk kanı olanlardan demokrasi dersi alacak değiliz demesi.
00:42Bunları konuşacağız, gündemi değerlendireceğiz.
00:44Konuğumuz dış politika analisti Aydın Sezer. Hoş geldiniz.
00:48Hoş bulduk, iyi yayınlar diliyorum. Teşekkürler.
00:52Aydın Bey öncelikle programı açarken de bahsettiğim gibi İsrail Dışişleri Bakanı,
00:58İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nu etiketleyerek bir tweet paylaştı ve
01:04üç farklı dilde paylaştı bu tweeti İbranice, İngilizce ve Türkçe olarak.
01:09Ekrem İmamoğlu'ndan da sert bir yanıt geldi. Peki siz bu tweet olayını ve gelen cevabı nasıl yorumluyorsunuz?
01:16Erdem Bey bu karşılıklı tweetler ve İsrail'li bakanların özellikle de Dışişleri Bakanı'nın kullandığı dil,
01:24üslup, içerik yeni bir konu değil. Öteden beri bu süreç devam ediyor.
01:30Ne zaman Sayın Cumhurbaşkanı İsrail veya Netanyahu'ya yönelik eleştiriler gündeme getirse
01:37anında İsrail'li yetkililerden cevap geliyor.
01:41Buna alışmıştık, bu bir rutin haline geldi.
01:44Bu defa sizin de belirttiğiniz üzere İsrail Dışişleri Bakanı Erdoğan'a verdiği cevabı ki başta zaten Erdoğan'ın X adresi etiketti.
01:55Bu defa oraya Ekrem İmamoğlu'nu da ekledi.
01:59Dolayısıyla bu yeni bir gelişmeydi ve buradan amaç bence Ekrem İmamoğlu üzerinden
02:08konuyu Türkiye'de daha da tartışılır, tartışmalı bir hale getirmekti.
02:14Bunu da başardı. Tüm medyada bu konu tartışılıyor.
02:19Öncelikle şunu belirtelim, İsrail'li bakanın yaptığı bu davranış oldukça zeki, çok iyi düşünülmüş ve hazırlanmış bir girişimdi.
02:31Çünkü Ekrem İmamoğlu'yla Erdoğan arasındaki itirafları ve sorunları biliyor.
02:37Ekrem İmamoğlu'nun Türkiye'nin müstakbel Cumhurbaşkanı olabileceğini de değerlendiriliyor olmalı ki Ekrem İmamoğlu'nu etiketledi.
02:46İçerikle ilgili konularda yorum yapmaya aslında gerek yok.
02:51Ama Türkiye'nin bir diktatörlüğe dönüştürülmesinin gerekçesi olarak sadece Hamas ve veya İsrail'i göstermesi zaten ayrıca vahim bir hata.
03:05Bunu ifade etmekte yarar var.
03:07Zira evet Hamas'ı ve Haniye'yi belli başlı ülkeler terör örgütü ve terör örgütü lideri olarak tanımlasalar da Türkiye'de böyle bir karar yok.
03:18Bu nedenle zaten yas da ilan ettik.
03:20Ekrem İmamoğlu'nun verdiği cevap da oldukça iyi oldu, makul ve mantıklı oldu.
03:27Çünkü İsrail Dişişleri Bakanı bu tweetiyle Ekrem İmamoğlu'nu özellikle AKP'lilerin, özellikle yandaş medyanın önüne atmış oldu.
03:37Yani Ekrem İmamoğlu'nu bir anlamda hedef göstermiş oldu.
03:41Dolayısıyla İmamoğlu da buna cevap vererek bu tartışmaya taraf olmadığını belirtmekte kalmadı.
03:48Özellikle Filistin özgür olduğu zaman daha iyi bir dünya olacak söylemiyle de gereken cevabı da vermiş oldu.
03:56Bence fazla büyütülmesi gereken bir olay değil.
04:01Ama Erdoğan'la İsrail Dişişleri Bakanı arasındaki bu tartışmalar, bu üslup, bu dil öteden beri devam ediyor.
04:10Burada şunu da sormak gerekiyor.
04:13Zaten son dönemlerde İsrail ve Türkiye arasında bir gerilim vardı.
04:17Bu atılan tweetten sonrasında gerilim tırmanacak mı sizce?
04:21Ben sanmıyorum.
04:23Türkiye'de İsrail arasında bir gerilim var ama bu gerilimin kaynağı ve bu gerilimin sergilenmesi konusu Türkiye'de çok geniş halk kitleleri tarafından benimsenen bir konu değil.
04:36Bu konuda sosyal medyadaki mesajlara bakıldığında da bu görülebilir.
04:42Ama Hamas üzerinden, Haniye üzerinden AKP'nin, Erdoğan'ın, AKP siyasetçilerinin tümünün İsrail'e yönelik yaklaşımları malum.
04:54Özellikle yaz ilan edilmesi olayında birçok Türk vatandaşının olduğu gibi şahsen ben de bir Türk vatandaşı olarak bu yaz olayını son derece gereksiz, abartılı olarak buluyorum.
05:08Dolayısıyla Türkiye'de hala sağduyusunu koruyan bir kamuoyu var.
05:13Bu Netanyahu'yu ya da İsrail'i olumlamak değil.
05:17Netanyahu'da İsrail'de bir terör devletinin başbakan olarak çok rahatlıkla niteliyebiliriz.
05:24Ama bunun tüm İsrail halkına yönelik bir açıklama olarak ya da bir yaklaşım olarak sergilenmesi son derece yanlış.
05:36Tabii Orta Doğu'da işler kızışıyor hatta tansiyon düşmüyor dedik programı açarken.
05:43Şöyle bir şey gördük. Daha doğrusu İran basınından İran medyası televizyonları bir askeri savaş hazırlığı videosu yayınladı.
05:52Tüzeleri gösterdiler. Özel harekat askerlerinin savaşa hazırlandığını gösterdiler ve şunu söylediler.
05:59Bugün değilse yarın, yarın değilse bir sonraki hafta İran ve İsrail arasında bir savaş patlak verecek mi?
06:07Orta Doğu yeni bir savaş görecek mi?
06:10Şimdi bu hadiye suikastiyle beraber alevlenen bir tartışma konusu oldu.
06:18Hatırlanacağı üzere geçtiğimiz aylarda İran'ın Şam'daki diplomatik altyapısına yönelik saldırılardan sonra da benzeri tartışmalar yaşanmıştı.
06:29Ve İran bir gece İsrail'e yüzlerce drone ile füze ile saldırdı.
06:34Ama olay bir şekilde fazla büyümeden ve İsrail'de ciddi bir tahribata yol açmadan kapandı.
06:44Şimdi Erdem Bey, hadiye suikastini tek başına incelerken hem Lübnan'da hem Gazze'de dünyanın çeşitli yerlerinde
06:53Hizbullah, Hamas, İranlı askeri yetkililere özellikle Suriye'dekilere yönelik
07:01İsrail'in nokta atışlarıyla bazı hedefleri bertaraf ediyor olmasını aslında barışın önünde bir mıntıka temizliği olarak da düşünebiliriz.
07:13Böyle de görebiliriz. Bu zimni bir uzlaşma ve veya anlayış birliğiyle gerçekleştiriliyor da olabilir.
07:22Burada tabii ki spekülasyon yapıyoruz bunun altını çizelim. O nedenle de ihtiyatla karşılanmasına da istirham ederim.
07:31Ancak son bir haftada meydana gelen suikastların tamamı olası bir İsrail-Filistin barışından sonra ortaya yeni sorun odaklarının çıkmamasını da sağlayacak bir şekilde gidiyor.
07:46Bunu da Filistin devlet başkanı Avas'ın yaklaşımından, söyleminden hatta Haniye'nin hem İran hem Katar'daki cenaze törenlerine katılmayışından da anlayabiliriz.
07:58Burada tabii hasta olma ihtimali de var. Bunu da bir pay olarak bırakmak gerekiyor.
08:05Ancak Haniye suikasti sadece İsrail'de ya da Haniye'yi ve Hamas'ı terör örgütü ve lideri olarak tanıyan batıda değil,
08:13Arap dünyasında da çok büyük bir memnuniyet yarattı.
08:17Bunu da gözden kaçırmamak gerekiyor. Çünkü Hamas'ın temsil ettiği ideoloji Orta Doğu monarşileri açısından ciddi bir tehdit olarak görülüyor.
08:28Her ne kadar Türkiye için bu böyle olmasa bile Arap ülkelerinin çoğunun hatta büyük bir çoğunluğunun bu noktada olduğunu söyleyebiliriz.
08:39Zaten cenaze törenine katılanlar veya yas ilan edenler listesine bakıldığı zaman da bu durum açıkça görülmektedir.
08:48Dolayısıyla İran'ın tek başına İsrail'e yönelik elbette Hizmullah ve Husilerle ya da yerel vekilleriyle birlikte bir topyekun saldırıya girişmesi tartışılıyor.
09:01Dün akşam ben de izledim. İran'da hatta dün balistik füzelerin ateşlendiğine dair haberler dahi geldi.
09:08Asparagas çıktı. Ama bunları İsrail açısından önleyecek çok ciddi bir ABD, İngiltere desteği var.
09:17Zaten takviye de yapıyorlar. Dolayısıyla ben bir topyekun günlerce, aylarca sürecek bir topyekun savaşı olası görmüyorum.
09:27Evet saldırı gerçekleştirilebilir ama bu da tabi İran'ın kendi kamuoyu açısından, özellikle bu suikastin Tehran'da gerçekleşmesinden sonra uğradığı itibar kaybı açısından toleredilmesi gerekiyor.
09:42Ben sanırım bunu ABD'de, İngiltere'de, İsrail'de haklı görüyorlar diye düşünüyorum.
09:50Ben bu mıntıka temizliği olarak tabir ettiğim, özellikle belirli kişilere ve hedeflere yönelik suikastlerin barışa da çok yakın olduğumuz anlamına geldiğini düşünüyorum ayrıca.
10:08Aydın Bey son olarak, Orta Doğu dedik yani bir kaosa doğru sürükleniyor. Peki bu kaos yani ortaya çıkan çatışmalar, savaşlar Türkiye'ye de sıçrayabilir mi önümüzdeki dönemlerde?
10:23Ben şahsen ihtimal vermiyorum. Türkiye'nin burada bir taraf gibi özellikle yüksek perdeden söylemlerini de iç kamuoyuna yönelik mesajlar olarak değerlendiriyorum.
10:35Öteden beri böyle değerlendiriyorum. Çünkü bizim İsrail'e yönelik politikamızdaki zikzaklardan sonra, özellikle 7 Ekim Hamas saldırısındaki zikzaklardan sonra Hamas konusu, İsrail saldırıları konusu Türkiye'de çok kullanışlı bir iç gündem maddesi haline geldi.
10:55Evet orada bir insanlık dramı var. Evet orada çocuklar ve kadınlar öldürülüyor. Buna insan olan hemen herkes zaten karşı çıkıyor. İsrail'i de Netanyahu'yu da lanet diyor.
11:06Ancak Türkiye'de özellikle işte ticaret kesildi mi kesilmedi mi gibi tartışmaları da dikkate aldığımızda bunun Türkiye'nin içinde bulunduğu iktisadi koşullarda olağanüstü bir iyi gündem maddesi olduğunu düşünüyorum.
11:23Bu nedenle de abartılıyor. Ben Filistinlilerin tümününde Türkiye'nin bu yaklaşımdan mutlu olduklarına ya da hayır ağırlıkla karşıladıklarına asla ihtimal vermiyorum.
11:35Zaten öyle olsaydı Mahmut Abbas bugüne kadar Türkiye'ye gelmiş olurdu. Mahmut Abbas'ın gelme işini Türkiye Cumhurbaşkanı bir serzeniş olarak açıkladı kamuoyuna.
11:46Ve şimdi ayın 15'inde gelecek ve mecliste milletvekillerine hitap edecek. Kim bu? Filistin devlet başkanı. Kim bu? Haniye'nin cenaze törenine katılmamış bir adam.
11:58Dolayısıyla meclisteki konuşmalar sırasında da umarım inşallah o günde tartışacağımız farklı diplomatik skandallara ya da farklı diplomatik gelişmelere tarafı olmayız diye düşünüyorum.
12:16Çok teşekkürler. Değerli görüşleriniz için eklemek istediğiniz bir şey yoksa siz de dilerseniz burada noktalayalım programı.
12:23Lütfen. Lütfen. Teşekkür ediyorum davetiniz için tekrar.
12:26Teşekkür ederiz. Sağ olun.
12:28Evet sevgili Cumhuriyet TV izleyicileri Aydın Sezer konuğumuzdu.
12:32Orta Doğu'daki gelişmeleri değerlendirdik. İsrail Dışişleri Bakanı'nın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nu etiketleyerek attığı tweet'i değerlendirdik.
12:42Şimdilik aktarabileceklerimiz bu kadar. Burada noktalayalım başka bir programda görüşmek üzere.