Enflasyon, temmuzda aylık bazda yüzde 3,23 olurken yıllık bazda yüzde 61,78'e geriledi
https://haberglobal.com.tr/ekonomi/enflasyon-rakamlari-aciklandi-366757
https://haberglobal.com.tr/ekonomi/enflasyon-rakamlari-aciklandi-366757
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Geldi bu arada, aylık tarafta 3.23, yıllıkta da %61.78, aslında beklenti dahilinde değil mi 3.23?
00:103.23, evet şu an işte beklenti, az önce ortalamasını bahsettik, 3.51.
00:14Onun biraz altında.
00:15Evet yani ortalamanın altında, beklenti aralığının içinde yani en düşük ihtimalle %3 olur diyen vardı ankette.
00:23%3, 3.23 geldi, en yüksek ihtimal, yani en yüksek tahmin ortaya koyan ekonomistler ankette, %4.5 görmüştü.
00:31Orada da onun tabii ki altında geldi.
00:33Yine beklentilerin, yani ortalama üzerinden bakarsak, beklentinin bir miktar altında olduğunu bu açıdan görebiliyoruz.
00:41Geçen ayki veri daha net bir şekilde beklentinin altındaydı, en iyimser beklentinden biriydi.
00:46O tabloya bakarsak ona kıyasla biraz daha beklentinin altında kalmış durumda.
00:50Ama sonuca bakarsak 3.2, 1.64, 2'ye katlandı.
00:54Yani 1.64, bir önceki aya göre aylık enflasyon iki kat daha yüksek geldi, onu da söylemek lazım.
00:59Neye etkisi bu?
01:00Tabii burada biliyorsun vergiler, elektrik zammı bunlar, ana faktörler.
01:04Ama bunun böyle olacağı zaten tahmin ediliyordur.
01:07Yani bunun etkisi şu anda piyasa tarafını sürpriz yaratan türden verimi.
01:10Hayır değil, Merkez Bankası da özellikle son para politikası kurulu toplantısında buna işaret etti.
01:15Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Sayın Akçay, Cevdet Akçay'ın yorumları yine
01:19Temmuz enflasyonunun nispeten yüksek çıkabileceğini işaret etmişti.
01:23Bu şu an çok Merkez Bankası'nın yolunu, düşüncesini, para politikasını şu aşamada
01:31gözden geçirmesini gerektirecek türden bir enflasyon değişimiymiş gibi görünmüyor.
01:36Ama tabii biz ayrıntılara bakabiliriz.
01:38Mesela aylık enflasyonun tarafına 3.23 geldiğini gördük.
01:41Beklentiyi daha doğrusu ortalama yukarı çeken alanlar ne?
01:44Mesela konutla ilgili yüzde 8,08.
01:48Burada elektrik tarafının bir etkisinin olduğunu tabii ki görebiliyoruz.
01:51Yani konut derken bir kez daha hatırlatalım.
01:53Konutla ilgili tüm harcamalar değil mi?
01:54Tabii elektrik, doğalgaz yani konutu ilgilendiren harcamaların burada fiyat değişimlerini gösteriyor.
01:59Yüzde 8,8'i de aylık enflasyonun liderliğini yapmış.
02:03Alkol içecekler yüzde 5,84 ki konut tarafı tabii enflasyonu, sepeti en çok etkilen 3 kalemden bir tanesi.
02:10Biri konut, biri ulaştırma, biri de gıda biliyorsun.
02:13O yüzden birinin sırada olmasında çok bir etkisi var enflasyonu yükseltmesi açısından.
02:18Mesela ulaştırma yine 3,82 aylık yine ortalamanın üzerinde.
02:21O da ortalamanın yukarı çeken bir tabloyu işaret etmiş.
02:24Gıda 2,07 ortalamanın altında.
02:27Yine düşük müdür? Düşük değildir tabii ki. İkili bir gıda fiyat artışı.
02:31Ama ortalamanın biraz altında kalması en azından bu aylık enflasyonu sürükleyici tarafın bu kez gıda olmadığını bize gösteriyor.
02:38Ama gıda tarafı hep biliyorsun bir kanayan yara derler ya hep orada kalan bir sorun.
02:43Yani o önümüzdeki dönemde de aylık enflasyonlar düşse bile ki geçtiğimiz dönemde oldu.
02:48Gıda tarafı hep yüksek kalmaya devam etti. Umarız öyle olmaz.
02:51Ama sonuçta orada belli bir de etki var. Onu da burada net bir şekilde görebiliyoruz.
02:56Yıllık tarafa bakarsak yıllık enflasyonu en çok yükselten daha doğrusu yıllık tarafta enflasyonu en çok yükseldiği alanlar birinin sırada eğitim.
03:04Yüzde yüz dört buçuk ki bunun enflasyon sepeti üzerindeki ağırlığı nispeten düşük ama önemli bir kalem tabii ki.
03:11Özellikle özel okul tarafında olanlar ya oraya çocuklarını oraya veren orada okutanlar için en önemli başlıklardan bir tanesi.
03:21Çünkü hani evet sepetle ağırlığı düşük ama hani oradaki bir artış senin toplam yıl içerisindeki...
03:26Tabii aylık yıllık bütün harcamanı etkiliyor dengeleri değiştirebiliyor.
03:29Tek başına çok önemli bir kalem bu harcamalar içerisinde ama yüzde yüz dört buçukluk artış olmuş.
03:35Konut tarafına bakıyorsun yine konuta ilgilendiren yüzde doksan sekiz kırk sekiz ikinci sırada o da yine ortalama yukarı çekmiş.
03:41Lokanta ve oteller o da katılık devam ediyor.
03:44Yani onun ötesine geçenler var ama halen lokanta otel hizmet grubu enflasyon tarafında bir güçlü görüntü var.
03:50Yine dönüp aylık tarafa bakarsak orada fark var mı? Yine aylık tarafta lokanta otellerde yüzde üç bir gün otuz üçlük artış var.
03:56Tüfenin üzerinde kalmış.
03:57Tüfenin biraz üzerinde.
03:58Halen biz şunu konuşacağız.
04:00Merkez Bankası da tabii bunu işaretleyecek herhalde.
04:02Halen hizmet sektörü tarafında bir katılık var fiyatlar tarafında.
04:05Yani bir yumuşama görüntüsü belki iki üç ay öncesine göre biraz daha iyi.
04:09Biraz daha yumuşamış gibi görünüyor ama çok belirgin denebileceğimiz fiyatların daha sakinleşmeye başladığı bir süreci biz henüz bu yeme içme sektöründe özellikle lokanta oteller grubunda görmüyoruz.
04:20Veriler şu ana kadar bunu anlatıyor.
04:23Bunun dışında sağlık tarafı yüzde altmış üçte en çok fiyat artışı olan noktaların başında.
04:28Gıda fiyatları son bir yılda da yüzde elli sekiz virgül doksan bir artmış durumda.
04:33Peki kiralar için durum ne? Onu konuşabiliriz.
04:38Yani şu an daha bu ay yenilenecek sözleşmeler için zam oranı en fazla ne olabilir?
04:44Onun neye göre bakıyoruz?
04:45Biliyorsun tüfenin on iki aylık ortalamasına bakarak bunu anlıyoruz.
04:49Oradaki son tabloya bakarsak orada da yüzde altmış beş virgül doksan üç.
04:53Yüzde altmış beş virgül doksan üçün üzerinde bir zam yapılamıyor.
04:57Buraya kadar yine zam yapılabiliyor.
04:59Onu da özellikle konutlar için tabii söylüyorum.
05:02Böyle bir sınır var.
05:03Yüzde yirmi beş sınır kalktıktan sonra bu artık normal koşullarda yine devreye girmiş durumda.
05:08Bu tarafı izlerken onu da bir kez daha vurgulamak lazım.
05:11Tabii bu ana harcama grupları içerisindeki etkenler ne?
05:16Yani daha doğrusu enflasyonu en çok arttıran faktörlerin başında hangi başlıkta yer alıyordu bakarsak?
05:22Orada da biliyorsunuz hani az önce bahsettiğimiz gibi konut tarafının biraz daha ön planda olduğunu gördük.
05:28Ama hani aylık taraftaki değişimde biraz daha yükselişi tetikleyen unsurun yine ağırlığı itibariyle üç alanda yoğunlaştığını söyleyelim.
05:37Ne kadar gıdanın tarafı biraz daha düşük kalmış olsa da diğer iki tarafta yani ulaştırma tarafında konut tarafındaki ağırlık biraz daha yüksek olmuş gibi görünüyor.
05:46Üretici fiyatları tarafından biraz bahsedebiliriz.
05:49Çünkü orada bir süredir nispeten daha sakin bir görüntü var.
05:52İşte en son yüzde bir yüklü doksan dörtlük bir yurt içi üretici fiyatları endeksi geldi.
05:58Nispeten son dönemde düşük seyrediyor.
06:00Yıllık tarafta da bir gerileme olduğunu gördük.
06:02Yani üretici fiyatlarındaki artış yıllık tarafta yüzde kırk bir virgül otuz yediye inmiş durumda.
06:08Orada tabii ki üretici tarafındaki maliyetler tarafında da halen tabii zaman zaman işte doğalgaz elektrik fiyatlarındaki değişimler gibi unsurlar maliyetleri etkiliyor.
06:18Ama tabii oradaki en büyük maliyet kalemi şu anda biraz daha işte finansman maliyetleri tarafı.
06:24Yani kendi işlerinde firmalar etkileyen tarafta biraz daha bunu kompansi edebilen nispeten sektörü biraz daha kuvvetli olan fiyatlama fiyatı belirleme gücüne sahip sektörlerin nispeten daha kuvvetli kaldığını görebiliyoruz.
06:37İşte bu tarafta da nispeten bilançolar önümüzdeki dönemde zaten pozitif piyansime devam edecektik kendi bilançolarına.
06:44Ama fiyat değişimler açısından baktığımızda orada da çok böyle hareketli bir görüntü yok.
06:48Biz üretici fiyatları tarafındaki gelişmeleri biliyorsunuz nasıl bakıyoruz.
06:52Üretici fiyatlarında bir hareket var mı? İğmelenme var mı? Yok mu? Varsa bu önümüzdeki dönemde tükeci fiyatlarına yansır mı?
06:58Çok öyle bir aylık veya yıllık görüntü olduğunu söyleyemeyiz.
07:01Ama tükeci fiyatlarını etkileyen zaten üreticinin baskısı olmasa bile diğer birçok faktörün az önce bahsettiğimiz faktöründe fiyatlarda yukarı yönünü etki yarattığını da şu aşamada görebiliyoruz.
07:12Bakalım ama ben şu an Merkez Bankası tarafında yeni bir düşünce yetecek türden beri olduğunu düşünmüyorum.
07:18Her ne kadar aylık beri yine geçene göre yüksek gelmiş olsa da.