Tarım Bakanı İbrahim Yumaklı Ensonhaber'in sorularını yanıtladı
Ensonhaber ekranlarına konuk olan Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, önemli açıklamalarda bulundu. Bakan Yumaklı, tarım ve çiftçilerle ilgili özel açıklamalar yaptı.
Category
🗞
NewsTranscript
00:00Sayın Bakanım hoş geldiniz. En son haberin YouTube kanalındasınız.
00:03Ama aslında biz size misafiriz diyebiliriz, Rize'deyiz beraber.
00:07Tarım üzerine birkaç şey konuşmak istiyorum. Bu ara çok gündemde.
00:11İşte İzmir'de eylemler gördük, Bursa'da eylemler gördük, domates üreticileri.
00:15Ne oluyor Sayın Bakanım? Çiftçiyi yalnız mı bıraktınız?
00:18Önce İzmir'den başlayayım. Aslına bakarsanız o günde söylemiştik.
00:22İzmir'deki konu ile Bursa'daki konu ya da Balıkesir'deki konu aynı aslında.
00:27Çünkü biz bu illerle alakalı ilk bu konu gündeme geldiğinde,
00:31yani salçalık, domatesle ilgili fazlalığın ya da fabrikaların almadığı konusu gündeme geldiğinde
00:38hemen bunu analiz etmeye başladık. Nedir yani, niye böyle oluyor diye.
00:41Karşımıza en önemli unsur olarak şu çıktı.
00:45Bu sektörler büyük oranda sözleşmeli üretim yapıyor.
00:48Ancak burada bu fabrikalar bulundukları yerlerden başlayarak üreticilerle yapmış oldukları sözleşmeleri
00:55eğer o bulundukları bölgede sözleşme yapmamışlar ise veya yapacak olan üretici olmamışsa
01:02halkayı genişleterek diğer yerlerde üretim yapan üreticilerin ürünlerini alıyorlar.
01:07Buradaki konu şu, bu fabrikanın üretimle alakalı kendi üretim planında ihtiyacı olduğu kadarıyla ilgili
01:14yapmış oldukları sözleşmelerle ilgili alımlarında hiçbir problem yok.
01:19Yani ne söylemişse, İzmir için konuşuyorum, ne söylemişse o kadarını sözleşmenin bütün şartlarını riayet ederek almış.
01:28Ancak sözleşmeyi imzalamamış olan üreticiler ellerindeki ürünleri de farklı fabrikalara satamadıkları için
01:35orada bir huzursuzluk ortaya çıkmış ve ürünlerinin alınmasını istemişler.
01:40Biz de bununla ilgili hemen ilgili arkadaşlarımız, fabrikalar bir araya geldik ve İzmir'deki problemi çözdük.
01:47Fabrikaların daha fazla almasını sağladık.
01:50Onların öncelikle tabii sözleşme yapmış oldukları üreticileri de mağdur etmeden,
01:55çünkü onlar sözleşmelerini yapmışlar, üretimlerini yapmışlar.
01:59Diğerlerinin de ellerindeki ürünlerin alınmasını sağladık.
02:03Tabii bu konuyu diğer şehirlerde de salçalık domates üreten şehirlere de baktığımızda
02:08aynı sorunun geleceğini düşünerek fabrikalarla iletişime geçtik.
02:12Tam bu esnada muhalefetin son 1 yıldır aşağı yukarı tarımı merkezine alarak, üreticileri merkeze alarak
02:21onların beklentilerini çok çok yükselterek ve daha sonra gerçekleşenle beklenti oluşturdukları
02:28beklentinin arasındaki farkı sürekli gündemde tutup,
02:31ya biz böyle olmasını söyledik ama olmadı bakın işte hakkınız bu diyerek
02:36insanları provoke etmeleri burada da gerçekleşmiş oldu.
02:40Yani sayın bakanım şöyle özetlemek gerekirse ben bir çiftçiyim ve üreteceğim malı satacağım fabrikayla
02:47anlaşma yapmam gerekiyor, sözleşme yapmam gerekiyor.
02:50Bu sözleşmeyi yapanlar aslında herhangi bir sorun yaşamıyor ama sözleşmesiz bir şekilde
02:55fiyat bekleyerek üretim yapanlar bu konuda biraz problem yaşadı sanırım.
03:00Aynen öyle aslında öyle başladı ama sonrasında tabii bu ortam bu sefer bazı fabrikaların
03:07sözleşmelerine uyanların hani onlara müteşekkirim hiçbir şey söylemiyorum
03:12ama bazı fabrikaların da davranış biçimini değiştirdi.
03:15O zaman şöyle dedi sözleşmeli üretim yapmış olduğu üreticiye
03:19ben senden işte 4 tonu alacaktım sen 2 tonunu sözleşmeye göre ver 2 tonunu da sözleşme dışı ver.
03:26Şimdi böyle olduğu zaman bu sefer hem sözleşme dışı olanlar problem yaşamaya başladı
03:31hem sözleşmeli üretim yapanlar problem yaşamaya başladı.
03:35İlk işte etapta bu fabrikalarla salça fabrikalarıyla Ticaret Bakanlığımız elbette hani
03:41onların alanına giriyor daha çok ama birlikte bizim süreçlerimiz birbirine geçtiği için
03:46her iki bakanlık aynı anda hareket ediyoruz.
03:48Bu fabrikalarla iletişime geçtik ve sözleşmelerine uymaları gerektiğini
03:52yani bununla ilgili bir denetme başlayacağımızı aksi bir şey gördüğümüzde gereğini yapacağımızı söyledik.
03:58Yani aslında şu Bursa'da CHP'li vekilleri gördük.
04:01Balıkesir'de İYİ Parti'nin birkaç milletvekilini gördük.
04:04Ama oyuna şöyle aktarılıyordu.
04:05Tarım Bakanlığı ortada yok ama aslında bu süreç buraya gelene kadar siz arka tarafta bunu işliyordunuz.
04:10İzmir'den başladı.
04:11Biz şimdi açıkçası hani sürekli böyle birileriyle didişmek değil bizim işimiz çalışmak.
04:19Yani onların tercihi bu.
04:21Onlar istiyorlar ki biz sürekli didişelim ama hayır biz çalışacağız, çalışıyoruz ve üreticimizin yanındayız.
04:27Şimdi burada şunu tekrar söylemem gerekir.
04:30Elbette sorunlar yaşanmayacak mıdır?
04:32Bu kadar devasa üretimin olduğu bir ülkede sorun yaşanacaktır.
04:35Ancak biz bakanlık olarak mutlaka ama mutlaka bunların çözümüyle ilgili üreticilerimizin yanındayız bu bir.
04:41İkincisi hep baştan itibaren söylüyoruz bunu herkes kabul ediyor zaten.
04:45Planlı üretim diyoruz, sözleşmeli üretim diyoruz.
04:48Bunun olması için çalışırken bu şartlara uymamış, kendisini piyasanın akışına bırakmış ama daha sonra da gerçekleşmeyince problem yaşamış üreticilerimizin elbette yine biz yanlarında olacağız.
05:01Ama bir sonraki sene yaşanmaması için de ne gerekiyorsa bu tedbirleri almaya çalışıyor.
05:07Bunu bir siyasi malzeme yapma çabası zaten bir yıldır devam ediyor.
05:11Dikkat ediyorsanız hemen hemen işte eğer bir referans fiyatı açıklanacaksa devlet tarafından, TMO tarafından hemen öncesinde bununla ilgili çok yüksek aslında hiç rasyonel olmayan bir şeyi konuşup ondan sonra da beklentileri yükseltir.
05:26İkisinin arasındaki farkı bakın gördünüz mü biz söyledik sizi dikkate almıyorlar diyerek insanların tabiri caizse beklentileriyle veya hissiyatıyla oynamak.
05:35Şimdi bunun ilk kime faydası var?
05:37Belki onlar siyaseten bundan bir çıkarı elde etme umudunu taşıyor olabilirler ama gıda konusunu her zaman söylediğimiz gibi siyaset üstü tutmak lazım.
05:45Gerçeklikten kopmamak lazım.
05:47Yani ben bir üretici bakanlık olarak sonsuz bir kaynağım olsun sonra da bunu dağıtayım istemez miyim yani?
05:52Ben buradan bütün üreticilerimize sesleniyorum.
05:54Biz tarım bakanlığı olarak onların emrine amadeyiz.
05:577-24 ki bu şekilde hani yüzlerce Türkiye'nin dört bir tarafında görüştüğümüz konuştuğumuz telefonla üreticilerimiz var.
06:05Bir de bizim illere gittiğimizde bir araya geldiğimiz üreticilerimiz var.
06:08Hep bir sonraki dönemde mevcutta eğer düzeltilmesi gereken şeyler varsa bunu nasıl düzeltebiliriz onlarla konuşuyoruz.
06:16Şimdi bugün işte çayın üçüncü sürgünü.
06:18Ondan önce artık önümüzdeki sene bu sene yaşanan problemler yaşanmasın diye burada bugün üreticilerle sektörle bir araya geleceğiz.
06:26Biz bunu hep yapıyoruz.
06:27Bizim üreticilerimiz eli öpülesi.
06:29Üreticiler hiçbir iklim şartına bağlı kalmaksızın, dış etkenleri düşünmeksizin, 7-24 üretim için uğraşan, didinen insanlara saygı duymak lazım.
06:39Bu saygı onları farklı yönlere kendi siyasi beklentilerine doğru yönlendirmek için provoke etmeyi gerektirmez.
06:46Ha şunu da söyleyeyim.
06:47Bu zamana kadar tabii biz bir taraftan sorunları çözmek için çalışırken onların istedikleri o didişmeyi tercih etmediğimiz için bu sefer de şunu söylemeye başladılar.
06:58Bakın gördünüz mü hiç sesleri çıkmıyor.
07:00Ya zaten yanlarındayız neyin sesi çıkacak.
07:03Sayın Bakanım o zaman şöyle başlayalım mı?
07:05Çiftçi yalnız bırakıldı diyorlar.
07:07Siz çiftçiye hangi alanlarda ne destekler veriyorsunuz?
07:10Mesela bunları somut olarak.
07:12Şimdi şöyle hani birçok üründe zaten girdi desteklerimiz var.
07:15Park desteklerimiz var.
07:17Ancak şunu söyledik hep.
07:19Biz bu yılın zirai faaliyetlerini yani tarım faaliyet, tarımsal faaliyetlerini başlayacağı Eylül ayından itibaren hububat, baklagiller, yağlı tohumlar ve artı iki tane üründe üretim planlamasına başlayacağız.
07:33Bu üretim planlamasıyla alakalı da bütün destek mekanizmamızı değiştirdik.
07:37Şunu istiyoruz yani.
07:39Biz sürdürülebilir bir üretim olsun, kaliteli bir üretim olsun her bir ilaveye yani kaliteyi artırıcı, verimliliği artırıcı her bir ilaveye de standart temel desteklerin yanında ilave destekler vermeye devam edeceğiz.
07:51Her bir ürün için farklı.
07:53Yani daha öncesi için söylüyorum.
07:55Yani üretim planlamasını baz alarak, su konusunu baz alarak biz desteklerimizi de kredi sistematiğimizi de işte İPART destekleri, TKDK tamamını bunun içerisinde toplamış olduk.
08:07Baştan herkes ne üreteceğini bildirirse siz de ona göre şeyinize hazırlanmış olacaksınız ve tarım daha düzenli gidecek.
08:14Böyle anlıyorum.
08:15Ya şöyle bu ürünlerin bahsetmiş olduğum ürünler Türkiye'nin üretim yapılan alanlarının neredeyse %80'ine denk geliyor.
08:22Eğer biz bunu o bölgelerin şartlarına göre, o üretim yapılan yerlerin şartlarına göre ülkenin ihtiyacı ve ihracatla ilgili olan bölümü de dikkate alarak,
08:31pazarlama şartlarını dikkate alarak planlayabilirsek bu sorunların hiçbirisi çıkmayacak zaten.
08:36Bir süre alacaktır ama ben inanıyorum ki bunun sonuçları alındıkça üreticilerimiz buna canı gönülden iştirak edecekler.
08:452025-2027 yani 3 yıllık yapıyoruz biz bunu.
08:492024'den başlayacak gerçi ama hani 2024-2025 üretim yılı olduğu için 2025-2027 diyelim biz buna.
08:573 yıllık biz destekleri aynı hayvancılıkta olduğu gibi açıklayacağız.
09:01Orada da açıkladık.
09:02Şu anda imza safhasında.
09:04İnşallah bu ayın sonuna kadar hallolacağını düşünüyorum.
09:07Biz üretim planlamasını ve sözleşmeli üretimi bu ülkenin üreticileriyle birlikte hayata geçireceğiz.
09:15Onlar ne derlerse desinler.
09:17Ben yine şunu söylüyorum.
09:18Yüzde yüz sorunsuz bir şeyden bahsetmiyoruz.
09:22Ama sorun olan her yerde biz varız zaten yani.
09:26Çözebildiklerimiz olur, çözemediklerimiz olur.
09:30Ancak çözmek için 7-24 çalışıyoruz ve mutlaka bir sonraki dönem için onların bir daha gerçekleşmemesi için ne gerekiyorsa da yapıyoruz.
09:42Olur yani.
09:43Yani siz sadece traktörler yollara indiğinde değil aslında arka tarafta böyle bir şey var ama daha farklı algılanıyor.
09:50Sen bakalım.
09:51Orada şunu söyleyeyim.
09:52Yani bu salçalık domatesle ilgili sorun yok demedim ki dikkat ediyorsanız.
09:57Zaten fark ettik dedim.
09:58Bununla ilgili işte tarım kredi kooperatiflerini devreye soktuk.
10:03Salça fabrikalarını devreye soktuk.
10:05İhracatla ilgili olan kısıtlamaları Mayıs ayı itibariyle ortadan kaldırdık.
10:10Yani bütün bunları biz yaparken onlar öbür tarafta sanki bu problemi ilk defa duyuyorlarmış gibi belki de ilk defa duyuyorlar.
10:18Niye bu saygısızlık onu anlamıyorum üreten insanlara.
10:21Sayın Bakanım biraz yürüdük.
10:23Sıcakta yürüdük.
10:24Şey yaptık ama biraz isterseniz oturalım.
10:26Birkaç sorum daha olacak size.
10:27Tamam peki.
10:28Şöyle çay da şey yapmışlar buraya.
10:30Sayın Bakanım bu şeyde çok tartışılıyor.
10:34İşte tarlada 10, markette 50.
10:38Evet.
10:39Sürekli böyle haberler gündeme giriyor.
10:41Bunun sebebi nedir?
10:42Şimdi birçok sebebi var.
10:45Bunu zaman zaman farklı şekillerde söylüyor.
10:48Bu süreçte aslına bakarsanız davranış biçimi değişti derken bunu kastediyorum yani.
10:54Geçen bir şey gördüm bir haber.
10:58Tepsi kebabından bahsediyor.
11:01Evet evet Elazığ'da.
11:03Belki de sizin haber sitenizde gördüm en son haberi.
11:08Bir kilo kıymayı alıyor bir tepsinin içine 3-4 tane de şey koyuyor domates fırına veriyor çıkartıyor 3000 lira.
11:14Şimdi siz bana şu soruyu soruyorsunuz.
11:17İşte kıyma şu kadar lirayken işte 400 lirayken 450 lirayken nasıl oluyor da 3000 liraya ürün satılıyor.
11:26Şimdi buna nasıl cevap vereceğiz?
11:28Doğru.
11:29Tamam.
11:30Ha hakikaten bazı şeyler yok mu maliyetler ortadan kaldırılması gerekiyor.
11:35Örneğin nakliye maliyetleri.
11:37Bunun için de şunu söylüyoruz.
11:3960'a yakın organize tarım bölgelerini hayata geçirmek için gayret sarf ediyoruz.
11:45Onlar büyük şehirlerin yanlarında hem jeotermal enerjiyi kullanarak enerji maliyetleri düşecek hem yurt içiye ihtiyacı karşılayacaklar.
11:55Yani %30 içeriye verdiklerinde şart o.
11:59%70'i de ihraç edebilecekler.
12:01Bundan herkes kazanacak.
12:03Biz bunları konuşuyoruz.
12:05Ama ne yazık ki işte dediğim gibi diğer tarafta böyle çok basit şeyleri sanki Türkiye'de Türkiye gibi devasa üretim yapan bir ülkede bu mikro şeylere indirerek bunları genelleştirmek gibi bir alışkanlık var.
12:19Yine söylüyorum nakliye maliyetleri, enerji maliyetleri ya da işçilik maliyetleri aradaki farkın en önemli sebeplerinden bir tanesi.
12:28Ancak bunlar konulduğundaki makul rakamla işte o biraz önce örneğini verdiğim şey arada aslında açıklanamayan daha doğrusu tabiri caizse ticari ahlak konusunda tekrar kendimizi sorgulamamız gereken bir alan olduğunu ifade ediyor.
12:48Şöyle de bir ezber var.
12:50Türk tarımı artık göçmenlere muhtaç hale geldi.
12:54Gerçekten göçmenlere muhtaç hale mi geldik?
12:57Şimdi şöyle biz hep şunu söylüyoruz.
13:01Tarım teknolojileri konusu çok önemli.
13:03Artık bu sadece sektörlerin işçilikle alakalı, işçi bulmayla alakalı sorunları bizde değil bütün dünyada aynı.
13:10Genç jenerasyon emek yoğun işlerde çalışmak istemiyor artık.
13:15Yani çok daha farklı ilgi alanları var.
13:19Biz iki tane şey yapıyoruz.
13:21Bunlardan bir tanesi genç jenerasyonun tarımın içerisinde olmasını sağlamak için ne gerekiyorsa bunları yapıyoruz.
13:28Bu birincisi.
13:29İkincisi de tarım teknolojileri konusunu yeni baştan ele aldık.
13:33Çünkü bundan sonraki dönemlerde de hem iklim şartları hem coğrafi şartlar hem bu bahsetmiş olduğumuz toplumun değişimi konusu elbette ki bizi en çok zorlayacak konulardan bir tanesi.
13:49Bu bütün dünyanın cevap aradığı bir sorun.
13:52Soru aslında cevabını aradığı bir sorun.
13:55Ben şunu söyleyebilirim.
13:57Biz öncelikle belki takip ettiyseniz biliyorsunuz hayvancılık da başladı.
14:02Gençlerin, genç kardeşlerimizin, kadın girişimcilerimizin sektörün içerisinde olması için onlara bir öncekiyle neredeyse dört katına yakın destek vererek onları bu sistemin içerisinde kalmaya ya da bu sistemin içerisinde gelmeye cesaretlendirmek istiyoruz.
14:19Diğer taraftan da olmazsa olmaz konu tarım teknolojileri konusu.
14:24Burada işte toplama sistemleri, ekme, biçme sistemleri mutlaka bizim üzerinde durmamız gereken bir konu.
14:33Bizim sanayimizde gerçekten bu konuda çok inanılmaz uyum sağlayabilen ve kreatif çözümler üretebilen bir yapıda inşallah büyük oranda bu şekilde çözeceğimizi düşünüyorum.
14:45Son olarak şimdi Rize'ye geldik ama çayı konuşmadan olmaz.
14:48Çayla ilgili üreticilerin sizden merak ettikleri var.
14:52Çayla ilgili neler söylersiniz sayın bakanım?
14:54Ben de Rize'li olarak soruyorum bunu.
14:56Şimdi bazı ürünler var.
14:58O bulundukları yere ruhunu veriyor.
15:01Çay da onlardan bir tanesi.
15:03Tabii biz hakikaten bu dönemde işte geçtiğimiz yıl kadar 1 milyon 600 bin ton gibi bir üretim, yahşi çay üretimi olacak.
15:12Bu üçüncü sürgün olacak şimdi.
15:15Üçüncü sürgünle beraber artık bu fasıl tamamlanmış olacak.
15:20Biz de bugün Rize'deyiz ve burada sektörle bir değerlendirme yapacağız.
15:26Ne oldu?
15:28Süreç içerisinde neler yaşandı?
15:31Daha iyi neyi nasıl yapabiliriz?
15:33Burada şunu söylemek istiyorum.
15:35Çay sadece lokal bir şey olarak kalmamalı.
15:38Bir marka olmalı, dünya markası olmalı.
15:40Ve biz çayımızı dünyaya katma değerli bir şekilde satabiliyor olmamız gerekir.
15:45Yani farklı ülkelerin aslında o ülkelerde bile üretilmeyen ürünleri marka kapsamında çok ciddi bir bedelle sattığı bir dönemde
15:57hiçbir şekilde zirai ilaç kullanılmamış bir ürünü bizim Haydai'de çok daha katma değerli bir şekilde satabiliyor olmamız lazım.
16:06Biraz da bu konulara yoğunlaşmış olacağız.
16:08Ben bu çay konusunda sayın bakanım şöyle bir şeyi de not etmek istiyorum.
16:12Önceden zarar eden bir çaykur vardı.
16:15Ama son 3 yıldır kâra geçen bir çaykurla karşı karşıyayız.
16:20Bu konuda çaya verdiğiniz önemi bireysel olarak da biliyorum.
16:23Bunun için de bireysel olarak size teşekkür ediyorum.
16:25Sayın bakanım benim sorularım bu kadardı.
16:27Güneşin altında sizi biraz şey yaptık ama çok önemli açıklamalar yaptınız.
16:32Teşekkür ederim.
16:33Ben teşekkür ederim.
16:34Buradan tekraren şunu söylüyorum.
16:36Ben ve bakanlığım 7.24 gerçekten bu ülkenin tarımı için kafa yoruyoruz, ter döküyoruz.
16:45Ve bunu onların iddia ettiği gibi odalarımızda yapmıyoruz.
16:50Ben herhalde takip edenler bilir.
16:54Sahada en çok olan bakanlardan bir tanesiyim.
16:57Kaç yıla gittiniz sayın bakanım?
16:59Şu ana kadar yarın 60'ı geçtiğimi düşünüyorum.
17:01Hatta cuma, cumartesi, pazar günü gidemediğimiz illerin programlarını da başlattık.
17:10Onlara da gidiyoruz.
17:11Geçen hafta Denizli, Manisa'daydık.
17:15Hani haritayı önümüze koyup biz nereye gitmedik, neden gitmedik.
17:18Oradaki hususlar neydi bu onları takip etmediğimiz anlamına gelmiyor.
17:22Ama bizatihi o illere gidip orada sektörle bir araya gelip bunları konuşuyor olmak bizim için daha farklı bir geri dönüşü olan husus.
17:33Dolayısıyla bunu önemsiyoruz.
17:35Dediğim gibi Rize'ye bakan olarak gelmemiştim.
17:41Kısmi ziyaret hariç.
17:44Bugün ilk defa sektörle bir araya gelip Rize'deki çay konusunu konuşacağız.
17:50İşte bu hafta sonu Şırnak ve Hakkari'ye gideceğim.
17:54Çünkü orada da hakikaten çok önemli şeyler var.
17:58Sınır illeri olmasa seviyle ihracat potansiyeli olan yerler var.
18:03Çok ciddi tarımsal potansiyeller var.
18:07Onları bütün Türkiye'ye nasıl teşmil edebiliriz bunlara çalışıyoruz.
18:12Yine söylüyorum.
18:14Gerçekten sadece bana söylense belki ben bunu çok umursamayacağım ama bu ülkenin üreticisini hafife almak,
18:23basite almak, manipüle edilebilir görmek haksızlığına dayanamıyorum açıkçası.
18:30O yüzden tekraren söylüyorum.
18:33Türkiye'de üreten herkes başımızın tacıdır.
18:36Biz de onların hizmetindeyiz.
18:38Peki çok teşekkür ederim Sayın Bakanım.
18:39Ben teşekkür ederim.
18:41En Son Haber