Servis ücretlerine yapılan zam fahiş mi?
Category
🗞
NewsTranscript
00:00Evet bir yandan okullar açılacak, bir yandan da özel okullar zam kararı aldı, servis ücreti tartışmaları büyüyor.
00:08Okul yaklaşırken bu zamlar bakalım ne hale gelecek dedik.
00:12Arkadaşımız Serkan Okur bu konuyu araştırdı. Söz Serkan'da.
00:209 Eylül'de başlayacak 2024-2025 eğitim-öğretim yılı için servis ücretleri netleşti.
00:26Ukome'de alınan karara göre servis ücreti, rehber ve personel masrafları da eklenince en kısa mesafe için yıllık yaklaşık 23 bin lira, en uzun mesafe içinse yaklaşık 55 bin lira olarak açıklandı.
00:37Ancak Ukome'nin geçen yıla göre %16 oranında yaptığı zam bazı okullarda %80'e kadar yükseldi.
00:44Şimdi biz de bu konuyu İstanbul Umum Servis Aracı İşletmeleri Esnaf Odası Başkanı Sayın Günhar Sinar Beyefendi ile konuşacağız.
00:51Efendim öncelikle yayınımıza hoş geldiniz.
00:53Hoş bulduk efendim.
00:54Bizleri kabul ettiğiniz için de ayrıca teşekkür ederiz.
00:56Efendim şimdi servis ücretleri netleşmeye başladı 2024-2025 eğitim-öğretim yılının başlamasıyla birlikte servis ücretleri de ortaya çıkmaya başladı.
01:04Ukome'den %16'lık bir zam kararı çıktı.
01:07Bu durumu nasıl değerlendireceksiniz?
01:09Çünkü bazı okullar %80'e hatta %100'e varan oranlarda zam yapmaya başladı.
01:14Ne dersiniz bu konuda?
01:15Şimdi geçen ay yapılan Ukome toplantısında 2024-2025 eğitim-öğretim yılının ilk yarısı için %16 bir artış öngörüldü.
01:22Tabii enflasyon oranının resmi rakamlarda bile %60 oldu bir yerde %16'lık bir artış bizi tatmin etmedi.
01:29Biz %40 bir artış istemiştik ve bu özel okulların da bu %16'ya uymayıp bunu işte %80, %90 hatta %100 gibi ekstra artışlarla uygulamaları bizi daha çok rahatsız etti.
01:40Neden? Çünkü bu paralar benim meslek taşıma yansımıyor.
01:43Çünkü bu özel okullarda, bu taşımacı şirketlerde benim meslektaşlarım araçlarıyla, emekleriyle, rehber personelleriyle çalışıyorlar.
01:49Ama bu ücretler benim meslektaşlarıma yansımıyor.
01:52Bir taraftan biz %16'yı bize reva gördüler, %16 dediler.
01:56Diğer taraftan da %100'e varan özel okulların servis fiyatlarının zamlanmasına da kimse ses çıkartmıyor.
02:03Dolayısıyla bu paralar bize de yansımıyor. Biz bu durumdan rahatsızız.
02:08Peki efendim burada nasıl bir sistem işliyor?
02:10Sonuçta siz servis odası genel başkanısınız ancak özel okullar kendi servislerini mi temin ediyor acaba?
02:16Tabi özel okullar aslında bir ticarethane mantığıyla hareket ediyorlar.
02:20Onların yanında da biraz önce söylediğim gibi çalışanlar benim meslektaşlarım.
02:24Ama onlar velilerden en yüksek rakamı alıp benim de meslektaşlarıma aşağıda endip rakamları veriyorlar.
02:30Arada bir komisyonculuk yapıyorlar.
02:32Yüksek paralar kazanıyorlar.
02:34Onlar tabi kendi servislerinde kendileri dışarıdan sözleşme yaparak kiralama yaparak belirliyorlar.
02:40Burada hem veliler mağdur oluyor, yüksek ücret ödüyorlar.
02:43Hem de benim meslektaşlarım da bu özel okullarda taşımacı şirketlerde istedikleri ücretleri alamayıp onlar da mağdur oluyorlar.
02:49Biz de mağduruz.
02:50Peki %16'lık zam kararını nasıl değerlendiriyorsunuz?
02:53Sizin de belirttiğiniz gibi enflasyon, maliyetler göz önünde bulundurulduğunda %16'lık zam bu sezon için yeterli bir zam mıydı?
03:00Kesinlikle yeterli değil. %40 zam istemiştik.
03:03Akaryakıt maliyetinin dışında hep bizi akaryakıtla değerlendiriyorlar.
03:08Onun dışında lastik, yedek parça, tamir, bakım, kasko, sigorta bir sürü masrafımız var.
03:16Araçlar en ucuz araç 1,5 milyon lira bugün taşımacılık yapmak istediğiniz en ucuz araç.
03:21Dolayısıyla bizim maliyetlerimiz çok arttı ve aynı zamanda biz de tüketiciyiz.
03:25Biz de alışveriş yapıyoruz. Bizim de çocuklarımız değişik yerlerde okuyor.
03:29Dolayısıyla bu enflasyon oranında %16'lık artış çok bize komik bir artış yani işin gerçeği bu.
03:35Bir de işte bizi üzen bir tarafta böyle bir durum var, bir tarafta da 3 katı 4 katı bu ukome fiyatının ücreti alan şirketler, özel okullar var.
03:45Peki efendim bu durum nasıl oluyor? Bunu bize biraz açıklayabilir misiniz?
03:49Yani bir tarafta %16 zam, diğer tarafta %100, %150 zam nasıl olabilir?
03:54Şimdi geçen sene ukomede bir karar alındı.
03:56O kararın içeriği şu, taşımacılar standart ukome tarifesinden servis aracı temin etmekle yükümlüdürler.
04:04Ancak özel bir hizmet verirlerse ki özel hizmet nedir?
04:07İşte bir ambulans sözleşmesi olabilir, yüksek model araç olabilir, hafta sonu okulun gezileri olabilir.
04:13Bunları yapıyorlar ise ekstra ücret talep edebilirler anlamında bir karar alındı.
04:18Ben o zaman da bu kararı oda olarak ben de odamızda muhalif olmuştuk.
04:21Neden? Çünkü bu karar buradaki özel okullardaki fiyatları aşağı çekmek için alındığı söylendi.
04:27Ki aşağı çekemeyeceğini bizzat daha yukarı çıkacağını bu fiyatların söylemiştik.
04:31Keza bizim söylediğimizde bu sene yaşanıyor.
04:34Ve orada da şöyle bir önerimiz olmuştu geçen sene.
04:38Dedik ki bakın özel okullarda bu yüksek fiyatları, bu taşımacıların şirketlerin yüksek fiyatlarını engellemek istiyorsak bizi rekabet ettirin.
04:45Rekabet ortamı sağlayın.
04:47Nasıl rekabet ettireceksiniz?
04:49Servis araçları yönetmeliği açık.
04:51Ben öğrenci velileriyle sözleşme yaparak istediğim okulda çalışabiliyorum.
04:54Keza belediyede bana güzergah kullanım izin belgesi veriyor.
04:57Bunlarda bir sorun yok.
04:58Ama sorun nerede başlıyor?
04:59Sorun şurada başlıyor.
05:00Şimdi bir özel okuldan bana şikayet geliyor.
05:02Diyor ki öğrenci velisi başkanım bana bir araç yolla burada fiyatlar çok yüksek.
05:07Ukome tarifesinden araç gönder.
05:08Hay hay göndereyim.
05:09Ukome tarifesinden aracı gönderiyorum.
05:11Hiçbir sorun yok.
05:12Ama okulun kapısına geldiğimizde özel okul sahibi kapıdan içeriye benim meslektaşımı sokmuyor.
05:18Sokmadığı vakit ne oluyor?
05:19Şimdi caddede sokakta öğrenci indirir bindirirseniz bu sefer velide doğal olarak tedirginlik başlıyor.
05:25Velide tedirginlik başlayınca bu sefer özel okullardan bak diyor biz sorumluluğu kabul etmeyiz.
05:30Dışarıda başına türlü türlü şeyler gelebilir.
05:33Benim servisim burada ama onun servisi 3 katı.
05:35Aslında 3 katı neden 3 katı?
05:37O komisyon alacağı için 3 katı.
05:39Biz de burada sıkıntı yaşıyoruz.
05:41Biz her zaman söylüyoruz aradan komisyoncuları çıkartın.
05:43İstanbul servisçi esnafı İstanbul'daki birçok özel okulu şu anda başarıyla yapıyor bu sorunlar yaşanmadan.
05:50Ama diğerlerinde sorun yaşananları da Ukome tarifesinden rahatlıkla taşıyıp hem en kaliteli hizmeti hem en uygun hizmeti vermeye hazır.
05:58Yeter ki komisyoncuları aradan çıkartın.
06:00Peki efendim şimdi sorunları bir araya getirdik.
06:03Bir başlık altında topladık.
06:05Peki çözümü de konuşalım istiyoruz.
06:07Çözüm öneriniz nedir sizin servisçiler odası olarak?
06:10Çözüm önerimiz yönetmeliklerin, yönergelerin, kanunların uygulanması.
06:14Yani yönetmelikte ne yazıyor?
06:16Okul taşımacıları, servis taşımacıları öğrenci velilerle anlaşırlarsa taşımacılık yapabilirler.
06:21Ben anlaştığım takdirde öğrenci velisiyle zaten Büyükşehir Belediyesi'nden her türlü yasal gerekliliği yerine getirerek izin alıyorum.
06:29Yani bu izin alırken benim şoför kartım, şoförün alkol muayenesi, idrar muayenesi, sabıka kaydı, sağlık raporu bunların hepsi bakılıyor.
06:38Ve yol belgesi izni veriliyor.
06:40Ben bu izni alıyorsam benim özel okulun önünde de çalışabilmem lazım.
06:44Öğrenci velilerle sözleşme yapmam lazım.
06:46Rekabet etmem lazım.
06:48Bakın ne kadar acıdır ki.
06:50Özel okulun 3 katı istediği servisçi de benim servisçim.
06:53Yani özel okul 3 katı para istiyor orada çalıştırdı.
06:56Servisçi de benim meslektaşım servisçim.
06:58O benim odamın üyesi.
06:59Ama o parayı almıyor.
07:00Parayı kazanan kim?
07:01Parayı kazanan özel okul.
07:02Aradaki komisyoncular, şirketler.
07:04Yani işte acı olan bu.
07:06Yani çalışan biziz.
07:08Emeği harcayan, arabayı harcayan, yatırım yapan, kol gücüyle, küçük sermayesiyle bir şeyler yapmaya çalışan biziz.
07:14Ama yüksek ücreti alan burada aradaki komisyoncular.
07:18Biz de bu komisyoncuların aradan çıkarılmasını istiyoruz.
07:20Peki velilerin bunu bilmesinde fayda var mı?
07:22Yani siz burada görevinizi yapıyorsunuz, maaşınızı alıyorsunuz.
07:25Ancak aradaki yüksek payı şirketler ve özel okullar alıyor. Doğru mu?
07:30İstanbul halkı şunu bilsin.
07:32Öğrenci velilerimiz bilsin.
07:33Özel okul velileri özellikle.
07:34Bu yüksek ücretleri ödüyorlar.
07:35O servisçi amcaları, abileri bu paraları almıyor.
07:38Bu paralar tamamen özel okullara, şirketlere.
07:41İşte aralarında bir komisyon olarak, bir rant olarak, bir gelir olarak paylaşılıyor.
07:45Bunların vergileri de ödeniyor mu, ödenmiyor mu onları da bilmiyoruz.
07:48Dolayısıyla halkımız bilsin ki bu paralar bize yansımıyor.
07:52Nasıl veliler mağdursa İstanbul servisçi esnafı da bu özel okullardan, taşımacı şirketlerden mağdur edilmiş durumdadır.
07:58Hatta şunu söyleyeyim.
07:594-5 ay parayı öğrenci velisinden toplayıp kaçan şirketler var.
08:03Yani kaçıyor, şirket kaçıyor.
08:05Ortada bırakıyor.
08:06Servisi kimden parayı alacak?
08:07Veli parayı ödemiş.
08:08Bu gibi durumlar da var.
08:10Mutlaka bu özel okulların servisçi ile bu şirketlerle yaptıkları sözleşmeler de yeniden düzenlenmeli diyoruz.
08:16Peki efendim.
08:17Çok teşekkürler aktarmış olduklarınız için.
08:18Tekrar bizi kabul ettiğiniz için de teşekkür ederim.
08:20Estağfurullah.
08:21Evet.
08:22İstanbul Umum Servis Araçları Esnaf Odası Başkanı Günhan Sinar Beyefendi ile birlikteydik.
08:27Ukoma'dan gelen %16'lık zam kararının kendileri için yeterli olmadığını, bu rakamın biraz daha yükseltilmesini beklediklerini ifade etti diyelim.
08:35Biz buradan sözü tekrar stüdyoya sizlere bırakalım.