Yeni keşfedilen bitki türü 'Latmos Kazgagası' yok olma tehlikesiyle karşı karşıya
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Ege Üniversitesi Botanik Bahçesi, Herbarium Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından Latmos antik kentinde yeni bir bitki türü keşfedildi.
00:18Latmos kazgagası isimli bitki türü, bölgedeki maden faaliyeti nedeniyle yok olma tehlikesiyle karşı karşıya.
00:30İlginç bir kent olan Latmos'ta yaptığımız bir keşiftir.
00:53Esasında bu keşfi vesile olan kişi Varol Aydın isminde bir hocamızdır.
01:00Latmos'ta gezi esnasında farkettiği bir bitkinin fotoğraflarını çekerek bizlere tanımlatmak için gönderdiğinde bitkinin farklı olabileceğini düşünerek ekibimde alarak Varol hocamızla beraber saha çalışmasını yaptık.
01:12Ve sahada gerçekten de kazgagası cinsinde yer alan koridalis olarak bilinen kazgagası cinsinde yer alan bu bitkinin bizlere yeni bir tür olduğunu fark ederek daha sonra ekibimle beraber makalesini yazarak bitkiyi bilim dünyasına tanıttık.
01:26İsmini verirken de Varol hocamız ilk olarak bunu keşfettiği için koridalis Varol Aydın'ı bilimsel ismiyle bilim dünyasına tanıtarak yayılış gösterdiği Latmos'tan da yola çıkarak Latmos kazgagası ismini verdik.
01:37Kazgagası cinsi dünyada yaklaşık 500 kadar türe sahip olup ülkemizde 16 bu türle beraber 16. tür oldu ve bunlardan 7 tanesi bu bitkiyle beraber ülkemize has endemik türlerdir.
01:49Bu bitki sadece yaptığımız tespitler sonucunda Latmos dediğimiz bu antik alanda yayılış göstermektedir.
01:55Latmos oldukça önemli bir alandır. Batı Anadolu'daki insanlığın ilk yerleşim alanlarında biridir. Yaklaşık 8000 yıl önceye ait olan ve kayalar üzerinde insanların o dönemde yaptıkları çizimler veya resimleri görebiliyoruz.
02:10Yaklaşık 200 ayrı alanda Gneiss kayalar olarak bildiğimiz bu 500-600 milyon yıllık kayalar üzerinde insanlığın Batı Anadolu'daki ilk yerleşim yerlerindendir.
02:20Bu bölge oldukça önemlidir. Sadece buradaki insanlığın ilk yerleşimi değil daha sonra Hititler döneminde de Karya bölgesinin önemli antik kentlerini içeren bir bölge olup çok fazla tarihi bir mirasa sahip olup doğal alan olarak da baktığımızda flora ve fauna açısından oldukça zengin bir bölgedir.
02:39Bu alanda son zamanlarda çok ciddi bir tahribata maruz kalmaktadır. Maalesef yoğun bir burada madencilik söz konusu. Gneiss kayalarda feldspat ya da kuarsit dediğimiz içeriklerden dolayı burada yapılan madencilik doğal alanı çok ciddi tahrip altına almaktadır.
02:58Bu bakımdan düşünürsek bu son dönemde yeni henüz keşfettiğimiz koridalis türüde yani koridalis varolaydını dediğimiz Latmos kaz gagası maalesef ciddi anlamda tehlike altında ve bu yoğun madenleşme süreci devam ettiği takdirde hem antik kentimiz, antik bir bölgemiz olan Latmos'u hem de koridalis varolaydını gibi nokta endemi olan dünyada sadece bu bölgede yayılış gösteren bitkilerimizden dolayı,
03:27bitkilerimizde yavaş yavaş yakın zamanda kaybedeceğimizi düşünüyorum. Son yıllarda gerek Milli Park gerek Jeopark gerekse de doğa koruma alanı için başvurular olmasına rağmen henüz de onarlanmış bir durum mevcut değil ama yetkililerin yerel yönetimle beraber en kısa sürede bununla ilgili bir koruma çalışmasını mutlaka yapması gerektiğini düşünüyorum ve madenciliğin de kontrol altına alınması gerektiğini bu anlamda düşünmekteyim.
03:52Bu alanda gerçekten de şu an henüz daha yeni keşfedilmiş bir canlı türünün elbette ki bu canlı milyonlarca yıldır belki burada ama yeni keşfedilmesi şu ana kadar bu bitkinin tespit edilememesi ve isminin yeni verilmesiyle alaka gerçekten lokal bir yayılış gösteriyor ve sadece Latmos dediğimiz Batı Menteşe dağları üzerindeki bu bölgede yayılış gösteriyor.
04:14Sadece bu da değil bu alanda özel yine nokta endemi olan başka bitkilerimiz de ve bu bitkilerle beslenen birçok canlı faunistik yapıdaki hayvanlarımız da mevcut.
04:25Bu bakımdan değerlendirdiğimizde yoğun bir maden tahribatı maalesef hem bu kültürel mirası hem de doğal mirası çok hızlı bir şekilde tüketmekte.
04:43Uzun zamandır sürdürdüğümüz Latmos gizleri sırasında gördüğümüz farklı çiçekleri daha önceden tanıştığım Hasan Hoca'ya ben fotoğraflarını gönderiyordum.
04:59Geçenlerde gördüğümüz bu çiçeği yine Hasan Hoca'ya fotoğraflarını gönderdim. Hasan Hoca'nın bunun yeni bir tür olduğunu fotoğraflardan tahmin edip yerinde görmek istedi.
05:07Bugün birlikte Latmos'a geldik yürüdük ve yerinde bunu gördük. Bunun bir koridalis türü olduğunu Latmos kaz gagası olarak yeni bir tür olarak literatüre girebileceğini bununla ilgili çalışmalarını başlatacaklarını dile getirdiler.
05:22Umarım Latmos için yeni bir çiçek literatürde yerini alır.