'Enflasyon düşse bile vatandaşın alım gücü düşmeye devam edecek'
Ağustos ayına ilişkin enflasyon rakamları açıklandı. Enflasyonda baz etkisiyle belirgin bir düşüş yaşanırken Sözcü TV'de enflasyon verilerini değerlendiren uzmanlar şeffaf ve doğru veri tespit edilmediği sürece enflasyon düşse bile vatandaşın alım gücünün düşmeye devam edeceğini söyledi. İşte enflasyona yönelik değerlendirmeler...
Category
🗞
NewsTranscript
00:00Benim için bir geçerliği var mı?
00:03Yok.
00:04Çok da şey değil.
00:05Bayağı düşmüş enflasyon.
00:06Düşürdük evet.
00:07Başarılıyız.
00:08Onu söyleyeyim.
00:09Dedi ki siz isterseniz yapın, isterseniz yapın, yardımcı olun, çocuklarınızın tuvaletleri
00:14yapılsın.
00:15Daha temiz yerleri kullansınlar.
00:16İsterseniz vermeyin.
00:17Bütçemiz bu dediler.
00:18Tabi ki gördük ki okul yönetimi haklı.
00:21Vereceksin.
00:23O yüzden belli noktalarda kamu, yani üst tepedekiler harcama konusunda yani eli
00:31o kadar bol ki kendileri için ama gerçekten halkın istifade edeceği, fayda sağlayacağı
00:36alanlara bütçeleri hiçbir zaman yok.
00:38Zaten toplumun yaşadıklarını da buradan görüyoruz.
00:40Oradan enflasyon verisine geçelim.
00:42Mecbur okulun durumu bu.
00:43İsterseniz böyle gelsin, istemezseniz.
00:45Haklılar.
00:46Haklılar.
00:47Temizlik personeli çalıştırıyor, güvenlik çalıştırıyor, güvenlik personeli çalıştırıyor.
00:50Aynen öyle.
00:52Şimdi enflasyon verisinin detaylarını anlatayım.
00:54Bu arada çok kısa bir şey söyleyebilir miyim?
00:55Enflasyon verisini bir vereyim ondan sonra söyler misin?
00:58Orada sana yardımcı olur belki.
01:00Tabi.
01:01Şimdi tüketici fiyat endeksi ağız tosta yıllık yüzde elli ikinin altına gerilemiş
01:07durumda.
01:08Zaten en altı enflasyonunda da bazı etkisini yüzde yüzün altına indiğini, yüzde doksan
01:14seviyelerine indiğini enflasyonun gördük.
01:16Yalnız aylık ücret Türkiye'de açık olmuş.
01:19Enflasyonun yüzde iki virgül kırk yedi açıkladı.
01:21Beklentinin biraz altında bir enflasyon bu.
01:24Yıllık enflasyon da yine beklentinin hafif altında.
01:27Yüzde iki virgül altmış dört bekleniyordu aylık enflasyon.
01:30Yüzde iki virgül kırk yedi artmış.
01:32Beklentinin de altında.
01:33Ve yıllık enflasyon da yüzde elli bir virgül doksan yediye gerilemiş.
01:37Şimdi ben size ayrıntıları söylüyorum.
01:39İstanbul enflasyonu yüzde altmış bir civarı.
01:44Enak enflasyonu yüzde doksan civarı.
01:48TÜİK enflasyonu yüzde elli bir virgül doksan yedi.
01:50Üç ayrı enflasyonumuz var.
01:52Baz etkisiyle enflasyonlar yavaşlıyor, hız kesiyor yani.
01:55Şimdi ben size bir kalem söyleyeceğim.
01:58Bu kalemin ne kadar aylık bu?
02:01Yıllık falan değil.
02:02Yüzde on bir virgül otuz dört artmış eğitim.
02:06Daha da artacak bu ay.
02:08Size doğal gaz zammının, elektrik zammının etkisi değil, yavaşladı değil.
02:13Siz nasıl enflasyon yavaşladı açıklaması yapıyorsunuz?
02:17Yüzde sekiz virgül elli bir kira, doğal gaz, elektrik,
02:22diğer faturalar dahil olduğu konut kalemi yüzde sekiz virgül elli bir artmış.
02:30Bir ülkenin, bir Avrupa ülkesinin yıllık enflasyonunun dört katını
02:37siz bir kalemde veriyorsunuz.
02:39Hatta dört beş katını bir kalemde yaşıyorsunuz konut kaleminde.
02:45Beş katı, altı katı enflasyon yaratıyorsunuz eğitimde.
02:49Yüzde on bir virgül otuz dört.
02:51Sonra geliyorum, diğer kalemleri hemen söylüyorum.
02:55Alkol içecekler ve tütün.
02:58Buraya arka arkaya her ay zam geliyor zaten.
03:01Yüzde dört buçuk.
03:02Bu ürünün vergisini de alamıyorsunuz.
03:05Yani vergisini alırken vergide yavaşlama var.
03:08Çünkü sağlığı bozuyorsunuz.
03:10Sahteye ve kaçağa sevk ediyorsunuz.
03:13Ulaşılmaz fiyatlar belirliyorsunuz.
03:15Ulaştırma yüzde iki virgül doksan beş artmış.
03:18Akarlıkı da sürekli zam yapıyorsunuz çünkü.
03:21Eğlence ve kültürde yüzde iki virgül elli yedi.
03:24Bu ülkede insanların eğlencesi ve kültürü zaten yok.
03:27Ellerindekiyle yapmaya çalışıyorlar.
03:30Lokanta ve otellerde yüzde iki.
03:34Mal ve çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde iki virgül sıfır sekiz.
03:38Haberleşmede yüzde sıfır virgül altmış iki.
03:42İnternet faturalarınızı düşünün, karar verin.
03:44Giyim ve ayakkabı da yüzde sıfır virgül otuz beş.
03:47Gıdada yüzde bir virgül birlik düşüş varmış.
03:50Taze fasulye yüz liraya indi diye mi bu düşüş?
03:55Yani gıda, giyim, haberleşme, ev eşyası sınırlı artmış.
04:02Diğer bütün kalemlerde inanılmaz bir artış var.
04:05Bu enflasyon sadece baz etkisiyle yavaşlamıştır.
04:08Bu vatandaşın hissedebileceği bir yavaşlama.
04:12Ve siz maaşları buna göre belirleyeceksiniz.
04:14Alkışlıyorum.
04:16Sana şunu söyleyeyim.
04:18Bir kere enflasyon baz etkisiyle değil de gerçekten düşüş trenine girse dahi,
04:24geriye dönük iki, iki buçuk yıllık o açıklanan enflasyon,
04:29yanlış açıklanan enflasyon nedeniyle yaşanan birikimli kayıplar telafi edilmediği sürece
04:36ve bundan sonra şeffaf veri açıklanıp doğru ücret tespit edilmediği sürece
04:42enflasyon düşse bile, bakın enflasyon düşmesi de şu demek değil arkadaşlar,
04:45fiyatlar düşmüyor.
04:46Artış hızı düşüyor.
04:47Maaşınız yetmedi.
04:48Artış hızı düşüyor.
04:49Vatandaşın alım gücü günbegün erimeye devam edecek ilüzyonlarla,
04:55istatistiki verilerle yani güven oluşturmayan rakamlarla biz ekonomide başarı tablosu çizemeyiz.
05:03Gıdada yıllık artış %44,88'e gerilemiş ama hala %45.
05:10Bu enflasyon verilerini, mesela bu kırtasiye malzemelerinde,
05:14çantada, kalem kutusunda, kalemde falan vergi var mı?
05:17Çocuklar da vergi veriyor mu o zaman?
05:21Var var.
05:22Onlarda kırtasiye ürünlerinde %10 KDV var Ebru.
05:26Anladım.
05:28O defter, kalem, silgi gibi ürünlerde %10 KDV var.
05:33Halka biraz destek vermek istiyorsanız bu zorunlu ihtiyaçlardaki KDV'yi sıfırlayın.
05:37Olamaz mı?
05:38Bu mümkün değil mi?
05:39Bu ihtiyaçlara bu %10'lu KDV'yi ekliyorsunuz.
05:40Çocuklar da vergi veriyor.
05:41Ama bir de vergisi silinenler var.
05:44Çünkü açlık sınırının altında Ebru, insanların çoğu.
05:46Açlık sınırının altında gelir elde eden bir toplumda bu kadar yüksek vergi ödemesi
05:50mümkün olmamalı yani.
05:51Olamaz.
05:52Sen bütün bedeli vatandaşa ödettiremezsin.
05:54Zaten eleştirdiğimiz nokta burası.
05:56Kamu harcamaya işte demin Ozan Büngöl tabloyu verdi.
05:59Kamu harcamaya devam ediyor.
06:00Ofis malzemelerinin yapılan harcamaya bak.
06:03Okula yapılan harcamaya bak.
06:04Kamu hız kesmeden harcıyor.
06:07Ama diyor ki ben harcamaya devam edeceğim sen de bana ödemeye devam edeceksin diyor
06:10vatandaşa.
06:11Ama bu ödemeye devam ederken de ben sana düşük ücret vermeye de devam edeceğim.
06:16Maalesef biz batırdık ekonomiyi.
06:18Biz mahvettik.
06:19Hunharca harcadık.
06:20Yanlış politikalar uyguladık.
06:21Olsun ama biz yapmış olsak da sen ödeyeceksin bedelini.
06:26Vatandaşa reva görülen şey bu.
06:29Problem de bu.
06:30Hani diyoruz ya işte nasıl çözebilirler.
06:34Çok güzel bir söz söylemiş Selçuk Şirin.
06:37Yaşayan bilir.
06:38Yani şimdi yaşamadıkları için halkın sorunlarını ya da halkın arasına inip
06:44ne yaşadığını görmedikleri için, tespit etmedikleri için oturdukları yerden
06:48mesela Mehmet Şifşek şaşırıyor ya İngiltere'de kredi kartında taksit yok diyor.
06:52Ya senin paran var.
06:53Sen İngiltere'de yaşıyorsun.
06:54Türkiye'nin gerçeği bu.
06:55Tamam zaten artık onu da yapamıyoruz.
06:56Rahatlayın.
06:57Rahatlayın.
06:59Bunu söyleyen bir hazine ve maliye bakanı yani halkın sorunlarını hiçbir şekilde
07:03algılayamayan bir bakanın çözüm üretmesini bekliyoruz biz.
07:06Tamam zaten kendi kendine soruyoruz.
07:07Problem burada zaten.
07:08Kredi kartı limitleri bitti.
07:09Harcadık harcadık borçlandık taksit falan.
07:11Halkın ne yaşadığını bilmeyenin çözüm üretmesi mümkün mü halkın sorunlarına?
07:15Kira ile ev sahibi, kiracı ile ev sahibi arasındaki sorunları ben size söyledim.
07:19O zaman genel itibariyle enflasyon için nasıl buldun?
07:22Bu enflasyon yavaşlıyor güya.
07:26Yani yavaşlıyor görünüyor verilerle.
07:28Ama eğitim ve konut korkunç.
07:34Ebru öncelikle Emre Bey'in şu sözüne katılıyorum.
07:39Yani 3 yıl önce 500 bin liraya aldığınız konut 3 milyon olduysa enflasyon %0'a da
07:44düşse 1'e de düşse o 3 milyon gerileyecek mi?
07:47Hayır.
07:48Enflasyon bu fiyatların artış hızının yavaşlamasıdır.
07:50Yani bu fiyatlar artık burada.
07:52Onu bilmek gerekir.
07:54Şimdi tüketim eğilimlerine baktığımızda harcama gruplarına baktığımızda siz
07:59örnek asgari ücret ve yakınında bir ücret geliri elde ediyorsanız zaten bunun
08:04büyük bir kısmını kiraya diğer kalan kısmını da temel gıda ürünlerine ve
08:10kısmen de işte eğitim masraflarını harcıyorsunuz.
08:14Yani geçtiğimiz programlarda bir örnek vermiştim.
08:17Yani en zengin %20 100 liralık gelirinin neredeyse 45-50 lirasını
08:23eğitim masraflarını harcarken en yoksul %20 100 liralık gelirinin sadece 63
08:27kuruşun eğitim masrafını harcayabiliyordu.
08:29Böyle bir fırsat eşitsizliği olur mu?
08:31Böyle bir gelin adaletsizliği olur mu?
08:33E ne yapacaksın kalem mi almayacaksın?
08:35Şimdi ne yapacak Veli?
08:36E tabi işte alacak ama bir tane alacak.
08:38İşte örnek veriyorum resim dersinde boya istediysen en ucuzunu
08:42Biz küçükken şu kadara kadar kuruşun kalemi açardık.
08:44Yine o duygunlara döneceğiz.
08:46E tabi tabi ya bir de şu enflasyon rakamlarını falan görünce aklıma
08:52Ebru Murathan Munga'nın Çador isimli romanı geldi.
08:55Romanda çok güzel bir söz var.
08:57Gerçeğe çok şey ekleyince yalan ortaya çıkıyor diye sanki o günleri yaşıyoruz.
09:01Yani şimdi ölçülen enflasyon bu olabilir ama hissedilen enflasyona bakalım.
09:07Vergi yükü gibi ölçülen vergi yükü OECD ortalarında olabilir ama
09:12hissedilen vergi yüküne bakalım.
09:14Burada da yurttaşın alt gelir grubunun dar gelirlerinin hissettiği enflasyona bakalım.
09:20İliklerine kadar bu enflasyonu hissediyor.
09:22İliklerine kadar bu vergi yükünü hissediyor.
09:24Çünkü artık o kadar yani hem biraz önce Emre Bey'in söylediği gibi
09:30Geliri artmıyor ama ödediği vergi artıyor.
09:34Bak bu nereye tekabül edecek?
09:36Eylül-Ekim aylarında üfe ortalama yüzde iki yüzde üç gelse bile
09:41Yüzde iki gelse bile 2025 yılı vergi harç ve cezalardaki artış
09:48Muhtemel artış yüzde kırk dört buçuk yüzde kırk beş civarında
09:50Bir dakika şu enflasyonu bitirelim daha önümüzdeki artışları ayrıca söyleyelim
09:54Bak kaçırıyorum ben seni yakalayamıyorum çünkü
09:57Manşet manşet atıyorsun havada kalıyor
09:59O yeniden değerleme oranı Ekim ayında mı belli olacak?
10:03Önümüzdeki ay enflasyon açıklandığında belli olacak değil mi?
10:06Üç Kasım
10:07Üç Kasım'da belli olacaksa
10:08Üç Kasım yani Ocak'ta geçerli olacak artışı şimdi vereceksin doğru mu?
10:14Evet
10:15Tamam bekle biraz o zaman
10:17Birazdan size Ocak ayı zamlarını vereceğiz
10:20Ben size öncesinde bu on iki aylık ortalamalara göre tüfeğe göre kira zammı belirleniyor ya
10:26Onu söyleyeceğim on iki aylık ortalama enflasyon göstergesi yüzde altmış dört virgül doksan bir çıkmış
10:32Yani siz yüzde altmış beşten kiranızı kontratınızı bugün bittiyse yenileyeceksiniz
10:37Ve kiracılar diyor ki ben diyor her on kiracıdan dördü tüfeğinin üzerinde kiramı arttırıyorum
10:44Çünkü yeniden bir eve gitsem maliyet daha fazla diyor
10:47Ev sahibi de bu kiracı benim diyor zararı mı?
10:50Çünkü kirası düşük diyor
10:52Kiracı ev sahibi gerginliği artıyor ve konut fiyat konut enflasyonu yüzde sekizin üzerinde
10:58Ya insanlar ciddi bir barınma sorunu yaşıyor
11:00İnsanlar eğitim enflasyonu yaşıyor
11:02Gıda fiyatları düşmüş deniz öyle görünüyor
11:05Senin de yorumunu alayım sonra biz Ocak'ta ne göreceğiz hemen Ozan onu söylesin
11:10Kira yüzde altmış beş çıktı bu ay