4 Eylül 2024 Çarşamba

CNN TÜRK

geçen hafta

Samet Güner ile Gün Ortası'nda günün gündemi ve detayları ekrana taşınıyor.

Category

🗞

News

Transcript

Display full video transcript

00:00:00Türkiye'ye BRICS üyesi olacak mı? Rusya'dan gelen iddialar sonrası AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik süreç devam ediyor açıklamasını yaptı.

00:00:18Peki BRICS üyeliği Türkiye'ye ne katar? Gün ortasında değerlendireceğiz.

00:00:23TÜİK verilerine göre Ağustos'ta enflasyonda aylık bazda artış %2,47 olurken yıllık bazda enflasyon %51,97'ye geriledi.

00:00:39Peki rakamlar faiz indirimi için Merkez Bankası'nın işaret ettiği noktaya geriledi mi? Ayrıntılara bültende bakacağız.

00:00:48Rusya lideri Putin her gün birkaç kilometrelik alanı ele geçirdiklerini söylerken Ukrayna cephesinde kritik gelişmeler yaşanıyor.

00:01:01Ukrayna hükümeti yeniden yapılanıyor. Bakanların istifası ne anlama geliyor? Aktaracağız.

00:01:08Bugün 4 Eylül çarşamba gün ortası başlıyor efendim. Ben Samet Güner. Hoş geldiniz diyelim haberleri aktaracağız. Sizlere ilk haberimizle başlayalım gün ortasına.

00:01:28Amerika Birleşik Devletleri Hamas'ın üst düzey liderlerine dava açtığını duyurdu. Hazırlanan iddianamede dava gerekçesi olarak 7 Ekim saldırıları gösterildi. Listede ise suikast sonucu öldürülen İsmail Haniye, Hamas'ın yeni lideri Yahya Sinvar ve diğer üst düzey isimler bulunuyor.

00:01:49Bugün Adalet Bakanlığı Yahya Sinvar ve Hamas'ın diğer üst düzey liderlerine karşı şikayetimizde de belirttiği gibi Amerikan vatandaşlarını öldürmeye ve ABD'nin güvenliğini tehlikeye atmaya yönelik 10 yıldır süren bir kampanyayı finanse etmek ve yönetmekle ilgili suçlamaları açıklıyor.

00:02:10Amerika Birleşik Devletleri 7 Ekim saldırılarını gerekçe göstererek Hamas siyasi büro şefi Yahya Sinvar ve diğer Hamas liderleri hakkında dava açtı. Davayı ABD Başsavcısı Merrick Garland duyurdu.

00:02:24Bütün aileleri katlettiler. Yaşlıları katlettiler. Küçük çocukları katlettiler. Kadınlara cinsel tacizde bulundular. Hamas 7 Ekim'de 40 Amerikalı olmak üzere 1200 kişiyi öldürdü ve yüzlerce sivili kaçırdı. Yehudi soykırımından bu yana en büyük katliama imza attılar.

00:02:43Amerika Birleşik Devletleri makamlarınca hazırlanan iddianamede Temmuz ayında suikasta öldürülen İsmail Haniye, Hamas'ın silahlı kanadı İzzettin Kassam Tugaylarının ikinci önemli ismi Marvan İsa, Halit Meşal, Muhammed Deyif ve Ali Baraka bulunuyor.

00:03:03Açılan davada Hamas liderlerinin suçlu bulunması halinde müebbet hapis veya ölüm gibi yüksek cezalara çarptırılması bekleniyor.

00:03:13Sivas kongresinin bugün 105. yıl dönümü etkinlikler kapsamında konuşan Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkan Vekili Celal Adan, kongrenin şanlı tarihinin altın vesikası olduğunu ve işgalcilere karşı topyekun ayaklanmaya kalkışmanın çağrısı olduğunu söyledi.

00:03:34Sivas kongresi şanlı tarihimizin altın vesikasıdır. Fakat onun ışıltısı gelip geçici bir vesika değildir. Bu tarihi hadisenin ışığı halen yolumuzu aydınlatmaktadır.

00:03:49Sivas kongresinde sevgilenen kahramanlık ve kanarlılık bugün dahi yol haritamızı çizer, ketten istikametimizi belirleyen pusuladır.

00:04:00Çift başlı kartalın Anadolu'ya gelip konduğu, Selçuklu'nun tahtını kurduğu, mazinin ve cesaretin kahramanlıklarıyla hamurunu yoğurduğu Sivas, Gazi Mustafa Kemal başta olmak üzere kapısını çalan vatanperverler bağrına basmıştır.

00:04:18O çetin günlerde kongre salonunu dolduran sadece parti şehirlerden gelen temsilciler değiliz. O gün Sivas'ın gök kufesinde çınlayan ses, binlerce yıllık kadim medeniyetimizin sesidir.

00:04:32Asya bozkurtlarından Anadolu'ya taşıdığı Rus kovuğunun gölgesi yedi itli, üç kütahya patlayan çınarın derin köklerimizin sesidir.

00:04:41Kendisini verse dahi başını eğmeyen soyun milletin sesidir.

00:04:47Ergarakon'da demir dağları eriten, Fetih'te kalınlık bir çağın kirli duvarlarını yıkan, Çanakkale'de sömürgicilerin tarihin çöplüğüne gömen ruh 105 sene önce bugün Mustafa Kemal Paşa ve yol arkadaşlarında vücut bulmuştur.

00:05:05Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, CNN Türk Ankara temsilcisi Dicle Canova'nın sorularını yanıtlayacak. Sözü şimdi Dicle'ye bırakıyorum.

00:05:18Çok teşekkürler. Geçtiğimiz hafta tarımda yeni bir destekleme modeli açıklandı ve eminim tüm çiftçiler şu anda bizim yayınımızı dikkatle takip edeceklerdir.

00:05:30Çünkü 3 yıllık yeni bir döneme giriliyor. Sayın Bakan Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı da stüdyomuzda yayın konuğumuz bize bunun detaylarını anlatacak, açıklayacak. Hoş geldiniz efendim.

00:05:41Hoş bulduk. Çok teşekkür ederim. Ben de buradan bütün izleyicilere saygılarımı, hürmetlerimi iletiyorum.

00:05:46Sanırım bu modelin detaylarını ilk kez CNN Türk ekranlarından duyacağız, öyle mi?

00:05:52Evet, farklı zamanlarda özellikle bütün illerde paydaşlarımızla bu konuları paylaştık ama derli toplu ilk kez sizin programınızda anlatmak nasip oldu.

00:06:02Teşekkür ederiz yayın konuğumuz olduğunuz için bir kez daha. Şimdi bitkisel üretimde yeni bir destekleme modelinden bahsediyoruz.

00:06:093 yıllık bir model bu. Geçen hafta resmi gazetede yayınlandı. Öncelikle genel hatlarıyla bize bir bilgi verir misiniz?

00:06:17Üretici ne kazanacak? Eskisinden farkı ne? Yeni ne getiriyorsunuz bu yeni modelde? Bunları biraz alalım sizden devam edeceğim, açacağım detayları.

00:06:26Ben birkaç kademe geri gitmek istiyorum. O da şu, dünyada bizim yeni normal diye nitelendirdiğimiz çok inanılmaz değişiklikler oluyor hızlı bir şekilde.

00:06:38İklim değişikliği, jeopolitik hususlar, nüfus artışları, su ile ilgili konular. Bütün bunların hepsi size benim sorumluluğum altındaki hususlar için söyleyeyim.

00:06:52Tarımsal üretiminizi yeniden bu yeni normale göre planlamanızı gerektiriyor. Bu bir lüks değil, bu bir zorunluluk. Sizin bu reformu yapmanız gerekir.

00:07:03Biz de bununla ilgili iki yıldır çalışıyorduk zaten. 5 Nisan 2023'te bunun tarım kanunundaki değişiklikleriyle ilk startı verildi.

00:07:13Daha sonra bunun ikinci mevzuatları, paydaşlarla bunların paylaşılması, kendi teşkilatlarımızın bu konudaki eğitimleri

00:07:22ve en sonunda bunun en önemli araçlarından birisi olan desteklemeleri de buna entegre ederek aslında tarımsal üretim planlamasını bir bütün halinde artık Türkiye'nin tarımsal üretiminin gündemine koymuş olduk.

00:07:391 Ocak 2024'ten itibaren biz hayvansal üretimde ve su ürünleri üretiminde planlı üretime geçtik.

00:07:50Planlı üretim derken şunu kastediyoruz. Sizin elinizde imkanlarınız var ve araçlarınız var.

00:07:58Siz bunlarla birlikte hem ülkenizin ihtiyaçlarını hem de bunun dışında gelecek nüfus projeksiyonlarınızı da bakarak ve ihracat kabiliyetlerinize, pazar kabiliyetlerinize bakarak üretiminizi planlamanız gerekir.

00:08:13Hayvansal üretimde ve su ürünlerinde bu gerçekleşti. Bitkisel üretimde çok daha komplike bir yapı olduğu için süreç biraz Ağustos ayına kaldı.

00:08:22Aslında takvimimiz de bu şekildeydi. Hiç takvimimizden sapmadık ve 1 Eylül itibariyle tarımsal üretim planlaması artık başladı.

00:08:32Nasıl bir metodoloji vardı? Her ilde ziraat odaları, önder çiftçiler, üniversiteler, ticaret odaları konuyla ilgili tüm paydaşlarla konuşarak o havzada, o bölgede, o ilde, o ilçede hangi üretimde senin de üretim yapılmalı suyu da merkeze koyarak bunun çalışması yapıldı.

00:09:00Yani bütün bu çalışmaların sonucunda geldiğimiz noktadır bu. Peki ne yaptık? İkinci hususta hep söylene gelirdi, destekler çok fazla ve farklı.

00:09:15Artık çiftçi bile neyin ne olduğunu anlamıyor, üretici bile. Bunların misadeleştirilmesi gerekir. Bu da bizim de istediğimiz bir husustu.

00:09:24Size şöyle söyleyeyim Dicle Hanım, yaklaşık alt başlıklarıyla birlikte 165 kalem destek veriyorduk biz. Bunları 3 ana başlığa indirdik. Temel destekler dedik, planlama desteği dedik ve üretim geliştirme desteği.

00:09:413 başlığa indirdik, sadeleştirme. Zaten sizin uygulamak istediğiniz programa katkıda bulunacak ancak bu şekilde sade bir yapıyla olabilirdi.

00:09:53Orada ama bir yanlış anlaşılma oldu. Mazot ve gübre desteği kalktı diye haberler çıktı ilk gün özellikle sosyal medyada.

00:10:01Bu da çok enteresan. Bütün paydaşlarla bunları 3 aşağı 5 yukarı çok detaylı olmasa da önden bilgiler verildiği halde maalesef çok iyi niyetli bulduğumu söyleyemeyeceğim.

00:10:14Peki ne oldu? Biz bunu nasıl yaptık? Şimdi dediğim gibi 165 kalem sizin desteğiniz var. Sadeleştirirken bizim bir çıpa kullanmamız gerekiyordu.

00:10:27Bu da çiftçimizin, üreticimizin en çok dikkat ettiği husus olan tarımsal girdilerdi ve gübre ve mazottu.

00:10:35Biz gübre ve mazotu çıpa olarak kullanarak hem temel destekleri hem planlama desteğini hem de üretim geliştirme desteğini bunun üzerinden belirledik.

00:10:47Şunu söylemek istiyorum. Biz 2000 belki şeye gelecektir ekrana daha sonrasında da bakarız. Vermiş olduğumuz mazot gübre desteğini ürün bazına indirdik.

00:11:02Hangi ürün bazına indirdik? 13 artı 1 yani 13 tane stratejik ürün artı yem bitkileri.

00:11:10Onların her birinin içerisinde mazot ve gübre ne kadar kullanılıyor? Bunu belirledik ve bunu bir çıpa olarak aldık.

00:11:18Artık bundan sonra önümüzdeki dönemlerde bu rakam mazot ve gübre fiyatlarındaki değişime göre güncellenerek devam edecek.

00:11:29Bu desteklerle ilgili bir şey söylemem gerekir. Eğer yanılmıyorsam Temmuz ayının sonuydu. Arkadaşlardan bir rapor aldım.

00:11:37Çiftçilerimizin hesabına yatırılıp da çekilmeyen 6 milyara yakın para vardı. O destek olarak yatırmışsınız artık kullanılmamış.

00:11:49Çünkü o etkinliğini o anlamda yitirmiş. Dolayısıyla biz bu tarafta üretim planlamasını yaparken en önemli araçlarımızdan birisi olan desteklerin yönlendirici gücünü de kullanmamız gerekir.

00:12:01Bunların doğru kanalize edilmesi ve sonuçta verimli ürün alabilmek adına.

00:12:06Bu sistemde dediğim gibi uzunca bir süre 2 yıldır akademisyenler, uzmanlar, sektör paydaşları bunlarla geçen süreçten sonra bu yayınlanmış oldu.

00:12:18Peki ne yaptık biz? İlk defa tarımsal desteklerin açıklanması üretim döneminden önce oldu.

00:12:27Biz 2024 yılında işte Ağustos ayının başlangıcında biz 2024 yılı hasatından elde edilen ürünlere ilişkin bir destek CBK'sı yayınladık.

00:12:43Bu şu demekti, 2024 yılında üretilenlerden kim ne kadar destek alacak? Halbuki bunu önceden yapmamız gerekirdi.

00:12:50Biz bunu yeni destek sistemiyle 3 yıllığına ve ilk defa önümüzdeki 2025, 2026, 2027 yılları için açıklamış olduk.

00:13:01Bu en önemli hususlardan bir tanesiydi.

00:13:03İkincisi, bu destek tutarlarının en önemli iki girdi olan mazot ve gübreyi çıpa alarak ve bundan sonra önümüzdeki her dönem buradaki artışları dikkate alıp güncellenecek bir şekilde belirledik.

00:13:17Dinamik bir yapı.

00:13:18Orada dikkatimi çekti. Az önce dediniz ki bu mazot ve gübre desteğinin kaldırılacağını biz önden zaten ilgililere, paydaşlarımıza anlatmamıza rağmen bu haberler çıktı.

00:13:27İyi niyetli görmedim dediniz. Neden böyle düşünüyorsunuz? Orada amaç neydi?

00:13:32Şimdi hem desteklerin sadeleştirilmesini konuşacağız hem de diyeceğiz ki şunlar şunlar burada yazmıyor.

00:13:40Önemli olan o mu? Önemli olan bu metodoloji mi?

00:13:44Biz metodolojiyi anlatırken birdenbire kendimizi mazot gübre desteği kaldırıldı kaldırılmadığı tartışmasına bulmuş olduk.

00:13:53Şunu da söyleyeyim yani bizim de açıkçası hiç ummadığımız da bir sonuç oluştu.

00:13:57Burada gerçekten sektörün içerisinden de hayır o şekilde değil deyip çok genişle bir kesime anlatma imkanı oldu.

00:14:06Sektörün içerisinden paydaşlar da anlatmaya başladı.

00:14:09Yani bu sadece bu kısır tartışmaya, anlamsız tartışmaya sıkıştırılamayacak kadar önemli bir husus.

00:14:16Şimdi o zaman Sayın Bakan ilerleyelim çünkü yeni destekleme modelinde kat sayı uygulamasına da geçildi.

00:14:22Bu da çok önemli. Dilerseniz bu kat sayıyı ekranın önünde konuşalım.

00:14:27Çünkü rakamlarla her ürün için ayrı ayrı anlatacaksınız bize. Buyurun lütfen.

00:14:33Şimdi 244 ile çarpılacak kat sayı bu.

00:14:39Öncelikle şunu merak ediyorum. Neyi dikkat aldınız? Neden 244 ve bu rakam 3 yıllık bir model açıkladınız?

00:14:49Güncellenecek mi?

00:14:50Ürünler bazında şimdi ekrana yansıdığında söyleyeceğim onu. Ürünler bazında belirlendi.

00:14:57Örneğin biz bu 13 artı 1 derken neyi kastettik?

00:15:03Alalım lütfen yönetmenim Hakan Yılmaz'dan rica edeyim.

00:15:06Dedik ki stratejik ürünler bizim için huvubattır, baklagillerdir, yağlı tohumlardır.

00:15:12Bu 3 grubun içerisindeki 13 tane ürünün her birisi için belirledik.

00:15:18Nedir bu? Örneğin huvubatta buğday ve arpa.

00:15:22Şimdi ben daha önce 185 liralık mazot ve gübre desteği veriyordum.

00:15:28Şimdi ne yapıyorum?

00:15:30Diyorum ki ben buğday ve arpaya benim hep birlikte belirlemiş olduğumuz ve mutabık kaldığımız haliyle yayınladığım

00:15:40buğdayın üretileceği havzada üretilirse de şimdi buna geleceğim.

00:15:47Şimdi siz buğday ve arpayı nerede ekerseniz ekin bir temel destek alacaksınız.

00:15:52Yani mazotunuzun yarısını gübrenizinde %25'ini alacaksınız.

00:15:59Temel destek içerisinde mazotun yarısı gübrenin %25'i.

00:16:03Türkiye'de üretim yapan kim varsa bu temel desteği alacak.

00:16:07Buğday için de geçerli bu, buğday için de alacak. Bu bir.

00:16:11İki, bizim belirlenmiş olan ve yayınlamış olduğumuz havzalarda eğer buğday ekimi yapılıyorsa

00:16:21ben ona bu planıma uyduğu için temel destek kadar bir planlı üretim desteği vereceğim.

00:16:27Ve bir de tabii ürünler var arpa, ayçiçek, buğday, mercimek, pamuk, patates, soğan gibi.

00:16:33Bunlar da planlı üretim desteği kapsamındaki özel ürünler.

00:16:3713 tane ürüne ben planlı üretim desteği vereceğim.

00:16:40Bir de su kısıtı olan, eğer bir bölgede benim karar vermiş olduğum, benim derken tabii sektörü bahsediyorum,

00:16:49sektörün mutabık kaldığı ürün üretilirse bir de ilaveten su kısıtı desteği verilecek.

00:16:54Şimdi buğday için konuşalım.

00:16:56Eskiden ben sadece 185 lira mazot ve gübre desteği veriyordum.

00:17:02Şimdi 342 lira temel destek veriyorum.

00:17:06244 çarpı buğdayın çarpanı ile birlikte 342 lira.

00:17:11Bu yıl için bu.

00:17:13Ben bunu açıkladım.

00:17:142025 yılında uygulanacak olan rakam bu.

00:17:18Temel desteği verdim.

00:17:20Planlı üretim desteğini de verdim.

00:17:22Benim söylediğim yerlerde ekildiği için buğday ve arpa.

00:17:27Bunu da verdim.

00:17:28634 lira aldı.

00:17:30Ama diyelim ki öyle bir yer var ki yer altı suyu açısından problemli.

00:17:36Artık yer altı sularında büyük bir risk eşiğine gelmiş durumdayız.

00:17:40Ki onu da konuşacağız.

00:17:41Kuraklık.

00:17:42Bütün dünyanın önündeki en önemli problem.

00:17:44Şimdi eğer orada ben buğdayın ekilmesini belirlemiş isem ve o da orada buğday kullanılmışsa,

00:17:52ekilmişse o zaman ilave 342 lira daha vereceğim.

00:17:56Yani şunu söylemeye çalışıyoruz.

00:17:58Lütfen planlanan ürünleri planlanan havzalarda planlandığı şekilde üretelim.

00:18:05Biz üreticimize sadece mazot gübre desteği değil, temel destek planlı ve su kısıtlı desteği adı altında vereceğiz.

00:18:12Şimdi Mısır'a gelelim.

00:18:14Bir farklılığı var.

00:18:15Görüyorsunuz.

00:18:16Evet.

00:18:17Mısır'da su kısıtlı yok.

00:18:18Neden?

00:18:19Çünkü Mısır çok daha fazla su tüketen bir ürün.

00:18:22O zaman şunu söylüyoruz.

00:18:24Ben yine temel destek veriyorum.

00:18:26Bütün ürünlerde olduğu gibi söylenen havzalarda bölgelerde ekildiği zaman planlı üretim desteği veriyorum.

00:18:33Ama hiçbir şekilde su kısıtlı desteği vermiyorum.

00:18:36Çünkü Mısır çok su tüketen bir üründür.

00:18:39Bunun özellikle nerelerde üretilip üretilmeyeceği konusuna planlı üretimin içerisinde karar verilmesi gerekir.

00:18:46Şimdi bu Hububat işinde.

00:18:47Devam edelim.

00:18:48Devam edelim.

00:18:49Bir sonraki görüntüye alalım.

00:18:50Bu da baklagil.

00:18:51Şimdi bunları niye bu şekilde söylüyoruz?

00:18:54Yine söyleyeyim.

00:18:5513 tane ürünün içerisindeki birkaç tane örnek ürün.

00:19:00Diyelim ki kuru fasulye bizim sofralarımız için son derece önemli.

00:19:04Yine burada da aynı şey geçerli.

00:19:06Yani burada da 185 lira verirken ben temel destek ve planlı üretim desteği veriyorum.

00:19:12Burada da su kısıtlı yok.

00:19:13Burada da su kısıtlı yok.

00:19:14Neden?

00:19:15Çünkü kuru fasulye de yine çok su tüketen ürünlerden bir tanesi.

00:19:17Dolayısıyla benim gösterdiğim yerde üretiyorsun.

00:19:20Ürettirirsen bunları alırsın.

00:19:22Ama diyelim ki ben bu 13 tane ürünü senin gösterdiğin yerde ekmiyorum.

00:19:30Başka yerde ekiyorum.

00:19:31O zaman ne olacak?

00:19:32O zaman sadece temel destek alacak.

00:19:35Ama benim belirlemiş olduğum su kısıtı olan yerlerde ekerim derse temel destekte

00:19:41dahi hiçbir destek vermiyoruz.

00:19:43Bu çok önemli.

00:19:44Yani ya sizin belirlediğiniz yerlerde ekecek desteği alacak.

00:19:48Sektör olduğunun bir daha altını çizeyim.

00:19:50Çünkü burada sadece biz bakanlık olarak değiliz.

00:19:53Hep bunu söyledik.

00:19:54Baştan itibaren eğer biz bir şey yapıyorsak sektörle birlikte yaptık.

00:19:58Sektör paydaşlarıyla birlikte yaptık.

00:20:00Bunun içerisine sadece bizim kararımız olan bir unsur olarak girmedi.

00:20:05Onu söyleyeyim.

00:20:06Burada bütün iller hemen hemen suyla alakalı sorunu olan illerin tamamı artık buna

00:20:12geçilmesi gerektiğiyle ilgili belki de onlarca ziyaret.

00:20:16Yani kuru fasulyede su kısıtı olan yerlerde ekim yapıldığı zaman destek vermeyeceksiniz.

00:20:21Destek vermeyeceğim ama sadece belirlenen yerlerde ekerse ben temel ve planlı üretim

00:20:27desteğini vereceğim.

00:20:28Aynı şekilde.

00:20:29Bir sonraki görüntüyü de alalım.

00:20:31Çok hızlı.

00:20:32Buradaki desteklerin dekar başına olduğunu bir daha söyleyeyim.

00:20:35Çünkü alan bazlı destek bizde yine Avrupa Birliği'nde uygulanan yöntemi uyguluyoruz.

00:20:40Bu da yağlı tohumlar.

00:20:43Örneğin pamukla alakalı işte ay çiçeğiyle alakalı yine aynı şekilde soya fasulyesiyle

00:20:49alakalı, kanola ile alakalı, aspirle alakalı.

00:20:52Bizim bazılarına dikkat ediyorsanız su kısıtı desteği var.

00:20:56Bazılarında yok.

00:20:57Yine aynı şekilde değil mi?

00:20:59Oralarda da mesela su kısıtı olan bir yere kanola ekilirse destekten yararlanamayacak.

00:21:05206 lira veriyorduk.

00:21:07732 liraya çıktı.

00:21:08472 lira veriyorduk.

00:21:10Pamuk epey yüksek görünüyor.

00:21:111098'e çıktı.

00:21:12267 lira veriyorduk.

00:21:14732 liraya çıktı.

00:21:15185 lira veriyorduk.

00:21:17488'e çıktı.

00:21:18Son görüntüyü de alalım Hakan.

00:21:20Rica ediyorum.

00:21:21Bunlar da diğer ürünler.

00:21:23Eski ve yeni karşılaştık.

00:21:24Şimdi patates, soğanı da biz bu kritik ürünler içerisine aldık.

00:21:29Çünkü hem algı olarak bizim halkımızda farklı bir yeri var.

00:21:33Hem de örnek verilirken plansız üretime bir yıl soğan, patates fazla ekiliyor, bir yıl eksik ekiliyor konusu da bizim toplumumuzda.

00:21:43Ki yine bu yıl soğan ve patates tartışmak öncesi.

00:21:46Soğan da herhangi bir sıkıntı olmayacak.

00:21:48Tam ihtiyaç kadar üretildi.

00:21:50Ama patateste bir miktar fazlalığımız var.

00:21:53Onunla ilgili de yapacağımız birçok şey var.

00:21:57Bir kere her şeyden önce biz ihracatla alakalı ticaret bakanlığımıza konuşup Mayıs ayında bu ihracatın önündeki bütün engelleri kaldırdık.

00:22:07İkincisi aile bakanlığımızla görüşüyoruz.

00:22:10Özellikle onların da bazı sosyal yardımların içerisine bunu dahil edebilir miyiz diye.

00:22:17Sağ olsun onlar da çalışıyor.

00:22:18Onlarda da çok önemli bir mesafe kaydedeceğiz.

00:22:21Toprak mahsulleri ofisinin alımı söz konusu olur mu?

00:22:23Şu aşamada ona ihtiyaç olacağını düşünmüyorum.

00:22:26Farklı farklı yöntemlerle.

00:22:28Aynı şekilde ihraç edilmesiyle ilgili destekleri başarılı.

00:22:30Oturabiliriz Sayın Bakan devam edeceğiz.

00:22:32Başka önemli başlıklarımız da var çünkü.

00:22:34Aslında su kısıtı meselesini de konuşmuş olduk böylelikle.

00:22:38Yani buna uyan çiftçiler ilave destek alacak.

00:22:42Bundan sonraki süreçlerde de kuraklık.

00:22:44Bir konuyu daha ilave etmek isterim.

00:22:47O da şu.

00:22:48Biz geçtiğimiz yıllarda, geçtiğimiz iki yıl bazı destekleri aynı olarak vermiştik.

00:22:55Ve maalesef burada çiftçimize şunu dedik.

00:22:59Biz sizin kartlarınıza, Ziraat Bankası kartlarınıza sizin desteklerinizi yükleyelim.

00:23:06Siz gidip onunla sadece girdilerinizi alın.

00:23:11Ancak orada hiç istemediğimiz bir sonuç çıktı.

00:23:14Maalesef bunların satıldığı yerlerden çiftçilerimize çok yüksek oranda komisyonlar uygulandığını gördük.

00:23:23Çözemedik bunu açıkçası.

00:23:24Şunun için çözemedik.

00:23:25Yine bir derin fayda sağlamaya çalıştık.

00:23:26Yani evet öyle oldu.

00:23:27Dolayısıyla bu yılın önemli bir değişikliği de biz bütün desteklerimizi artık nakdi olarak vermiş olacağız.

00:23:33Bu yılki bütün destekler nakdi olarak çiftçilere verilecek.

00:23:36Şimdi gelelim tartışmalı meselelere.

00:23:40Bu yıl çiftçi ürün elinde kaldı isyanında.

00:23:43Çok fazla görüntüler yansıdı.

00:23:45İşte maliyet çok ama bize verilen alım fiyatları düşük, zarardayız diyorlar.

00:23:52En son işte soğan üreticileri kendileriyle ilgili 4,5-5 bin liralık bir alım fiyatına tepki gösterdiler.

00:24:00Domates mi?

00:24:02Domates.

00:24:03Salçalık domates.

00:24:04Salçalık domates meselesi ellerinde kaldı büyük çoğunlukla.

00:24:07Bu sorunlarla alakalı ne söylemek istersiniz?

00:24:10Salçalık domates konusunda ne kadar domates elde kaldı ve bu ne olacak?

00:24:14Önem alacağız demiştiniz.

00:24:17Şöyle söyleyeyim her şeyden önce.

00:24:19Türkiye'de 206 kalem ürün üretiliyor.

00:24:23Domatesin bunlardan bir tanesinin olduğunu düşünürsek domatesin birçok çeşidi var.

00:24:29Salçalık domatesi var, salkım domatesi var, sofralık domatesi var vs.

00:24:33Yani bu kadar geniş yelpazede ürün üreten bir ülkede birkaç tane ürün üzerinden

00:24:40Türk tarımının büyük sorun yaşadığını ya da bittiğini söylemek tamamen siyasi bir söylemdir.

00:24:48Onu bir kenara bırakıyorum.

00:24:49Neden bunu söylüyorum?

00:24:51Çünkü burada üretim yapan, o büyük resimde üretim yapan üreticilerimizin bir kere hakkını teslim edilmesi gerekir.

00:25:00Her şeyden önce.

00:25:02Şimdi biz sanki sadece sorun olduğunda bununla ilgileniyormuş gibi bir hava oluşturulmaya çalışıyoruz.

00:25:09Doğru olmadığını söylemek istiyorum.

00:25:10Daha dün gece Eskişehir'den genç rençberler.

00:25:16Bakın şunu göstermek istiyorum.

00:25:18Bu arkadaşlarıma söz verdim.

00:25:20Eskişehir'de çözülmesini istedikleri ki bunlar genç arkadaşlar.

00:25:243000'e yakın üyesi olan bir platform olduklarını söylediler.

00:25:29Biz üretmeye devam etmek istiyoruz.

00:25:32Yalnız şu sorunlarımız var.

00:25:34Bazıları bizimle ilgili bazıları değil ama diyorlar ki siz bizim bakanlığımızsınız.

00:25:38Biz size bu sorunlarımızı anlatıyoruz.

00:25:40Lütfen çözün işte elektrik problemleri var vesaire.

00:25:43Biz sektörle, üreticilerle her gün her an beraberiz.

00:25:49Şimdi domatesle alakalı söyleyeyim.

00:25:53Onun üzerinden örnek verelim.

00:25:55İlk aslında İzmir Kınık'ta çıktı.

00:25:59Yani ilk haber aldığımızda.

00:26:01Tabii bir fazlalık bekliyorduk açıkçası.

00:26:05Yani üretimde salçalık domateste bir fazlalık bekliyorduk.

00:26:09Ama problem oluşturacak nitelikte değildi.

00:26:13Neden?

00:26:14Geçtiğimiz yıl 5.5 milyon ton üretilmiş.

00:26:16Bu yıl 6.1 milyon ton üretilmiş.

00:26:18Türkiye size'ında bu çok büyük bir rakam değildir.

00:26:22Ancak oradaki sorunu iğirdelerken şöyle bir şey karşımıza çıktı.

00:26:28Sözleşmeli üretim yapanla yapmayanın arasındaki fark.

00:26:34Yani sözleşmeli üretim yapanların hiçbir problemi yok.

00:26:37Salça fabrikaları alıyor.

00:26:39Ama sözleşmesiz üretim.

00:26:41Yani nereye satacağı belli değil.

00:26:43Kaç liradan satacağı belli değil.

00:26:45Önden sözleşme yapmamış ürünü topladıktan sonra satmaya çalışan üretici.

00:26:51Ya ben bunları satmaya çalışıyorum denildiğinde bu ürün biraz da miktarı söylediğim gibi fazlalık oluşunca.

00:26:57Bir de başka bir şey daha var.

00:26:59İklim değişikliğinin etkisi her yerde.

00:27:04Gündeme geldi.

00:27:06Hasatta da geldi.

00:27:08Yani birdenbire sizin mesela işte Temmuz, Ağustos, Eylül bu şekilde yapacağınız bir hasat birdenbire aynı zamana denk geldi.

00:27:18Dolayısıyla pay-der-pay olan ürün aynı anda hasat edilip piyasaya çıkmış oldu.

00:27:24Bunun da etkisi oldu.

00:27:26Hemen tabii İlgillerle konuştuk.

00:27:28Ticaret Bakanlığımızla konuştuk.

00:27:30Oradaki çiftçilerimizin büyük oranda sorununu hallettik.

00:27:34Daha sonra bu Bursa'da başladı.

00:27:36Bursa'da zaten çalışıyoruz ne yapılabilir diye birkaç tane şey yaptık.

00:27:43Tedbir alacağız dediğimiz de oydu.

00:27:45Salça fabrikaları ile bir araya geldik.

00:27:47Onlardan bazıları üretim zamanını öne çektiler.

00:27:53Bazıları kendi kapasitelerinin boş olan kısımlarını almaya başladılar.

00:27:58Tarım Kredi Kooperatifleri elinde 16 aylık stok olmasına rağmen yine girdi ve elde bu ürünün kalmaması için.

00:28:07Yani ne kadar argümanımız varsa bunların tamamını yansıtmaya devam ediyoruz.

00:28:12Rakamlar sayın bakan 6.1 milyon ton domates, salçalık domates üretildi.

00:28:17Bunun ne kadarı atıl durumdaydı ve ne kadarı şu anda değerlendiriliyor?

00:28:22Aşağı yukarı var mıdır?

00:28:23Şöyle söyleyeyim bize göre 6.1 milyon tonun tamamı aslında salçalık üretim için olabilirdi.

00:28:29Ancak burada dediğim gibi aynı anda ürünün ortaya çıkması peyder peyder sonuç itibariyle bunu alan sanayicide...

00:28:36Bir de haberlerden gördüğümüz kadarıyla bazı fabrikalar ülkelerin tuzluluk oranı seviyesini yakalayamadığı için ürün alamadı galiba.

00:28:44Bu her zaman olur.

00:28:45Çünkü kalite ile ilgili bir problem varsa almaz yani ona herhangi bir şey söyleyemeyeceğim.

00:28:49Ama burada şunu söylemek istiyorum.

00:28:51Tabi bu süreç içerisinde bazı fabrikalarında kendi sözleşmeli üretimleri için sözleşmeli üretim yapmış oldukları çiftçilerden...

00:29:02Diyelim ki iki kamyon ürün alacaksa ben onun bir kamyonunu sözleşmeliden alacağım bir kamyonunu da sözleşmesizden alacağım deyip...

00:29:10Paçal'da maliyetini düşürme yoluna gittiklerini tespit ettiğimizde Ticaret Bakanlığımız da çok süratle buna müdahil oldu ve bu şekilde gitti.

00:29:18Yalnız şunu söylemek istiyorum.

00:29:20Bu konu sorunla hiçbir şekilde ilgilenmeyip bunu farklı bir perspektiften bakıp siyasi alana çekmek için de kullanıldı.

00:29:34İlk başlarda bunların insanları sokağa çağırarak oradan bir şey oluşturmaya çalıştılar.

00:29:44Ama unuttukları bir şey vardı.

00:29:46Bizim çiftçimiz, bizim üreticimiz bunlara prim vermiyor.

00:29:49Neden prim vermiyor?

00:29:51Çünkü buradaki bizimle olan iletişimleri, bizim çabalarımız birlikte eğer bir sorun oluşuyorsa bunları çözmeyle ilgili gayretlerimiz...

00:30:03Onların diğer taraftan oluşacak olan problemi bir siyasi tarafa çekmeye isteklerini görmelerine de sebep oluyor doğal olarak.

00:30:15İlk başlarda öyle oldu.

00:30:17Parti emblemlerini olan pankartlarla çıktılar.

00:30:22Daha sonra biz bunu söyleyince de geri plana çekildiler.

00:30:27Ama bunun tutmayacağı belli.

00:30:30Biz hep söylüyoruz sorunları çözmek insanları sokağa çağırarak olmaz.

00:30:36Sorunları çözmek üzerinde oturup düşünüp imkanlarınızın sonuna kadar bunu kullanmakla olur.

00:30:42Nitekim de biz de bunu yapıyoruz.

00:30:44Dediğim gibi ben tekrar belirtmek istiyorum.

00:30:46Bütün illerde şu anda arkadaşlarımız sahada onlar bu konuyla alakalı oluşabilecek en ufak problemi zaten ellerinde bir risk ihtimalleri var.

00:31:01Ne durumda olduğunu tespit ederek bakanlığa, merkez teşkilata gönderiyorlar ve bunlar analiz edilerek neler yapılabilir hemen müdahil olunuyor.

00:31:12Az önce de söyledim yani bu yaz çiftçinin elinde kalan ürünler işte bir ara karpuzu gördük, kavunu gördük, bir ara patlıcanların döküldüğünü gördük.

00:31:21Şimdi bir yandan da tabii ki gıda enflasyonu.

00:31:25Enflasyon rakamları yeni açıklandı.

00:31:29Görüyoruz ki tarladan alınan fiyatla markette vatandaşa satılan fiyat arasında hakikaten ciddi bir uçurum var ve bu bir süredir devam eden bir sorun.

00:31:38Bugün Türkiye Ziraat Odaları Birliği'nin ağustos ayı fiyat değişimleri açıklaması geldi.

00:31:44Çok dikkat çekici.

00:31:45Mesela limon marketlerde tarla fiyatının 4,7 katına satılıyor.

00:31:50Havuç 4,2, kuru soğan 3,6.

00:31:53Bu aradaki farkın nedenleri nedir efendim?

00:31:56Niye bir türlü çözülemiyor, giderilemiyor bu tarladaki farkla marketteki fark?

00:32:02Nasıl çözülecek?

00:32:03Şimdi bu gıda enflasyon sepetinin içerisinde %25'lik bir paya sahip.

00:32:11İnsanlarımızın harcamalarının içerisinde dolayısıyla çok büyük bir orana sahip olduğu için bu konu her açıdan önemli.

00:32:21Ürünlerin fiyat artışlarının üretimle ilgili olmadığını söylemek istiyorum.

00:32:29Bunun altını kalınca çizmek istiyorum.

00:32:31Fiyat, yüksek fiyat olarak nitelendirdiğimiz, pahalı diye nitelendirdiğimiz ürünlerin o durumları ürünlerin olmamasından kaynaklı değil.

00:32:46Hatta fazlamız var.

00:32:47Zaten üretici de şikayetçi.

00:32:49Diyor ki bana 4 lira veriyor, kendi gidiyor markette 17 liraya satıyor.

00:32:54Şimdi burada neyi konuşuyoruz aslında?

00:32:56Fahiş fiyatı konuşuyoruz.

00:32:58Öyle değil mi?

00:33:00Yani fahiş fiyattan bahsediyoruz.

00:33:02Fahiş fiyat konusunda biz yine söylüyorum, Ticaret Bakanlığımızla piyasa gözetim ve denetim fonksiyonunu birlikte yerine getirmek için her şeyi yapıyoruz.

00:33:13Geçtiğimiz hafta Türkiye Halciler Konfederasyonu ve Ankara Halinde bu konuyu tekrar masaya yatırdık.

00:33:24Aynı soruları, aynı cevapları, aynı çözüm yollarını neler olması gerekiyorsa Ticaret Bakanlığımızla birlikte tespit ediyoruz ve üzerine gidiyoruz.

00:33:35Şimdi tabii bunun yapısal bir takım şeyleri de var.

00:33:41Netice itibariyle siz Antalya'dan veya farklı bir yerlerden alıp tüketimin çok olduğu bölgelere bunları sevk ederken nakliye bedelleri var, fire var vs. birçok unsur giriyor.

00:33:57İşte arada bu maliyetin üzerine, daha doğrusu maliyeti oluşturan kalemlerin içerisinde temizlenebilecek olanlara, halledilebilecek olanlara çalışmalar yapıyoruz.

00:34:08Bizim açımızdan söyleyeyim ben, biz organize tarım bölgeleri aktif olarak şu anda 60'a yakın planlı.

00:34:16Bunlardan sanıyorum 5 tanesi tüzel kişilik kazandı.

00:34:20Çünkü gün be gün devam ediyor bunlar.

00:34:24Buralarda üretilenlerin, örneğin işte Balıkesir'de, Afyon'da, Bursa'da, o hatta İstanbul'a yakın.

00:34:33Diğer iller içinde, Ankara için de yine böyle.

00:34:36Özellikle enerji giderlerini en aza indirecek jeotermal özellikli yerlerde sebze meyve üretimini çok yoğun bir şekilde destekliyoruz.

00:34:46Bu da biraz zaman alacak.

00:34:48Bugün için söylersem şu, bizim anlık olarak yapmamız gereken fahiş fiyatla alakalı Ticaret Bakanlığımızın çalışmasına biz destek veriyoruz.

00:35:00Piyasa gözetim ve denetim fonksiyonumuzu yerine getirmeye devam edeceğiz.

00:35:04Efendim son 10 dakikam kaldı.

00:35:062 önemli başlığım var.

00:35:07Birisi evet orman yangınları, diğeri sahipsiz sokak hayvanları.

00:35:11Şimdi orman yangınlarıyla alakalı zaten bütün yaz konuşuldu, tartışıldı.

00:35:16Ama burada bir polemik öne çıktı.

00:35:19Bu alanlar imara açılıyor, iddiaları var.

00:35:22En son İzmir Bayraklı'yla ilgili resmi gazetede yayınlanan karar üzerine de orada İzmir yangınının etkilediği yerlerde yapılaşmaya gidilecek iddiası söyleniyor.

00:35:34Buna ne yanıt verirsiniz?

00:35:35Şimdi bu fırsatı verdiğiniz için teşekkür ederim.

00:35:37Buradan tekrar bütün izleyicilerimize, bütün vatandaşlarımıza şunu söylüyorum.

00:35:44Yanan hiçbir alan imara açılamaz.

00:35:49Şimdi hemen Bayraklı söylenecek.

00:35:51Öncekiyle ilgili yani sürekli döndürülen konuyla ilgili zaten Orman Genel Müdürlüğü açıklama yaptı.

00:35:581990'lı yıllarda turizm bölgesi olarak ilan edilmiş bir yer vesaire vesaire.

00:36:04Bayraklı ile ilgili konu yeni.

00:36:062020'de İzmir depremi olduğunda orada yıkılan binaların yerine bina yapımı için Çevre Şehircilik Bakanlığı yer arayışına girmiş ve her yere baktığı gibi bizim bakanlığımızla ilgili de neresi olabilir diye bilgi istenmiş.

00:36:25Biz de onlara orman olarak görünen kayıtlarda ama orman vasfını taşımamış içerisinde ağaç olmayan taşlı kayalık yerleri yapabilirsiniz demişiz.

00:36:36Onlar da tamam demişler ve bu o tarihte 2021 yılı yanılmıyorsam bir Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle orman dışına çıkartılmış, milli emlağı verilmiş.

00:36:50Bu alan kadar yer, bunun iki katı kadar yer bizim bakanlığımızda ağaçlandırılmak üzere hazine tarafından tahsis edilmiş ve onlar da buraya depremde zarar gören insanların evlerini yapmışlar bir bölümüne.

00:37:05Bu arada dava açılmış. Kimler tarafından? İşte şu anda dava açacağız diyenler tarafından dava açılmış.

00:37:13O davayı gören mahkemeye demiş ki, bakın esasında hiçbir problem yok.

00:37:21Yani bir esastan karar verme bir de usulden bozma.

00:37:24Demiş ki sizin buradaki şeyinizin içerisinde, kurulunuzun içerisinde bir harita mühendisi olması gerekirken yok.

00:37:32Dolayısıyla ben bunu bozuyorum, bunu düzeltin.

00:37:35Buranın orman olup olmamasıyla ilgili.

00:37:37Bu son karar da bununla ilgili.

00:37:38Evet, devam edeyim. Bu çok önemli çünkü.

00:37:41Biz bunu, Ekim 2023'te bozmuş bu arada çok değil, bu geçtiğimiz yıl.

00:37:48Önümüzdeki bu Ekim 2023'ten sonra biz bunları düzeltmişiz usulen, tekrar başvurmuşuz.

00:37:56Yeniden orası orman dışına çıkarken bu yangın gerçekleşmiş ve o alanın bir bölümü yanmış.

00:38:03Şimdi akıllara ziyan bir şey.

00:38:07Yani öncesi belli.

00:38:08Şimdiki o zaman talep edilen yerden bir metre eksik ya da noksan değil.

00:38:14Şimdi yine ormanlık alanlar imara açılıyor diye bir feveralanma.

00:38:20Doğru değil diyorsunuz.

00:38:21Kesinlikle doğru değil.

00:38:22Sayın Bakan çok az vaktim kaldı.

00:38:24Sahipsiz sokak hayvanları meselesi önemli.

00:38:26Anayasa Mahkemesi çıkarılan son kanunu 5 Eylül'de gündemini aldı.

00:38:31İptal sistemi var biliyorsunuz.

00:38:32Sizin yönetmeliğiniz ne zaman çıkacak bu bir.

00:38:35İkincisi kanun çıktıktan sonra hayvanlara eziyetin arttığını görüyoruz.

00:38:40Her gün haberler geliyor.

00:38:41Toplu zehirlenmeler, çok insanlık dışı şekilde öldürülen hayvanlar.

00:38:46Bunları nasıl engelleyeceksiniz?

00:38:48Bu kanundan dolayı bunların yaşandığı iddialarına ne dersiniz?

00:38:52Şimdi niyeyse çok uçlarda yaşıyoruz her şeyi.

00:38:56Yani soruna odaklanmak yerine kıyısından köşesinden.

00:39:00Hani nasıl ifsad edebiliriz diye bakılıyor.

00:39:03Ben de bunu anlamıyorum.

00:39:04Şimdi bizim yönetmeliğimiz yakın zamanda yayınlanacak.

00:39:07Birkaç husus kaldı.

00:39:08O da işte hayvan sahiplenme şartları aslında detaylar.

00:39:12Kanunun uygulanmasına engel hiçbir şey yok şu anda onu söyleyeyim.

00:39:16Zaten bazı belediyelerde imkanları olanlar veya imkanlarını oluşturmaya çalışanlar buna devam ediyor.

00:39:24Ek bütçe için başvuran oldu mu barınaklar için?

00:39:26Şu anda işte biliyorsunuz onlar kendilerinin belirlenmiş olan bütçesinin belli bir oranını bunlar için ayırmaları gerekenler vardı.

00:39:34Bize şöyle bir başvuru gelmedi.

00:39:36Ben bütçemden ayırmam gereken rakamı ayırıp işte hayvan bakım evleri ya da yaşam alanları oluşturdum bitti.

00:39:43İlave istiyorum diyen olmuyor onu söyleyeyim.

00:39:45Yalnız şunu söylediğin şey çok önemli.

00:39:48Defaatle şunu söyledik.

00:39:50Bu yasa hayvanlara işkence etmeyi haklı kılacak en ufak bir kelime bir harf bile barındırmıyor.

00:39:59Eğer bu böyle yapılıyorsa savcılıklarımız zaten bunların tespitiyle hemen gerekeni yapıp çünkü hayvanları işkence etmek suçtur yani.

00:40:10Suç bununla ilgili de 6 aydan 3 yıla kadar hapis var.

00:40:14Tespit edildiğinde savcılıklarımız gereğini yapıyor.

00:40:17Yani orada başka bir şeyi konuşup sorunu çözecek olan bu yeni kanuni düzenlemeleri hedef tahtasına oturtmanın hiçbir haklı yönü yok.

00:40:29Bu konuda da takibiniz devam edecek.

00:40:31Kesinlikle devam ediyor.

00:40:33Yani hayvanlara işkence etmeyi kim niye haklı görsün inanılır gibi değil yani.

00:40:37Bu cezası vardır suçtur.

00:40:40Savcılıklarımız da gereğini yapıyor zaten.

00:40:42Ama burada tabi barınakların da yetersiz kaldığı bu hayvanların ne olacağı konusu hala bir muamma gibi.

00:40:50Bakın muamma değil.

00:40:51Toplanacak ama nereye götürülecek?

00:40:53Oralarda nasıl yaşatılacak?

00:40:56Çok hızlıca onlar gerekli alanları oluşturacaklar.

00:41:01Bizler de onlara yer teminine dahil olmak üzere bütün desteğimizi vereceğiz.

00:41:07Kendi bütçelerinden ayırmaları gerekip ve bu zamana kadar yapmaları gerekip yapmadıkları hususları da gerçekleştirecekler.

00:41:14Hem bu problemin sokakta hayvan olması olarak tanımlanması söz konusu ama bir yandan da hayır hayvanlar devam etsin sokaklarda.

00:41:26Demek ki nasıl oluyor ben bunu anlayabilmiş değilim.

00:41:29Hem sorun bu hem de bu sorunun çözülmesini istemiyoruz.

00:41:32Dolayısıyla kanuni düzenlemede belirlenmiş olduğu şekliyle herkes yükümlülüklerini yerine getirecek.

00:41:38Biz de yakın zamanda çıkacak olan yönetmelikte bazı alt detayları bu yönetmelikte tanımlayacağız.

00:41:45Sahiplenme nasıl olur? Kimler sahiplenir?

00:41:48Sahiplenme konusunda da son dönemde bazı haberler çıktı.

00:41:51Bir depremzede köpeği sahiplenen aile apartman yönetiminin yargıya başvurması üzerine köpeği tekrar barınağa bırakmak zorunda kaldı gibi.

00:42:00Bunlar çözülebilecek mi?

00:42:02Çünkü sahiplendirmeye teşvik eden bir yasa var.

00:42:05Şöyle bir konu var yani siz şimdi şartlarınız uygunsa bunu yapacaksınız.

00:42:11Yani şartlarım uygun değil ben bunu yaparım demekte ısrar etmekte bir mana yok.

00:42:16Ama eğer imkan varsa insanlar da bunu istiyorsa niye bunun önünde bir engel olsun ki?

00:42:22Çok teşekkür ediyorum.

00:42:23Ben teşekkür ederim.

00:42:24Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı konuğumuzdu.

00:42:27Sorularımızı yanıtladı.

00:42:29Ben sözü yeniden İstanbul'a bırakıyorum.

00:42:33Dicle Canova'ya teşekkür ediyoruz.

00:42:35Devam edelim efendim.

00:42:36TÜİK verilerine göre Ağustos'ta enflasyonda aylık bazda artış %2,47 olurken yıllık bazda enflasyon %51,97'ye geriledi.

00:42:46Peki rakamlar faiz indirimi için Merkez Bankası'nın işaret ettiği noktaya geriledi mi?

00:42:53Bunu konuşacağız Prof. Dr. Murat Ferman'la birlikte.

00:42:56Sayın Ferman yayınımıza hoş geldiniz.

00:42:59Samet Bey teşekkür ediyorum.

00:43:01İyi yayınlar diliyorum.

00:43:02Teşekkür ederim ben de.

00:43:03Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz 14 Ağustos'ta yaptığı açıklamada yüksek enflasyonda yüksek faizde iyi bir şey değil demişti.

00:43:13Merkez Bankası da enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yakın sayana kadar sıkı para politikasını, sıkı para politika duruşunu sürdürecektir diyor.

00:43:24Faiz indirimi için Merkez Bankası'nın beklentilerini karşıladı mı bu enflasyon oranı nasıl değerlendiriyorsunuz?

00:43:32Evet Samet Bey bir kere bir gerçeği teslim ederek veya bunun altını çizerek başlayalım.

00:43:37Biliyorsunuz enflasyonla mücadele sadece parasal politikalar ve parasal politikaların en göz önünde olan en çok bahsedilen faiz aracı üzerinden yürütülmez.

00:43:49Fakat üç bacaklı bir yaklaşım çerçevesinde parasal politikalar ön planda ve her daim tabiri caizse kamuoyunun diktatları ve halkın gözü önünde olmakla beraber hiç şüphesiz bunu tamamlayacak mali politikalar yani bütçe üzerinden okunacak politikalar bunun içerisine tasarruf politikaları olarak adlandırılan popüler dilde manzumelerde girer ve yapısal reformlar bacağının da eksik edilmemesi gerekir.

00:44:17Dolayısıyla Merkez Bankası takip edildiği gibi son beş toplantıdır para politika kurul toplantısıdır faize herhangi bir dokunma yapmadığı bu toplantılarda sürekli olarak bu bütünleştirici konulara da atıfta bulunuyor ve adeta şu mesajı örtülü veya açık olarak vermeye çalışıyor.

00:44:39Sadece PPK karar özetlerinde yorumlarda dönem enflasyon raporu sunum ve cevaplarında soru cevap kısmında ve Sayın Başkan ve Cevdet Hoca'nın uluslararası ajanslara verdiği beyanlarda değil fakat bunların tamamında adeta şu mesaj veriliyor.

00:44:59An itibariyle parasal politikalarla gelinebilecek noktaya ulaşılmış durumdadır. En son biliyorsunuz birkaç gün evvel makroekonomik ihtiyatli tedbirler paketi çerçevesinde zorunlu karşılıklardaki yeni düzenlemelerle bankaların kredi gösterge faizi yani şu anda geçerli faize yakınlaşmaları konusunda da bir destekleyici hatta bir parça o kanala doğru sevk edici bir yeni bir tedbirle getirildi.

00:45:26Şöyle bir başparmak kuralı var iş para politikalarına ve faiz üzerinden para politikalarının yürütülmesine gelince genelde manşet enflasyonla yani ortadaki enflasyonla kredi gösterge faizinin arasında uçurum olmaması lazım.

00:45:41Hatırlarsanız biz daha evvel aylar evvel %19 enflasyonu indirmiştik faizde gösterge faizi de 19'du sonra 8.5'a indirdik Mayıs başında 70'e kadar gelen bir tekrar enflasyonda canlanma ve yukarıya doğru yürüme oldu.

00:45:59Dolayısıyla Merkez Bankası şuna emin olmak ister sene sonu 38 olan bir hedef var her ne kadar bunun biraz sınırını açıp 42'ye kadar üst limitini de koymuşsa ve dün açıklanan rakamlar aslında görece bir iyileşmeye ama bir hız kesmeye henüz aşağı yönlü gidişata o kanala girildiğine dair kuvvetli bir gösterge yok.

00:46:25Evet gıda fiyatlarında bir gerilemeden bahsediyoruz ama bu %1 istatistik olarak gayet önemsenmeyecek bir miktar şu olmuştur gıda fiyatlarındaki artış hız kesmiştir veya ket vurulmuştur.

00:46:39Bu da Ağustos ayı için gayet normal bolluk bereket ayı daha fazla iniş beklenirdi. Esas mesele hizmetler sektöründe eğitim konut dahil olmak üzere katılığın kırılamaması. Dolayısıyla yarın açıklanacak orta vadeli programda enflasyon hedefinin revize edilip edilmeyeceği veya nasıl gözden geçirileceği önemli.

00:46:59Biliyorsunuz bu sene sonu için 38 ama üst limitler 42'ye kadar çıkabiliyor. Bu çerçevede zaten Goldman Sachs'dan Merkez Bankası eğilim anketine kadar böyle 40'lı civarlarda bu seneyi kapatabileceğini söyleniyor.

00:47:13Peki orta vadeli programda nasıl bir eğilim olmasını bekliyorsunuz sizin beklentiniz ne?

00:47:23Efendim bu senenin artık enflasyon bakımından itibari önemi azalmıştır. Şimdi önemli olan önümüzdeki seneye ait %14 meselesi şu anda matematik bakımından çok gerçekçi gözükmüyor.

00:47:38Dolayısıyla onun yukarı yönlü bir revizyonu bekleniliyor ama bunun da yerinin altında tutarak enflasyon beklenti yönetimi olduğu için ekonomi beklentileri üzerinden hareket ettiği için bu şekliyle tekrar formüle edilmesini göreceğiz.

00:47:52Ama ortada olan mesele şu özellikle FED faiz indirimine girmeden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası dahil olmak üzere faiz indiriminin öne açılmayacaktır bu bir. İkincisi Merkez Bankası herhalde Eylül Ekim enflasyonlarını görmeden bir harekete geçme ihtimali oldukça az gözüküyor.

00:48:10Büyük ihtimalle parasal politikaların en önemli silahı faizin yeniden aşağı yöne kullanılması için 2024 yılını beklemek gerekecektir.

00:48:20Peki çok teşekkür ediyorum Sayın Ferman değerlendirmeleriniz için. İyi günler diliyorum.

00:48:28Enflasyonu ve beklentileri de konuştuk değerlendirdik Sayın Ferman'la. Efendim kısa bir araya gidiyoruz gün ortası aranın ardından saat başında devam edecek.

00:48:50Efendim merhabalar gün ortasına tekrar hoş geldiniz ben Samet Güner haberleri aktarmaya devam edeceğiz. Bir bağlantıyla başlayalım bültenimizin ikinci kısmına.

00:48:59Ankara bugün kritik bir konuğu ağırlıyor Mısır Cumhurbaşkanı sizi Cumhurbaşkanı Erdoğan'la görüşmek üzere Türkiye'ye geliyor CNN Türk muhabiri Ece Altuğ gelişmeleri takipte.

00:49:11Ece kolay gelsin nedir acaba durumlar zirve ile ilgili görüşme ile ilgili?

00:49:17Geldi uçak indi.

00:49:21Teşekkürler Samet şu dakika itibariyle de Mısır Cumhurbaşkanı'nın uçağının Esenboğa Havalimanı'na geldiğini söyleyebiliriz.

00:49:28Cumhurbaşkanı Erdoğan da karşılamak için konuğunu burada aracında şimdi Barıştan'da ekranlarınıza getiriyor.

00:49:37Resmi bir karşılama töreni olacak bugün ardındansa ikili görüşmenin ardından Cumhurbaşkanlığı küliyesine rotasını çevirecek her iki isimde.

00:49:46Öncelikli olarak da yüksek düzeyli stratejik işbirliği konseyi toplantısı düzenlenecek tabi ikili görüşmenin hemen ardından.

00:49:55Ve sonrasında anlaşmaların imza töreni olacak ve iki isim basın toplantısı için kameraların karşısına geçirecek programın son durağısı yine külliyede Sisi onuruna verilecek resmi akşam yemeği olacak.

00:50:10Tabi altını çizmemiz gereken noktalar var bu ziyaretle ilgili.

00:50:14Öncelikli Mısır Cumhurbaşkanı Sisi'nin Türkiye'ye ilk ziyareti bu ziyaret ki Cumhurbaşkanı Erdoğan da Şubat ayında hatırlanacaktır.

00:50:21Mısır'ı 12 yılların ardından ziyaret etmişti ve hemen ardından da Ankara-Kahire hattında yeni dönemin kapısı aralanmıştı.

00:50:29Bu bir iade ziyaret Mısır Cumhurbaşkanı'nın yaptığı ziyaret tabi yüksek düzeyli stratejik işbirliği konseyi toplantısına başkanlık edecek Erdoğan ve Sisi.

00:50:39Önemli bir toplantı çünkü birçok alanda anlaşmaya imza atılmasını bekliyoruz.

00:50:43Bizler o toplantıda savunma, enerji, turizm, sağlık, eğitim, kültür gibi yaklaşık 20 anlaşmadan bahsediyoruz.

00:50:50Ve hali hazırda baktığımız zamanda iki ülke arasında ticaret hacmi 10 milyar dolar yaklaşık ve hedef 15 milyar dolara ulaşması ticaret hacminin.

00:51:00Dolayısıyla bu hacmi ulaşmak için de önemli olacak bu imzaların atılması.

00:51:06Tabi ikili ilişkilerin yanı sıra bölgesel konularda masada olacak, iki ismin gündeminde olacak.

00:51:12İlk başlıksa Gazze diyebiliriz ki Gazze ile ortak bir adım Gazze için Mısırla ortak adım atmaya hazırız demişti Cumhurbaşkanı Erdoğan.

00:51:21Orta vadede Gazze'nin yeniden toparlanması ve imarı içinde Mısırla birlikte çalışmaya hazırız ifadesini kullanmıştı.

00:51:28Dolayısıyla Mısır Türkiye yakınlaşması da Filistin sorununun çözümü için bir umut ışığımız sorusu da gündemde.

00:51:36Dolayısıyla da İsrail'deki katliamların durdurulması, Gazze'de ateşkesin sağlanması ve Netanyahu hükümetinin de yargılanması konusunda atılabilecek ortak adımları ele alacak Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Mısır Cumhurbaşkanı Sisi.

00:51:50Tabi Gazze'nin yanı sıra da Libya, Sudan, Somali gibi bölgesel meselelerde kalıcı istikrar, barış ve huzurun tesisi gibi konularda yine değerlendirilecek.

00:52:00Özellikle de hangi alanlarda işbirliği yapılacak bu önemli.

00:52:04Türkiye ile Mısır arasında çünkü bir normalleşme sürecinden bahsediyoruz.

00:52:08Özellikle de enerji alanında ikili ilişkilerin arttırılması hedefleniyor ki ticari ilişkilerde aslında iki ülke arasındaki işbirliğinin lokomotifini oluşturuyor desek yanılmayız.

00:52:20Mısır'la birçok alanda da proje geliştirilmesi gündemde özellikle de savunma sanayi sektöründe Mısır'ın da yatırımları biliniyor.

00:52:29Elbette Türkiye'de öne çıkan ülkelerden biri bu alanda bir işbirliği yapılacak mı?

00:52:34Elbette gözlerimiz bunda olacak imzalar atıldığında anlaşmaları.

00:52:39Tabii bir yandan da enerji iki ülke için elbette çeşitli fırsatlar var.

00:52:44Özellikle de sıvılaştırılmış doğalgaz nükleer ve yenilenebilir enerji alanlarında işbirliğinin geliştirilmesi planlanıyor.

00:52:52Baktığımız zaman Türkiye'nin de yurt dışına gerçekleştirdiği toplam 46,5 milyar dolarlık bir doğrudan yatırım var.

00:52:59Burada Mısır'ın payı ne dersek 294 milyon dolarla 19. sırada yer alıyor Mısır.

00:53:05Yani Türkiye'nin yatırım yaptığı ülkeler arasında.

00:53:08Yurt dışından Türkiye'ye gelen de yaklaşık 130 milyarlık doğrudan yabancı yatırım sitoğrunda da Mısır'ın yeri 45 milyon dolarla 36. sırada.

00:53:18Dolayısıyla ziyaret kapsamında atılacak adımların iki ülkenin doğrudan yatırımlarından aldığı payında yine artmasına katkı sunması bekleniyor.

00:53:27Peki Mısır'a ihracatta neler var?

00:53:31İlk sırada makineler, demir ve çelik yer alıyor.

00:53:34Bunu söyleyebiliriz.

00:53:35Türkiye geçen yıl Mısır'a 3 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi.

00:53:39Bu dönemde Mısır'dan yapılan ihtalatta 3,1 milyar dolar oldu.

00:53:44Yani iki ülke arasındaki dış ticari tacmi de 6,1 milyar dolar.

00:53:49Baktığımız zaman dediğimiz gibi özellikle ticari alanında Mısır ve Türkiye'nin atacağı potansiyel adımlar var.

00:53:57İki ülke arasındaki ticari tacmi de yine bu yılın son 7 ayında 3 milyar 815 milyon dolar olarak hesaplandı.

00:54:06Tabi bu iki ülke arasındaki önemli başlıklardan birisi ticaret.

00:54:11Ama dönecek olursak elbette en sıcak başlıklardan birisi Gazze olacak.

00:54:16Zira Mısır'ın da Gazze'ye bir sınırı var.

00:54:19Özellikle yardımların ulaştırılması noktasında da önemli bir role sahip.

00:54:24Dolayısıyla insani yardımların ulaştırılması için de daha fazla ne gibi adımlar atılabilir bunu istişare etmesini bekliyoruz.

00:54:32Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Mısır Cumhurbaşkanı Sisi'nin ve Gazze ilişkinde katliamların durdurulması, ateşkesin sağlanması elbette önemli.

00:54:42Bu konuda Mısır-Katar'la birlikte ara bulucu ülkeler arasında yer alıyor.

00:54:47Ateşkes görüşmeleri de Gazze'de aslında sekteye uğradı.

00:54:51Son dönemde baktığımız zaman ki Hamas yetkililerinde Türk Dışişleri yetkililerine verdiği bilgiler vardı.

00:54:58Aslında ateşkese gelinen son duruma ilişkin ABD'nin hedef alan açıklamaları vardı.

00:55:04Özellikle Amerika'nın olumlu bir tablo çizdiğini ancak görüşmelerin ateşkesin umudun azaldığı yönünde bilgiler paylaşılmıştı.

00:55:13Dolayısıyla ateşkeste gelinen son durum ne? Bir umut ışığı var mı?

00:55:17Cumhurbaşkanı Erdoğan Mısırlı mevkidaşıyla bunu değerlendiriyor.

00:55:22Olacak elbette ateşkeste ilerleme sağlanması için neler yapılabilir?

00:55:27Buna yönelik adımlar da yine değerlendirilecek.

00:55:30Elbette önemli konulardan birisi de İsrail Başbakanı Netanyahu hükümetinin yargılanması.

00:55:36Buna yönelik de Türkiye'nin somut bir adımı da vardı.

00:55:40Uluslararası Adalet Divanı'na bir başvuru da bulundu.

00:55:43Türkiye elbette sürecin kısa sürmesi beklenmiyor.

00:55:47Yaklaşık 5 yıllık bir süreçten bahsediliyor bu adımların sonuç vermesi için.

00:55:52Ama elbette diğer ülkelerin vereceği destek de önemli.

00:55:56İsrail'e özellikle de Netanyahu hükümetine uluslararası baskının uygulanması için Türkiye diplomatik bir çaba sarf ediyor.

00:56:04Bu konuda Mısır neler yapabilir?

00:56:06Yine buna ilişkinde değerlendirme yapılmasını bekliyoruz.

00:56:10Tabi şöyle bir ilişkilerin geçmişine dönecek olursak.

00:56:132013 yılında Mısır'da askeri darbe sonrası yönetime gelmişti.

00:56:18Cumhurbaşkanı olmuştu.

00:56:20Abdülfettah Sisi tabi sonrasında Ankara-Kahrat'ında ilişkiler gerilmişti.

00:56:27Ancak o ivmenin tersine dönmesi de 2022 yılında olmuştu.

00:56:33Cumhurbaşkanı Erdoğan, Mısır Cumhurbaşkanı Sisi ile Katar'ın ev sahibinde düzenlenen FIFA Dünya Kupası'nın açılış töreninde ilk kez karşı karşıya gelmişlerdi.

00:56:44Ve orada el sıkışmışlardı.

00:56:46Dolayısıyla o görüntünün ardından da aslında ilişkilerde yeniden normalleşme adımlarının atıldığını görüyoruz.

00:56:54İlk adımı da zaten 2022 yılından sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ziyaretiyle Türkiye'nin attığını söyleyebiliriz.

00:57:03Dediğimiz gibi Şubat ayında bir ziyaret gerçekleştirmişti.

00:57:06Cumhurbaşkanı Erdoğan Mısır'a ve iade-i ziyaret gerçekleştiriyor.

00:57:12Bugün Mısır Cumhurbaşkanı Sisi.

00:57:15Tabi karşılama töreni sonrasında Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ne geçilecek.

00:57:22Konuğunu bizzat karşılıyor Cumhurbaşkanı Erdoğan.

00:57:27Sonrasında kapılar kapanacak, ikili görüşme olacak, baş başa görüşecek Cumhurbaşkanı Erdoğan Mısırlı mevkidaşıyla.

00:57:36Ardından da yüksek düzeyli stratejik işbirliği konseyine başkanlık edecekler.

00:57:42Tabi bu konsey önemli çünkü bundan sonra ne gibi adımlar atacak iki ülke buna dair ipuçlarını göreceğiz.

00:57:50Elbette hangi anlaşmalara imza atıldığına dair bilgiler geldikçe ama beklenti ne yönde derseniz de

00:57:58savunma, enerji, turizm, sağlık, eğitim ve kültür alanında yaklaşık 20 anlaşmanın imzalanması öngörülüyor.

00:58:06Tabi ticaret hacmi iki ülke arasında 10 milyar dolar bugün itibariyle.

00:58:12Ama bir hedef koymuştu Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Mısır'a gerçekleştirdiği ziyarette o da 15 milyar dolar.

00:58:18Tabi bu hedefe ulaşmak için neler yapılacak, hangi adımlar atılacak bugün ele alınan konular arasında olacak.

00:58:27Az önce de belirttim bir kez daha altını çizeyim.

00:58:30Özellikle de enerji alanında iki ülke arasında potansiyel mevcut ki Doğu Akdeniz'de de aslında atılabilecek önemli adımlar var.

00:58:39Bugüne kadar neler yapıldı?

00:58:41Özellikle enerji alanında Doğu Akdeniz'de Mısır'la bundan sonra nasıl bir işbirliği yapılabilir?

00:58:48Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Mısır'lı mevkidaşı ile bu konuyu da değerlendirmesini bekliyoruz.

00:58:58Bizler de yayınımızı toparlayalım.

00:59:01Cumhurbaşkanı Erdoğan dediğimiz gibi resmi törenle karşılığı konumunda.

00:59:06Ece şunu da sormak isterim sana.

00:59:08Türkiye ile Mısır ilişkilerinde normalleşme ne getirecek onu da sormak isterim.

00:59:18Elbette Samet öncelikle olarak iki ülke açısından atılabilecek pek çok adım var.

00:59:24Sıralıyoruz ama bölgesel olarak elbette dengeleri değiştirmesi bekleniyor.

00:59:29Öncelikle sıcak başlık olduğu için söylüyorum.

00:59:32Elbette Gazze'de atılabilecek adımlar ve Mısır Türkiye yakınlaşmasında bir elbette umut ışığı olur mu sorusu gündemde.

00:59:43Dolayısıyla Netanyahu hükümetine karşı da hali hazırda sınırı bulunan bir ülkeden bahsediyoruz Mısır.

00:59:50Dolayısıyla daha yoğun bir baskının oluşturulabileceği ifade ediliyor.

00:59:56İki ülke arasındaki iş birliği ile birlikte.

00:59:58Tabi bir yandan Doğu Akdeniz'de de bir enerji paylaşımı söz konusu.

01:00:03Orada dengeler yine değişmesi söz konusu olabilir ki hali hazırda yapılan farklı anlaşmalar da vardı.

01:00:11Hem aslında dünya barışıyla ilgili diyebiliriz.

01:00:15Hem de elbette enerji anlamında da özellikle de Doğu Akdeniz'de Mısır'la yapılacak yeni iş birliklerinin de iki ülke arasından da elbette dengeleri değiştirebileceği ifade ediliyor Samet.

01:00:27Çok teşekkür ediyoruz Ece.

01:00:29Altuğu aktardı bizlere gözümüz kulağımız.

01:00:31Tabi ki Ankara'da olacak cumhurbaşkanları bir araya gelecek sizi ve Cumhurbaşkanı Erdoğan.

01:00:38Sayın Erdoğan karşılamak için şu an görüntülerde ekranlarınıza geliyor.

01:00:42Havaalanında bekliyor.

01:00:44Stüdyoda konuğumuz var Furkan Kaya.

01:00:46Doçent Doktor Furkan Kaya bizimle birlikte.

01:00:49Sayın Kaya şunu da sormak isterim size.

01:00:52Tabi görüntüler ekrana geliyor.

01:00:54Mısır'la Türkiye arasındaki normalleşme süreci neler getirecek?

01:00:59Hangi kazanımlar sağlayacak?

01:01:01Tabi Samet Bey bugünkü görüşme tarihi bir görüşme.

01:01:04Bugünkü görüşüm aslında bölgemiz açısından barış açısından özellikle onu söyleyelim.

01:01:09Belki de Filistin meselesi ve Gazzeli katliamın gidişatını olumlu yönde etkileyecek bir görüşme olabileceğini tahmin ediyorum.

01:01:16Ama büyük çerçevede orta ve uzun vadede Türkiye ile Mısır'ın bir araya gelmesi,

01:01:22Türkiye ile Mısır'ın ortak çıkarlar noktasında bir mutabakat zemini üzerine oturması bir kere birilerini rahatsız edecek.

01:01:28Onu söyleyelim.

01:01:29Yani buradaki barış dediğimiz zaman herkes oh ne güzel alkışlayalım demiyor.

01:01:33Barış dediğimiz zaman birileri rahatsız oluyor.

01:01:35Çünkü birileri savaştan besleniyor.

01:01:37Birileri savaş ekonomisinden besleniyor.

01:01:39Biri tabi ki kanla besleniyor.

01:01:41Şimdi dolayısıyla bu barış ortamı ben şöyle hep söylüyorum.

01:01:45Tabi başından bunu söyleyeyim.

01:01:47Şimdi bazıları biliyorsunuz Sayın Cumhurbaşkanı Katar'da Sisi ile bir araya geldiği zaman birileri hemen yazılar yazmaya başladı.

01:01:53Hani Türkiye Mısır'ı darbeci görüyordu.

01:01:55Hani Sisi ile bir daha görüşülmeyecekti.

01:01:57Hani şöyleydi hani böyleydi dediler.

01:01:59Şunu söylemiştim.

01:02:00Buradaki mesele kişisel bir mesele değil.

01:02:03Buradaki mesele devletlerin meselesi.

01:02:05Ve devletlerin her zaman daimi çıkarları olduğunu, daimi düşmanlıkların, dostlukların olmadığını ulusal ilişkiler kaidesi olarak ifade etmemiz gerektiğini söylemiştim.

01:02:12Ve bugün Sayın Cumhurbaşkanı'nın uyguladığı siyaset bir kompartıman siyaseti.

01:02:16Nedir bu?

01:02:17Çatışma alanlarıyla, iş birliği alanlarına mesafe koymak.

01:02:19Devlet arası ilişkiler zaten bunu gerektirir.

01:02:22O zaman dünyada Almanya ile Fransa'nın Avrupa Birliği'ni kuramamaları lazımdı Avrupa tarihine baktığım zaman, savaşlar tarihine baktığım zaman.

01:02:28Dolayısıyla o dönemin, yani bu barış döneminin kapısında aralanması bence çok çok önemli.

01:02:33Ve Katar'daki görüşmeden sonra özellikle zaten ilk başlarda da biliyorsun istihbarat diplomasi, arka kapı diplomasi hep devam ettiriliyordu.

01:02:40Ve son olarak Sayın Cumhurbaşkanı ile Mısır Devlet Başkanı Sisi'nin bir araya gelmesi özellikle Akdeniz diyaloğu bakımından ve Doğu Akdeniz barışı bakımından çok önemli olduğunu ifade etmemiz gerekir.

01:02:51Ve en önemlisi bugün bence Sayın Cumhurbaşkanı'nın birinci maddesi dosyasında Gazze'deki katliam nasıl duracak?

01:02:58Ve Gazze katliamı durduktan sonra Filistinliler hak ettikleri topraklara, evlerine nasıl dönecekler?

01:03:03İsrail işgali nasıl sonlandırılacak?

01:03:06Özellikle İsrail'in, ABD'nin aldığı destekle ve tabii ki diğer destekçi lobilerin vermiş olduğu maddi ve askeri yardımlarla beraber bu yardımlar nasıl kesilebilir?

01:03:18İsrail hukuk önünde nasıl yargılanacak?

01:03:20Şimdi işin aslında çok uzun bir serüven olduğunu görmemiz lazım Samet Bey.

01:03:25Çünkü 75 yıldır geldiğimiz nokta aslında bıçağın kemiğe dayandığı bir nokta.

01:03:29Ve bundan sonra diyoruz ya, ya istikler ya ölüm.

01:03:32Filistin açısından da artık bu noktaya kadar geldi.

01:03:34Çünkü bugün işte geçen gün yine değerlendirdik.

01:03:37Philadelphia koridoru yani 14 kilometrelik o koridorda ki çok stratejik bir nokta biliyorsunuz.

01:03:42İsrail kalıcı olarak askerlerini konuşlandırmak istiyor.

01:03:46Ve bu konuda katiyen karşı çıkıyoruz.

01:03:48Çünkü kuzey ve güneyin kıskacının tamamlanması anlamına gelecek eğer o da askerler kalmaya devam eder, İsrail askerleri.

01:03:54Şimdi burada Mısır'a çok iş düşüyor.

01:03:56Çünkü bakın tarihte 1979 Camp David Anlaşması imzalandığında aslında Mısır'a şu söylendi.

01:04:02Al sana Sina Yarımadası'nı veriyoruz.

01:04:04Çünkü biliyorsun 73, Yom Kimpur 67 Sina Yarımadası'nı kaybetmişti.

01:04:08Sina'yı veriyoruz.

01:04:10Sen bu meseleye fazla karışma.

01:04:12Biz bir barış ortamı koyacağız, bir denge sağlayacağız.

01:04:14Ama sen bu işe çok müdahil olma diyerek geleneksel bu davanın aktörü olan Mısır biraz taca çıkarıldı.

01:04:22Dışarı çıkarıldı.

01:04:23Şimdi tam zamanı yani Mısır'ın bugün, evet Sina çok önemli.

01:04:27Süveyş kanalı Mısır'ın en önemli gelir kaynaklarında.

01:04:30Ama İsrail'in tabii arkasında akıl hocaları da var.

01:04:33Mişer Rubin yine bir Twitter'da bir makale yazmış.

01:04:35Yine Kürdistan, Bülüs'ten bir şeyler karıştırıyor.

01:04:37Ve yine aynı şekilde Amerika'nın ve İsrail'in buradaki arz-ı mevut savaşına devam edebilmesi adına da

01:04:44Sina'nın hemen köşesinde ve refah kapısında da konuşlanmış ve bir daha çıkmayacak İsrail askerlerinin olmasını istiyor.

01:04:52Neden?

01:04:53Çünkü Mısır'a karşı oynayacakları en büyük koz ne biliyor musunuz Samet Bey?

01:04:57Süveyş kanalına karşılık Ben-Gurion kanal projesi.

01:05:00Ve siz hatırlayın gece yayınları yaptık burada bir sürü.

01:05:03Beraber de konuşmuştuk.

01:05:04Ama hep onları anlattım size.

01:05:05Bu Ben-Gurion kanal projesi 55 milyar dolarlık bir proje ve İsrail'in Akebe Körfezi'ne çıkışını sağlayacak

01:05:12ikinci bir alternatif Süveyş kanalı olduğunu söylemiştik.

01:05:14Şimdi Mısır'ı karşı sıkıştıracak en büyük kozlardan biri bu.

01:05:18Ve eğer İsrail askeri Philadelphia koridorunda kalıcı olursa o da Ben-Gurion kanal projesinin güvenliğini sağlamak üzere orada olacak.

01:05:27Çünkü orada bir koridor oluşturup Mısır'ı uzaklaştırmış olacaklar.

01:05:30Evet.

01:05:31Çünkü bakın haritada şöyle hayal edersek eğer Gazze'nin yani Gazze'nin neredeyse Mevasi'ye yakın bölgesinden Akebe'ye doğru bir koridor.

01:05:39Şimdi sağına ve soluna bakın hemen yanı başında refah ve işte Philadelphia bahsettiğimiz koridor.

01:05:45Bu tarafında da zaten işgal edilen topraklar.

01:05:48Niye Batı şeriye bugün Gazze'leştirmeye çalışılıyor?

01:05:51Çünkü o hat Batı şeriye ile beraber de birleştirilecek.

01:05:54Yani mesele aslında çok derin Samet Bey.

01:05:57Dolayısıyla toparlamak gerekirse.

01:05:59Toparlamak yerine şunu da sormak isterim.

01:06:01Tabii ki ilk başlık dediğiniz Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan'la Sisi'nin görüşmesinde Gazze olacaktır.

01:06:08Ama bunun yanında bir kıta sahanlığı da var onu da konuşmak lazım.

01:06:11Akdeniz'de bence bunun paralelinde en önemli başlıklardan biri de o.

01:06:16Çünkü orada şu an Amerika askerleri var.

01:06:19Cumhurbaşkanı Erdoğan da aracından ayrıldı ve havaalanının içine giriyor.

01:06:25Onu da aktaralım.

01:06:26Görüntüler ekranlarınıza geliyor.

01:06:28Cumhurbaşkanı Mısır Cumhurbaşkanı Sisi'yi karşılayacak.

01:06:31Cumhurbaşkanı Erdoğan an itibariyle aracında bir süredir bekliyordu.

01:06:36Ecealtu aktarmıştı bizlere.

01:06:38Şimdi havaalanının içerisine giriyor.

01:06:41Cumhurbaşkanı Mısır Cumhurbaşkanı Sisi'nin uçağının inmesinin ardından Erdoğan kendisini karşılayacak.

01:06:49Önemli bir görüşme Erdoğan Sisi zirvesi.

01:06:53Çünkü neden önemli?

01:06:55Özellikle Gazze olayından sonra biraz önce konuğumuz Furkan Kaya da onu aktarıyordu.

01:07:01Gazze'de yaşananlarda Mısır Türkiye ilişkisi oldukça önemli.

01:07:06Oradaki gelişmeleri takip etmek için Cumhurbaşkanı Erdoğan da Sisi'yi ağırlayacak.

01:07:12Uçağıyla birlikte Ankara'ya geldi geliyor.

01:07:15Şu an itibariyle Mısırlı mevkidaşı Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bu zirve önemli.

01:07:21Neden önemli?

01:07:22Çünkü Orta Doğu bölgesinde önemli güçlü ülkelerden biri Mısır.

01:07:27Dolayısıyla Türkiye'de oradaki gelişmeleri yakından takip ediyor.

01:07:31Hatta gelişmelere aktif olarak özellikle barış çerçevesinde barış temelinde katılıyor.

01:07:38O noktada Türkiye, Mısır ve Türkiye liderlerinin görüşmesine önem kazanacak.

01:07:46Furkan hocam ekranlara da geliyor görüntüler.

01:07:49Erdoğan şimdi Sisi'yi karşılayacak.

01:07:51Tabii ki önemli.

01:07:52Uzun yıllar sonra bir araya gelecek liderler Türkiye'de.

01:07:56Bu oldukça önemli.

01:07:58Gelişmeleri de konuşuyorduk hangi başlıklar olur diye.

01:08:00Siz ilk başlık Gazze'yi işaret ettiniz.

01:08:03Malum insani durum ve tabii ki oranın uzantıları da var.

01:08:06İsrail'in atmaya çalıştığı adımlar.

01:08:08Bunun yanında ben biraz önce de sordum.

01:08:10O soruyu sorup size sözü bırakayım.

01:08:13Kıta sağınlığı anlaşması özellikle Akdeniz'de çok önemli.

01:08:17Bir dipnot da Mısır'la Yunanistan'da bir dirsek teması içerisinde.

01:08:21O kıta sağınlığı anlaşması Yunanistan Mısır'la yapmak istiyor.

01:08:25Ama Türkiye burada önemli bir faktör.

01:08:27Mısır henüz cevap vermedi benim takip ettiğim kadarıyla.

01:08:31Bir aporta bıraktı, arada bıraktı.

01:08:33Çünkü Türkiye ile bugün yapılacak.

01:08:35Cumhurbaşkanları zirvesi önemli.

01:08:37Evet.

01:08:38Şimdi Samet Bey iş çok boyutlu.

01:08:40Yani dediğim gibi Mısır'la Türkiye arasındaki ilişkiler gerçekten çok boyutlu.

01:08:44Bunun ekonomik boyutu başka, politik boyutu başka, diplomatik boyutu başka, kültürel boyutu başka.

01:08:49Sonuçta Osmanlı bakiyesi bir topraktan da bahsediyoruz.

01:08:51Bunu da parantez içinde söyleyelim.

01:08:53Yani bizim ali menfaatlerimiz olan bir coğrafyadan bahsediyoruz ki.

01:08:56Bölge güvenliği bakımında iki Akdeniz ülkesinin aynı masada oturması ve karşılıklı müzakerelerde bulunması çok büyük bir mesele.

01:09:03Şimdi çok güzel ifade ettiniz.

01:09:05Bu işin bir de münasır ekonomik bölge meselesi var.

01:09:08Yani MEP bölge anlaşması, MEP meselesi var.

01:09:11Şimdi hatırlayın.

01:09:12Yunanistan ne yaptı?

01:09:13Özellikle arkasında almış olduğu o büyük rüzgarla beraber, o maksimal politikalar çerçevesinde.

01:09:19Efendim ben bir adalar ülkesiyim diyerek, hukuken bu yanlış.

01:09:22Benim adalarımın kıta sahanlığı vardır ve ben istediğim ülkeyle de bu kıta sahanlığı anlaşmasını Rodos üzerinden de yaparım, Girit üzerinden de yaparım.

01:09:29Güney Kabuz Rum yönetimi üzerinden de yaparım diyerek Türkiye'yi Sevilla haritasına mahkum etmeye çalıştılar.

01:09:35Ve biz ne yaptık o zaman?

01:09:37Dışişleri Bakanlığımız çok önemli bir şah çekti.

01:09:39Libya'yla 2019 senesinde MEP anlaşması yaptık.

01:09:43Ve yapmış olduğumuz MEP anlaşması Yunanistan'ın o hayallerini adeta yıktı.

01:09:47Orayı resmen neşter gibi kestik.

01:09:50Bu sefer Yunanistan ayağa kalktı, böyle bir şey tanımıyoruz dendi.

01:09:53Onlar ne kadar derlerse desinler.

01:09:55Bizim yaptığımızın ne kadar doğru olduğunu, zaten o dönem yumuşamalar başlıyordu biliyorsunuz.

01:09:59Mısır, Yunanistan'la yaptığı görüşmelerde, o dönemin dışişleri bakanı zaten şoka girdi Yunanistan Dışişleri Bakanı, derhal Kahire'ye geldi.

01:10:06Orada hemen bir toplantı yaptılar.

01:10:08Ama Mısır şu çekinceyi koydu.

01:10:10Türkiye'nin MEP sahasına giren bölgeyi biz çekince koyuyoruz dedi.

01:10:14Oraya bir soru işareti koydu.

01:10:16Şimdi bu aslında Türkiye'nin çizdiği MEP haritasının ne kadar hukuki ve doğru olduğunu ortaya koyuyordu.

01:10:20Bir de şu var Samet Bey, Türkiye'yle Mısır'ın yapabileceği MEP anlaşmasının bir de enerji boyutu var.

01:10:27Biliyorsunuz Leviant dediğimiz bölge, yani Doğu Akdeniz enerji kaynaklarının önemli bölümü, hidrokarbon kaynakları Mısır'ın da MEP sahasında.

01:10:36Ve biz eğer Mısır'la MEP anlaşması yaptığımız zaman, o zaman Mısır'ın Yunanistan'ın teklif ettiği MEP bölgesinden çok daha fazla alana sahip olacağına, Türkiye ile karşılıklı.

01:10:47Ve buradaki enerji kaynaklarının adilane dağılımı suretiyle Yunanistan'ın, Kıbrıs'ın etrafındaki hidrokarbon kaynaklarının kendilerine bağlama hayalleri de suya düşecek.

01:10:58Bakım çok önemli.

01:11:00Şimdi yapılan anlaşma da o yüzden çok çok değerli ve önemli.

01:11:03Onun tamamlayıcısı mı olacak?

01:11:05Biz orada neşter vurduk.

01:11:06Bu çok mühim.

01:11:07Çok tarihi bir anlaşmadır.

01:11:08Bir de hatırlayın, bu Gazze katliam başlayınca ABD hangi uçak gemisini bölgeye gönderdi?

01:11:14Eisenhower.

01:11:15Eisenhower uçak gemisi nereye geldi?

01:11:17Abdulhamid Han gemimizin kenarı yanına, yakınına ve Kıbrıs'ın güneyine.

01:11:22Bu neydi aslında biliyor musunuz?

01:11:24Hatta Sayın Cumhurbaşkanım, Dünya Savaşı mı çıktı haberimiz yok.

01:11:26Küçücük Gazze uçak gemisi niye yolluyorsunuz?

01:11:28Neye karşı savaş başlatacaksınız?

01:11:30Aslında Amerika'nın da o siyaseten meydan okumasıydı.

01:11:33Hani siz burada bir düzen kuruyorsunuz ama bak ben uçak gemimi gönderdim ve her uçak gemisi bir askeri üsttür ve ben artık buradayım.

01:11:40Arkadan Gerald Ford geldi.

01:11:42En son Abraham Lincoln'a biliyorsunuz yer değiştiriyor.

01:11:44Amerika burada şimdi kendi kendine bir cirit atmaya çalışıyor.

01:11:47Yani kendi kontrol sahasını ilan etmeye çalışıyor.

01:11:50Ama şu bir gerçek Samet Bey.

01:11:52Aslında devam edin hocam ama günlerdir konuşuyoruz ya Mısır, Türkiye, liderler bir araya gelecek bu çok önemli.

01:11:58Dünyanın gözü kulağı aslında bu görüşmede diye.

01:12:01Bunun nedenini net bir şekilde şu an ortaya koyuyorsunuz.

01:12:04Neden dünya bu görüşmeyi takip ediyor?

01:12:06Evet.

01:12:07Şimdi dediğim gibi birinci enerji boyutu çok çok önemli.

01:12:09İşin diplomatik boyutu çok çok önemli.

01:12:11Ve güç.

01:12:12Bakın Samet Bey güce güçle karşılık vereceksiniz.

01:12:14Ben savaş olsun demiyorum yanlış anlaşılma olmasın ama.

01:12:17Bakın Gazze'de katliam devam ediyor ve biz melemalı cümlelerden başka bir şey konuşamıyoruz.

01:12:22Diplomatik kaynakları evet ama böyle değil.

01:12:25Hala İsrail vurmayı devam ediyor.

01:12:27O zaman siz İsrail'i durdurabilmeniz için oraya bir mukavemet gücü koymanız lazım.

01:12:30Yani o misliyle mukaveliye gösterileceği bir kuvvet koymanız lazım.

01:12:34O da nasıl olacak?

01:12:35Bir barış gücü olabilir.

01:12:36Birleşmiş Milletler nevzinde veya Arap Dünyası, İslam Dünyası nevzinde.

01:12:39O da işte biraz sonra belki konuşacağız.

01:12:42O BRICS dediğimiz bölgeselleşmenin de getireceği yansımaları aslında ortaya çıkaracak.

01:12:46Yani Türkiye şunu yapıyor Samet Bey.

01:12:48Şimdi bir de şöyle diyorlar Türkiye, Türkiye eksen kaymasında.

01:12:51Hayır, Türkiye ekseni kaymıyor.

01:12:53Türkiye'nin ekseni oturuyor.

01:12:55Ve biz Ankara mercekliği, Ankara perspektifliği, Misak-ı Milli projektörüyle

01:13:00bugün Afro-Avrasya dediğimiz kalpkâhın bir menteşesi rolünü oynuyoruz Samet Bey.

01:13:06Bakın bu çok önemli.

01:13:07Şimdi birazdan konuşacağımız BRICS'le dahil olmak üzere ve Mısır,

01:13:11hatta şöyle düşünelim Libya'dan Afganistan'a kadar bir yay düşünelim.

01:13:15Hayal edelim kafamızda şu an haritayı.

01:13:17Türkiye'nin etki sahasının o Libya'dan başlayarak Afganistan'a ulaşan yayın içerisinde oluşan bir pozisyonu var.

01:13:24Şimdi bunun içerisine Doğu Akdeniz giriyor.

01:13:26Bunun içerisine hatta Karadeniz giriyor.

01:13:28Çünkü bugün Yeni İpek Yolu dediğimiz ekonomik koridor dünyanın en önemli projelerinden biri.

01:13:34Ve İMEK en son Yeni Baharat Yolu dediğimiz yeni ekonomik koridorun birleştiği nokta

01:13:40işte bu Anadolu kıtası, Avrasya kalpkâhının menteşesi dediğimiz Anadolu coğrafyası.

01:13:45O zaman para-mal hizmet ekonomide böyle bir kaide vardır.

01:13:49Para-mala hizmete hükmeden, siyasete hükmeden.

01:13:52Çünkü siz ekonomik olarak bir birliktelik oluşturduğunuz zaman bunu siyaseten mühürleyebiliyorsunuz.

01:13:57Arkasından bunun zaten askeri boyutu geliyor.

01:13:59Dolayısıyla ben ekonomik olarak da Sayın Cumhurbaşkanı'nın yapacağı görüşmede

01:14:03Mısır'la Türkiye arasındaki ticaret hacminin artması ve daha önce Amerika'nın başta ve

01:14:09Anglo-Sakson o müesses nizamın Mısır'ın üzerindeki demokrasi kılıcının baskısını hafifletecek

01:14:14ve işte o Philadelphia koridorunda İsrail askerinin kalıcı olmasını sağlayacak tehditkar duruşun

01:14:19bence Sayın Cumhurbaşkanı'nın yapacağı görüşmeden sonra,

01:14:22aham yani konuşuyorum basit, siz beni tehdit ediyorsunuz ama benim yanımda dost bir ülke var.

01:14:27Müttefik tırnak içerisinde Türkiye var ve ben Türkiye'nin politikalarına yaklaşıyorum.

01:14:31Esad için de aynısını söylüyordum.

01:14:33Suriye için de aynısını söylüyoruz.

01:14:35Böyle bir durumda ne olacak peki?

01:14:37İşte bölgeselleşme dediğimiz her ülkenin kendi çıkarlarını koruyabilecek bir güvenlik anlayışı da ortaya çıkmış olacak Samet Bey.

01:14:44Tabi burada biraz önce Doğu Akdeniz'e işaret ettim oradaki kıtasağımlı anlaşması.

01:14:50Mısır kaynaklarından da gelen bazı açıklamalar var.

01:14:53Bizim de konuştuğumuz üzere aslında Türkiye ile Mısır arasındaki ilişkilerde

01:14:57kapsamlı bir stratejik iş birliğine yönelik büyük bir değişim görüyoruz yönünde bir açıklama var.

01:15:02Bunun yanında sizin de işaret ettiğiniz gibi Savunma Birliği, Kızıldeniz, Doğu Akdeniz, Libya,

01:15:09Gazze gibi alanlarda bölgesel çalışmaların ortak şekilde idare edilmesi dahil

01:15:15Kahire ve Ankara arasındaki farklılıklar azaldığı yönünde de yorumlar geliyor Mısır kaynaklarından.

01:15:22Bunlar da önemli karşılıklı bir iyi niyet ve ortak iş birliğini de daha liderler bir araya gelmeden görüyoruz.

01:15:29Tabi ki şunu da izleyicilerimize de hatırlatayım siz de katılırsınız hocam.

01:15:33Liderler buluşana kadar bir araya gelene kadar

01:15:36Bakanlıklar, müsteşarlar daha alt kademelerde görüşmeler, bir süreç hazırlanıyor, bir zemin hazırlanıyor.

01:15:44Sonrasında liderler bir araya geliyor.

01:15:46Zaten tüm süreç her zaman böyle işliyor.

01:15:49Burada da liderlerin bir araya gelmesi demek şunun da anlamına geliyor.

01:15:53Mısır tarafından da gelen açıklamaya baktığımızda artık karşılıklı olarak şunları şunları yapalımdan öte

01:15:59artık imza ya da anlaşma protokol seviyesine ulaşmış olduğunda söyleyebilir miyiz hocam?

01:16:05Kesinlikle öyle.

01:16:06Bu bir süreç.

01:16:08Yani akşamdan sabaha hadi Mısır'la ilişkilerimizi iyileştirelim denmedi.

01:16:11Biraz evvel söyledim.

01:16:12Arka kapı diplomasisi, istihbarat diplomasisi her zaman bu diyalog bu kan akışı devam etti.

01:16:17Bu oksijen akışı devam etti.

01:16:18Ve son geldiğimiz noktada Sayın Cumhurbaşkanı ile sizin bir araya gelecek pozisyonun altyapının hazırlanması büyük bir süreçti.

01:16:24Çetrefilli bir süreçti.

01:16:25Zor bir süreçti.

01:16:26Her şey süt liman gitmedi.

01:16:28Ve bu bahsettiğimiz ekonomik dediğimiz mesele diyoruz.

01:16:31Geoeconomica.

01:16:32Aslında jeopolitikadan önemli geoeconomica'dır.

01:16:35Çünkü dediğim gibi ekonomik olarak siz karşılıklı bağımlılığı sağladığınız zaman çatışma ve savaş oranınıza bir o kadar aşağı düşüyor.

01:16:42Bu bir kaidedir.

01:16:43Çünkü ekonomik olarak çıkarlarımız var.

01:16:45Niye ben de savaşayım, sen de savaşayım ki ben?

01:16:47İkimiz de kazanıyoruz.

01:16:48Şimdi dolayısıyla Mısır'la Türkiye arasındaki ticaret hacmi arttıkça, bu karşılıklı bağımlılık arttıkça barış ortamı için tohumlar ekmeye başlayacağız.

01:16:55Ve bugün Mısır'ın ekonomisinin ne kadar zor durumda olduğunu biliyoruz.

01:16:58Mısır ordusundaki üst düzey komutanların akşamları örnek veriyorum.

01:17:02Taksicilik yaptığını, pazarcılık yaptığını, ek iş yaparak para kazanmaya çalıştıklarını biliyoruz.

01:17:07Mısır halkının şu anda sefalet durumunda olduğunu biliyoruz.

01:17:10Ve onlara cenneti vaat ettiler.

01:17:12Dediler ki ayaklanın.

01:17:13İşte efendim Arap bahçesinin içerisinde şöyle yapacağız, böyle yapacağız.

01:17:16Kaddafi'yi hatırlayın.

01:17:17Libya'nın durumu ortada.

01:17:18Türkiye olmasaydı Libya şu an perişandı.

01:17:20Ve bu bir Afrika derinliği oluşturacak.

01:17:23Yani şunu söylemek istiyorum.

01:17:24Buyur Afrika ülkesi Mısır.

01:17:26Hani Mısır biz Ortadoğu değil ama Mısır coğrafi olarak bir Afrika ülkesi.

01:17:29Ve Libya ile Mısır satında paralelinde oluşacak bu blok, bu entegrasyon, bu birliktelik bir Afrika derinliği oluşturacak.

01:17:37Politik bakımından, diplomatik bakımından ve ekonomik olarak.

01:17:40Ve o derinlik işte bahsettiğim gibi ileriye dönük orta vadeli ekonomik birlikteliği ve o bölgeselleşmeyi de arkasından getirecek.

01:17:48En son yabancı bir sitede okudum ve bir makalede şunu söylüyor.

01:17:51Türkiye Afrika'da hiç olmadığı kadar etkili bir ülke haline geldi.

01:17:55Neyle geldi?

01:17:56Kılıçla mı geldi?

01:17:57Hayır.

01:17:58Kılıçla geldi, gönülle geldi.

01:17:59Bu çok önemli.

01:18:00Gerçekten öyle.

01:18:01Aslında gönülle geldi.

01:18:02Gücük ve iyi niyetli işbirlikleriyle, yatırımlarıyla geldi de diyebiliriz değil mi orada?

01:18:05Evet.

01:18:06Kesinlikle.

01:18:07Rahmetli Alev Alatlı'yı, rahmetli analım onu der.

01:18:09Türkçede gönül vardır.

01:18:10Başka hangi dilde gönül kelimesi vardır?

01:18:12İşte bu gönül dediğimiz mesele Afrika'da tamamen sahada vücut bulmuş hali bunun Samet Bey.

01:18:16Dolayısıyla Türkiye'nin eksen kayması değil, eksen oturmasında yaşadığını,

01:18:21Türkiye'nin çok yönü proaktif dış politika anlayışını özellikle son dönem,

01:18:25yani son 10 yıl içerisinde belki bunu koyabiliriz.

01:18:27Artık son sata getirecek bir vaziyete doğru gidiyor.

01:18:30Karşımıza büyük sıkıntılar var mı? Var.

01:18:32Büyük tehditler var mı? Var.

01:18:33Karşı bir blok, kontra bir blok oluşturmaya çalışıyor mu? Evet, oluşturmaya çalışılıyor.

01:18:37Kaşınan mevzular nereler?

01:18:38İşte Ermenistan rahat durmuyor.

01:18:40Gazze katliamı devam ediyor.

01:18:42Kıbrıs meselelerinin üzerine bize saldırmaya devam etmeye, Balkanları karıştırmaya devam ediyorlar.

01:18:47Zaten diğer meseleleri hep her zaman konuştuğumuz.

01:18:50Demek ki her zaman teyakkuzlu olmamız lazım.

01:18:52Her zaman dikkatli olmamız lazım.

01:18:54Bir de bunun istihbarati, savaş boyutunda her zaman aklımızdan çıkarma olmamız lazım.

01:18:58Tabii işbirliklerinden bahsettik. Burada savunma işbirliği de ön plana çıkıyor.

01:19:02Gazze önemli bir başlık. Kıta Sağlığı Anlaşması önemli bir başlık.

01:19:06Mavi Vatan'da, Doğu Akdeniz'de.

01:19:08Bunun yanında da savunma sanayi, yani işbirliklerinin belki de en başında savunma sanayi de geliyor diyebiliriz.

01:19:15Türkiye'nin son dönemde ne kadar savunma sanayine yaptığı yatırımları görsek de

01:19:21an itibariyle Ankara'da da havaalanında da hareketli dakikalar var.

01:19:27Araçların o noktadan havaalanından yavaş yavaş uzaklaştığını da görüyoruz.

01:19:34Mısır Cumhurbaşkanı Sisi Ankara'ya geldi.

01:19:40Cumhurbaşkanı Erdoğan kendisini havaalanında karşılıyor an itibariyle.

01:19:45Bunun bilgisini de aktaralım.

01:19:48Ece Altı'da takip ediyor.

01:19:50Gelişme oldukça ona döneceğiz.

01:19:52Liderlerin havaalanından çıkması bekleniyor.

01:19:55Tabi Mısır'da önemli başlıklardan biri de savunma başlığı, savunma işbirliği olacak.

01:20:00Onu nasıl değerlendiriyorsunuz?

01:20:02Türkiye'nin savunmaya yaptığı son zamanlardaki yatırımlar, dünyaya yaptıkları ihracatlar önemli.

01:20:10Nasıl değerlendiriyorsunuz?

01:20:11Tabi Samet Bey, Türk siyasal hayatına baktığımız zaman gerçekten çok önemli bir laboratuvar.

01:20:15Son 15-20 yılı geride bırakırsak eğer, savunma sanayinde ne kadar dışa bağımlı olduğumuzu,

01:20:21rahmetli Özal döneminde bazı girişimler başlatılmaya çalışılmış,

01:20:24rahmetli Erbakan Hoca'nın mühendisliği döneminde, üniversite hocalığı döneminde biliyorsunuz,

01:20:28birçok milli projeler hayata geçirilmeye çalışılmıştı.

01:20:31Rahmetli Nuri Kirligil, Nuri Demirağ, Vecihi Hürkuş gibi milli kahramanlarımız,

01:20:36ne zaman ki kendi öz sermayemizle bir savunma girişimi, bir savunma sanayi girişimi yaptıysa,

01:20:41kimisi bunu canıyla ödedi, kimisi maalesef malıyla, kimisi de maalesef statüsüyle ödedi.

01:20:45Şimdi geldiğimiz nokta aslında onların ruhunu şahit ediyor.

01:20:48Türkiye bir çığır açtı.

01:20:49Savunma sanayinde siz milli öz kaynaklarınızla Akıncı TİHA yapıyorsanız, İDA'lar yapıyorsanız,

01:20:56Kağan'ınızı uçurabiliyorsanız ve başka ne vardı, Kızıl Elman'ınızı uçurabiliyorsanız,

01:21:01yani milli tank projemiz, altı ayımız varsa bunların hepsi, bir de isimleri de çok çok önemli.

01:21:06Bunları biliyorsunuz, bizim kendi kahraman tarihimize de atıfta bulunuyor birçok ismimiz.

01:21:10Bunları yapabiliyorsanız işte siz bölgesel bir güçsünüz demektir Samet Bey.

01:21:15Ve küresel bir güç olma yolunda da artık kapılar size sonuna kadar açılmıştır demektir.

01:21:20Şimdi bunun arkasından ne geldi?

01:21:22Ürettiğiniz silahları ve malzemeleri satmak.

01:21:26Dünyanın sizi pazar, iyi bir pazar olarak değerlendirmesi.

01:21:29Ve Türkiye bugün birçok ülkeye ürettiği milli savunma ürünlerini ve araçlarını ve silahlarını satmaya başladı.

01:21:37Şimdi Mısır'da aslında bu konuda önemli bir alıcı, önemli bir tınak içerisinde müşteri.

01:21:41Ve Türkiye'nin, bunu da altını çizerek söyleyeyim, savaşması için değil, bazıları biliyorsunuz savaşması için,

01:21:47binlerce tır teröristlere yardım gönderdi, malzeme gönderdi.

01:21:51Ukrayna Savaşı biliyorsunuz daha çok savaşsınlar diye daha çok silah gönderildi, daha çok bomba gönderildi.

01:21:56İsrail-Gazi'yi daha çok bombalasın, daha çok çocuk öldürsün diye 900 kiloluk bombalar gönderildi.

01:22:01İşte güdümlü, güdümsüz bombalar gönderildi.

01:22:03Yani o barışı koruyacağım diyen, insanlık için savaşıyoruz diyen o müessesiz nizam dünyayı daha çok kana bularken,

01:22:10biz barış için ürettiğimiz silahları ülkelere satarak barışı testi etmeye çalışıyoruz.

01:22:15Aramızdaki fark bu.

01:22:16Dolayısıyla Mısır'la bugün yapılacak görüşmelerde muhakkak bu işin savunma sanayi boyutu da olacaktır.

01:22:21Ve Türkiye bence ürettiği milli projelerini de bu anlamda muhakkak Mısır'ın da masada değerlendirecekler diye düşünüyorum.

01:22:30Sizin söylediğiniz başlık önemli. Aslında caydırıcı güç olarak savunma sanayi anlaşması yapılması önemli olacak.

01:22:37Tabii ki bu noktada Mısır oldukça geçmişi olan ve bölgenin en önemli ülkelerinden biri.

01:22:44Bunun altını kalın kalın çizmek lazım.

01:22:46Özellikle Mısır'la normalleşme sürecine girilmesi ve işbirlikleri yapılması Türkiye'nin çıkarına olacak mı?

01:22:54Nasıl değerlendiriyorsunuz? Olmama ihtimali çok zor zaten.

01:22:57Kesinlikle. Bakın zaten bizim bölgeselleşme dediğimiz mesele bu.

01:23:00Ben mesela geçen gene yayınımıza burada şu örneği vermiştim.

01:23:03Türkiye Atatürk jeopolitikasını devam ettiriyor. Dış politika. Ne anlamda söyledim bunu?

01:23:07Bir Sadabat paktı ruhuyla hareket ediyoruz.

01:23:091937 iki sene var Büyük Dünya Savaşı'na ve 1934'te biz Balkan Antağantı'nı kuruyoruz.

01:23:16Balkanlar'da 1937'de Sadabat Paktı'nı kuruyoruz Orta Doğu'da.

01:23:20Bu ne demek?

01:23:21İşte bugünkü anlayışta söyleyelim. Gümrüksüz bir ticaret.

01:23:24Ekonomide işbirliği, savunmada işbirliği ve çıkarlarımızı koruyacağız.

01:23:28Şimdi biz bugün yeniden bu bölgeselleşme...

01:23:31Şunu da söyleyeyim Tamet Bey. 2009'da da bunun bir başka gelişimi olmuştu.

01:23:35Sayın Erdoğan o zaman başbakandı. ŞamGen projesi vardı.

01:23:38Türkiye ile Suriye'yi bir araya getiren hatta bütün bölge ülkelerine İran dahil olmak üzere bir araya getirecek bir projeydi.

01:23:44Arap Baharı ile o süreç baltalandı.

01:23:46Ve bugün kan revan içine bırakılan bir coğrafyayla karşı karşıyayız.

01:23:49Biz tekrar bir hataya geçiyoruz.

01:23:51Tekrar Türkiye bölgeselleşme dedi.

01:23:53Peki sonra bize ne yaptılar peki?

01:23:55Bize nasıl saldırdılar?

01:23:5715 Temmuz 2016 darbe girişimiyle.

01:23:59Bakın onun bir boyutu da bu.

01:24:01Türkiye dış politikada ne zaman milli hareket etmeye başladı, büyük bir aktivizm içine girdi,

01:24:05darbeler de işin içine sokulmaya çalışıldı.

01:24:08Biz pes ettik mi? Hayır.

01:24:094 tane harekat yaptık.

01:24:11Oradaki Suriye'nin kuzeyindeki terör damarlarını kestik.

01:24:14Ve Türkiye bugün pençe kilit harekatlarıyla beraber artık sadece Suriye'de değil,

01:24:19Irak'ta da yani bir paralel düşünelim bunu, bir derinlik oluşturmaya başladı.

01:24:24Son Erbil'le görüşme, son Bağdat merkezi hükümetle görüşme,

01:24:28ve Türkiye'nin Esad'la masaya oturma olasılığının arttığı ve Rusya'nın bu noktada çok istekli olduğu bir süreç,

01:24:34bizim ilmek ilmek ilmek ördüğümüz aslında bir süreçti, bir zamandı.

01:24:39Şimdi dediğinize geldiğimiz de evet, bunlar çok büyük zamanlamalar.

01:24:43Çok büyük aslında sabır isteyen ve hata kabul etmeyen süreçler.

01:24:46Ve bugün Türkiye'yle Mısır, Sayın Cumhurbaşkanı'yla görüştüğü zaman sizi birçok şey bence anlayacak,

01:24:53hatalarından da döneceğini düşünüyorum.

01:24:55Ve yönetimi kapıların aralanmasıyla beraber bir kez sadece bir haritaya baksak yeterli Samet Bey.

01:25:00Türkiye bir yarımada ülkesi, bir kıta, bir anahtar.

01:25:03Karşısında Mısır, Doğu Akdeniz'de hemen karşısında.

01:25:06Türkiye'nin en büyük sahili, Akdeniz sahili olan Türkiye'yle Mısır'ın bir araya gelmesi,

01:25:10bölgesel bir paktın kapısını aralar.

01:25:12Çünkü tarihi olarak da Cemal Abdülnasır dönemini hatırlayalım.

01:25:151950'li yıllar rahmetli Adnan Benderes, dönemin Dışişleri Bakanı Fatih Ünlüşlü Zorlu, Allah rahmet eylesin.

01:25:20Onlar canıyla ödediler biliyorsunuz bunun bedelini.

01:25:23Bir açılım yapacaklar. Neydi bu?

01:25:25Cemal Abdülnasır'la Türkiye bir araya gelecekti.

01:25:27O zaman biliyorsunuz eski zamanlardan kalan meseleler vardı, orada soğukluk vardı.

01:25:31Peki araya kim girdi?

01:25:32Kim bunu baltaladı?

01:25:33İngiltere.

01:25:34Nasıl baltaladı?

01:25:35Bağdat Paktını kurdurdu.

01:25:36Kendini de masaya oturtturdu.

01:25:38Ve hayır, Türkiye'yle Mısır bir araya gelemez.

01:25:39Geldiği zaman çünkü tehdit olur bu.

01:25:42Osmanlı'nın yıkılışına bakalım.

01:25:43Mehmet Ali Paşa ayaklanmasına bakalım.

01:25:45Mısır halkı ve Arap dünyası Şerif Hüseyin liderliğinde milliyetçi hareketlerle Osmanlı'ya karşı ayaklandırıldığı zaman bunun amacı neydi?

01:25:55Osmanlı'ya karşı.

01:25:56İşte bu coğrafyada Türkler ve Araplar bir araya gelmemeli.

01:25:59Türkler hiçbir zaman için Orta Doğu'ya ve Afrika'ya sirayet etmemeli.

01:26:03Halbuki bir de bir araya gelecek platformların hiçbiri kurulmamalı.

01:26:07Bakın şöyle söyleyeyim belki ama konumuzla alakalı olduğunu düşünüyorum.

01:26:10Atatürk'ün bir fikri vardı Samet Bey.

01:26:12Anlarında, onu tanıyan insanların anlarında da gördüm.

01:26:16Atatürk şunu söylüyor.

01:26:17Bizden kopan coğrafyalardaki bağımsızlık hareketlerini destekleyelim.

01:26:21Yani Mısır'da, Suriye'de, Irak'ta, diğer coğrafyalarda.

01:26:24Ama daha sonra onları kendi etrafımızda bir çekim...

01:26:27Şimdi ekranlara Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Sisi de geliyor.

01:26:30Sözü şimdi Ece'ye bırakalım.

01:26:32Oradaki durumu Ece'den alalım.

01:26:34Şoför arkasında bindi.

01:26:37Aynı makam aracı da bindiler değil mi?

01:26:39Evet, Samet.

01:26:40Geçtiğimiz dakikalarda resmi karşılama töreni sona erdi.

01:26:44Görebildiğimiz kadarıyla bizler de Esenboğa Havalimanı'nda...

01:26:47Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuk isim Mısır Cumhurbaşkanı Sisi ile aynı araca bindi.

01:26:53Ve şimdi buradan ayrılacaklar.

01:26:56İstikamet Cumhurbaşkanlığı Külliyesi Mustafa Barış'tan ekranlarınıza getiriyor.

01:27:05Şu dakikalarda işte aynı araçtalar.

01:27:09Cumhurbaşkanı Erdoğan, Mısır Cumhurbaşkanı Sisi ile buradan ayrılıyorlar.

01:27:15İki isim Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ne geçecekler.

01:27:19Önce ikili görüşme olacak.

01:27:22Ardından bir toplantıya başkanlık edecekler.

01:27:26O toplantı Yüksek Yüzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi toplantısı.

01:27:30Anlaşmalara imza atılacak.

01:27:32Ve ardından ortak basın toplantısına geçilecek.

01:27:37İki isim hangi mesajları verecek?

01:27:41Elbette gözler bunda olacak.

01:27:44Basın toplantısının ardından da konuk isim adına Cumhurbaşkanı Erdoğan bir onur yemeği verecek.

01:27:50Bugün hangi anlaşmalara imza atılacak?

01:27:53Samet, 20 yakın anlaşmadan bahsediyoruz.

01:27:56Hangi mesajlar verilecek tüm dünyaya buradan?

01:27:58Özellikle de ikili ilişkiler ve gazla ilişkin gün boyunca takip ediyor olacağız.

01:28:05Ece Altuğ'dan detayları almaya devam edeceğiz.

01:28:08Tabi ki gözümüz kulağımız Ankara'da olacak.

01:28:10Bu zirvede olacak.

01:28:12Mısır ve Cumhurbaşkanı Sisi ve Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan bir araya geldiler.

01:28:19Havalimanında karşıladıladı Sayın Erdoğan.

01:28:22Sisi'yi havaalanında karşılamasının ardından birlikte araçlara binerek

01:28:26şimdi uzaklaştılar havaalanından.

01:28:29Tabi liderlerin görüşmelerini takip edeceğiz.

01:28:32Oradaki dipnotları paylaşacağız.

01:28:34Birlikte görüşecekler.

01:28:36Özel görüşmeler yapacaklar hocam.

01:28:38Biraz önce de konuştuk.

01:28:39Başlıklar ne olacak diye.

01:28:41Bir iki başlık saydık ama bunda en önemli nokta siz işaret ettiniz.

01:28:45Bir numaralı başlık tabi ki Gazze'de yaşanan durum olacak.

01:28:48Bunun yansımalarına da dikkat çektiniz.

01:28:51İsrail'le Mısır'ın, İsrail'le Türkiye'nin karşılıklı olarak aslında yapılacak

01:28:57Türkiye-Mısır anlaşması İsrail'le de ilişkileri belirleyecek.

01:29:02Dolayısıyla İsrail'le belirlenecek ilişkiler dediğimiz zaman direkt aklımıza ABD'de geliyor.

01:29:08Çünkü inanılmaz bir müttefikler İsrail'e.

01:29:12Müttefikten belki daha da başka bir şey diye adlandırılabilir.

01:29:15Can ciğer.

01:29:16Belki de doğru adlandırma.

01:29:18Bu görüşme o yüzden tüm dünyadan takip ediliyor.

01:29:21Gazze başlığı nedeniyle Ben Gurion'da açılacak.

01:29:27Kanal projesi nedeniyle önemli.

01:29:32Akdeniz'deki kıta sağlığı anlaşması nedeniyle önemli.

01:29:36Bunun yanında savunma anlaşması nedeniyle önemli.

01:29:39Farklı farklı başlıklar var.

01:29:41Normalleşme sürecinden öte bir anlaşma süreci, karşılıklı protokoller süreci yaşanması da bekleniyor.

01:29:47Dünya bu şekilde okuyor bu görüşmeleri.

01:29:49Biz de baktığımızda farklı okumak gerek yok.

01:29:53Bir protokol anlaşması süresi silsilesi olacak gibi oluyor.

01:29:57Şimdi artık sizi Ankara'da Cumhurbaşkanı Erdoğan'la görüşecekler.

01:30:01Bu başlıkların yanında hangi başlıklar öne çıkacak sizce?

01:30:05Türkiye-Mısır yakınlaşması, belki kıta sağlığı anlaşması, savunma anlaşması sonrasında neyi getirecek?

01:30:12Burada ABD'nin tutumu nasıl olacak?

01:30:15Çünkü yaşanan oradaki darbe sonrasında ABD'nin Mısır'daki gücünü de biliyoruz.

01:30:21Şimdi darbe olduğu zaman yani Mursi iktidardan düşürülüp Sisi darbel iktidara geldiğinde ben şöyle bir yorum yapmıştım.

01:30:29Süngür iktidara gelebilirsiniz ama süngün üzerine oturamazsınız.

01:30:33Bu tarihi bir atasözüdür.

01:30:34Niye açıdan söyledim?

01:30:35Sizi darbel iktidara getirenler yarın aynı şekilde iktidardan alırlar.

01:30:39Şimdi Sisi bunu gördü.

01:30:42Nasıl gördü biliyor musunuz?

01:30:43Çünkü şöyle söyleyeyim bundan yaklaşık 1,5-2 sene evvel yine böyle yabancı yayın organlarını takip ederken yorumlar veya yazılar.

01:30:50Şöyle bir söylenti var yani bir fısıltı gazetesi gibi hani bir dedikodu gibi.

01:30:54Mısır'da darbe olabilir.

01:30:56Sisi görevden indirilebilir.

01:30:57Sisi Rusya ile çok yakınlaşıyor.

01:30:59Mısır-Rusya yakınlaşması Amerika'yı çok rahatsız ediyor gibi haberler döndürülmeye başlandı.

01:31:04Ve o aslında Türkiye ile Mısır arasındaki ilişkilerin başlayacağı yeni dönemin kırılma anıydı.

01:31:09Yani sırf buna bağlı değil.

01:31:10O dönemin yani Sisi şunu gördü.

01:31:12Ya benim burada bir müttefikim var.

01:31:14Bir devlet, bir Türkiye var.

01:31:15Ve Cumhurbaşkanı burada dostluk mesajı duyuyor.

01:31:18Lütfen devam edin hocam.

01:31:19Ekranlara da geliyor izleyicilerimiz için de söyleyelim.

01:31:22Erdoğan-Sisi görüşmesinden ilk karelerde paylaşıldı.

01:31:26Onu da ekranlara getirdik.

01:31:27Buyurun.

01:31:28Evet.

01:31:29Dolayısıyla o kırılma anında yani Sisi'yi darbe ile indirecekler, Sisi koltuğunu kaybedecek derlerken

01:31:34Türkiye yakınlaşmasının söylentilerinin başlamış olması ki ben bu işleri çok iyi bilen bir büyüğümüzden bulunuyorum.

01:31:41Artık bu işler dönecek.

01:31:42Çünkü Sisi gördü.

01:31:43Sisi Sayın Cumhurbaşkanı mesajlarını aldı.

01:31:45Ve onlar artık yavaş yavaş Türkiye'nin provasına doğru dönecek diye söyleniyordu.

01:31:49Daha hiçbir şey yoktu meydanda.

01:31:50Şimdi bunun aslında canlı canlı şu anda sahada yansımasını görüyoruz.

01:31:54Dolayısıyla Sisi'nin ki Rusya ile ilişkilerini iyileştirmesi, yakın ilişkiler kurması,

01:31:59Türkiye ile bu anlamda yeni dönemin kapılarını aralaması

01:32:02ve en önemlisi bence bölgesel komşu olduğun bugün Akdeniz komşusu olduğun Türkiye ile bir de turizm var.

01:32:09Sadece konuşuyoruz her şeyi siyasete bağlıyoruz ama bir işimde turizm boyutu var Samet Bey.

01:32:13Yani o kadar çok aslında kılcal ve ana damarlar var ki birbirimizi besleyeceğimiz.

01:32:18Sonra Sisi dedi ki evet ben bir cumhurbaşkanıyım.

01:32:21Evet belki geçmiş dönemde yapılan büyük bir hata var.

01:32:24Siyaseten büyük bir hata var.

01:32:26Ama ali menfaatlerin şu anda söz konusu olduğu ve bölge güvenliğinin Filistin meselesinin Gazze katliamının sonunu getirecek

01:32:34iki garantör ülke olmamızın önünde engel olanları kaldırmamız lazım.

01:32:38Bakın şu an önemli bir şey söyledim.

01:32:40İki garantör ülke kim bu?

01:32:42Mısır ve Türkiye.

01:32:44Bunda hiçbir veis yok.

01:32:45Abartılacak bir taraf da yok.

01:32:46Ben çünkü Kıbrıs meselesinde çalıştığım için Türkiye Kıbrıs'a ne kadar garantörse Filistin'de de o kadar garantördür Samet Bey.

01:32:52Belki iddialı bir cümle gelebilir.

01:32:54Hukuken belki bazı boşlukları olabilir.

01:32:56Ama siyaseten Türkiye muhakkak Filistin'deki garantör olma hakkını sonuna kadar kullanmalı.

01:33:02Şimdi bazıları bundan da rahatsız oluyor.

01:33:04Hatta bazı İslam ülkeleri nedense Türkiye'yi biraz böyle itelemeye çalışıyor.

01:33:08Yani siz bu meseleyi dışarıdan konuşun ama masaya oturmayın.

01:33:11Çünkü onların da işine gelmiyor Türkiye'nin masaya oturması ve ağırlığını ortaya koyacak olması.

01:33:16Ama Türkiye'nin masada olmadığı bir Filistin barışının da mümkün olmadığında altını kırmızı kalemle çizmek istiyorum.

01:33:22Ben burada bir Türk'üm diye bunu söylemiyorum.

01:33:25Çünkü tarihi gerçeklikler ve Osmanlı Devleti'nden bugüne kadar ki Birinci Dünya Savaşı'nda biz,

01:33:30onu da söyleyeyim çok önemli de tarihi olarak,

01:33:32Gazze kuşatmasını iki kez deldik biz.

01:33:35İngilizlerin o büyük saldırılarını, o ellerindeki son teknoloji saldırılarıyla Mehmetçik Gazze'yi iki defa müdafaa etti.

01:33:43Üçüncüsünü de kaybettik. Neden?

01:33:44O da Alman General Falkenheim yüzünden askerlerimizi Bağdat'a kaydırdı ve Suriyeli Filistin'i kaybettik.

01:33:50Sonra Limon Fonsan ders geldi biliyorsunuz.

01:33:52İşte Mustafa Kemal Atatürk diğer paşalarımıza bu konuda tabi uzun mevzu ama şu anlamda söylüyorum.

01:33:56Yani bizim için Anadolu'dur Gazze.

01:33:59Filistin Anadolu'dur.

01:34:01Çünkü kendi mavi vatanımızın savunma hattıdır.

01:34:03Şimdi neden söylüyorum?

01:34:04Mısır'la ilişkilerimizin temel noktası zaten onların da komşu bölgesi olan Filistin meselesi.

01:34:09Yani Filistin'de 67 sınırlar öncesinde dönüldüğü zaman,

01:34:14eksterisariyetli ve gerçekten adilane bir şekilde Mısır'da bunun pozitif yansımalarını hissetmeye başlayacak.

01:34:20Ama birileri bunun hissetmemesi için ve daha çok bu anlamda daha çok kargaşa veya savaş ortamının devam etmesi için de

01:34:26bunu engellemek için ellerinden geleni yapacaklar.

01:34:29Şunu da söyleyeyim.

01:34:30Biz bir satranç oynuyoruz Samet Bey.

01:34:33Kuzeyde Esad'ı köşeye sıkıştırdık.

01:34:36Güneyde de aslında Mısır'ı köşeye sıkıştırdık.

01:34:39Ne anlamda?

01:34:40Ortalığı oldu.

01:34:42Artık başka çareniz yok.

01:34:43Barış masasına oturacaksınız ve bu bölge halkını düşüneceksiniz.

01:34:48Bölge halkını ve aslında kendi ülkelerini de düşünerek bu adım atmalarını sağlamaya çalışıyoruz.

01:34:53Evet çünkü bunun tam tersi durum.

01:34:55Arzu Mevud'a hizmet edecek.

01:34:57İsrail'in o yayılmacılığına hizmet edecek.

01:34:5975 yıldır böyle oldu zaten.

01:35:01Suriye Arap Devleti kuruldu dağıldı.

01:35:03Arap Birliği dağıldı.

01:35:04Efendim İslam Birliği dağıldı.

01:35:06Biz vahdedip vücudumuz dağıldı maalesef.

01:35:08Şimdi biz kendimize niye batıralım bu şeye?

01:35:10Belki hatırlatmak için şunu da söylemek lazım.

01:35:12İsrail geride kalan aylarda istediği anda gidiyor Suriye'de havaalanlarını vuruyor.

01:35:18Bunu hatırlatmak lazım.

01:35:19Evet.

01:35:20Onu da söylüyorum.

01:35:21Yani istedikleri yerlere saldırıyorlar.

01:35:24İstedikleri yerleri vuruyorlar.

01:35:25Bir de şunu da söyleyeyim.

01:35:26Mezhep ayrılıkçılığında bu 1000. Dünya Savaşı'nda tohumları ekilmiş bir meseledir.

01:35:30Mezhepçiliği de ortaya koyarak, etnik meseleleri de ortaya koyarak işte coğrafyamızı bu hale getirmeye çalışıyorlar.

01:35:36Ki Türkiye'nin güneyinde planlanan terör garnizon devletinin oluşmasına engel olacak bir görüşmedir de bu.

01:35:42Bunların hepsi birbiriyle bağlantılı.

01:35:44Çünkü kuzeyde o teröristan, o 2. İsrail yedek projenin önüne geçiyoruz.

01:35:48Bir kere orayı kapatıyoruz.

01:35:50Güneyde de Mısır'la beraber bu kıskacı kapatıyoruz.

01:35:53Onları nefessiz bırakıyoruz.

01:35:55Çok teşekkür ediyoruz hocam değerlendirmeleriniz, katkılarınız için.

01:35:58Mısır-Türkiye ilişkilerini Furkan hocamızla konuştuk.

01:36:01Efendim devam edelim sektördeki son yenilikleri ve gıda trendlerini sergileme ve keşfetme imkanı sağlayan

01:36:07Uluslararası Gıda Ürünleri ve Teknolojileri Fuarı World Food İstanbul'da başladı.

01:36:1332. yılda fuara katılım oldukça yoğundu.

01:36:16Öyle ki 4 gün içinde 70 bine yakın ziyaretçi bekleniyor.

01:36:22Uluslararası Gıda Ürünleri ve Teknolojileri Fuarı World Food İstanbul başladı.

01:36:29Bizim birinci amacımız o kadar büyük bir potansiyele geldik ki bölgedeki en büyük fuarlardan bir tanesi olduk artık.

01:36:35Yurt dışındaki rakiplerimiz ne kadar potanın içindeyse biz de Türkiye olarak World Food Fuarı olarak o kadar potanın içindeyiz.

01:36:41Bizim birinci amacımız bu sürdürülebilir büyümeyi sağlamak, kaliteden asla ödün vermemek

01:36:47ve Türkiye'nin yakaladığı bu ivmede bir aracı pozisyonda görevimizi ülkemize karşı arz edebiliyor olmak.

01:36:53Fuarda 42 ülkeden 1300'e yakın yerli ve yabancı katılımcı ağırlanacak.

01:36:572023 fuarımıza dönüp baktığınız zaman 65 bin kişiyi burada 4 gün içerisinde ağırlamışız.

01:37:03Bunların yaklaşık 20 bini uluslararası katılımcı olmuş, yaklaşık 40 farklı ülkeden olmuş.

01:37:09Bu sene bizim beklentimiz bu ziyaretçi sayısının en az 75-80 bine çıkacağı.

01:37:14Ülke çeşitliliği açısından 40'lardan 50'lere geleceğimiz ve yabancı ziyaretçi oranımızın 20 binden 25 binlere çıkacağı oransız olarak %35'lere geleceğini öngörüyoruz.

01:37:24Yine geçen seneye baktığımızda biz burada yaklaşık 800 tane uluslararası satın almacıyı ağırlamıştık.

01:37:30Bu sene itibariyle 900'ün üzerinde satın almacı bekliyoruz.

01:37:34Peki Almanya, Mısır, Fransa, Hindistan, İrlanda, Hollanda, Lübnan, Katar, Rusya, Birleşik Arap Emirlikleri, Amerika ve Vietnam başta olmak üzere 80 ülkeden 900'ü aşkın satın almacıyı ağırlayan World Food İstanbul fuarının sektöre olan katkısı ne boyutta?

01:37:50Biz 1,5 milyar euroluk bir iş hacmine imza attığını görebildik World Food İstanbul'un bir yıllık süreç içerisinde.

01:37:57Baktığınız zaman Türkiye ekonomisinin 2024 yılında ilk yarısında ulaştığı rakam 14 milyar euro.

01:38:03Biz bunun 1,5 milyar eurosuna doğrudan katkıda olabildiysek biz başarılı olmuşuzdur.

01:38:08Bu da bize manevi tatmin sağlayan bir şey.

01:38:10Bu sene baktığımız zaman en az 2 milyar euro olacağını öngörüyoruz.

01:38:14Yani Türkiye'nin büyümesiyle birlikte ihracat potansiyelini açığa çıkarmasıyla birlikte fuardaki potansiyel de artıyor.

01:38:20Yani aslında zincirleme bir şekilde ülke fuara fuar ülkeye derken biz hep beraber bu işi yukarıya taşıyoruz.

01:38:31Efendim şimdi bir araya gidiyoruz.

01:38:33Zara'nın ardından tekrar karşınızda olacağız.