Günlük 4 Eylül 2024 Çarşamba
Büşra Arslantaş günü şekillendiren, geleceği yönlendiren her gelişmeyi canlı yayında Günlük'e not düşüyor. Gerçekleri değiştirmeden, çarpıtmadan içtenlikle aktarıp sorguluyor.
Category
🗞
NewsTranscript
00:00:00Efendim merhabalar CNN TÜRK ekranlarına günlük haber kuşağına hoş geldiniz.
00:00:10Ben Büşra Arslantaş önümüzdeki iki saat boyunca birlikte olacağız ve gündemdeki sıcak gelişmeleri sizlere bir bir aktaracağız.
00:00:16Dünyanın gözü kulağı bugün Ankara'da.
00:00:18Çünkü Ankara'da sadece Türkiye-Mısır ilişkilerini değil tüm bölgeyi yakından ilgilendiren tarihi bir ziyaret gerçekleşiyor şu dakikalarda.
00:00:26Cumhurbaşkanı Erdoğan Mısır Cumhurbaşkanı Sisi'yi Ankara'da ağırlıyor ki Mısır'dan Türkiye'ye 12 yıl aradan sonra gerçekleşen ilk cumhurbaşkanı ziyareti,
00:00:35Sisi'nin ilk Türkiye ziyareti tam da o 10 yılı aşkın bunalımlı sürecin ardından 14 Şubat'ta Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Kahire ziyaretiyle yeni bir sayfa açılmıştık ilişkilerde.
00:00:46Dolayısıyla işte o iade-i ziyaret gerçekleşiyor bugün.
00:00:49Sıcak fotoğraflar geliyor, yüzler gülüyor.
00:00:51Şu dakikalarda yine o toplantı konseyi toplantısı devam ediyordu.
00:00:55Hemen son bilgileri alalım ben daha fazla uzatmayayım.
00:00:57CNN Türk muhabiri arkadaşımız Arda Erdoğan karşımızda bu kritik tarihi ziyareti an be an takip ediyor.
00:01:03Arda nedir bu ziyaretin önemi, program hangi aşamada, ne mesajlar verildi şu dakikaya kadar ve basın toplantısı bekleniyor değil mi?
00:01:14Basın toplantısı bekleniyor elbette Büşra.
00:01:17Şu sıralarda da baş başa görüşme sona erdi.
00:01:19Yüksek düzeyli stratejik işbirliği konseyi toplantısına başkanlık ediyor Sisi ve Cumhurbaşkanı Erdoğan.
00:01:25Aradan geçen uzun bir sürenin ardından Cumhurbaşkanı'nın gerçekleştirdiği Kahire ziyaretinin 7 ay sonrasında Sisi Türkiye'ye geldi.
00:01:33Cumhurbaşkanı doğrudan havaalanında karşıladı Sisi'yi.
00:01:36Aynı makam aracında Cumhurbaşkanlığı Külliyesine geldiler.
00:01:39Baş başa görüşmeyi gerçekleştirdiler.
00:01:41Şu dakikalarda da yarım saate aşkın bir süredir.
00:01:44Esasen yüksek düzeyli stratejik işbirliği konseyi toplantısını gerçekleştiriyorlar.
00:01:48Sisi'nin Türkiye'ye gelmeden evvel sosyal medya hesabından yaptığı açıklama ziyarete verdiği önemi çok net bir şekilde gösteriyor aslında.
00:01:56Bugünkü ziyaretim Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın önceki Kahire ziyareti.
00:02:00İki ülke arasında yeni bir dostluk ve işbirliği başlatma iradesini yansıtıyor ifadelerini kullandı.
00:02:06Bu kapsamda ziyaretin ne kadar önemli olduğunun altını bir kez daha biz de çizmiş olalım.
00:02:11Önümüzdeki dakikalarda Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Konut Cumhurbaşkanı Sisi'nin hemen arkada görmüş olduğunuz masanın etrafına gelerek anlaşmaların imza törenine başkanlık etmeleri bekleniyor.
00:02:2118 anlaşmanın imzalanması gündemde bu anlaşmaların konuları arasında tabii ki hem ikili çeşitli alanlarda sağlık turizm enerji gibi alanlarda ulaştırma gibi alanlarda iş birliğinin olması
00:02:33hem de Türkiye ile Mısır arasında 10 milyar dolar civarında seyreden ikili ticaret hacmenin 15 milyar dolara çıkarılması adına atılabilecek adımları içeren anlaşmalar olmasını bekliyoruz.
00:02:44Artık dakikalar kaldı diyebiliriz.
00:02:46Hem baş başa görüşmelerde hem de heyetler arası görüşmede gündemde tabii ki İsrail'in Gazze'ye dönük saldırısı vardı.
00:02:537 Ekim'den duyan aralıksız şekilde devam ediyor İsrail'in Gazze üzerindeki bombardımanın saldırının sonlandırabilmesi, ateşkesin sağlanması ve iki devletle çözüme giden yola kapı aralanabilmesi için Türkiye'nin ve Mısır'ın atabileceği ortak diplomatik adımlar neler?
00:03:07Bu sorunun cevabı aranıyor elbette.
00:03:09Gazze üzerinde ayrıca İsrail'in bölge ülkelerine hedef alan saldırganlığı da söz konusu hepimizin malumu.
00:03:14Bu bağlamda bölgesel savaş ihtimalinin ortadan kaldırılabilmesi adına hem Mısır hem de Türkiye iki ülkenin diplomasi gücü oldukça fazla atabileceği ortak adımları bizler de takip edeceğiz.
00:03:25O adımlara bir başlangıç noktası oluşturacak mı bu Türkiye ziyareti?
00:03:29Bizler de takip ediyor olacağız.
00:03:31Artık gözler iki liderin kameralar karşısına geçerek gerçekleştireceği basın açıklamasına çevrildi.
00:03:362013'ün Temmuz ayında Mısır'da gerçekleşen darbenin ardından aslında ilişkiler kopma noktasına adeta gelmişti.
00:03:42Fakat önce istihbarat düzeyinde ardından bakanlıklar düzeyinde geçtiğimiz 1-2 yıl içerisinde başlayan görüşmeler
00:03:482024 yılının Şubat ayında lider seviyesindeki ziyarette sonlanmıştı.
00:03:53Sadece 7 ay sonra o ziyaretten Mısır Cumhurbaşkanı Sisi'yi ağırlıyor bugün başkent Ankara.
00:03:59Arda Erdoğan'a çok teşekkür ediyoruz bu toplantıyı dikkatle takip ediyoruz.
00:04:02Birazdan konuklarımızla da değerlendireceğiz ama öncesinde İsrail'in bu katliamıyla başlayalım ki.
00:04:08İngiltere Dışişleri Bakanı David Demir parlamentoda yaptığı konuşmada 350 silahtan 30'unun İsrail'e verilmemesi yönünde karar aldıklarını duyurdu.
00:04:17Nedeni ise ihraç edilen silahların Gazze'de yaşanan katliamda kullanılması olarak açıkladı.
00:04:22Ancak iddiaya göre bu ambargo Amerika Birleşik Devletleri'ni telaşlandırmış durumda.
00:04:27İngiliz The Times gazetesi Washington'dan Londra'ya özel bir uyarının gittiğini yazdı.
00:04:32Buradan yola çıkarak bölgedeki gelişmeleri konuşacağız.
00:04:35Elbette daha sonra o Türkiye ile Mısır arasındaki bu toplantının bu tarihi ziyaretin önemini ve bölgeye yansımalarını da değerlendireceğiz.
00:04:42Hemen konuklarımı size takdim edeyim.
00:04:44Yeditepe Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Mesut Hakkı Caş'ın İstanbul stüdyomuzda bizlerle birlikte.
00:04:49Sayın Caş'ın hoş geldiniz.
00:04:50Merhaba efendim saygılar sunuyorum.
00:04:52Çok teşekkür ederiz.
00:04:53Uzaktan bağlantıyla meslektaşımız gazeteci yazar Gürbüz Evren'de yayınımıza katılıyor.
00:04:57Sayın Evren siz de hoş geldiniz yayınımıza.
00:05:00Teşekkür ediyorum. Size değerli konuklarınızla yayınlar diliyorum.
00:05:03Sağ olun.
00:05:04Yunus hep burada zaten çok uzakta değil yani.
00:05:06Yunus balı gibi suya bir giriyor bir çıkıyor. Hemen gözüküyor Amerika'dan.
00:05:12CNN Türk Amerika Birleşik Devletleri temsilcimiz Yunus Paksoy'da elbette.
00:05:16Amerika Birleşik Devletleri'nde neler konuşuluyor bize bir kez daha aktaracak.
00:05:19Yunus sen de hoş geldin yayınımıza.
00:05:21Öncelikle İngiltere'den yapılan bu açıklamanın detaylarını iddialarıyla konuşalım.
00:05:25Haberimizi de aktaralım üzerine konuşalım.
00:05:28Bugün ihracat kontrolleri yasası uyarınca İsrail'e toplam 350 silahtan yaklaşık 30'unun askıya alındığını duyuruyoruz.
00:05:38İngiltere Pazartesi günü gazete uluslararası hukuka aykırı olacak herhangi bir eylemde yer almaması için İsrail'e sağlanan 350 silahtan 30'unun askıya alındığını duyurmuştu.
00:05:507 Ekim'den bu yana İsrail'e koşulsuz destek vereceğini belirten ABD ise İngiltere'nin bu kararına üstü örtülü bir tepki gösterdi.
00:06:00Hatta ABD üst düzey yetkilinin The Times'a aktardığına göre ABD İngiltere'yi ateşkese aracılık etme girişimlerine zarar verdiği konusunda uyarıda bulundu.
00:06:12ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Matthew Miller'da konuyla ilgili açıklama yaptı.
00:06:20İngiltere bu sonuca vardı. Evet bizim devam eden incelemelerimiz var. Bu incelemelerin ne sonuç vereceğine dair ön yargıda bulunmak istemiyorum.
00:06:28Ancak bir takım olası uluslararası insani hukuk ihlallerinizi inceliyoruz. Gerçekleri incelememize ve uluslararası hukukun yanı sıra kendi yasalarımıza ilişkin kendi yargılarımıza dayanarak kendi değerlendirmelerimizi yapacağız.
00:06:41İngiltere Dışişleri Bakanı David Lemmy söz konusu silahların askıya alınmasının tamamen bir silah ambargosu olmadığını vurgulamıştı.
00:06:53Efendim açıklamalar bu yönde değerlendireceğiz. Sayın Joshua sizinle başlamak isterim.
00:06:57ABD neden bu kadar rahatsız olmuş olabilir İngiltere'nin bu hamlesinden ve Londra'da neler konuşuluyor? Siz yeni bilgiler aldığınızı söylediniz yerin öncesinde.
00:07:05Şimdi Büşra hanım dün de sizinle görüşmüştük. Acaba Amerika Birleşik Devletleri gerçekten ateşkesi istiyor mu istemiyor mu meselesini?
00:07:12Orada gerçekten ateşkesi bir şekilde istiyorsa bu durumda silah yardımını kesmesi gerektiğini tartışmıştık.
00:07:21İngiltere'nin bu duruşunu karşı tamer hükümetinin iç partisi olarak farklı bir duruş sergilediğini görüyoruz.
00:07:27Yani Londra bu gidişatta başlangıçta destek vermiştir İsrail hepimizin bildiği üzere ve Hamas'ın saldırısını bir terör eylemi olarak nitelendirmiştir ve silah yardımına devam etmiştir.
00:07:40Bugün İsrail'de satılan silah sevkiyatının askıya alınması kısvi bir kısıtlama bu bir.
00:07:45İkincisi bu Amerika'nın özel uyarısına gelince Amerika şöyle diyor eğer siz bunu yaparsanız ateşkes çabalarına zarar verebilir.
00:07:53Şimdi eğer biraz sonra konuşacağız İsrail elinde bomba olmazsa, İngiliz bombaları, Amerikan bombaları olmazsa ne yapacak?
00:08:02Oturup masada bir şekilde sulhu ve barışak oturacak.
00:08:06Ama siz silah vermeye devam ederseniz Netanyahu hukuk üstahlığını sürdürecek.
00:08:10Çünkü Birleşmiş Milletleri hukuku tanımayan bir Netanyahu hükümeti var.
00:08:15Kendi halkının 6 tane insanı öldürüldü ve bundan nedamet de duymuyor.
00:08:21Biraz sonra konuşacağız belki.
00:08:23Ancak burada ambargonun, Amerikalılar diyor ki yasal bir dayanağı yok.
00:08:27Yani bu kısvi bir ambarga olarak bunu şey yapıyorlar.
00:08:30Ve 350 silah kategorisinden sadece 30 tane senin artık bunlar herhalde topçu mühimmatı falan.
00:08:37İngilizlere göre şöyle söylüyorlar.
00:08:39Dışişleri Bakanı karar Gazze endişesinden kaynaklanmaktadır.
00:08:43İsrail'in güvenliğini etkilemeyecektir.
00:08:45İsrail hayat kırıklığı yaratıyor diyor bu sefer.
00:08:48Yani tedavinin bakışı bu.
00:08:50Ama şunu da söylüyorlar İngilizler.
00:08:52Elbette İsrail'in güvenlik tehditlerine karşı kendini savunma hakkını destekliyoruz.
00:08:57Kabul ediyoruz.
00:08:58Ama buradaki kayıplar özellikle sivillerin kayıplarıyla sivil altyapının ki biliyorsunuz.
00:09:05Batı şeriayı da evleri yıkmaya başladılar.
00:09:07Ve yerleşimci hırsızlar insanları zorla ellerinden tarlalarını alıyorlar.
00:09:12Bu durumda endişeliyiz ve bakıldığında 2022 senesiyle benim tespitime göre 42 milyon sterlinlik silah satmış İngiltere.
00:09:21Amerika 3.8 milyar dolar satmış.
00:09:24Almanlar ikinci planla 355 milyon dolarlık.
00:09:28Ama bugün benim İngiltere'den edindiğim bilgiye göre Başbakan ve Dışişleri Bakanı parlamentodan çıktığında
00:09:35halk kendisine çok büyük tepki gösteriyor ve bu şekildeki politikasından memnun olmadıklarını ifade ediyorlar.
00:09:46Tabi bu acaba kışın gelirse İngiltere Amerika ilişkilerine bir gölge getirir mi?
00:09:54Veya Gazze'de ateşkesi sağlar mı?
00:09:56Unutmayalım ki İsrail egemenliğini İngiltere'den almıştır.
00:10:02Ve şu da var İngiliz subaylarını öldürmüşlerdir İsrail'li direnişçiler.
00:10:08Benim görüşüm eğer bu böyle devam ederse ki ateşkes ise biliyorsunuz İngiltere destek verdi ateşkes için.
00:10:16Bazı İngiliz siyasetçiler Filistin'in egemenliğini tanıyabileceklerini açıkça ifade ettiler.
00:10:23Burada Amerika ile bir görüş farklarının mevcut olduğunu söyleyebilirim.
00:10:27Filistin'in Londra Büyükelçisi'nde bu anlamda açıklamaları vardı.
00:10:30İngiltere söz verdi Filistin'i tanıyacağına diye.
00:10:33Hukuki tanıma İngiltere.
00:10:36Çünkü İsrail'i tanıyan İngiltere olmuştur başlangıçta.
00:10:40Dediğim gibi İsrail egemenliğini bir şekilde ilan ettiği zamanın 48'lerde.
00:10:47Bugün de Filistin'i masaya koyması.
00:10:50Dikkat edin ilk Osmanlı İmparatorluğu'ndaki uyuşmazlığa baktığımızda Londra'nın İsrail'e verdiği veya Yahudilere verdiği destekte bir değişiklik seziniyorum ben.
00:11:04Ama bu nasıl olacak onu zaman gösterecek tabi.
00:11:07Sayın Erben sizin görüşlerinizi de merak ediyorum.
00:11:09İngiltere'nin attığı bu adım sizce ne anlama geliyor Amerika Birleşik Devletleri neden bu kadar rahatsız olmuş olabilir ve özellikle İngiltere'nin attığı bu adım sağda neleri değiştirir ya da değiştirmez ne dersiniz?
00:11:20Çok teşekkür ederim.
00:11:22Şimdi öncelikle Orta Doğu'da özellikle de İsrail konusunda Anglo-Sakson İttifakı'nın öyle İsrail'e çok büyük zarar verecek adımlar atacağına inanmıyorum.
00:11:33Sadece İngiltere açısından baktığımızda İngiltere bir Avrupa ülkesi olması Avrupa'da özellikle İsrail'in son Gazze katliamı soykırıma varan Gazze katliamı nedeniyle giderek büyüyen büyük kamuoyu tepkisi.
00:11:48İngiltere'de de kendisini çok ciddi bir şekilde gösterdi.
00:11:51İngiltere'de Birleşik Krallık'ta daha doğrusu İskoçya Başbakanının tutumunu Gazze konusundaki tutumunu İsrail ve Netanyahu karşıtı açıklamalarını tavrını biliyoruz.
00:12:01Filistinlere olan desteğini biliyoruz.
00:12:03Aynı şekilde dünyadaki belki en büyük kitlesel protesto gösterilerinin yapıldığı ülke başkentlerinden biri de Londra'ydı.
00:12:11Londra'da İngiltere'de Birleşik Krallık'ta çok ciddi bir kamuoyu var.
00:12:17Netanyahu'ya ve İsrail'e tepki gösteren.
00:12:19Dolayısıyla İngiliz politikası İngiltere'nin kendi içerisindeki kamuoyunu biraz sakinleştirmek tabiri caizse biraz gazını almak için bir takım tedbirlere başvurmasından daha doğal bir şey yok.
00:12:32Ve bunu da Amerika Birleşik Devletleri ile bir danışıklı dövüş olarak da nitelendirebiliriz.
00:12:38Karşılıklı olarak birbirleriyle sanki aynı politikayı şu an izlemiyorlarmış gibi bir görüntü sergilemek istiyorlar.
00:12:45Şöyle bakalım konuya.
00:12:47350 silahtan sadece 30'unun daha doğrusu silah demeyelim bunun içerisinde parçalar yedek parçalarda var.
00:12:55Ne yedek parçaları var? Helikopter, insansız hava araçlarının ve savaş uçaklarının yedek parçaları var.
00:13:01Dolayısıyla bunların da bu ambargo uygulanacak parçalar içerisinde olduğu söyleniyor.
00:13:08Söylendi daha doğrusu İngiliz yetkililer tarafından ama dikkatlerden kaçan bir şey var.
00:13:14Getirilen ambargo İsrail'in burada çok ciddi olarak kullandığı hem Hizbullah'a karşı hem Suriye'yi bombalarken hem de Gazze'yi bombalarken kullandığı F-35 savaş uçaklarının parçalarına herhangi bir yaptırım getirmiyor İngiltere.
00:13:31Bunları vermeye devam edecek.
00:13:33Peki diğer helikopter ve insansız hava uçağı, insansız hava aracı ve diğer savaş uçakları için o parçalara getirdiği yasak ne?
00:13:43İsrail'e doğrudan satılması yasağını getiriyor ama başka ülkelerin İsrail'e satılması konusunda herhangi bir yasak yok.
00:13:53Dolayısıyla burada kamuoyunun gözünü biraz burada boyayacak.
00:13:57Başka bir şey var İngiltere parlamentosunda sorulan sorularda özellikle muhalefet milletvekilleri tarafından sorulan sorularda Dışişleri Bakanı'nın ilginç de yanıtları var.
00:14:07Bu yanıtlardan birkaç tanesini vermek gerekirse örneğin şunu soruyorlar İngiltere'nin Kıbrıs'taki üstlerinden İsrail savaş uçakları F-35'ler ve diğer savaş uçakları faydalanıp Gazze'yi bombalıyorlar mı?
00:14:22Bunun bombalandığına dair ciddi şeyler var.
00:14:24Bu konuda ne diyorsunuz?
00:14:26Buna hiçbir yanıt veremiyor Dışişleri Bakanı.
00:14:28Yine aynı şekilde İngiliz İHA'larının Gazze üzerinde gezerek Gazze üzerinde istihbarat toplayarak İsrail ordusuna yardım ettiği biliniyor.
00:14:38Bu konuda geri adım atıyor musunuz?
00:14:40Bundan vazgeçiyor musunuz?
00:14:42Bu konuda herhangi bir yanıt yok.
00:14:44Dolayısıyla bütün bunların hepsini bir araya getirdiğimizde ben bu ambargonun sadece günü kurtarmaya yönelik olduğunu, kendi kamuoyundaki baskıyı düşürmeye yönelik olduğunu,
00:14:55İngiltere'nin biraz farklı politika izliyormuş gibi sanki Filistinlerin yanında biraz dikkat etsek de onlar Filistinlerle Hamas'ı birbirinden net bir şekilde ayırıyorlar.
00:15:06Hamas için tavırları söylemleri çok serttir ondan vazgeçmiyorlar.
00:15:11Filistin ifadesini kullanırken de şimdiye kadar izledikleri politikalardan herhangi bir şekilde geri adım atmadan sadece işte iki devletli çözüm konusunda yeniden görüşmelerin başlanması gibi bildiğimiz klasik cümlelerle ifadelerle devam ediyorlar.
00:15:26Sonuç olarak şunu söyleyebilirim.
00:15:28Buradan İsrail'e bir de son bir şey var onu da unutmayayım hatta onu bugün şeyden de teyit ettim.
00:15:36İngiltere'nin Birleşik Kralı'nın Ankara'daki büyük elçilik askeri ateşesinden teyit ettim.
00:15:42Özellikle sordum kendisine İngiltere'nin sattığı silah İsrail'in dışarıdan aldığı silahın yüzde ne kadarıdır dedim.
00:15:49İsrail'in dışarıdan aldığı silahın sadece maksimum yüzde iki ya da yüzde üçünü İngiltere'den aldığını söyledi.
00:15:57Bu da önemli bir nottur onu da belirtmekte yarar görüyor.
00:16:00Peki bu bilgi için de ayrıca teşekkür ediyoruz.
00:16:02Yunus sana dönmek isterim.
00:16:04Şimdi özellikle The Times'ın haberine göre Amerika Birleşik Devletleri neden rahatsız oldu diye sorgularken bunun ateşkes çabalarına zarar verdiğini söylüyor.
00:16:12Nasıl dolduruyorlar bunun altını bu fikri nasıl savunuyorlar sen aktar bizlere lütfen.
00:16:17Amerika Birleşik Devletleri kendisi bunca silah yardımı yaparken kendi yasalarını hiç ihlal etmiş olmuyor mu?
00:16:23Kendisini tehlikeye atmış olmuyor mu?
00:16:25Ve bununla birlikte bir de özellikle müzakere sürecinde Amerika Birleşik Devletleri'nin son bir teklif yapacağı yönünde pazarlığa açık olmayacağı yönünde bir takım haberler birkaç gündür Amerikan basınında konuşuluyordu.
00:16:36O konuda yeni bir gelişme var mı?
00:16:41Açıkçası tabi bu İngiliz gazetesinin iddiası ve ABD'li yetkililer dün bunu kabul etmedi.
00:16:47Şöyle söyledi evet bize önceden bilgi verdiler bu konuda konuştuk.
00:16:51Zaten konuşmanın kapsamı da bu kadardı.
00:16:54Birleşik Krallık egemen bir ülkedir.
00:16:57Egemen bir şekilde yasalarına göre bir karar vermiştir.
00:17:01Bu bizi ilgilendirmez gibi bir tavır takındılar.
00:17:03Ama tabi o ikili görüşmede gerçekten tüm konuşma öyle bir karar verdiniz tamam o zaman sizde sonuçta egemen bir ülkesiniz gibi bir konuşma mı geçmiştir.
00:17:13Buna inanmak ne kadar kolay onu da izleyicilerimize bırakıyorum tabi.
00:17:18Patrick Ryder dün Pentagon sözcüsü de bu konuda bir açıklamada bulundu.
00:17:21Çünkü ABD'nin de aslında aylardır yani bu yılın başından bu yana sözde devam eden bazı incelemeleri var.
00:17:29Acaba bizim gönderdiğimiz silahlar uluslararası hukuku ve Amerikan yasalarını ihlal ediyor mu diye hala bu konuda bir bilgi vermiş değiller.
00:17:37Ve Patrick Ryder şunu söyledi Pentagon'da.
00:17:40Dedi ki şu an itibariyle İsrail'in uluslararası insancıl hukuku ihlal ettiğini tespit etmedik dediler.
00:17:47Yani bu zamana kadar yaşanan gelişmelerin hala ne uluslararası hukuku ne de Amerikan hukukunu ihlal ettiğini düşünüyor Amerikalılar.
00:17:54Ancak bizim elimizde bazı açıklamalar var tarihe kayda geçmiş olan.
00:17:58Mesela Mayıs ayında ABD Başkanı Joe Biden bizim verdiğimiz silahlarla Gazze'de siviller öldürüldü demişti.
00:18:07Geçtiğimiz Aralık ayında bizim verdiğimiz silahlarla İsrail rastgele bombalamalar yapıyor demişti ki rastgele bombalamada bir uluslararası savaş suçudur.
00:18:17Burada sivil ya da asker ayrımı gözetmeden.
00:18:20Tabi bu açıklamalar olduktan sonra Dışişleri Sözcüsü'nün ya da Pentagon Sözcüsü'nün biz böyle bir belirleme yapmadık demesi de yine aynı şekilde ne kadar inandırıcı.
00:18:29Bu da bir soru işareti.
00:18:31Bir öte yandan senin de bahsettiğin gibi ateşkes konusunda son bir günde söyleyeyim.
00:18:36Dün Beyaz Saray Sözcüsü Kirby ile briefingdeydik ve son teklif üzerinde çalıştıklarını, umutlu olduklarına ateşkese yakın olduklarını söyledi.
00:18:45Ancak tabi yine buraya bir soru işareti daha.
00:18:48Peki çok teşekkür ediyoruz Yunus hanı.
00:18:51Konuklarımıza devam edeceğiz yine konuşmaya bir virgü koyacağız.
00:19:02Efendim sektördeki son yenilikleri ve gıda trendlerini sergileme ve keşfetme imkanı sağlayan Uluslararası Gıda Ürünleri ve Teknolojileri Fuarı World Food İstanbul'da başladı.
00:19:1232. yılında fuara katılım oldukça yoğun olduğu söyleniyor.
00:19:15Öyle ki 4 gün içinde 70 bine yakın ziyaretçi bekleniyor.
00:19:23Uluslararası Gıda Ürünleri ve Teknolojileri Fuarı World Food İstanbul başladı.
00:19:27Birinci amacımız o kadar büyük bir potansiyele geldik ki bölgedeki en büyük fuarlardan bir tanesi olduk artık.
00:19:32Yurt dışındaki rakiplerimiz ne kadar potanın içindeyse biz de Türkiye olarak World Food Fuarı olarak o kadar potanın içindeyiz.
00:19:38Bizim birinci amacımız bu sürdürülebilir büyümeyi sağlamak, kaliteden asla ödün vermemek ve Türkiye'nin yakaladığı bu ivmede bir aracı pozisyonda görevimizi ülkemize karşı arz edebiliyor olmak.
00:19:50Fuarda 42 ülkeden 1300'e yakın yerli ve yabancı katılım çağırılacak.
00:19:552023 fuarımıza dönüp baktığımız zaman 65 bin kişiyi burada 4 gün içerisinde ağırlamışız.
00:20:00Bunların yaklaşık 20 bine uluslararası katılımcı olmuş, yaklaşık 40 farklı ülkeden olmuş.
00:20:06Bu sene bizim beklentimiz bu ziyaretçi sayısının en az 75-80 bine çıkacağı, ülke çeşitliliği açısından 40'lardan 50'lere geleceğimiz
00:20:14ve yabancı ziyaretçi oranımızın 20 binden 25 binlere çıkacağı oransal olarak %35'lere geleceğini öngörüyoruz.
00:20:21Yine geçen seneye baktığımızda biz burada yaklaşık 800 tane uluslararası satın almacıyı ağırlamıştık.
00:20:27Bu sene itibariyle 900'ün üzerinde satın almacı bekliyoruz.
00:20:31Peki Almanya, Mısır, Fransa, Hindistan, İrlanda, Hollanda, Lübnan, Katar, Rusya, Birleşik Arap Emirlikleri, Amerika ve Vietnam başta olmak üzere
00:20:4080 ülkeden 900'ü aşkın satın almacıyı ağırlayan World Food İstanbul Fuarı'nın sektörü olan katkısı ne boyutta?
00:20:47Biz 1,5 milyar euroluk bir iş hacmine imza attığını görebildik World Food İstanbul'un bir yıllık süreç içerisinde.
00:20:53Baktığınız zaman Türkiye ekonomisinin 2024 yılında ilk yarısında ulaştığı rakam 14 milyar euro.
00:21:00Biz bunun 1,5 milyar eurosuna doğrudan katkıda olabildiysek biz başarılı olmuşuzdur.
00:21:05Bu da bize manevi tatmin sağlayan bir şey.
00:21:07Bu sene baktığımız zaman en az 2 milyar euro olacağını öngörüyoruz.
00:21:11Türkiye'nin büyümesiyle birlikte ihracat potansiyelini açığa çıkartmasıyla birlikte fuardaki potansiyel de artıyor.
00:21:18Yani aslında zincirleme bir şekilde ülke fuara fuar ülkeye derken biz hep beraber bu işi yukarıya taşıyoruz.
00:21:29Efendim şimdi kısacık bir ara vereceğiz ama bizden ayrılmayın.
00:21:32Çünkü dönüşte Sayın Caşın ve Sayın Evren'le birlikte Mısır'dan Türkiye'ye 12 yıl sonra gerçekleşen bu ilk Cumhurbaşkanı ziyaretinin detaylarını
00:21:39ve elbette bölgeye olası etkilerini konuşacağız.
00:21:42Bizden ayrılmayın.
00:21:50CNN Türk Haber Merkezi'nden yeniden merhaba.
00:21:52Gelişmeleri aktarmaya kaldığımız yerden devam ediyoruz ki başlığımız belli.
00:21:56Çok kritik bir ziyaret gerçekleşiyor.
00:21:58Tarihi bir ziyaret gerçekleşiyor ki dünyanın gözü kulağı Ankara'da diyebiliriz rahatlıkla.
00:22:04Türkiye-Mısır ilişkilerinde 10 yılı aşan o bunalımlı sürecin ardından yeni dönem Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın geçen Şubat ayında 14 Şubat'ta Kahire ziyaretiyle başlamıştı hatırlayacaksınız.
00:22:14Bugün ise Erdoğan Mısır Cumhurbaşkanı Sisi'yi ağırlıyor ki 12 yıl sonra Mısır'dan Türkiye'ye gerçekleşen ilk Cumhurbaşkanı ziyareti,
00:22:22Sisi'nin ilk ziyareti ve özellikle de yüksek düzeyde stratejik işbirliği konsey toplantısının ilk kez gerçekleştirildiğini söyleyelim.
00:22:30Şu dakikalar da devam ediyor.
00:22:31Saat 17'deki liderin ortak basın toplantısı için kameraların karşısına geçeceği duyurulmuştu.
00:22:36Ama şimdi arkadaşlarım beni uyarıyor.
00:22:38Salonda hareketlilik başlamış.
00:22:40Dolayısıyla daha da erken gelebilir o açıklama.
00:22:42Bakalım hangi mesajları verecek Orta Doğu'nun ve Doğu Akdeniz'in iki büyük, iki önemli ülkesinin liderinin yan yana Ankara'dan vereceği mesajlar çok dikkatle takip ediyor bölgede.
00:22:53Çünkü Gazze'de bir ateşkes ilan edilebilir mi?
00:22:56Mısır bu süreçte elbette en kritik ülkelerden biri ki dünyanın annesi olarak tanımlanır yüzyıllardır.
00:23:02Dolayısıyla elbette gözümüz kulağımız hem ikili ilişkiler açısından hem de bölgedeki gelişmelere yansımalar açısından bu kritik ziyarette,
00:23:10görüşmede öne çıkanları, bundan sonra nasıl adımlar atılabileceğini, hangi anlaşmaların, kaç anlaşmanın imzalanacağını hepsini konuşacağız.
00:23:18Konuklarımızı bir kez daha takdim edeyim sizlere.
00:23:20YTP Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Mesut Akkıcaş'ın İstanbul stüdyomuzda bizlerle birlikte gazeteci yazar grubu Zevren'de uzaktan bağlantıyla yayınımıza katılıyor.
00:23:30Sayın Caş'ın sizinle başlamak isterim bu dilimde tekrar.
00:23:32Şimdi özellikle genel çerçeveyle başlayalım dilerseniz.
00:23:35Hep sorduğumuz sorudur ya bu kritik ziyaretlerde.
00:23:37İçerik, zamanlama ve sembolik açıdan bu ziyaretin önemi sizce nedir?
00:23:42Bugün hangi ülkeler özellikle Ankara'da yapılacak bu açıklamayı takip ediyordur?
00:23:48Başta Yunanistan ve İsrail takip edecek bana göre.
00:23:51Aslında bu resim tarihi geçecek bir resim.
00:23:54Az önce sizinle sohbetimizde belirtmiştim.
00:23:56Bu aslında önümüzdeki yıl Türkiye-Mısır ilişkilerinin 100. yılı.
00:24:01Ancak bir de bizim elçimiz önden önce gitti.
00:24:04Hürriyet biliyorsunuz Kahire'deki havacılık toplantısına katıldı.
00:24:07Bu ara katıldım.
00:24:081914 senesinde şehit Fethi Bey ve beraberinde Sadık Bey iki ilk şehidimiz onlar.
00:24:13İstanbul-Mısır seferi esnasında şehit olmuşlardır.
00:24:17Türk Hava Kuvveti'nin ilk şehitleridir.
00:24:19Allah nur içinde yatırsın.
00:24:20Ve şehit düştükleri yer Golan Tepesi'nde.
00:24:23Suriye'de şu anda İsrail arasındaki sınır noktasıdır.
00:24:27Bugün ise Türk uçağı orada dünya uçakları ile yarışıyor.
00:24:31Ve ihtimalen biz Mısır'a uçak satacağız.
00:24:34Bu el sıkışmanın arkasından ben bunu görüyorum.
00:24:37Çünkü Sayın Sisi Albay iken biz Tusaş'ta onu gezdirdik.
00:24:42Ve Türkiye Mısır'a 40 tane F-16 yaptı ve sattı.
00:24:45O zaman Mısır'ın ilişkileri ekonomisi iyi değildi.
00:24:48Bize onları jiple olarak verdiler karşılığını.
00:24:51Şimdi burada bir görüş var.
00:24:53İşte Türkiye normalleşmeye döndü.
00:24:5711 senedir ilişkiler iyi değildi.
00:25:00Jeopolitik bir kırılma yaşanıyor.
00:25:02Dünya bir harbin eşiğinde ve bu harbin belki de Mısır'dan Sinai üzerine yansıması var.
00:25:10Yani 2 milyon insanı bugün yine İsrail askeri sözcüsü diyor.
00:25:13Gidin uçaklardan şey atıyorlar.
00:25:16Bırakın gaziyi Mısır'a gidin.
00:25:18Daha savaşın başından bu tarafa bunu istiyorlar.
00:25:21Yani savaşın alevleri Mısır refah kapısında.
00:25:262 devlet de bu savaştan en büyük zarar gören devletlerden bir tanesi.
00:25:31Türkiye 10 milyar dolarlık ticaretini İsrail ile sildi.
00:25:35Öbür tarafta süveyş kanalı kapandığı için Mısır çok büyük zarar görüyor.
00:25:40Ve insani yardımların ulaştırılamaması Mısır halkını da üzüyor.
00:25:44Ama en önemlisi buradaki sizin koyduğunuz 3. mesele.
00:25:49Yani savaşın bölgesel bir harbe dönmesi.
00:25:52İsrail'in bir şekilde Lübnan'a, Suriye'ye, İran'a, Yemen'e saldırması.
00:25:58Ve belki de savaşın ilk başladığı günlerde değerlendirmiştik.
00:26:02Mısır'da bir askeri İsrail askerleri sınırda vurdular biliyorsunuz.
00:26:06Yani savaş her an için Arap-İsrail savaşlarında olduğu gibi Mısır'a sıçrayabilir.
00:26:11İşte bu dar zamanda 2 dünya liderinin bir araya gelmesi.
00:26:15Akdeniz'de ve bir şekilde Orta Doğu'daki tansiyonun düşürülmesi.
00:26:20Yine sizin başa koyduğunuz gibi 2 ülke ilişkilerinin stratejik olarak yeniden güçlendirilmesi ki olması gereken.
00:26:28Yani hukukta bir kavram var.
00:26:30Olan ve olması gereken.
00:26:32Türkiye ve Mısır Doğu Akdeniz'in ve Orta Doğu'nun en büyük 2 önemli devletidir.
00:26:39Stratejik olarak en güçlü orduya sahiptirler.
00:26:42Aynı zamanda ekonomileri güçlüdür.
00:26:44Ve arkalarında Mısır'ın koca bir Arap dünyası, Türkiye'nin arkasında bir Türk dünyası var 300 milyonluk.
00:26:51O halde bakıldığında ben ekonomik olarak yapılacak anlaşmaları şöyle sayabilirim müsaade ederseniz.
00:26:59Ticaretin ondan belki de 15-20 milyar dolara çıkarılması.
00:27:035 yıl içinde 15 milyar dolar hedefi var.
00:27:05Bazıları 20 milyar diyorlar.
00:27:07Otomotiv ve savunma ve ulaştırma.
00:27:09Yani Türkiye ile Mısır ortak araba yapıp bunu Afrika'ya satabilecekler.
00:27:14Bu çok önemli.
00:27:15Yani 2 devlet bir şekilde Afrika pazarına girecekler.
00:27:19Üçüncüsü ürün, ham madde ve üretim ticaretinin birlikte artması.
00:27:24Enerji konusunda belki de Türkiye'nin gemileri, araştırma gemilerimizin Mısır'ın yeni gaz sahalarını araştırabilir.
00:27:33Türkiye ile Mısır eğlence ticareti yapabilir.
00:27:36Ama en önemli konulardan birisi alt yapı ve inşaatın.
00:27:39Yani Türkiye inşaat sektöründe liman, karayolu ve demir yolu inşaatıyla Mısır'da işlemeye başlayabilir.
00:27:46Yeni bir müjdeyi paylaşalım.
00:27:49Türkiye'de Mersin'le İskenderiye arasında rola seferleri başlayabilir.
00:27:54Ve 2025'de 2 devlet 100. yılını kutlayacak.
00:27:58Enerji alanındaki anlaşmalarda bunun içerisinde Somali ve Libya'da var.
00:28:02Yani Türkiye'nin sondaj gemilerinin hem Libya'da hem Somali'de olması.
00:28:08Hem Etiyopya ile beraber olan sorunların bir şekilde çözülmesi.
00:28:12Mısır'ın da dış politikada sıkıntı çektiği Etiyopya ve Somali konusundaki açılımları da açacaktır.
00:28:19Ticaret hacmi elbette akademili olarak açılacak.
00:28:22Ama bu 16 anlaşma içerisinde ben en önemlisinin deniz yetki alanlarının belki de olabileceğini.
00:28:29Ki bu biliyorsunuz 20 senelik bir mesele.
00:28:32Deniz yetki alanlarının Türkiye ile Mısır arasında yeniden gözden geçirilmesi.
00:28:37Ve tekrar başa dönecek olursak savunma sanayi'ndeki Türkiye'nin özellikle SİHA konusunda ben Mısır'ın Türkiye'den SİHA alacağını düşünüyorum.
00:28:47İhtimalen hürcette satılacaktır.
00:28:50Çünkü hürcet boşuna gitmedi oraya.
00:28:53Kaan ile ilgilenir mi Mısır? Onu da ayrıca konuşalım dilerseniz.
00:29:00Yani burada TUSAŞ'taki arkadaşlarımla görüşüyorum.
00:29:03Onlar bize güzel müjdeli şeyler veriyorlar ama şimdi gizli olduğu için söyleyemeyiz tabii.
00:29:08Bazı şeyler sürpriz olsun daha güzel.
00:29:11Ama şu var.
00:29:13Türkiye Deniz Kuvvetleri ile bu çok önemli söyleyeyim.
00:29:17Mısır Deniz Kuvvetleri Doğu Akdeniz'i ortak devreye yapacaktır.
00:29:22Buna İtalya'da destek veriyor. Neden?
00:29:24Hem elenci ticaretinin hem korsanların önlenmesi hem de belki de Türk Deniz Kuvvetleri Somali ve Kızıldeniz'e görev yapacak.
00:29:32Bu Mısır'ı rahatlatacaktır.
00:29:34Bir şekilde de Türkiye'de Mısır'ın arasını bozmak isteyen İsrail ve Yunanistan Güney Kıbrıs Rum Yönetimi kusura bakmasın.
00:29:42İş bitti.
00:29:43Yani Türkiye'nin Libya ile yapmış olduğu anlaşma bir şekilde kafamıza geçirilmek istenen Doğu Akdeniz'de Türkiye'yi Antalya'ya hapsetmeyi o haritaya getirebilirsek,
00:29:53onun üzerinden anlatırsak daha iyi olur.
00:29:55Bu bir kere çökmüştür.
00:29:58Olması gereken de buydu zaten.
00:30:00Tarih içerisinde Türkiye'de Mısır Haçlı Ordusu'na beraber savaşmış iki büyük önemli ordudur.
00:30:06Biliyorsunuz Mehmet Ali Paşa Türkiye'ye o zaman Yunan isyanında destek vermişti.
00:30:13Demek ki Türkiye ve Mısır tarihten gelen kökleriyle iki dost ve müttefik ülkedir.
00:30:19Ha bazıları diyorlar işte Sisi'de işte bu demokrasi konusunda anlaşmazlık vardı.
00:30:26Şunu Mısırlı kardeşlerimize de paylaşmak istiyorum.
00:30:30Türkiye Mısır'a demokrasi verecek dersi verecek bir devlet değildir.
00:30:34Bir her devlet egemendir ve kendi hukukunu siyasetini seçmekte serbesttir.
00:30:39Ama Türkiye'nin ne Sisi'ye ne başkasına bir düşmanlığı vardır.
00:30:44Acil ateşkes istiyor Türkiye.
00:30:46Mısır acil ateşkes istiyor ve buradan sesleniyorum bir şekilde İsrail'e de.
00:30:51Eğer siz başınıza bela istemiyorsanız Amerikalıların getirdiği son platformu imzalayın.
00:30:57Ama Netanyahu maalesef dünyayı ateşe sürükleyecek olan bu nasıl söyleyeyim donkişotluğu sürdürüyor.
00:31:06Alıyor eline sopayı burayı vurun yarın burayı vurun az önce söyledik İngiltere bombayı kesiyor.
00:31:12İngiliz F-35 uçaklarının bir şekilde Kıbrıs üzerinden bir bombardımanına katıldığında İngiliz halkı bile isyan ediyor.
00:31:21Dolayısıyla bu gelişmenin ben daha sonra açıklanacak başlıklarına bakıldığında
00:31:29Bölge ve küresel denge açısından yeni bir başlangıç olacağını düşünüyorum.
00:31:35Körfez ülkelerine de bir model teşkil edecektir.
00:31:38Yani Türkiye'nin Mısır normalleşmesi yarın bu çok tartışılıyor.
00:31:43Mutlaka Irak'ta olduğu gibi Suriye'de yansıyacaktır.
00:31:47Nitekim hatırlarsanız Sayın Dişleri Bakanı Lavro bunu söyledi.
00:31:52Türkiye belki bölgede normalleşebilir Suriye'yi dedi.
00:31:56Biz bunu destekliyoruz dedi. Putin de aynı şeyi söyledi Suriye'yle ilişkilerin düzenlenmesi ve normalleşmesi.
00:32:02Çünkü bölgede çok ciddi bir savaş tehdidi var.
00:32:05Yani Netanyahu'nun uçaklarının kimi vuracağı belli değil.
00:32:09Belli değil. Bir de tutup da bu nükleer silah kullanılarının sayısı yanına bakıldığında
00:32:15Dünya ciddi bir tehlike altında.
00:32:17Şimdi düşünelim. İsrail burada Gazze'de atom bombası kullanırsa ne olur?
00:32:22Bir dünya savaşı çıkar.
00:32:24Ama Netanyahu illa diyor Armageddon Hazreti İsa Kudüs'e inecek.
00:32:29Beşibah Tepesi'nde Mecidi diye bir yer var.
00:32:32En son savaştığımız yer. Bütün dünyayı kandırıyor ve dünyayı bir dinler savaşı içerisine sokmak istiyor.
00:32:38Ve Türkiye bütün bunları görüyor.
00:32:41Ve gördüğünüz gibi Türkiye'de Mısır beraber Doğu Akdeniz'in iki önemli devleti olarak
00:32:47Doğu Akdeniz'deki deniz yetki alanları dahil.
00:32:50Bir şekilde de Amerikan donanmasının buradaki yani Doğu Akdeniz, Kızıldeniz ve Basra'daki baskısından
00:32:57Türkiye'de Mısır'da şikayetçi.
00:32:59Bu askerler ne arıyor burada Amerikan donanması?
00:33:02Siz söyleyin. Buradaki Amerika eğer masaya yumruğunu vursa, Netanyahu'nun kulağını çekse bakayım silah vermese
00:33:09Yarın İsrail Gazze'yi bombalayabilir mi?
00:33:12Veya Batı Şeri'ye gidip oradaki evleri yıkabilir mi?
00:33:16Bunca askeri yığınak sadece İsrail'i korumak için mi yoksa başka bir amaç mı var?
00:33:20Soruları yöneltiliyor.
00:33:21Sayın Evren'in görüşlerini de merak ediyorum.
00:33:23Sayın Evren size de aynı soruyu yönelteyim.
00:33:25Genel çerçeveyle başlayalım.
00:33:26Sürmemiz uzun. Başlık başlıkla gideceğiz.
00:33:28Sizce içerik, zamanlama, sembolik açıdan bu ziyaretin önemi nedir?
00:33:33Ve hangi ülkelerin gözü kulağı özellikle bugün Ankara'dadır?
00:33:37Çok teşekkür ediyorum.
00:33:39Öncelikle Mısır ile birçok anlaşma elbette ki imzalanacaktır.
00:33:44Diğer ülkelerin devlet başkanlarının, başbakanlarının Türkiye ziyaretlerinde olduğu gibi.
00:33:50Bu ekonomi alanında, askeri alanda, turizm alanında ve birçok alanda olacaktır.
00:33:57Bundan daha doğal bir şey yoktur.
00:33:59Ben olayın imzalanan anlaşmalar bölümüne bakmıyorum.
00:34:02Şuna bakıyorum.
00:34:03Bu anlaşmaların öncesinde bizim Mısır ile yaşamış olduğumuz 12 yıllık bir sıkıntılı süreç var.
00:34:12O sıkıntılı sürecin Sayın Cumhurbaşkanı'nın Mısır'a yapmış olduğu,
00:34:17geçtiğimiz 2023 yılının Şubat ayında yapmış olduğu ziyaretle birlikte artık o soğukluğun ortadan kalkmaya başladığını
00:34:28ve Sisi'nin de Türkiye'ye yapacağı ziyarette artık ilişkilerin normalleşeceğini mesajını almıştık.
00:34:34Peki ilişkilerin normalleşmesi bize bu yapılan anlaşmaların dışında ya da yapılacak anlaşmaların dışında ne kazandırıyor?
00:34:41Çok daha önemli şeyler kazandırıyor.
00:34:43Bir, her şeyden önce Mısır'ın Türkiye ile ilişkilerin sıkıntılı olduğu dönemde Kıbrıs Rum kesimi ve Yunanistan ile yapmış olduğu
00:34:52bir takım stratejik işbirliği anlaşmaları vardı, askeri anlaşmalar vardı.
00:34:57Özellikle de Doğu Akdeniz'deki hidrokarbon kaynaklarını değerlendirmek konusunda yaptığı anlaşmalar vardı.
00:35:05Bir kere Mısır bu yakınlaşmayla birlikte bu ülkelerle olan o eski sıkı ilişkilerinden uzaklaşmış oluyor.
00:35:14Yani Türkiye karşıtı görünen tavrından, Türkiye'ye düşmanca tavır sergileyen Yunanistan ve Kıbrıs Rum kesiminin yanından uzaklaşmış oluyor.
00:35:24Bu Türkiye açısından önemli bir başarıdır, önemli bir gelişmedir.
00:35:27Peki başka ne oluyor? Biz Mısır'la Libya'da da bir sorun yaşıyor gibi gözüküyorduk değil mi?
00:35:32Libya'da bileşif milletlerinde tanıdığı hükümeti Türkiye desteklerken Mısır ise Libya'nın doğusundaki Hafter güçlerini destekliyor durumdaydı.
00:35:42Aramızda bunda da sıkıntı vardı.
00:35:44Dolayısıyla Türkiye-Mısır ilişkilerinin yumuşaması, değişmesi, olumlu yönde gelişmesi Libya konusunda da yaşadığımız anlaşmazlıklarda
00:35:52ciddi oranda ortadan kalkması olarak değerlendirilebilir ve kalkacaktır.
00:35:57Başka ne vardı dediğimizde Yunanistan'la Mısır'ın bir deniz sınırı anlaşması vardı.
00:36:03Türkiye'nin Libya'yla yaptığı deniz sınırı anlaşmasına karşı rakip olarak bir şekilde tavır koymuşlardı.
00:36:10Dikkat ederseniz o anlaşma çok uzun süre boyunca uygulanamadı.
00:36:16Çünkü Türkiye'nin tepkisi ve birçok ülkenin de Türkiye'nin Libya'yı imzaladı ve Birleşmiş Milletlerinin de onayladığı anlaşmaya destek vermesi nedeniyle.
00:36:25Dolayısıyla Yunanistan'la imzalanan bu sınır anlaşması konusunda da ciddi bir geri adım olacağını rahatlıkla söyleyebiliriz.
00:36:33Dolayısıyla Mısır'la Türkiye'nin yakınlaşması Doğu Akdeniz'deki enerji kaynaklarına birlikte ulaşmak ki bu çok çok önemli.
00:36:43Trilyonlarca dolar değerinde olan bir zenginlikten bahsediyoruz.
00:36:47Bu her iki ülke açısından da önemli.
00:36:49Bir de şuraya dikkat çekmek isterim.
00:36:51El Ahram gazetesi çok önemli bir gazetedir Mısır'da.
00:36:54El Ahram gazetesi Sayın Cumhurbaşkanı'nın geçtiğimiz Şubat ayında Mısır'a yaptığı ziyaretten bir ay sonra şöyle bir yorum yayındadır.
00:37:02Dedi ki Elsesi asker kökenli bir Cumhurbaşkanı.
00:37:06Dolayısıyla Türkiye'nin savunma sanayinde kaydettiği ilerlemeleri çok yakından biliyor, takip ediyor ve anlıyor.
00:37:14Dolayısıyla Türkiye'yle silah alışverişi konusunda Türkiye'nin ürettiği silahların alınması konusunda Mısır önümüzdeki süreçte Türkiye'ye yapacağı ziyarete kadar ciddi bir takım görüşmeler olur, anlaşmalar olabilir.
00:37:29Dolayısıyla burada şunu gördük.
00:37:31Türkiye'nin savunma sanayindeki o ilerlemesini takdir eden ve bundan yararlanmak istenen isteyen, tabii ki yararlanmak isterken de Türkiye'den silah almak isteyen nedir bunlar?
00:37:43İhalar, sihalar ve geçtiğimiz Mayıs ayında yine El Ahram'da yayınlanan bir gazete haber dizisi yorumda da şöyle dendi.
00:37:52Türkiye artık savaş gemileri de üretmeye başlıyor.
00:37:56Dolayısıyla Doğu Akdeniz'deki önemli iki deniz gücü olan Türkiye ve Mısır'ın bu alanda da işbirliği yapması önemlidir.
00:38:04Son bir şey söyleyeyim. Bu bana göre çok önemli.
00:38:07Mısır, Türkiye'ye tavrını neden bu kadar çok yumuşattı ya da son dönemde hangi işaretleri verdi yumuşattığına dair?
00:38:15Gazetedeki katliam başladığından beri Türkiye'nin gazete konusundaki tavrı, politikaları, Mısır'ın ateşkes konusundaki tavrı ve politikaları ve komşu ülke olması nedeniyle İsrail ve Gazze'ye önemli noktalarda çakıştı, buluştu.
00:38:33Ve Mısır her defasında Türkiye'nin dışişleri bakanı değil dahil Türkiye'den gelen birçok yetkiliye, birçok sivil toplum örgütüne ve yardımlara kendi topraklarını açarak özellikle de refah sınırı kapısı üzerinden Gazze'ye ulaştırılması konusunda Türk yetkilileri Türkiye'ye her türlü olanağı tanıdı.
00:38:53Bu çok önemlidir. Türkiye'nin Mısır'la uzun yıllar devam eden o sorunların ardından Gazze noktasında birleşmeleri, Gazze'de yapılan katliamla birlikte tepki vermeleri ve Türkiye'nin bu kadar öne çıkmasına Mısır'ın da müsaade etmesi ve bundan rahatsızlık duymaması.
00:39:11Genelde birçok Arap ülkesi Mısır'ın dışında Türkiye'nin Gazze konusundaki tavrından rahatsızlık duydu.
00:39:17Burada aktör olmasını, rol almasını, rol oynamasını istemediler ama Mısır uzunca bir süre temkinli yaklaştıktan sonra Türkiye'nin tavrının doğru olduğunu görüp Gazze konusunda birlikte hareket etmeye başladı.
00:39:30Son olarak şunu söyleyebilirim Sayın Cumhurbaşkanı'nın evet geçmişte Mısır'daki darbeden sonra olan bir takım söylemleri Mısır'la Türkiye'nin arasındaki yaşanan sıkıntılar vs. bunun üzerinden yapılan ilişkileri şöyle değerlendirmek lazım.
00:39:46Ebedi düşman yoktur, ebedi de dost yoktur uluslararası ilişkilerde.
00:39:50Mısır Türkiye'nin ebedi düşmanı değildir, ebedi de dost değildir.
00:39:54Dönem şartlar çıkarlar gelir sizi buluşturur. O dönem şartlar çıkarlar bizi buluşturmuştur.
00:40:01Bunun üzerinden bir eleştiri yapmak geçmişi kazıyarak bugünü karalamaya çalışmak doğru bir şey değildir.
00:40:08Çünkü Türkiye'de kim iktidarda olursa olsun Mısır gibi bir ülkeyle tarihsel bağlarımızın kültürel bağlarımızın olduğu bir ülkeyle ilişkilerini hele bu bölgede iyi tutmak zorunda ve geliştirmek zorundadır.
00:40:21Ben bundan sonraki sürecin hem Türkiye hem Mısır açısından özellikle de Türkiye açısından Doğu Akdeniz'deki zenginlikler ve bizim Doğu Akdeniz'deki varlığımız açısından çok önemli bir adım olacağını düşünüyorum.
00:40:32Peki efendim kıymetli konuklarımız genel çerçeveyi çizdi.
00:40:35Şimdi başlık başlık daha detaylıca bakalım.
00:40:37Çünkü kritik başlıklar var hem ikili ilişkiler açısından hem de bölge yansımaları açısından.
00:40:42Türkiye-Mısır işbirliği elbette çok çok önemli.
00:40:45Kritik bu tarihi ziyaretten yansımalar, mesajlar neler olacak?
00:40:49Ekranımızı 3'e böldüğümüzü söyleyebiliriz elbette 4'e böldük hatta.
00:40:53Ortada ekranda canlı görüntüler geliyor Cumhurbaşkanlığı Külliyesinden.
00:40:57Heyetleşti yerlerini yavaş yavaş aldı.
00:40:59Meslektaşlarımız zaten bekleyişlerini sürdürüyordu salonda.
00:41:02Dolayısıyla bu hareketliliğin azalmış olması bize dakikalar içinde o açıklamanın saat 17'de başlayacağı duyrulan o açıklamanın kısa bir zaman içinde belki de daha erken başlayacağına işaret ediyor.
00:41:13Bakalım iki lider yan yana hangi mesajlar verecek?
00:41:15Hangi anlaşmalar imzalanacak?
00:41:17Elbette merak ediyoruz ki 18 kadar anlaşmanın imzalanacağı söyleniyor ki hedef büyük.
00:41:2315 milyar dolara en azından ilk 5 yıl içinde ulaşılması hedefi var ticaret açmini.
00:41:28Dolayısıyla şimdi özellikle Gazze en kritik başlıklardan biri masada.
00:41:32Siz de altın çizdiniz Sayın Caş'ın.
00:41:34Dilerseniz oradan devam edelim.
00:41:36Sayın Evren de az önce dikkat çekti.
00:41:38Şimdi hem Türkiye'nin tutumu KRL'de takdirle karşılanıyor hem de Mısır'ın tutumu Ankara'da takdirle karşılanıyor.
00:41:43Çünkü aslında benimsedikleri ortak bir tutum var.
00:41:46Bir an önce ateşkes ve yardımların bölgeye ulaşması konusundan.
00:41:50İki ülkenin işbirliği nasıl somut sonuçlar doğurabilir sağda?
00:41:54Nasıl bir baskı oluşturabilir İsrail ve destekçileri üzerinde sizce?
00:41:58Teşekkür ederim.
00:41:59Aslında haritaya bakarsak refah kapısının görüntüleri söyledikleri çok önemli.
00:42:04Dişleri Bakanımız Hakan Fidan buradan açıklama yaptı.
00:42:07Mutlaka bu yardımlar açıklayacak dedi ve şu anda Filistin'e ve Gazze'ye en fazla insani yardım yapan ülke Türkiye.
00:42:15Malumunuz olduğu üzere.
00:42:17Tabi burada yine Gürbüz Bey'in başarıya da ifade ettiği gibi Türkiye'de Mısır'ın ortak çıkarları
00:42:23Gazze'deki savaşın bir an önce sona ermesi ve yeni bir düzene geçilmesi.
00:42:28Bu tabi zor bir görev.
00:42:31Neden? Karşıda Amerika Birleşik Devletleri var.
00:42:33Ancak zorluklar iki büyük devleti bir araya getirmiştir.
00:42:37Ben buna 100 yılın kırılması diyorum.
00:42:39Yani aslında Netanyahu Türkiye Mısır buzlarını kırmıştır.
00:42:45Orada ona teşekkür ediyoruz.
00:42:47İki büyük devleti bir araya getirmiştir.
00:42:50Yunanlılar da Kıbrıs'ı bir şekilde Gazze'ye saldırı yolu açmakla Kıbrıs'ı Mısır'ın da tehdit ediyor.
00:42:59Neden? Buradan kalkan uçaklar yarın buradan Mısır'lara sesleniyor.
00:43:02Mısır'ı vuracak.
00:43:03Samimi söylüyorum.
00:43:05Neden?
00:43:066 gün savaşlarında buradan vuruldu Mısır Hava Kuvvetleri'nin radarları ve uçakları.
00:43:11Demek ki burada bu savaş durdurulmadığı takdirde Türkiye'de, Mısır'da, Doğu Akdeniz'de tehlikede.
00:43:18Şimdi o zaman şöyle bir şey var.
00:43:20Acaba bu keskin dönüş yani Mursi'nin bir şekilde görevden alınmasıyla ilgili.
00:43:27Hocam bu arada görüntüler gelmeye başladı.
00:43:29İki lider yerlerini aldı.
00:43:31İki ülkenin çıkarları önemli bence.
00:43:33Kaç anlaşma imzalanacağını elbette şimdi birazdan öğreneceğiz duyulacak.
00:43:37Bir bir imzalar atılıyor.
00:43:39İki lider Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Mısır Devlet Başkanı Sisi yerli.
00:43:45Hocam sizi yerinize alalım.
00:43:47Görüntüleri aktaralım izleyicilerimize.
00:43:49Üzerine zaten konuşacağız.
00:43:51Çünkü pek çok anlaşma imzalanması bekleniyor bu tarihi ziyarette.
00:43:54Yüzlerin güldüğünü söyleyelim.
00:43:56İlk andan itibaren sıcak mesajlar sıcak görüntüler geldi.
00:43:59İlk karelerde de yine yüzler gülüyordu.
00:44:01Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 14 Şubat 2024 tarihinde
00:44:05Kayre'ye gerçekleştirdiği o tarihi ziyaretle birlikte
00:44:08ikili ilişkilerde Türkiye-Mısır ilişkilerinde yeni bir sayfa açılmıştı.
00:44:1210 yılı aşkın bunalımlığı sürecinin ardından.
00:44:14Ve bugün de Mısır'ın Cumhurbaşkanı Abdülfettah Sisi
00:44:1812 yılların ardından Türkiye'ye ilk ziyaretini gerçekleştiren
00:44:22Cumhurbaşkanı olarak tarihe geçiyor.
00:44:24Ki böylesine kritik bir dönemde bu ziyaretin gerçekleşiyor olması
00:44:27içerik, zamanlama ve sembolik açıdan pek çok önemi var.
00:44:31İki lider sabahtan bu yana, öğle saatlerinden bu yana,
00:44:35karşılama töreninden bu yana önce baş başa görüştüler.
00:44:37Daha sonra Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi'nin
00:44:40ilk toplantısına başkanlık ettiler.
00:44:42Çok sayıda bakan yer aldı o toplantıda.
00:44:45Ve o görüşmelerin ardından da dakikalar önce de
00:44:48şimdi artık Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde kameraların karşısına geçtiler.
00:44:52Yan yana anlaşmaları bir bir imzalıyorlar ki
00:44:55kaç anlaşma imzalandı, hangi alanlarda anlaşmaların imzalandığı elbette önemli.
00:45:00Bunları takip ediyor olacağız.
00:45:02Sonrasında özellikle iki liderin Ankara'dan yan yana vereceği mesajlar çok çok önemli.
00:45:06Orta Doğu'nun ve Doğu Akdeniz'in iki önemli ve iki büyük ülkesi
00:45:10hangi mesajları verecek bölgede bunca karmaşa yaşanırken,
00:45:14İsrail'in Gazze'deki katliamı devam ederken,
00:45:16elbette gözümüz kulağımız o noktada dakikalar içinde
00:45:20iki lider açıklamalarını yapacaklar.
00:45:23Sayın Coşun siz isterseniz kaldığınız yerden devam edin.
00:45:26Hangi mesajları vermesini beklersiniz iki liderin?
00:45:29Buyurun efendim.
00:45:30Hangi mesajları vermesini beklersiniz iki liderin özellikle Gazze konusunda?
00:45:33Zaten birinci mesaj verilir, stratejik değişim mesajı.
00:45:36Ziyaretim yeni bir dostluk başlatma iradesini yansıtıyor dedi Sayın Sisi.
00:45:40Gazze konusunda?
00:45:41Gazze konusunda şunu bekliyorum ben.
00:45:44Bir defa her iki tarafta mutlaka acil ateşkes ve insani yardım konusuyla rehineler konusunu bir şekilde ifade ediyor.
00:45:52Ancak baktığımızda Amerika'nın Hamas'ı dışlamasının ve masada olmamasının,
00:45:58üç ayağı olmayan bir saçağında Hamas olmazsa nasıl olacak?
00:46:05Şimdi her iki taraf da bence Hamas'ın burada masada olmasını destekleyeceklerdir.
00:46:11Ve İsrail'e şu mesaj verilecek.
00:46:14Bir, burada acil ateşkes istiyoruz.
00:46:16İki, insani yardım kapısını açın.
00:46:19Tabii bu aynı zamanda Amerika Birleşik Devletleri'ne de verilmiş bir mesaj ve bütün dünyaya da.
00:46:26Neden?
00:46:27Bütün dünya şunu istiyor.
00:46:29Bu katliam dursun, bebeklerin ölmesi dursun.
00:46:32Çünkü İsrail durmuyor yani.
00:46:34Bakın bugün Gazze'yi bombardıman ediyor.
00:46:37Ertesi gün tutuyor Batı şehriyata, evleri yıkıyor.
00:46:40İnsanları öldürüyor, tutukluyor.
00:46:42On binlerce insan hapishanelerde işkence görüyor.
00:46:45Ve işkencenin yasal olup olmadığı kamuoyunda tartışılıyor.
00:46:49Bu arada Batı şehriyaya takviye güçlerin gittiği bilgisi de yine ulaşıyor.
00:46:53Bu arada iki ülke arasında on yedi anlaşmaya imza atıldığı bilgisine arkadaşlarım.
00:46:58On yedi olarak şimdi son paylaşıldı.
00:47:01Yirmi denildi, on sekiz denildi.
00:47:03Son rakamın on yedi olduğunu söyleyelim ki pek çok alanda.
00:47:06Dolayısıyla şimdi özellikle savunma sanayide işbirliği var mı?
00:47:09Bunun için yeni bir anlaşma imzalanıyor mu?
00:47:11Bu da meraklanmış değil mi?
00:47:12İlk hedef büyük, on beş milyar dolar.
00:47:14Genel siz biliyorsunuz asker aslında.
00:47:17Ve mutlaka Sayın Cumhurbaşkanı'nı TUSAC'a götürecektir.
00:47:22Yani bıraktığı on dört sene önceki, on iki sene önceki TUSAC'de aradaki farkı görecek.
00:47:28Zaten Mısır İstihbaratı takip ediyordur bunu.
00:47:31Askeri ateşeleri burada.
00:47:32Ve biz ayaklarına gittik, hürriyeti götürdük.
00:47:35Şöyle söyleyebilirim, bir kere hürriyetten çok umutluyum.
00:47:39Hürriyeti alabilirler.
00:47:42Türkiye'nin İHA ve SİHA'ları.
00:47:43Az önce konuştuğumuz gibi Gürbüz Bey de belirtti.
00:47:46Ama en önemlisi Türkiye ortak donanma yapımında, yani Türkiye'nin ileri gittiği çok önemli bir husus var.
00:47:54Bunlardan bir tanesi çıkarma gemileri ve MilGen projesiyle yaptığımız bizim Atpaca sınıfı gemisavar füzeleri.
00:48:02Bunu Endonezya'ya, Malezya'ya sattık.
00:48:04Mısır bunu görüyor.
00:48:05Mısır ordusunun da buna ihtiyacı var.
00:48:08Diğer taraftan demin söylediğim gibi en önemlisi iki ordunun donanmaları Doğu Akdeniz'e devriye görevi yapacak.
00:48:17Bu ne demek biliyor musunuz?
00:48:18Türkiye, Mısır ortak deniz kuvvetleri olması demek.
00:48:21Ben görevdeyken Genelkurmay'da bu tatbikatlar yapıldı.
00:48:25Demek ki tekrar doğruyu buluyor iki ülke ve SADU'yu.
00:48:30Burada Netanyahu'nun yanlışları iki ülkelerin doğruyu bulmasını temin etmiştir.
00:48:36Bu tarihi bir dönüş aslında ve jeopolitik bir kırılma.
00:48:39Çünkü savaş genişlerse her iki ülkenin halkı da zarar görecek.
00:48:44İsrail halkı da zarar görecek bundan.
00:48:47İki tane testi birbirine vurursa bir tanesi kırılacaktır mutlaka.
00:48:50Türkiye diyor ki bakın Dışişleri Bakanımız Sayın Hakan Fidan'ın söylediği laf tarihi.
00:48:57Ya büyük bir barış olacak ya büyük bir savaş.
00:49:00Her iki ülkede diyor ki büyük savaş olmasın barış olsun ve Gazze'de ateşkesi sağlayın artık.
00:49:07Öldürmeyin bebekleri, öldürmeyin çocukları.
00:49:09Ve Amerika'ya da diyoruz ki bunlara bomba verme arkadaşım yani.
00:49:12Ha işte 50 gün kaldı 60 gün kaldı seçimler ne olacak?
00:49:17Ama bakın şöyle bir şey var.
00:49:19Bugün çok önemli bir açıklama geldi.
00:49:22Portekiz Cumhurbaşkanı Marcelo Salsa şunu düşünüyor.
00:49:26Amerikan seçimleri kim kazanırsa kazansın farklı bir dünya olacak.
00:49:30Rusya, Güney Afrika, Türkiye brezilya yükselen güçlerdir.
00:49:34Siyasi açıdan Avrupa dünyada bir devrin sonun geldiğini görmektedir.
00:49:38Yeni bir tarihi döngünün başlangıcındayız.
00:49:41Avrupa, Afrika, Orta Doğu'da dünyanın her yerinde barış mücadelesi ihtiyaçtan çok fazla oluyor.
00:49:46Yani barış yok diyor.
00:49:48İki ülkede diyor ki barış olsun.
00:49:50Dolayısıyla ben buradaki gidişatın Türkiye'nin bir şekilde önümüzdeki günlerde Brics'e de başvurmasını düşündüğümüzde
00:49:59Türkiye ve Mısır'ın da belki de Brics'e birlikte de başvurabileceğini söyleyebilirim.
00:50:04Bunlar bakın stratejik olarak belki 5 sene 10 sene sonra olacak hadiseler ama
00:50:10demek ki zorluklar ve devletlerin karşılaştığı jeopolitik kırılmalar
00:50:15bu zorunlu kararları almaya...
00:50:18O zaman demek ki kara kuvvetlerinde Mısır güçlü.
00:50:23Ama hava ve deniz kuvvetlerinde ihtiyaçları var Mısır'ın.
00:50:27Bu ihtiyaçları Türkiye ile ortak yapabilir.
00:50:31Artı Türkiye model olarak gidip orada fabrika kurabilir.
00:50:34Bunu cidden söylüyorum.
00:50:36Ve bu olacaktır yani.
00:50:38Ben F-16 projesindeyken Mısırlı subaylarla beraber okudum.
00:50:43Şu anda bir kısmı bunların general hepsiydi.
00:50:46Demek oluyor ki orada gördüğümüz kardeşlik ve arkadaşlık 25 sene sonra kuvveden fiile çıkıyor.
00:50:53Ne demek istiyorum?
00:50:54Nasıl Türkiye'ye F-16 uçaklarını imal edip Mısır'a sattıysa
00:50:59bugün belki de yani hürriyetten sonra bir basamak sonra
00:51:03Türkiye Kağan uçağını da belki Mısır'la ortak üretebilir.
00:51:06Çünkü Mısır'ın ortak bir uçağı yok.
00:51:10Bu söylediklerim mutlaka ortaya çıkacak bir kısmı henüz daha düşünce safhasında.
00:51:16Ama mutlaka devlet büyükleri, uzmanlar, askerler, diplomatlar bu konuları detaylı olarak konuşuyorlar.
00:51:22Fakat ilk aşamada ben SİHA'ların verileceğini
00:51:28ve özellikle Mısır Deniz Kuvvetleri'nin de Türkiye'nin yaptığı SİDA dediğimiz
00:51:32insansız deniz araçlarına da ilgi duyduğunu düşünüyorum.
00:51:35Çünkü bu tip silahlar yukarıda görüldüğü gibi Ukrayna Rusya Savaşı'nda denklemi değiştirdi.
00:51:41Türkiye'de de bu teknoloji var.
00:51:43Türkiye'de Mısır Deniz Kuvvetleri bunu yapabilirler.
00:51:46Ama en önemlisi hukuken demin az önce Gürbüz Bey'in de belirttiği gibi
00:51:51Türkiye'de Mısır Doğu Akdeniz'in en uzun kıyı devleti olarak
00:51:56Doğu Akdeniz Münasır Ekonomik Bölgesi'nde Amerika'nın istememesine rağmen
00:52:00bakın İsrail de istemiyor Yunanistan da bir ortak noktaya gelebiliriz.
00:52:04Neden? Başka coğrafya yok. Başka Akdeniz yok.
00:52:07Ve bu anlaşma imzalandığı takdirde o zaman İsrail'in yapmış olduğu bütün
00:52:15Mid-Est dediğimiz pipeline hattı da çökecek.
00:52:18Hocam şimdi sizi dinlerken bir yandan da gözüm kulağım elbette
00:52:21ekranda hangi bakanlar var diye anlaşmaların içeriğini anlayabilmek
00:52:25son detayları veriyorlar.
00:52:26Tarım, ulaştırma, teknoloji, turizm bakanlarını gördüm.
00:52:29Dolayısıyla en azından bu dört alanda anlaşma imzalandığını anlamış oluyoruz.
00:52:32Şimdi birazdan açıklamaları da yansıyacak zaten.
00:52:35Gürbüz Bey sizinle devam etmek isterim.
00:52:37Şimdi özellikle iki liderin dakikalar içinde kameralar karşısında
00:52:40akülsüye geçtiklerinde gazze konusunda özellikle ne mesaj vermesini
00:52:44beklersiniz bu aşamada?
00:52:46Çünkü özellikle Mısır üzerindeki baskı da çok fazla değil mi?
00:52:50Bir yandan İsrail Philadelphia koridorundan çekinmeyeceğim diyor.
00:52:53Bu müzakereleri sürdürüyor görünüyor ama bir sonuca ulaşmasını engelliyor.
00:52:57Diğer taraftan yine ekonomik açıdan da herhalde Mısır üzerindeki
00:53:00tehditler, baskılar oldukça fazla öyle değil mi?
00:53:04Evet teşekkür ediyorum.
00:53:06Az önce değerli hocamın da söylediği gibi İsrail'in bu
00:53:11nasıl söyleyeyim çirkin bir ifade kullanmak istemiyorum ama
00:53:17bu iğrenç tavrı ister istemez Mısır'ı İsrail'e bu konuda da yaklaştırmış oldu.
00:53:23Çünkü Türkiye'nin farkını diğer ülkelerden farkını özellikle
00:53:28kendi soydaşı olan Arap ülkelerinin yapmadığını Türkiye'nin çok fazlasıyla
00:53:32yaptığını gördüğü için istediği yönde bir işbirliği yapabileceği
00:53:39ülke varlığını bir kez daha kabul etmiş oldu.
00:53:42Şimdi hocamın dediği gibi iki ülke donanmasının Mısır'da Doğu Akdeniz'de
00:53:47devriye gezmesi olayını şuradan değerlendirelim.
00:53:50Burası bana göre çok önemli.
00:53:52Hatırlayalım 2021 yılında Mısır Kıbrıs'ın kesimi ve Yunanistan
00:53:56bir zirve yapmıştı. Üçlü zirve yapmıştı.
00:53:59O zirvede şu karara varmışlardı.
00:54:01Kıbrıs adasının çevresindeki tüm enerji yatakları, kaynakları
00:54:06Kıbrıs Rum kesimine aittir diyerek Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni
00:54:10ve Kıbrıslı Türkleri dışlamışlardı.
00:54:12Şimdi yapılacak enerji anlaşmasıyla birlikte Mısır 2021 yılında
00:54:18o yaptığı anlaşmada o zirvedeki anlaşmadan vazgeçmiş olduğunu
00:54:23yani Kıbrıs'ın çevresindeki enerji kaynaklarının tamamının Rumlara değil
00:54:28aynı zamanda Kıbrıslı Türklere de ait olduğunu bir yerde teyit etmiş oluyor.
00:54:32Bu bir. İkincisi burası çok önemli.
00:54:352021 yılında yine Mısır Yunanistan Kıbrıs Rum kesimi askeri işbirliği anlaşması imzalamıştı.
00:54:42Bakın askeri işbirliği anlaşması çok önemli ve hemen ardından 2021'de
00:54:482022'de pardon Birleşik Arap Emirlikleri'nin de katıldığı bir taktikat düzenlemişlerdi Doğu Akdeniz'de.
00:54:54Burası da çok önemliydi.
00:54:56Şimdi Türkiye'den silah alımıyla, Türkiye ile askeri işbirliği anlaşmalarıyla
00:55:01ki az önce unuttum Türkiye'nin zırhlı araçları konusunda da Mısır'ın çok ciddi bir yaklaşımı var
00:55:06çok olumlu bir bakışı var. Onlar da satılacak şeyler arasında gözüküyor.
00:55:10Dolayısıyla bu 2022'deki anlayışında askeri işbirliği anlayışından sonra
00:55:16ortaya çıkan o düşmanca tutumunda tamamen silindi ve vazgeçildiği gerçeğiyle karşı karşıyayız.
00:55:22İşte bütün bunların hepsini hızlandıran süreç tabi ki Sayın Cumhurbaşkanı'nın yapmış olduğu ziyaret
00:55:27tabi ki şu anda Sisi'nin Türkiye'yi yapmış olduğu ziyaret
00:55:30ama arada Gazze'de yaşanan olaylar ve Mısır'ın yanında Türkiye'yi görmüş olması.
00:55:36Neden Türkiye'yi görmüş olması önemli?
00:55:38Her iki ülkenin de hem Amerika Birleşik Devletleri ile hem Batı ile iyi ilişkileri var.
00:55:44Yani Türkiye Amerika Birleşik Devletleri'nin çok uzun yıllardır NATO içerisinde müttefiki.
00:55:50Aramızda sorunlar da olsa terör örgütlerini bize karşı destekleseler de bizim NATO içerisinde bir ittifak içerisinde müttefikliğimiz var.
00:55:57Aynı şekilde Mısır Amerika Birleşik Devletleri ile çok yakın ilişkileri olan bir ülke.
00:56:02Şimdi her iki ülke Amerikan gerçeğini dikkate alarak
00:56:06Amerika Birleşik Devletleri'nin İsrail'e verdiği önemi dikkate alarak
00:56:10ama biz de burada varız.
00:56:12Gazze sorununun çözülmesinde önemli aktörler rol oynayacak önemli aktörler biziz.
00:56:18Mesajını birlikte daha çok görünerek vermeye başladılar.
00:56:22İşte bugünkü fotoğraf özellikle bugünkü fotoğraf
00:56:25Gazze konusunda İsrail'in artık reddedemeyeceği bir Türkiye gerçeği
00:56:31İsrail'in zaten görüştüğü ama çok uzunca süre
00:56:35Lidafia koridoru başta olmak üzere sorunlar çıkarttığı Mısır'a karşı da uzun uzun süre bu şekilde dirilemeyeceğinin somut bir örneğini somut bir göstergesini
00:56:47bugünkü işbirliği anlaşmaları bugünkü ziyaret ve bugün iki liderin bir arada verdikleri fotoğraftan net bir şekilde görecek ve anlayacak.
00:56:56Şimdi bu o kadar önemli ki önümüzdeki süreçte dikkat ederseniz
00:57:03Amerikan medyasından da Amerikan kamuoyundan da ve siyasilerinden de mesajlar geliyor
00:57:09ve bu mesajların önemli bölümü sanki Netanyahu bir anlaşmaya varacak gibi
00:57:14bir kere bunu unutalım Kasım ayına kadar Netanyahu elinden geleni ardına koymayacak
00:57:19Kasım ayındaki Amerikan seçimlerine kadar bir yeşil ışık aldığını biliyoruz
00:57:24ama o seçimlerin ardından İsrail'in saldırıları nasıl durur?
00:57:29Gazze konusundaki tavır nasıl değişir?
00:57:31Ama en azından bugünkü kadar pervasız olmayacağını en azından Türkiye'nin, Mısır'ın ve diğerlerinin baskısını ensesinde hissederek
00:57:40bir anlaşmaya gitmese bile bu katliamlardan bu işgalden kısmen de olsa vazgeçmeye başlayacağını
00:57:48başlayacağı bir süreci göreceğiz ama Kasım ayına kadar hem Türkiye hem Mısır Gazze konusunda teyakkuzda olacaklar
00:57:54birlikte hareket edecekler önümüzdeki süreç belki Kasım ayına kadar olan süreç Mısır ve Türkiye'yi bugünkünden daha çok bir araya getirecektir
00:58:03çünkü ülkenin az önce de söylediğimiz gibi iki ülkenin tarihsel bağları var, kültürel bağları var
00:58:09her türlü alana bakarsak birçok bağ bir arada görebiliriz
00:58:13bunun bize bugünkü yansımaları şu anda olumlu gözüküyor
00:58:17inşallah böyle olumlu olmaya devam eder çünkü Mısırsız bir bölge Türkiye'nin yani Türkiye'nin Mısır'ı yanına almadığı bir bölge
00:58:26Türkiye açısından atacağı adımlarda her zaman sıkıntılı olacaktır
00:58:30bunu geçmişte son 12-12 yılda gördük ama giderek o sıkıntıların biteceği bir sürecin müjdesini bugün görebiliyoruz
00:58:37Mısır Cumhurbaşkanı'nın verdiği mesajlar o anlamda anahtar roldeydi
00:58:43Anlaşmalar bir bir imzalandı en az 17 anlaşma imzalanacağı ifade edilmişti ki
00:58:47Enerjiden, Teknolojiye, Dışişleri Bakanlıkları arasında ve pek çok alanda mütabakat zapları imzalandı
00:58:54iki lider ortak bildiriye de imzalarını attılar
00:58:57şimdi ortak basın açıklaması için kameraların karşısındalar
00:59:01o açıklama saniyeler içinde başlayacak
00:59:03özellikle Gazze konusunda hangi mesajları verecekleri tüm dünya tarafından çok dikkatle takip ediliyor
00:59:09zira Orta Doğu ve Doğu Akdeniz'in iki önemli, iki büyük ülkesi
00:59:13Türkiye ve Mısır'ın nasıl pozisyon alacağı, neden işbirliği yapacağı çok önemli
00:59:18Kıymetli heyet üyeleri, dergi basın mensupları
00:59:21sizleri en kalbi duygularımla, saygıyla, muhabbetle selamlıyorum
00:59:26Esselamu Aleyküm ve Rahmetullahi ve Berekatühü
00:59:31Mısır Cumhurbaşkanı Sayın Abdülfettah El-Sisi'yi
00:59:36ülkemizde ağırlamaktan duyduğum memnuniyeti
00:59:39öncelikle ifade etmek istiyorum
00:59:43bir kez de sizlerin huzurunda kendisine
00:59:47şahsım, milletim adına hoş geldiniz diyorum
00:59:54Sayın Cumhurbaşkanı, Şubat ayındaki Kahire ziyaretimde büyük bir teveccüh göstermiş
01:00:01bizleri çok sıcak ağırlamıştı
01:00:04Kahire ziyaretim, ilişkilerimizde yeni bir dönüm noktası olmuştu
01:00:11o günden bugüne diyaloğumuzu ve işbirliğimizi en üst seviyede tuttuk
01:00:18bölgemize dair meselelerde daima yakın istişare halinde olduk
01:00:24her alanda gelişmekte olan işbirliğimizi
01:00:27değerli kardeşimin iade-i ziyaretiyle daha da ileriye taşıyoruz
01:00:35Mısır'la asırları aşan ortak geçmişe ve yakın dostluk bağlarına sahibiz
01:00:43önümüzdeki sene diplomatik ilişkilerimizin
01:00:46tesisinin yüzüncü yıl dönümünü kutlayacağız
01:00:53insanlık tarihine yön veren medeniyetlere beşik diş yapmış iki kadim ülkeyiz
01:01:00ülkelerimiz arasındaki köklü ve çok boyutlu ilişkileri
01:01:05müşterek çabalarımızla sürekli güçlendiriyoruz
01:01:11çalışmalarımızın semerelerini görmekten ayrıca memnuniyet duyuyoruz
01:01:19Sayın Sisi ile Kahire'deki görüşmemizde
01:01:23yüksek düzeyli stratejik işbirliği konseyimizi
01:01:27yeniden yapılandırma kararı almıştık
01:01:32bu mekanizmanın ilk toplantısını da bugün gerçekleştirdik
01:01:38ortak bildirimizle işbirliğimizi sanayi, ticaret, savunma, sağlık, çevre, enerji dahil her alanda ilerletme irademizi teyit ettik
01:01:55ticaret ve ekonomi işbirliğimizin en güçlü boyutunu oluşturuyor
01:02:02son on yılda Mısır'ın ilk beş ticaret ortağı arasında yer almaya devam ettik
01:02:09ticaret hacmimizi önümüzdeki beş yıl içinde on beş milyar dolara çıkarma hedefimize doğru kararlı bir şekilde ilerliyoruz
01:02:21iş adamlarımız üç milyar dolara yaklaşan yatırımlarıyla Mısır ekonomisine önemli katkı sağlıyor
01:02:30girişimcilerimizi yatırımlarını daha da artırma noktasında teşvik ediyor
01:02:37Mısırlı yatırımcıları da Türkiye'ye bekliyoruz
01:02:42doğal gaz ve nükleer enerji başta olmak üzere Mısır'la enerji alanındaki işbirliğimizi geliştirmek arzusundayız
01:02:53kardeş Mısır halkı Türk kültürü ve Türkçe'ye yoğun ilgi gösteriyor
01:02:59kültürel ve beşeri köprülerimizi daha da kuvvetlendirmek üzere gayretlerimizi sürdürüyoruz
01:03:08ilişkilerimizdeki olumlu ivmenin turizm alanına da yansıyacağına inanıyorum
01:03:16Değerli basın mensupları, Türkiye ve Mısır'ın bölgesel barış ve istikrara katkıları hayati önemdedir
01:03:25toplantılarımızda gazze başta olmak üzere bölgesel meselelerin çözümüne yönelik düzenli istişareler tesis etme hususunda mutabık kaldık
01:03:38Filistin'deki son durum itibariyle görüşmelerimizin odağında bu yer aldı
01:03:46Türkiye ve Mısır, Filistin meselesinde ortak bir duruşa sahiptir
01:03:5411 aydır devam eden soykırımın sona ermesi, Kalıcı Ateşkes'in bir an evvel tesisi,
01:04:00insani yardımların engelsiz akışı önceliğimiz olmaya devam ediyor
01:04:08Bugüne kadar gazze'ye iletilen toplam yardımın yüzde 32'si Türkiye'den gitmiştir
01:04:17Bu yardımların ulaştırılmasında Türk Kızılayı ile AFAD Başkanlığımızla işbirliği içinde hareket eden
01:04:26başta Mısır Kızılayı olmak üzere Mısır makamlarına teşekkür ediyorum
01:04:34İsrail, insanın yardımların ihtiyaç sahiplerine ulaşmasını engelleyerek işlediği suçlara bir yenisini daha ekliyor
01:04:46İsrail yönetimi binlerce ton bomba yağdırarak kıramadığı direniş azmini Filistin halkını açlığa, susuzluğa mahkum ederek kırmaya çalışmaktadır
01:05:01Açlık, susuzluk veya ilaç bulamadığı için ölen her masumun sorumlusu İsrail ve destekçileridir
01:05:12Biliyorsunuz Mısır, Katar ve Amerika ile birlikte müzakerelere ara buluculuk yapıyor
01:05:21Biz de bu sürece Dışişleri Bakanlığımız ve Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığımız vasıtasıyla destek veriyoruz
01:05:31Ancak İsrail tarafının uzlaşmaz ve engelleyici tutumu halen devam ediyor
01:05:39Son olarak İsrail müzakere yürüttüğü muhatabını şehit ederek nasıl bir zihniyete sahip olduğunu göstermiştir
01:05:51Neden yahunun Mısır'a yönelik ithamlarını reddettiğimizi burada çok net söylemek istedim
01:06:01Tüm bunlar karşısında İsrail hükümeti üzerindeki baskıların arttırılması noktasında da elimizden geleni yaptık, yapıyoruz
01:06:12Güney Afrika Cumhuriyeti'nin uluslararası adalet divanında açtığı soykırım davasına müdahillik başvurumuzu resmen ilettik
01:06:24Gazze'de suç işleyen İsrailli yetkililerin uluslararası mahkemelerde hesap vermesi için de çalışmalarımızı yoğun şekilde sürdürüyoruz
01:06:37Daha önce de söyledim, 41 bin masum insanın katillerinin yeri meclis kürsüleri değil, işledikleri suçların hesabını verdikleri mahkeme salonlarıdır
01:06:51Diğer taraftan uluslararası topluma düşen sorumluluğu hatırlatmaya devam ediyoruz
01:06:59Maalesef bazı ülkeler halen İsrail'e kayıtsız şartsız destek sağlayarak işlenen suçlara ortak oluyorlar
01:07:10Netanyahu hükümetinin tüm bölgeyi hatta tüm dünyayı tehlikeye atan katliam politikasını durdurma noktasında caydırıcı adımlar atılmıyor
01:07:24Vicdanları yaralayan böyle bir tablonun kabul edilmezliğini artık herkes anlamalıdır
01:07:33İsrail'in bölgemizi daha fazla gerilime sürüklemesinin önüne geçmek ancak ikicikli politikaların terk edilmesiyle mümkün olacaktır
01:07:45Yanlıştan bir an önce dönülmesi ve tarihin doğru sayfasında yer alınması noktasındaki çağrımızı burada bir kez daha tekrarlıyoruz
01:07:57Değerli basın mensupları, istişarelerimizde Gazze'nin yanı sıra başta Doğu Akdeniz, Suriye, Libya, Sudan ve Afrika boyunuzu olmak üzere bölgesel konuları da ele aldık
01:08:14Birçok meselede benzer tutum ve hedeflere sahip olduğumuz Mısır'la istişarelerimizi güçlendirme noktasında kararlıyız
01:08:26İnşallah bundan sonra daha yakın işbirliği içinde olacağız
01:08:31Kazan kazan anlayışıyla çok boyutlu münasebetlerimizi ileriye taşıyacağız
01:08:37Sözlerime son verirken bugünkü görüşmelerimizin ve imzalanan anlaşmaların hayırlara vesile olmasını diliyorum
01:08:47Sayın Cumhurbaşkanı'na ve kıymetli heyetine ziyaretleri için teşekkür ediyorum
01:08:54Sözü Sayın Sisi'ye bırakırken şahsımda kardeş Mısır halkına en kalbi selamlarımı gönderiyorum
01:09:24Sözümün başında bana karşı göstermiş olduğunuz yakın ilgi ve misafirperverlikten dolayı en içten teşekkürlerimi iletmek isterim
01:09:35Bu dost ülkeye yapmış olduğum bu ilk ziyaret iki ülke arasındaki köklü ilişkilerin çok daha gelişeceğinin bir göstergesidir
01:09:46Aynı bağlamda buraya halkımın en içten sevgisini ve selamlarını da getiriyorum
01:09:54Şüphesiz bizleri bir araya getiren ortak bir tarihimiz ve birçok ortak faydamız bulunmaktadır
01:10:01Hanımefendiler, Beyefendiler, geçtiğimiz dönem içerisinde turizmle birlikte Türk halkıyla Mısır halkı arasında daha fazla iletişimin olduğunu gördük
01:10:16Aynı ticaret ve ticaretin ötesinde de ülkemizde artan Türk yatırımlarıyla birlikte bu temasın ve işbirliğinin daha da arttığını görmekteyiz
01:10:29Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan geçtiğimiz Şubat ayında ülkemize yapmış olduğu ziyaret bu ilişkilere ayrı bir ime kazandırmıştır
01:10:43Orada anlaştığımız üzere yüksek düzeyli stratejik işbirliği konseyinin ilk toplantısını yapma kararı aldık
01:10:50Ticaret, turizm ve tarım gibi birçok alanda ortak adımlar atma kararını aldık
01:11:01Ve bugünkü anlaşmalarda da bunları gözlemlemiş olduk
01:11:05Şüphesiz iki ülke arasındaki ticaretin arttırılması, serbest ticaret anlaşmasının geliştirilmesi, karşılıklı ticaret hacmimiz içerisinde de önümüzdeki yıllarda 15 yıllık ticaret hacminin gerçekleştirilmesi ortak hedeflerimiz alanında yer almaktadır
01:11:26Yine Türk yatırımcılara sunmuş olduğumuz olanaklar da bizim için önemli bir husustur
01:11:34Türklerin ülkemizde yatırım yapması ve ürünlerin ürünlerinde farklı ülkelere ihraçta bulunmaları yine önemli bir husustur
01:11:46Çok değerli basın mensupları, Türkiye ile Mısır arasındaki ilişkiler bağlamında beraber koordinasyonun çok önemli olduğunun altını çizdim
01:11:59Özellikle de bölgesel konuları beraberce ele alarak insani krizlerin önüne geçme konusunda beraber çalışmalıyız diye karar aldık
01:12:10Başta Gazze ve Filistin'deki kardeşlerimiz olmak üzere daha yoğun çalışmalıyız
01:12:15Bu bağlamda hem Türkiye hem Mısır olarak bir an önce acilen ateşkesin sağlanması, Batı şeriyedeki İsrail ihlallerinin son bulması ve Filistin'in 1967 sınırları içerisinde başkenti Batı Kudüs, Doğu Kudüs olan bir Filistin devletini kurma haklarının bir an önce hazırlanması lazım
01:12:45Öte yandan Gazze'ye insani yardımlarının ulaşması için elimizden gelen çabayı harcamaktayız
01:12:56Her türlü engele rağmen bunu gerçekleştirmek için yapmaktayız
01:13:01İlgili kurumlarımız arasında yakın koordinasyonla güvenlik ve istikrar meseleleri de ele almaktayız
01:13:10Bunlar arasında özellikle de baktığımızda Libya konusunda hem başkanlık hem parlamento seçimlerinin yapılması, orada güvenliğin ve esenliğin sağlanması, silahlı güçlerin ülkeden ayrılmaları Libya'nın geleceği için önemli bir husustur diye ifade ettik
01:13:31Çok değerli hanımefendiler, beyefendiler, yine aynı şekilde Suriye meselesini ele aldık ve Suriye halkını olumsuz etkilen bu krizin de son bulması konusunu ele aldık
01:13:45Bu bağlamda Türkiye ile Suriye arasındaki yakınlaşmayı memnuniyetle karşıladığımızı ifade etmek isterim
01:13:53Ve güvenlik konseyinin kararları çerçevesinde Suriye ülkesinin birliği ve toprak bütünlüğü ve terörle mücadelesi bağlamında sorunun çözüme kavuşmasını arzulamaktayız
01:14:08Yine Sudan meselesini ele aldık, Mısır'ın bu bağlamdaki çabalarını cumhurbaşkanına ilettim ve taraflarla görüşerek burada problemin çözülmesi için çabalarımızı anlattım
01:14:19Somali'de ve Afrika boynuzundaki krizi ele aldık, Somali'nin de toprak birliği ve karşı karşıya kaldığı meydan okumalara karşı güvenliğinin tesisinin öneminin altını çizdik
01:14:35Orta Doğu içerisinde güvenliğin ve senliğin sağlanması, mevcut anlaşmazlıkların ortadan kaldırılmasıyla mümkün olacağını belirttik
01:14:45Ve böylelikle hepimiz bu bölgede bulunan kaynakların ülkelerin refahı için etkin bir şekilde kullanılabileceğini anlattık
01:14:56Son olarak çok değerli kardeşim Recep Tayyip Erdoğan'a bana karşı ve eğitime karşı göstermiş oldukları misafirperverlikten dolayı teşekkürlerimi yinelerken
01:15:09Bizler Mısır olarak doğrudan iletişimi her iki ülke halklarının çıkarına olacak şekilde devam ettirmenin arzusu içerisinde olduğumuzu ifade etmek isterim. Teşekkürler
01:15:26İki lider Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Mısır Devlet Başkanı Abdülfettah Ses'in Ankara'dan seslendiği dünyaya özellikle gazete konusunda verdikleri mesajlar çok önemliydi
01:15:40Filistin konusunda ortak görüşe sahibiz dediler. Ölen her masumun sorumlusu İsrail'dir dedi Cumhurbaşkanı Erdoğan ve bazı ülkelerde İsrail'in suçlarına ortak oluyor
01:15:50Buna son verilmeli çağrısını bir kez daha yeniledi. İkili ilişkiler içinde elbette çok çok önemli bir ziyaret tarihi bir ziyaret Mısır'dan Türkiye'ye 12 yıl aradan sonra ilk Cumhurbaşkanı ziyareti ki Sesi'nin ilk Türkiye ziyareti
01:16:05Dolayısıyla kullanılan kelimeler her detay çok çok önemliydi yüzler gülüyordu Cumhurbaşkanı Erdoğan kardeşim ifadesini kullandı Sesi için
01:16:14Gelecek yıl diplomatik ilişkilerin tesisinin yüzüncü yılının kutlanacağına dikkat çekti. Kahire ziyaretiyle ilişkilerimizde yeni bir dönem başlatmıştık. O günden beri diyaloğumuz en üst seviyede ve istişareleri artarak devam edeceğiz mesajını verdi.
01:16:29Yine Sesi de konuşmasında özellikle iki ülke ilişkilerinin önemli dikkat çekti. Dost ülkeye yapmış olduğum bu ziyaret ikili ilişkilerin artık çok daha gelişeceğinin işaretidir mesajını verdi.
01:16:40Yine diğer başlıklarda da Gazze'de ve ikili ilişkilerdeki diğer dosyalar konusunda da detaylıca açıklamalarda bulundu. İki lider canlı olarak taşıdık o tarihi açıklamaları ekranlarınıza ve konuklarımıza da değerlendireceğiz.
01:16:53Sayın Coşun öncelikle sizinle başlayayım. Hangi ifadeleri dikkatinizi çekti? İki liderin verdiği.
01:16:57Yani başlangıçta Sayın Cumhurbaşkanı'nın söylediği dostluğun yüzyıl vurgusu önemli. Yüzyıldır birbiriyle iyi geçinen medeniyetlere yol veren iki kadim ülke demesi çok önemli.
01:17:13Yani birbirlerine üstlük astık değil aynı yolda devam eden barışı isteyen iki ülke mesajı verdi.
01:17:19Mesajlar içerisinde sanayi ekonomi ticaretin en güçlü olduğunu ifade etmesi ancak ilk beş ticari ortak arasında Türkiye'nin yer alması mevcut gerginliğe rağmen yani ne demek istiyorum Muhammed Mursi meselesinden bu tarafa Türkiye Mısır ilişkileri zayıflamamış güçlenmiştir.
01:17:39Olumlu ilmenin sadece turizmde değil aynı zamanda Gazze meselesinde bölgesel barışta yani Filistin meselesinde Kahire ve Ankara'nın duruşunun aynı olduğunu vurgulaması burada her iki liderin de özellikle ateşkes insani yardım meselesinin ve bağımsız Filistin devletinin vurgulamasının son derece önemli olduğunu düşünüyorum.
01:18:01Görüşmedeki meselenin önemli kısmında yine Türkiye'nin gönderilen insani yardımın dünyadaki yüzde otuz ikisinin Türkiye'nin Kızılay ve bir şekilde Afat tarafından olduğu ve Mısır Kızılayı'nın da yardımlarına teşekkür etti sayın Cumhurbaşkanı.
01:18:19İsrail'in bunları engellemekle suç işlediğini ve Filistin'in açlık ve susuzluk ve yaptıkları masum insanların ölümünden sorumlu olduğunu ifade etmesi çok önemli ve belki de uluslararası hukuk açısından en önemli hadise kayıtsız şartsız caydırıcı adımların atılmadığını İsrail hükümetine baskının arttırılması gerektiğini ve ikircikli politikalardan vazgeçilerek yanlıştan dönülmesinin tarihi bir fırsat olduğunu söyledi sayın Cumhurbaşkanı.
01:18:46Ve Türkiye'nin hem uluslararası adalet divanında hem uluslararası mahkemelerde soykırım suçunun takipçisi olduğunu vurgulaması Türkiye'nin hem diplomatik hem siyasi hem hukuki olarak hem de insani bakımından Gazze'deki meselelere bakışını ifade etti.
01:19:02Tabi burada hem Afrika konusunda hem Mısır konusunda kazan kazan ülkesiyle beraber bir şekilde yola devam edileceğini söylemesi ve katillerin yerinin meclis değil mahkeme olduğunu söylemesi buradaki haksızlığa Türkiye'nin isyanını gösteriyor.
01:19:19Ki bu belki de dünyaya verilen en önemli mesajlardan bir tanesi. Diğer taraftan da İsmail Haniye'nin şehit edilmesine sayın Cumhurbaşkanı vurgu yaptı. Bu da İsrail'in barış istemediğini gösterdi.
01:19:32Bence Sayın Sisi'nin yapmış olduğu açıklama başta söylediği gibi stratejik bir değişimin mesajlarıydı ve iki ülkenin bölgesel olarak neler yapabileceğini ve iradesinin Suriye meselesine de Somaliye'de vurgu yapmasının Türkiye'nin hem Afrika hem Doğu Akdeniz'de hem Gazze meselesinde diyalogla ve ortak bir anlayışla bu çok önemli.
01:19:56Yeni bir anlayışla bir beyaz sayfa açtığını ve bunu da 17 uluslararası anlaşmayla imzaladıklarını bugün bütün dünyaya ilan ettiler. Umarım Netanyahu ve Atina'daki muhataplarımız bunu anlarlar. Güney Kıbrıs'ın yönetiminde de Kıbrıs onların adasının olmadığını herhalde buradan anlarlar.
01:20:18Şimdi özellikle çok çok önemli bu ifadeler sözlü ifadelerdeki lider yan yana mesajlarını verdiler. Bir soru cevap kısmı olmadı. Ortak bildiride yazılı olarak hangileri kayıt altına alınacak onu da elbette takip ediyor olacağız.
01:20:32Cumhurbaşkanı'nın söylediği doğalgaz ve nükleer enerji işbirliği pek önemli. Bu şunu gösteriyor. Türkiye Mısır'dan gaz alacak demektir. İki demin söylediğim roda anlaşmaları başlatılacak ama en önemlisi nükleerde Mısır Rusya ile beraber çalışıyor.
01:20:51Akkuyu bitmek üzere demek ki Türkiye'de Mısır NPT anlaşmasını yani nükleer silahların yayılması anlaşmasını imzalayan ve nükleer enerjinin barışçı kullanımını bir şekilde destekleyen iki Müslüman bakın bu önemli ülke olarak burada Doğu Akdeniz'i öne çıkmıştır. Bu çok çok önemli bir hadise.
01:21:13Bu vurgunun ben gelecekte nükleer enerjide de iki devletin bilim adamlarının önemli işler yapacağını biliyorum. Çünkü ben Rusya'da bulunduğum sürede şunu gördüm ki Mısırlı pek çok bilim insanı Rusya'da nükleer enerji üzerine çalışıyorlar. Bu ortak paylaşılması dünyaya da bir mesaj yani Türkiye ile Mısır'ın Rusya ile yola devam edeceğini gösteriyor burada.
01:21:39Peki şimdi özellikle Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ifadelerinde Netanyahu'nun Mısır'a yönelik ithamlarını reddettiğimizi burada çok net söylemek isterim. İfadesi de yine dikkat çekti ki Dışişleri Bakanlığı'ndan da bu konuda sabah saatlerinde açıklama gelmişti. Neydi Netanyahu'nun o iddiası? Gazze şeridiyle Mısır arasında bulunan Philadelphia koordinatörü de kalma konusundaki iftiharına gerekçe olarak Hamas hareketinin silahlanmasının Mısır sınırı üzerinden gerçekleştiği imasında bulunmuş. İşte buna tepki gösteriyor.
01:22:04İki ülkede özellikle Türkiye'nin...
01:22:35Bakın buradaki isyan sırf benim değil. Dün öldürülen Ori Nodino öldürülmeden önce şunu söylüyor video kaydında. İsrail bombardımanı durmuyor. Ateş durmuyor. Başarısızdır rehine operasyonları. İsrail ordusu esirleri teker teker öldürmek istiyor diyor.
01:22:51Bunu ben değil. Bunu söylüyorlar. İsrail'e adam öldürülen adam söylüyor. Ve ihlallerin arttığını görüyoruz. Dün Harem-i İbrahim camisinde provokasyon yapıp gidip orada ayin ve kutlama yapıyor. Camide sen ne işin var ya? Yani bu provokasyonlar Kudüs'te bitmiyor. Hiçbir yerde bitmiyor. Mescidi Aksa'da bitmiyor. Kim durduracak bu Netanyahu'yu?
01:23:12İki büyük devletin liderleri burada iradesini ortaya koymuştur. Bence bu bir tarihtir. Zannederim Washington'da Pentagon'da Netanyahu da bu duruşu anlar. Bakın bir daha söylüyorum. Bu duruştan da anlamazlarsa bu bir savaşa sebebiyet verecek. Ve savaş Sinai Yarımadası'na sıçrayacak.
01:23:30Türkiye onun için acil Kahire'ye gitti geçen defa. Şunu söylüyorum. Zor zamanında Türkiye Mısır'ın yanında durmuştur. Bu bir tarihtir. Bunu da Mısırlılar anladı ve Ankara'ya geldiler. Ama anlamayan koca kafalar bunu anlayacaklar.
01:24:00Kaç Fos sizinle devam etmek isterim. Sizin hangi mesajlar dikkatinizi çekti basın toplantısında? Çünkü tüm dünyanın gözü kulağı Ankara'daydı elbette. İki liderin yan yana verdiği mesajlardaydı.
01:24:11Hüsnü ağabey, İslam dünyasında benim çok önemsediğim birkaç devlet var. Bunları ben o dünyanın böyle major lokomotif ülkeleri olarak adlandırdım ki bunlardan biri Mısır.
01:24:24Mısır nüfusuyla, siyasi ve askeri gücüyle gerçekten hem Afrika'nın hem de İslam dünyasının lokomotif ülkelerinden biri. Ki Afrika'da tutuyla, askeri yapısıyla da zaten diğer ülkelerden ciddi oranda ayrışan bir coğrafya.
01:24:42Türkiye'nin de çok önem verdiği bir coğrafya. Aşina olduğumuz bir toprak ve bu konuda da hem Afrika'yla ilgili hem de İslam dünyasında hem de Orta Doğu'nda yaşanan hareketlerle ilgili Türkiye ile Mısır'ın zaten yakınlaşması kadar doğal bir süreç olamaz.
01:24:56Ve bu bahsettiğim süreçte Türkiye'nin gelmiş olduğu nokta şu, geçmişe bir simgah çekerek yeniden ilişkileri başlatma. Ve bu konuda da Sayın Çavuşoğlu döneminde başlayan, işte de bugüne sevgilen bir süreç yaşadık.
01:25:11En son işte Katar'daki dünya bası maçında Sayın Erdoğan'la sizin birlikte vermiş olduğu fotoğraf, ardından yapılan davetler ve buna icabetler.
01:25:18Ve neticede bugün bütün dünyanın ana sorunu haline gelen Gazze ile ilgili Türkiye ve Mısır'ın ortak tutumu.
01:25:25Şimdi burada şüphesiz iki ülkenin geleceğe dönük askeri, siyasi ve ekonomik birçok işbirliği konuşulduğu zaten uzun vadede bize ciddi bir süreç bekliyor Mısır ve Türkiye ilişkileri açısından.
01:25:38Ama ana gündem konusu Gazze olduğu için bugün buradan çok kuvvetli mesajlar bekledik. Zaten o mesajların birçoğunu aldık.
01:25:46Neden? Çünkü Mısır şu an Amerika'nın, her ne kadar bana göre bir oyalamaca da olsa Amerika'nın esas niyetinin, bir ateşkes masası gündeminde, hatta bütün dünyanın gündeminde.
01:26:00İşte o masada üç ülkeden biri de Mısır. Katar'la birlikte, Amerika'yla birlikte.
01:26:05Şimdi bu geldiğimiz süreçte Mısır'ın masada alınacağı tavır, bu masada esasların belirlenmesinde takınacağı tutum çok önemli.
01:26:16Dolayısıyla burada süreçle ilgili çok önemli katkı sağlayacağına inandığım bir ülke.
01:26:22Geza, Gazze'deki soykırım başladığında Türkiye İslami İş Birliği Teşkilatı'nı topladığında adres Mısır olmuştu.
01:26:28Mısır'da bir toplantı gerçekleştirildi. Her ne kadar maalesef istediğimiz noktaya getiremesek de bu konuda Mısır'ın yaptığı el sahipliği, Türkiye'nin de bu süreçte koçbaşı bir ülke konumuna gelmesi önemliydi.
01:26:41Şimdi açıklamalarda Türkiye ile Mısır'ın Gazze konusunda örtüşen birçok mesaj geçirdik.
01:26:47Geza, Amerika'nın hatta İsrail'in teklifi şuydu, alçakça bir teklifti.
01:26:54Mısır'a, anneme adeta üşüme teklif ederek, senin imajı olan bütün borçlarını bitirelim.
01:27:01Bu Gazze'deki sıkışan nüfusun, sen Çin'e yarım arasında misafir et, orada bir çadır kent oluştur.
01:27:08Biz ileride de sana her türlü desteği verelim dediğinde, Mısır haklı olarak buna şiddete karşı çıktı ve Türkiye'de Mısır'ın aldığı bu kararı haklı olarak onun için de yer aldı.
01:27:17Şimdi Geza Refah Kapısı, Selahattin Koridoru son günlerde çok konuşulan bir konu ki Mısır zaten burada da muhatap taraflardan biri.
01:27:27Ve orada da yine İsrail'in vahşi bir politikası konusu.
01:27:32Buradan çıkmam, buranın koridorunun kontrolü bende olmalı diye bir akıl tutulması süreci işletiyor.
01:27:37Geza'nın ifade ettiği gibi o kapı Gazze'nin tek nefes korusu.
01:27:41Yani bütün yardımlarının işletmeyi, yardımlarının alındığı bir bölge ve buranın sağlık işlemesi.
01:27:48Ve bu kapının da artık insanlık adına Gazze'ye ihtiyaçlarını karşılamak üzere açılması çok önemli.
01:27:54Ve bu kapıyı açmak için de İsrail'in ve Amerika'nın tutumu ortada, çok karşılar.
01:28:00Amerika ne kadar böyle barış bir havasında uçsa da aslında niyeti belli.
01:28:06Ve bu kapıyı açmak için bir koşbaşı ülkeye, ülkelere ihtiyaç var.
01:28:10İşte o iki ülke Türkiye ve Mısır.
01:28:12Dolayısıyla benim bugün dediklerimde en çok önem atfettiğim konulardan biri oydu.
01:28:17Refah kapısı ve burada yaşanacaklar.
01:28:20Şimdi bu toplantıda bize resmi açıklamalarda bir takım mesajlar verildi.
01:28:27Ama ben bize verilmeyen ve içeride konuşulduğuna inandığım önemli konuların işlendiğini düşünüyorum.
01:28:33Çünkü Türkiye ve Mısır'ın bu alanda yapacağı bana göre çok önemli iş birlikleri var.
01:28:38Özellikle Selahattin Koridoru'nda Gazze'nin nefes alması için,
01:28:42oradaki insanlığı artık o aylardır süren o abukanın, ambargonun kırılması için yapacağı bana göre çok önemli işler var.
01:28:50Bunun başında Birleşmiş Milletleri de dahil etmek lazım süreç içerisinde.
01:28:54Dolayısıyla burada İsrail'in bana göre son günlerdeki vahşi tutumu koridorla ilgili bu yüzden.
01:29:00Burada Türkiye'nin ve Mısır'ın alacağı bir ortak tavır.
01:29:03Burada coğrafyada bambaşka şeyleri konuştunuz.
01:29:06Dünyaya ve bölgeye.
01:29:08Bu nedenle ben bu iş birliğini çok önemsedim.
01:29:11Ki önündeki süreç de zaten iki ülkenin kendi aralarında yürüteceği süreç de çok önemli.
01:29:17Askeri bir takım birlikte yürütülecek projeler, savunma sanayilerinde yine ortak iş birlikleri,
01:29:23keza Nasır Ekonomik Bölge gibi deniz alanlarında da ortak bir takım paylaşımlar süreci başka yere getirecek.
01:29:33Ama şu an acil olanı bana göre, bölge ve insanlık adına Belize.
01:29:37Bu nedenle ben Belize'yle ilgili Mısır'ın anlaşma masası diye Amerika'nın kurmuş olduğu birleşte neler yaşadığını Türkiye'yle paylaştığını düşünüyorum.
01:29:47Özellikle o konuda çok detay bilgi yok kamuoyunda.
01:29:50Sadece bir anlaşma metnini olduğu iddia ediliyor.
01:29:54O metninin detayı ayrıntılandırı bilen yok.
01:29:56Bunu tartışıyoruz televizyonlarda.
01:29:58Zannederim orada Türkiye'de kendi katkısını Mısır'a aktararak, Mısır'da orada yaşananları Türkiye'yle paylaşarak,
01:30:04bir ortak kanaate muhakkak varmışlar diye düşünüyorum.
01:30:07Bunu kamuoyuyla paylaşmak bana göre zararı değil.
01:30:12Yani paylaşmayabilirler.
01:30:14Daha sonraki o masada konuşulacak konular arasında bölgenin, İslam dünyasının ve Türkiye'nin bu konudaki tavrı ve niyet olarak Mısır tarafından masaya aktarılabilir.
01:30:23Dolayısıyla burada biz her şeyi bilmesek de, yapılan toplantı ve görüşmelerde ben çok kritik konuların, darbelinin konuşulduğu kanaatindeyim.
01:30:31Ve bunun da çok önemli olduğunu düşünüyorum.
01:30:33Çünkü İran, Kuydarabistan, Mısır ve Türkiye bana göre İslam dünyasının bu süreçteki hoş hoş ülkeleri,
01:30:39ama bunun iki tanesinin bir araya gelmesi bilmeye yeterli.
01:30:42Benim bu konuda en mutlu olduğum ülke Mısır.
01:30:44Ki bu ziyareti bana göre bu açıdan çok önemli.
01:30:47İnşallah önümüzdeki günlerde bu konuda daha olumlu açıklamaları duyarız diyorum Gazze'de.
01:30:53Sayın Oral'da sizin de görüşlerinizi merak ediyorum.
01:30:55Hoş geldiniz yayınımıza öncelikle.
01:30:57Şimdi iki liderin yan yana verdiği mesajlarda hangileri sizin dikkatinizi çekti?
01:31:01Sayın Başbuğ der ki açıklanmayan bölümleri de var mutlaka.
01:31:04O ifadelerde yansımamış olabilir.
01:31:06Arka planda başka işbirliği planları olabilir.
01:31:08Örneğin Gazze'de bir an önce ateşkesi sağlanması konusunda.
01:31:11Sizce ne olabilir bu?
01:31:13Özellikle de bölgedeki bu gelişmelerden Ankara ve Kahire'nin çok rahatsız olduğunu biliyoruz.
01:31:17Açıklamalara da yansıyor ki bir süre önce Dışişleri Bakanı Hakan Fidan hep yayınlarımızda sizinle de değerlendirdik.
01:31:22Bir kez daha sormak isterim.
01:31:24Bir güvenlik paktından söz ediyordu.
01:31:26Hatta MHP lideri Devlet Bahçeli bunu daha somutlaştırarak bir Kudüs paktından söz etmişti ki,
01:31:31Türkiye ve Mısır'ın içinde olacağı bir paktan söz etmişti.
01:31:34Böyle bir öneri getirmişti.
01:31:36Olası mı böyle bir ihtimal olabilir mi sizce?
01:31:38Şartlar buna elverişli mi?
01:31:41Büşra Hanım, kıymetli hocam, değerli komutanım, saygılarımı sunarım.
01:31:45Öncelikle bu realite, evet konuşulanların arkasında konuşulmayanlardan olduğu gerçeği.
01:31:51Şüphesiz iki ayaklı bir görüşme.
01:31:53Bir tarafta Gazze'de önce ateşkes ardından da kalıcı barışa dair önemli adımlar atılabilir.
01:32:00Ve diğer tarafta ise Mısır'ın bir BRICS üyesi olduğu gerçeğinde hareketle
01:32:05doğa ettiğinizde hem enerji kaynaklarının hem de aramızda bulunan ithalat, ihracat rejiminin bir biktar daha kuvvetlendirilmesi.
01:32:12Yani bir tarafta insani bir görüşme, diğer tarafta ise hayata dair bir takım maddi gerçekler.
01:32:18Ama en önemlisi sizin de sorunuzda belirttiğiniz gibi, Gazze'de bundan sonra ne olacak?
01:32:23Bir defa Mısır diye o kadim tarihinden bugünü andığımız zaman, böylece de çok köklü bir devlet gelenekler.
01:32:311952-53'ten beri, 73 yıldır sadece 4 tane devlet başkanını sayabiliyoruz.
01:32:38Bir tarafta Enver Sedat dönemi, Cemal Abdülnasır dönemi, Hüsnü Mübarek dönemi, bugün Sisi dönemi ve arada bir Mursi dönemi.
01:32:46Hemen hemen hiçbir dönem siyasi istikrarından ve istihbarat bağlamında taviz vermeden devam etmiş bir Mısır gerçeği var.
01:32:55Ve şu an eğer Philadelphia koridorunu konuşuyorsak, bunun altında yine Mısır.
01:32:59En başından beri konuştuğumuz 67 Savaşı'ndan sonra, 73'te bir başarı, Sina Yarımadası'nın bir kısmının geri alınması ve Camp David Antlaşması.
01:33:09Jimmy Carter yönetimi 78-79'dan sonra Enver Sedat ne söylemişti?
01:33:14Sina'yı geri alıyoruz ama Gazze bağlamında bir Philadelphia koridorunun oluşturulmasına müsaade etmek durumundayız.
01:33:22Ki biz hep konuştuk, Mısırsız bir barışın böyle bir söz konusu olması mümkün değildir diye.
01:33:29Dolayısıyla eğer hala ateşkes görüşmelerinde başkentlik Kahire'de yapılıyorsa, doğadan sonra her seferinde taraflar Kahire'de buluşabiliyorsa,
01:33:39İsrail yetkilileri de, Gazze'de yetkililer de, Katar'dan kişiler de Kahire'ye olan inançlarını Mısır'ın bu bağlamda tarafsız bir pozisyon alacağına dair bir beyanda bulunuyorsa,
01:33:51Türkiye'li Mısır'ın bu görüşmesinin doğudan ateşkes için ben çok kuvvetli bir zemin oluşturabileceğini düşünüyorum.
01:33:59Netanyahu'yu ikna edilecek hepimiz biliyoruz.
01:34:02Yegane bir tane devlet var, Amerika Birleşik Devletleri.
01:34:06Fakat eğer biz bir buçuktan bahsedersek, bu buçuk Mısır'dır.
01:34:12Şayet Mısır çok güçlü bir garantörlük ortaya koyar.
01:34:16Philadelphia koridoruna ihtiyacınız yok.
01:34:18Ateşkes milletine imza atalım.
01:34:20Gazze'nin Mısır arasındaki sınırın garantörü biziz.
01:34:24Buradan bir askeri mühimmatın geçmesi mümkün olmayacak.
01:34:27BM nezdinde güçlü bir komisyonla, koalisyonla bu bölgede Gazze'nin sınır güvenliğini sağlayacak bir organizasyon benim garantörlüğümde yapılacaktır derse,
01:34:38Netanyahu demiyorum ama İsrail devleti buna ikna olmaya yaklaşacaktır.
01:34:44Bunun maalesef güçlerinin hiçbir alternatifi olmadığı gerçeğinin hepimiz farkındayız.
01:34:50Sizce Mısır bunu şimdiye kadar söylememiş midir ve Mısır nasıl bir konumdadır ki bunu söyleyebilir mi?
01:34:56Üzerinde nedenle ne tür baskılar vardır?
01:34:59Çok zor bir soru.
01:35:01Bir defa sizin iktidarda kalmasına sebebiyet veren bir ABD gerçeği var.
01:35:07Dolayısıyla Anglo-Sakson dünyadan bağımsız bir cümle sarf etmesini ben kendi adıma beklemiyorum.
01:35:13Bununla beraber Türkiye'nin bölgede nedenli ehemmiyet arz ettiği gerçeğinin de farkındayız.
01:35:18Hem siyasi anlamda hem de iktisadi yayfazda bağlı.
01:35:22Türkiye-Mısır ilişkileri gelişecekse Mısır'dan bir adım beklememiz gayet doğal.
01:35:28Çünkü Mısır'da çok açık bir şekilde ABD ile bu konuda doğrudan görüşmeler devam ediyor.
01:35:35Bizim sistemiz olarak Mısır'ı öne çıkarabileceğimiz ve Kahili'nin ara buluculuğunda,
01:35:41dostane çözüm önerilerinde Philadelphia Koridoru ile ilgili ABD'yi ikna edebileceğine neden inanıyorum?
01:35:48Çünkü 40 yıl böyle oldu.
01:35:50İsrail Philadelphia Koridoru'nu bundan tam 20 sene önce terk etti.
01:35:55Demek ki burada iknayı kim sağlamış? Mısır.
01:35:58Geçmişte bismillahirrahmanirrahim böyle bir kabiliyeti vardı.
01:36:02Şimdi aynısını sizden beklemek hakkımız diye düşünüyorum.
01:36:06Bence bugünün temel görüşlerinden bir tanesi bu.
01:36:09Şüphesiz ateşkese ikna edilmesi gereken bir Netanyahu var ve Gazze'nin sınır komşusu olan bir Mısır var.
01:36:17Eğer garantörlük sağlanacaksa Mısır'ın ölçülüne sağlanacaktır.
01:36:21Kudüs Parti hepimizin kalbinden, hepimizin gönlünden geçen bir müessese.
01:36:26Ama bir yıl oldu. Bununla ilgili İslam dünyası güçlü bir adım henüz atamadı.
01:36:32DM 51. maddesi nezdinde güçlü bir komisyon, koalisyon kurup da Kıbrıs'ta olduğu gibi
01:36:39nasıl biz ona Barış Garifiyatı'ndan sonra yeşil hat çizildi.
01:36:42Bir benzerini Philadelphia'dan hem de o koridorda ama İsrail askerlerinden bir
01:36:48bir tanesi bir komisyon oluşturabilir diye düşünüyorum.
01:36:52Buna da hala ilaç besliyorum.
01:36:55Peki, çok teşekkürler Sayın Uralı, Sayın Evren sizin görüşlerinizi de merak ediyorum.
01:36:59Hangi mesajlar dikkatinizi çekti? Özellikle de enerji alanından imzalanan o mütavakat saptığı anlaşmada
01:37:06çok çok önemli ki iki ülke elektrik, yenilenebilir enerji, enerji verimliği, hidrojen ve nükleer enerji başlıklarının
01:37:13olduğunu biliyoruz. O anlaşmanın içerisinde elbette daha fazla detaya ihtiyacımız var ama
01:37:17herhalde bu da bölgede dengeleri değiştirecek bir adım olabilir değil mi?
01:37:22Teşekkür ederim. Şimdi 2024 yılının hem Sayın Cumhurbaşkanı'nın Mısır ziyareti hem de
01:37:29Sisi'nin Türkiye ziyareti açısından değerlendirdiğimizde iki ülkeli ilişkilerinin diplomatik ilişkilerinin
01:37:36daha doğrusu 100. yılı olması nedeniyle çok sembolik bir anlam taşıyor.
01:37:40Yani böyle bir dönemi seçiyorsanız, böyle bir yıl dönümünü seçiyorsanız
01:37:46bundan sonraki ilişkilerinize büyük önem vereceğinizi daha iyi yönde devam etmesi için
01:37:51elinizden geleni karşılıklı olarak yapacağınızın bir kere göstergesidir.
01:37:55Bunu altını çizelim. Sayın Cumhurbaşkanı'nın konuşmasında da ve Sisi'nin konuşmasında da
01:38:02dikkatimi çeken şuydu. Her iki ülkede eşitler arası ilişki ifade eden daha doğrusu onu göstermeye çalışan
01:38:12cümleler kurmaya gayret ettiler. Dolayısıyla ne Mısır Türkiye'nin önünde ne Türkiye Mısır'ın önünde
01:38:19biz bölgedeki birçok sorun için ve kendi aramızdaki bir takım sorunların çözülmesinde
01:38:24iki güçlü, iki aynı güçte ve iki iyi niyetli ülkeyiz söylemini öne çıkarmaya gayret ettiler.
01:38:31Buna Sayın Cumhurbaşkanı daha fazla dikkat etti diyebiliriz.
01:38:35Bir başka konu Sayın Cumhurbaşkanı açısından özellikle doğalgaz ve nükleer enerji işbirliği konusu
01:38:41Sayın Hakkı Caş'ın hocamın da dikkatini çektiği bir konuydu.
01:38:45Bu bir kere konuşmamın başında da söylediğim gibi ilk bölümde de söylediğim gibi
01:38:50Yunanistan ve Rum kesimine yönelik ciddi bir mesajdır.
01:38:53Çünkü geçmişte Mısır'ın Yunanistan ve Rum kesimiyle Doğu Akdeniz'deki hidrokarbon yataklarına ilişkin imzalamış olduğu anlaşma
01:39:01bir yerde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni Kıbrıs adasının etrafındaki o zenginliklerden dışlayan
01:39:07Kıbrıs'ı Türkleri dışlayan o anlayıştan vazgeçme adımlarını atmaya başladığının
01:39:13dolayısıyla Kıbrıs Rum kesimi ve Yunanistan'ı düşündüren ifadeler olarak değerlendirmek gerekiyor, gelişme olarak gerekiyor.
01:39:20Bir başka sorunda konuda Sayın Cumhurbaşkanı'nın ve aynı şekilde Sayın Sisi'nin de dikkat çektiği konu
01:39:27Gazze üzerinden Türkiye ve Mısır'ın Filistin davasındaki ortaklığı.
01:39:32Burası çok çok önemli özellikle de Sisi'nin konuşmasını büyük bir bölümde Gazze'ye vurgu yapmış olması.
01:39:41Türkiye ile bu ifade çok önemli.
01:39:44Türkiye ile koordinasyonumuzu devam ettirerek bu sorunun çözülmesi bu konudaki gelişmelerin özellikle de Ateşkes başta olmak üzere
01:39:55tüm bunlarda Türkiye ile koordinasyon konusu o ifade bana göre çok çok önemli.
01:40:00Bir başka önemli bu da perde arkasında konuşulan ama burada bir cümle ile geçtirilen bir konudur diye düşünüyorum.
01:40:07Perde arkasında her iki lider bunu çok net ve uzun konuşmuşlardır ve bundan sonra konuşulacaktır.
01:40:12O da Sisi'nin söylediği Suriye ile yakınlaşmadan Türkiye Suriye yakınlaşmasından memnuniyet duyduğunu dile getirdi.
01:40:20Bu şu anlama geliyor bana göre ki daha önce birkaç kez Mısır'daki medyada buna ilişkin haberler çıkmıştı.
01:40:29Mısır'ın da sadece Irak'ın değil sadece Rusya'nın değil Mısır'ın da bu konuda bir takım ara bulucuk gelişimleri olduğunu
01:40:37Suriye ile Türkiye'nin normalleşmesinin ilişkilerdeki normalleşmesinde kendi çıkarına bir takım gelişmeler gördüğünü
01:40:45dolayısıyla bu normalleşmeyi desteklediğini dile getirmişti.
01:40:49Haberlerde yorumlarda dile getirilmişti.
01:40:52Dolayısıyla Sisi bana göre en önemli konulardan biri bu olduğu için Türkiye Suriye yakınlaşması ve ona göre de önemli.
01:40:59Ama biraz muğlakta bıraktığı bir konu var Libya konusu.
01:41:03Libya konusunda yabancı güçlerin silahlı güçlerin oradan çekilmesi konusunu konuştuk dedi.
01:41:11Burada herhalde Türkiye ile Libya...
01:41:14Sayın Evren bir bilgi koyalım Adalet Bakanı Ankara'da açıklamalarda bulunuyor.
01:41:18Kulak verelim.
01:41:20Yargısal bir tacize uğradığını ifade etti ve aynen şu ifadeleri kullandı.
01:41:23İsnaf olumsuz bir karar versin bu iktidar yargıdaydaki kararın sonucunu göremeden gider dedi.
01:41:28Bu konu ile ilgili ne açıklamalarda değerlendirmeleri bulunsunuz?
01:41:31Değerli arkadaşlar öncelikle hepinizi saygı sevgiyle selamlıyoruz.
01:41:35Ankara İkinoğlu Baromuzun yeni adli yıl açılış programında avukat meslektaşlarımızla beraberdik.
01:41:46Onlarla yeni bir başlangıç yapalım dedik.
01:41:49Sayın Başkanımıza çok teşekkür ediyoruz.
01:41:52Tüm avukat meslektaşlarımızın, hakim savcılarımızın, tüm yargı çalışanlarımızın yeni adli yılını tebrik ediyorum.
01:42:00Yeni adli yılda adaletin tecellisi yolunda onlara üstün başarılar diliyorum.
01:42:05Bizler de Adalet Bakanlığı olarak onlara her türlü desteği vermenin gayreti içerisinde olacağız.
01:42:11Sayın Cumhurbaşkanımız da Adli Yıl Açılış Programı'nda, Yargıtay'da çok önemli mesajlar verdi.
01:42:17Özellikle yargı alanında, yargı reformları ile ilgili olarak.
01:42:20Bugüne kadar yapılan çalışmaların üzerine özellikle hukukun üstünlüğünü esas alan, gecikmeyen, öngörülebilir bir adalet sisteminin daha da tahkim edilmesiyle ilgili olarak yapacağımız çalışmalara işaret etti.
01:42:34Çalışmalara işaret etti.
01:42:36Önemli hedefler ortaya koydu.
01:42:38Önümüzdeki süreçte de yargı reformu strateji belgesi bu ayın sonu gibi Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından kamuoyuyla paylaşılacak uzun bir çalışma gerçekleştirdik.
01:42:49Bu çalışmanın neticesinde ortaya konulan hedefleri yasamasıyla, yürütmesiyle, yargısıyla gerçekleştirerek vatandaşlarımızın yeni adli yılda gecikmeksizin güvenilir bir adalet sistemi, adalet hizmeti alabilmelerinin gayreti içerisinde çalışmalarımızı sürdüreceğiz.
01:43:09Bugün de İkinoğlu baromuzun çok anlamlı bir toplantısı oldu.
01:43:13Meslektaşlarımızla güzel bir sohbet gerçekleştirdik.
01:43:17Onların teklifleri bizler için çok önemli.
01:43:19Çünkü avukatlarımız uygulamanın içerisinde olanlar sorunları çok yakından takip edebiliyorlar.
01:43:25Hakim savcılarımız kürsüde tecrübelerini bize aktarıyorlar.
01:43:30Özellikle yasama değişikliği, yasa değişikliği gerektiren hususlarla ilgili gelişen ihtiyaçlar oluyor.
01:43:36Çeşitli dava tipleri ortaya çıkıyor, suç tipleri ortaya çıkıyor.
01:43:40Bu anlamda hem avukatlarımız hem diğer yargı mensuplarımızla birlikte vatandaşlarımızın yargı hizmetlerinden memnuniyetini en üst noktaya taşımak için üstün gayret göstermeye hep beraber teşkilat olarak devam edeceğiz.
01:43:56Sorduğunuz soruyla ilgili olarak özellikle bir kere anayasamızın dokuzuncu maddesi yargı yetkisi.
01:44:05Anayasanın yüz otuz sekizinci maddesi yargının bağımsızlığı ve tarafsızlığını içeren önemli maddelerimiz.
01:44:12Yargımız başta anayasa, kanunlar ve ilgili mevzuat çerçevesi içerisinde karar verir.
01:44:18Dolayısıyla görülmekte olan bir davaya yönelik tehdit içeren sözler söylemek hiç kimseye yakışmaz.
01:44:27Makamı ne olursa olsun yakışmaz.
01:44:29Kimse yargıyı tehdit edemez.
01:44:32Kimse yargıya parmak sallayamaz.
01:44:35O nedenle o konuşmaların hukuk sistemimiz açısından doğru olmadığını, şık olmadığını ve çok uygunsuz bir davranış olduğunu ifade etmek istiyoruz.
01:44:49Çünkü yargının ilk derece mahkemesinin vermiş olduğu bir karar var.
01:44:53Burada ilk derece mahkemesinin kararını beğenmediğiniz zaman istinafa gidersiniz.
01:45:00İstinafta görülmekte olan bir davayla ilgili olarak savunmanızı verirsiniz.
01:45:05Hukuki çerçeve içerisinde avukatınız ya da kendiniz savunmanızı yaparsınız.
01:45:10O suçu işlemediğinizle ilişkin beyanlarınızı bulunursunuz.
01:45:14Yargı bir karar verir.
01:45:15Yine o yargı kararını beğenmezseniz bunun temyizi var.
01:45:18Dolayısıyla yargı süreçleri devam ederken böyle kabadayı bir şekilde yargıyı tehdit ederek, parmaklarını kaldırarak veremezsiniz bu kararı.
01:45:28Kararı verirseniz kaos çıkar, herkes ayaklanır şeklinde ifadeler kullanmak hiçbir makam sahibine, hiçbir kimseye yakışmaz.
01:45:36O nedenle yargı bağımsız ve tarafsızdır.
01:45:39Yargımızın bağımsız ve tarafsızlığı çerçevesi içerisinde herkes yargı kararlarına saygı duyarak,
01:45:46gerekli itirazlarını da yaparak, hukuk sistemi içerisinde yapar bunu.
01:45:51Öyle televizyon programlarına çıkarak, yargıyı tehdit ederek, el kol sallayarak, parmak sallayarak, bir tek sözler sarf ederek,
01:46:01hiç kimse yargı mensuplarını korkutamaz.
01:46:04Millet de zaten bu tavırlardan hiç hoşlanmaz.
01:46:07Millet bu tavırlar içerisine girenlere karşı da gerektiğinde cevabını vermeyi bilir.
01:46:13Yargı kararları elbette ki eleştirilebilir.
01:46:16Sayın Cumhurbaşkanımız dün bunu ifade etti adli yıl açılış konuşmasında.
01:46:20Yargı kararları eleştirilemez değil.
01:46:22Yargı bir karar verdikten sonra bu eleştiriler ışığında yargı en mükemmele, en doğruya ulaşır.
01:46:30Dolayısıyla yargının vermiş olduğu kararların da itiraz ve temiz mercileri bellidir.
01:46:36Dolayısıyla çıkıp televizyon programına ya da YouTube'dan artık neresiyse,
01:46:43oradan parmak sallayarak, tehdit ederek yargı mensuplarını etkileyemezsiniz.
01:46:48Yargı mensuplarımız, hakim ve savcılarımız,
01:46:51anayasamızın 9 ve 138. maddeleri çerçevesi içerisinde
01:46:55yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı içerisinde karar verirler.
01:46:59Hiçbir tehditten, parmak sallamadan da etkilenmezler.
01:47:04Bunun da böyle bilinmesi lazım.
01:47:06Teşekkür ederiz arkadaşlar.
01:47:08Amerikan askerinin başına çuval geçen gençlerin bunu tutuklandı.
01:47:11Tabi vicdanlara da dokundu.
01:47:13Toplumun birçok düşünü bu konuyla ilgili birçok açıklamada bulunmuş.
01:47:16Sizin bu konudaki değerlendirmeniz lazım.
01:47:18Şimdi değerli arkadaşlar, orada yargının, Cumhuriyet Savcılığının yürüttüğü bir soruşturma söz konusu.
01:47:23Önce gözaltılar oldu.
01:47:25Tabi gözaltılar sonrasında tutuklamaya sevk edilen kişiler oldu.
01:47:30Ve soruşturma devam ediyor.
01:47:32Bu soruşturma çerçevesi içerisinde savcılarımız gerekli kararları vereceklerdir.
01:47:37O nedenle soruşturmayı beklemek lazım.
01:47:40Sayın Bakan, siz de şöyle düşünüyorsunuz.
01:47:44Toplumda şiddet olayları her geçen gün artıyor.
01:47:47Bunun çok çeşitli yönleri de yansıyor.
01:47:50Bunların caydırıcı hale gelmesi için bir ceza arzunu bulacak mısınız?
01:47:53Şimdi değerli arkadaşlar, şimdi tabi toplumda şiddet olayları artıyor şeklindeki bir kesin kanaate varmak daha doğru değil.
01:48:04Burada tabi sosyal medyanın etkisiyle, bilişim sistemlerinin kullanılmasıyla, internetin kullanılmasıyla yeni suç tipleri ortaya çıkıyor.
01:48:14Bu yatsınamaz bilişim yoluyla dolandırıcılık suçları artıyor.
01:48:18Vatandaşlarımızın özellikle bu konuda interneti kullanırken kendisine gelen mesajlarda özellikle çok dikkatli olması lazım.
01:48:28Yine tabi görünürlük de arttı.
01:48:31Yani özellikle suçların tespiti, suçların tespiti anlamında görünürlük, hem medyanın etkisi, internet medyanın etkisi bunların hepsi var.
01:48:41Tabi biz suçla mücadeleyi sadece cezalandırma olarak da görmüyoruz.
01:48:47Evet, yargı kurumlarımız suç işleyenlerle ilgili gerekli soruşturmaları tesis bir şekilde sürdürüyorlar.
01:48:55Gerekli tutuklama kararları veriliyor.
01:48:58Çünkü kanunlar çerçevesi içerisinde hangi suç bakımından kimin tutuklanıp tutuklanmayacağına yargı karar veriyor.
01:49:04Tabi suçluların ıslahına yönelik çalışmalar da söz konusu.
01:49:09Özellikle cezaevlerimizin eski şartlardan şu andaki şartlarının çok farklı olduğunu görüyoruz.
01:49:15Bugün şu anda biz neredeyiz? Ulucanlar Cezaevindeyiz değil mi şu anda?
01:49:18Ulucanlar Cezaevi şu anda kültür merkezi.
01:49:21Sinop Cezaevi kültür merkezi, Diyarbakır Cezaevi kültür merkezi oluyor.
01:49:24Yani geçmişin acı hatıraları artık ortadan kaldırılarak buralar eski şartlar ortadan kaldırılıp yeni insan haklarına uygun cezaevlerinin yapımı sağlandı.
01:49:37Ceza infaz sistemimiz de bizim ceza adaletimizin bir parçası.
01:49:42Yani soruşturma ne kadar önemliyse, kovuşturma aşaması, dava aşaması da önemli.
01:49:47Yani delillerin toplanmasından mahkeme huzurunda bunların değerlendirilmesi.
01:49:52Sonrasında hüküm giydikten sonra da cezaevinde ıslahı önemli.
01:49:57Yani bir daha o cezası bittikten sonra cezaevinden salıverildikten sonra tekrar suç işlememesini sağlamak önemli olan bu konuda da son zamanlarda çok önemli uygulamalarımız oldu.
01:50:12İş yurtları vasıtasıyla oraları bir fabrikaya dönüştürdük.
01:50:15Meslek sahibi oluyorlar. 65 bin hükümlü ve tutuklu şu anda eğitim görüyor cezaevlerinde.
01:50:21Yine 35 bin hükümlü cezaevlerindeki atölyelerde ve fabrikalarda çalışıyorlar iş yurtlarımız vasıtasıyla.
01:50:29Dolayısıyla onları bir meslek kazandırarak meslek eğitim merkezlerimiz var, kütüphanelerimiz var.
01:50:35Dolayısıyla onlar hem cezalarını çekerken işledikleri suçun yaptırımını yaptırımıyla karşı karşıya kalırken diğer yandan da cezaevinde cezasını çektikten sonra yeniden suç işlememesiyle ilgili olarak da onları ıslah edici tedbirleri almaya devam ediyoruz.
01:50:53Tabi mevzuatımızda 2005 yılında Türk Ceza Kanunu değiştiğinde suçların cezaları arttırıldı.
01:51:02Şu anda ceza miktarları bakımından baktığımız zaman mukayesel hukukta Avrupa ülkelerinin ortalamasına baktığımız zaman onlardaki cezaların üst sınırı bizde neredeyse alt sınırı.
01:51:16Dolayısıyla cezaların arttırılması noktasında, impaz sisteminin daha etkili olması konusunda çok önemli kanun düzenlemeleri yaptık.
01:51:26Tabi bu kanunların uygulanması noktasında da yargımız hassasiyet gösteriyor.
01:51:30El birliğiyle toplumu, vatandaşlarımızı suçtan koruma çabası içerisindeyiz.
01:51:37Tüm kurumlarımızla bunu yapıyoruz, emniyet güçlerimiz, adalet teşkilatımız.
01:51:41Tabi sosyal medyada suç işlenmesini teşvik eden bir mekanizma haline de maalesef dönüştürülebiliyor.
01:51:48Özellikle internet yoluyla işlenen suçların önlenmesine dair bir kanunumuz var.
01:51:53Sosyal medya şirketlerine, internet sitelerine yönelik yükümlülükler var.
01:51:57Tabi bu özellikle çok sayıda abonesi olan yabancı sosyal medya şirketlerine bir takım yükümlülükler getirdik.
01:52:07Özellikle sosyal medya yoluyla, internet yoluyla işlenen suçlar bakımından.
01:52:13Hakaret suçları, tehdit suçları, bankacılıkla ilgili, bilişimle ilgili dolandırıcılık suçları bunlar.
01:52:21Özellikle cinsel suçlar, özel hayatın gizliliğini ihlal eden suçlar bunlar tabi sosyal medyanın gelişmesiyle,
01:52:29internetin yaygınlaşmasıyla beraber arttığını görüyoruz.
01:52:33Tabi bu artışı önlemek ve önleyici hizmetleri, koruyucu sistemleri de hayata geçirmek için çalışıyoruz.
01:52:42Tabi internet kanunumuzda bu anlamda çok sayıda düzenlemeler yapıldı.
01:52:46Bundan sonra da elbette ki yapılması gereken hususlar var.
01:52:50Sosyal medya şirketlerinin de hizmet verdikleri ülkelerin kanunlarına uymak durumunda.
01:52:56Uymayan ülkeler bir takım yaptırımlar gerçekleştirdiğini görüyoruz.
01:53:00Bizim ülkemizde de sosyal medya şirketleri bizim kanunlarımıza, mevzuatımıza, hukuk sistemimize uyması lazım.
01:53:08Eğer siz bizim ülkemizde hizmet veriyorsanız ona uymanız gerekir.
01:53:12Dolayısıyla suç işlenmesinin önlenmesi konusundaki hassasiyetimizi de sürdürmeye devam edeceğiz.
01:53:18Arkadaşlar çok teşekkür ederiz.
01:53:20Sağ olun. Kolay gelsin.
01:53:22Yeni adli yıl hayırlı olsun inşallah.