Category
📚
ÖğrenmeDöküm
00:00:00Merhaba değerli izleyiciler. Yeni bir kum saatiyle daha karşınızdayız. Günlüğümde
00:00:16öne çıkan başlıkla da konuşacağız. Her zaman olduğu gibi siyaset bilimci Mehmet
00:00:21Efe Çaman hocayla beraber. Merhaba Efe hocam nasılsınız?
00:00:26İyiyim Hamit Bey teşekkür ederim. Size de merhaba. Siz nasılsınız? İyisiniz umarım.
00:00:30Çok sağ olun. Çok teşekkür ederim. Hocam bugün Berat Kandili yayına başlamadan Berat Kandili'ni
00:00:40kutlayalım. Bizi izleyenlerin inşallah hayırlara vesile olur diyelim. Berat Kandili demek Ramazan'a
00:00:48kaç gün kaldı demek. Üç ayların içindeyiz. Dindarlar için inanan insanlar için çok kıymetli
00:00:55değerli günler. Ve bugün başka bir önemli bir gün. Onu da konuşacağız. Ukrayna'daki ve Kanlı
00:01:04Savaşı'nın Rusya'nın yaptığı başlattığı işgalin ikinci yıl dönümü. İki yıl aradan geçti. Ne oldu?
00:01:12Şu anda cephede durum nedir? Bunlar üzerine duracağız biraz. Fakat Türkiye gündeminde çok sıcak
00:01:20konular var. Her zaman olduğu gibi. En başta da 15 Temmuz'la ilgili çok çarpıcı ifşaatlar oldu
00:01:27bu hafta Efe hocam. 15 Temmuz neden önemli? Türkiye'nin demokrasiden uzaklaşması, hukuktan
00:01:34uzaklaşması açısından çok önemli bir milat. Milyonlar bu süreç nedeniyle 15 Temmuz
00:01:42ile mağdur edildi ve Türkiye adeta bir tek adam rejimine dönüştü. Onun için 15 Temmuz'la ilgili
00:01:49her ifşaat, her değerlendirme çok önemli. Bu hafta ortaya çıkan ne var? Abdurrahman Dilip Ak,
00:01:54AKP rejiminin de önemli destekçilerinden biriydi uzunca bir süre. Hala belki öyle.
00:02:00Hükümet dedi ki dört ay öncesinden 15 Temmuz'la ilgili tüm ayrıntıları biliyordu.
00:02:07Önemli ifşaatlarla ilgili bu ve Adem Yavuz Arslan'ın değerli meslektaşımız çok önemli bir videosu
00:02:16yayınlandı. Saraya 5-6 dakika mesafede MİT'e ait bir çiftlikte aylar öncesinden Erdoğan,
00:02:25Hakan Fidan ve Hulusi Akar'ın dönemin Genelkurmay Başkanı, MİT Müsteşarı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın
00:02:33aylar öncesinden bir araya geldikleri ve bir çiftlik denilen bir yerde 15 Temmuz'u planladıklarına
00:02:41dair bizzat orada yaşananlar, o toplantılara tanık olanlarla görüştüğünü söylüyor Adem Yavuz Arslan.
00:02:49Hakikaten iki birbirinden çarpıcı ifşaat. Tabii buradan bir sürü soru akla geliyor. Hükümet Erdoğan
00:03:00Madem bunu biliyordu, niye hiçbir tedbir almadı? Sanki o gece hiçbir şeyden habersizmiş gibi bir rol oynadılar.
00:03:09Yüzlerce vatandaş hayatını kaybetti ve Türkiye demokrasi olmaktan çıktı.
00:03:15Efe Hocam siz ne diyorsunuz bu önemli gelişmelerle ilgili?
00:03:22Şimdi 15 Temmuz olduğundan beri ortada bir sürü kuram teori dolaşıyor.
00:03:30Bu teoriler arasında en önemli olan işte daha önce Sayın CHP Genel Başkanı, eski Genel Başkan Kılıçdaroğlu'nun söylediği gibi
00:03:38Kontrollü Darbe teorisi var. Yani bu teori olmak şöyle bir şey. Yani çok makul açıklamalar yapılıyor fakat
00:03:47Makul açıklamaların kanıt kısmı çok böyle dolu değildi. Çünkü neden? İşte 15 Temmuz 2016'da gerçekleşti.
00:03:54Daha çok erkende işte 2016, 2017, 2018 hep böyle bu tartışmalarla geçti.
00:03:59Kontrollü Darbenin dışında şöyle bir şey var. İşte bunun aslında Hulusi Akar tarafından gerçek bir darbe olarak başta dizayn edildiği
00:04:09Fakat sonradan taraf değiştirilip işte insanların bir takım bu darbeye katılan, katılma girişiminde bulunan askerlerin ortada bırakıldığı falan.
00:04:16Böyle 2-3 teori var. Ama bu teorilerin ortak bir özelliği var. Yani hangi taraftan alırsanız alın.
00:04:22Bu teorilerin ortak özelliği belli bir zaman süreci içerisinde hükümetin yani Erdoğan ve yakın ekibinin bu darbeyle alakalı haberdar oldukları.
00:04:34Yani bunu planlama aşamasında mı yani birlikte mi planladılar, dizayn ettiler?
00:04:39Yoksa bu sonradan bir istihbari bir şekilde bunlara ulaştı da bunlar bundan istifade etmek, bunu kaldıraç olarak kullanıp
00:04:45Gülen hareketini imha etmek mi istediler? Ve hedefteki diğer insanları, sadece Gülen hareketini de değil yani hedefe aldıkları diğer insanları.
00:04:54Bu konuda bir boşluk var.
00:04:56Yani acaba baştan itibaren bunu bilerek, isteyerek planladılar mı?
00:05:01Yoksa bu bir planlama aşamasındayken bunlara bilgi olarak geldi de biz de hadi bu vesileyle bundan istifade edelim.
00:05:07Düşman belirlediğimiz insanları ortadan kaldıralım.
00:05:09Fakat ne olursa olsun bu iki teorinin de veya birkaç teorinin de ortak noktası hükümetin bu darbenin gerçekleşeceğini daha önceden haber almış olması veya hatta planlamış olması.
00:05:22Şimdi son ifşaatlar kanıt ortaya koyuyor artık.
00:05:26Yani bir takım önemli veriler, doneler, kanıtlar yavaş yavaş gün ışığına çıkıyor.
00:05:32Ve şunu görüyoruz ki bu artık sadece bir teori değil, gerçekliğin bir parçası oldu.
00:05:38Yani hükümetin bunu biliyor olduğu ile alakalı ortaya çıkmış olan kanıtlar artık bunun bir teori olmadığını, bunun gerçekten böyle olduğunu insanlara gösteriyor.
00:05:49Yani bence bu açıdan çok önemli bu destekleyici kanıtlar.
00:05:54Daha önceden şeylerimiz biliyorsunuz yani Hulusi Akar'la üst seviyedeki askerlerin 15 Temmuz'un gerçekleşeceği günden bir gün önce görüştükleri ve işte bu görüşmede böyle olağanüstü bir görüşme yani bunun olağan bir görüşme olmadığı falan spekülatif anlamda insanlar diyorlardı ki ya bak işte bu da bir kanıt oluşturuyor.
00:06:17Fakat şimdi artık çok daha derinlere iniyoruz yani bundan aylar öncesinde ve Dilip Ak gibi bir adamın çıkıp işte aylar önce Erdoğan ve yakın arkadaşlarının bu darbeyi bildiğini bu kadar net bir şekilde ifade etmesi de gene üzerinde durulması gereken bir şey.
00:06:35Çünkü biliyorsunuz Dilip Ak bu çevrelerle çok yakın ilişkilere sahip yani o aldığı bilgiler zaten şunu da söylüyorlar yani meclis koridorlarında falan bunlar çok açık konuşuluyormuş.
00:06:46Yani hani biz böyle bunları şimdi yayınlarda falan ele alıyoruz ama normalde milletvekillerinin çok çok büyük bir çoğunluğu 15 Temmuz'la alakalı bizim bildiklerimizden çok daha fazlasını aslında biliyorlar.
00:07:00Özellikle AKP MHP cenahı çok çok iyi biliyor fakat aynı zamanda işte CHP vesaire yani o 15 Temmuz gecesini yaşamış olan milletvekilleri arasında da bu konuda birebir kendi yani gözlemlerine dayanan önemli doneler olduğunu biliyoruz bunları konuşuyorlar.
00:07:19Fakat nedense 15 Temmuz öyle bir diskur olarak yerleşti ki bunu gündeme getirip buradan rejimi aşındırmak veya rejimi buradan yola çıkarak ortadan kaldırmaya yönelik bir adım atılmıyor.
00:07:33Bunun da bence sebeplerini belki gene bu programda biraz ele alırız Hamit Bey.
00:07:38Evet Efe Hocam bu az önce söylediğiniz yani aslında birçok insan biliyor meclis kulislerinde de konuşuluyor ifadesi bana Selahattin Demirtaş'ın bizzat mecliste bu hapse atılmadan önce yaptığı bir konuşma var onu hatırlattı defalarca paylaştım da paylaşıyorum da her aklıma geldikçe.
00:07:56Orada da aslında az önce söylediğim Dilip Ak'ın yapmış olduğu ifşaat ve diğer haberlere paralel bir şekilde Selahattin Demirtaş meclis kürsüsünden herhalde ya da grup toplantısında diyor ki Erdoğan her şeyden haberdardı bu yakın tarihimizin cumhuriyet tarihinin en kanlı kumpasıdır.
00:08:15Hatırlıyorsunuz bu sözlerini Selahattin Demirtaş.
00:08:20Fakat çıkıp kamuoyu önünde bu arkada bildikleri şeyleri insanlar konuşmuyor diyorlardı ve Selahattin Demirtaş da bu konuşmadan çok zaman geçmeden zaten kendisini hapiste buldu.
00:08:32Fakat Selahattin Demirtaş da dahil muhalefet işte kontrolü darbeyi bir kere Kılıçdaroğlu söyledi.
00:08:40Meğer Akşener'den mesela böyle sorgulayıcı hiçbir şey duymuyoruz.
00:08:44Demirtaş da aslında sosyal medya falan çok iyi kullanıyor ama o da bu hat üzerinden çok fazla gitmedi bilemiyorum.
00:08:54Üzücü yani muhalefet adına çok üzücü bu meseleyi soruşturmadan sanki Erdoğan rejimine muhalefet yapmak mümkünmüş gibi.
00:09:03Halbuki Erdoğan rejimi 15 Temmuz ile kuruldu.
00:09:07Yani nasıl Şehzade olayı, takdir ve sükun ve Cumhuriyetin tek parti şekline dönüşmesi aslında çoğulcu bir değil mi Türkiye Cumhuriyeti kurulurken çoğulcu bir yapıyla yola çıkılmıştı.
00:09:22Yani meclisin açıldığı 1920'deki tabloda Kürtler vardı, farklı gruplar vardı, liberaller vardı, muhalif insanlar vardı.
00:09:31Fakat o takdir ve şehzade olayı vesile yapılarak ortadan kaldırıldı ve uzunca bir süre devam edecek tek parti rejimi kuruldu.
00:09:4015 Temmuz'da bana göre Erdoğan rejiminin şehzade isyanı gibi ya da Menemen vakası gibi muhalefeti susturmak ve tek adam rejimi kurmak için bahane yapıldı, kullanıldı.
00:09:57200'den fazla muhalif medya kurumu susturuldu, yüzlerce gazeteci hapse atıldı, bir sürü memur, hakim, savcı, polis, asker tasfiye edildi.
00:10:11Gerçekten bu kadar vahim bir olayın arkasındaki gerçekleri ortaya çıkarmaya dönük bir çaba olmaması muhalefete adına hakikaten skandal.
00:10:23Başka bir hafif kelime bulamıyorum.
00:10:27Yani muhalefet bunu istemiyor. Bu açıkça ortada Hamit Bey.
00:10:32Yani muhalefet de bu rejimin bir parçası. Zaten bu programlarda defalarca dile getirmeye çalıştık dilimiz döndüğünce.
00:10:39Yani muhalefetin davranışlarını gözlemlediğimiz zaman muhalefetin Erdoğan'a ve Erdoğan ekibine muhalefet yaptığını görüyoruz.
00:10:47Fakat muhalefetin konsolide olmuş bu rejimle alakalı büyük bir problemi yok. Yani bu rejimin başına geçmek istiyorlar açıkçası.
00:10:54Yani muhalefet bu rejimi değiştirip demokrasi, insan haklarını, hukukun üstünlüğünü, hukuk devletini falan öncelemiyor.
00:11:01Muhalefet istiyor ki bu mekanizmaların başına geçsin, bu mekanizmaları kendi ideolojisi veya dünya görüşü doğrultusunda kendi kullansın.
00:11:12Yani bu Türkiye'de zaten hep böyle ola geldi. Bunun en tipik örneklerinden bir tanesi YÖK.
00:11:18Yani iktidara gelmeden önce işte YÖK'le alakalı, üniversite sistemiyle alakalı birçok problemi dile getirirlerdi.
00:11:24Hatırlayacaksınız işte bu AKP, CHP, DYP, ANAP hepsi bu şekilde hareket etti geçmişte.
00:11:32Fakat ne zamanki devletin başına geçtiler, iktidara geldiler, baktılar ki YÖK böyle çok ballı börekli güzel imkanlar sunuyor.
00:11:40Yani üniversiteleri kontrol ediyorsunuz, istediğinizi ortadan kaldırıyorsunuz, istediğiniz rektörü atıyorsunuz.
00:11:46Yani bu tipik bir mikro örnek olsun YÖK.
00:11:49Tabii YÖK'ü şimdi genelleyip işte bunu adalet mekanizmasına, orduya, emniyete, iç işlerine, istihbarata, her yere uygulayabilirsiniz yani bu plana göre.
00:11:58Dolayısıyla önemli olan şu, devletin başına geçenlerin bu devleti biz islah edebilir miyiz veya bir reformdan geçirebilir miyiz?
00:12:08Böyle bir amaçları olmadığını düşünüyorum ben, özellikle şu anki muhalefet açısından ele aldığımızda.
00:12:14Dolayısıyla 15 Temmuz'da dediğiniz gibi bu rejimin en önemli manivelası, en önemli enstrümanı.
00:12:2215 Temmuz üzerinden yaptıkları bütün antidemokratik ve gayrihukuki uygulamaları meşrulaştırıyorlar 15 Temmuz'u gerekçe göstererek.
00:12:31İnsanlar da susuyorlar, diyorlar ki evet 15 Temmuz çok kötü bir şey, Türkiye'ye çok zarar verdi, devletin altını oydu.
00:12:38Dolayısıyla bütün önlemler mübahtır, ne yaparlarsa yapsınlar.
00:12:42Hukuka da aykırı olsa, işkence de olsa, kötü uygulamalar da olsa ne yapalım işte canım bu adamlar da devlete başkaldırdı diyorlar.
00:12:50Bu kisve altında, bu görüntüyle yaptıkları bütün gayrihukuki ve antidemokratik uygulamaları da meşrulaştırmış oluyorlar açıkçası.
00:13:00Aslında çok önemli soru işaretleri vardı, bu ifşaatlerden önce de mesela Hakan Fidan darbeyi haber verememiş.
00:13:09Yani 15 Temmuz'un darbe olduğunu kabul edelim, gerçek bir girişim olduğunu kabul edelim.
00:13:13Neden? Çünkü Erdoğan'ın bizzat kendi ağzından ben eniştemden öğrendim dedi.
00:13:18Ona rağmen Hakan Fidan yerinde kaldı değil mi?
00:13:21Müsteşar olarak kalmakla yetinmedi, Erdoğan tarafından şimdi Dışişleri Bakanı yapıldı.
00:13:27Hulusi Akar darbeyi örneğememiş, hatta darbede rol almış bir sürü rivayete göre.
00:13:33Fakat Mini Savunma Bakanı yapıldı, herhangi bir cezalandırma falan olmadı.
00:13:39Sonra Erdoğan meclisin bu konuyu araştırması ve üzerine gitmesinden çok rahatsız oldu.
00:13:45Meclis 15 Temmuz Araştırma Komisyonu raporu epey bir zaman ortadan kaybedildi.
00:13:54Ve Hakan Fidan ve Hulusi Akar'ın bu meclisteki komisyona gelip milletvekillerinin sorularını cevaplamasına engel oldu.
00:14:04Medyadan 15 Temmuz'la ilgili resmi tezleri, Erdoğan Rejim'in tezlerini sorgulayan gazeteciler,
00:14:12Türkiye'delerse kendilerini hapiste buldular.
00:14:15Bütün bunları yan yana koyduğunuz zaman zaten bir şeylerin gizlenmeye çalışıldığı aşikar.
00:14:22Yani 15 Temmuz bir darbe ise Hulusi Akar'la Hakan Fidan da bunun önlenmesinde bir rol almışlarsa,
00:14:30iftiharla gelip konuşmaları lazım değil mi meclis komisyonuna?
00:14:33Veya en sonuna kadar o meclis araştırma komisyonunun en sonuna kadar gidip her şeyi araştırıp ortaya dökmesi lazım.
00:14:41Yapılmıyorsa bir gazeteci çıkıp 5 tane soru sorduğu zaman Ahmet Şık'ı hatırlıyorum,
00:14:475-10 tane soru sordu Cumhuriyet Gazetesi'ne bir dizi yayınladı.
00:14:51Hemen apar topar hapiste buldu kendisi.
00:14:53Selahattin Demirtaş yine Hakez'e.
00:14:55Yani bir şeylerin gizlenmeye çalışıldığı çok açık.
00:14:57Fakat şu olur mu? Bir gün onu görür müyüz?
00:15:01Yani bu 15 Temmuz'u bizzat Erdoğan Rejim'i ortaklarıyla beraber planladı.
00:15:07Ya da birileri planlıyordu, haberleri oldu fakat ses çıkarmadılar.
00:15:12İki durumda da çok büyük bir sorumlulukları yok mu?
00:15:16Ve bundan dolayı yarın hesaba çekilmezler mi bunlar Efe Hocam?
00:15:19Yüzlerce insan hayatını kaybetti, yüzbinlerce insan da mağdur oldu.
00:15:24Bunların hesabı bir gün bu insanlara gerçekler ortaya çıktığı zaman,
00:15:28Türkiye'de bir dönüşüm olduğu zaman sorulmayacak mı? Sorulmaz mı?
00:15:32Yani bu insanların katledilmesinin sorumlusu sizsiniz.
00:15:35Hamit Bey çok güzel bir soru.
00:15:39Yani bu sorunun net bir cevabı yok ama şöyle düşünelim.
00:15:42Şimdi biz bu soruyu edilgen çatıyla soruyoruz.
00:15:45Yani hesabı sorulmaz mı? Çünkü neden? Bunun bir öznesi yok.
00:15:48Yani işte filanca kişi bunun hesabını sormaz mı?
00:15:51Mesela muhalefet bunun hesabını sormaz mı şeklinde formüle etmiyoruz da bu cümleyi.
00:15:56Bunun hesabı sorulmaz mı? Zaten soruyu formüle ederken edilgen çatı kullanmamızın sebebi bu belirsizlik.
00:16:03Yani bir öznesi yok bunun. Bunu yapacak olan bir özne olması lazım.
00:16:07Bu özne Türkiye'den çıkmaz. Yani bu şartlar altında hani biraz görecelileştirerek söyleyeyim.
00:16:13Bu şartlar altında bu koşullar altında bu özne çıkmaz Türkiye'den.
00:16:17Çıkabilme potansiyeli vardır. Yani çünkü bunu bilen birçok insan var.
00:16:22Bu 15 Temmuz'la alakalı şimdi bunu yapan 3 kişi 5 kişi değil.
00:16:26Yani Hulusi Akar, Hakan Fidan, işte Recep Tayyip Erdoğan ne bileyim işte birkaç isim daha sayabilirsiniz.
00:16:32İşte Efkan Ala ya da ne bileyim bilen belki birkaç kişi daha vardır.
00:16:36Bunların dışında bunu bilen binlerce insan olması lazım.
00:16:42Yani bu öyle bir operasyon ki bunu böyle 3-5 kişiyle yapmış olmanız mümkün değil.
00:16:48Bunu bilen veya en azından buradaki düzensizlikleri hayatın olağan akışına aykırı olan durumları bizzat gözlemiş olan binlerce insan olması lazım.
00:16:58Fakat iki sebepten ötürü bunu ifşa etmiyorlar.
00:17:03Birincisi bu işin içinde oldukları için yani kendileri de bu işin içinde oldukları için korkuyorlardır muhtemelen.
00:17:09İkincisi de şu an rejim konsolide olduğu için yani vakitsiz öten horoz sendromuna uğramaktan çekiniyorlardır.
00:17:18Yani iki sebep eğer dürüstlerse ve konuşmak istiyorlarsa ama konuşamıyorlarsa bunun sebebi rejimin cebelutlaşmış olması.
00:17:26Ve dediğiniz gibi işte Demirtaş örneğinde, Şık örneğinde ve birçok başka örnekte ki bunlar bildiğimiz örnekler bilmediğimiz belki daha alt seviyelerden çok daha fazla örnekler vardır.
00:17:38İnsanlar korkuyorlar çünkü çok mostralık var ortada.
00:17:42Öbür örnek işte suç ortaklığı meselesi yani zaten bu işin suç ortaklığı üst seviyede olanların bunu söylemesi mümkün değil.
00:17:49Benim aklıma şöyle bir şey geliyor yani acaba dış etkilerle çünkü Türkiye'ye ve Osmanlı tarihine baktığınız zaman köklü değişiklikler hep dış etkilerle oldu.
00:17:59Yani işte demokratikleşme, yenileşme, reformasyon bu tarz etkiler hep dışarıdan gelen baskılar veya dışarıdan gelen impuslar sayesinde meydana geldi.
00:18:10Ve şunu biliyoruz ki yurt dışındaki servisler, yurt dışındaki demokratik hukuk devletlerinin istihbarat örgütleri 15 Temmuz'la ilgili mutlaka belli donelere ve belli kanıtlara sahiplerdir.
00:18:25Onların bugün bunu açıkça çıkıp telaffuz etmemelerinin sebebi Türkiye'yi istikrarsızlaştırmak istemekten kaçınmak durumunda olmaları.
00:18:34Çünkü diyorlar ki yani ya Türkiye'de öngörülemez bir süreç başlarsa yani biz bunu ifşa ederiz sonrasında Türkiye'de çok öngörülemeyen büyük bir istikrarsızlaşma süreci başlayabilir.
00:18:46Bunun da en önemli örneklerinden bir tanesi Suriye'de olanlar işte Suriye'de biliyorsunuz rejim aleyhinde olan gruplara ilk başta destek verdi NATO batı.
00:18:56Sonra ne oldu işte Esad kontrolü tümüyle ele geçirdi ve bu gruplar da iyicene raydan çıkıp radikalleştiler.
00:19:05Zaten baştan itibaren o radikal ideolojileri falan vardı.
00:19:08Türkiye'de belki yani birebir Suriye'deki gibi bir ortam olmaz ama Türkiye'de de çok bölünme ve iç savaş ihtimalleri söz konusu işte Kürtler var ve Kürt Türk ayrımı üzerinden etnik bir bölünme söz konusu olabilir.
00:19:23Ya da layık dinler ayrımı çok yoğun bu çok ciddi bir problem.
00:19:30Dolayısıyla hani Almanya gibi işte ABD gibi bir takım önemli ülkeler yani Türkiye siyasetinde de önemli dış aktör diyebileceğimiz belirleyiciler kaçınıyorlar şu anda.
00:19:43Yani hani siz de geçen hafta iki hafta önce kongredeki mülakatınızda dile getirdiniz dediniz.
00:19:49Yani neden hani insan hakları ile alakalı daha net bir tutum alınamıyor?
00:19:54İşte özellikle parlamentolar bu konuda daha önemli bir rol oynayamaz mı?
00:19:59Muhtemelen parlamentoların bu konuda çok net bir rol oynayamamaları yani Türkiye rejimini yerden yere vurup yıpratmamalarının önemli sebeplerinden bir tanesi.
00:20:08Bu kendi arka planlarından aldıkları istihbarat raporları onlara diyorlar ki muhtemelen ya tamam Erdoğan'ın böyle yaptığı bir takım problemler var.
00:20:17Türkiye'de de rejim şöyle ama bizim de çok âli çıkarlarımız var.
00:20:21Nedir? Mesela işte Türkiye'nin o 4 milyon Suriyeliyi veya işte 5 milyona yakın toplam sığınmacıyı kendi sınırları içerisinde tutması çok önemli.
00:20:30Bunu eğer Avrupa'ya geçiş olursa çok ciddi bir istihbaratsızlaşma olacak gibi mesela bu bir örnek.
00:20:37Şuraya bağlamak istiyorum yani 15 Temmuz'un şifrelerinin ortaya çıkması ihtimali 15 Temmuz'un bu şekilde bu resmi tarih diskuruyla tarihin tozlu raflarında yerini alma ihtimalinden çok daha düşük.
00:20:54Yani tekrar şöyle ifade edeyim ortaya çıkmaz diyorum ben.
00:20:58Yani çünkü Türkiye Cumhuriyeti'nin şeyine baktığınız zaman o genel tarihine baktığınız zaman bu tarz yapılmış olan operasyonlar genellikle resmi tarihe mal oldukları andan itibaren sorgulanmıyor.
00:21:13Ve bakın siz de biraz önce çok güzel tespit ettiniz yani Demirtaş mesela başlangıçta böyle bir çıkış yaptı fakat şu an onun arkasını getiremiyor yani.
00:21:23Çünkü karşısındaki yel değirmenleri çok büyük, çok kudretli. Ahmet Şık da aynı şekilde yani.
00:21:31Efendim bu dediğiniz tespit önemli yani İngiltere'nin, Almanya'nın, Amerika'nın 15 Temmuz'da çiftlikteki konuşmaları, belli aktörleri yani planlayıcıları 15 Temmuz hakkındaki bilgi sahibi olmamaları bana da aklıma uzak geliyor.
00:21:51Yani deşifre etmemeleri bunları hakikaten üzerine düşünülmesi gereken bir şey. Bazı ipuçları çıktı mesela Alman istihbaratın başındaki kişi Türkiye devletinin Erdoğan rejiminin tezlerinin inandırıcı bulmadıklarını söyledi.
00:22:06İngiltere'den benzer şeyler, İngiltere meclisinden benzer açıklamalar geldi. Amerika'dan belli yetkililer bazı açıklamalar yaptılar ama böyle ciddi bir ifşaat olmadı.
00:22:18Yani şunu şu sınırda kaldılar. Evet 15 Temmuz'da bir şeyler oldu fakat Erdoğan rejiminin söylediği gibi bu işin böyle cemaatle falan alakası olduğunu düşünmüyoruz dediler.
00:22:31Yani bu teze, resmi teze inanmadıklarını her şekilde ortaya koydular. Mesela öyle olsaydı iade dosyaları falan ciddi karşılık bulurdu.
00:22:41Değil mi? Hizmet hareketiyle ilgili insanlar başta Fethullah Gülen Hoca Efendi olmak üzere. Fakat bunlar olmadı yani resmi teze inanmadılar.
00:22:49Fakat işin aslı nedir? Bunun aydınlatılmasına da çok katkıda bulunmadılar. Burada yani sizin dediğiniz bir gerekçe olabilir.
00:22:59Türkiye istikrarsızlaştırma riski. İkincisi yine bizim az önce söylediğimiz kongrede ilk konuşmada da gündeme geldi. Başka ülkelerden muhalifler de bunu gündeme getirdiler.
00:23:10Amerika'nın ve Batı'nın müttefiklerine yaklaşımıyla müttefik olmayanlara yaklaşım arasındaki çelişki.
00:23:18Yani Çin bir yanlış yaptığı zaman Rusya bir yanlış yaptığı zaman Amerika'nın ve Batı'nın tepkisiyle Türkiye ya da İsrail ya da ne bileyim Suudi Arabistan müttefik sayılan ülkeler yaptığı zamanki tepkisi farklı oluyor.
00:23:34İkinci şey bu. Üçüncü bir faktör de belki şu olabilir diyorum. Böyle hırsızlığa batmış her türlü dosyalar ortaya çıkmış ellerinde 15 Temmuz'dan IŞİD ile ilişkilerine kadar hırsızlıklara kadar her türlü belgesi bilgisi elinde olan Erdoğan rejimi böyle bir rejim.
00:23:53Böyle bir rejimle çalışmayı temiz bir rejimle çalışmaya tercih ediyor olabilirler. Çünkü çok zayıf bir rejim bu. Ne kadar böyle külhanbeyliği yapsa bile tükürdüklerini iki gün sonra yalamasından belli oluyor değil mi?
00:24:08Sisi'ye meydan okuduğu kadar sonra gidiyor yalvarıyor. Birleşik Arap Emirliklerine 15 Temmuz'u finansör ediyorsun sonra gidiyorsun adamlara kucaklaşıyorsun.
00:24:17Suudi Arabistan'a böyle. Binlerce örneği var. Bu da bence önemli bir faktör. Müttefiklere ayrımcı yaklaşımları. Üçüncü teori ekliyorum sizin istikrarsızlaştırma endişesi teorinize.
00:24:33Böyle bir çürük bir idareyle çürük bir rejimle çalışmak sağlam insanlarla çalışmaktan daha kolay. Bir şey söylüyorsunuz ben şunu hatırlıyorum. Amerikan kongresinde Erdoğan'ı bir noktada durdurmak istiyordu.
00:24:50Amerika yönetimi. Dediler ki Erdoğan ailesinin mal varlığının araştırılması. Bunu meclisteki bir yasaya tek cümle ile koydular. Yetti. Bunu da not edip 15 Temmuz'un mağdurlarına geçelim.
00:25:13Bununla ilgili başka ilave edeceğiniz bir şey yoksa?
00:25:44Çin ve İran gibi ortaklara yöneliyor olması da orta ve uzun vadede NATO için iyi bir şey. Neden? Çünkü zaten çürük elma çürük yumurta. Yani bu bir yerden patlak verecek. Bu adamlar bir şekilde bizim güvenliğimize ciddi bir zarar verecekler.
00:25:59Ama şu anda bizim bunları çıkarabilmek için bir elimizde bir mekanizma yok. Dolayısıyla bunların böyle güven kaybı doğrultusunda hareket etmelerinin bizim âli çıkarlarımız açısından daha iyi olduğu sonucuna vardık gibi bir teşhisleri de olabilir.
00:26:16Yani şöyle demek istiyorum. Belli bir süre daha böyle bir 5 yıl 10 yıl 20 yıl Türkiye şu anki istikametinde hareket ederse yarın bir gün bir dış güç tarafından işgale uğrarsa veya bir güvenlik problemi ortaya çıkarsa ki bu en büyük aktör Rusya İran olabilir sınırları çok yakın olduğu için Türkiye'nin.
00:26:36Böyle bir durumda NATO diyebilir ki ya zaten hani siz kendi yolunuzda devam ettiniz kusura bakmayın bizim sizin sizi savunmak gibi bir durumumuz yok diye bir parantez açabilirler. Yani Türkiye'yi boşluğa düşürüyorlar bunu yaparak ve Türkiye konusunda bedel ödemekten uzaklaşıyorlar.
00:26:54Çünkü Türkiye sonuçta 50 yıldan daha fazla bir süredir NATO içerisinde çok önemli katkılarda bulunmuş bir ülke. Bu ülkeyi böyle kolay kolay NATO dışında hani NATO güvenlik şemsiyesi dışında bırakamazlardı eğer olağan bir şekilde normal bir şekilde devam ediyor olsaydı.
00:27:12Ama şimdi diyecekler ki ya kardeşim siz zaten Rusya'yla stratejik ittifak yapmışsınız yani işte İran'la bir sürü neydi belirsiz ilişkileriniz var. Çin'le keza siz yani bu istikamette gitmeye karar verdiniz. Dolayısıyla bunun NATO ile bir alakası yok bu kararı siz vermiş oldunuz diyecekler bir şekilde.
00:27:31Yani bu da bence önemli bir nokta çünkü özellikle sağcı iktidarlar yani veya sağcı partiler sağ kanatta olan partiler Türkiye'den hoşnut değiller. Sol kanat hep şöyle bakıyor yani işte biraz daha çok kültürlülük işte Türkiye'nin Müslüman bir ülke olarak farklı değerler getiriyor olması Batı kulübüne falan bunları ön plana çıkarıyorlar hep.
00:27:56Ama sağ kanat böyle bakmıyor. Mesela şimdi Trump'ın siz daha iyi biliyorsunuz Amerika'dan Trump'ın çıkışlarına baktığınız zaman gene anti İslam anti Müslüman işte anti bu şey başlayacak yine Amerikan iç politikasında böyle bir yönelim çok ciddi bir şekilde başlama riski var Trump gelirse.
00:28:15Ama Avrupa'da da bunun buna tekabül eden siyasi partiler iktidara geliyor yavaş yavaş. Yani Türkiye'nin işi zor bu şekilde olursa Türkiye çok zarara uğrayacak hep bunu söylüyoruz ama maalesef kimse bizi dinlemiyor.
00:28:29Yani zaten böyle İslamofobik yaklaşımlarla Türkiye'nin Avrupa'dan Batı'dan uzaklaştırılmasını isteyenlere Erdoğan rejimi süper şey veriyor yani koz vermiş oluyor.
00:28:41Ve bunu isteyen çok insanlar var dediğiniz gibi Amerikan sağında da Avrupa sağında da biz bu Türkiye'yi niye hala aramızda tutuyoruz madem bu kadar Çin'le Rusya'yla iş yapmak istiyor madem demokrasiyle bir zerre kadar bir bağlantısı yok madem böyle terör gruplarıyla falan iç içe hiçbir konuda ortak bakmıyoruz diyen yaklaşım var.
00:29:04Bir taraftan da şu var yani Türkiye çok kritik önemli bir jeopolitik konumda Erdoğan'dan da ibaret değil şimdi biraz dişimizi sıkalım Erdoğan'dan sonra Türkiye gerçekten normale dönebilir eski günlere dönebilir gibi bir beklenti var.
00:29:19Yani bu Batı'da da eminim hem perde önünde hem de perde arkasında Türkiye'nin geleceği bu bağlamlarda tartışılıyor.
00:29:29Şimdi 15 Temmuz'da dedik ki büyük mağduriyetlerin ve Türkiye'nin demokrasiden uzaklaşmasının en önemli miladı aslında ondan önceki miladı da 17-25 Aralık yani 2016'da başlamadı.
00:29:43Mesela Zaman Gazetesi ve 200 bağımsız muhalif medya kurumu 15 Temmuz'dan sonra kapatıldı fakat 15 Temmuz'dan 5 ay önce el konmuştu Zaman Gazetesi'ne kayyumlar atanarak işte bizleri ihraç ederek ve gazetenin çizgisini 24 saatte değiştirerek hükümet yanlısı bir çizgiye getirerek.
00:30:10Bizden önce Samanyolu grubu susturulmuştu daha önce bugün grubu susturulmuştu 2015'in son aylarında.
00:30:18Onun için yani 15 Temmuz'da demokrasinin ortadan kaldırılması için milad kabul etmek doğru değil aslında 17-25 hatta gece yani 2013'ün yazı işte sonbaharı Türkiye'nin demokrasiden uzaklaşmasının asıl başladığı dönemler diye düşünmek lazım.
00:30:38Fakat 15 Temmuz tabi ki çok büyük bir darbe oldu aslında demokrasiye darbe oldu, hukuka darbe oldu.
00:30:47Bazen söylüyordu Kılıçdaroğlu 15 Temmuz değil 20 Temmuz darbesi o KHK'larla alakalı fakat muhalefette çok da fazla insanın hatırladığı bir şey değil.
00:30:58Şimdi bu haftaki şeye bakıyorum önümüze düşen olaylara mağduriyet anlamında Hüda Kaya hali hapiste bir milletvekili 28 Şubat sürecinin mağdurlarından ve AKP'nin de çok nemalandığı başörtüsü mağdurlarından.
00:31:16Hedef şimdiki ismiyle dem eski milletvekili Mevlüde Göksun 7 aylık hamile hapiste gözaltına alındı hapse atıldı.
00:31:30Hakkari'de ilginç bir gelişme olmuş çünkü Hakkari'deki bir hakim Ahmet Çakmak Ahime şikayette bulunuyor Türkiye'deki iç hukukun bittiğinde düşünerek.
00:31:45Mayıs 2023'te Erdoğan Cumhurbaşkanı adayı oldu 3. kez ve anayasaya rağmen oldu. Anayasada açıkça bu böyle olmadığını muhtebel hukukçular söylüyorlardı.
00:31:59Bu hakim bunu şikayet etmiş ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne taşımaya kalkmış fakat yaşadıkları ne PTT'de kaybolmuş yani Ahime gönderdiği dilekçe kaybolmuş ve kendisi de ihraç edilmiş görevde.
00:32:17Bir tarafta bakın bir eski milletvekili hapiste belli bir mağduriyetler geçmişte yaşamış şimdi de mağduriyetler konusunda ses olan önemli isimlerden biriydi. Bir vatandaş Mevlüde Hanım 7 aylık hamile ve bu da geçerli yasalara rağmen hapse atılıyor hamileliğine rağmen.
00:32:40Ve öbür tarafta bir hakim Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne Türkiye'de tartışılan bir hukuki konuyu anayasa ihlalini gündeme getirdiği için meslekten ihraç ediliyor. Binlerce başka hakimler gibi herhalde 15 Temmuz aslında bütün hızıyla devam ediyor. Bunu söyleyebiliriz şu üç örnekten hareketle.
00:33:06Kesinlikle şimdi şunu söylemek lazım. Hukukun üstünlüğünün ve hukuk devletinin olduğu bir ülkede en önemli prensiplerden bir tanesi yasama yürütme ve yargı erklerinin birbirinden ayrılmış olması. Yani güçler ayrılığı, erkler ayrılığı ilkesi.
00:33:24Bu demokrasinin ve hukuk devletinin hiç vazgeçilemeyecek en temel atomun çekirdeği gibi olan bir unsuru. Türkiye'de açıkçası bu uygulanmıyor. Dediğiniz gibi ne zamandır uygulanmıyor? 17 Aralık 2013'ten itibaren uygulanmıyor aslında.
00:33:42Yani kırın kapıyı girin alın dediği o Efkan Ala'nın yani işte biz efendim bu tutuklamaları veya bu gözaltıları yapamayız yani elimizde kanıt yok veya elimizde herhangi bununla ilgili bir arama izni yok diyen emniyet görevlilerine kırın kapıyı girin alın işte biz gerekirse daha sonradan yasaları çıkarırız falan gibi bu şekilde hareket ettiklerinde ne yaptıklarını bilmiyor değillerdi yani.
00:34:10Ne yaptıklarını bal gibi biliyorlardı ve neden bunu yaptılar? Çünkü yapabilecek oldukları için yaptılar. Yapabilecek olmama durumunda olsalardı bunu yapmaya girişmezler korkarlardı zaten. Bu cesaretleri nereden geldi?
00:34:25Derin Devlet'te Ergenekon'la iş birliği yapmayı seçtiler ve arkalarını sağlama aldılar. Yani Ahmet Alta'nın söylediği gibi hırsızlarla darbeciler iş birliği yapmaya karar vermişlerdi. Yani nereye bağlamak istiyorum?
00:34:41Şimdi diyorsunuz ki mesela karnı burnunda bir hanımefendi 7 aylık hamile yani bunu işte babalar da bilir anneler de bilir yani bir kadın hamile olduğu zaman el üstünde tutulur ne bileyim işte ayaklarını uzatsın diye sandalye getirirsiniz.
00:34:58Ne bileyim işte içeceği suyunu getirir yani ona ilgi gösterirsiniz çünkü zordur hamilelik yani çok ciddi kilo alırsınız hareketlerinizde sınırlama gelir bir de işin insani boyutu vardır yani karnında bir can taşıyan bir insan olduğu için ona çok özel iyi davranırsınız yani özel olarak zaten iyi davranmanız lazımdır eşinize veya bütün kadınlara ama daha da özel iyi davranırsınız yani.
00:35:24Şimdi yasalarda bunun karşılığı var yani yasalarda hamile bir kadının suçlu bile olsa ki bu kadıncağızın suçlu olup olmadığıyla alakalı çok ciddi soru işaretleri var yani alıp dosyasına baksak muhtemelen işte kermeste kısır yapmak işte bilmem ne yurduna gitmek filanca üniversitede öğrenci olmak ya da filanca bankada hesap açmak cebinden 1 dolar çıkmak gibi böyle olağanüstü yaratıcı suçlar fabrike edilmiş suçlar bulacaksınızdır.
00:35:50Dolayısıyla şimdi buna baktığınızda bunu yapabilmelerinin sebebi bütün demokratik hukuk devletlerinin ayrılmaz özelliği olan iktidarın yetkilerini sınırlandırmak ilkesinin artık rafa kalktığı yani gücü sınırlandıramayan bir iktidar söz konusu bu da zaten diktatörlüktür yani bu diktatörlüğün kibarca daha böyle akademik anlamda formüle edilmiş şeklidir.
00:36:16Dolayısıyla eğer bir iktidar sahipleri hukuki bir kaygıları kalmadıysa yani iktidar sahiplerinin hukuki bir kaygıları kalmadıysa yani şunu demek istiyorum yaptığımız fiillerden eylemlerden bizi suçlu ve sorumlu tutabilecek bir merci artık yok diye bir anlayışları oluştuysa onları frenlemeniz mümkün değil yani bu kendi iradeleriyle biz hukuka dönelim hiçbir zaman demeyecekler birilerinin onları enselerinden yakalayıp hukuk altında hukukun önünde diz çöktürmeleri lazım.
00:36:45Hukuk önünde diz çökmek yani bunu da yapacak hiçbir makam yok işte yargıcın bir tanesi Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne müracaat eder onun müracaatı PTT'de kaybedilir PTT'de kaybedilen o müracaatın hesabını hiçbir yerde soramazsınız neden çünkü artık zaten hesap sorabileceğiniz bir makam yok.
00:37:05Yani orvelyan bir Türkiye var, distopik bir Türkiye. Ne diyebiliriz yani?
00:37:13Hukuku çiğnenen değil hukukun çiğnenmesine şikayetçi olanın başına bela geldiği bir ülke.
00:37:23Evet aynen öyle.
00:37:25Maalesef şey diyor ki John Locke belki 300 sene önce değil mi? Hukukun bittiği yerde diktatörlük başlar diyor.
00:37:37Bu hafta gördüğüm bir sözü şeyde gördüm bu Trump iktidara gelince başkan seçilince 2016'da Amerikan kurumları Amerikan hukuki yapısı adalet bakanlığı falan FBI'ye müthiş zorluklar yaşadılar.
00:37:57Çok alışık olmadıkları bir şeylerle karşı karşıya geldiler. Rusya'yla ilişki kurmuş Rusya'dan Erdoğan'dan Putin'den falan para almış birisi en önemli yapıların birinin başına geldiği de milli güvenlik danışmanı yapıldı.
00:38:12Michael Flynn diye birisi sonra FBI'ya diyor ki FBI başkanıyla özel görüşmesinde Trump ya görmezden gelseniz bu Flynn'in üzerine çok gitmeyin bu iyi bir adam falan diyor.
00:38:27Halbuki adamın yani iş birliği yaptığı düşman diye tanımladıkları Rusya'yla iş birliği yaptığı kayıtlarda var dinlemelere takılmış Obama aleyhine Rusya'nın Moskova'daki Rusya'nın Washington'daki büyük elçisiyle görüşme yapıyor.
00:38:44Bunlar da dinlemelerde yani Rus elçi dinlendiği için Flynn'de konuşmaya takılmış Trump FBI başkanıyla özel görüşme yapıyor diyor ki ya bunu görmezden gelseniz falan.
00:38:59Tam böyle tipik bir Türkiye'leşme, Orta Doğu'laşma, Latin Amerikalı'laşma üçüncü dünya özellikleri geliyor bunlara karşısında o FBI'nin başındaki Comey sonra onu görevden alıyor tabii bunları yerine getirmek için görevini aldı ve adamcağız bir demokrasi kahramanı diye kitaplar yazdı.
00:39:19Geçen onun belgeselini izliyordum izlemediyseniz Netflix'de var mutlaka tavsiye ederim 4-5 bölümlük belgesel yani demokrasi nasıl yıkılıyor hukuk nasıl ortadan kaldırılıyor ve nasıl bir mücadele yapılıyor demokrasi nasıl korunuyor korunduğu yerlerde bu kadar zaman onu görmek bakımından çok önemli.
00:39:41Orada yönetmenin altının çizdiği sözlerden birisi de bu Can Vak'ın bu sözü herhalde Amerika'da önemli kurumların duvarlarına da yazmışlar hukukun bittiği yerde diktatörlük başlar diye tüm konuştuklarımız bunlar.
00:39:55Yani şimdi 7 aylık hamileyi hapse atamasın diye kanun var fakat takmıyor adam. Değil mi? Yani Avrupa İnsanlıkları Mahkemesine gitmek her vatandaşın hakkı fakat bir hakim böyle bir şey teşebbüs ettiği için meslekten ihraç ediliyor yani bunun adı diktatörlük kusura bakmayın.
00:40:15Şimdi şunu da hatırlatalım bizi izleyenlere. Anayasa Mahkemesi mesela Türkiye'de hukukun karar alma mekanizmasındaki en son mercidir. Yani alt mahkemelerdeki kararlara itiraz geldiği zaman hep itiraz edildikten sonra bir üst mahkemeye gelir o dava ona tekrar bakılır tekrar alt mahkemenin verdiği karar doğrultusundaki karar tekrar ediyorsa ona tekrar itiraz edilirse o tekrar başka bir üst mahkemeye gider.
00:40:44Üst mahkemelerin en üstündeki mahkeme anayasa mahkemesidir yani son karar merci. Son karar merci'nin vermiş olduğu karar artık anayasa hükmüne göre anayasadaki hükme göre nihayi karardır ve bu yürütmeyi de bağlar yani yürütmeyi ve yargıyı bağlar.
00:41:02Şimdi Türkiye'de bu bahsetmiş olduğum anayasal devlet mimarisinin öngördüğü silsile akamete uğradı. Yani bunu gene şeye bağlayacağım yani gücü sınırlandırılmamış iktidar Canlak'ın ve onun çağdaşlarının 18-19. yüzyıllardaki yazılan çizilen bütün hukuk ve sosyoloji ve siyasetle alakalı olan önemli metinlerin hepsinde vurgulanan şey
00:41:29eğer bir yaşanılır devlet kılmak istiyorsanız yani hukukun ve demokrasinin yeşerebileceği yaşanılır bir devlet hakim kılmak istiyorsanız orada iktidarın yetkilerini sınırlandıracaksınız.
00:41:41İktidarın yetkileri sınırlandırılmazsa keyfi yönetimler ortaya çıkar ve zaman zaman bazı iyi krallar tırnak içinde işte iyi politikacılar iyi başkanlar iyi başbakanlar iktidara geldiğinde zannedersiniz ki evet her şey fena gitmiyor yani işte bir şekilde tekerlekler dönmeye devam ediyor fakat bu geçici bir süredir.
00:42:04O yüzden ben hep bunu özellikle İslami kesimdeki dostlarımla da paylaşıyorum işte Hz. Ömer işte Dicle'nin kıyısında bir koyun kaybolsa işte onun hesabını sormak falan gibi söylemler arkayık söylemler niye arkayık biliyor musunuz?
00:42:19Arkasında kurumsal bir yapı yok çünkü iyi kral yani evet Ömer varsa iyidir yani çünkü zaten hani o aksi düşünemez adil bir adam olması lazım onun ama ya adil olmayan biri gelirse muaviye gibi bir adam işte geldiğinde mekanizma olmadığı için çöküyorsun yani dolayısıyla o mekanizma hukuk devleti hukuk devletinin dini olmaz ırkı olmaz coğrafyası olmaz hukuk devletini kurmamız lazım ve Türkiye'de iyi kötü bir hukuk devleti vardı bakın yani.
00:42:482013'e kadar işleyen fakat 2013'te ne yaptılar kırın kapıyı alın dedikleri o manteli de o işte yani.
00:42:56Şimdi şöyle düşünün siz yargıçsınız siz polissiniz görevinizi yapıyorsunuz savcısınız görevinizi yapıyorsunuz görevinizi yaparken birilerinin nasırlı ayağına basıyorsunuz olur ya yani şimdi alengirli davalar akçalı işler birinin ayağına basıyorsunuz.
00:43:13Normal şartlarda hukuk devletinde ne olması lazım ya kardeşim senin ayağın niye nasırlı yani sen niye bir kabahat yaptın kabahati yapandan hesap sormak bir problem olmamalı kabahati yapmak suçu işlemek problem olmalı ne yapıyor suçu işleyen kendi gücünü kullanarak kendi siyasi ergini kullanarak sizi görevden alıyor sizin ailenizi sizi hapse atıyor.
00:43:36Yani bunu gören başka hakimler başka savcılar ne yapıyorlar diyorlar ki ya işte bak bunların başına gelenleri gördünüz ayağımızı denk almamız lazım ve ayak uyduruyorlar bu kötü sisteme.
00:43:48Yani dolayısıyla bütün meselelerin temelinde bu var. Amerika şanslı çünkü Amerika'da özgür bir medya var ve kurumlar hala işliyor yani Trump gibi bir adam iktidara geldiği zaman keyfi olarak her şeyi bir gecede değiştiremiyor.
00:44:04Türkiye'de çünkü o eşik aşıldı o kritik eşiği 17 Aralık'ta aşmayı başardılar. Karşı dursaydık o dönem yani bütün Türkiye insanları olarak çoğunluk olarak deseydik ya kardeşim sen bunu yapamazsın.
00:44:17Çünkü geçmişte de bunun örnekleri var yani bunu Demirel yapamadı Özel yapamadı bakın yani güçlü daha önce işte Demokrat Parti döneminde kısmen Adnan Menderes falan yapmaya çalıştı.
00:44:28Yani biliyorsunuz onların da yaptığı çok büyük hatalar oldu ne yaptılar işte çarşaf çarşaf radyodan listede birkaç insanların adını okudular işte fişlemişler insanları.
00:44:40Yani yaptıkları gayri kanuni olaylar oldu. Bunlar da kendi sonlarını hazırladı. Bu demek değil ki yapılan iyi bir şeydi yani onu demek istemiyorum yatsıada mahkemeleri falan ama su tesisi su yolunda kırılıyor.
00:44:51Şimdi bakın bunların yaptığı kabahatler şimdi bunu şöyle yorumlayacaklar diyecekler ki işte tırnak içinde söylüyorum FETÖ'cü Efe Çaman işte ab altından sopa gösterip Menderes örneğini göstererek işte bakın filan filan falan.
00:45:04Yani ne derlerse desinler gerçek bu yani böyle bir rejim hukuk dışına çıktığı için hukuk dışı yöntemlerle de iktidarını kaybedeceğini ben bir siyaset bilimci olarak yorumluyorum.
00:45:16Yani belki de doğru değil benim söylediğim çıkmayabilir ama çok büyük bir ihtimalle benim dediğim çıkacak yani su tesisi su yolunda kırılıyor.
00:45:23Yoksa bu tip iktidarı demokratik işte onu da konuşacağız işte yerel seçimler geliyor falan böyle bir yöntemle de ortadan kaldırmak peri masallarında olabilecek bir şey.
00:45:35Yani evet bir takım hatalar yapıldı ama sonuçta sistem kendi içinde bunu telafi etti falan.
00:45:40Keşke böyle olsa yani görür ister ki böyle olsun ama zannetmiyorum ki böyle bir istikamete doğru gidiyor bu adamlar.
00:45:47Evet yani böyle bir tercih yapıldı halkta Amerika'da Trump seçildiğinde işte onu uzaklaştırmak için hem bürokrasi hem hukuk hem medya çok büyük direniş gösterdi.
00:46:00Ve sonuçta halkın çoğunluğu Amerika'da Trump'ın hala her şeye rağmen arkasından giden milyonlar var bu bir gerçek.
00:46:08Fakat çoğunluk resmen demokrasi ve hukuku ipten aldı.
00:46:13Yani 2020'de Biden'ı çok sevdikleri için değil yani Trump'ın bu aşırılıklarının önlenmesi gerektiğine halk inandı.
00:46:23O kadar ki bazı yani Trump'ın kendi partisinden insanlar bile bir araya gelip oluşumları harekete geçirdiler para topladılar kampanya yaptılar falan.
00:46:34Anayasayı hukuku demokrasiyi korumak için bir şeyi de hatırlamak lazım.
00:46:39Yani 2020 seçimlerini kabul etmedi sonuçlarını biliyorsunuz Trump ve değiştirmek için değiştirmek için bir sürü şeyler yaptı.
00:46:48Onlardan biri de Georgia eyaletindeki kendi partisinden seçimlerden sorumlu yetkiliyi arıyor.
00:46:57Diyor ki 5-10 bin oy farkı var bir yardımcı ol.
00:47:01Aynen FBI başkanını az önce söylediğim gibi ya ne olacak bu Filin çok kötü bir adam değil.
00:47:064 yıldızlı general tamam mı görmezden gelsen ne olur diye aynı telefonda şey istiyor.
00:47:13Yani bu işi görmezden gelsen veya bize 5-10 bin oy bulsan falan diye tabi direniyor.
00:47:18Sonra o konuşması biliyorsunuz şeye düştü.
00:47:22Yani medyaya düştü sosyal medyada YouTube'da falan yayınlandı.
00:47:28Şimdi onunla ilgili yargılama sürüyor.
00:47:30Yani Trump eski başkan olmasına rağmen ve o kişiyi yargılayanlar da hapse atılmıyor.
00:47:36Darbeci demiyor meslekten ihsancı edilmiyor tamam mı.
00:47:41Yani anayasa mahkemesi ne kendi atıldığı üyeler dahil Trump'ın haksızlıklarına hukuksuzluklarına evet demediler.
00:47:50Onun için demokrasi böyle savunuluyor.
00:47:53Eğer aksi bir tercih yapıyorsanız sonunuz çok parlak olmuyor.
00:47:59Yani işte Saddam'ın sonu nasıl oldu.
00:48:02Kaddafi'nin sonu nasıl oldu.
00:48:04Yarın Putin'in sonu nasıl olacak.
00:48:06Yani yanlış bir yola girmiş oluyorsunuz.
00:48:09Dediğiniz gibi gideceğiniz yerde çok çok parlak olmuyor.
00:48:13Türkiye ile ilgili bu hafta önümüze düşen haberlerden biri.
00:48:16Dünyadaki kölelik endeksinde 5. sıradaymışız.
00:48:19Yanımızda hangi ülkeler var.
00:48:21Kuzey Kore var, Rusya var, Afganistan var, Eritre var falan.
00:48:25Yani aslında yapılan tercih.
00:48:28Yapılan tercihlerin sonuçsuz kalacağını düşünmek mümkün değil.
00:48:34Vatandaşa yansıması çok çarpıcı.
00:48:36Efe hocam iki örnek vardı bu hafta.
00:48:40Çok kısa bir süre üzerinde duralım.
00:48:42Asıl Ukrayna'yı biraz konuşalım istiyorum.
00:48:44Bir nokta bu mağduriyetleri konuştuk unutmadan söyleyelim.
00:48:48Çok önemli bir gelişme.
00:48:504 tane yurt dışına çıkmak üzerinde kalan KHK zulümlerine uğramış,
00:48:554 kadının portresini konulan Exodus isminde bir film.
00:49:02Bu son dönemde yaşanan mağduriyetleri anlatan bir film.
00:49:05Berlin Film Festivali'nde gösterildi.
00:49:08Çok önemli bir gelişme.
00:49:10Belki böyle yüzlerce filme konu olacak acılar var.
00:49:15Tebrik ediyorum bu filmde emeği olan herkesi.
00:49:20Dilerim bu zulümlerin, hukuksuzlukların dile getirilmesine katkısı olur, faydası olur.
00:49:28Vatandaş bu gelişmeyi nasıl değerlendiriyor diye konuştuk.
00:49:34İki örnek önümüze düştü.
00:49:36Birinde bir teyze, Efe Hocam siz de onu herhalde izlemişsiniz.
00:49:42Teyze diyor ki bu hayat pahalılığına falan CHP adamları getirdi.
00:49:48Erdoğan gelirse düzeleceğiz diyor.
00:49:51Ben bunu gördüm çok üzüldüm.
00:49:53Hatta sosyal medyada paylaştım.
00:49:55Dedim bu insanlara hakaret etmeye, küçük görmeye, küfretmeye gerek yok.
00:50:00Ama nasıl böyle olabilir?
00:50:02Ülkeyi 22 yıldır kimin yönettiği belli.
00:50:05Pahalılık varsa bu pahalılığın sorumlusunun kim olduğu belli.
00:50:09Erdoğan nasıl gelecek diyorsun.
00:50:11Ey ablacığım, ey teyzeciğim.
00:50:13Erdoğan zaten başta her şeyde, bütün ipler de elinde.
00:50:17Bu bir portre, bir vatandaş portresi.
00:50:21Bir de bir beyefendi, bir amca diyelim.
00:50:26Çıktı tüm olayları.
00:50:28Bizim sanki kum saatini alsak yani konuşsak çok anlaşabileceğimiz birisi.
00:50:34Diyor ki bütün sorumluluğu belli.
00:50:38AKP hiçbir ekonomik sorunu, sosyal sorunu, siyasi sorunu, hukuki sorunu çözemedi.
00:50:44Fakat elinde medya kontrolü var.
00:50:47İnsanların beyinlerini yıkıyor.
00:50:49Yani bir şey gibi, neredeyse son 22 yılın özeti gibi bir portresizmiş.
00:50:57İkisi de sokak röportajı.
00:50:59Ne diyorsunuz?
00:51:01Aynı ülkede, aynı propagandaya maruz iki insan ve iki farklı değerlendirme.
00:51:09Şimdi zannediyorum şöyle başlayayım.
00:51:13İlk önce hanımefendinin, kadının söyledikleriyle başlayalım.
00:51:19Yanlış bir kanı var ortada.
00:51:22O da şu, her fikre saygı göstermemiz lazım.
00:51:25Demokrasi bu demek.
00:51:28Bütün fikirlere karşı saygılı hareket etmemiz lazım.
00:51:31Böyle bir şey yok.
00:51:33İnsanlara yani fikirlerin sahiplerine saygı göstermek gerekir.
00:51:36İnsana saygı değil mi?
00:51:38Hanımefendiye saygı göstermek gerekir.
00:51:41Bu hanımefendi bütün diğer homosapiensler gibi, bütün insan türü gibi saygıyı hak eder.
00:51:46Fark etmez onun siyasi görüşü, dini görüşü, hayata bakış açısı, eğitimi, sosyoekonomik koşulları falan saygıyı hak eder.
00:51:53Bu konuda en fikiriz.
00:51:55Fakat fikirler saygıyı hak etmez.
00:51:57Mesela nazi fikirleri saygıyı hak etmez.
00:52:00Mesela işte insanın bilmediği bir konuda diyelim ki işte astrofizik konusunda abuk subuk bir yorum yapıp
00:52:08hiç yerleşmiş olan bilimsel bilgiyi bilmeden bir şeyler söylemesi.
00:52:13Böyle bir fikir.
00:52:14Fikir bile değildir.
00:52:15Saygıyı hak etmez.
00:52:16Ekonomiyle alakalı keza.
00:52:18Şimdi bu hanımefendinin söylediği fikirler saygıyı hak etmiyor.
00:52:21En önemli olay şu.
00:52:23İnsanlar eğitim alırken, aile içinde de, okulda da eğitim alırken önemli bir nokta var.
00:52:31Haddini bileceksin.
00:52:32Yani haddini bileceksin derken bunu böyle arogant, işte kaba, işte burnu büyük,
00:52:38burnu kaftanında bir tavırla söylemiyorum.
00:52:41Haddini bileceksin.
00:52:42Had ne demek?
00:52:44Sınır demek.
00:52:45Yani hepimizin bilgisinin bir sınırı var.
00:52:47Benim bilgimin de bir sınırı var.
00:52:48Ben gidip kimya konusunda, tıp konusunda, genetik konusunda falan yorum yapamam yani fazla.
00:52:53Ama bildiğimiz bazı şeyler var.
00:52:56Şimdi bu hanımefendi mesela hani aşağılamak için söylemiyorum.
00:52:59Muhtemelen börek açmayı benden çok daha iyi biliyordur yani.
00:53:02Hani bunu böyle seksist bir bakış açısıyla söylemiyorum yani.
00:53:05İyi bilen erkekler de olabilir ama.
00:53:07Yani muhtemelen bu teyze benden daha iyi yemek yapar muhtemelen.
00:53:10Yani öyle düşünüyorum.
00:53:11İyi ütü yapabilir.
00:53:13Ama şunu demek lazım.
00:53:14Yani burada bu söylediği şeylere kardeşim sus, aptal aptal konuşma demek bence kötü bir şey değil.
00:53:19Çünkü ilkokuldayken böyle bir yorum yapan bir öğrenciye, öğretmeni sürekli olarak işte diyelim ki Ayşe'yse ismi.
00:53:27Ya Ayşe'cim tabii ki ben senin fikrine çok saygı duyuyorum.
00:53:30Çarpmada işte illa çarpım tablosunu, kerat çetvelini ezberebilmek gerekli değil.
00:53:35Kafandan bir takım değerler de uydurabilirsin.
00:53:39Ben o çıkan sonuçlara da saygı göstereceğim ve sana puan vereceğim diyemez bir ilkokul öğretmeni.
00:53:44Demesi lazım ki Ayşe sen gerizekalı mısın kızım?
00:53:47Yani ilk önce bu çarpım tablosunu ezberle.
00:53:49Bak bunu yapmazsan çok büyük problemler olacak ileride.
00:53:52Şimdi buradaki teyzeciğimizin durumu şu.
00:53:55Teyze iktidarla muhalefet arasındaki farkı bilmiyor.
00:53:59Yani programı izleyenler lütfen o videoyu izlesin.
00:54:01Çünkü teyze diyor ki birincisi Erdoğan gelirse işler düzelecek.
00:54:04Ulan Erdoğan nereye gelecek daha?
00:54:06Yani geleceği yer.
00:54:07Geldiği en büyük nokta zaten Türkiye'deki bütün kararları o veriyor.
00:54:11İnsanlar istifa bile edemiyorlar.
00:54:13İnsanlar yani aflarını rica ediyorlar Erdoğan'dan.
00:54:17O kadar kontrol ediyor ülkeyi yani.
00:54:19Diğer taraftan yani ekonomi...
00:54:22Pahalılığa muhalefet...
00:54:23CHP'den.
00:54:24Pahalılığa CHP'nin sebep olduğunu söylemek.
00:54:28Yani bu çarpmayla bölmeyi birbirine karıştırmaktan daha kötü bir hata.
00:54:32Yani ilkokul öğretmeninin demesi lazım ki...
00:54:34Bak! Kes! Konuşma! Sus! Önce öğren şunu!
00:54:38Bunu demesi lazım.
00:54:40Fakat demokrasi öyle bir rejim ki...
00:54:42Bu teyzeciğimizin vereceği oy da...
00:54:45Başka insanların hani...
00:54:47Biz bir sonraki beyefendinin söylediklerinden hareketle...
00:54:50Onun daha makul olduğunu düşünüyoruz.
00:54:52Onun vereceği oy birbirine eşit.
00:54:54Evet tabii ki böyle olması lazım ama...
00:54:56Demokrasinin görevi aynı zamanda insanları da eğitmek yani.
00:55:00O yüzden genel bir eğitim politikaları vardır.
00:55:04İnsanlar ilkokula gitmek zorundadır falan filan demokrasilerde.
00:55:08İşimiz zor.
00:55:10Neden zor?
00:55:11Çünkü toplumun çok önemli bir bölümü böyle efsunlanmış.
00:55:14Ben o beyefendinin söylediği kadar iyi niyette bakamıyorum.
00:55:17Bu sadece bir eğitimsel problem değil gibi gözüküyor.
00:55:19Ya da sadece medyayla alakalı bir problem değil gibi gözüküyor.
00:55:22Çünkü illa birinin size...
00:55:25Bak! Ateşe dokunma! Elin yanar! demesine gerek yok.
00:55:28Elinizi yaklaştırdığınızda ateşin ısısındaki artışı size o sinir uçlarındaki aldığınız impulsler beyninize iletir.
00:55:37Bilirsiniz ateşe yaklaşıyorum.
00:55:39Evet o gittikçe yaklaştıkça da çok acıyor.
00:55:41Dokunmayayım ben buna dersiniz yani.
00:55:43Kendi deneyiminizde illa birinin size bunu öğretmesine gerek yoktur.
00:55:47Bu beyefendi mesela aldığı eğitim ne bilmiyorum ama ekonomist değildir herhalde yani.
00:55:53Böyle ekonomi profesörü falan değil ama adam mantıklı konuşuyor.
00:55:56Teyze de mantıksız konuşuyor.
00:55:58Yani bu herhalde diyorum ben insanların düşünme yeteneklerine bir ket vurdular.
00:56:05Bunu sağladılar, bunu başardılar.
00:56:07Bunu da oluşturdukları imajla başarıyorlar.
00:56:10En önemlisi de dini meşruiyetle yani Erdoğan'a...
00:56:15Erdoğan'ın çok böyle doğaüstü gerçekten dini anlamda kutsiyet atfedilen bir lider olduğunu düşünüyorum ben Türkiye'de.
00:56:25Çok ciddi kesimler Erdoğan konusunda ve AKP konusunda böyle bir zihniyet içindeler.
00:56:30Çok tehlikeli yani.
00:56:32Öyle maalesef din çok kötü bir şekilde kullanılıyor ve medya çok kötü bir şekilde kullanılıyor.
00:56:39Devlet çok kötü bir şekilde kullanılıyor.
00:56:41Anadolu'da herkesin yani büyük çoğunluğun bunlar değer verdiği en çok değer verdiği şeyler.
00:56:47Yani din, devlet ikisi de yanlışları doğru.
00:56:53Doğruları yanlış göstermeye şu anda hizmet ediyor.
00:56:58İşte Diyanet İşleri Başkanlığı'na bakar mısın?
00:57:01Bu hafta gündeme gelen konulardan biri.
00:57:03Gitmiş insanlara kini nefreti söylüyor.
00:57:06Vatan haini olarak bilinen kişilere karşı kin ve nefretle dolu olun diyor.
00:57:13Demiyor ki vatan haini kavramı zaten konjonktürel bir şey.
00:57:18Sen bir din adamısın.
00:57:19Geçmişte kimleri kimleri vatan haini ilan ettiler.
00:57:22Yani bir dönem Menderes'i vatan haini ilan etmişlerdi.
00:57:25Sen niye bu konulara giriyorsun?
00:57:27Kim vatan haini ne demek yani?
00:57:29En vatansever insanlar vatan haini ilan edilmiştir Türkiye'de.
00:57:34İşte Mehmet Akif.
00:57:35Mehmet Akif Mısır'a gidip yaşamak zorunda kalmış.
00:57:41Kim bu? Vatanseverliğinden şüphe mi var?
00:57:44İstiklal Marşı'nın yazarı.
00:57:46Kurtuluş Savaşı'nda cephe cephe gidip insanları şeye teşvik etmiş.
00:57:50Kurtuluş Savaşı'na, milli mücadeleye teşvik etmiş bir insan.
00:57:53Ama bir dönem bir konjonktür değişmiş.
00:57:56Rejimle ters düşmüş ve vatan haini olmuş.
00:58:00Bir sürü örnekleri var.
00:58:02Yani şimdi dediğim gibi o teyzeye insan olarak dediğiniz gibi saygı duyuyorum.
00:58:08Fakat fikirlerine katılacak bir tarafı yok.
00:58:11Ama bunun sorunları var tabii.
00:58:13Onun üzerinde düşünmek durmak gerekiyor.
00:58:17Din, medya ve devlet maalesef çok berbat bir şekilde, pesbaye bir şekilde,
00:58:25geçmişte de belki böyle kullanılmıştı.
00:58:27Ama aynı toplumda işte böyle sağduyulu insanlar da var.
00:58:31Yani o beyefendinin değerlendirmesi gerçekten.
00:58:35Demek ki diyorum yani böyle umudu kesmeye toplumda çok kötü,
00:58:41hiçbir tane aklı başlı insan kalmadı falan diye bakmak doğru değil.
00:58:45Hala makul insanlar var.
00:58:46Onun bir güzel göstergelerinden biri de her şeye rağmen işte anketler yapılıyor.
00:58:51Yerel seçim var.
00:58:52Muhalefetin bu kadar beceriksine rağmen.
00:58:54Yani anayasayı takmayan, anayasa mahkemesine takmayan bir rejim var.
00:58:59İşte bir milletvekilini, milletvekilini düşürdüler değil mi?
00:59:02Anayasa mahkemesini iki kez katılmasına rağmen.
00:59:05Şimdi hala o CHP'li, İYİ Partili, ne bileyim başka milletvekilleri utanmadan o meclise gitmeye devam ediyorlar.
00:59:13Anayasa mahkemesinin iki üyesi yargıç şeyde, hapiste.
00:59:19Hala gidiyorlar.
00:59:20Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi karar vermiş.
00:59:22Ya kardeşim bu bankasyadır, şudur, bu saçmalıklar suç değil.
00:59:26On binlerce insan bundan dolayı hapiste.
00:59:29Hala utanmadan bu sistemin parçası olmaya devam ediyorlar.
00:59:33Fakat ona rağmen işte anketlerde hayret ediyorum buna.
00:59:37Aslında şaşılacak şey bu biliyor musun Zülfü Hocam?
00:59:39Mesela şimdi İstanbul seçiminde 5-6 anket var.
00:59:43Neredeyse hepsinde İmamoğlu önde görünüyor.
00:59:46Yani bu kadar kafa yıkamaya, bu kadar dinin kullanılmasına, bu kadar devletin bir siyasi partinin arka bahçesini getirmiş olmasına rağmen
00:59:55bu sağduyusunu koruyan insanlara gerçekten çok saygı duyuyorum.
01:00:00Onların sayısının artmasını diliyorum.
01:00:05Vaktimizi epey sınıra geldik hatta doldurduk bile.
01:00:09Şu şeyle ilgili, Ukrayna'da yaşanan dramla ilgili.
01:00:14Gazze'de yaşanan drama çok değinemedik.
01:00:16Gazze'de açlık var, kıtlık var.
01:00:21İnsanlar sıkışmış durumda.
01:00:232-3 milyon insan küçük bir refah denilen bir şehre sıkışmış.
01:00:29Oraya da bir operasyon yapması bekleniyor.
01:00:32Geçen bir Avrupa kanalında izledim.
01:00:36Diyor ki hayvan yemi yiyerek ayakta kalmaya çalışıyoruz.
01:00:39Bütün Birleşmiş Milletler kurumları SOS çağrısında bulunuyor.
01:00:46Yani felaket çağrısında bulunuyor.
01:00:48Bir şeyler yapılması lazım diye.
01:00:50Ona daha çok değinmek isterdim.
01:00:53Belki bir dahaki programımızda değinelim.
01:00:55Fakat bugün yıl dönümü olan Ukrayna'ya kısaca değinelim.
01:00:59Ukrayna'da ne oldu?
01:01:01Putin bir haftada gidip Ukrayna'da rejimi değiştireceğini, yönetimi değiştireceğini düşünüyordu.
01:01:08Fakat bunu başaramadı.
01:01:11Fakat Ukrayna'da bir zafer elde edemedi.
01:01:17Savaş böyle bir karşılıklı gerilim, karşılıklı yıpratma savaşına döndü.
01:01:24Önümüzdeki dönem için hem bu iki yılı nasıl değerlendiriyorsunuz Efe Hocam çok hızlıca?
01:01:29Hem de ne bekleniyor, ne bekliyorsunuz Ukrayna Rusya hattında?
01:01:38Şimdi dünya bir kırılma noktasında ve yeni bir soğuk savaş başladı.
01:01:42Bu yeni soğuk savaşın 1945 sonrası Almanya'sı Ukrayna.
01:01:481945'te bu soğuk savaşın ana hattını Almanya'nın ortasından geçen doğuyu ve batıyı birbirinden ayıran Berlin duvarı oluşturuyordu.
01:01:58Ve Almanya'nın diğer işte Doğu Almanya ve Batı Almanya olarak bölündüğü hat oluşturuyordu.
01:02:03Bugünkü soğuk savaşı da Ukrayna hattı oluşturuyor.
01:02:07Ve Ukrayna hattında şöyle bir özellik var.
01:02:09Savaş soğuk değil ama sınırlandırılmış bir üçüncü dünya savaşı gibi.
01:02:16Neden bunu özellikle söylüyorum?
01:02:18Bu savaşın yayılması dünyada bir üçüncü dünya savaşını tetikleyebilir.
01:02:23Bu savaşın Ukrayna içerisinde tutularak Ukrayna'nın mümkün olduğu kadar galibiyetiyle sonuçlandırılması
01:02:31veya mümkün olduğu kadar topraklarını korumasıyla sonuçlandırılması Batı açısından çok önemli.
01:02:37Ve demokratik dünya açısından çok önemli.
01:02:40Yani Batı deyince bazı insanlar da büyük bir alerji var.
01:02:43Diyorlar ki bu Efe çok batıcı.
01:02:46Niye sürekli Batı canım?
01:02:47Batı'nın da yaptığı bir sürü problemler yok mu?
01:02:50İnsan hayvanat bahçeleri kurmadılar mı?
01:02:52Sömürgecilik falan.
01:02:53Böyle olayları birbirine karıştırıyorlar.
01:02:55Nazi ideolojileri de Batı'dan çıkmadı mı canım falan.
01:02:59Bizim bahsettiğimiz olay demokratik hukukun üstünlüğüne dayanan o sistemin evrimleşmesi
01:03:05ve bu ister kabul edelim ister kabul etmeyelim Batı'da ortaya çıkmış bir şey.
01:03:09Ve oradan yayılmış bir şey.
01:03:11Bu ülkünün bu idealin kaybolmaması için dünyanın Ukrayna'da Rusya'yı durdurması çok önemli.
01:03:17Ukrayna bunu başardı.
01:03:20Yani evet çok büyük belki zaferleri elde edemedi ama Rusya'nın ilerlemesine çok ciddi anlamda da set çekti.
01:03:26Bunu tek başına mı yaptı? Hayır.
01:03:28İşte Amerika'dan Avrupa Birliği'nden Kanada'dan dünyanın bütün demokratik ülkelerinden çok ciddi destek aldı.
01:03:34Sadece manevi destek ve psikolojik destek değil askeri ve ekonomik destek de aldı.
01:03:40Devam da edecek.
01:03:42Ben şöyle görüyorum.
01:03:44Bu soğuk savaşın Ukrayna'da o sıcak savaş olayının Ukrayna'da sınırlı kalması
01:03:51ve yavaş yavaş sönümlendirilmesi çok önemli.
01:03:54Üçüncü Dünya Savaşı'nın önüne geçmek için.
01:03:57Yani iki yıldır çok büyük bir kahramanca mücadele eden bir Ukrayna halkı görüyorsunuz.
01:04:02Çok büyük acılar çektiler tabii ki. Bütün altyapıları yok edildi falan.
01:04:06Ama Rusya'nın da uğradığı zarar çok dikkate değer.
01:04:10Yani bugün Rusya gerçekten hem ekonomik olarak hem de uluslararası işbirliği açısından çok akamete uğramış durumda.
01:04:19Dolayısıyla ümit ediyoruz ki yakın dönemde bir neticelendirme olsun, bir barış anlaşması yapılsın
01:04:25ve üçüncü Dünya Savaşı'nın eşiğinden dönsün.
01:04:29Ama eğer öyle olmazsa yine işi Türkiye'ye bağlayıp şöyle bakmak lazım.
01:04:33Ukrayna'da Türkiye'nin aldığı pozisyon, Ukrayna-Rusya mücadelesinde çok yanlış.
01:04:39Neden? Çünkü Türkiye bugün Rusya'ya en çok destek olan ülkelerden bir tanesi.
01:04:45NATO üyesi olmasına rağmen NATO'nun almış olduğu hiçbir önleme,
01:04:49yani ekonomik yaptırım müeyde hiçbir önleme katılmadı.
01:04:52Bunların altını oymaya devam ediyor.
01:04:54Rusya milyonerleri Türkiye'ye kaçıyorlar.
01:04:57Başka ülkelere havayolu bağlantıları olmadığı için gidemiyorlarken
01:05:02Türkiye gibi ülkeler üzerinden, işte Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkeler üzerinden dünyaya açılabiliyorlar.
01:05:08Türkiye bu noktada kara paranın, o kara Rus mafya parasının aklandığı en önemli ülkelerden biri oldu.
01:05:15Bakın ki yani heyhat sadece Rusya değil,
01:05:18İsrail'e değindiniz ya, yani Gazze'deki açlık falan bundan bahsettik.
01:05:23Çok dramatiktir ve insani açıdan acilen destek olunması gerekir Gazze'deki halka.
01:05:30Fakat bunun bir başka boyutu var.
01:05:33İsrail'in ticari ilişkilerine baktığınız zaman,
01:05:36İsrail'e en fazla tarım ürünü satan ülkeler sıralamasında Türkiye birinci sırada.
01:05:42Yani Gazze Savaşı başladıktan sonra,
01:05:45İsrail'e en çok tarım ürünü hangi ülkelerden satılmış diye baktığınızda bir liste var.
01:05:505 ülke veya 5-6 ülke o listede var ama en tepede Türkiye var.
01:05:54En çok yani hacim olarak en çok tarım ürününün satıldığı,
01:05:58en çok tarım ürününün alındığı ülke Türkiye, İsrail perspektifinden.
01:06:04Bu ülkeler arasında başka Müslüman çoğunlukta,
01:06:06yani halkının çoğunluğu Müslüman olan ülkeler de var.
01:06:09Ve yani baktığınızda aynı ilkesizliği görüyorsunuz.
01:06:13Yani Rusya'ya destek olurken aynı ilkesizliği görüyorsunuz.
01:06:17İsrail konusundaki bir taraftan İsrail'e karşıymış gibi gözükürken,
01:06:22diğer taraftan hasır altından, bakın şeyi öğrenmiştik daha önceden değil mi?
01:06:27İşte silah, yedek parça vesaire bunların nakledildiğini,
01:06:30özellikle de iktidara yakın firmanın tarafından.
01:06:32Petrol, petrol sevkiyatı.
01:06:34Petrol, tabii sevkiyatların devam ettiğini, harıl harıl devam ettiğini daha önceden öğrenmiştik.
01:06:39Bu tarımla alakalı done yeni düştü sosyal medyaya.
01:06:44Yani daha 1-2 günlük bir hadisesi var.
01:06:46Dolayısıyla o da bunu tamamlayıcı etki yapıyor.
01:06:49Yani şöyle, halka başka konuşuyorlar ama duygusal sebepler,
01:06:54yani şöyle duygusal sebepler söz konusu olduğu zaman karşılarında hiç önemli değil.
01:06:59Yani kimin olduğunun önemli değil.
01:07:01Daha önceden IŞİD'le petrol ticareti yapan bir rejimden bahsediyoruz yani.
01:07:06Bunları tabii ki halka duyurmamız gerekir.
01:07:11Evet, bu iki yüzlülük çifte standart maalesef Türkiye'nin ve Erdoğan rejiminin standardı diyelim yani.
01:07:22Dün söylediğimiz gibi tersini yapmak da Erdoğan'ın bir standardı.
01:07:28Şahsen şöyle bir yerde duruyorum, savaş hiçbir zaman az ödülecek bir şey değil.
01:07:34Gerçekten çok da büyük bir dram.
01:07:36Keşke barış olsa fakat bir ülkede Rusya örneğinde komşu ülkeyi işgal ediyorsa
01:07:42buna karşı da alınması gereken tavır çok net.
01:07:45O işgale karşı, işgale uğrayanın, mazlumun yanında yer almak.
01:07:50Gerçekten Ukrayna halkı, Ukrayna yönetimi ve demokratik dünya bir tarih yazdı.
01:07:56Yani Putin'i böyle bir haftada Ukrayna'yı ortadan kaldırma, haritadan silme neredeyse.
01:08:02Ukrayna diye bir şey yok diye konuşmalar yaptı hatırlıyorsunuz Efe Hocam.
01:08:06Bu şeyini 70.000'den fazla insanını kaybederek Ukraynalılar dur dediler.
01:08:16Dünyada buna çok büyük destek verdi.
01:08:18Rusya çok büyük kaybı uğramış.
01:08:202700 hocam son gördüğüm rakamlara göre 2700 tankını kaybetmiş.
01:08:25Karadeniz filosunun üçte birini kaybetmiş.
01:08:28Rus ordusunun yani savaştan önce var olan Rus ordusunun neredeyse %90'ı gitmiş.
01:08:33300.000'den fazla insanın, 300.000'den fazla Rus askerinin öldüğü söyleniyor.
01:08:39İşte ekrana gelen bilgiye bakın.
01:08:414 milyon Ukraynalının evi ortadan kalkmış durumda.
01:08:45Milyonlarcası Avrupa'ya gitti.
01:08:48Erkeklerin yurt dışına çıkması Ukrayna'da yasaklanmış durumda.
01:08:52Savaşa katılmadıkları için.
01:08:55Bir tiyatro sanatçısından bir koca lider çıktığını gördük.
01:09:00Demir Zelenski gerçekten kaçacak denilen kişi.
01:09:06Tarihi bir insanlık ve liderlik örneği sergiledi.
01:09:14Gerçekten çok çok kıymetliydi bütün bunlar.
01:09:17Fakat savaşta böyle bir duraksama dönemi var.
01:09:21Keşke hiç olmasaydı dediğim gibi.
01:09:23Ama bu diktatörlüklerin ve tek adam rejimlerinin kendi ülkelerine,
01:09:28kendi halklarına ve komşulara ve insanlığa dünyaya maliyeti her zaman çok büyük.
01:09:35Hitler neler yaptı? Kaç milyona mal oldu? Stalin nelere mal oldu?
01:09:40Putin de şimdi maalesef onların yolunda giden biri.
01:09:44En büyük zararı da kendi halkına veriyor.
01:09:46Baksanıza 315.000 insan ölmüş.
01:09:50Geçen bir kasabayı ele geçirdiler.
01:09:52Bunu ele geçirebilmek için 9 aydır son en büyük başarısıymış deniliyor Rusya'nın.
01:09:5820.000 insanı kaybetmişler.
01:10:01Böyle bir şey gibi kan meydanı neredeyse.
01:10:07Sadece bir tek adam rejimi başarılı olması gerekiyor.
01:10:13Büyük bir fiyasko yaşamış durumda.
01:10:15Tek adam rejimleri gerçekten insanlar için, insanlık için, ülkeler için çok büyük bir zarar.
01:10:22Sadece bu açıdan bile bakılması bence çok kıymetli olur.
01:10:26Tüm tek adam rejimi heveslilerine ve onları destekleyen halklara duyurulur.
01:10:33Konuşacak çok şey var. Bir kısmını bir dahaki programımızda ele alalım.
01:10:43Değerli katkılarınız için, görüşleriniz için Efe Hocam çok çok teşekkür ediyorum.
01:10:48Bize ayırılan süreyi biraz aşmış olduk.
01:10:51Estağfurullah ben çok teşekkür ederim. Ne demek ben çok teşekkür ederim.
01:10:54Değerli izleyiciler sizlere de bizlere verdiğiniz her zamanki destek için çok çok teşekkür ediyorum.
01:11:00Gönülden bir destek bu.
01:11:02Görüyorsunuz yani gerçekleri ortaya koymak, onları değerlendirmek, onları doğru yorumlamak dışında herhangi bir hedefimiz yok.
01:11:11Ben Amerika'dan bu programa vaktimi ayırıyorum, katılıyorum.
01:11:16Efe Hoca Kanada'dan katılıyor.
01:11:19Öyle büyük bir kazancımız falan da yok.
01:11:23Fakat görüyorum ki programı izliyorsunuz, destek veriyorsunuz, yorumlar yapıyorsunuz.
01:11:29Sadece bizim değil bütün bu muhalif medyanın programlarını engellemek için bir ton çaba var.
01:11:36Türkiye'deki medyayı susturmak için çaba olduğu gibi.
01:11:39Yurt dışındaki medyayı muhalif kesimlerin ağzını kapatmak için de çok büyük çaba var.
01:11:47Bunlara rağmen destekleriniz çok çok önemli.
01:11:51Mümkünse daha fazla destek verin istiyorum.
01:11:54Çünkü demokrasi ve hukuk mücadelesi sadece Abdülhamit Birici'nin, Mehmet Efe Çaman'ın, Adem Yavuz Arslan'ın ya da işte ne bileyim Mehmet Baransu'nun meselesi değil.
01:12:05Hepimizin ortak meselesi.
01:12:07Yani millet olarak, halk olarak hepimizin ortak meselesi.
01:12:10Ve bu işi çözeceksek hep beraber çözeceğiz.
01:12:13Demokrasi ve hukuk mücadelesine her platformda, her imkanda devam ediyorum.
01:12:19Destekleriniz için teşekkür ediyorum.
01:12:21Daha çok da desteklerinizi her zeminde bekliyoruz.
01:12:25Yeni bir yayında, yeni bir kum saatinde görüşmek üzere.
01:12:28Hoşçakalın.