Zamana yolculuk: 15 yeni mezar gün yüzüne çıkarıldı
Bitlis'in Ahlat ilçesinde yer alan Selçuklu Meydan Mezarlığı'nda gerçekleştirilen restorasyon çalışmaları sonucunda, 1. Dünya Savaşı sırasında tahrip olmuş 80 mezar taşı yenilendi. Ayrıca, kazılarda 15 yeni mezar da gün yüzüne çıkarıldı.
Category
🗞
NewsTranscript
00:00Onlar, dolusu yatak yatağı,
00:08bir üçgen ve bir oda gibi
00:16hükmetler üzerinde shotktur.
00:24Şurayı bitirelim.
00:41Bu tarafa açma. Bak bu tarafa zaten
00:547 sene boyunca olmuş.
01:07Şu üçgenleri daha önce görmüşüm ama ortadaki şey
01:11motifini ilk defa görüyorum.
01:14Doğrudur.
01:20Birinci Dünya Savaşı sırasında burada yol açılmış ve o yol
01:25açımı sırasında da çok büyük tahribat meydana gelmiş. Bunlara
01:29müdahale tekrar kısmen devam edecek. Arkada daha önce kızısı
01:33yapılmış bir üçüncü akıtımız vardı grup halinde burada. Yan
01:37yana duran. Oraya da konservasyon işlemi uyguladık ve
01:41sağlam hale getirdik.
01:44Evet.
02:01Kamera çekmedi.
02:05Yirmi dört yılı kazı çalışmalarında yüzey toprağı
02:15alındıktan sonra kısmen sekiz on kadar çocuk mezarı da ortaya
02:22çekti. Başlattığımız çalışmaların ilki mezarlığın
02:26hem ziyaretçileri açık tutulması için otların temizliği
02:31hem yangın ııı tehlikesini ortadan kaldırmaya yönelik
02:35çalışmalar oldu. Ama bunun haricinde iki bin yirmi ikide
02:39başlattığımız ııı deredeki çalışma devam ediyor. Burada ııı
02:45Birinci Dünya Savaşı'nda açıldığı söylenen ııı ve uzun
02:50yıllar ııı boyunca da kullanılan Ahlat Tatvan yolu ııı yapımı
02:55sırasında çok büyük bir tahribat meydana gelmişti. Bu
02:58tahribatı ııı rehabilite etmeye yönelik çalışmalarımızı
03:03inşallah bu sene sonlandıracağız.
03:13Şu tarafa biraz destek vereyim kalksın. Çünkü zemin çok şey
03:18değil, sağlam değil. Önemli yol katlettik. Burada ııı yaklaşık
03:23seksen ııı mezar taşının ııı restorasyonunu gerçekleştirdik.
03:29Iıı on beş kadar da yeni mezar taşı. Yüzey toprağını
03:33aldıktan sonra ortaya çıktı. Onlara da müdahale ettik
03:36gerekli. Müdahaleyi yaptık ve ııı restorasyonu bazen
03:41gerçekleştirdik ama onun ötesinde ııı kazıya
03:46başladığımızda çok ııı acil durum arz eden ııı noktalar
03:51vardı. Iıı o noktalarda hem restorasyon hem konservasyon
03:56çalışması gerçekleştirdik. Bu bağlamda üç tane akıta müdahale
04:01ettik. Iıı iki tanesinde restorasyon daha önce kızısı
04:05yapılmış bir ııı akıtta da konservasyon yani ııı
04:10sağlamlaştırma işlemi gerçekleştirdik. Iıı bu ııı yeni
04:16seksene yakın ııı taşa müdahale etmiştik. Bunların yaklaşık on
04:20beş tanesi kırıktı. Iıı o kırıklara ııı hem yapıştırma
04:26birleştirme işlemi gerçekleştirdik hem özgün
04:29yerlerine yerleştirerek ııı çok daha sağlam olmasını sağlamaya
04:33çalıştık.
04:40Dere olarak tabir ettiğimiz ııı yol güzergahını ki bu yol
04:44güzergahı yaklaşık dört yüz yetmiş metre uzunluğunda bir ııı
04:48yol. Yaklaşık on metre de genişliğe sahip bir alan. Iıı
04:53bunların tamamı bu bölgeden ııı idi. Ve ııı kısmen ııı işte
04:59yamaçlara yığılmış, devrilmiş, toprak altında kalmış bu seksen
05:05mezara biz bu sene müdahale ettik. Ama bunun ötesinde
05:09yaklaşık iki dönümlük arazide de düzeltme zemin ııı düzeltme
05:14işlemi ııı gerçekleştirildi.
05:22Bakanlığımızın yeni başlattığı projeler var. O projeler
05:27kapsamında biz dört yıl içerisinde ııı Selçuklu Meydan
05:32Mezarlığı'nın her alanına müdahale ederek çalışma
05:36çalışma gerçekleştirmek ve mezarlığı tamamen ziyarete açık
05:40hale getirmek istiyoruz. Iıı bu bağlımda proje kapsamında da
05:45bütün mezar taşlarına müdahale edeceğiz. Yüzey toprağın sonra
05:51ortaya çıkan yeni mezarları da özgün durumlarını kavuşturacağız
05:55ve böylece mezarlıktaki çalışma tamamen ııı nihayete ermiş
06:00olacak.
06:07Iıı iki bin yirmi üç çalışmalarında yaklaşık seksen
06:13yeni mezar tespit etmiştik. Yüzey toprağını aldıktan sonra
06:17bu seneki çalışmalarda da on beş kadar ııı yeni mezar
06:22ortaya çıktı ki bunların ııı sekiz tanesi çocuk mezarı ııı
06:26çalışmalar devam ettikçe bunlar ııı tabii ki tekrar
06:31karşımıza çıkacak. Yer altı oda mezarlarından bir tanesi ııı
06:36yanda üç dörtlüsü sağlam bir akıtımız daha var. Iıı tonoz
06:40örtüsüyle biz bu sene restore ettik.
06:46Bunun ötesinde bizim Şahideli Sandukalı mezarlarla birlikte
06:51alanda ııı yüz seksene yakın bir de yer altı oda mezarı var. Bu
06:58yer altı oda mezarlarının hemen hemen tamamında üst örtü
07:02tamamen yıkılmış. Iıı ve kalıntılardan bunların tonoz
07:06örtülü olduğunu ııı biliyoruz, öğreniyoruz. Iıı arkanda
07:11gördüğünüz tonozlu yapı da bunların ünik örneklerinden bir
07:15tanesi. Aslında burada yan yana üç tane akıt var. Yer altı oda
07:20mezarı var. Iıı eskiden burası Harebe Dere diye bilinirdi.
07:25Şimdi artık ııı yeşilliğiyle falan ııı herkesin selfie
07:30çektiği bir yer haline geldi. Bu da bizi çok mutlu ediyor.
07:33Mezarların restorasyonu gerçekleştikçe burası çok daha
07:37güzel hale geliyor.