Bir Milletin Küllerinden Doğuşu: Atatürk'ün Mirası
Kanalıma üye olmak için http://wedia.link/KaanUnsalAlphanKATIL linkine tıklayabilirsiniz.
Müzik:
Ender Güney https://www.youtube.com/channel/UCHEioEoqyFPsOiW8CepDaYg
Kapak Tasarımı: Ramazan Kaba https://www.behance.net/ramazankaba
Kardeş kanallarım:
Mirage Serap Yılmaz https://www.youtube.com/channel/UCRzQKQkZPnUvh9uB60W58bQ
Mesart: https://www.youtube.com/channel/UCf_7KxOeL24quiF6CX3LtCA
"Mucize diye bir şey yoktur, sadece biz evreni çok az biliyoruz..."
Kaan Ünsal Alphan YouTube Kanalına Hoş Geldiniz. Birbirinden özel içeriklerimizden haberdar olmak için http://wedia.link/kaanunsalalphan linke tıklayarak abone olabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan'ı Facebook'tan takip etmek için: https://www.facebook.com/kagan.alphan linke tıklayabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan'ı Instagram'dan takip etmek için:
https://www.instagram.com/kaanunsalalphan/?hl=tr linke tıklayabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphanı Twitter'dan takip etmek için: https://twitter.com/KaanUnsalAlphan linke tıklayabilirsiniz.
Bunlar da hoşunuza gidebilir;
Tüm belgesellerimizi izlemek için http://wedia.link/7YDX7 linkine tıklayabilirsiniz.
Şiir ve hikayeleri izlemek için http://wedia.link/JSqvG linkine tıklayabilirsiniz.
Podcastleri izlemek için http://wedia.link/wP3Wo linkine tıklayabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan videolarını izlemek için http://wedia.link/le5D1 linkine tıklayabilirsiniz.
Sesli Anlatım videolarını izlemek için http://wedia.link/NALHz linkine tıklayabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan Kanalı
Gerçeğin peşinde; varlığın tüm bilinmeyenlerini, gün yüzüne çıkmaya çalışan hakikati, hasır altı edilmiş fenomenleri, gizemli olayları, belge, bilgi ve tanıklarıyla ortaya çıkarmaya çalıştığımız belgesellerimizle tarihe not düşüyoruz.
#KaanÜnsalAlphan #atatürk #cumhuriyet
Müzik:
Ender Güney https://www.youtube.com/channel/UCHEioEoqyFPsOiW8CepDaYg
Kapak Tasarımı: Ramazan Kaba https://www.behance.net/ramazankaba
Kardeş kanallarım:
Mirage Serap Yılmaz https://www.youtube.com/channel/UCRzQKQkZPnUvh9uB60W58bQ
Mesart: https://www.youtube.com/channel/UCf_7KxOeL24quiF6CX3LtCA
"Mucize diye bir şey yoktur, sadece biz evreni çok az biliyoruz..."
Kaan Ünsal Alphan YouTube Kanalına Hoş Geldiniz. Birbirinden özel içeriklerimizden haberdar olmak için http://wedia.link/kaanunsalalphan linke tıklayarak abone olabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan'ı Facebook'tan takip etmek için: https://www.facebook.com/kagan.alphan linke tıklayabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan'ı Instagram'dan takip etmek için:
https://www.instagram.com/kaanunsalalphan/?hl=tr linke tıklayabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphanı Twitter'dan takip etmek için: https://twitter.com/KaanUnsalAlphan linke tıklayabilirsiniz.
Bunlar da hoşunuza gidebilir;
Tüm belgesellerimizi izlemek için http://wedia.link/7YDX7 linkine tıklayabilirsiniz.
Şiir ve hikayeleri izlemek için http://wedia.link/JSqvG linkine tıklayabilirsiniz.
Podcastleri izlemek için http://wedia.link/wP3Wo linkine tıklayabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan videolarını izlemek için http://wedia.link/le5D1 linkine tıklayabilirsiniz.
Sesli Anlatım videolarını izlemek için http://wedia.link/NALHz linkine tıklayabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan Kanalı
Gerçeğin peşinde; varlığın tüm bilinmeyenlerini, gün yüzüne çıkmaya çalışan hakikati, hasır altı edilmiş fenomenleri, gizemli olayları, belge, bilgi ve tanıklarıyla ortaya çıkarmaya çalıştığımız belgesellerimizle tarihe not düşüyoruz.
#KaanÜnsalAlphan #atatürk #cumhuriyet
Category
🎥
Short filmTranscript
00:00Astronotlar geminin yakınlığında anlaşılmaz ve açıklanamaz birşeyler anlatan erbe yani alman ırksal araştırma ve eğitim yaklaşık 3500 yıl önce altın çağını yaşamış antik sesler çığlıklara, kurumalara ve telgraf bildirim sesleri vardır.
00:20Dünya tarihinin en korkunç seri katiliyle karşılaşmış ilk olarak koridorda 5-6 hafta sonra kameralar için İ-Gordiyan doğru yöne çıkıyor.
00:30KGB su gibidir, bulunduğu ortama okunarak insanın zamanda yorgunluk yapması meselesinin çözülebilir bir mesele olduğu iddiasını diyorlar.
00:50Tarih 29 Ekim 1923'tü. O gün Türkiye'nin kalbinde milli bir rüya gerçek oldu.
01:15Savaşın yorgunluğu ve yoksulluğun ağırlığına rağmen umutlar gökyüzüne yükseldi.
01:21O an Atatürk'ün önderliğinde bağımsızlık ateşiyle yana yana kül olmuş bir milletin küllerinden yeniden doğduğu, şanlı direnişinin taçlandığı andı.
01:32Eller, kalpler, umutlar birleşmiş ve Türkiye Cumhuriyeti'ni doğurmuştu.
01:51O akşam 28 Ekim 1923'ü 29 Ekim'e bağlayan gecenin sessizliği Çankaya Köşkü'nün zarif odalarını sarmıştı.
02:00Mum ışığında parlayan ocak odanın duvarlarına hafifçe titrek gölgeler yansıtıyordu.
02:07Mustafa Kemal Paşa dostlarıyla toplanmıştı.
02:10Işığa odaklanmış o masmavi gözleri bir devrimin ışığında olmanın bilinciyle kararlılıkla parlıyordu.
02:18Bıçağını eline aldı, doğruldu ve derin bir nefes aldı.
02:23Sonra tabağına hafifçe vurarak söze başladı.
02:27''Efendiler'' dedi tek tek odadaki herkesin gözlerine bakarak.
02:31Arkadaşları heyecan ve umutla karışık bir ifadeyle ona odaklandılar.
02:36O an masadaki herkes tarihi bir anın eşiğinde olduğunu anlamıştı.
02:42''Efendiler, yarın Cumhuriyeti ilan edeceğiz.''
02:47Sözleri odada yankılandı ve bir anlığına odayı dolduran sessizliği bozdu.
02:52Şaşkınlık içinde kalanlar bu sözlerin yankısıyla uyanmış gibiydi.
02:57Bir an öncekine göre daha kararlı bir şekilde devam etti Mustafa Kemal.
03:02''Türkiye Devleti'nin hükümet şekli Cumhuriyettir.
03:05Bu değişikliği yarınki meclis toplantımızda yapacağız.
03:08Hazırlıklarımızı bir kez daha gözden geçirmeliyiz.''
03:14Mustafa Kemal Paşa'nın gözlerinde geleceğe dair büyük bir umut vardı.
03:19Yıllar boyunca taşıdığı ideal nihayet gerçekleşiyordu.
03:24O gece sadece bir devrimin değil, bir ulusun uyanışının başlangıcıydı.
03:30Tarihin akışı sessiz odada yazılan bu sözlerle yön değiştiriyordu.
03:36Bir millet yeni bir çağın kapılarını açıyordu.
03:50O dönemin esrarını yansıtan bu belge, geçmişin tozlu sayfalarından bir hikaye taşıyor.
03:5719 Mayıs 1919 öncesinde Mustafa Kemal Paşa'nın iç dünyasında yankılanan fikirler,
04:03sessiz bir okyanus gibi derin ve bilinmezdi.
04:07Padişahlığın sona erdirilmesi gibi büyük bir değişiklikten bahsetmemekte kararlıydı.
04:13Ancak bu sessizliğin altında canından çok sevdiği milletini,
04:17vatanında canından çok sevdiği milletinin geleceğine dair hayaller kuruyordu.
04:2322 Haziran 1919 tarihli Amasya Genelgesi,
04:27Türk milletinin çıkmaz bir yoldan kurtuluşunun belgesiydi.
04:32Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehlikededir sözleri basit bir ifade değildi.
04:38Bu ifade milli egemenliğin kutsal bir ilke olduğunu vurgulayarak,
04:42Türk milletinin özgürlük ateşini yakmıştı.
04:46Amasya Genelgesi'nde öne çıkan milli egemenlik ilkesi,
04:50aynı zamanda milletin kendi kaderini belirleme iradesinin yüksekten duyurulmasıydı.
04:56Bu ilke, milletin yeniden doğuşunu müjdeliyor,
04:59tarih boyunca kaybedilen gücünü ve onurunu yeniden kazanma arzusunu dile getiriyordu.
05:05Bu metinler o günlerin kararlılığını ve inancını hatırlatıyor bize.
05:09Bir millet kendi geleceğini şekillendirme arzusuyla göğsünü gere gere ilerlemekteydi.
05:16Geçmiş bugünün temelini oluştururken, geleceğe dair de umut dolu bir mesaj taşıyor.
05:22Umutsuzluk içinde bile bir milletin iradesi dünyayı değiştirebilir, tarih yazabilir.
05:2919. yüzyılın ortalarında Osmanlı İmparatorluğu büyük bir dönüm noktasına gelmişti.
05:35Tanzimat fermanı ve İslahat fermanı gibi reformlarla birlikte,
05:39halkın yönetime daha fazla katılımını sağlamayı hedefleyen bir dönem başlamıştı.
05:44Meşrutiyet de ülke yönetiminde halkın temsilini sağlamayı amaçlıyordu.
05:49Ancak bu süreçte halkın temsilini sağlamaya başlamaya başlamıştı.
05:53Meşrutiyet de ülke yönetiminde halkın temsilini sağlamayı amaçlıyordu.
05:57Ancak bu süreçte pek çok zorlukla karşılaşıldı.
06:01Bazı dönemlerde meşrutiyet ilan edilse de istikrarsız siyasi ortam ve askeri müdahaleler bu yeniliği engelledi.
06:09Siyasi çekişmeler ve etnik gerilimler de durumu daha da zorlaştırdı.
06:161. Dünya Savaşı'nın ardından Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşüyle başlayan süreçte,
06:21Mustafa Kemal Paşa liderliğinde ulusal mücadele hareketi başlatıldı.
06:26Bu dönemde yönetimde halk iradesinin egemen olacağı açıkça ilan edildi.
06:31Erzurum Kongresi'nin ardından 23 Temmuz 1919'da yayınlanan bildiri de
06:36''Ulusal kuvvetleri etken ve ulusal iradeyi egemen kılmak esastır'' kararı bu yeni yönetim anlayışını gösteriyordu.
06:44Milli iradeyi temsil edecek olan Büyük Millet Meclisi,
06:47İstanbul'un işgal edilmesiyle birlikte 23 Nisan 1920'de Ankara'da toplandı.
06:53Meclis 20 Ocak 1921'de kabul ettiği,
06:56''Teşkilat-ı Esasiye Kanunu''yla egemenliğin Türk milletine ait olduğunu ilan etti.
07:02Mevcut anayasa ulusal iradenin Türk ulusuna ait olduğunu doğrulamış,
07:06ancak devletin yönetim şekli ve başkenti hakkında kesin bir karar vermemişti.
07:12Bu dönemde Mustafa Kemal Paşa'nın Cumhuriyet'in ilanı üzerine görüşmeler yapmasıyla
07:16Türkiye Cumhuriyeti'nin doğuşu için hazırlıklar başladı.
07:2213 Ekim 1923'te Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kabul edilen yasayla Ankara, devletin başkenti ilan edildi.
07:31Bu yasa İstanbul ile Ankara arasındaki başkent tartışmalarına son vererek
07:35Cumhuriyet'in ilanına bir adım daha yaklaşıldığını gösteriyordu.
07:40Bu süreç Türkiye'nin modernleşme ve demokratikleşme yolundaki önemli adımlarından biriydi.
07:46Bu dönemde alınan kararlar Türkiye Cumhuriyeti'nin temellerini oluşturdu ve ülkenin geleceğini şekillendirdi.
07:54Bu süreçte ikinci ordu müfettişliğine getirilen Ali Fuat Paşa,
07:58meclis ikinci reisliği görevinden ayrılmış ve istifasını mecliste okutmuştu.
08:03Aynı gün dahiliye vekilliğinden istifa eden Ali Fethi Bey, boşalan pozisyonlar için aday gösterilmişti.
08:11Ancak Mustafa Kemal Paşa, halk fırkası grubunun tercihini beğenmemiş
08:15ve bu durum bir hükümet krizine yol açmıştı.
08:18İcra vekilleri heyetinin istifasını talep eden Mustafa Kemal Paşa, hükümet krizini yönetmeye başlamıştı.
08:25Ancak ordu önemli görüldüğü için Erkan-ı Harbiye-i Umumiye vekili olan Fevzi Paşa görevini bırakmamıştı.
08:32Sonuç olarak yeni bir hükümet kurma girişimleri sonuçsuz kalmıştı
08:36ve Mustafa Kemal Paşa'nın devrimci düşünceleri doğrultusunda
08:39Cumhuriyet'in ilanıyla vekillerin seçim usulü değişmişti.
08:46HÜKÜMET KRIZİ
08:5329 Ekim 1923 tarihinde Türkiye'de yaşanan hükümet krizinin ardından
08:58Mustafa Kemal Paşa liderliğindeki halk fırkası idare heyeti Cumhuriyet'in ilanına karar verdi.
09:05Anayasanın ilk maddesiyle Türkiye Devleti'nin hükümet şekli Cumhuriyet olarak belirlendi.
09:11Yeni yönetim modelinde cumhurbaşkanı meclis üyeleri arasından bir seçim dönemi için seçilecek
09:16ve gerektiğinde meclise ve icra vekilleri heyetine başkanlık edebilecekti.
09:21Ayrıca cumhurbaşkanı tarafından seçilecek başbakan kendi belirlediği vekillerle bir kabine oluşturacak
09:27ve meclisten güven oyu alarak göreve başlayacaktı.
09:3129 Ekim'de kabul edilen anayasa değişiklikleriyle
09:34Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı olarak Mustafa Kemal Paşa seçildi
09:39ve ardından İsmet Paşa liderliğindeki kabine meclisin tam desteğiyle güven oyu aldı.
09:45Bu şekilde Cumhuriyet dönemi resmen başlamış oldu.
09:53Ardından Türkiye Büyük Millet Meclisi anayasa değişikliğini kabul etti.
09:59Bu değişiklik de bütün mebusların kabul oyuyla gerçekleşti.
10:03Ancak ilanın hızlı bir şekilde yapıldığına dair eleştiriler ortaya çıktı.
10:08Eleştiriler özellikle İstanbul'daki gazeteler ve gazeteci Velid Ebu Ziya tarafından dile getirildi.
10:15Velid Ebu Ziya Cumhuriyet'in halkın hazır olmadığı otoriter bir yönetim için kullanıldığını iddia etti
10:21ve ilanın aceleye getirildiğini savundu.
10:24Ancak Cumhuriyet'in ilanı önceden planlanmış bir hedefti ve Mustafa Kemal Paşa'nın zihninde belirlenmişti.
10:31Bu hedef Fransız devriminden etkilenen Mustafa Kemal Paşa'nın cumhuriyetçi düşünceleriyle şekillenmişti.
10:38Jean-Jacques Rousseau gibi düşünce liderlerinden etkilenen Mustafa Kemal Paşa,
10:42cumhuriyeti bireyler için özgürlükçü, toplum için ise cumhuriyetçi bir anlayış olarak benimsemişti.
10:49Cumhuriyetin ilanı önceden kamuoyunda tartışılan bir konuydu.
10:54Mustafa Kemal Paşa bir ay kadar önce bir mülakat yaparak Cumhuriyet'e dair net bilgiler vermişti.
11:00Bu mülakatta Türkiye Cumhuriyeti'nin başkentinin Ankara olduğu ve ülkenin adının Türkiye Cumhuriyeti olacağını ilan etmişti.
11:08Bu nedenle de Cumhuriyet'in ilanı beklenmedik bir gelişme olarak değil,
11:12önceden planlanmış ve kamuoyuna duyurulmuş bir karar olarak gerçekleşmişti.
11:19Latinceden türetilmiş olan Cumhuriyet, Arapçada cumhur kelimesinden dilimize geçmiştir.
11:24Ki bu kelime halk ya da ahali anlamına gelir.
11:28Ancak zaman içinde bu kelime siyasi bir içerik kazanarak bir devlet ve hükümet biçimini tanımlayan bir terime dönüşmüştür.
11:35Cumhuriyet egemenliğin ulusal halka ait olmasını öngörür.
11:40Halkın seçtiği temsilciler aracılığıyla yönetilir.
11:44Bu sistem her bireyin yasa karşısında eşit olduğu ve devlet yönetimine katılma hakkına sahip olduğu bir düzeni simgeler.
11:521789 Fransız devriminden sonra yaygınlaşmaya başlayan Cumhuriyet sistemi Osmanlı İmparatorluğu döneminde pek etkili olmamıştır.
12:01Ancak yeni Osmanlılar olarak adlandırılan reformist bir grup Osmanlı İmparatorluğu'nda Cumhuriyet düşüncesini benimsemeye başlamıştır.
12:09Namık Kemal gibi düşünürler bu sistemin Osmanlı toplumuna uygun olmadığını düşünseler de,
12:14ikinci meşrutiyet döneminde Cumhuriyet düşüncesinin cılız da olsa yeşermesine katkıda bulunmuşlardır.
12:22Bu atmosfer içinde yetişen Mustafa Kemal, mutlak ya da meşruti yönetimlerin ülke sorunlarını çözemeyeceğini anlamıştı.
12:30Bu nedenle devletin temelini Cumhuriyet ilkelerine göre hazırlamak gerektiğini savunuyordu.
12:36Amasya'da milletin bağımsızlığını, milletin azim ve kararının kurtaracağını ifade etmiş,
12:41bu nedenle halkın temsilcilerinin görüşlerini almak amacıyla Sivas'ta bir kongre yapılacağını belirtmişti.
12:48Erzurum kongresinde de milli güçleri etkin kılan ve ulusal iradeyi egemen kılan kararın alınmasını sağlamıştı.
12:56Mustafa Kemal Paşa Erzurum'da bulunduğu sırada Mazhar Müfit Bey'e,
13:00zaferden sonraki hükümet şeklinin Cumhuriyet olacağını söylemişti.
13:05Ancak ne kendi arkadaşları ne de toplum henüz Cumhuriyet sistemine tam olarak alışmış değillerdi.
13:11Bu nedenle Atatürk bu düşüncesini bir süre daha gizli tuttu.
13:16Anadolu'da milli mücadele örgütlenirken İstanbul'daki bazı deneyimli devlet adamları Cumhuriyet'in geleceğini sezmeye başlamışlardı.
13:24The Times gazetesi Sivas kongresini Sivas'taki Anadolu Cumhuriyeti olarak nitelendirmişti.
13:3223 Nisan 1920'de Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılmasıyla birlikte Türk ulusunun hayatında yeni bir dönem başlamıştı.
13:41Halkın temsilcilerinden oluşan meclis ülkenin kaderini belirlemek için çalışırken temel yasaları da hazırlıyordu.
13:48Az önce de söylediğimiz gibi 20 Ocak 1921'de kabul edilen Teşkilat-ı Esasiye Kanunu ile egemenliğin kayıtsız şartsız millete ait olduğu ilan edilmişti.
13:59Bir süre sonra da geleneksel Osmanlı sisteminin temel dayanağı olan saltanat 1 Kasım 1922'de kaldırılmıştı.
14:07Padişahsız bir dönem başlamış ve resmi olarak isimlendirilmemiş bir Cumhuriyet sistemi oluşmuştu.
14:14Mustafa Kemal Paşa bu durumu şu şekilde açıklamıştı.
14:18Saltanat döneminden Cumhuriyet dönemine geçebilmek için herkesin bildiği gibi bir geçiş dönemi yaşadık.
14:24Bu dönemde iki fikir ve iki görüş durmaksızın birbiriyle mücadele etti.
14:29O fikirlerden biri saltanatın sürdürülmesiydi.
14:33Bu fikrin taraftarları belliydi.
14:35Diğer fikir saltanat yönetimine son vererek Cumhuriyet yönetimi kurmaktı.
14:40Bu bizim fikrimizdi.
14:41Biz fikrimizi söylemekte sakınca görüyorduk.
14:45Ancak görüşümüzün uygulama yeteneğini saklı tutup saltanat taraftarlarının fikirlerini uygulama alanından uzaklaştırmak mecburiyetindeydik.
14:54Yeni yasalar yapıldıkça özellikle anayasa yapılırken saltanat taraftarları Padişah ve halifenin hak ve yetkilerinin belirtilmesinde ısrar ederlerdi.
15:04Biz bunun zamanı gelmediğini veya gerek olmadığını bildirerek o yönü söylemeden geçmekte yarar görüyorduk.
15:11Devlet idaresini Cumhuriyet'ten söz etmeden milli egemenlik esasları çerçevesinde ve her an Cumhuriyet'e doğru yürüyecek bir şekilde biçimlendirmeye çalışıyorduk.
15:33Milli mücadelenin kahramanları o akşam karanlık gökyüzünde yıldızların titrediği bir gecede buluştular.
15:41Mustafa Kemal o gece adeta tarihle dans ediyordu.
15:45Kalbindeki ateş ülkesini çağdaş dünyanın ışığında yükseltme arzusuyla yanıyordu.
15:52Ve o an geldi.
15:54Türkiye Cumhuriyet'in güçlü kollarında yeniden doğuyordu.
15:591923 yılının 28 Ekim günü Türkiye'nin tarihinde unutulmaz bir dönemeci simgeler.
16:05O akşam Çankaya Köşkü'nde Mustafa Kemal en güvendiği isimlere tarihi bir açıklama yapar.
16:12Ancak bu açıklama sadece heyecan verici değil aynı zamanda hüzünlüdür.
16:17Bu önemli günde ülkenin dönüşümüne yakışır bir şekilde hazırlıklar yapılmalıydı.
16:23Ancak öyle olmamıştı.
16:2629 Ekim 1923 günü sokaklar bayraklarla donatılamaz mıydı?
16:32Yabancı devlet adamlarıyla büyük kutlamalar yapılamaz mıydı?
16:37Bu tür hazırlıklar yapılamamıştır çünkü Milli Mücadelenin lideri olan Mustafa Kemal'e yakın isimler Cumhuriyet'e karşı çıkmaktaydı.
16:46Rauf Orbay, Kazım Karabekir, Ali Fuat Cebesoy ve Refet Bele gibi büyük komutanlar İstiklal Savaşı'nda önemli roller oynamışlardı.
16:55Ancak onlar artık devletin padişaha teslim edilmesini savunuyorlardı.
16:59Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde bu komutanların etkisi altında olan milletvekilleri ikinci grup olarak bilinir ve Mustafa Kemal'e karşı yoğun bir muhalefet yürütürlerdi.
17:10Cumhuriyet rejimi konusunda mecliste bir mutabakat yoktu.
17:14Ancak Mustafa Kemal gibi bir lider için geri adım atmak söz konusu değildi.
17:19Onun kafasında Cumhuriyet fikri yıllardır vardı ve bunu zamanı geldiğinde gerçekleştirmek istiyordu.
17:26Cesur devrimci Cumhuriyet'in zamanı geldiğinde geleceğini biliyordu.
17:42Lozan Antlaşması'nın hemen ardından yaşanan hükümet krizi Cumhuriyet'in doğmasına zemin hazırladı.
17:48Mustafa Kemal istifaların ardından Fethi Okyar'ı başbakanlık görevine getirdi ve ardından bütün bakanların istifasını istedi.
17:59Bu taktiksel hamle Cumhuriyet'in ilanı için bir fırsat yarattı.
18:03Ancak bu süreçte ülkenin içinde bulunduğu zorlu koşullar ve iş muhalefet Cumhuriyet'in ilanını kutlamak için yapılan büyük yetkinliklere izin vermedi.
18:13Yol arkadaşlarının Cumhuriyet'in ilanına verdiği tepkiler özellikle Kazım Karabekir Paşa'nın durumuyla önem kazanıyordu.
18:21Karabekir Paşa Cumhuriyet'in ilan edilmesinden önce Mustafa Kemal Paşa'ya bir telgraf göndermişti.
18:27Bu telgrafta Müdafaa-yı Hukuk Cemiyeti Erzurum Şubesi'nin itirazlarını dile getiren Kazım Karabekir Paşa,
18:34hilafet ve saltanatın kaldırılarak Cumhuriyet'e geçilmesine karşı çıkıyordu.
18:39Ona göre böyle bir değişiklik ülkede bir kargaşaya yol açabilirdi.
18:49Karabekir Paşa, Mustafa Kemal Paşa'nın siyasi grup ve fırkalara karşı tarafsız bir pozisyonda kalması gerektiğini savunuyordu.
18:57Ancak Cumhuriyet'in ilanı sırasında Karabekir Paşa bu süreçten dışlanmış hissetti ve tepkisini gösterdi.
19:04Karabekir Paşa, Cumhuriyet'in ilanının Mustafa Kemal Paşa'nın eski arkadaşlarına başvurmadan dikte ettirilmesi olarak gördü.
19:12Ona göre Mustafa Kemal Paşa, muzaffer bir başkumandan olarak artık eski arkadaşlarının rakipleri olabileceği endişesiyle suni şahsiyetler icat etmeye başlamıştı.
19:22Bu nedenle eski arkadaşlarını kötülemek suretiyle Cumhuriyet'i dikte ettirdi.
19:26Karabekir Paşa'nın tepkisi Cumhuriyet'in ilanının yol arkadaşları arasında nasıl bir ayrılık yarattığını ve Mustafa Kemal Paşa'nın liderliği konusunda yaşanan çekişmeleri gösteren önemli bir örnek olarak değerlendirilebilir.
19:40Bu durum Cumhuriyet'in ilanının ardındaki içsel siyasi dinamikleri anlamak için önemli bir bakış açısı sunar.
19:48Karabekir Paşa'nın yaşadığı dışlanmışlık hissi diğer yol arkadaşlarında da mevcuttu.
19:54Cumhuriyet'in ilanı onların arasında endişe yaratan bir gelişme olarak algılandı.
20:00Ali Fuat Paşa ise Cumhuriyet'in ilanına karşı çıkmadı, hatta Mustafa Kemal Paşa'ya kutlama telgrafı gönderdi.
20:07Ancak Cumhuriyet'in aceleyle ilan edilmesinin nedenini sorguladı.
20:12Ona göre halifeyi kullanarak meşruti saltanatı savunan bir grup ile Mustafa Kemal Paşa'yı halifeye rakip gösteren bir kesim arasında bir mücadele yaşanıyordu.
20:21Cumhuriyet bu iç mücadelede alel acele ilan edilmişti.
20:25Ali Fuat Paşa Cumhuriyet'in ilanıyla ilgili eleştirel bir açıklama yaparak Türkiye'de bir diktatörlüğe dönüşen Cumhuriyet'ten endişe ettiğini söyledi.
20:36Rauf Bey ise Cumhuriyet'in ilanını beklenmedik bir gelişme olarak görmedi.
20:41Ancak Cumhuriyet'in ilanının halk tarafından anlaşılamadığını düşündü ve meclis ve hükümetin bu konuda milleti aydınlatması gerektiğini vurguladı.
20:50O dönemde verdiği beyanat nedeniyle zor durumda kalan Rauf Bey, Cumhuriyet yerine halkın refah ve bağımsızlığını sağlayan bir yönetim şeklinin vurgulanması gerektiğini savundu.
21:02Rauf Bey'in Cumhuriyet'in ilanı konusundaki eleştirileri Mustafa Kemal Paşa'nın yönetim tarzına ve Cumhuriyet'in doğru bir şekilde uygulanıp uygulanmadığına dair şüpheleri yansıtıyordu.
21:12Mustafa Kemal Paşa bu eleştirilere sert bir şekilde karşılık verdi ve eski yol arkadaşlarının Cumhuriyet'in ilanı kararını sorgulamalarını eleştirdi.
21:22Ayrıca Mustafa Kemal Paşa, Rauf Bey'in halifeyi devlet başkanı olarak görmesi ve bu makamın Cumhurbaşkanı tarafından doldurulmasına karşı çıkmasını da eleştirdi.
21:32Mustafa Kemal Paşa, Rauf Bey ve diğer eski yol arkadaşlarını Cumhuriyet'in ilanı kararını alırken kendilerini dışlamakla ve itibarlarını düşürmekle suçladı.
21:42Ona göre Ankara'da bulunan arkadaşlarının Cumhuriyet'in ilanı konusundaki görüşleri bilindiği ve paylaşıldığı için ekstra bir müzakere gereksinimi hissetmemişti.
22:021923 yılında Türkiye'nin kaderi büyük bir dönüşümle şekillenirken eski dostluklar da zorlu bir sınavdan geçiyordu.
22:12Rauf Bey yüreğindeki vatan sevgisiyle dolu derin duygularla açıklamalar yapmıştı.
22:18Ancak bu açıklamalar halk fırkası grubunda fırtınalar koparmış, kalpler arasında bir buz duvarı örmüştü.
22:25Toplantı odalarında yıllarca birlikte çekilen çilelerin ve zaferlerin anıları gözlerinde parlayan hüzünlü bir ışıkla canlanıyordu.
22:35Rauf Bey'in gözlerinde Cumhuriyet'in doğuşuyla birlikte kaybolan eski günlerin hatıraları yansırken kalbi hala vatanına olan sonsuz sevgiyle çarpıyordu.
22:46Mustafa Kemal Paşa ise yıllarca süren mücadelelerin ardından elde edilen zaferin tadını çıkarırken içsel bir çekişmeyle dolup taşıyordu.
22:57Eski arkadaşlarıyla arasındaki bu derin uçurum zamanla büyüyor, duygusal bir yara haline geliyordu.
23:05Milli mücadelenin lideri olarak Atatürk'ün çevresindekiler arasında bile Cumhuriyet fikrine direniş vardı.
23:13Erzurum Kongresi günlerinde Atatürk, Cumhuriyet'in geleceğini anlayışla beklemek zorunda olduğunu biliyordu.
23:221922 yılında icra vekilleri heyeti başkanı Rauf Orbay, Atatürk'ü Refet Bele'nin evinde yemeğe davet etti.
23:30Yemekte Ali Fuat Cebesoy da vardı.
23:34Rauf Bey açıkça konuya girdi ve meclisin Atatürk'ten korktuğunu, onun Cumhuriyet'i ilan edeceğini ve hatta padişahı gönderebileceğini düşündüğünü ifade etti.
23:44Bunun üzerine Atatürk, padişah ve halifeye olan bağlılığını vurgulayarak Cumhuriyet'i ilan etmeyeceğini açıkça belirtti.
23:52Refet Bey de aynı görüşleri savundu.
23:55Ali Fuat yakın arkadaşı olmasına rağmen sessiz kaldı.
24:04Birkaç ay sonra mecliste başka bir olay yaşandı.
24:08Bir grup muhalif, Atatürk'ü saf dışı bırakmak için seçim kanunu değişikliği önerisi getirdi.
24:14Öneride milletvekili adayının en az 5 yıl oturduğu yerde yaşamış olması ve doğum yerinin misak-ı milli sınırlar içinde olması gerektiği belirtiliyordu.
24:24Bu özelliklere uymayan Atatürk, kürsüye çıkarak kendi meclisinin içinden birilerinin çıkıp kendi haklarını elinden almaya çalışmasını kabul edemeyeceğini dile getirdi.
24:35O kendi milli sırlarını ve halkın geleceğini gözeterek yavaş yavaş topluma uygulatma sürecinde sabırlı bir lider olarak hareket etti.
24:44Bu kararlılık ve direnç Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunu mümkün kıldı.
24:49Evet dedi gururla, doğum yerim bugünkü sınırlarımızın dışında kaldı.
24:54Ama Selanik Yunan'a teslim edildiğinde ben başka bir yurt köşesinde, Derne'de, Bingazi'de, Trablusgarp cephesinde savaşıyordum.
25:03O zamanlar orada olmasaydım bu efendilerin doğdukları yerler de misak-ı milli sınırları dışında kalırdı.
25:09Mücadelenin askeri kısmı zaferle sonuçlanmıştı ama siyasi mücadele zorlu olacaktı.
25:20Meclisteki muhafazakar vekiller Cumhuriyet'in doğru yolda olduğunu görmüş gibi yapıyorlardı.
25:26Ama aslında Atatürk'ün önünü kesmek için her yolu deniyorlardı.
25:31Mustafa Kemal 1923 Ocak ayında uzun bir yurt gezisine çıktı.
25:36Halkla buluştu, onları aydınlattı.
25:40Her gittiği yerde milli hakimiyet vurgusu yaptı ve halk fırkası adıyla bir parti kuracağını açıkladı.
25:47Her şehirde devrimin ve yenilenmenin ne kadar önemli olduğunu vurgulayarak karşı devrimcilere meydan okudu.
25:54Türkiye'nin geleceği Cumhuriyet'in ışığında parlayacaktı.
26:06Bir süre sonra geldi o an. 29 Ekim 1923.
26:19Atatürk milletine olan sonsuz sevgisi ve inancıyla dolu gözlerle konuştu.
26:25Türkiye Cumhuriyeti dünyada işgal ettiği yere layık olduğunu eserleriyle kanıtlayacaktır.
26:32Türkiye Cumhuriyeti mesut, muvaffak ve muzaffer olacaktır.
26:38O gece yıldızlar parıltılarıyla gökyüzünü süslediler.
26:43Rüzgar Cumhuriyet'in doğuşunun melodisini söyledi.
26:47Ve bir liderin milletine olan sevgisiyle ve cesaretiyle yazdığı en güzel hikayelerden biri başladı.
27:0129 Ekim 1923'te Türkiye yeni bir başlangıç yaptı.
27:11O gün hem yeni bir devletin hem de bir milletin yeniden doğuşuydu.
27:16Cumhuriyet eşitlik, özgürlük ve adalet temelinde inşa edildi.
27:21Bu yeni düzen yoksullukla mücadele, eğitimle aydınlanma ve bilimle büyüme vadetti.
27:28Bugün Cumhuriyetimizin 100. yılında o coşku, o umut hala canlı.
27:34Gelecek nesiller de o büyük mücadeleyi, o kararlılığı ve o sevgiyi hissedecekler.
27:41Onlar Cumhuriyetin değerini bilecek ve bu mirası daha da ileriye taşıyacaklar.
27:48Yarın 29 Ekim 1923'ü, yani Cumhuriyetimizin 100. yılını anacağız.
27:55Bu özel gün bize zorluklar ne kadar büyük olursa olsun, inanç, kararlılık ve sevgiyle hepsinin aşılabileceğini hatırlatıyor.
28:06Türkiye Cumhuriyeti milletin sevgisi ve sadakatiyle yücelerek var olmaya devam edecektir.
28:13Cumhuriyetimizin ışığı sonsuza dek aydınlatsın.
28:17100. yılımız kutlu olsun.
28:25Cumhuriyetimizin ışığı sonsuza dek aydınlatsın.
28:29Cumhuriyetimizin ışığı sonsuza dek aydınlatsın.
28:33Cumhuriyetimizin ışığı sonsuza dek aydınlatsın.
28:37Cumhuriyetimizin ışığı sonsuza dek aydınlatsın.
28:41Cumhuriyetimizin ışığı sonsuza dek aydınlatsın.
28:45Cumhuriyetimizin ışığı sonsuza dek aydınlatsın.
28:49Cumhuriyetimizin ışığı sonsuza dek aydınlatsın.
28:52Cumhuriyetimizin ışığı sonsuza dek aydınlatsın.