Erdal Sağlam'dan ekonomi analizi; Enflasyon beklentileri düşüyor, faiz indirimi ise yıl sonuna doğru
Category
🗞
NewsTranscript
00:00Merhabalar. Iıı önümüzdeki hafta faiz haftası olacak. Iıı
00:05aslında geçtiğimiz hafta başladı. Avrupa Merkez Bankası
00:08Haziran'dan sonra ikinci faiz indirimini yaptı. Ama bu hafta
00:13ııı FED'den faiz indirim bekleniyor. Ve bütün dünyadaki
00:18ülkeleri finans ııı hareketlerini etkileyecek bir
00:21karar olacak. Tabii Türkiye'yi de etkileyecek. Iıı ama bununla
00:26birlikte ııı Türkiye'de faiz indirimi henüz başlamıyor.
00:30Enflasyonla ilgili beklentilerde bir düşüş var. Ama
00:35ııı önümüzdeki hafta yapılacak ııı toplantıda Merkez
00:39Bankası'nın faiz indirmesini beklenmiyor. Buna karşılık ne
00:43bekleniyor? Iıı Merkez Bankası'nın ııı bu toplantıda
00:49daha doğrusu toplantı sonrası yapacağı açıklamada ııı satır
00:54aralarında nasıl bir ııı işaret verdiğine bakılacak.
00:58Daha çok da faiz indiriminin zamanlamasına ııı bakılacak.
01:03Çünkü yerli ve yabancı yatırımcılar faiz indirimleri
01:07ile ilgili tahminlere başladılar. Iıı önümüzdeki
01:10dönem bunun daha artmasını bekliyoruz. Örneğin ııı son
01:15toplantı metinlerinde hepsinde ııı gerekirse ek sıkılaştırma
01:20devam edilecek. Yani gerekirse ek faiz artışı da
01:23yapabiliriz gibi bir cümle vardı. Iıı bu toplantıda
01:27önümüzdeki haftaki toplantının açıklama metninde bunun yer
01:31alıp almayacağına bakacak piyasa oyuncuları. Buradan
01:35yola çıkarak ııı eğer yer almazsa ııı Ekim ya da Kasım'da
01:41faiz indiriminin başlayacağı yönünde tahminler ve
01:44tartışmalar başlanacak. Iıı FED'in ııı tartışması da var
01:49tabii FED'de ııı yirmi beş bas puan mı yoksa elli bas puan
01:54mı indirim yapılacak ııı şeklinde bir tartışma var. Iıı
01:58bu ikisi arasında ııı çok büyük farklar oluşacak. Iıı bu faiz
02:03indirimleri dalgasının başlamasıyla birlikte bizim
02:06gibi gelişmekte olan yani faiz oranları hala nispeten yüksek
02:11olan ııı ülkelere bir fon akışının hızlanması
02:15beklenebilir. Zaten geçtiğimiz hafta ııı bu haberler çıktığından
02:20beri ııı Türkiye'ye yeniden fon girişinin başladığına şahit
02:25olduk. Bir önceki hafta rezervler verimi vardı ama
02:28geçen hafta rezervlerde artış göreceğiz. Iıı Cuma günü
02:33itibariyle yapılacak ııı açıklamada bunu göreceğiz. Iıı
02:37şimdi piyasa beklenti anketi sonuçları açıklandı. Piyasacılar
02:44ııı bu arada iktisatçıların ve piyasacıların en önemli ııı
02:50bakacağı yerlerden biri de üç Ekim'de açıklanacak olan Eylül
02:55ayı enflasyon rakamları olacak. Iıı Merkez Bankası'nın enflasyon
03:00beklenti anketinde piyasa oyuncularının Eylül'de yüzde
03:05iki nokta ikilik bir enflasyon beklediğini görüyoruz. Eğer bu
03:10gerçek olursa bu beklenti ııı biliyorsunuz orta vadeli
03:14programda ııı yıl sonunda enflasyon hedefini yüzde kırk
03:19bir buçuğa çıkardılar. Otuz sekizli daha önce kırk bir
03:22buçuğa çıktı. Iıı eğer iki nokta iki Eylül ayında
03:25gerçekleşirse ve bundan sonra da özellikle kamuzamları
03:30gelmezse ııı yüzde ııı kırk bir buçuk olmasa bile kırk üç
03:35civarına yıllık enflasyon düşebilir. Iıı bunu da
03:40söylemek lazım. Iıı bir anlamda baktığın zaman ııı yıl sonu
03:44yaklaştığı için ııı resmi tahminlerle piyasanın
03:49tahminleri arasındaki farkın ııı azalması ııı önemli. Iıı ve
03:54de normal bir ııı tavır. Ama gelecek yıla baktığımız zaman
03:59gelecek yıl enflasyon yüzde on yedi buçuk diye tahmin ettiği
04:03resmi rakam OVP'de. Ama piyasanın ııı on iki ay
04:09sonraki enflasyon beklentisi yirmi yedi buçuk civarında.
04:14Yani on puan kadar en azından şimdilik fark görünüyor. Eee bu
04:19da tabii bir ııı güvensizlik var. Sürüp sürmeyeceği yani
04:23yıl sonu yaklaştı. Bu gidişle o rakama ulaşabiliriz. Iıı resmi
04:29rakam da yükseldi. Ama önümüzdeki yıl ne olup
04:32olmayacağı henüz belli değil gibi bir ııı güvensizlik var
04:37açıkçası. Piyasa anketi enflasyon anketi açıklandı. Iıı
04:42önümüzdeki dönem Merkez Bankası artık real sektörün ve
04:46vatandaşın da beklentilerini ölçüyor. Önümüzdeki dönem onlar
04:50açıklanacak. Büyük ihtimalle yine ııı bu yıl sonu içime
04:55sıra kırk üç ııı tahmini yapılır kendi piyasa tarafından
05:00ııı real sektörde büyük ihtimal yüzde elli beş altmış. Iıı
05:04vatandaşın da en azından yetmiş, yetmiş beş gibi bir
05:08tahminde bulunmasını bekliyoruz. Iıı yine bu yıl
05:12sonu için azalabilir ama önümüzdeki yıla ilişkinde yine
05:16farkların bir iki kata ulaşması bekleniyor. Iıı şimdi normal
05:23işleyen bir ekonomide baktığınız zaman bu faiz ve
05:26enflasyon denklemine baktığınız zaman ııı bu yıldan itibaren
05:30mesela yüzde elli faizle yatırıyorsunuz. Önümüzdeki yıl
05:35sonunda ııı enflasyon ne olacak? Iıı ona bakıyorsunuz ve
05:40aradaki fark real faiz olarak işliyor. Ama maalesef bizde
05:46öyle işlemiyor. Iıı eğer buna bakacak olursak ııı üç Ekim'de
05:51açıklanacak Eylül ayı verisiyle birlikte yüzde kırk sekiz buçağa
05:56düşmüş olacak yıllık enflasyon ama politika faizi hala elli.
06:00Kaldı ki mevcut değil. Önümüzdeki dönem yirmi yedi
06:04buçuğa göre hesaplarsanız mevcut politika faiziyle
06:08arasındaki fark neredeyse yarı yarıya. Yani real faiz
06:11aslında şimdiden yüksek. Ama ııı piyasada güven olmadığı
06:16için Merkez Bankası da daha ihtiyatlı davranmak istiyor ve
06:20önümüzdeki dönem ııı daha ııı beklentiler ııı resmi
06:27rakamlara yaklaşırsa ııı yaklaşmasını bekliyor. Iıı faiz
06:32indirmek için bu evet bir güvensizliğin sonucu. Çünkü
06:36hala ııı uygulanan enflasyonla mücadele programı ııı her an
06:44yarıda kalabilir gibi bir tedirginlik olduğunu
06:47görüyoruz. Işte bu nedenle ııı bu ayın sonlarına doğru
06:52Cumhurbaşkanı Erdoğan New York'ta BM içindi, Birleşmiş
06:57Milletleri için gittiği New York'ta ııı yatırımcılarla bir
07:00araya gelecek. Iıı şahsen tahminim Mehmet Şimşek ve
07:05ekonomi yönetiminin ııı bu yatırımcılarla olan toplantıda
07:09Cumhurbaşkanı Erdoğan'a kendi ağzından işte enflasyonu
07:14düşüreceğiz, kararlıyız, bu programı sonuna kadar
07:18uygulayacağız gibi sözler etmesini isteyeceklerdir
07:22Cumhurbaşkanı'ndan. Dolayısıyla yabancılara ııı
07:26kendi ağzından güvence vermesini isteyeceklerdir. Iıı
07:30amaç ne? Amaç fon yatırımları yine yoksa Türkiye'ye doğrudan
07:36yatırım gelmesi için uygun bir iklim yok. Türkiye zaten o
07:40kadar güveni verebilmiş de değil. Ama ııı yabancılar
07:45Cumhurbaşkanı'dan bu sözleri duyunca ııı sonuna kadar
07:49uygulanacağına programın tek haneye ineceğine
07:52inanacaklar mı derseniz? Bence çok meçhul. Iıı çünkü ııı
07:57mevcut ııı son üç dört yıllık özellikle Sicili o kadar kötü
08:02ki ııı ne sözler verildi? Buna karşılık neler yapıldı? Herkes
08:08bunu çok iyi görüyor. Her şeyin başı güven. Iıı bunu ııı
08:13sonunda da onu söylemek lazım. Iıı rasyonel kararlar
08:17alınacağına olan güven bazı aşamalar kaydedilmesine rağmen
08:22hala tam olarak sağlanabilmiş değil. O yüzden de enflasyonda
08:28mücadelede ııı gerekli olan tek haneye hem de düşük tek haneye
08:33inip inemeyeceğimiz hala şüpheli ek önlemler gerekiyor.
08:38Yapısal tedbirler gerekiyor. Ve fon değil doğrudan yatırımı
08:44ııı Türkiye'ye getirebilecek dijital ve yeşil dönüşüm
08:49yapabilecek kadar büyük yatırımları getirebilecek bir
08:53anlayışın ve bir yönetim ııı yönetimin ve idarenin
08:58oluşması gerekiyor maalesef. Şu anda bu gözükmüyor. Haftaya
09:02tekrar görüşmek üzere.