Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00MÜZİK
00:14Cumhuriyet TV ekranlarına hoş geldiniz sevgili seyirciler.
00:17Şu anda muhalefetin adayı kim olacak, kim adaylığa daha yakın duruyor diye günlerdir konuşuluyor kamuoyunda.
00:24Bir yandan Ekrem İmamoğlu'nun ahmak davası devam ediyor ve bir siyasi yasak alması söz konusu.
00:29Bir yandan da Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yabaş bir açıklama yaptı.
00:34Uluslararası Beypazarı Festivali etkinliğinde ve partim istediği takdirde aday olurum ve kazanırız da dedi.
00:41Bütün bunları değerlendireceğiz. Hem Cumhuriyet Halk Partisi'nin hem Türkiye'nin gündemini değerlendireceğiz.
00:46Akademisyen yazar Fatih Yaşlı konuğumuz hoş geldiniz.
00:51Hoş bulduk merhabalar.
00:52Teşekkür ediyorum.
00:54Fatih Bey öncelikle şimdi bir Cumhurbaşkanlığı adaylık yarışı var gibi duruyor Cumhuriyet Halk Partisi'nin içinde.
01:03Siz tüm bu olanları nasıl değerlendiriyorsunuz?
01:06Hem Ekrem İmamoğlu'ndaki bir siyasi yasak ihtimali var.
01:10Hem de bir yandan da Sayın Yavaş da çok istekli gibi aday olmaya.
01:16Bence öncelikle şöyle bir not düşmek lazım yani aday tartışmasını önceleyecek bir şekilde.
01:22Bakın Türkiye bugün çoklu bir kriz konjonktüründen geçiyor.
01:25Yani siyasi bir kriz var, ekonomik bir kriz var, finansal bir kriz var.
01:29Her yerden çürüme ve çözülme haberleri geliyor.
01:32İşte küçük çocuklar öldürülüyor, cinayetleri aydınlatılmıyor.
01:36Çok genç yaşta çocuklar birer suç makinesine dönüşüyorlar.
01:39Cinayet işleyebiliyorlar, hırsızlık, soygun yapabiliyorlar.
01:42Eğitim sistemi tamamen çökmüş durumda.
01:45Türkiye'nin bir sanayileşme politikası yok, kalkınma politikası yok.
01:48Bunlar bir yerde duruyor.
01:49Öte yandan bölge giderek daha da alevlenen bir yere doğru gidiyor.
01:55Yani İsrail saldırganlığı artıyor.
01:57Gazze'den sonra Lübnan'a yöneldiler.
02:00Haniye'yi bir suikast ile öldürmüşlerdi.
02:02Ardından İzgullah lideri Nasrallah'ı ve komuta kademesini büyük ölçüde öldürdüler.
02:06Ve adım adım bir bölgesel savaşın ayak seslerini biz duyuyoruz.
02:10Şimdi içeride ve dışarıda böylesine yoğun bir kriz içerisindeyken,
02:16Türkiye ve bölge hala daha Türkiye'nin sadece sandığa sıkışmış bir siyasetten bahsetmesi,
02:23hala normal şartlarda seçime gidecekmiş gibi bir siyasetin ülkeyi belirlemesi
02:29ve üstelik daha henüz ortada seçime dair en ufak bir emare yokken,
02:33muhalefetin adayının kim olacağına dair,
02:36CHP'nin kendi içerisinde bu tartışmaların başlaması bence hayra alamet işler değil.
02:41Yani bunların hepsini örneğin HKP ve Erdoğan ve onun ekibi bir yerlerden böyle biraz da gülerek takip ediyordur.
02:48Yani ondan hoşnutturlar, bu durumdan hoşnutturlar açıkçası.
02:51Öncelikle bunu not etmek lazım.
02:53Yani eğer bir ülkede toplumsal muhalefet dinamikleri böylesine bastırılmışsa,
02:57işçi hareketi bu kadar zayıfsa, emek hareketi bu kadar zayıfsa, öğrenci hareketi bu kadar zayıfsa
03:02ve siyaset sadece işte dediğim gibi kürsülere sıkışmış,
03:06üstelik bir yandan da işte içeride muhalefetiz ama dışarıda Türkiye Partisi'yiz diyerek,
03:10işte New York'taki rüşvet iddialarına konu olmuş,
03:15New York Belediye Başkanı'nın bir şekilde hakkında hazırlanan iddianemeye konu olmuş bir binayı savunacak aşamaya geldiyse,
03:22orada maalesef Türkiye açısından, memleket açısından hayırlı işler olmuyor demektir.
03:26Bence bunu bir görmek lazım.
03:28Yani Türkiye'nin çok net bir muhalefet problemi var.
03:30Hem siyasal muhalefet problemi var hem toplumsal muhalefet problemi var.
03:34Şimdi bunu not ettikten sonra bu tartışmaya yani adaylık meselesine geçelim.
03:39Anlaşılan o ki yani 18 Mayıs seçimlerindeki o Altılı Masa ve Kılıçdaroğlu'nun adaylığı CHP içerisinde zaten bir süreci tetiklemişti.
03:49Yani Kılıçdaroğlu kurultayı kaybetti, Özgür Özel genel başkan oldu ve sonrasında da Özgür Özel hep bize şunu söyledi,
03:56işte ben bir teknik direktörüm, iki tane bu yarışı kazanabilecek adayımız var ve biz bunlarla çıkacağız.
04:02Minvalin de şeyler söyledi çoğu zaman.
04:04Kimdir o iki aday?
04:06İşte biliyoruz, birisi 2019 seçimlerinden beri İstanbul'u yöneten Ekrem İmamoğlu,
04:11diğer birisi Erdoğan, Mansur Yavaş.
04:13Yani ülkenin iki büyük şehrinin iki büyük belediye başkanı.
04:16Aynı zamanda bunlar star belediye başkanları.
04:19Yani bir ilin belediye başkanı olmanın ötesinde Türkiye siyasetine artık ulusal ölçekte damga vurmaya aday iki figür bunlar.
04:28Birincisi Ekrem İmamoğlu yani adaylardan ilki aslında birkaç adım daha önde görünüyordu.
04:35Ne zamana kadar?
04:36İşte bu siyasi yasak davası ve onun artık açıklanabileceğine dair iddialara kadar.
04:41Şimdi hakkında bir siyasi yasak gelecek mi gelmeyecek mi kesin bir bilgimiz yok.
04:45Ama eğer gelirse ve bu yıl içerisinde gelirse, hele hele bir de beş yıl bir siyasi yasak getirilirse,
04:50bu önümüzdeki süreçte İmamoğlu'nun aday olamayacağı anlamına gelir.
04:54Ve muhtemelen şu an saraydaki planlardan biri İmamoğlu'na yasak getirilip getirilmemesi.
05:00Ben de bunu sormak istiyordum.
05:02Yani bir yarış dışı bırakmaya çalışıyorlar mı İmamoğlu'nu?
05:05Evet yani bunun herhangi bir yargısal süreç olduğunu düşünmek, bunun bir yargı kararı olduğunu düşünmek,
05:10kararı hakimlerin vereceğini düşünmek yani içinde yaşadığımız Türkiye'de biraz saflık olur.
05:15Bunu not etmek lazım.
05:16Dolayısıyla orada bir hesap yapılıyordur.
05:18Yani İmamoğlu'na siyasi yasak vermenin sonuçları iktidar açısından faydaları, iktidar açısından maliyetleri.
05:25Yani bir fayda maliyet analizi yapılıyordur orada.
05:28Ve örneğin iddia edildiği üzere diyelim ki siyasi yasak geldi ve bütün CHP'li belediye başkanları istifa ettiler.
05:35AKP bunu kaldıramaz.
05:36Yani Türkiye'de bütün muhalefet belediyelerin CHP belediyelerinin bir gecede istifa ettiği bir siyasal meşruiyet krizi AKP'yi bambaşka yerlere götürebilir.
05:45Dolayısıyla AKP şimdi bunları takip ediyordur.
05:48CHP'nin blöf yapıp yapmadığına bakacaktır.
05:50Güç ilişkileri belirleyecek.
05:52Yani eğer gerçekten CHP ve diğer muhalefet İmamoğlu'nun görevden alınmasının AKP'ye yaramayacağı,
06:01tersine AKP'yi yeni bir meşruiyet bunalımına sürükleyeceğini doğru bir şekilde dile getirip dirençli bir tavır sergileyebilirlerse o zaman belki de AKP vazgeçer.
06:09Ama yok AKP derse ki ya ben zaten çoktan devletleşmiş bir partiyim.
06:13Ordu bende, polis bende, istihbarat bende, yargı bende.
06:16CHP'de blöf yapıyor herhangi bir şey yapamaz diye düşündükleriyse o zaman da siyasi yasak gelebilir.
06:23Peki Fatih Bey, olası bir siyasi yasak İmamoğlu'nun daha da güçlenmesini sağlar mı Erdoğan karşısında?
06:31Elbette sağlar ama burası Türkiye.
06:34Beş yıl sonra siyaset sahnesine döndüğünde Türkiye'de nelerin değiştiğini, İmamoğlu'nun alternatiflerin çıkıp çıkmadığını,
06:40bugünkü bildiğimiz anlamda Türkiye'yi alıp kalmadığını da düşünmek durumundayız.
06:44Beş yıl çok uzunca bir süre.
06:45Yoksa örneğin Erdoğan da hapse girdi, birkaç ay yattı, sonra onu bir siyasi rant mekanizmasına çevirdi.
06:51Yıllarca onun ekmeğini yedi ve sonunda iktidar oldu.
06:55Ha şunu da hemen hatırlatayım.
06:56Mesela o dönemde Deniz Baykal ve CHP olmasaydı, Erdoğan'ın siyasi yasağını bir gecede kaldırıp Sirt'ten milletvekili yapmasalardı,
07:03belki Erdoğan da başbakan olamayacaktı.
07:05Bunlar uzun süreler.
07:07Daha siyasi yasağı süresi dolmamıştı Erdoğan'ın.
07:10Baykal siyasi hayatının belki de en saçma ya da belki de bir yerlere hizmet anlamında en önemli adımını atmış oldu.
07:17Şimdi eğer İmamoğlu'na yasak gelirse geriye muhtemelen iki figür kalıyor.
07:21Yani CHP dışı adayları var mıdır yok mudur şimdilik bir kenara bırakıyoruz.
07:25Birisi Özgür Özel, birisi de Mansur Yavaş.
07:27Özgür Özel aday olmayacağını defaatle söyledi.
07:30Ama İmamoğlu'nun aday olmadığı bir durumda ben bu partinin genel başkanıyım,
07:35CHP genel başkanları Cumhurbaşkanlığının doğal adaylarıdır diyerek ve etrafındaki kişiler de,
07:42o çember de ona bu adaylık bir şekilde empoze ederse aday olabilir.
07:46Anketlere bakarlar işte Erdoğan'ın karşısında kim çıkarsa çıksın artık kazanacak diye düşünebilirler.
07:52Öte yandan işte Mansur Yavaş'ın bildiğimiz anlamda CHP'li olmadığını zaten biliyoruz.
07:59Yani mümkün gelenekten gelen, CHP'ye mesafeli, kendisini hiçbir zaman CHP'li olarak görmemiş bir figür var.
08:04Dolayısıyla şöyle diyebilirler, biz bu adayı örgüte kabul ettiremeyiz, ettiremeyebiliriz.
08:09Topluma CHP tabanına kabul ettiremeyebiliriz.
08:12Belki de şudur, Kürt halkı, Kürtler Mansur Yavaş'a oy vermeyebilir.
08:17Milliyetçi, ülkücü görüşü nedeniyle düşünebilirler ve dolayısıyla Mansur Yavaş'ın adaylığının karşısına başka birisi,
08:23örneğin Özgür Özel ya da başka birisi çıkabilir.
08:25Bunlar hepsi birer olasılık, birer ihtimal. Ne olacağını henüz bilmiyoruz.
08:30Ama şu açık, mesela örneğin 2019'da Mansur Yavaş Ankara'yı kazandığında ve sonra 2023'e kadar devam etti,
08:39bu görevi şimdi de devam ediyor.
08:41Mesela ilk yıllarda hiçbir zaman siz Mansur Yavaş'ın ağzından ben aday olabilirim, aday olacağım tarzı açıklamaları duymazdınız.
08:47Ama artık çıta yükselmiş durumda ve Mansur Yavaş bir şart koşarak diyor ki,
08:51eğer partim aday gösterirse o zaman aday olabilirim diyor.
08:55Dolayısıyla bu aslında açık kapı bırakmaktır adaylığa, ben de istiyorum, ben de varım demektir.
09:00Yoksa derdi ki hayır, eskiden çünkü şöyle diyordu,
09:02ben belediye başkanlığından başka herhangi bir makama talip değilim,
09:05iki dönem Ankara'yı yöneteceğim ve çekileceğim diyordu.
09:08Ama artık öyle demiyor.
09:09Çünkü orada bir boşluk olduğunu gördü.
09:11Mansur Yavaş'ın etrafında kadrolar var,
09:13onu aday olmaya teşvik eden ülkücü, milliyetçi cenahtan önemli isimler var
09:18ve o da artık düşünmeye başlamış aday, aday adayı o anlamda.
09:22Hatta bugün bir anket vardı, o ankette en beğenilen politikacılar listesinde
09:27Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı geçen tek siyasi...
09:30Birinci sırada Mansur Yavaş.
09:32Biraz tabii Türkiye'nin hani trajikomik durumu, şu anlamda trajikomik durumu.
09:37Bakın Mansur Yavaş kendisinin örneğin Cumhurbaşkanı olduğunda
09:42iç politikada, dış politikada ne yapacağını bilmediğimiz,
09:45ekonomiye dair düşüncelerini bilmediğimiz,
09:47Ankara'ya gerçek anlamda, ciddi anlamda bir hizmeti dokunmuş mudur,
09:52örneğin tek bir metre, metro hattı döşemiş midir?
09:55Bu soruların kendisi hakkında sorulması gereken biri.
09:57Ama Türkiye öyle bir çaresizlik içerisinde ki
10:00Erdoğan'ın karşısında yenebilecek bir figür olarak kim görülüyorsa
10:04insanlar adeta ona sarılıyorlar, ona mecbubiyet hissediyorlar.
10:07Bu biraz bana öyle geliyor.
10:08Yoksa ben Mansur Yavaş'ın Erdoğan karşısındaki bugünkü popülerliğinin gerisinde
10:13belediye başkanlığından kaynaklı başarıların olduğunu düşünmüyorum.
10:16Biraz daha sakin, biraz daha devlet adamı modelinde,
10:19bağırmıyor, çağırmıyor, bir yumuşak güç olarak kendisini böyle bir imaj yarattı
10:24ve o imajın toplumda karşılığı var.
10:26O karşılık nedeniyle zaten popüler ve bir alternatif Cumhurbaşkanı adayı şu an.
10:32Peki Fatih Bey, önümüzdeki günlerde Türkiye bir erken seçim görür mü sizce?
10:38Normal şartlarda görmesi gerekir.
10:40Çünkü bir iktidar bir yerel seçimlerde sahip olduğu belediyelerin önemlice bir bölümünü kaybettiyse,
10:47seçimden ikinci parti olarak çıktıysa, kurduğu ittifaklara rağmen artık iktidarın uzağına düşmeye başladıysa
10:56ve üstelik bir ülkede bu kadar yüksek enflasyon, bu kadar yüksek işsizlik, bu kadar toplumsal kriz varsa,
11:03çoktan aslında ülkenin erken seçime gitmesi,
11:06bizzat iktidarın kendisinin ülkeyi bir tür meydan okumayla hadi bakalım odri meydan diyerek seçime götürmesi gerekir
11:13ya da muhalefetin iktidarı seçime zorlayacak işler yapması gerekir.
11:18Bakın hiçbir zaman şöyle olmaz, kürsüye çıkıp sene erken seçim yapalım, hadi bakalım var mısınız?
11:23Hiçbir ülke erken seçime böyle götürülmez.
11:25Ülkeyi muhalefet erken seçime, iktidarı krize sokarak, yönetemez hale getirerek, sandığa gitmeye mecbur bırakarak
11:34ancak bir şekilde erken seçimi getirebilir.
11:36Yoksa matematiksel hesaplarla, aritmetik hesaplarla varabileceğiniz bir yer yok.
11:40Ama CHP önce yumuşama normalleme diye bir siyaset izlemeye başladı seçimden sonra.
11:45Bir takım küçük mitingler yaptı.
11:48Şimdi ne yaptığını bence bilmez bir halde yani toplumun hiçbir meselesine herhangi bir şekilde öncülük edip
11:55onun çözebilme potansiyelini topluma gösterebilen bir parti değil.
11:59Yani toplumun 31 Mart'ta Özgür Özel'e ve CHP kredi benim gördüğüm kadarıyla hafif hafif aşınmaya başladı.
12:05Zaten 31 Mart seçimlerinde de halk CHP çok çalışıyor, CHP çok süper bir parti,
12:10ekonomi modeli şöyle falan diye gidip sandıkta ona o nedenlerle oy vermemişti.
12:15Çok basit bir refleksle benim kemerimi sıkan, o kemer sıkma politikalarını, boğaz sıkma politikalarını çevirecek bir iktidara uyarı niteliğindeydi o oylar.
12:24CHP o uyarıyı bilinçli bir şekilde görmedi.
12:27Şimşek programının karşısına alternatif bir ekonomi programı koymadı.
12:30Toplumsal muhalefet dinamiklerini harekete geçirmedi.
12:33Erdoğan'ın oyun alanını daraltmadı.
12:35Erdoğan'a oyun kurmak için yeni bir süre verdi.
12:38Göreceksiniz Ekim-Kasım aylarından itibaren enflasyon böyle hafif hafif düşmeye başlayacak
12:43ve Erdoğan diyecek ki bakın seneye bu zamanlar ben enflasyonu %20'lere düşüreceğim diyecek
12:48ve belki de seneye bu zamanlar 20 civarına düşürdüğünde biz bunu tekhanelere düşürürüz deyip halkın önüne kendisi istediği zaman sandığı koyacak.
12:56Ama şimdi karşımızda Erdoğan çıksın ve biz onu da yeneriz tuhaflığında bir muhalefet anlayışı var.
13:04Yani şunu söylemek lazım, bakın Erdoğan'ın aday olup olmayacağına Özgür Özel ya da CHP karar veremez.
13:09Bu ülkenin anayasası var.
13:10Yani HKP bir yandan anayasa yapalım diyor.
13:13Öte yandan zaten Erdoğan 3. kez aday olamayacakken kabul etmişsiniz geçen seçimde aday olmasını
13:19ve şimdi 4. kez yani anayasada açık hüküm var 2'den fazla aday olamaz diyor.
13:23Erdoğan burada da aday olursa ve seçilirse 4. kez aday olmuş ve seçilmiş olacak.
13:28Peki o zaman siz karşı tarafı nasıl anayasaya uymamakla suçlayacaksınız?
13:32Siz de o anayasaya uymama suçuna bu durumda ortak oluyorsunuz.
13:36Dolayısıyla Türkiye'nin dediğim gibi bir muhalefet sorunu var.
13:39Bu muhalefet sorunun üzerine muhalefetin bizzat kendisini düşünüp biz ne yapıyoruz,
13:44neyi eksik bırakıyoruz, neyi yapmalıyız, ne yapmalı sorusunu doğru bir şekilde sorması lazım bence.
13:50Peki Fatih Hocam çok teşekkür ediyoruz.
13:53Bugün vakit ayırdınız, bilgilendirdiniz bize.
13:56Ben de teşekkür ediyorum, kolay gelsin.
13:59Sağ ol.
14:01Evet sevgili Cumhuriyet TV izleyicileri Fatih Yaşlı konuğumuzda hem CHP'nin hem Türkiye'nin gündemini konuştuk.
14:07Tabii şu anda aday kim olur, kim olmalı o belli değil henüz.
14:11Ancak önümüzdeki günlerde belki biraz daha bir şeyler netleşir ve daha da önemlisi Türkiye'ye erken bir seçim görür mü?
14:17Bunun da cevabını kısa bir süre içinde bulamayacağız gibi duruyor.
14:21Biz yine gelişmeleri size aktarmaya devam edeceğiz.
14:24Başka bir programda görüşmek üzere.