Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Cumhuriyet TV ekranlarına hoş geldiniz sevgili seyirciler.
00:16Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Özgür Özel, partisinin MYK toplantısında konuştu ve
00:22olası bir erken seçim için gereken hazırlıkları hızlıca tamamlayın dedi.
00:27Peki Türkiye ilerleyen günlerde bir erken seçim görür mü, iktidar bir erken seçimi kabul eder mi?
00:33Daha da önemlisi muhalefet partileri olası bir erken seçime hazırlıktı mı bunu konuşacağız.
00:39Suat Özçelebi konuğumuz hoş geldiniz.
00:41Merhaba Erdem Bey iyi yayınlar.
00:44Teşekkürler.
00:45Suat Bey öncelikle şuradan başlayalım isterseniz.
00:48Türkiye ilerleyen günlerde bir erken seçim görebilir mi?
00:53Açıkçası böyle bir olasılık yok denilecek nitelikte hele özellikle önümüzdeki günlerde.
01:01İktidar tamamen bütün ana stratejisini tam tersine erken seçimi istediği tarihte yapmak üzerine kurgulamış durumda.
01:09Bunun için de ekonomideki planladığı iyileşmeleri bekliyor.
01:14Burada da öncelikle şu anda toplumda ekonomik kriz çok ciddi ve derinden hissediliyor.
01:21Bu hissiyatı hafifletecek bir önlem alma çabasında.
01:25Maliye Bakanı'nın çabaları bu yönde fakat henüz bu topluma yansımış değil.
01:32Tam tersine kriz hala özellikle 2025'te de daha da ağırlaşarak ilerleyecek.
01:37O yüzden erken seçim şu anda aslında hükümetin Recep Tayyip Erdoğan'ın cumhurbaşkanlığının gündeminde değil.
01:46O bunu olabildiğince ötelemeyi hatta bence bunu yaklaşık iki yıl kadar ötelemeyi düşünüyor.
01:52Ve o yüzden de gündemi şu anda başka konularla kaplama gayreti içinde.
01:57Yeni anayasa gibi işte mevcut tartışmaya çalıştığımız Kürt açılımı gibi bu çerçeveyi biraz daha genişleterek ben bunu otoban diyorum.
02:06Otobanda çeşitli yeni şeritler yaratarak bu ekonomik krizin toplumda yarattığı büyük tepkiyi baskılamaya gündemi başka konularla kaplamaya çalışıyor.
02:16Dolayısıyla bir erken seçim açıkçası öngörüleceğimiz zannetmiyorum.
02:21Yani iktidar ekonomi biraz daha rayına girmeden bir erken seçime gitmez.
02:25Tabii 2028'e kadar da ekonomide istediği ivmeyi yakalayamazsa normal bir süreç olan genel seçimlere gider diyorsunuz.
02:34Peki.
02:35Genel seçimlere gitmez çünkü genel seçimlere gitmeden önce erken seçim yapmak zorunda Erdem Bey.
02:42Cumhurbaşkanı'nın tekrar aday olabilmesi için bir anayasal koşul var.
02:46Anayasaya göre Cumhurbaşkanı'nın tekrar çünkü iki yıllık dönemi dolmuş olacak tekrar erken seçim yapmasının koşulu Meclis'in ülkeyi erken seçime götürmesi.
02:56Dolayısıyla benim öngörüm 2026'nun sonundan itibaren 2026'nun sonbaharı veya 2027'nin ilkbaharında bu erken seçimin iktidar tarafından yeterli koşulları sağladığını düşündüğünde gerçekleşecek olması.
03:11Anlıyorum yani iktidar partisi Cumhurbaşkanı Erdoğan olmadan farklı bir isimle seçime de girmez diyorsunuz.
03:17Evet evet.
03:19Peki Suat Bey şimdi ana muhalefet partisi olan Cumhuriyet Halk Partisi 31 Mart 2024'teki yerel seçimlerde çok büyük bir trend yakaladı.
03:29Bir ivme yakaladı ve seçimin birinci partisi olarak ayrıldı seçimden ve Özgür Özer'in şöyle bir açıklaması oldu.
03:38MHK toplantısında dedi ki 31 Mart'la birlikte Cumhuriyet Halk Partisi sahil köşelerine sıkışmış parti görünümünden konumundan çıkmıştır dedi.
03:50Olası bir erken seçim için muhalefet hazırlıklı mı?
03:54Daha da önemlisi dediğiniz gibi 2026'da bir erken seçim olursa sonbahara doğru muhalefet hazır olacak mı?
04:01Çünkü muhalefetin içinde de son günlerde çok büyük tartışmalar çıktı.
04:07Hem meclis açılışında hem başka olaylarla yani muhalefet bu erken seçimi kaldırabilecek mi?
04:14Güçlü bir şekilde girebilecek mi bu seçime?
04:18Muhalefet erken seçim talebini bir süredir dillendiriyor.
04:22Fakat başlangıçta Sayın Özgür Özer erken seçim talebinin olmadığını belirten çok da doğru olmayan bir açıklama yapmıştı.
04:31Sonra bu açıklamayı toparladı ve dolayısıyla erken seçim talebini halktan gelen isteklerle de çünkü halk şu anda bu yöndeki taleplerini kamuoyu araştırmalarında da ortaya koyuyor.
04:43Şu anda yüzde elliler seviyesinde birçok kamuoyu araştırmasında erken seçim talebinin halkta bir karşılığı olduğunu görüyoruz.
04:50Dolayısıyla bir muhalefet de doğası gereği mevcut iktidarı ülkeyi yönetemediğini, halkın bundan şikayetçi olduğunu gösterip erken seçim talebini yoğunlaştırmak durumunda.
05:02Peki bunun için muhalefet erken seçimi hazır mı?
05:05Buna tam hazır demek mümkün değil.
05:08Çünkü bu anlamdaki bir erken seçim bir yerel seçim değil.
05:11Yani yeni Cumhurbaşkanlığı hükümeti rejimi içinde yüzde elli artı birin geçerli olduğu bir seçim atmosferi olacak.
05:19Yani Türkiye'de şu anda bunu sağlayan iktidar partisi de Cumhur İttifakı bileşenleri de toplamı da bunu sağlayamıyor.
05:27Ama muhalefetin toplamının da ya da böyle bir muhalefet toplamı var mı?
05:31Ne tür bir ittifak arayışı içinde olunacak?
05:34Kimler kimlerle beraber hareket edecek?
05:37Örneğin Dem bu bileşenlerin içinde olmazsa Cumhuriyet Halk Partisi'nin yüzde elli artı biri yakalaması nasıl mümkün olacak?
05:44Ama çok daha önemlisi sizin de değindiğiniz partinin içinde bu adaylaşma ile ilgili kararlar nasıl verilecek?
05:51Yani Cumhurbaşkanı adayı özellikle ana muhalefet partisinin kim olacak?
05:55Ve bu adaylaşma sonucunda muhalefetin geniş blokları bu adayı destekleyecekler mi?
06:02Yani bu ve benzeri çok fazla soru var.
06:04Fakat kamuoyunda buna ilişkin soru işareti de o derece fazla.
06:09Bu ve benzeri konuların dışında tabii bir de normal seçim atmosferinin doğrudan bir vaat silsilesine yani nasıl ülkeyi yöneteceğiniz?
06:19Topluma neyi vaat ettiğiniz? Neyi vaat edeceğiniz?
06:22Bunu hangi kadroyla yapacağınız?
06:24Kimler ne tür tezlerle ortaya çıkacak?
06:27Bunların da ortaya konması lazım.
06:29Henüz topluma bu ve benzeri konularda yani hükümetin şu anda sıkıntısını çektiği ekonomi başta olmak üzere temel konularda.
06:38Neyi nasıl yapacağını anlatan bir muhalefet tamamen somutlaşmış değil.
06:43En büyük eksikliklerden biri de bu.
06:46Ama söylediğim gibi adaylaşma birinci ve en önemli başlık.
06:50İkinci en önemli başlık da program kadro ve bunların nasıl gerçekleştirileceği.
06:56Henüz kamuoyunu tatmin edecek bu yönde muhalefetten bir hazırlık ve açıklama şu ana kadar somutlaşmadı.
07:03Şimdi şunu da netleştirelim sayın hocam.
07:07Kamuoyunun halkın yurttaşın erken seçim istemesinin en büyük nedeni derin bir yoksulluk olması değil mi?
07:15Evet kesinlikle Türkiye şu anda ne bir yeni anayasa tartışması içinde ne İsrail ve benzeri bir dış tehdit ve güvenlik tehdidi içinde.
07:24Buna ilişkin kaygıları buna ilişkin beklentileri yok.
07:27Toplum şu anda somut bir biçimde ay ortası geldiğinde biten maaşını nasıl denkleştireceğini hangi borcu hangi borçla kapatacağının derdine düşmüş durumda.
07:40Ülkede ekonomi hemen hemen toplumun her kesimine yani orta sınıf orta gelir grubu dediğimiz sınıfı da içine alacak şekilde çok ciddi derecede yaygınlaşmış durumda.
07:51Toplum buna dayalı temel çözüm önerilerini muhalefetin iktidarın bu handikabını nasıl ortadan kaldıracağını kendisinin nasıl adres olduğunu nasıl bir çözüm adresi olduğunu göstermesini bekliyor.
08:05O yüzden biraz önceki çerçeveyi çizdim.
08:08Kamuoyu seçmen yani şu anda halk bu yöndeki önüne konacak muhalefet tarafından yol eritası nedir?
08:17Adaylaşma süreçleri nedir?
08:19Vaat silsilesi nedir?
08:21Çok ciddi soru işaretleri var.
08:22Bunların hızla giderilmesi lazım.
08:25Burada tabii ki ekonomi birinci sırada.
08:30Yani yurttaşa biz iktidar olduğumuzda ekonomik politikalarımız şöyle olacak halkın yoksulluğunu şu şekilde azaltacağız demeleri gerekiyor.
08:40Şimdi Suat Bey bir de çok önemli bir konu başlığı daha var.
08:44Meclis tatile girmeden önce de meclis tatilden döndükten sonra da bir yeni anayasa tartışması gördük.
08:51Yeni anayasa tartışmaları çoğu zaman alevleniyor da bir bakıma.
08:55Hatta hiç yan yana gelmeyecek siyasi partiler birbirlerinin elini sıkmaya başladılar.
09:01Yani bu Bahçeli örneğinde gördüğümüz gibi.
09:04Şimdi iktidar nasıl bir yeni anayasa istiyor?
09:08Bunun yanı sıra muhalefet yeni anayasaya çok sıcak bakmıyor.
09:11Bunu biliyoruz.
09:12Ancak iktidarın istediği anayasayı elde edebilmesi için muhalefete bazı tavizler vermesi ve muhalefetin de bu tavizler sonucunda yeni anayasa yasacak bakması mümkün mü?
09:23Hem yeni anayasa nasıl olacak hem de az önce sorduğum sorunun cevabını istiyorum.
09:30Şimdi buradaki temel problem şu.
09:33Bu yeni anayasa tartışmasının bir öncülü var.
09:37Bu öncülde şu.
09:38Mevcut anayasa Türkiye Cumhuriyeti'nde uygulanıyor mu?
09:42Yani Türkiye bir anayasal devlet mi?
09:45Türkiye bir anayasal devlet çerçevesinde hareket ediyor ve burada bazı eksikler saptandı ve buna dayalı bir yeni anayasa mı yapmaya çalışacağız?
09:53Türkiye'de henüz yanıtlanmamış sorusu netleşmemiş.
09:56Örneğin mevcut anayasada iktidar hangi maddeleri değiştirmek istiyor?
10:02Bu maddeler neler ya da Türkiye'de ne tür sorunlar var da bunlar anayasanın o ilgili maddeleri değişmediği için yaşanıyor.
10:11Türkiye bunları somut bir biçimde tartışmıyor.
10:15Türkiye bunları halka çok net bir biçimde siyasi partiler tarafından ortaya konmuş sınırları içeriği net bir şekilde ortaya konmuş bir tartışmanın içinde değil.
10:27Türkiye örneğin bu özellikle değişmesi teklif edilemez ve değiştirilemez maddelerini uzun zamandır tartışıyor.
10:36Üstelik herkes bu maddelerin değiştirilemeyeceğini ve bunun tartışılamayacağını söylerken bunu tartışıyor.
10:43Dolayısıyla Türkiye'de şu anda bu konuda netleşmiş bir çerçeve olmadığı gibi çok ciddi bir kafa karışıklığı var.
10:50Muhalefet de burada çizgisini ve sınırlarını özellikle mevcut anayasayı uygulamadan yani anayasa mahkemesi kararlarını uygulamadan,
11:00Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarını uygulamadan, Türkiye'yi bir anayasal devlet çizgisine yeniden çekmeden bir anayasa değişikliğinin yapılmasının doğru olmayacağını özellikle ana muhalefet partisi,
11:12Cumhuriyet Halk Partisi bunu çok net bir biçimde ortaya koyuyor.
11:16Dolayısıyla bu tartışmanın sadece biraz önce bahsettiğimiz ekonomi ve buna dayalı genel çerçevesi toplumun hemen hemen her yerine nüfuz etmiş,
11:28başka bir sorun ve gündem düşünemeyen halka adeta cambaza bak yapılması.
11:34Yeni anayasa tartışmasının genel çerçevesi şu anda bu içerikte ilerliyor.
11:39Eğer maddeler somutlaşır, bir takım taslaklar ortaya çıkar, bunun üzerinden bir pazarlığa girişilirse örneğin DEM'in önüne bazı çerçevede onun olası talepleri,
11:51çünkü DEM bu çerçevede Türkiye'nin yeni bir anayasaya ihtiyacı olduğunu ve bu konuyu tartışabileceğini belirtti.
11:58Ama o da aynı ana muhalefet partisi gibi çekincelerini belirtiyor.
12:02Yani siz mevcut anayasada bir takım, yani ona da yol temizliği diyor, bu yol temizliğini sağlamazsanız,
12:09onun bir takım hükümlerini kullanmaz veya onları yerine getirmezseniz biz yeni anayasa tartışmasına nasıl başlayacağız soru işaretinin ortaya.
12:18Dolayısıyla Türkiye'de şu anda biz bir yeni anayasayı tartışmaktan çok bir gündemi kaplamaya çalışan, bir gündem değişikliği, bir algı operasyonuyla
12:28DEM'in bu sürece nasıl dahil edilip edilmeyeceği ve hatta belki bunun bir kürt açılımıyla nasıl ilişkilendirileceği gibi bir spekülasyonu anlamaya çalışarak geçiriyoruz zamanımızı.
12:41Bu konu henüz netleşmedi.
12:43Bu konuda bir takım veriler ortaya çıktığında yani somut öneriler konuşmaya başlandığında el sıkma ya da işte belli konularda çerçeve çizme örneğin işte Sayın Bahçeli'nin yaptığı gibi
12:56bugün terör örgütünün liderine Abdullah Öcalan'a çık, silah bırakmasının talimatını ver ve ondan sonra oturalım gibi.
13:06Yani henüz biz bir şey yapmadan siz bir takım adımlar atın diye hem terör örgütüne yönelik hem meclisteki DEM parti grubuna yönelik taleplerini sıraladı.
13:18Dolayısıyla buradan nasıl bir yol alınacağı konusunun henüz kafalarda çok ciddi düzeyde bir karmaşıklık yarattığını düşünüyorum.
13:26Henüz bir netlik açıkçası yok.
13:28Peki, Suat Bey çok teşekkürler. Bugün vakit ayırdınız.
13:34Ben teşekkür ederim. İyi yayınlar diliyorum.
13:36Teşekkür ediyorum.
13:37Evet sevgili Cumhuriyet TV izleyicileri Suat Özçeli bir konuğumuzdu.
13:41Hem yeni bir anayasayı tartıştık hem olası bir erken seçimi konuştuk.
13:46Yani bir erken seçim olur mu Türkiye'de? İktidar bunu ister mi? İktidar bunu istese bile muhalefet bir erken seçime hazır mı? Bunları değerlendirdik.
13:55Şimdilik aktarabileceklerimiz bu kadar. Başka bir programda görüşmek üzere.