Prof. Dr. Samet Arslan Malatya depremini değerlendirdi

  • 5 saat önce
Sosyal Medya Hesaplarımız...

Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr

Category

🗞
Haberler
Döküm
00:00Malatya'da korku oluşturan depremle ilgili detayları AKİT TV Ankara Haber Müdürü Korhan Önder Gazi Üniversitesi Deprem Merkezi Müdürü Prof. Dr. Samet Arslan'la değerlendirecek sözü Korhan'a bırakıyoruz.
00:15Çok teşekkür ediyoruz. Evet, Ankara stüdyomuzda önemli bir isim Gazi Üniversitesi Aydem Deprem Araştırma Merkezi birazdan detaylandıracağız sayın hocamızla.
00:27Abdur Samet Arslan hocamızla beraber olacağız.
00:31Çok şükür herhangi bir yaralanma ya da ağır vaka, can kaybı ya da mal kaybı olmadan şu ana kadar itibariyle hafif yaralanmalar, depremden mütevellit değil ama heyecandan, atlama vesaire gibi kayıtlara geçti ama bu süreç tabii bize bir kez daha deprem ülkesi olduğumuz gerçeğini en çarpıcı olarak aktardı.
00:57Sayın hocam öncelikle çok teşekkür ediyoruz. Sağ olun yayınımıza katıldığınız için.
01:01Estağfurullah efendim. Geçmiş olsun tüm milletimize.
01:03Sağ olun. Bugünkü süreci nasıl değerlendirirsiniz? Beklenen bir bölge miydi? Öncelikle oradan başlayalım dilerseniz.
01:13Şimdi kesinlikle ve kesinlikle beklenen bir depremdi diyebilirim. Hatta hatta belki de biraz daha şiddetlisi bekleniyordu diyebilirim.
01:22Neden? Türkiye'de iki tane büyük, Türkiye bir deprem ülkesi bir defa bunu bir kabullenelim ve bir tarafa koyalım.
01:28Neden deprem ülkesi? Türkiye'nin içerisinden Anadolu'dan geçen iki tane büyük fay hattı var. Bunlar cam kırığı gibidir.
01:35Türkiye bir cam diye düşünün. İçerisinde çok büyük iki tane kırık var. Bu kırıklardan bir tanesi Kuzey Anadolu'dan fay hattı dediğimiz Çanakkale tarafından girip,
01:46İstanbul'un güneyinden, Körfez'den Bolu, Çankırı, Sakarya, Bolu, Çankırı işte bu tarafa doğru Erzincan'a kadar gelen, Erzincan'dan Bingöl aşağı doğru,
01:56Muş, Bitlis falan o tarafa doğru devam eden, İran'a doğru devam eden bir hat. Çok büyük bir fay hattı bu.
02:03Bir diğeri de Ölüdeniz'den başlayan Hatay'dan devam eden, Kahramanmaraş, Adıyaman, Malatya üzerinden Bingöl'de biraz önceki bahsettiğim fay hattıyla buluşan bir fay.
02:14İki tane. Dolayısıyla da Anadolu'yu şöyle bir gözünüzün önüne getirin. Bu Anadolu'yu üç parçaya bölüyor.
02:21Kuzey kısmı, Elazığ, Malatya'dan doğu kısım, bir de aynı bölgeden Elazığ, Malatya, Kahramanmaraş'tan batı olan İç Anadolu ve Ege'nin olduğu kısım.
02:30Ege'de de ayrı bir bölge var. O ayrı bir konu.
02:32Akdeniz çanlarıyla beraber.
02:34Aynen öyle. O ayrı konuşulacak bir bölge.
02:36Ama bu ikisi tarihte çok şiddetli depremler oluşturmuş 7.8'lere kadar ki en yakını biz bir buçuk sene önce Kahramanmaraş depremiyle gördük 6 Şubat'ta.
02:45Fay hatları bunlar. Fay hatları kırıklardır.
02:50Kırıklar, daha doğrusu aslında bu üç tane ana bölge birbirlerine üzerinde yanlarına doğru kayarlar sürekli şöyle.
02:59Bu kayma tabii ki sürekli oluyor ama kırılma bir anda meydana gelmiyor.
03:05Aynı bir ambalaj lastiğini düşünün. Bir şeyi çekerseniz uzatırsınız.
03:09Fakat onun uzamadan kaldığı bir nokta olur. Biraz daha çekerseniz kopar.
03:13İşte bu fay hatlarında da böyle bir durum söz konusu.
03:15Biz ona teknik olarak elastik enerji birikmesi diyoruz.
03:18Birikiyor, birikiyor, birikiyor.
03:19Stres.
03:20Stres birikiyor. Sonra bir anda kırılıyor.
03:22Yani bardağı damlalarla dolduruyorsunuz. 10 bin damla, 20 bin damla, damla donluyor.
03:26Sonra 20 bin birinci damlayı koyduğunuz zaman taşıyor.
03:29Aynı onun gibi.
03:31Ve biz en sonunda Kahramanmaraş Depremi'de yaşadık bunu.
03:33Tabii burada bu fay hatlarının üzerinde yan kollar var. Küçük kollar.
03:38Balığın ana...
03:39Kılcağı damar gibi ya.
03:40Aynen öyle.
03:41Balığın ana omurgasını düşünün bir ana fay hatta.
03:44O bir de yanlara doğru devam eden böyle detaylar diye düşünün.
03:47Biz gevrek malzemeleri, gevrek diye tanımlarız böyle malzemeleri.
03:50Dolayısıyla da kırılma böyle bir tek çizgide değil de böyle birçok kırılığın yığıldığı bir hat üzerinde şeklinde algılarız.
03:58Bu olan deprem de onlardan bir tanesi.
04:00Yani aslına bakarsanız bir atçı deprem falan değil.
04:03Görüntü o şu ana kadar sabahtan beri aldığım bilgiler o yönde.
04:06Ve bu deprem oldu.
04:09Biz Kahramanmaraş Depremi'nden sonra özellikle Kahramanmaraş'ın deprem bölgesinin kuzeyinde.
04:16Yani Malatya, Elazığ tarafına doğru.
04:18Bir de Malatya tarafına aşağı tarafa doğru, daha güneye doğru, Suriye'ye doğru gerilme, stres birikmeleri meydana geldi.
04:26Buralarda zaman içerisinde deprem olacağı iki kere iki dört artık.
04:30Teknolojik olarak biz bunu biliyoruz böyle olduğunu.
04:32Ama tam olarak zamanını tahmin edebilmek çok zor.
04:36Bu deprem de o depremlerden bana göre yani inşallah en sonuncusu ve şiddetlisi olsun diyeceğim ama öyle değil.
04:44Bu hat, bu saydığım hat üzerinde çok fazla uzun bir zaman geçmeyecek.
04:507.7'nin üzerinde tekrar yine deprem bekliyoruz.
04:53Örneğin özellikle Bingöl bölgesinde, Bingöl-Yedosu bölgesi, Bingöl-Erzincan arası ve Bingöl-Palu arasındaki bölgelerde orada bir boşluk var, sismik boşluk.
05:02Oralarda deprem olacağını öngörüyoruz.
05:05Ama ne zaman olacağını maalesef tam olarak öngöremiyoruz.
05:08Çok hassas en azından öngöremiyoruz.
05:10Mesela ben 2007 yılında Milli Eğitim Bakanlığı'na bürokrattım o tarihte.
05:14Biz Doğu Anadolu-Fay hattında, Güneydoğu Kahramanmaraş'ta deprem olacağını o tarihlerde tahmin etmiştik bilim adamları ve hep beraber.
05:23Sonra oturup toplantı yaptık günlerce.
05:25Ne zaman olacak, nasıl olacak diye.
05:272007 yılında olacak diye tahmin ettiğimiz deprem işte bakın 15 yıl gecikmeyle meydana geldi.
05:33Yani 400-500 yıl tekerrür aralıklarıyla olan bir deprem 15 yıl gecikti.
05:39%3 hata.
05:40Şimdi burada da Bingöl bölgesinin özelliklerini saydığım iki bölgede, Bingöl-Erzincan tarafına doğru olan kısmı ve Bingöl'ün Elazığ tarafına doğru olacak, Tamalatya'ya kadar da iniyor aşağı doğru bölgelerde.
05:51Yine biz daha şiddetli, bugünkü depremden daha şiddetli deprem bekliyoruz.
05:556 şiddetindeki deprem, 5.9 şiddetindeki deprem, bugün olan deprem nedir diye soracak olursanız,
06:00bana göre belki can kaybı olmadığı sürece sadece kısa bir haber yapıp geçilmesi gereken bir deprem Türkiye için.
06:07O kadar az önemli diyeyim, önemsiz diyemem hiç bir şekilde tabii ki.
06:10Ama Türkiye bir deprem ülkesi, bu depremler çok olağan depremler olarak sarılması lazım.
06:15Buradayım farkındalık.
06:18Bize bu depremin öğreteceği tek şey şu, ya kardeşim sen beni unuttun.
06:22Bak geçmişte ben daha 2 yıl geçmedi, 10 binlerce insan öldü benim yüzümden.
06:27Beni hatırla, benim için gerekli tedbirlerini, önlemlerini al ve benim için hazır ol, ben her an gelebilirim.
06:34Erzincan depremi, Van depremi, Marmara depremi, İzmir depremi, arkasından Maraş depremi, bakın hep geliyor.
06:42Dolayısıyla biz buradan, insanların diğer yaratıklardan farkı ders alabilmesi, öğrenebilmesidir.
06:49Bizim işimiz bence bu olmalı.
06:51Bugün 5.9 şiddetinde deprem oldu, deprem buralarda kapımın önünde bekliyor, tekrar uğrayabilir.
06:58Bu nedenle de tedbiri almamız lazım diye bir teşhisde bulunup bunun gereğini yapmamız lazım.
07:08Peki gereği nedir bunun? Müsaade ederseniz devam edeyim.
07:11Nedir bunun gereği? 4 tane ayağı var bu işin.
07:16Deprem gelmeden önce yapılacak olanlar, deprem sırasında yapılacak olanlar, deprem sonrasında yapılacak olanlar diye.
07:222 tanesi depremden önce yapılacak olanlar.
07:241. Deprem öldürmez asla.
07:27Açık arazide isterseniz 8 şiddetinde depreme yakalanın, yere yatarsınız deprem geçene kadar deprem geçer gider.
07:33Hiçbir şey olmaz size.
07:35Peki ne öldürür?
07:37İçindeki bulunduğunuz bina tepenize göçer ve sizi öldürür.
07:41Yapı.
07:42Yapı öldürür. O zaman yapmamız gereken 1. şey neymiş?
07:44Demek ki içinde bulunduğumuz binanın depreme dayanıklı olup olmadığını kontrol etmemiz gerekiyor.
07:50Japonya'nın her zaman veriyoruz.
07:52Hep öyle bakın ben size Japonya'ya ilgili hemen antiparantez bir küçük hikaye anlatayım.
07:55Konferans için Japonya'ya gittim yıllar önce kaç yıl oldu hatırlamıyorum epey oldu 20 yılı geçmiştir.
08:00Tokyo'da otelden dışarı çıkarken bana bir kağıt uzattılar bunu bir oku da dediler şey yap öğren.
08:05Altını imzala falan değil.
08:07Bir okudum kapıda da yazıyordu aynısı.
08:09Diyor ki Japonya'da diyor siz ülkemize yenisiniz diyor Japonya'da çok sık depremler olur diyor lütfen panik yapmayın.
08:15Deprem olduğunu hissettiğiniz anda diyor otelinize geri dönün.
08:19Bakın dışarıda kalın bile demiyor oteline binasına o kadar çok güveniyor ki otele geri dönün diyor.
08:25İşte inşallah böyle bir duruma da biz geliriz yakın zamanda.
08:29Ha bu yolda ilerliyor muyuz evet olumlu yapılan çok şey var.
08:34Yani onları da konuşuruz zaman müsaade ederse.
08:37Demek ki birinci yapmamız gereken neymiş başa döndüğümüz zaman oturduğumuz binanın depreme dayanıklılığını kontrol ettirip bu işi bilen birisine.
08:44Karot örneği.
08:45Karot örneği vesaire falan ne gerekiyorsa bazen gerekmeyebiliyor da karot örneği.
08:49Evet kardeşim senin binanın sağlamdır diye bir uzmandan iyi bir uzmandan üniversitelere gelir bizim araştırma merkezi mesela.
08:57Yapı denetim uzmanları.
08:58Yapı denetim uzmanları da tam bilmiyor bu işi hayır zaten sıkıntımız bize biraz oradan kaynaklanıyor.
09:03Bu çok ciddi bir uzmanlık ister.
09:05Yani tıpta da vardır ya dahiliye uzman olursunuz ama pediatrik dahiliye olursunuz mesela.
09:10Veyahut da bir uzmanlığın bir uzmanlığı mesela pediatrik kardiyoloji olur.
09:14Hem pediatriyi okursunuz hem kardiyoloji.
09:16Şimdi inşaat mühendisliğinde de hem üst yapıcı olacaksınız hem yapıda güçlendirme depremle ilgili uzman olacaksınız.
09:23Mesela bununla ilgili görsel algılama ile ilgili becerileriniz olacak.
09:27Baktığınız zaman anlayacaksınız neye baktığınızı ve neye görmeniz gerektiğini.
09:31Burada üniversiteler bu işi çok rahat yapabilir.
09:33Kamu kurumları bunların çoğu çünkü bildiğiniz gibi dolayısıyla da size yanlış iş yaptırmazlar.
09:38Ama piyasada bir firma tabi namus salonlarına tenzih ediyorum ama maalesef ver üç lirada sana bir rapor verelim dönmesin.
09:46Gerçekten bakılsın yani.
09:48Bizim merkezimiz mesela bunlardan bir tanesi.
09:52Biz hala kamu kurumlarına binaların güçlendirilmesiyle ilgili tahkikleri yapıyoruz, raporluyoruz.
09:57En son Enerji Bakanlığımız, TİH Genel Müdürlüğümüz binalarını kontrol ettiriyor.
10:02Gerçekten çok duyarlı davranıyorlar onlara da burada teşekkürlerimi söylerim.
10:05Çünkü gerçekten o kadar duyarlı davranan kurum pek de fazla değil.
10:09Şimdi birincisi bu yaptırılması gereken.
10:11İki, depremden önce binanızın içerisindeki bulunan sabit eşyaları büyük eşyaları sabitlemeniz, duvarları sabitlemeniz gerekiyor.
10:22Örneğin ağır kütüphaneler veya ağır mobilyalar.
10:26Çünkü deprem sırasında bunlar üzerinize devrilerek sizi yaralama hatta ölüme kadar götürebiliyor.
10:30Belki de yaralamanların bir kısmı şu anda öyle bir şeydir muhtemelen.
10:33İki, bunu yapacaksınız.
10:35Üç, depremden önce yapılacakları sıralıyor.
10:37Bir numaranın ABC'si yani.
10:39Üç, deprem sırasında nasıl davranılacağını aile içerisinde tatbikatını yapacaksınız.
10:45Nedir basit kural?
10:47Deprem olduğunu hissettiğiniz anda nereye kaçacağınızı bileceksiniz.
10:50Neresi olabilir bu?
10:52Bir çok sağlam bir divanın kenarı olabilir.
10:55Veya bacakları demir bacakları olan çok sağlam bir masanın altı olabilir.
11:00Veya bir yatağın ayakları sağlam olan sağlam olma şartıyla hemen yanına yuvarlanarak böyle askeri şey gibi.
11:07Buzdolabının yanı üzerinize devrilebilir.
11:09Sabitlediyseniz buzdolabının yanı olabilir.
11:11Duvara sabitlediyseniz.
11:13Bunların yerini çocuklara, evdekilere öğreteceksiniz.
11:17Salondaysa salondaki yer neresi?
11:19Yatak odasındaysa yatak odasındaki yer neresi?
11:21Vesaire falan diye söyleyeceksiniz bunu.
11:23Sonra da üç aşamalı bir şey yapacaksınız.
11:25Çök, kapan, tutun.
11:27Bu uluslararası bir motto'dur.
11:29Türkçeleştirdik biz bunu sonradan.
11:31Çök, çöküyorsunuz dizlerinizin üzerine.
11:34Kapan, cenin pozisyonu, hedef küçültüyorsunuz.
11:37Aynı askerde olduğu gibi.
11:39Hedef küçültüyorsunuz, sonra kapanıyorsunuz.
11:41Tutarak kapanıyorsunuz.
11:43Ve sonra depremin geçmesini bekliyorsunuz.
11:45Eğer ola ki bina uçarsa siz o hayat üçgeri dediğimiz divanın hemen yanındaki o boşlukta sizi kurtarmaya gelene kadar orada kendinizi koruyorsunuz.
11:58Bu depremden önce yapılması gerekenler bunlar.
12:00Deprem sırasında bunu uyguluyorsunuz.
12:03Bunu hem öncesi hem sonrası diye anlattım.
12:05Neden?
12:06Deprem sırasında çünkü insanların psikolojik olarak haleti ruhiyesi o kadar enteresan bir hale geliyor ki
12:11siz doğru düşünme ve ne yapacağıma karar verme konusunda çok ciddi şekilde sorun yaşıyorsunuz.
12:17Karar vermenize imkan yok o anda.
12:19O anda ezbere bir şey yapacaksınız.
12:21Siz de askeri yapmışsınızdır.
12:23Askerde döndükten sonra, ben kısa dönemi yaptım çok komutanım demedim ama
12:26Döndüğünüz zaman birkaç gün boyunca herkese komutanım diyorsunuz.
12:30Aynı onun gibi olması lazım.
12:32Refleks şeklinde deprem olduğu anda ne yapacağınızı hiç ne yapmam gerekiyor acaba?
12:37Sorusunu kendinize sormadan otomatik olarak yapmanız gerekeni yapacaksınız.
12:41Bu ne ile olur?
12:42Sürekli tatbikat yaparak olur.
12:43Ama inanın bu hayat kurtarır.
12:45Deprem sırasında ne yapacaksınız?
12:47Deprem sırasında buralarda bekleyeceksiniz size yardımın gelmesini ve
12:51Mümkünse yanınızda tabii ki telefon vesaire falan gibi bir iletişim aracı veya el feneri, su yatağınızdaysanız yanı başında bulunursa iyi olur.
13:00Ve asla ve asla deprem çantası evet doğru teşekkür ederim.
13:04Asla ve asla oradan kaçmaya çalışmayacaksınız.
13:07Neden?
13:09En uzun deprem 40 saniye falan sürüyor.
13:11Türkiye'deki depremler 20 ila 30 saniye civarında aşağı yukarı.
13:14Bunun ortadaki 15-20 saniyesi en şiddetli olduğu yıkımın olduğu an aşağı yukarı.
13:19O arada siz 10-15 saniye içerisinde ne ne yapacağınıza karar verebilirsiniz.
13:23Ne öyle ne böyle evden kaçamazsınız bile.
13:26Birinci katta bile olsanız kaçamazsınız.
13:28Yapmanız gereken biraz önceki anlattığım şekilde binanın içerisinde kendinizi güvenli bir yere alacaksınız.
13:33Ben bir örnek vereyim size.
13:35Kahramanmaraş depreminde biz depremin ikinci günü Kahramanmaraş'a gitmiştik.
13:39Gazi Üniversitesi deprem araştırma merkezi olarak.
13:42Orada kurtarma ekiplerinin ilk önce anlayamaya çalıştıkları şey şuydu.
13:47Biz de çok yardımcı olduk onlara.
13:49Bu binanın acaba yatak odaları nerededir?
13:51Çünkü gece olduğu için deprem herkes yatak odasındadır zannediyoruz.
13:55Üst üste tost gibi sandviç gibi yatak odaları.
13:57Yatak odalarını buluyoruz.
13:58Tepeden aşağı delerek aşağı doğru iniyorlar.
14:00Hiç kimseye rastlayamıyorlar.
14:02Rastlayamadılar benim görebildiğim.
14:04Nadiren rastladılar.
14:05Hep cesetler kayıplar nerede oldu biliyor musunuz?
14:08Koridorlarda, binanın giriş kısmındaki antrede ve merdiven yuvalarında.
14:13Yani vatandaşımız kaçmaya çalışmış deprem sırasında.
14:17Hep oradan çıkarıldı.
14:18Hep derken hani %80-90'ı diyeyim.
14:21Maalesef.
14:22Ve binaların da en zayıf olduğu yerlerdir o bölgelerde.
14:25Özellikle merdiven yuvalarının olduğu bölgeler.
14:27O yüzden deprem sırasında da bunu yapacaksınız.
14:30Depremden sonra da birbirlerinizi bulabilmek için.
14:33Çünkü iletişim şey yapmak çok zor.
14:35Birinizi kurtarırlar.
14:36Hastaneye gider oradan çıkar.
14:38Toplamda yerlerine sağlamsanız gideceksiniz.
14:40Ve diğer vatandaşlara yardım etmek üzere o bölgede sizi koordine edecek bir resmi görevliyi bekleyeceksiniz.
14:47AFAD görevlisi olabilir veya polis olabilir.
14:49Herhangi bir görevli kim ise onu bekleyip yardım edeceksiniz.
14:53Çünkü mesela Maraş depreminde en çok eleştirilen olay neydi?
14:56Ben Kahramanmaraşlıyım bu arada.
14:57Elbistanlıyım.
14:58Ailemden de epeyce sıkıntılı olan oldu.
15:00Çok şükür kayıp olmadı ama birinci dereceden.
15:02En büyük sıkıntı şu.
15:05Devlet nerede?
15:06Şimdi Kahramanmaraş'a biz gitmeye kalkıştık.
15:08Depremin olduğu gece.
15:10Adana üzerinden Ankara'dan gitmeye çalıştık.
15:12Yolda viyadükte sorun olduğu için geçemedik.
15:14Geri döndük geldik.
15:15Kayser üzerinden gittik.
15:17Kayser üzerinden de Göksu'na yakın bölgede fırtınaya yakalandık.
15:20Kar fırtınasına.
15:21Askeri bir araç geldi bizi sağ olsun yardım etti o tarihte.
15:24Maraş'a öyle gidebildik.
15:25Bakın devlet dediğiniz insan sizin o şehirdeki çalışan devlet memurlarıdır.
15:30Doğru mu?
15:31Bunların tamamı kazı zedeydi zaten.
15:33Herkes kendi derdinde.
15:35Eski kendi ailesi derdinde.
15:36Ya kendisi yaralı ya ölü can kaybı var ya da kendi apartmanı yıkılmış durumda.
15:41Böyle olduğu zaman sağ kalan, el ayağı tutan, güçlü, kuvvetli, becerikli, bilen insanların
15:47organize olup kendi kendilerine bir sivil örgütlenme yapmaları gerekiyor.
15:52Mesela Amerika'da 1900'lü yılların başında San Francisco depreminden sonra bir yasa çıktı orada.
15:57Orada diyor ki yasada bak diyor deprem olduğu zaman bundan sonra diyor bir hafta boyunca devletin geleceğini beklemeyin.
16:0348 saate düşürdüler sonra onu da.
16:0648 saat devlet diyor size gelemez.
16:08Kendi başınızın çaresine bakın ve birbirinize yardım edin.
16:11Birinci kuralı bu.
16:13Burada da böyle durumlar var.
16:15Eğer sağsanız da toplama merkezine gideceksiniz.
16:18Yardım edemeniz gerekiyorsa yardımlar edeceksiniz.
16:21Ama tekrar başa dönersek bu yaşadığımız deprem bugünkü deprem.
16:24Malatya'daki kale ilçesindeki depremde.
16:27Beklediğimiz şiddetin de o bölge için söylüyorum.
16:32Malatya kale için değil altında bir deprem bu.
16:35İnşallah kalır.
16:36Ya inşallah ama ne diyelim.
16:39Bilim adamı olarak.
16:40Bilim adamı olarak biz bunun olabileceğini öngörüyoruz.
16:43Öngörmek şu.
16:44Galiba Allah bilir tabi ki.
16:45Ama bu gayipten çıkmış.
16:47Neden?
16:48O bölgede 7 şiddetinin üzerinde çok deprem olmuş.
16:51Kahramanmaraş depremi.
16:53Farihsel bir gerçeklik.
16:55500 yılda bir deprem olmuş.
16:56Bakın 20. 21. yüzyıla denk geldi o deprem.
16:58Bir önceki deprem Osmanlı dönemindeydi.
17:00Ondan önceki dönem Roma dönemiydi.
17:013 kıtalarında tektonik olarak hareket haline oldu.
17:04Sıkıştı.
17:05Bu bölgede tahminimiz bizim yine Bingöl'ün batısında.
17:08Yani Erzincan'a doğru olan taraf 7 su bölgeyi fayhattı.
17:11Veyahut da Palü'ye olan tarafta 7, 7 civarı 7 şiddinden daha şiddetli bir deprem bekliyoruz.
17:16Kuzey Adolu pay hattını tetikler mi?
17:17Bütün sizin gibi değerli uzmanlara sorulan soru bu.
17:20Olan her deprem bir diğerine öyle ya da böyle mutlaka bir ilişkisi vardır.
17:25Yani devam eden bir kırık bu sonuçta.
17:28Yani bir yeri kırdığınız zaman o kırılan bölgenin ucunda bir gerilme birikmesi olur.
17:32Stres birikmesi olur.
17:34Mutlaka olur bu.
17:35Bu öyle ya da böyle boşalacak.
17:37Ama bu yarın olacak anlamına gelmiyor.
17:38Belki 10 yıl sonra olur.
17:39Belki 20 yıl sonra olur.
17:40Onu bilemiyoruz.
17:41Oradaki sıkıntımız buradaki sıkıntımız o.
17:43Ama ben size şu kadarını söyleyeyim.
17:45Maksimum 10 yıl içerisinde Kuzey Anadolu fayhattında ve bu Doğu Anadolu fayhattının üzerinde bir yerde 7'nin üstünde 7.2 7.4 civarında bir deprem olacak.
17:55İnşallah bu İstanbul olmaz.
17:57İstanbul'da bu hattın üzerinde çünkü Kuzey Anadolu fayhattının üzerinde.
18:00Çünkü İstanbul'da böyle bir şey olursa İstanbul'a Allah korusun öyle sokaklar var ki bırakın şeyi yaralıyı kurtaracak araç sokamazsınız.
18:10İstanbul dedik şu ana kadar ki yeniden dönüşüm vesaire müthiş bir tabi orada rakam çok büyük.
18:22Ama ben Ankara'da görüyorum artık bazı yerlerde bahçeli evler vesaire gibi semtlerde 40-50 yıllık apartmanların yeniden dönüşüme girdiğini buradaki süreç nasıl işletilmeli sayın hocam?
18:32Şimdi orada şöyle bir hata var.
18:34O da bilmiyorum eski görevimi biliyor muydunuz da sordunuz bunu.
18:38Ben Ankara'da kentsel dönüşüm komisyon başkanlığı yaptım 2 yıl.
18:42Sonra ayrıldım bir süre.
18:45Çünkü bazı yenilikler gerekiyordu yönetmelikte.
18:48Uygulama yönetmeliğinde, RBT'de ve diğer yasal şeylerde zorunluluk gerektiren hallerde.
18:54Özellikle apartmanların izin alması ve karar alması mekanizmasında ve belediyelerle olan ilişkilerde çok ciddi boşluklar var.
19:00Hala boşluklar var sıkıntılar var.
19:04Bunlar aşılamadı dolayısıyla da çok sonuç alınamadı.
19:07Ne oldu? Öyle olunca da zaten mevcutta 3 katlı olan bir binaya eğer 4-5 katlı ekstra bir imar geliyor ise müteahhite verilip bina yenilemesi gibi düşünüldü bu.
19:17Riskli tamam ama çok riskli olan binalara eğer ticari anlamda bir getirisi yok ise çok fazla da müteahhitler dokunmadılar.
19:26Yani işlerine gelmedi öyle söyleyeyim daha doğrusu.
19:29Ama kıymetli olan yerlerde işte şimdi söylediniz Ankara'nın bahçeli evlerde, emekte gözü kapalı her türlü müteahhit oraya giriyor.
19:36Neden? Daireler kıymetli.
19:38İmamak'ta çok daha riskli yerler var neden kimse girmiyor?
19:41Buna benzer bazı sorunlar var.
19:43Ha tabi bu ya bebek doğmadan büyümez denir.
19:46Yasa çok güzel bir yasa.
19:48Gerçekten çok takdir edilecek bir kanun ama eksikleri var bunların düzeltilmesi lazım bir türlü.
19:53Hala eksikleri var bazı düzeltmeler oldu beni ayrıldıktan sonra görevden ama hala düzeltilmesi gereken kısımlar var.
20:01Onlar da yapılır ise gerçekten çok olumlu ve düzgün bir yasa.
20:04Zaten şu anda Kahramanmaraş depremi için söyleyeyim ben size yaklaşık 700'e yakın mahkeme dosyasına bakıyorum ben.
20:11Bir kişi olarak merkez olarak.
20:13Adıyaman ve Hatay bölgesi için.
20:15İstatistik şu.
20:172000 yılından sonra yapılan binalar ve 2000'den önceki binalar diye ayırırsam şayet yıkılan binaların %80'i 2000 yılından önceki yapılan binalar.
20:25Tabi göz önünde olan yeni yapılmış binalar da var.
20:28Kahramanmaraş'taki yıkılan birkaç site vesaire falan onlar ayrı konu ama genel istatistiğe baktığınız zaman oran aynen böyle.
20:33Neden böyle peki?
20:35Körfez depremi birazcık az da olsa bize bir şeyler öğretti.
20:38Körfez depreminden sonra baktık ki beton kalitesizliği diyelim kalitesi demeyeyim.
20:43Binaların göçmelerinin en önemli sebebiymiş.
20:46Hemen hazır beton kullanımı yaygınlaştı.
20:48Şu anda Avrupa'da zannediyorum en çok hazır beton kullanımı ülkelerden birisiyiz biz.
20:53Binalarda da öyle telefonu açıyorsun istediğiniz kalitede beton geliyor artık.
20:58O takdire şayan bir durum bir kere.
21:00Burada da Türkiye Hazır Beton Birliği diye bir birlik var.
21:03Betonun reçetesi vesairesi uygulanması bunlar çok önemli.
21:06Otomatik fabrikadan çıkıyor zaten bilgisayar kontrolü çıkıyor müdahale edemiyorlar uygulama sırasına hariç.
21:11O yüzden bu hazır beton birliği var mesela.
21:14Hakikaten çok güzel çalıştılar ve yerleştirdiler Türkiye'ye bu işi.
21:18Gayet de güzel oldu.
21:19Bu birinci sebepti koyduk kenara.
21:21İkinci sebep neydi?
21:22Binalar yapılırken uygulama sorumluluğuyla ilgili sorunlar vardı.
21:26Onunla ilgili yönetmelikte de işçilikler yapıldı.
21:28Tuz getirildi.
21:29Üçüncü sebep zemin analizi yapılmadan, sondaj yapılmadan, deney yapılmadan inşaatlar yapılıyordu.
21:34Şimdi o yasaklandı.
21:35Sondaj yapılacak, zemin deneyleri yapılacak ona göre bina projelendirilecek diye.
21:39Zemin etkisi olmaz.
21:40Zorunlu hale geldi bu defa.
21:42Dördüncü olarak da ne oldu?
21:44Ya bizim bu eski yönetmeliğimiz iyi değildi.
21:46Daha modernini yapalım deyip 2018'de biz Bina Deprem Yönetmeliği diye bir yönetmelik daha çıkardık.
21:51Dünyanın en iyi yönetmeliklerinden birisi.
21:53Hatta bana göre fazla karmaşık.
21:55Biraz daha basit olsa daha iyi olurdu.
21:57Yani çok detaylı diyebilirim belki de.
22:01Hepsi de yapıldı aslında.
22:03Ama ne oldu?
22:05Devlet de kamu binalarını güçlendirdi.
22:07Okullar, hastaneler falan bayağı iyi aslında.
22:09Yani çok ciddi bir şey olmadı.
22:11Yıkım olmadı.
22:12Burada Balgat bölgesinde de, stüdyomuzun olduğu bölgede de hemen yapılıyor.
22:17Etnik tarafında da bunların yerinde dönüşüm.
22:20Tabii tabii yerinde dönüşümde yapılıyor.
22:22Son 4-5 dakikamızda Gazi Üniversitesi'ndeki bu merkezden de dilerseniz bahsedelim.
22:27Deprem Araştırma Merkezi değil mi?
22:30Evet.
22:31Şimdi eski adı Deprem Mühendisliği Uygulama ve Araştırma Merkezi idi.
22:36Geçen yıl itibariyle biz isminde küçük bir değişiklik yaptık.
22:39Başına AFET yönetimini koyduk.
22:41Çünkü AFET'i yönetmek ciddi bir sıkıntı ve sorun.
22:45Akademik bir sorun aslına bakarsanız bu.
22:47Onu da işin içerisine dahil edelim diye.
22:49AFET dediğiniz zaman sel baskına da geliyor, çığ da geliyor.
22:52Göç bile, düzensiz göç bile AFET sonuçta.
22:56Depremin yanına bir de bunu ekleyip AFET yönetimi ve Deprem Mühendisliği Uygulama ve Araştırma Merkezi adına AİDEM diye de değiştirdik.
23:03İlk kurulduğu hali 20 yıldan fazla oldu.
23:07Türkiye'deki bildiğim kadarıyla 3. merkez.
23:11Kandili'den sonra Ortadoğu Teknik Üniversitesi'nin Deprem Mühendisliği Uygulama vardı.
23:16Sonra Gazi Üniversitesi'ndeki kuruldu diye hatırlıyorum yanlış hatırlamıyorsam.
23:193. merkezdir.
23:21Hatta yeri stasyonu olan yani deprem algılama merkezleri, sismografları olan 3 üniversiteden de birisiyiz.
23:29Bir tanesi Boğaziçi Üniversitesi Kandili'li biliyorsunuz.
23:31Diğeri Kocaeli Üniversitesi'nin var epeyce.
23:33Bir de bizim var. Bizimki yine çok eski.
23:35İkinci aslında bizimki.
23:37Türkiye'de üniversiteler arasında yeri stasyonu olan ikinci üniversiteyiz.
23:40Nereyi takip ediyorsunuz?
23:41Biz ağırlıklı olarak iç Anadolu'ya bakıyoruz.
23:44Kendi Ankara birazcık Ankara'ya bakıyoruz.
23:46Yani kuzeyde Çankırı, Bollu, Afyonkarahisar, güneyde Konya sınırına kadar,
23:52doğu tarafında da yine Kırıkkale bölgesi, Kırşehir bölgesine kadar olan bölgeyi,
23:57Ankara'yı merkeze alacak şekilde 28 tane stasyonumuz var.
24:01O zaman o soruyu da sorayım Sayın Hocam.
24:03İç Anadolu bölgesi, Ankara, Konya vs. depremden en rahat denilirdi eskiden.
24:08Öyle öyle şey yapılırdı.
24:10Şimdi bazıları risk olduğunu söylüyorlar.
24:13Durum nedir?
24:14Yani Ankara'da bir deprem şehri midir?
24:17Ankara şöyle, Ankara deprem şehri değil.
24:21Hani bir motto vardır ya, ben sana güveniyorum ama çevrendekiler çok kötü.
24:26Şimdi Ankara'nın durumu öyle.
24:27Ankara'nın merkezi çok iyi ama çevresi çok kötü.
24:30Batıya bakıyorsunuz, Afyonkarahisar ciddi deprem bölgesi.
24:34Biraz aşağı doğru inin güneyi Haymana'da çok ciddi fay hatları var.
24:37Biraz daha güneye doğru gidin aşağı doğru Bala bölgesi Ankara'nın yine sıkıntılı.
24:41Doğuya doğru devam edin Kırıkkale'de çok ciddi fay hatları var.
24:45Yukarı doğru çıkın Kalecik tarafında ciddi fay hatları var deprem oluşturan.
24:50Biraz daha kuzeye doğru devam edin Çankırı aynı şekilde fay hatları var.
24:54Bakın Ankara ortada sağlam ve muhkem bir ada kale gibi.
24:59Ama etrafında maalesef çok ciddi tehlikeli fay hatları var.
25:03Ama bu açıdan bakıldığı zaman tabi ki Ankara'yı esas riske sokan zemin durumudur.
25:07Örneğin Bolu'da bir deprem olsa Çankaya'daki oturan vatandaşımızın haberi bile olmazken
25:13Batı kentteki ve Eryaman'daki, Sincan'daki vatandaşlarımız sokağa fırlar.
25:17Biz tabi merkezde hem araştırmalar yapıyoruz hem bu şekilde yeri stasyonları.
25:22Aynı zamanda dediğim gibi deprem güçlendirme işleri yapıyoruz.
25:25Hem kamu kurumlarına yapıyoruz biz bunları.
25:27Binaları gidiyoruz kontrol ediyoruz.
25:29Bina depreme karşı yeterli dirence sahip midir değil midir onları kontrol ediyoruz.
25:34Yıllardan beri bu işi yapmaya da devam ediyoruz.
25:37Böyle bir merkeziz araştırmanın yanında.
25:39Çok teşekkür ediyorum Sayın Hocam.
25:41Ağzınıza sağlık.
25:42Ben teşekkür ediyorum.
25:43Çok güzel gözetlediniz.
25:44Dileriz bir daha bu tip büyük olayları kayıplarla değil önlemlerle ve pozitif yönleriyle deprem ülkesi olabilmeyi öğrenecek şekilde.
25:56Ama inşallah ama size şu kadarını söyleyeyim.
25:58Çok geçmeyecek en fazla 2 yıl sonra bir program daha yapacağız.
26:01Maalesef konu yine bu olacak.
26:03Çünkü Türkiye bir deprem ülkesi ve yine bir deprem olacak.
26:06Ve yine biz bu konuları konuşacağız.
26:08Ve hatta ben bu anlattıklarımı tekrarlayacağım bir daha belki de.
26:11Maalesef inşallah olmaz.
26:13Daha pozitif konuşmalar gerçekleşecek.
26:15Sağ olun bir kez daha ayağınıza sağlık.
26:16Ben teşekkür ediyorum.
26:17Sağ olun.
26:18İyi aylar diliyorum.
26:19Sağ olun.
26:20Akit TV Haberkuşağı'nda Ankara stüdyolarımızda Gazi Üniversitesi Deprem Araştırma Merkezi Müdürü
26:25Sayın Profesör Doktor Abdusamed Arslan Beyefendi ile beraberdik.
26:31Bugün gerçekleşen Malatya'daki deprem hem genel anlamda Türkiye'nin bir deprem olması ülkesi olması hasebiyle
26:38alınacak önlemleri ve bundan sonraki süreci değerlendirmiş olduk diyelim.
26:42Haber Maratonu Akit TV'de devam edecek.
26:44Bizden ayrılmayın.
26:45Hoşçakalın.