CNN TÜRK
CNN TÜRK
  • geçen ay
Gün Ortası'nda günün gündemi ve detayları ekrana taşınıyor.

Category

🗞
Haberler
Döküm
00:00:00Evet, Göksu'ya çok teşekkür ediyoruz.
00:00:08Arkadaşımız Göksu Öngören Özgür bize konuklarıyla birlikte detayları aktardı.
00:00:12Tabii Malatya merkezli, Malatya'nın kale ilçesi merkezi 5,9 büyüklüğünde bir depremden bahsediyoruz.
00:00:19Fakat etkisi diğer ilçelerde de hissedildi.
00:00:22Hemen bölgeye bir gidelim, öğrenelim nedir son durum diye.
00:00:25Arkasında da kalabalık görüyoruz.
00:00:27Demirören haber ajansı muhabiri Emrah Kızıl bizlerle birlikte.
00:00:30Emrah kolay gelsin, nedir detaylar sözü hemen sana bırakayım.
00:00:37Evet saat 10.46'da Malatya'nın kale ilçesinde meydana gelmişti deprem 5,9 büyüklüğünde.
00:00:44Biz şu an Diyarbakır'dan yayınımızı yapıyoruz.
00:00:46Diyarbakır'da da hissettik depremi.
00:00:48Baya uzun bir depremdi.
00:00:51Kahramanmaraş merkezli depremde de bunu hissetmiştik.
00:00:55Baya uzun bir depremdi.
00:00:57Bulunduğumuz bina dördüncü kattaydı ve baya bir sallandık.
00:01:02Vatandaşlar kendilerini dışarı attılar ve şu an Diyarbakır Adliyesi'nin önünden yayınımızı yapıyoruz.
00:01:09Çalışanlar ve vatandaşlar şu an Diyarbakır Adliyesi'nin önünde park diyebileceğimiz bir alanda bekliyorlar.
00:01:17Artışı olma ihtimaline karşı.
00:01:19Bu deprem nerelerde hissedildi?
00:01:21Diyarbakır'da, Batman'da, Mardin'de, Elazığ'da, Tunceli'de ve Bingöl'de hissedildi ki Elazığ'da çok şiddetli bir şekilde hissedildi.
00:01:33Ve onun üzerinde kişi o şiddetle kendilerini camlardan atarak yaralandılar.
00:01:40Kameraman arkadaşımız Gıyasettin Tetik size çevreyi göstersin.
00:01:45AFAD'tan yapılan açıklamada da deprem nedeniyle 374 ihbarın yapıldığı Malatya Şanlıurfa ve Elazığ'da 4 binada hasar meydana geldiği belirtildi.
00:01:59Ve Elazığ'daki binada 4 kişinin sağ olarak kurtarıldığı belirtildi.
00:02:05Şu an sağ çalışmaları devam ediyor bütün bölgelerde.
00:02:08AFAD ekipleriyle birlikte.
00:02:10Şu ana kadar olumsuz bir bilgiye ulaşılamadı.
00:02:15İnşallah da ulaşılmaz.
00:02:17Elazığ ve Malatya'da da okullar bir gün tatil edildi.
00:02:20Elazığ valiliğinden yapılan açıklamada okulların bir gün tatil edildiği belirtildi.
00:02:27Dediğimiz gibi saat 10.46'da meydana geldi deprem ve uzun bir şekilde hissedildi.
00:02:33Karhamanmaraş depremindeki gibi uzun bir depremdi diyebiliriz.
00:02:38Karhamanmaraş depremini yaşayan biri olarak bunu rahatlıkla söyleyebilirim.
00:02:44Şiddeti biraz daha fazla olsaydı hasar daha da büyük olabilirdi.
00:02:49Şu anda bir can kaybı bilgisi yok.
00:02:52Ekiplerin sağda çalışması devam ediyor.
00:02:55Gelişmeler oldukça aktarmaya devam edeceğiz.
00:02:57Diğerek sözü size bakalım.
00:02:59Emrah Kızıl'a çok teşekkür ederim.
00:03:01Geçmiş olsun dileklerimizi iletelim.
00:03:03Demirören Haber Ajansı Diyarbakır Bölge Temsilcisi Emrah Kızıl Diyarbakır'dan bize görüntüleri aktardı.
00:03:09Şimdi ekranı üçe böldük.
00:03:11Bir tarafta Diyarbakır'dan görüntüleri gösterdik.
00:03:13Ekranın ortasında da Elazığ'dan gelen görüntüleri sizlerle paylaşıyoruz.
00:03:17Şiddetli bir depremdi.
00:03:19Hissedilen bir depremdi.
00:03:21Ve özellikle bu depremin ardından 3 ilde okullara bir gün ara verildi.
00:03:25Bu bilgiyi de bölgedeki yetkililer bizlerle paylaştı.
00:03:30Hasar gören binalar olduğu bilgisi söz konusu AFAD tarafından yapılan açıklama.
00:03:35Özellikle Malatya, Şanlıurfa ve Elazığ'da toplamda 4 binada hasar meydana geldiği açıklaması yapıldı.
00:03:435,9 bölgede hissedilen bir deprem.
00:03:49Geçtiğimiz dakikalarda saatlerde Elazığ Valisi Numan Hatipoğlu'da yayınımıza bağlanmıştı.
00:03:54Bölgeden yine yetkililer, yerel yetkililer yayınımıza bağlanmıştı.
00:03:58Şunu söyleyelim, bizler yayına devam ediyoruz ve bölgedeki gelişmeleri sizlerle paylaşmaya da devam ediyoruz.
00:04:05Son dakika gelişmelerini ve sıcak bilgileri sizlerle paylaşıyoruz.
00:04:10Deprem nedeniyle 3 ilde eğitime ara verildi.
00:04:13Hasar gören binalar var.
00:04:15Fakat şu ana kadar yapılan açıklamalar doğrultusunda neyse ki bir can kaybı ya da ciddi bir duruma rastlanmadığı bilgisi
00:04:23bizlerle paylaşıldı.
00:04:26Ekiplerin de çalışmaları tüm hızıyla devam ediyor.
00:04:29Bölgede AFAD'ın çalışmaları devam ediyor.
00:04:33Şimdi jeoloji mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş bizlerle birlikte.
00:04:37Sayın Bektaş geçmiş olsun dileklerimizi iletelim tüm Türkiye'ye.
00:04:41Böyle başlayalım yayına.
00:04:43Halkımıza geçmiş olsun, özellikle Malatyalılara geçmiş olsun.
00:04:47İnşallah dediğiniz gibi can kaybı olmamıştır.
00:04:51Şu ana kadar gelen bilgiler doğrultusunda da böyle bir şey yok bunu da net bir şekilde belirtelim.
00:04:56Şimdi 6 Şubat depremleri ister istemez hepimizin aklında.
00:05:012023 yılında meydana gelen ve bazı yorumlar geçtiğimiz dakikalarda Şükrü Ersoy'da yayınımıza bağlandı.
00:05:08Sizlere de sormak istiyoruz yorumlarınızı.
00:05:11Bu faya enerji transferinin bir sonucu olduğuna yönelik yorumlar söz konusu 6 Şubat depremlerinin.
00:05:16Ne dersiniz?
00:05:19Doğrudur şöyle olay yani biz bu depremi bekliyorduk.
00:05:23Şimdi bekliyorduk derken bunun bilimsel verisi nedir derseniz.
00:05:27Biraz önce söylediğiniz gibi 6 Şubat'ta 7.8 ve 7.5'lik iki büyük depremin enerjisi sadece yeryüzüne yayılmış değil.
00:05:38Yani yeryüzüne yayılarak 11 iliği yıktı.
00:05:41Ancak enerjinin büyük bir kısmı da yerin altına indi, derinlere indi.
00:05:46Özellikle yerin akıcı kısmı dediğimiz 10 km derinliğinde akıcı kısma inen bu enerji zaman içerisinde yayılmaya başladı.
00:05:56Doğuya, batıya, kuzeye.
00:05:58Nereye doğru daha çok yayıldı?
00:06:00En fazla yayılan yerlerden biri de kuzeyde yani Malatya Ovası'na doğru yayıldı.
00:06:05Bilimsel verisi ne?
00:06:07Bu bölgede yaşanan büyük depremden sonra yaşanan artçılar bu bölgedeki fayların zaten gerilme altında olduğunu bildiriyordu.
00:06:18Dolayısıyla gelecek depremin Malatya civarında orta büyüklükte bir deprem olmalarının yüksek olduğunu bu veriye göre söylüyordu.
00:06:27Nitekim 7.5 büyüklüğündeki depremden sonra biz bu kuzeyde yani Malatya Ovası'nda 7'den küçük 6 büyüklüğünde bir deprem yaşamadığımızdan dolayı
00:06:39bölgede 6 büyüklüğünde bir depremin yaşanabileceğini öngörüyorduk.
00:06:44Deprem bilimi zaten bir öngörüdür, tahmindir.
00:06:48%100 depremin nerede, ne zaman, hangi büyüklükte olacağını söylemek mümkün değil.
00:06:53Ama bu deprem parametreleri Malatya Ovası'nda deprem tehlikesinin artmış olduğunu zaten bize gösteriyordu.
00:07:01Şimdi Malatya Ovası'nın dört bir tarafı doğusu, batısı, kuzeyi, güneyi aktif faylarla çevrildi.
00:07:09Bu aktif fayların bir kısmı henüz de haritalanmış değil.
00:07:13Bu fayların da parametreleri yani deprem parametreleri tam olarak bilinmiyor.
00:07:18Şimdi bu kale civarındaki fay, bugün diri fay haritasına baktığınız zaman tam olarak net bir şekilde ifade edilmiyor.
00:07:27Jeolog arazide görebildiği fayı buraya işlemiştir.
00:07:31Ancak fayların bir kısmı örtülüdür ki Malatya Ovası'nda yapılan jeofizik çalışmalar şunu gösteriyor ki,
00:07:39aktif fayların büyük bir kısmı da gömülü, yani örtülü.
00:07:44Dolayısıyla beklenen tehlike görülenden daha fazla olabilir.
00:07:50Özetle yaşanan 6 büyüklüğündeki bu depremden sonra önümüzdeki günlerde 4-5 büyüklüğünde artçı depremlerin yaşanması daha olasılır.
00:08:00Ve o 5 büyüklüğünde veya daha küçük artçı depremler ikinci üçüncü darbeyi vuracağı için binaya daha da etkili olabilir.
00:08:10Biz diyoruz ki, zarar görmüş, çatlak olan veya duvarları çatlamış olan binalar çekincelidir.
00:08:19Lütfen o binalardan uzak durun.
00:08:21Şimdi bizim en büyük korkumuz da nedir derseniz diye bir korkumuz şu, kale civarında yaşanan depremin aynısı,
00:08:29Malatya'nın batısını sığınırlayan esas Malatya fay üzerinde ki o fay Ovacı'ya doğru, Tunceli'ye doğru uzanıyor.
00:08:38Orada da deprem tehlikesi var.
00:08:40Niye var diyoruz, yine bilimsel olarak konuşalım.
00:08:43Araya girmem lazım.
00:08:44Elazığ Valisi açıklamalar yapıyor.
00:08:45Hemen dinleyelim üstüne konuşalım.
00:08:47Anlayışlı davranmaları hususunu tekrar hatırlatmak istiyorum.
00:08:51Eyvallah Sayın Valim.
00:08:52Sayın Valim, elimizde herhangi bir yıkım, çökme vs. söz konusu değil, öyle mi?
00:08:57Şu an itibariyle yok.
00:08:58Sadece çatlaklar oluşan binalar var.
00:09:01Bunlarla ilgili olarak araştırmalarımız devam ediyor.
00:09:04Eğitime bir gün itibariyle ara verdik.
00:09:06Değerlendirmelerimiz olacak.
00:09:08Yine çok hızlı bir şekilde üniversite yurtlarımız ve diğer toplu yaşam alanlarıyla ilgili olarak değerlendirmelerimizi bugün içinde yapmış olacağız.
00:09:17Buna göre de tekrar vaziyet edeceğiz.
00:09:20Malatya'da acaba herhangi bir yıkım, çökme vs. söz konusu mu?
00:09:24Elazığ'dan herhangi bir yardım gitmesi olacak mı?
00:09:28Şu an itibariyle bize intikal eden herhangi bir talep söz konusu olmadı.
00:09:32Orada da gerekli çalışmaları Sayın Valimiz gerçekleştiriyordur diye düşünüyoruz.
00:09:38Çok teşekkürler Sayın Valim.
00:09:40Ben teşekkür ediyorum.
00:09:44Valisi Numan Hatipoğlu açıklamalarını gerçekleştirdi.
00:09:47Bu açıklamaları da sıcağı sıcağına sizlerle paylaştık.
00:09:51Özellikle çökme olmayan Elazığ'da bir çökme olmadığını ifade etti.
00:09:55Fakat çatlaklar oluşan binalar olduğunu da söyledi.
00:09:58İhbarlar geliyor.
00:09:59Ekiplerin de çalışması tüm hızıyla devam ediyor.
00:10:01Bölgeden gelişmeler de aslında bu şekilde.
00:10:04Osman Bey tekrar size dönmek isteriz.
00:10:06Bakın düzeltiyorum.
00:10:08Valimin açıklamaları da bu doğrultuda.
00:10:10Bölgeden gelen haberler, depremin şiddetini de göz önünde bulundurduğumuzda.
00:10:15Aslında biraz da yüreğimize acaba su mu serpiyor?
00:10:19Çünkü çok daha büyük bir felaket olabilir miydi acaba bu büyüklükte?
00:10:23Yoksa bu büyüklük bize bir depremin habercisi olabilir mi?
00:10:29Bir tehlikenin habercisi demek belki daha doğru bir ifade olacak.
00:10:34Büyük bir depremin öncüsü demek doğru değil.
00:10:40Yani bu konuda kesin bir şey söylemek mümkün değil.
00:10:437 büyüklüğündeki depremden sonra 7'den daha küçük bir depremin, gecikmiş bir depremin olma olasılığı çok daha fazlaydı.
00:10:53Bu gerçekleşti.
00:10:54Ancak bu büyük bir depremin habercisidir demek doğru değil.
00:10:59Bunun bilimsel bir altlığı olmaz.
00:11:01Tekrar ediyorum.
00:11:02Yani bugün deprem bilimiyle konuşacak olursak depremin kesin zaman, yeri ve büyüklüğü hakkında kesin bir şey söylemek mümkün değil.
00:11:12Ancak bu büyüklükte, orta büyüklükteki bir depremin beklenmesi gayet doğal.
00:11:18Bugün dediğimiz gibi 7 büyüklükteki bir depremden sonra 6 büyüklüğündeki bir deprem yine yaşanabilir.
00:11:26Çünkü biliyorsunuz ilk yaşadığımız büyük deprem Hatay'da.
00:11:316 büyüklüğündeki bir deprem Hatay'da yaşadık.
00:11:33Güneyde yaşadık.
00:11:34Depremin güneyinde yaşadık.
00:11:367.8'lik depremin güneyinde yaşadık.
00:11:39Şimdi de kuzeyinde yaşıyoruz.
00:11:41Bu 6 büyüklüğündeki depremlerin sayısı çevrede artabilir mi? Artar.
00:11:47İlla Malatya'da değil yakın çevrede de 6 büyüklüğünde depremler olabilir.
00:11:52Başka deyişle şöyle söyleyeyim.
00:11:54Yani 7.8'lik ve 7.5'lik deprem enerjilerinin etkinliği bölgede 200 kilometrelik çapta henüz bitmiş değil.
00:12:06Yer küresi henüz oturmuş değil.
00:12:09Bu tür 6 büyüklüğündeki depremleri beklemek olasıdır.
00:12:14Bu 200 kilometrelik çap içinde demek daha doğru olur.
00:12:19Daha doğru olacağını söylüyorsunuz ama bölgenin de ister istemez sizler de ifade ettiğiniz deprem geçmişini göz önünde bulundurduğumuzda
00:12:25ve çok yakın bir tarihte yakın bir bölgedeki Malatya'da etkileyen 6 Şubat depremlerini gördüğümüzde bölgede yaşayanlar da haliyle bazı korkulara sahip.
00:12:35Şimdi yine bir virgül koyacağım.
00:12:37Çünkü Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı Sami Er telefon attığımızda.
00:12:41Sayın Er çok geçmiş olsun dileklerimizi iletelim.
00:12:44Size ulaşan son bilgiler ne bunu sormak isterim size.
00:12:47Çok teşekkür ederim çok sağ olun.
00:12:49Bir müddet önce de az önce görüştük sizlerle zaten.
00:12:53Herhangi bir olumsuz bir haber yok.
00:12:57Allah'a şükür ediyoruz bunun için.
00:12:59Umarız sonuna kadar da böyle bir olumsuz haber almayız.
00:13:02Şu anda biz kriz merkezindeyiz.
00:13:05Afat'la irtibat halindeyiz.
00:13:08Ekiplerimiz daha da bir tarafta da kırsalla telefon görüşmelerimiz devam ediyor.
00:13:12Ama hamdolsun henüz elimize gelen böyle olumsuz bir haber yok.
00:13:18Şu ana kadar sonuç itibariyle gelen ihbarlar noktasında üstünden de artık bir saate yakın bir süre geçti.
00:13:27Ekiplerin de hala sanıyorum çalışmaları devam ediyor bölgede değil mi?
00:13:30Evet çalışmalar.
00:13:32İhbar yani bir can kaybıyla ilgili sadece ihbarlar.
00:13:35İnsanlar haliyle sokağa pencereden atlayanlar falan olmuş anladığım kadarıyla.
00:13:41Bir şey yok yani bir yaralanma yok.
00:13:45Bu tür ihbarlar geliyor sadece.
00:13:47Peki şunu sormak istiyorum Sayın Ersiz'e.
00:13:50Tabii ki yayınımızı Malatya'dan takip eden, çevre bölgelerden takip eden vatandaşlarımız da olduğu için.
00:13:56Siz şu anda bir sıkıntı olmadığını ifade ettiniz yüreğimize su serpen bir açıklama.
00:14:00Umarız sonuna kadar da gelmez böyle bir haber.
00:14:02İnşallah tabii ki hepimizin bir beklentisi bu doğrultuda.
00:14:05Peki bölgenin yapısıyla ilgili özellikle konut yapısıyla ilgili depreme dayanıklılığıyla ilgili de
00:14:13özellikle Malatya'da yaşayan vatandaşlarımızın da dikkat ettiği noktalarla ilgili bir açıklama istesem sizden.
00:14:20Yani bölgenin konutları depreme ne kadar dayanıklı?
00:14:23Büyük bir deprem atlattığını biliyoruz çünkü Malatya'nın 6 Şubat'ta.
00:14:27Şimdi şöyle tabii zaten bizim bu depremden önce de 6 Şubat depreminden dolayı sahadayız zaten.
00:14:34Devletimizin bütün kurumları hala da Malatya'dalar. Diğer deprem bölgelerinde de.
00:14:38Çalışmalar devam ediyor.
00:14:40Bir tarafta Malatya'mızın birçok bölgelerinde rezerv alanları ilan ettik ve orada yeni inşaat faaliyetler başladı.
00:14:49Tokimizin hem kentin şeferinde hem de kent merkezinde yaptığı inşaatlar var.
00:14:55Ama tabii taklit edersiniz ki bu binalar depremde yani hasarsız olan binalar dahi yorgun düştü bu binalar.
00:15:03Şimdi biz bunlarla ilgili yeni bir ekip kuruyoruz.
00:15:06Şu anda belediyemiz üyesinde AFAD'la, valiliğimizle iltifat kurarak yeni ekiple yeni bir saha araştırması yapmayı hedefliyoruz, yapacağız inşallah.
00:15:19Yani bu depremle birlikte daha önce yorgun düşen binalardan hasar alan var mı yok mu?
00:15:25Bazı tartışmalı konular vardı.
00:15:29İşte yürütmeyi durdurmadan dolayı yıkılmasını engelleyen vatandaşlarımız vardı.
00:15:34Onlar yeniden incelenecek.
00:15:36Durum bu merkezde yani şimdilik.
00:15:39Peki 6 Şubat depremlerinde hasar görmüş ya da artık yorgun düşmüş,
00:15:43bu sadece depremde değil yaşı itibariyle de yorgun düşmüş binalarda bir hasar söz konusu mu bu depremde?
00:15:49İşte şimdi bunları tarayacağız.
00:15:51Şu anda bize gelen herhangi bir hasar, bir çökme öyle bir haber yok.
00:15:56Ama arkadaşlarımızı biz sahaya gönderiyoruz.
00:15:58Şimdi ekipleri oluşturuyoruz.
00:16:00Zaten sahada şu an araştırma yapan var da ama hasar tespiti noktasında da arkadaşlar yeni ekipler kuruyoruz.
00:16:06Onunla bakalım çalışmamızın neticesinde ortaya çıkacaktır.
00:16:10Merkezi alanlar dışında kırsal alanlar da özellikle depremlerde sizler de çok daha iyi bilirsiniz.
00:16:15Ulaşmak zaman zaman çok zor olabiliyor.
00:16:17Kırsal alanlarla ilgili detaylı bir bilgi söz konusu mu?
00:16:19Ya şimdi detaylı tabii mümkün, ulaşıyoruz.
00:16:21Şu anda zaten bize gelen o manada bir olumsuz telefon yok.
00:16:25Yani ne var işte bir köy yolu kapanmıştı, bir kaya yuvarlanmış.
00:16:29İşte onu şu anda yolu açıyoruz.
00:16:31Benzer şeyler yani kayıpla ilgili, can kaybıyla, mal kaybıyla ilgili herhangi bir haber gelmedi.
00:16:37Bizler de ispat halindeyiz sürekli köylerimizle, köy muhtarlarımızla.
00:16:41Hamdolsun şu an saate kadar bir olumsuz haber yok.
00:16:46Son olarak şunu da sormak isterim kapatmadan önce.
00:16:48Sizin de işiniz yoğun olduğu için sizi de çok tutmak istemiyorum sayınlar.
00:16:51Sadece şunu da sormak isterim.
00:16:53Siz depremi hissettiniz şüphesiz ki.
00:16:55Deprem anında o şiddeti bize anlatabilir misiniz?
00:16:57Orada o depremi yaşayan isimlerden biri olarak.
00:16:59Ya çok ben dışarıdayım tabii.
00:17:01Çevredeki binalardan fark ettim.
00:17:04Dışarıda olduğum için çok etkilenmedim haliyle.
00:17:07Ama gözlemleyebildim yani depremi o anda ben kendimi hissetmemden ziyade.
00:17:13Şiddetliydi, oldukça şiddetliydi yani şu an.
00:17:16Zaten 5.9, 5.9'da epey bir büyüklük yani.
00:17:25Şunu mu umarız?
00:17:26Herhangi bir olumsuz havadis almayız şu an.
00:17:28Çok teşekkürler ve bir kez daha çok geçmiş olsun dileklerimizi iletelim.
00:17:32Hem size hem Malatya halkına hem de Elazığ bölge halkına geçmiş olsun dileklerimizi iletelim.
00:17:38Osman Bey size dönmek isterim Sayın Bektaş.
00:17:41Buyurun.
00:17:42Biraz önce Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı'yla da konuştuk.
00:17:46Çok şükür olumsuz bir haber alınmadığını.
00:17:48Fakat kriz merkezinde takibin devam ettiğini ifade etti.
00:17:51Elazığ'dan gelen bilgilerin şu anda bölgede bir sıkıntı olmadığına ilişkin bilgiler olduğunu biliyoruz.
00:18:03Malatya'daki bilgilerin yine ona keza şu anda gelen bilgiler ağır bir yıkım.
00:18:09Söz konusu değil bir yıkım, söz konusu değil küçük çaplı çökmelerden bahsediliyor.
00:18:14Fakat bununla ilgili de detaylı bir bilgi söz konusu değil.
00:18:17Şu ana kadar gelen şu ana kadar öğrendiğimiz bölgelerle ilgili depremi şiddeti de 5,9.
00:18:23Yine bir son bilgiler ışığında bir değerlendirme alsam sizden.
00:18:32Efendim sesimiz geliyor mu?
00:18:34Geliyor Sayın Bektaş.
00:18:36Duyabiliyorsunuz beni değil mi?
00:18:38Evet.
00:18:39Hem Malatya'dan hem Elazığ'dan gelen bilgiler doğrultusunda son bilgiler ışığında bir değerlendirme istesem sizden.
00:18:45Bu arada özür diliyorum bir bilgi var son dakika bilgisi var onu aktarayım sonrasında sizinle devam edelim.
00:18:50Kriz merkezi oluşturuldu demiştik o kriz merkezine İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya depremin merkez üssü Malatya'ya gidiyor.
00:18:58Bunu da bir son dakika bilgisi olarak izleyenlerimizle paylaşalım.
00:19:02Bakan Yerlikaya'da bölgede gelişmeleri takip edecek.
00:19:07Hem kriz merkezi de Malatya'da kurulmuş depremin gerçekleştiği noktada.
00:19:12Bakan Yerlikaya'da çalışmaları yerinde takip edecek.
00:19:15Hala tarama çalışmaları yapılıyor ekipler tarafından.
00:19:19Kırsal alanlar özellikle o noktalara da ulaşılmaya çalışılıyor.
00:19:22Buyurun Sayın Bektaş.
00:19:26Şimdi biraz önce söylediğimiz gibi bu büyük Maraş deprem çiftinin yani 7.8 ve 7.5'lik deprem çiftinin
00:19:36yer altına gönderdiği enerjinin etkinliği devam edecek.
00:19:40En az bir yıl daha devam edecek.
00:19:43Bu bağlamda Maraş merkez olmak üzere 200 km çapında olan bölgelerde 6 büyüklüğündeki deprem bekleme olasıdır.
00:19:55Dolayısıyla biz büyük depremin gerilme alanları olan Malatya çevresinde bu depremi beklediğimize göre
00:20:04aynı şekilde Adana Ovası'nda da böyle bir deprem bekleme olasıdır.
00:20:09Yani 200 km çapına giren bölgede bu tür 6 büyüklüğünde veya orta büyüklükteki depremler olasıdır diyebilirim.
00:20:18Sadece Malatya değil, Malatya ve çevresi hatta diyelim Adana, güneydeki Adana Ovası da aynı tehlikeyi yaşıyor.
00:20:27Yani özetle Maraş depreminin etkinliği hala sürüyor, yer altında sürüyor.
00:20:33Yer altındaki gerilmeler zaman içinde yer üstüne doğru transfer oluyor.
00:20:38Ve aktif faylar, gerilme altındaki faylar enerjisini boşatıyor.
00:20:43Ama bu ne zaman, hangi büyüklükte, nerede olacağı konusunda bir şey söyleyemiyoruz.
00:20:49Fakat Maraş merkezli 200 km karelik alan hala deprem tehlikesi altındadır söyleyebilirim.
00:20:57Bu tehlikeyle ilgili olası bir boyut ya da beklenen depremin büyüklüğüne ilişkin söyleyebileceğiniz şeyler var mı?
00:21:06Söylediğim gibi yani yediden küçük, orta büyüklükteki depremler bu 200 km çaplı alan içerisinde,
00:21:15doğuda, batıda, kuzeyde, güneyde yaşanabilir.
00:21:18Yediden küçük deyince 6,5 de olabilir, 5,5 de olabilir. O yüzden biraz daha kapsamlı.
00:21:22Tabii yani yediden küçük deyince 5 de olabilir, 4 de, 6 da ama maksimum 6 büyüklüğündeki bu tür yıkıcı depremlerden bahsediyorum.
00:21:32Yani 6 büyüklüğündeki deprem yıkıcı bir depremdir.
00:21:36Yoksa 4-5 büyüklüğündeki depremler her yerde her zaman olabiliyor.
00:21:40Yani bunlar gayet doğal. Bizim bahsettiğimiz bu 200 km çapındaki alanda bahsedeğer,
00:21:48zarar verici, yıkıcı olan deprem 6 büyüklüğündeki depremdir.
00:21:53Bu deprem Adana Ovası dahil, işte kuzeyde Malatya, güneyde Adana Ovası.
00:21:58Bunu zaten biz gündeme getirmiştik.
00:22:01Niçin bunu söylüyoruz?
00:22:02Çünkü Adana çevresinde de Adana Ovası'na uzanan faylarda gerilmeler artmıştır.
00:22:11Artı depremler 4-5 büyüklüğünde depremler artmıştır.
00:22:15Bu bakımdan bunu söylüyoruz.
00:22:17Yani bu bilimsel bir altlığı var.
00:22:19O nedenle diyorum ki Malatya Ovası ne kadar risk altındaysa,
00:22:24Adana Ovası da aynı şekilde risk altındadır.
00:22:27Maraş depreminin etkisi nedeniyle.
00:22:30Şimdi bu depremden sonra, 5,9 büyüklüğündeki depremden sonra
00:22:351,5 saat içinde 35 artı deprem meydana gelmiş.
00:22:39Tabi bu depremlerin en büyüğü 3 şiddetinde.
00:22:41Bunu nasıl değerlendirirsiniz?
00:22:43Evet.
00:22:44Bu ne demek?
00:22:45Gayet doğal.
00:22:46Şimdi 5,9 veya kimine göre 6 büyüklüğündeki depremden sonra
00:22:51artçılar zaman içerisinde artçıların büyüklüğü küçülecek.
00:22:565,9, 5,4,3 gidecek.
00:22:59Ve sıklığı da azalacak.
00:23:01Yani 1 gün değil, 2 gün, 3 gün, 1 hafta sonra yavaş yavaş enerji boşalacak.
00:23:06Enerji birden boşalmıyor.
00:23:08Enerji yavaş yavaş boşaldığı için 3 büyüklüğünde depremi görmek mümkün.
00:23:13Ama 4 büyüklüğünde deprem de yaşayabiliriz.
00:23:16Bu depremler birkaç gün sürecek.
00:23:18Artçı depremler sürecek.
00:23:20Ama bu artçı depremler özellikle 4 büyüklüğünde, 4,5 büyüklüğünde artçı deprem yaşarsak
00:23:26Sayın Vali'nin de belirttiği gibi zarar görmüş binalar daha da fazla zarar görebilir.
00:23:32Ve şu anda zararın veya tahribatın veya can kaybının tam kesin sonucu belli değil.
00:23:39O bakımdan inşallah can kaybı olmamıştır.
00:23:43Ancak tahribatın tam bilançosu ortaya çıkmış değil.
00:23:48Zarar görmüş şu depremden, 5,9'luk depremden zarar görmüş binalar artçı depremlerden,
00:23:564,4,5 büyüklüğündeki artçı depremlerden zarar görebilir.
00:24:00Bu önemli.
00:24:02Çünkü şunu da konuşmuştuk 6 Şubat depremlerinin ardından.
00:24:06Uzmanlar sizler de hep ifade etmiştiniz.
00:24:08Artçı depremler ki bahsettiğimiz depremlerin boyutu da 6 Şubat'ta çok çok daha büyük olduğu için
00:24:13işte 5,6 büyüklüğündeki artçı depremler bir yıl boyunca bölgede devam edebilir
00:24:18şeklinde ifadeler olmuştu 6 Şubat'tan sonra.
00:24:22Şu an yaşadığımız depremin 6 Şubat'ın devamı artçısı yani o anlamda
00:24:27olma ihtimali var mı yoksa bu müstakil bir deprem mi?
00:24:30Yani ayrı bir deprem mi?
00:24:32Hayır.
00:24:33Yani biraz önce söyledim ki bu depremin artçıları bir yıl değil birkaç yıl sürer.
00:24:39Bakın 2019-1999 İzmit depreminden sonra olan Düzce depremleri tamamen artçı depremdir.
00:24:51Yani biraz önce söyledim.
00:24:53Yeraltına inen enerji, deprem enerjisi öyle bir yılda iki yılda etkinliğini kaybetmez.
00:25:00En az 5-6 yıl sürer bu depremin etkinliği.
00:25:05Yani biz 2023'te yaşadıysak en az 3-5 yıl bu depremin etkinliği sürer.
00:25:11Daha doğrusu yeraltındaki enerji yayılımı sürer.
00:25:15Çünkü bu çok yavaş ilerliyor.
00:25:17Yeraltında çok yavaş ilerliyor.
00:25:19Niye yavaş ilerliyor yeraltında enerji?
00:25:21Çünkü yoğunluğu az.
00:25:23Yeraltının akıcılığı var, yoğunluğu az.
00:25:26Halbuki yeryüzünde rijit ortamda yoğunluk fazla olduğu için deprem enerjisi çok hızlı şekilde yayılıyor.
00:25:34Ve yıkıcı bir etkinliği oluyor.
00:25:36Biz buna viskoelastik stres transferi diyoruz.
00:25:39Yani yeraltındaki enerjinin zaman içerisindeki çevreye yayılmasına viskoelastik stres transferi.
00:25:48Türkçesi şu, viskoelastik yara akıcı stres transferi var olan enerjinin yayılması.
00:25:54Bu enerji de bir yıl değil.
00:25:56İki tane büyük depremin enerjisi en az 3-5 yıl sürer.
00:26:00Böyle bir yılda bu iş bitmez.
00:26:02O zaman biz şu anda 6 Şubat'ın enerjisini, 6 Şubat'ın artçılarını mı görüyoruz tekrar bölgede?
00:26:08Kesinlikle, kesinlikle.
00:26:10Özellikle zaten 6 Şubat'tan itibaren Malatya çevresinde artçılar başlamıştı.
00:26:18Yani kümeler, Maraş depreminden sonra kümelenme, artçı deprem kümelenmeleri birincisi Malatya çevresiydi.
00:26:26İkincisi Adanovasıydı.
00:26:28O yüzden diyorum ki Malatya'nın başına gelen Adana'ya da gelebilir.
00:26:32Bu bilimsel bir veri, öngörü.
00:26:34Ama kesin bir şey olacak demek mümkün değil.
00:26:38Ben bugün artçı depremlerinin olduğu yeri bilimsel olarak diyorum ki,
00:26:43fayların gerilme artışı yaşadığı yerlerdir.
00:26:46Bu bilimsel bir veri.
00:26:48Peki artçılar nerede kümeleniyor Maraş depreminden sonra?
00:26:51İki yerde kümeleniyor.
00:26:53Biri Malatya Ovası, bunu da biz attığımız tweetlerde sürekli olarak belirttik.
00:26:57Ortada da tweetler.
00:26:59Güneyde de Adanovası'nda da aynı şekilde artçılar kümelenmiştir.
00:27:03Bu iki yere biz zaten dikkat çekmiştik.
00:27:07Ha şimdi inşallah olmaz yani Adana'da öyle bir deprem olmaz.
00:27:11Ama bilimsel veriler bunu öngörüyor.
00:27:13Bu kesin bir şey değildir.
00:27:15En doğru tahmin deprem tahmini yüzde altmış doğruluğu geçmez.
00:27:20Ben buna böyle söylüyorsam illa yarın deprem olacak demek anlamına gelmez.
00:27:25Bilimsel olarak biz diyoruz ki burada deprem olma olasılığı çevreye göre,
00:27:31200 kilometrelik alandaki çevreye göre en riskli bölge Malatya, Adana, İskenderun bölgeleri.
00:27:38Peki Osman Bey yani Sayın Bektaş Adana'ya dikkat çektiniz ya biraz da o bölgeyi konuşabilir miyiz acaba?
00:27:46Özellikle bu noktada beklenenleri.
00:27:48İster istemez Adana'dan izleyen vatandaşlarımız da var.
00:27:52Diğer bölgelerden izleyen vatandaşlarımız da var.
00:27:54O tetikleme ihtimalinden ya da oradaki büyük deprem ihtimallerinden bahsettiniz.
00:27:58Biraz daha açar mısınız acaba?
00:28:01Şimdi Adana'ya yani bu 5.7'lik depremden sonra Adana'ya doğru inen faylar tartışma konusu.
00:28:09Birçok bilim insanı o fayların aktif olmadığını, kime aktif olduğunu söylüyor.
00:28:15Ama ben şunu söylüyorum diyorum ki fay aktif ise o fay üzerinde artçı depremler gelişiyorsa ki gelişiyor.
00:28:23Adana'ya inen savrun fayı ve diğer faylar Adana ovasına inen faylar üzerinde biz bugün artçı depremleri yaşıyorsak
00:28:32Adanalılar zaten bunu yaşadılar, korkuyorlar, onlar da tedirginler.
00:28:36Tedirginliklerine de hak veriyorum.
00:28:38Aynı şekilde Malatya'da tedirginlik içindeydi, Adana'da tedirginlik içindeydi.
00:28:43Ama Adana civarındaki daha önce bir deprem oldu.
00:28:47Şimdi Adana çevresindeki depremler beklenen bir deprem olabilir.
00:28:53Niye olabilir?
00:28:55Çünkü Maraş civarındaki yayılan enerji sadece Malatya'ya gitmedi ki, sadece Kuzey'e gitmedi ki,
00:29:01Güney'e de indi, Doğu'ya da indi, Batı'ya da geçti.
00:29:04Biz bugün mesela Batı'da da depremleri görüyoruz Maraş'ın batısında.
00:29:10Dolayısıyla Adana'daki deprem beklentisi şaşırtıcı değil, benim ilk kez söylediğim bir şey de değil.
00:29:17Yani deprem bilimini dikkate alırsak Maraş depreminden sonra enerjinin yayıldığı dört bir tarafa yayılıyor.
00:29:25Kuzey'e, Güney'e, Doğu'ya, Batı'ya.
00:29:27Bunlardan biri de Adana ve İskenderun körfesi.
00:29:30Dolayısıyla Adana ve İskenderun bölgesi bu risk altında.
00:29:35Daha önce söylediğim 200 kilometrelik çaptaki enerjinin dağılım alanıdır.
00:29:41Yani bu 7.8 ve 7.5'lik enerjinin dağılım alanı yaklaşık 200 kilometrelik bir çap içerisinde, bir daire içerisindedir.
00:29:51Bu dairenin içerisinde kalan Adana olur, Malatya olur veya başka bir il depremler yaşayabiliriz.
00:30:00Peki hangi fayda bu deprem yaşanır?
00:30:03Enerjisi birikmiş, tetiklenmeye hazır, deprem üretmeye hazır olan fay.
00:30:09Bu hangi faydır? Bunu bilemiyoruz.
00:30:12Bunu bilim bilmiyor.
00:30:13Yani hangi fayın ne kadar gerilim altında olduğunu bilemiyoruz.
00:30:17Bir tahminde bulunuyoruz.
00:30:19Ama artçılar bize bir ipucu veriyor.
00:30:22Artçıların kümelendiği yerler, gelecekte büyük deprem üretecek olan yerlerdir.
00:30:29Bunlardan biri de Malatya'ydı.
00:30:31Şimdi de Adana tarafı bu konuda biraz riskli.
00:30:36Ama kesin Adana'da deprem olacak, şu büyüklükte olacak, şurada olacak demek mümkün değil.
00:30:43Ama deprem tehlikesinin Maraş depreminden sonra artmış olabileceğini söylüyorum.
00:30:50Şimdi bir görüntü geldi Sayın Bektaş.
00:30:54Şanlıurfa'da bir binada çökme diye geldi.
00:30:57Ama görme şansımız var mı acaba tam olarak görüntüyü?
00:31:00Biraz daha detaylı konuşalım üstüne.
00:31:03Arkadaşlarımız da tam ekran yaptı.
00:31:05Öyle çok büyük bir hasardan bahsetmiyoruz.
00:31:07Çatılarında küçük çaplı çökmeler oluştuğunu görüyoruz sadece binanın.
00:31:11Sayın Bektaş size bırakayım sözü.
00:31:13Özellikle bu görüntüler eşliğinde.
00:31:15Şimdi şöyle hatırlayalım.
00:31:16Depremin hasarı sadece büyüklüğüne bağlı değildir.
00:31:20Depremin hasarı deprem enerjisinin yayılma durumuna bağlıdır.
00:31:25Depremin oluştuğu yerde zemine bağlıdır.
00:31:28Birçok faktöre bağlıdır.
00:31:30Şimdi bazı aynı yerde deprem bir bina fazla hasar alır.
00:31:36Bir yerde fazla hasar almaz.
00:31:38Depremin derinliği önemli.
00:31:40Depremin deprem enerjisinin kat ettiği alanın jeolojisine bağlıdır.
00:31:46Haliliye bu arada.
00:31:47Haliliye evet burası Haliliye.
00:31:49Buyurun lütfen devam edin.
00:31:51Yani söylemek istediğim şu.
00:31:54Depremin deprem enerjisinin büyüklüğü sadece büyüklüğü hasarı belirlemez.
00:32:01Deprem kaynağından çıkan enerjinin dağılma doğrultusu, deprem enerjisinin derinliği,
00:32:10yani odak noktasının depremi kırılmanın olduğu yerin derinliği ve zemin parametreleri burada
00:32:18ve bir de binanın depreme karşı dayanıklılığı son derece önemli parametrelerdir.
00:32:24Dolayısıyla yalnız bizim bildiğimiz şu.
00:32:27Orta Anadolu'da ve Doğu Anadolu'da yapı stoklarımız zayıf.
00:32:33Neye göre zayıf?
00:32:34Batı Anadolu'ya göre zayıf.
00:32:36Bu neye bağlı?
00:32:37Bu sosyoekonomik koşullara bağlı.
00:32:40Umarız bu depremlerden sonra toplumumuz biraz daha bilinçlenir.
00:32:46Vatandaş devlet işbirliği şart.
00:32:50Yani depreme dayanıklı binaların yapılandırılmasında, oluşturulmasında devlet vatandaş işbirliği şarttır.
00:32:59Her şeyi devletten bekleyemeyiz.
00:33:01Bu da mümkün değil.
00:33:03Türkiye'nin bütçesi bugün buna cevap vermiyor.
00:33:06Yani bugün en fazla deprem tehlikesinin, deprem rizisinin olduğu İstanbul'da dahi biz kentsel dönüşümü tam olarak yapamadık.
00:33:15Burada devlet, millet işbirliği gerekiyor.
00:33:19Ama maalesef her şeyi devletten beklersek bugünkü devletin gücü de ortada, bütçesi de ortada.
00:33:26Deprem zararlarını azaltmak mümkün değil.
00:33:29Şöyle bir görüntü verecek arkadaşlarımız ekrana.
00:33:33O görüntüyü bir izleyelim.
00:33:35Sonrasında evet bir yerel kanalda Malatya'da deprem anı işte böyle kaydedildi.
00:33:40Dinleyelim.
00:33:42Deprem.
00:33:47Bismillahirrahmanirrahim.
00:33:48Allah'u Ekber.
00:33:49Allah'u Ekber.
00:33:50Olması gerek değil açıkladılar.
00:33:51Deprem oluyor değerli izleyiciler.
00:33:55Deprem.
00:34:00Bismillahirrahmanirrahim.
00:34:01Allah'u Ekber.
00:34:02Allah'u Ekber.
00:34:03Olması gerek değil açıkladılar.
00:34:04Deprem oluyor değerli izleyiciler.
00:34:08Deprem.
00:34:12Bismillahirrahmanirrahim.
00:34:13Allah'u Ekber.
00:34:14Allah'u Ekber.
00:34:15Olması gerek değil açıkladılar.
00:34:17Deprem oluyor değerli izleyiciler.
00:34:20Deprem.
00:34:24Yaptığımız yayınlarda bir meslektaşımızı şu an ekranlara getirdik.
00:34:28Olması gerek değil açıkladılar.
00:34:29Deprem oluyor değerli izleyiciler.
00:34:31Zaman zaman evet işte kendisi de bir yayın sırasında bu depreme yakalandı ve bu şekilde tepki verdi.
00:34:37Şüphesiz ki deprem anında yapılacaklar da çok önemli.
00:34:41Bu bölgede nasıl davranılması gerektiğine ilişkin.
00:34:43Deprem oluyor değerli izleyiciler.
00:34:44Sayın Bektaş sizin eklemek istediğiniz bir detay var mı acaba?
00:34:49Yok tekrar geçmiş olsun diyeyim Malatyalılara.
00:34:53Dikkatli olmaları gerekir.
00:34:55Deprem anında nasıl davranılması gerektiğine ilişkin.
00:34:57Çünkü bazı haberler de söz konusu.
00:34:59Biraz önce Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı da yayınımıza katıldığında söyledi.
00:35:03İşte camdan atlayanlar ya da aşağı atlayanlar bazı ayağını burkanlar bayılanlar gibi gibi örnekler verdi.
00:35:10İster istemez depremde bir bina tehlikesi olmasa da yani var ama bir yıkılma çökme ve benzeri gibi bir durum gerçekleşmese de zaman zaman depremde fazla reaksiyondan kaynaklı.
00:35:22Vatandaşlar da haklı olarak daha üzücü olayları da gördüğümüz oluyor.
00:35:26Buna ilişkin depremde nasıl davranılması gerektiğine ilişkin.
00:35:30Evet yani tabii ki depreme karşı eğitim son derece önemli.
00:35:38Bugün Japonya'da depreme karşı olan çalışmaların aynısı Türkiye'de de yapılıyor.
00:35:44Bizde de yapılıyor ama maalesef halkımız bu eğitimi yeterince benimsemiyor.
00:35:50Biraz da oturduğu binaya güvenmesi gerekmiyor mu Sayın Bektaş?
00:35:55Yani bakın biz deprem tahminiyle orada olacak burada olacak bu büyüklükte olacak demekle deprem zararlarını aza indiremeyiz.
00:36:05Depremi önleyemeyiz.
00:36:07Deprem önlenecek bir şey değil doğal bir olaydır doğal afet değildir.
00:36:11Deprem doğal bir olayı biz doğal afete çeviriyoruz.
00:36:15Şimdi bugünkü yapı tekniğiyle inşaat tekniğiyle her yere bina yapabiliriz.
00:36:21Depreme dayanıklı her yere bina yapabiliriz.
00:36:25Yapı tekniği o kadar gelişti ki tabii bu maliyet gerektiriyor.
00:36:30Ama deprem tehlikesinin en yüksek olduğu yerlerde biz depreme karşı dayanıklı binalar yapabiliriz.
00:36:38Türkiye bir deprem bölgesi yüzde doksanından fazlası deprem bölgesi.
00:36:43Şimdi biz burayı tek mi edelim? Hayır.
00:36:46Deprem tehlikesinin en yüksek olduğu yerlerde depreme karşı daha dayanıklı binalar yapacağız.
00:36:52Tabii bu maliyeti arttıracak, kaçınılmaz.
00:36:56Ama canımızı kurtaracağız, milli servetimizi kurtaracağız.
00:37:00Ancak bunlardan da tabii olması zaman ister, bilgi ister ve ekonomik güç ister.
00:37:06Bu da zamanla olur birden olacak bir şey değildir.
00:37:09Halkımız bilinçlenecek, ülkemiz zenginleşecek, milli gelirimiz artacak.
00:37:14Ve bu depremden zararları en azından indireceğiz.
00:37:18Bugün biz 6'lık bir depremi konuşuyoruz.
00:37:20Amerika'da, Japonya'da 7'lik bir deprem gündeme gelmiyor.
00:37:24Niye? Yapı stokları ona göre...
00:37:27Amerika'da geliyor ama Japonya'da dediğiniz çok doğru.
00:37:30Evet Japonya'da belki daha da büyük depremlerde neredeyse hiç can kaybı görmüyoruz.
00:37:34Tabii tsunami çok büyük, 9 büyüklüğünde depremler oluyor.
00:37:38Bugün bakın Türkiye'de bilinçlenmez bir örnek vereyim.
00:37:43Bugün Trabzon hani derlerdi ya ben Trabzon'da yaşıyorum derlerdi ya
00:37:47Trabzon deprem bölgesi değildir ama son yapılan çalışmalar ve AFAD'ın verdiği yerlere göre
00:37:53bütün Karadeniz sahili 6.6'lık depreme hazır olmalıdır.
00:37:58Bu doğrultuda Sağlık Bakanlığı şu anda yapılan şehir hastanesinin altına deprem izolatörleri koydu.
00:38:05Çok doğru bir davranış.
00:38:07Yani 6.6'lık bir deprem dahi beklentisi olan bir Trabzon ili, Lize çevresinde dahi
00:38:16şehir hastanelerinin altına deprem izolatörleri koymaları çok doğru bir davranıştır.
00:38:23Umarım her bütün binalar yahut da liste binalar bu şekilde önlem alır.
00:38:28Bir görüntü var onu izleyelim üstüne konuşalım.
00:38:30Çünkü etkilenen illerden biri de Diyarbakır.
00:38:33Ve Diyarbakırlılar o anları o deprem anlarını bakın nasıl anlattığı bir izleyelim.
00:38:38Sonra üstüne konuşalım.
00:38:40Binaların yanından geçmeyin. Binalar çok tehlikeli.
00:38:44Uzak durun binaların.
00:38:48Hayır içeri girmek yok ablacım. Şu an burası imkansız. Binaların uzak durun.
00:38:52Çıkın binalardan.
00:38:54Binaların 4-5 saniyesi vardı yani. Değildi.
00:38:57Ama çok şiddetliydi.
00:38:59Gittik geldik. Gittik geldik.
00:39:01Koştuk dışarı çıktık. Yine tekrar içeriye gittik.
00:39:04Tekrar köşede dışarı çıktık.
00:39:06Çok kötü bir şeydi yani.
00:39:08Biz de burada misafir olarak gelmiştik.
00:39:11Nereden gelmiştiniz?
00:39:12Ben İzmir'den gelmiştim. Diyarbakırlıyım.
00:39:14Düğüne gelmiştik. Düğünü yaptık biz.
00:39:16Bugün gidecektik. Kısmet böyleymiş işte ne yapalım oğlum.
00:39:20Allah bütün Mehdi Muhammed'i korusun.
00:39:22Bütün insanları korusun.
00:39:24Yapacak bir şeyimiz yok. Allah'tan gelen şeydir.
00:39:27Evet abi hissettik.
00:39:28Bu arka tarafta 9 katlı binada. 5. katında oturuyoruz.
00:39:32Hissettik. Zaten hissetmemize rağmen de bir çok komşular kapıyı çalar çalar aşağı indi.
00:39:37Ondan sonra zaten aşağı indimizde bütün mahalle hepsi aşağıdaydı.
00:39:40Bütün herkes dışarı kapının önüne çıkmıştı.
00:39:42Kaçtı biz de kaçtık hemen aşağı kaçtık.
00:39:46Bir anda herkes aşağı kaçtı.
00:39:48Ya o an oturuyorduk yani bir anda sallandık.
00:39:52Hani o Maraş'taki olanla bununla kıyaslarsak Maraş'taki daha etkili ve daha uzun süreliydi.
00:39:59Bu biraz daha kısa sürdü.
00:40:01Hani bunun biraz daha kısa sürmesi biraz daha şey oldu.
00:40:05O anki duygu bir an karmaşık içindeyiz.
00:40:08Yani hani ailemiz acaba iş yerindeyiz zaten.
00:40:10Ailemiz ne yaptı ne etti.
00:40:12Kendilerini aradık.
00:40:14Kendilerini sorduk bir şey yok.
00:40:16Soğan sıkıntı çok şükür yok.
00:40:17Hepsi dışarıda.
00:40:18Hepsi dışarıdadırlar.
00:40:20Dışarıda bekliyorlar yani.
00:40:22Elbette kaygılandık.
00:40:24Daha önce de Hatay depremini yaşamış bir depremzede olarak.
00:40:27Kaygılarımız yüksek.
00:40:30Korkuyoruz.
00:40:31Yeterli önlemlerin alınmasını istiyoruz.
00:40:34O kadar fazla detay var ki aslında bu videoda işte bu süreci atlatan deprem anında anlatan kişilerin bu röportajlarını izlediğimizde.
00:40:44Ama şu da sanıyorum önemli bir nokta.
00:40:46Sayın Bektaş şimdi deprem olmuş ve galiba hasarlı bir bina ilk gördüğümüz görüntü.
00:40:53Ama bir vatandaş içine girmeye çalışıyor orada.
00:40:55Bu da hani tabi ki deprem anında bazen telaşla yanlış hareketler yapılabiliyor ama dikkat çekilmesi gereken bir konu.
00:41:04Birazdan döneceğim size.
00:41:05Fakat kale yani depremin merkez üssü kale ilçesinin belediye başkanı İhsan Özbay telefon attığımızda.
00:41:12Sayın Başkan çok geçmiş olsun.
00:41:14Dileklerimizi iletelim.
00:41:16Nedir anlatacaklarınız elinizdeki son bilgiler?
00:41:18Depremin merkez üssü çünkü o bölge.
00:41:20Size bırakayım söz.
00:41:21Evet, evet.
00:41:23Depremin yaşandığı andan itibaren biz mevcut hizmet binasında bulunuyorduk.
00:41:29Hepimiz aşağı indikten sonra ilk yaptığımız hemen ilk öğretimlerimizi aradık.
00:41:34Daha sonra mahalle muhtarlarımıza ulaştık.
00:41:36Bize gelen tek olumsuz bir ihbar.
00:41:39Kalenin Akça mahallesinde bir kertiş binanın yıkıldığı yönünde bir ihbar geldi.
00:41:48Şimdi biz olay yerine olay mahalline 10K ekibimizle belediye ekibimizle ambulansımıza ithal ettik.
00:41:55Vatandaşımız Mustafa Vurun Tekin hafif yaralı.
00:42:00Bacaklarında bir problem yaşanıyor.
00:42:03Sağlık durumu iyi bilinci açık.
00:42:06Ancak yıkılan evin altında bir de yaşlı olmasından dolayı herhalde dışarıya kaçamamış.
00:42:13Orada bir olumsuzluk yaşadık.
00:42:15Şu ana kadar cömertten bal kaydı olarak bize olumsuz gelen daha başka bir şey olmadı.
00:42:21İnşallah da temennimiz geyik olmasın.
00:42:27Peki bölgenin özellikle kalenin içindeki evler işte yüksek katlı evler mi genel itibariyle yüksek katlı konutlar mı genel itibariyle bunu da sormak istiyorum size.
00:42:37Riskli konutlar mı yani?
00:42:39Evet evet evet. 2020 Sivrice depreminden ve 2023 Maraş depreminden sonra kalede bir deprem konutları yapıldı. Afet evleri yapıldı.
00:42:52En yüksek binamız Zeminartı 4'tür.
00:42:57Türkiye'nin yaptığı binalarda herhangi bir hasar olmadığını yani beyin yerinde ise Allah bir daha göstermesin adeta bugüne hazırlanmış olduk.
00:43:09Bunun şiddeti 5.9'da her ne kadar biz daha yüksek bir şekilde hissettik.
00:43:15Yıkımın olabileceğini Allah muhafaza tahmininde bulunduk ama olumsuz bir durum olmadı.
00:43:23Dediğim gibi 2023 depreminden sonra devletin yapmış olduğu Türkiye evleriyle birlikte bu evler sağlam ve ayakta durdu.
00:43:34Çok eski depremden hafif veya orta hasar alanlardan da maddi hasarlar meydana geldi.
00:43:42Suva çatlakları meydana geldi.
00:43:44Ama olumsuz bir durum şu anda Mustafa Bülentekin haricinden bize bir olumsuz durum ulaşmadı diye araştırmamızı daha halen devam ediyoruz.
00:43:55Sayın Özbay şimdi siz de tabii ki haliyle bölgede olduğunuz için ve depremin merkez üssü olduğu için sizler de hissettiniz bu depremi.
00:44:02O anda o anı size de sormak isterim.
00:44:06O anı ben şöyle anlatayım.
00:44:08Biz daha önce yaşadığımız depremlerden dolayı Allah Rabbim biz daha böyle bir şey göstermesin.
00:44:16Ümidin bir an bittiği an biz belediye binamızın 3. katındaydık.
00:44:223. kattaki sarsılmayla beraber sıvaların düşmesi ve klimanın kapaklarının yere devrilmesi sonucu devrilmesi sonucu baya bir panik yaşadık.
00:44:34Bir bağrışmalar oldu.
00:44:36O paniği 10 saniyesine atlattıktan sonra binalarımızı terk ettik.
00:44:40Aşağı indiğimizde vatandaşların panik halinde hepsinin sokakta olduğunu gördük.
00:44:47Bu andan itibaren herkes telefonlarına ve yakınlarına ulaşmak için telefonlarına sarıldılar.
00:44:53Biz o anları biz de olumsuz bir durum var mı yok mu diye biz de hemen mahalle muhtarlarımıza, milli eğitimimize, kamu binalarımıza ve yardım ekiplerimize yönlendirdik.
00:45:05Yardım ekiplerimiz dört bir koldan da kaleye çıktılar.
00:45:11On iki ekibi de bizimle beraber Malatya'dan buraya yola yerine ulaştı.
00:45:16Ambulanslarımız da ulaştı.
00:45:19Şükür ki ondan başka bir olumsuzluk yaşanmadı.
00:45:22Ama biz de tedirginliği şöyle diyeyim vatandaşın gözünde gördüğüm şeyi her an bekliyormuş gibi bir tedirginlik insanların gözünden sezdim.
00:45:34Binalara girmek istemiyorlar.
00:45:37Ve bu tedirginliği biter ne kadar yaşıyorlar.
00:45:41Yani bir psikolojik bir travma yaşıyoruz.
00:45:46Öyle diyeyim ama bizim şükredeceğimiz şey olumsuz bir durumun olmayışı ve şu anda bir can kaybının olmayışı tek bir yaralımız var.
00:45:58Yaralımızın da durumunun iyi olduğunu, tabir olduğunu, bilincinin açık olduğunu söyleyeyim.
00:46:04Çünkü biz biraz önce ambulansa bindirip gönderirken bunu gördük.
00:46:09Kale ilçesi genelinde her bölgeye ulaştınız mı?
00:46:14Çünkü özellikle depremlerde kırsal alanlara ulaşmak zaman zaman çok zor olabiliyor.
00:46:19Her bölgeden şu anda bilgi alındı mı?
00:46:22Bizim 28 tane mahallemiz var.
00:46:24Bu 28 tane mahallemiz arasından 13 tanesi kırsal alan ve merkeze çok uzaklıkta olan yerler.
00:46:31Merkeze uzaklıkta olan yerlere muhtarlarımıza, vatandaşlarımıza...
00:46:35Sizce köyler daha doğrusu böyle adlandırmakta da fayda var?
00:46:37Efendim?
00:46:38Eski ismiyle köyler böyle adlandırmakta da fayda var.
00:46:41Eski ismiyle köyler tabii büyükşehir olduktan sonra mahalle statüsü aldı eski ismiyle köyler.
00:46:47Dağ yamacında olan rakım olarak 1500 metre civarında olan köylerin tamamına ulaştık.
00:46:55Herhangi bir olumsuz durumun olmadığını tespit ettik.
00:47:00Şu anda ONT ekiplerimize de yolcu ediyorum.
00:47:03Onlar da geldiler görevlerini yaptılar sağ olsunlar.
00:47:06Olumsuz bir durumun olmadığını her mahallemize ulaştık.
00:47:11Ancak geniş çaplı olması için sadece muhtarlarda bilgi almak yetmiyor.
00:47:16Vatandaşlara da ulaşmaya çalışıyoruz.
00:47:18Çünkü mahallelerimiz dağınıktır.
00:47:22Hepsi bir arada değildir.
00:47:24Dağınık olan mahallelerimizden de haber almak için oradaki vatandaşlara da ulaşmaya çalışıyoruz.
00:47:31Peki.
00:47:32Çok teşekkürler ve çok geçmiş olsun Sayın Özbay.
00:47:35Teşekkür ederim.
00:47:36İyi yayınlar.
00:47:37Çok teşekkürler.
00:47:38Kale Belediye Başkanı İhsan Özbay telefon hattımızdaydı ve bizde depremin merkez üssü,
00:47:43merkezi, kalede ne olduğunu, neler yaşandığını bizlerle paylaştı.
00:47:48Bizler de Prof. Dr. Osman Bektaş ile birlikte değerlendirdik ve değerlendireceğiz bu arada depremi.
00:47:52Çok kısa bir reklam arasına gidelim.
00:47:54Saat başında yine bu konuyla sıcak bilgilerle karşınızda olacağız.
00:48:10Efendim reklamların ardından kaldığımız yerden devam ediyoruz.
00:48:13Şimdi tabii depremi konuşuyoruz.
00:48:15Malatya'da kale ilçesi merkezde gerçekleşen 5,9 büyüklüğündeki depremi konuşmaya devam ediyoruz.
00:48:22Şimdi AK Parti Malatya Milletvekili Bülent Tüfekçi telefon hattımızda.
00:48:27Sayın Tüfekçi geçmiş olsun dileklerimizi bir kez daha iletelim.
00:48:31Geçtiğimiz dakikalarda sizinle bir yayın da gerçekleştirmiştik.
00:48:34Evet.
00:48:35Sosyal medya hesabınızdan bir görüntü paylaştınız.
00:48:38Şu anda o görüntüyü veriyoruz.
00:48:41Depremin meydana geldiği kale ilçemizde muhtemelen fay kırığının oluştuğu nokta şeklinde bir ifadeniz de var.
00:48:47Neler söylemek istersiniz?
00:48:49Tabii öncelikle Malatya'mız başta olmak üzere bütün bölgeye Türkiye'ye geçmiş olsun.
00:48:555,9 olarak belirtilen deprem gerçekten şüphemizde çok daha hissedileni çok daha fazla hissedildi.
00:49:10Tabii merkezde bir hasarlı dinamit çöktü ama çok şükür şimdiye kadar bir yaralama veya boş olduğu için bir can kaybımız da yok.
00:49:23Kale ilçemizde bir istinad duvarı çökmesi neticesi bir yaralama var.
00:49:29Yaralanma olayı var ama diğer mahallelerimizde yani köylerimizde çok büyük bir hasar yok.
00:49:38Gerçekten merkez üstü kale olması hesabı ile de hem bölgedeki yaralanmalar hem de korku, panik çok daha fazla hissedildi Malatya'mızda.
00:49:51Daha önce de bildiğiniz gibi 2020 yılından bu tarafa Malatya sürekli sallanan adeta deprem faylarının kesiştiği bir nokta haline geldi.
00:50:02İnsanlarımızda panik olduğu için hastanelerimize başvuranların panik ataktan dolayı ve korkudan dolayı başvuranların sayısı fazla.
00:50:12Ama çok şükür ki can kaybımız yaralanmalardan dolayı hastanelere başvuru yok bu anlamda.
00:50:21Tabii ki hepimizin bu arada dileği Sayın Tüfekçi özellikle depremi ilk gördüğümüzde bizler de aynı soruları ve sizlerin düşündüğü şeyleri düşündük.
00:50:29Çok ciddi bir toz bulutu var sizin paylaştığınız görüntülerde.
00:50:33Bu sanıyorum siz de aynı ifadede bulundunuz ama fay kırığını mı acaba gösteriyor göstermiyor diye.
00:50:39Evet fay kırığının olduğu bölge o bölgedeki yarılmadan kaynaklanan toz bulut.
00:50:47Şu an o bölgedeki son duruma hakim misiniz şu anlamda soruyorum.
00:50:50Bu görüntüler sanıyorum size gönderildi.
00:50:53Arkadaşlarımız orada ama binalarımızda fay hattının geçen gün binanın üzerinde olmadığı için yıkılma ve yaralanma yok.
00:51:03Gördüğünüz gibi binalar sağlam ama arazide yarılan yarılmalar ve çaçlaklar mevcut.
00:51:11Peki şunu da sormak isterim size siz de sonuç itibariyle bölgede olduğunuz için deprem anında şiddetli de bir deprem 5,9 büyüklüğünde.
00:51:19Bu depremi nasıl hissettiniz?
00:51:21Tabi ben meclis çalışmaları dolayısıyla Ankara'daydım.
00:51:27Tabi Ankara'dasınız tanıdıklarınız ve o bölgede bulundunuz.
00:51:31Tabi ben bütün başkanlarımızı muhtarlarımızı ve eş dostlar adımızda biraz önce de ifade ettiğim gibi hissedileni çok fazla.
00:51:41Daha önce 7 şiddetinde 7.6 şiddetinde yakın hissettiklerini ifade ettiler.
00:51:48Peki çok geçmiş olsun dileklerimizi iletelim bölgede yaşayan herkese bir kezden.
00:51:55Ben de bütün teşekkür ediyorum sizlere hassasiyetinizden dolayı.
00:51:59Ben de bütün hemşerilerimize geçmiş olsun diliyorum.
00:52:02Çok teşekkürler.
00:52:03Ak Parti Malatya Milletvekili Bülent Tüfekçi telefon hattımızdaydı.
00:52:07Ve özellikle depremin merkez üstü karede paylaştığı bu görüntünün detaylarını aktardı Bülent Tüfekçi bizlere.
00:52:14Kendisine gönderilen bir videoyu sosyal medya hesabından paylaşmıştı.
00:52:17Ve depremin meydana geldiği kale ilçemizde muhtemelen fay kırığının oluştuğu nokta şeklinde bir ifadesi olmuştu.
00:52:26Konuştuk değerlendirdik.
00:52:27Şimdi bir kez daha kale belediye başkanı İhsan Özbay'a dönelim.
00:52:30Bir kez daha telefon hattımızda.
00:52:32Sayın Özbay geçtiğimiz dakikada sizinle bir yayın gerçekleştirmiştik telefon hattımızdaydınız.
00:52:36Ama bölgeden yeni bir görüntü geldi.
00:52:38Bu görüntüye de şüphesiz siz de ulaşmışsınızdır görmüşsünüzdür.
00:52:42Çok ciddi bir toz bulutu var.
00:52:46Siz bu toz bulutunu gördünüz mü?
00:52:48Öncelikle böyle başlamak istiyorum.
00:52:49Ve bu bahsedilen nokta o fay kırığının gerçekleştiği nokta mı?
00:52:54Şimdi biz depremin ilk yaşandığı an itibariyle belediye hizmet binamızın 3. Kasım'daydık.
00:53:02O aşağıya inip ilk çokluğu atlattıktan sonra hemen mahallelerimize ve muhtarlarımıza dönüp mühletime dönerek haber almaya çalıştık.
00:53:13Bu haber esnasında bize gelen olumsuz bir haber.
00:53:16Akşam mahallemizde Mustafa Bülüntekin diye bir vatandaşımızın evinin kertiş binasının yıkıldığı ve altında yaralı olduğunu öğrenince
00:53:26hom kekizimizle beraber, belediye kekizimizle, ambulansla beraber biz oraya yönlendik.
00:53:31O fay kırığının yaşandığı, toz bulutunun yaşandığı bölgeye henüz intikal edemedik.
00:53:37Biz sadece yaralımızın bulunduğu yere intikal ettik.
00:53:42Orada yaralımızı da aldık. Durumu iyi.
00:53:47Sonra da ambulansla hastaneye sersettik. Başka da bunun için şu ana kadar olumsuz gelişim bir durum yok.
00:53:55Sadece başlıyoruz.
00:53:59Şunu söylemekte fayda var. Tabii kırsal bir alan olduğu için ve yapılan çalışmaların olduğu noktalar da ister istemez kırsal bir alan olduğu için
00:54:15deprem de gerçekleştiği için yakınlarını arayan çok fazla var, konuşan çok fazla var telefonla.
00:54:22Telefon hatlarında maalesef her depremde görüyoruz ama bu depremde de küçük olsun büyük olsun hiç fark etmez.
00:54:28Telefon hatlarında o gördüğümüz, alıştığımız bu duruma bir kez daha denk geldik.
00:54:37Telefon hatlarında sıkıntılar oluşuyor.
00:54:40Arkadaşlarımız Kale Belediye Başkanı İhsan Özbay'a ulaşmaya çalışıyor tekrar.
00:54:44Ulaştığında bir kez daha kendisine döneceğiz ve son duruma ilişkin anlatacağı, aktaracağı bilgileri paylaşacağız.
00:54:51Bizler de Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş'la birlikte değerlendiriyoruz gelişmeleri.
00:54:56Bir kez daha hoş geldiniz Sayın Bektaş. Bir kez daha herkese geçmiş olsun dileklerimizi iletelim.
00:55:01Şu ana kadar anlatılanlar doğrultusunda özellikle bu görüntü doğrultusunda birazdan tekrar gelecek bir toz bulutu var.
00:55:07Çok ciddi bir toz bulutu var.
00:55:09Bu bölge, o paylaşılan görüntüdeki bölge acaba depremde o fay hattının kırıldığı nokta mı?
00:55:18Olabilir. Şimdi şöyle diyelim, fay kırılması fayların bir sürtünme olayıdır.
00:55:25Dolayısıyla faylar sürtündüğü zaman çevredeki yani bitişik kayaçlar ne olacak haliyle kırılacak, ufalanacak.
00:55:34Dolayısıyla bu toz bulutu bir yüzey kırığının gelişmiş olabileceğini bize ima ediyor.
00:55:42Şimdi bazı depremlerde yüzey kırığı gelişmeyebiliyor.
00:55:45Ama altı büyüklüğündeki bir depremde biz yüzey kırığının gelişmesini bekleriz.
00:55:51Ve nitekim bu toz bulutunun olması kırılan fay yüzündeki sürtünmenin,
00:55:58kayaçların birbirine sürtünmesinin ve ufalanmasının bir neticesi olabilir.
00:56:04Tabii bunun için kesin konuşmak için de doğrudan orada arazide gözlem yapmamız gerekiyor.
00:56:10Ama görüntülerde ve sizin söylediğiniz bilgilere göre o toz bulutunun ana nedeni
00:56:17fay bloklarının birbirlerine sürtünmesinden dolayı kayaçların ufalanması ve toz haline gelmesi söylemek mümkündür.
00:56:30Çünkü bir bina yok o bölgede.
00:56:32Bina olmamasına rağmen böyle bir görüntü var.
00:56:35Bu da ister istemez bize düşündürüyor.
00:56:37Siz de açıklamasını…
00:56:40Yüzey kırığı olabilir.
00:56:42Yüzey kırığı demek daha doğrudur.
00:56:44Çünkü kırılma bir fiziksel bir olay.
00:56:47Düşünün iki tane kayaç bloğu birbirine sürtünüyor.
00:56:52Sürtünen iki şey haliyle ufalanacak, kırılacak, parçalanacak.
00:56:56Toz bulutu haline gelmesi de gayet doğal.
00:56:59Peki şöyle bir durum var Sayın Bektaş.
00:57:04Bir kez daha bölgeden Malatya varisi açıklama yapıyormuş sanıyorum.
00:57:09Bir dinleyelim üstüne konuşalım.
00:57:11Dolayısıyla bu kardeşlerimizde acil şifalar diliyorum.
00:57:15Büyük geçmiş olsun.
00:57:17Allah bir daha böyle afetleri göstermesin.
00:57:20Sayın Valim siz Kare ilçesinde de incelemelerde bulundunuz.
00:57:23Onunla ilişkin değerlendirmelerinizi de alabilir miyiz?
00:57:25Kare ilçesi merkez üssü olması dolayısıyla burada geldik.
00:57:29Sağ ekiplerimizin çalışmalarını burada koordine ettik.
00:57:32Hem de burada sağda çalışan birimlerimizden bilgi aldık.
00:57:36Bir kez daha Kareli kardeşlerimize de geçmiş olsun.
00:57:39Beklerimizi getirdik.
00:57:42Evet Malatya varisi Seddar Yavuz açıklamalarını gerçekleştiriyor.
00:57:46Biz de o açıklamaları ekranlara getireceğiz.
00:57:49İlerleyen dakikalarda daha detaylı bir şekilde söyledikleri üzerinden değerlendirmeleri yapacağız.
00:57:545,9 sonrası 35 harçlı deprem meydana geldi.
00:57:585,9'luk depremin ardından bu gerçekleşen depremlerin en büyüğünün 3 büyüklüğünde olduğu ifade edildi.
00:58:04Bakan Yerlikaya da şu açıklamayı yapmıştı.
00:58:07374 ihbar yapıldı fakat 33'ü yardım amaçlı demişti.
00:58:125 ilde de eğitime ara verildi.
00:58:15Malatya, Elazığ, Şanlıurfa, Adıyaman ve Batman.
00:58:18Bu illerde tabii ki yaşanan bir korku söz konusu.
00:58:21Belki küçük çaplı olumsuzluklar söz konusu.
00:58:24Alınan karar doğrultusunda da 5 ilde eğitime bir günlüğüne sadece ara verildi.
00:58:31Sayın Bektaş sizi kesmek zorunda kalmıştım.
00:58:33Özellikle bölgenin toprak yapısını da sormak istiyordum size çünkü.
00:58:39Bölgenin toprak yapısını da birazcık değerlendirebilir misiniz acaba?
00:58:42Zeminini daha doğrusu.
00:58:45Şimdi Malatya Ovası biraz önce söyledik.
00:58:48Malatya Ovası dört bir tarafı aktif faylarla çevrili bir çöküntü alanı.
00:58:53Tıpkı Adana Ovası'na benzer bir özelliği var.
00:58:56Ovanın yani Malatya Ovası'nın genç tortulları var.
00:58:59Yumuşak genç tortulları var.
00:59:01Zemin zayıf bir zemin veya orta derecede bir zemin.
00:59:06Ama tekrar ediyorum yani bugün zayıf zeminlerde orta zeminlerde dahi depreme dayanıklı binalar yapmak mümkündür.
00:59:14Önemli olan deprem parametrelerini iyi kullanmak.
00:59:18Yani zemin parametreleriyle bina parametrelerinin uyumlu olması lazım.
00:59:24Bizim en büyük sıkıntımız maalesef deprem yönetmenliklerini uygulayamamak.
00:59:31Yani çok güzel deprem yönetmenimiz var.
00:59:34Dünya standartlarına uygun deprem yönetmenimiz var.
00:59:37Amerika'daki Japonya'daki deprem yönetmenlerinden hiçbir farkımız yok.
00:59:41Ama uygulamaya geldiğimiz zaman maalesef uygulamalarda sınıfta kalıyoruz.
00:59:47İşte Maraş depreminde gördük, İzmit depreminde gördük.
00:59:50Maalesef deprem yönetmenlikleri uygulanmamış.
00:59:55Kaldı ki deprem yönetmenlikleri sürekli yenileniyor.
01:00:00Ve yaşanan her depremden bir takım şeyler öğreniyoruz.
01:00:05Ve binalarımızı ona göre dizayn ediyoruz.
01:00:08Ve yönetmenliklerimizi ona göre yükseltiyoruz veya yeniliyoruz.
01:00:13İşte en son yapılan yönetmenlik diğer yönetmenliklere göre çok daha bağlayıcı,
01:00:20çok daha ciddi, çok daha güzel bir yönetmenlik.
01:00:24Bundan dolayı birçok ilimizde son deprem yönetmenliğine uygun binalar ayakta kalmış.
01:00:32Veyahut da mesela TOKİ'nin yaptığı bazı binalar istismara uğramadığı için,
01:00:38yapıdan herhangi bir malzeme eksikliği olmadığı için binalar ayakta kalıyor.
01:00:46Demek ki biz binalarımızı gerektiği gibi yaparsak,
01:00:52müteahhit de vatandaşın canını önce düşünüyorsa, cebini değil de canını düşünüyorsa,
01:00:59binalarımızda bu orta büyüklükteki depremlerden korkmamamız gerekir.
01:01:06Aslında bugün 5.9'luk bir depremi burada televizyonda konuşmamamız gerekir.
01:01:12Çünkü olağan bir olaydır 5.9'luk bir deprem.
01:01:16Türkiye bir deprem ülkesi.
01:01:185.9'luk depremden biz bugün niye korkuyoruz?
01:01:22Çünkü yapısı tohumuz müsait değil.
01:01:25Peki nereden medet umuyoruz?
01:01:27İşte bilim insanları yorum yapacak.
01:01:29E bilim insanlarının yorumu deprem zararlarını azaltmaz ki.
01:01:33Bu bilimsel bir şey.
01:01:35Önemli olan halkın bilgilendirilmesi, bilgilenmesi.
01:01:38Mesela işte panik yapan o elde değil.
01:01:41Panik yapmak elde değil.
01:01:43Haliyle kendini pencereden atıyor.
01:01:45Ama deprem bilgisine sahip olduktan sonra insanların devlet ve milletle iş birliği yaparak
01:01:52depreme dayanıklı kentler oluşturmak mümkün.
01:01:56Biz bunu yapmak zorundayız.
01:01:58Türkiye'nin yüzde doksan daha fazlası deprem bölgesi.
01:02:01E depremin de ne zaman, nerede, ne büyüklükte olacağını bilmediğimize göre
01:02:06biz burada depremi tartışmaktan çok depreme dayanıklı binaları nasıl yaparız?
01:02:12Devlet bunun için nasıl bir plan, proje yapması lazım?
01:02:15Halkla birlikte olması lazım.
01:02:17Yani bugün İstanbul'da nasıl ki kentsel dönüşüm, vatandaş, devlet iş birliği ile yapılıyorsa
01:02:25Türkiye'nin her tarafında bu gerçekleşmesi lazım.
01:02:29Bu olgunun hayata geçirmek için belki biz biraz daha bu felaketleri yaşamamız lazım.
01:02:39Umarım ileriki yıllarda 5.9'luk 6'lık depremi tartışmayız, gündem olmaz.
01:02:457 ve 7 büyüklükteki depremleri tartışmak konusu olur.
01:02:50Bugün tekrar ediyorum Amerika ve Japonya'da 7 büyüklüğündeki depremler artık risk değil.
01:02:57Beklenmeyen 9 büyüklüğündeki depremler stratejik yerlerde, nükleer santrallerde,
01:03:03şurada burada dikkate alınıyor.
01:03:05Yoksa 6 büyüklüğünde bir deprem olmuş, bu ülkenin gündemi değil, dünyada da gündem olmaz.
01:03:13Ancak işte bizim gibi yapı stokları zayıf olan ülkede
01:03:17depreme pek hazırlıklı olmayan ülkelerde maalesef can ve mal kaybımız olabiliyor.
01:03:23Umarım bunlar zaman içerisinde düzeltilir.
01:03:27Vatandaş, millet el birliği ile deprem zararlarını çok daha aza indirebiliriz diye düşünüyorum.
01:03:35Şüphesiz ki gerçekleşen deprem bölgede bir korkuya neden oldu.
01:03:38Ama siz biraz daha geniş bir perspektiften bakıyorsunuz.
01:03:40Aslında konuştuğumuz her uzman gibi Sayın Bektaş.
01:03:42Ve bu noktada kendisel dönüşümün hızlandırması ve benzeri.
01:03:46Yani aslında depreme dayanıklı konutlar noktasında bir başlığa dikkat çekiyorsunuz.
01:03:51Bu da yine önemli çünkü her depremden sonra özellikle bizleri etkileyen depremlerden sonra
01:03:55bizlerin de başlık olarak konuştuğu konuların başında geliyor.
01:03:59Bizler de İstanbul'da ya da diğer bölgelerde de yaptığımız haberlerde
01:04:03çok eski binalar ya da kolonlarında sıkıntı olan binaları görüyoruz.
01:04:07Bir detay var sormak istiyorum.
01:04:09Dediğiniz 5 virgül, bu deprem özelinde konuşmamaktan bahsettiniz.
01:04:13Şu an bu deprem özelinde de soracağım sorular ister istemez olacak.
01:04:18Sıcak bir deprem olduğu için ama sanıyorum Elazığ valisi bir açıklama yapıyormuş.
01:04:21Bir dinleyelim.
01:04:44Çatla yukarıda bir grup şu anda devralı çalışmalar yapıyoruz.
01:04:47Özellikle yurtlarımız ve eğitim kurulması tarafından başta olmak üzere.
01:04:53Çatla'da başlattık.
01:05:02Elazığ valisi bölgeden açıklamalarını gerçekleştiriyor.
01:05:05Biraz önce de Malatya valisinin yaptığı açıklamaları sizlerle paylaştık.
01:05:09Aslında bölgeden gelen açıklamalar da bizi hep aynı noktada tutuyor.
01:05:14Yani depremden dolayı hasar gören küçük çapla hasar gören binalar.
01:05:18Söz konusu neyse ki çok şükür hayatını kaybeden ya da ciddi bir yaralanma olmadığını görüyoruz.
01:05:245 virgül 9 büyüklüğünde bir depremden bahsediyoruz.
01:05:27Şunu sormak istiyordum Sayın Bektaş size.
01:05:30Biraz önce de yayında sayın valinin açıklamalarını ekranlara getirdik.
01:05:35Bütün valilerin açıklamalarını ekranlara getirdik.
01:05:3710 kilometre derinlikte bir deprem.
01:05:4010 kilometre ne anlatır bize?
01:05:4210 kilometre derin midir?
01:05:44Yoksa yüzeye yakın bir deprem olarak mı değerlendirilir?
01:05:50Türkiye'deki depremlerin geneli sığdır.
01:05:5310 kilometrelik derinlikteki deprem de sığ depremdir.
01:05:56Zaten bu doğrultu atımlı fayların doğan dolu fay olsun, yılan dolu fay olsun bu faylar üzerinde gelişen depremler hep sığdır.
01:06:07Yani kabuğun kırılgan kısmında kabuğun kırılgan kısmı da zaten 10 kilometre kadar derinliktedir.
01:06:16Yani olabilecek olan deprem derinliği 10-15 kilometre derinliktedir.
01:06:21Ondan sonra zaten deprem olmaz.
01:06:23Viskos yani akıcı bir kısımdır.
01:06:2510 kilometrelik depremleri de biz sınıflanma olarak sığ deprem olarak kabul ediyoruz.
01:06:31Ama dikkat ederseniz bakın Malatya'dan sonra Diyarbakır, Elazığ veya çevre illerde de bu depremin etkisi görüldü.
01:06:40Niye görüldü?
01:06:42Her ne kadar kale civarında depremin odak noktası ise bir göle taş attığınızı düşünün.
01:06:50O göldeki taşın suya düştüğü yerde dalgalar böyle dairesel olarak her tarafa yayılır.
01:06:57Kuzeye, güneye, doğuya, batıya.
01:06:59İşte o yüzden diyoruz ki kale civarında olan bu depremin etkinliği doğuya, batıya, kuzeye, güneye her tarafa yayıldı.
01:07:08Şimdi bu kale civarında olan bu deprem işin biraz daha bilimselliğine veya spekülasyona gidecek olursak,
01:07:16bu deprem de bir enerji dağıtı yer altına gönderdi.
01:07:215.6'lık bir deprem.
01:07:23Küçük bir atom bombası şeklindedir bunun enerjisi.
01:07:256 büyüklüğündeki bir deprem.
01:07:276 büyüklüğünde.
01:07:28Yani bir 10 katı daha alırsanız bir deprem bir atom bombası şeklindedir yer altında.
01:07:33Biraz daha büyüğünü alırsanız.
01:07:35Şimdi bu enerji yer altına inince ister istemez çevredeki fayları da etkileyecek.
01:07:40Yani Malatya fayı.
01:07:42Malatya ovasını batıdan çeviren Malatya fayı var.
01:07:46Büyük bir fay var.
01:07:47Bu fay ovacığa doğru uzanıyor.
01:07:49Dolayısıyla çevredeki faylar da bu yer altındaki deprem enerjisinden etkilenecek.
01:07:58Ve sonuçta onlar da tetiklenebilir zaman içerisinde.
01:08:04Netice olarak şunu söylemek gerekir ki biz Maraş depreminde yani 7.8 7.5'lik depremden sonra
01:08:13artçıların kuzeyde ve güneyde doğup ve batıda yayılmasından dolayı bu bölgeleri zaten liste olarak biz görmüştük.
01:08:24Ve tahmin ettiğimiz şeyler de gerçekleşiyor.
01:08:27Ama bundan sonra ne olur?
01:08:29Bundan sonra Malatya işte Malatya'nın batısındaki faylar da risk altında.
01:08:36Ama bu fayların ne zaman hangi büyüklükte deprem üreteceği hakkında kesin bir şey söylemek mümkün değil.
01:08:44Bunu konuşalım.
01:08:45Bunu konuşalım.
01:08:46Bu önemli bir konu Sayın Bektaş.
01:08:47Virgül koyuyorum.
01:08:48Çünkü biraz önce Malatya valisi Seddar Yavuz'un açıklamalarının çok kısa bir bölümünü ekranlara getirmiştik.
01:08:53Arkadaşlarımız tam halini hazırladılar.
01:08:54Onu vereceğiz ekranlara.
01:08:56Ama bu bahsettiğiniz konuyu açıklamaların hemen ardından konuşalım.
01:08:59Fakat vali Yavuz neler söyledi geçtiğimiz dakikalarda bir dinleyelim.
01:09:03Anlaşımımızda bulunmuştur.
01:09:05Sadece ıkın kararı bulunan bir binada Malatya merkezine çökme olmuştur.
01:09:12Bunun dışında tüm sahaya gittiklerimiz depremin ilk anından itibaren orman edilmiştir.
01:09:19Ve sahayı yönlendirilmiştir.
01:09:21Ve şu ana kadar saha çalışmanız devam ediyor.
01:09:25Özellikle eğitim kurumlarımız, vatandaşlarının toplu olarak bulunacağı camiler,
01:09:31üniversite yurtları ve ortalık yurtları başta olmak üzere
01:09:35vatandaşlarımız tarafından yapılan iffat ve saha çalışmaları halen devam etmektedir.
01:09:41Bu kapsamda can kaybı olmaması hepimiz için mutluluk kaynağıdır.
01:09:46Bütün kardeşlerimizi gençmiş olsun dileklerimizi iletiyoruz.
01:09:51Bu kapsamda panik ve paniğe kapılan, bunların etkilenen kardeşlerimiz olmuştur.
01:09:57Ve bir vatandaşımız balkondan atladığı için ikinci kattan bir yaralanması mevcut ama hayat tehlikesi mevcut değil.
01:10:05Diğerleri de merdivenlerden hızlı inerken, ayağını çarpan, parmağını çarpan toplamda dört kardeşimiz bulunuyor.
01:10:15Dolayısıyla bu kardeşlerimizi daha acil şifalar diliyorum.
01:10:20Büyük gençmiş olsun. Allah bir daha böyle afetleri göstermesin.
01:10:24Sayın Valim, siz Kare ilçesinde de incelemelerde bulundunuz.
01:10:27Bununla ilişkin değerlendirmelerinizi de alabilir miyiz?
01:10:29Şimdi Kare ilçesi tabii merkez üssü olması dolayısıyla burada geldik.
01:10:33Saha ekiplerimizin hem çalışmalarını burada organize ettik.
01:10:36Hem de burada sahada çalışan birimlerimizden bilgi aldık.
01:10:40Bir kez daha Kareli kardeşlerimizi de gençmiş olsun dileklerimizi iletiyoruz.
01:10:45Sayın Valimin açıklamaları bu şekildeydi.
01:10:48Malatya varisi Seddar Yavuz biraz önce bu açıklamaları gerçekleştirdi.
01:10:52Sayın Bektaş, gerek bölgede gerekse ülkemizde bulunan fayatları ve özellikle büyük deprem,
01:10:59yıkıcı deprem üretme ihtimali olan fayatlarından bahsediyordunuz.
01:11:02Bu açıklamaları, yani bu fayatlarını birazcık açar mısınız?
01:11:05Birazcık, biraz daha detaylı anlatabilir misiniz?
01:11:09Bakın Kale fayı, genel doğrultusu kuzey, doğu, güney, batı istikametinde ve Doğandoğulu fayına paralel.
01:11:17Doğandoğulu fay üzerinde bir Elazığ depremi oldu.
01:11:20Bir de bunun devamında güneyinde Maraş depremi oldu.
01:11:24Dolayısıyla büyük bir ihtimalle bu iki depremin enerjisi,
01:11:29biraz önce söylediğim gibi paralelinde olan Kale fayını büyük bir şekilde etkiledi ki,
01:11:34Kale fayı harekete geçti ve altılık deprem üretti.
01:11:39Şimdi aynı şekilde paralel faylar, yani Malatya'nın batısındaki esas Malatya fayı dediğimiz,
01:11:48ta Ovacık'tan Erzincan'a kadar ve Kuzey Andolu fayına kadar uzanan fay,
01:11:53ki bu fay üzerinde büyük deprem bekliyoruz.
01:11:57Dolayısıyla Malatya'da tehlike geçti mi demek doğru değil.
01:12:02Malatya'nın esas sıkıntısı Malatya'yı batıdan çeviren, batıdan sınırlayan
01:12:08Malatya fayıdır.
01:12:10Yani hem Maraş depremi hem Çardak depremi 7.5 hem şu anda yaşadığımız 5.9'luk deprem
01:12:20ister istemez Malatya fayı üzerinde önemli bir enerji biriktirmiş olması olasıdır.
01:12:26Dolayısıyla zaten biraz önce de bahsettiğiniz gibi bilim insanların da en çok çekindiği taraf
01:12:34uzun zamandan beri suskun olan Malatya Ovacık arasındaki faydır.
01:12:40Bu fay bir deprem üretebilir mi? Üretebilir ama panik yapmaya gerek yok.
01:12:46Biraz önce söyledik Türkiye'nin her tarafı deprem bölgesi.
01:12:54Burada 200 km çaplı alan içerisinde olan bütün iller ve faylar gerilme altına girmiştir.
01:13:06200 km çap dediğiniz nasıl bir alan?
01:13:11200 km çap diyelim yani merkez üstü Maraş olsun 200 km çapında bir daire çizin.
01:13:20Çünkü yer altında enerji dairesel olarak yayılıyor.
01:13:24Bakın bugün kalede olan bir deprem Diyarbakır etki.
01:13:28Yani bir dairesel şeklinde yer altında deprem dalgaları yayılıyor, enerji yayılıyor.
01:13:33Bu bakımdan bir çap düşünüyoruz.
01:13:36Bu çap içerisinde Malatya fayı da şu anda en riskli görülen faydır.
01:13:42Biz faylar üzerindeki gerilmenin şiddetini ölçemiyoruz ki.
01:13:48Biz fayın harekete geçebileceğini şuradan anlıyoruz.
01:13:53Üzerinde artçı depremlerin artmasından anlıyoruz.
01:13:56Var mı? Var. Malatya fay üzerinde gerilme artışını gösteren artçılar var.
01:14:02Ama bu ne zaman hareket eder? Ne kadar büyüklüğünde bir deprem üretir?
01:14:07Bu konuda kesin bir şey söylemek mümkün değildir.
01:14:10Bu spekülasyondur. Ben bildim diyorsan, oluyorsa da bu değil.
01:14:15Bugün deprem bilimi. Tekrar ediyorum.
01:14:18Yani ben bildim demekle bu iş olmuyor.
01:14:21Bilim şunu söylüyor, en iyi tahmin elinizdeki deprem parametreleri ne kadar iyi olursa olsun
01:14:28en iyi tahmin %60 doğruluğu geçmez.
01:14:32%40 boşluk var.
01:14:34Dolayısıyla şu saatte şurada deprem olacak demek
01:14:38veyahut da olmayacak demek de doğru değil.
01:14:41Ama bu bilim insanları olarak tekrar ediyorum.
01:14:44Bilimsel verileri söylemeye çalışıyorum.
01:14:47Ama bu deprem zararlarını azaltır mı? Hayır.
01:14:50Azaltmaz. Deprem tahminiyle deprem zararlarını azaltmak mümkün değildir.
01:14:56Yapılacak olan tek şey depreme karşı dayanıklı kentler oluşturmak.
01:15:01Depreme karşı dayanıklı binalar oluşturmak.
01:15:03Bahsettiğiniz detaylar önemli.
01:15:05Özellikle sosyal medyada da farklı farklı gerekçelerle farklı farklı tarihlerde deprem olacağını söyleyen isimler söz konusu.
01:15:13Ama bu isimler uzman değil tabii ki.
01:15:15Sizler de bu konuya dikkat çektiğiniz için ayrıca teşekkür ediyorum.
01:15:17Çünkü yayınımızı izleyen hepimizin korktuğu bir gerçekten bahsediyoruz.
01:15:21Deprem gerçeğinden bahsediyoruz.
01:15:23Ve bu konuyla ilgili spekülasyon oluşturan isimlere karşı da
01:15:26siz bir bilim insanı olarak bu konunun yani depremin bilim insanı olarak
01:15:30jeoloji mühendisi olarak bilimsel açıklamayı getirdiniz.
01:15:34Şunu da sormak isterim size.
01:15:36Kuzey Anadolu fay hattını 200 kilometrelik alanda etkilemiş olma ihtimali söz konusu mu?
01:15:42Ya da oraya bir enerji yüklemiş olma ihtimali söz konusu mu?
01:15:46Çünkü Büyük İstanbul depreminin beklendiği fay hattı orası olduğu için soruyorum.
01:15:50Çok doğru bir noktaya değindiniz.
01:15:53Şimdi biz tekrar Maraş depremine gidecek olursak
01:15:57Çünkü niye Maraş depremi diyoruz?
01:15:59Maraş deprem çifti yani 7.8 ve 7.5'lik deprem çifti
01:16:04Doğu Anadolu'ya bir deprem formatı atmıştı.
01:16:07Yeni bir deprem formatı atmıştı.
01:16:09Çünkü muazzam bir enerji el altına inmiş.
01:16:12Bu enerjide çevredeki fayları harekete geçirmiştir.
01:16:16Şimdi biraz önce söylediğiniz gibi Kuzey Anadolu fayı
01:16:20Büyük Maraş deprem çiftinden etkilendi.
01:16:23Amerikan Jolcuku Survey'in verilerine göre
01:16:26Kuzey Anadolu fayı bu depremden yaklaşık 3 metrelik bir deformasyona uğradı.
01:16:33Yani Kuzey Anadolu fayı da harekete geçti.
01:16:37Niye harekete geçti?
01:16:39Çünkü Kuzey Anadolu fayıyla Doğu Anadolu fayı büyük bir ölçüde birlikte çalışıyor.
01:16:47Niye birlikte çalışıyor?
01:16:49Çünkü Kuzey'de bir Avrazya lahvası var, Güney'de Arap lahvası var.
01:16:54Bu iki fayı sıkıştırdığı anda bu sıkışma iki fayı da sıkıştırıyor.
01:17:01Ve bunlara biz eşlenik fay diyoruz.
01:17:03Yani beraber çalışan fay diyoruz.
01:17:06Bakın Maraş depreminden sonra Kuzey Anadolu fayı üzerinde de aktivite arttı.
01:17:11Amasya Çorum civarında, hatta Sivas tarafında, Gözgat tarafında depremler arttı.
01:17:19Bu da neyi gösteriyor bize?
01:17:21Büyük bir olasılıkla Maraş depreminin bölgeye yayılmış olduğu enerjidir.
01:17:26Yani bu enerji öyle 10 kilometre, 20 kilometre, en az 200 kilometrelik çapa kadar yayılabiliyor.
01:17:32Başka değişti.
01:17:34Eşlenik fay dediğimiz, yani Kuzey Anadolu fayı ve Doğu Anadolu fayı gibi sağ ve sol yönlü faylar birbirlerine stres transferi yapar.
01:17:44Bunun da verileri ortada.
01:17:48Şimdi sizin söylediğiniz gibi Erzincan tarafında, bir de bu Yedisu Vadisi'nde, Kuzey Anadolu fayı üzerinde Yedisu Vadisi'nde bir deprem beklentisi var.
01:18:00Niye var?
01:18:01İşte Doğu Anadolu fayı harekete geçirince ister istemez Kuzey Anadolu fayını da etkiledi.
01:18:06Biraz önce söylediğim gibi eşlenik fay.
01:18:09Kuzey Anadolu fayı etkileniyorsa ve Amerikan Geological Survey'in verisi, hangi veri, bilimsel verisi?
01:18:15Uydudan alınan, uydu verileriyle alınan deformasyon verilerine bakarsanız, Kuzey Anadolu fayında da bir hareketlenme oldu.
01:18:25Bu deformasyon ister istemez neye yansıyacak?
01:18:28Depreme yansıyacak ve çekince nedir derseniz Yedisu Vadisi çekinceli görünüyor.
01:18:35Niye Yedisu Vadisi çekinceli görünüyor?
01:18:38Kuzey Anadolu fayının en doğu kısmı birkaç yüz yıldan beri, en az iki yüz yıldan beri suskun.
01:18:45Bu fay yedi ve yedinin üzerinde deprem üretebilir.
01:18:50Geçmişte bu yedi büyüklüğünde deprem üretmiş.
01:18:53Tamam, Yedisu fayı geçmişte yedi ve yedinin üzerinde deprem üretmiş olabilir.
01:18:58Ama fayın aynı şekilde davranacağı anlamına gelmez.
01:19:04Her fay bütünüyle aynı şekilde davransa zaten deprem bir tahminli olmaz.
01:19:11Tahminlikten çıkar.
01:19:13O yüzden Yedisu'da illa yedi büyüklüğünde bir deprem olacak demek kesin konuşmak da doğru.
01:19:18Ama beklenti var.
01:19:20Bu beklentiler farklı farklı bölgeler içinde var şüphesiz ki Sayın Bektaş.
01:19:24Aktardığınız bilgiler için çok teşekkürler paylaştığınız bilgiler için.
01:19:29Ben teşekkür ederim tekrar geçmiş olsun.
01:19:32Çok geçmiş olsun dileklerimizi iletelim yaklaşık bir buçuk saat boyunca.
01:19:35Önemli değerlendirmelerinizi bizimle paylaştınız.
01:19:37Şimdi bir kez daha Kale Belediye Başkanı İhsan Özbay'a dönelim.
01:19:40Telefon hattımızda Sayın Özbay.
01:19:42Sizinle son konuştuğumuz andan itibaren Sayın Özbay, yeni bir gelişme söz konusu mu?
01:19:47Bir vatandaşımızın yaralı olduğu bilgisi var çünkü ama hafif yaralı olduğunu söylemiştiniz.
01:19:51Evet.
01:19:53Yeni bilgiler söz konusu mu acaba?
01:19:55Yeni bilgiler söz konusu değil sadece biz vatandaşımızın yaralandığı bölgeye intikal ederken
01:20:06bir başka yerde bir fayin kırıldığını kalenin bir mahallesinde fayin kırıldığının görüntüleri
01:20:15dumanlarla beraber çekilmiş henüz o bölgeye o bölgeyle alakalı fayin kırılmasıyla alakalı bir bilgi alamadık.
01:20:23Ama olumsuz bir durum söz konusu değil.
01:20:26Tamamen yerleşim yerinden uzak bir yerde alınmış bir görüntüdür o.
01:20:32O görüntüyle alakalı bize gelen bilgiler fayin kırıldığı ve çatladığı yönünde bilgiler geldi ama
01:20:41dediğim gibi olay yerine intikal etmedik.
01:20:43Bilimsel olarak tam öyle midir onu bilemiyoruz.
01:20:46Onun haricinde olumsuz bir durum söz konusu değil.
01:20:50Sadece evleri önceden hafif ve orta asarlı olan vatandaşlarımızın eve evlerine girmemeleri durumunda
01:20:59bu geceki tedbirlerimizle alakalı ne yapabileceğimiz üzerinde şu anda yoğunlaştık.
01:21:06Olumsuz bir durum olmayınca biz de bundan sonrası için vatandaşlarımızın geceyi rahat geçirmeleri için
01:21:14gerekli önlemleri almak için tedbir almaya çalışıyoruz.
01:21:19Çok teşekkürler. Bir kez daha çok geçmiş olsun Sayın Özbay.
01:21:23Çok teşekkür ederim. Sağ olun.
01:21:30Çok büyük bir saldırı gerçekleşti.
01:21:38Evet bir saldırı çok büyük bir saldırı.
01:21:41Evet evet evet saldırı başladı.
01:21:48Evet bir saldırı daha bir saldırı daha.
01:21:54Yoğun bir saldırı silsilesi olacak.
01:21:57Ve yine birçok noktayı vuracak İsrail tarafı.
01:22:12Ve gerçekten ekranda yazdığı gibi Beyrut ateş altında.
01:22:15Bütün bölge ateş altında.
01:22:17Çünkü İsrail Gazze'nin ardından Lübnan'ı da vuruyor.
01:22:20Ve son dönemlerde özellikle son günlerde bu saldırılar fazlasıyla arttı.
01:22:26Saldırılardan nasibini alan bir diğer ülke ise Türkiye'nin sınır komşusu Suriye.
01:22:31Cumhurbaşkanı Erdoğan dün İsrail tehlikesi Türkiye'ye yaklaşıyor derken
01:22:35tüm tedbirleri alıyoruz diye de ekledi.
01:22:38Peki nedir bu tedbirler?
01:22:40İsrail Lübnan'ın ardından Suriye'de ne planlıyor?
01:22:43CNN Türk Haber Müdürü İdris Arıkan bizlerle birlikte.
01:22:46İdris Arıkan hoş geldiniz.
01:22:47Hoş bulduk Kaan.
01:22:48Şimdi İsrail Suriye'de tampon bölgemi hedefliyor soru bu.
01:22:52Cevabı sizde.
01:22:54Yani İsrail'in tampon bölge oluşturmaktan fazlasını yapmaya çalıştığı bir görüntü var.
01:23:01Niye öyle söylüyoruz?
01:23:02Çünkü şimdi bulunan yerlere bakıyorsun.
01:23:05Türkiye'nin hemen sınırındaki Halep'te var.
01:23:07Tartus'ta var.
01:23:08Hama'da var.
01:23:09Humus'ta var.
01:23:10İşte Suviye'de de var.
01:23:11Bu bölgenin hemen işte güneydeki güney Suriye dediğimiz bölgede Şam başkentte var.
01:23:16Şu bölüm Beyrut.
01:23:18Bu paraleldeki bölgeyi de vurduğunu düşünürsek
01:23:21İsrail'in herhangi bir yere et geçtiğini görmek mümkün değil.
01:23:25Aslında buradaki korkutucu mesele şu.
01:23:27Şimdi önceleri eskiden İsrail şu bölümdeki işte Beyrut'a kadar gelip Beyrut'un bu bölümünü işgal etmek istemişti.
01:23:34Ve bu bölgeyi tamamen kontrol altına almak istemişti.
01:23:37İşte en son 82'deki işgal sonrası.
01:23:39Sonra 2006'daki savaş sonrasında da amaç şu Litanyörma denilen bu bölgeye kadar gelip
01:23:44o bölgeyi aslında hani kontrol altına alıp bu bölgedeki insanları da olabildiğince daha uzağa sürmeye çalışıyordu.
01:23:50Şu bölge Batışehir'e zaten bu bölgeyi aslında işte içerisine koyulduğu 500'e yakın konut yerleşimi merkeziyle kontrol altına almış durumda.
01:24:00Bu Gazze denilen bölgede zaten bugün soykırım yapıyor.
01:24:03İsrail'in genel projesi şu anda Gazze'de soykırım.
01:24:06Burada tamamen bir full kontrol.
01:24:09Bu bölgede şu Litanyörma'nın üst bölümüne kadarki bölüme de tamamen Araplardan işte Lübnanlı Araplardan temizleyerek bu bölgeyi kontrol altına almak.
01:24:19Şimdi yeni bir şey çıktı ortaya.
01:24:21Şu bölüm işte Süveyda denilen o Kuneytra Dera ve işte şu Kuneytra bölümündeki oraya kadar getirip bir plan, bir proje sunuyor.
01:24:33Ama e doğru da gitmeye başlıyor isterim.
01:24:35İşte bu ne demek?
01:24:36İşte bu bizim aslında bahsedilen o hani işte hedefte Türkiye'nin var sorusunun gündeme getirildiği konunun bir karşılığı Kaan niye?
01:24:46Şimdi bu bölüm, şu bölümde bir görseller haritası vardır.
01:24:51Hep böyle şu bölümü gösteren.
01:24:53Buradan şuraya işte İbrahim işte koridor, bir koridor oluşturması meselesi var.
01:25:00Bu bölümde hatırlarsan terör örgütü PKK-YPG kontrolündeki bir yer.
01:25:05Şimdi İsrail'in yaptıklarına bakarsa şu bölümü Ürdün üstündeki şu bölümü tamamen kontrol altına alırsa ve bu bölümden şuraya doğru adım atarsa Şam'ı baypas edip Suriye'nin bu bölümünü baypas edip PKK-YPG bölgesiyle birleşirse ne olur sorusu gündeme geliyor.
01:25:22İşte korkutucu senaryo buradan sonra başlıyor.
01:25:25Direkt lojistik desteğin sağlanması anlamına geliyor ki PKK-YPG güçlerine terör güçlerine.
01:25:30Hatırlarsan bu olay nasıl başladı?
01:25:33İşte 2011'deki Suriye İç Savaşı ile birlikte PKK'ya Amerikalıların yoğun desteği sonrası buraya yerleştiklerini gördük PKK-YPG'nin.
01:25:43İsrail'in Suriye'nin kuzeyindeki terör unsurlarıyla bir yerde güçlerini birleştirme girişimi mi o zaman?
01:25:49Yani ortaya çıkan görsel ki korkutucu bir görsel evet o soru gündeme geliyor.
01:25:55Bir taraftan bu olurken hani bölge coğrafyasında başka ne tür krizleri gibi sorusu gündeme gelirken bugün çok önemli bir görüşme var.
01:26:04İşte Irak'taki Kürt Bölgesel Yönetimi'nin lideri Neçirvan Barzani geliyor.
01:26:10Burada da işler karışık.
01:26:11Burada da işte Kürtistan Demokratik Güçleri ile KYP arasında, Yurtseverler Birliği arasında bir gerilim var.
01:26:19Orada da PKK'nın KYP ile birleşbirliği var.
01:26:23KYP PKK ile işbirliği yapıyor.
01:26:26Aynı zamanda burada buradan da İsrail'in yukarıya doğru geldiği bir projeyi düşünürsen durumun ne kadar kritik olduğu daha da ortaya çıkıyor.
01:26:34Bir de ayrıca Halep, Hama, Humus, Tartus bölgeler Türkiye'ye bir buçuk saat.
01:26:41Yani şöyle bir şey var.
01:26:43Bu bölgede zaten Türkiye'ye yakın doğru ama Türkiye'ye yakın olmakla değil lojistik olarak nasıl destekleneceğiyle ilgili bir durum var.
01:26:52Karasal bir, karadan bir İsrail ordusunun desteği bu bölgedeki PKK'ya güçlerini nasıl güçlendirir sorusu gündeme geliyor.
01:27:00Yani şöyle bir şey var.
01:27:03Bak savaş işte çıktı.
01:27:06Savaş sonrası önce biz Gazze'ye büyük bir saldırı gördük bu bölüme.
01:27:15O bölümdeki saldırıdan sonra işte bugün ateşkes olur mu, yarın ateşkes olur mu, öbür gün ateşkes olur mu sorusu gündeme geldi ama
01:27:23Amerikalıların özellikle bu Kıbrıs adası üzerinden sonsuz desteğiyle ve bu böyle bu İsrail olan sonsuz desteğiyle burası yerle bir edilmiş durumda.
01:27:3250 bine yakın insan Gazze'de 50 bine yakın insan çoğu bunların çocuk ve sivil.
01:27:39Çok zor durumlar geçiriyorlar.
01:27:43Çok inanılmaz görseller çıkıyor.
01:27:45Dünya tarihinde böyle bir hukuksuzluk, savaş hukukunun bu kadar çiğnendiği bir dönem daha da görülmüş değildir diye tahmin ediyoruz.
01:27:51Şimdi Hürriyet gazetesi yazarı Abdülkadir Selvi'nin bugünkü yazısından aslında biraz bahsettik.
01:27:56Çünkü o da bugünkü yazısında tampon bölge İsrail'in Suriye'de bir tampon bölge kurma çalışması.
01:28:04Tampon bölge ifadesi doğru bir ifade ama tampon bölgenin için kurulacağı ifadesi var.
01:28:10Şimdi tampon bölgeyi sen kendi güvenliğin için kuruyorsan ki Türkiye bunu yaptı.
01:28:15Bu bölgeden saldırılar geldi.
01:28:17Terör örgütü PKK'nın o bölgedeki unsurlarını yok ederek burada bir tampon bölge oluşturma işine gitti.
01:28:23Ama burada saldırgan bir tırnak içinde bir terör devletinin bu bölgeyi kontrol altına aldı.
01:28:30Ve terör güçleriyle birlikte buraya yansıttığı bir güç aktarımı durumunu görebiliriz.
01:28:37Biz ki bu daha zor daha kötü bir durum.
01:28:40Son bir soru bir cümle rica edeceğim süren bittiği için ama bunu da sormak zorundayım.
01:28:43Bu çatışmaların Türkiye'ye sıçrama ihtimali var mı?
01:28:46Şimdi şu harita var ya bir buçuk saat işte 150 kilometre, 170 kilometre şurası.
01:28:52Şuradan işte 400 kilometre.
01:28:55Yani 5 saat.
01:28:57Buradan 2 saat.
01:28:59Yani harita aslında her şeyi gösteriyor.
01:29:02Sıçrayabilir mi? Sıçrayabilir.
01:29:04Zaman ama zamanla ilgili bakın İsrail 1948'den beri burada.
01:29:08Ve 1948'den beri etrafındaki tüm ülkeler büyük bir istikrarsızlık içerisinde yaşıyor.
01:29:14Onu bilmek lazım.
01:29:15Çok teşekkürler İdris Bey aktardığınız bilgiler için.
01:29:17Efendim CNN Türk Haber Müdürü İdris Sarıkan bizlerle birlikteydi.
01:29:20Ve Orta Doğu'daki son durumu konuştuk.
01:29:22Orta Doğu'ya ilişkin senaryoları konuştuk.
01:29:25Şimdi tabi gün ortasının da sonuna geldik.
01:29:27Yarın aynı saatte karşınızda olacağız.
01:29:29Biraz sonra arkadaşım Meltem Bozdoğullu günün öne çıkan gelişmelerini sizlerle paylaşacak.