Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Şimdi aslında şöyle başlamak lazım.
00:02Bizim 6 Şubat depreminden sonra
00:05dikkat ettiğimiz konular kırılmayan fay parçaları.
00:08Bunlardan bir tanesi işte bugünkü Malatya depremindeki
00:11kırılan fay parçası bu aslında. İki depremden sonra
00:14arada kırılmamış fay parçasıydı.
00:17Benzer özellikler de şu anda Maraş fay zonanın kendisi var.
00:20Yani Maraş merkezliği 6 Şubat'ta iki tane deprem oldu ama
00:23birisi Pazartesi öbürü Elbistan merkezliğiydi.
00:26Maraş'ın kendisinin il merkezinde oturduğu fay
00:29henüz kırılmadı.
00:30Bu fayın deprem tehlikesini anlamak için
00:33Şehir İlçelik Bakanlığı bizden bir çalışma istedi.
00:35Biz o çalışmayı yaptık, tamamladık.
00:37O çalışma kapsamında
00:39fayın hemen
00:42Maraş'ın kuzeyindeki Ahır Dağı'ndan
00:45daha faya doğru, Doğu Anadolu fayına doğru
00:48yaklaşık 7-8 tane fay parçasına oluşan bir fay
00:50ve şehir tamamen bunun üzerinde duruyor.
00:52Yaptığımız çalışmalar dağdan ovaya doğru
00:55fayların gençleştiğini saptadık ve en genç,
00:58en aktif fayın, en uç kısımda
01:01yer alan ovayla daha yüksek kısımlı
01:03yerlerin sınırında yer alan fay olduğunu saptadık.
01:06O fay üzerinde 5 tane hendek açtık.
01:085 tane hendek açtık o fay üzerinde.
01:10O fayda açtığımız hendeklerde geçmişe ait
01:133 tane en az depreme karşılık gelen bir
01:17yırtılmanın geliştiğini gözlemledik.
01:19Yani bu fay, Maraş fayzonu geçmişte
01:22özellikle son 10 bin yılda
01:24yıkıcı deprem üretecek 3 tane depreme
01:27kaynakla gitmiş. Bunlar tabi 6 küsur büyüklüklerinde.
01:306'yı geçen büyüklüklerde.
01:32Zaten Maraş fayının kendisi işte 6.8 civarında
01:35deprem üretme potansiyeli sahip olarak biliniyor.
01:38Ve geçmişte bunu 3 kez yapmış.
01:41Bunlardan bir tanesini de
01:44500'lü yıllarda yapmış.
01:46Yani bizim en son o
01:48Doğu Anadolu fay üzerinde oluşan depremin
01:51tek bir fay üzerinde oluşmadığını o zaman da
01:53Doğu Anadolu fay ile birlikte Maraş fayzonunun bu depreme
01:56kaynaklı eden bir fay olduğunu anlayabiliyoruz.
01:59Dolayısıyla çok yakın bir gelecekte
02:02bu fayın tekrar kırılma olasılığının olmadığını söyleyebiliyoruz.
02:05Çok yakın bir gelecekte
02:08deprem üretme şansı olmaması lazım. Ama tabi gelecekte
02:11yine bir deprem tehlikesi olarak orada duracak.
02:14Bu arada tabi önemli olan Maraş için şimdi
02:16şunu söyleyebiliriz. Maraş ili, il merkezi
02:20anlamında. Oradaki fay kırılmadığı halde
02:23Maraş'ta ciddi can ve mal kaybı oldu.
02:25Bu şu anlama geliyor. Demek ki Maraş'ın zemini çok iyi bir zemin değil.
02:29Maraş'ın yapısı da o çok iyi bir yapısı da o değil. Dolayısıyla
02:32hem zemini öncelikle iyileştirmek gerekiyor. Zaten biz
02:35o bölgelerin çoğunu daha önce fay geçen bilgilerin çoğunu
02:38önlemli alan sınıfına yani doğrudan yapılışmaya açık
02:41alanlar değil de önlemli alan sınıfına
02:44sokulması gerektiğini önerdik.
02:47Ve o anlamda o bölgelerde eğer bir yapı yapacaksak
02:49önce oradaki zemini anlayıp onu iyileştireceğiz. Ondan sonra
02:52yapıyı o zemine göre
02:54yapmamız gerekiyor.
02:57Doğu Anadolu fayı Türkiye'nin en büyük faylarından bir tanesi.
03:00Bu fay üzerinde geçmişte de sürekli deprem olmuş.
03:03En son olan 6 Şubat depremiyle bizim
03:062020'de olan Elazığ depremi arasında kırılmayan bir parça
03:09kalmıştı. Aslında onun kırıldığını söyleyebiliriz. Dolayısıyla
03:12orasıyla ilgili tehlikemiz aslında şu anda azalmış oluyor.
03:15Başka var mı böyle kırılmayan faylar?
03:17Tabii daha Malatya fayının kendisi var mesela.
03:20Daha kuzeyde Bingöl tarafında, Karlova tarafında var, Yedisu segmenti var.
03:24Yani o bölgede birden fazla
03:26deprem tehlike kaynağı olduğu için tabii ki o bölgedeki
03:30deprem riski anlamındaki durum duruyor.
03:33Ama o bölgelerde şu anda yapılması gereken şeyler
03:36daha çok zemin ve yapı stoğuyla ilgili
03:39çalışmalar. Çok yakın bir gelecekte kırılmaması
03:42gerekiyor. Yani şu anda
03:44tabii bu depremde bazı yapılar mesela bu 5.9'da da
03:47bazı yapılarda yani hasarlı olan yapılarda
03:50biraz daha hasar artmış olabilir. Bu tür
03:53durumlarda mutlaka resmi makamlara bilgi verilmesi
03:56gerekiyor. Gelip binalara bakıp
03:58güçlendirme anlamında ya da o binaları terk etmeyeceği
04:01anlamında resmi makamların karar vermesi gerekiyor.
04:04Tabii Maraş'ın kısımlarında zemin sıvılaşması ile ilgili
04:07bir bölgeler de var. Şimdi onlar zaten
04:09depremden sonra çok ayrıntılı, coğrafik coğrafik teknoloji tütler yapıldı.
04:12O bölgelerde var olan dep sıvılaşma tehlikesi
04:15hepsi şu anda haritalara yerleştirilmiş durumda.
04:18Yerleşime uygunluk haritaları yeniden yapılıyor depremden sonra.
04:21Bu faylar içinde yapılıyor. Bazı faylarının üstü
04:24yapılaşmaya kapatılıyor. İşte bazı zeminden üzeri
04:27sıvılaşma tehlikesi giderilemediği için yine
04:29yerleşime uygun olmayan alan sınıfına sok olarak oralarda
04:33yerleşime izin verilmiyor.