Medipol Sağlık Grubu’ndan Dermatoloji Uzmanı Dr.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Benim güneş lekelerim var, beli lekelerim var, lekeler çok önemli ve oluştuklar.
00:05Ondan sonra cilvimizin kuruması, stres, çok stresli insanlar, güneş alan tarafı çoğunlukla da yaşlanıyor.
00:15Güneş almayan bildikler.
00:17Mesela işte...
00:19Gerçekten bu çarpıcı bir şey ya, ne yapabilirim?
00:23Yani...
00:30Üniversite hastanesi dermatoloji bölümünden yardımcı doçan Dr. Derya Koktay.
00:37Dermatoluji bölümünden yardımcı doçan Dr. Derya Koktay.
00:48Dermatoliji bölümünden yardımcı doçan Dr. Derya Koktay.
00:55Edipol Çamlıca Üniversite Hastanesi Dermatoloji Bölümünden Yardımcı Doçent Doktor Derya Cam.
01:00Güneş, canlıların varlığını idame ettirmesi için vazgeçilmez bir ısı ve ışık kaynağıdır.
01:07Peki, bu büyük mücevherin ışıltısının güzelleşmek amacıyla bronzlaşmaya çalışan insanların gözlerini kamaştırdığını
01:16ve tam tersine deri yaşlanmasını hızlandırdığını biliyor muydunuz?
01:20Yeryüzüne ulaşan farklı dalga boyunda güneş ışınları vardır.
01:24Bunlar ultraviolet A, ultraviolet B ve görünmeyen infrared dediğimiz kızıl ırtısı ışıklar.
01:32Bunlardan ultraviolet B daha çok deli kanserinden sorumludur
01:36ve yazın güneşin tam tepede olduğu saatlerde oldukça çok yoğundur.
01:42Halbuki foto yaşlanmadan sorumlu olan ultraviolet A,
01:46yılın dört mevsimi her gün ve günün her saatinde yoğun olarak bulunur.
01:52Kronolojik yaşlanmanın yalnızca %20 nedeni genetik ve biyolojik faktörlere bağlı iken
01:59%80 nedeni çevresel nedenlere bağlıdır.
02:03Ve bu çevresel nedenlerin en büyük kısmı hayatımız boyunca aldığımız toplam ultraviolet A miktarıdır.
02:12Ancak ultraviolet A'ya sürekli gün içerisinde maruz kaldığımız için
02:18ve etkisi gözle görülemeyecek kadar yavaş olduğu için kimse tarafından önemsenmez ve dikkate alınmaz.
02:27Peki foto yaşlanmanın bulguları nelerdir ve nasıl olmaktadır?
02:32Çok şaşıracaksınız ama foto yaşlanmanın ilk bulgusu bronzlaşmaktır.
02:37Ultrabiyoleye maruz kalan derinin üst katmanındaki melanosit denilen hücreler
02:43alt katmandaki hücreleri korumak için pigment üretirler.
02:47Böylece onları bir şemsiye gibi kaplar ve korurlar.
02:52Aslında bronzlaşmak bir deri savunma mekanizmasıdır.
02:56Ama bu pigmentasyon zaman içinde deri de bazı bölgelerde daha koyu, bazı bölgelerde daha açık lekelenmelere neden olabilir.
03:05Foto yaşlanmanın ikinci bulgusu deride oluşan ince kırışıklıklar ve derin çizgilerdir.
03:11Bunun nedeni elastin ve kollajen niflerin azalmasıdır.
03:15Çünkü elastin ve kollajen nifler derinin esnekliğini, sert ve gergin görünmesini sağlar.
03:22Elastin ve kollajen nifler güneşe bağlı iki şekilde hasar görür.
03:26Birincisi güneş deride su kaybına, nem azalmasına neden olur.
03:32Elastin ve kollajen nifler bu şekilde hasarlanırlar.
03:36Foto yaşlanmanın ikinci bulgusu deride oluşan ince kırışıklıklar ve derin çizgilerdir.
03:42Bunun nedeni derinin sert ve gergin görünmesini sağlayan elastikiyetinden görevli olan elastin ve kollajen niflerin azalmasıdır.
03:53Bu iki şekilde olur.
03:55Bir, güneş deride suyun azalmasına ve nem kaybına neden olur.
04:00Bu da elastin ve kollajen niflerde hasara neden olur.
04:05İki, ultrabiyole deri hücelerinde yaşlanmayı hızlandıran süperoksit radikallerin artmasına neden olur.
04:13Yaşlanan hücelerde elastin ve kollajen nif üretimi azalır.
04:18Böylece cilt esnekliğini kaybeder, yumuşar ve sartmalar meydana gelir.
04:24Foto yaşlanmanın üçüncü bulgusu ise derinin üst katmanındaki hücelerin yine alt katmandaki hüceleri korumak için yaptığı bir cevap olan kalınlaşma ve kabalaşmadır.
04:37Böylece deri pürüzsüzlüğünü kaybeder, kaba ve mat görünür.
04:42Son bulgusu ise derinin yüzeyinde bulunan kılcal damarların güneş ışınlarının etkisiyle kalınlaşması, genişlemesi ve daha görünür olmasıdır.
04:53Foto yaşlanmanın etkileri kısmen ortadan kaldırılabilir ama tamamen ortadan kaldırılması imkansızdır.
05:01Bu nedenle en doğrusu çok basit önlemlerle derimizi foto yaşlanmadan koruyabiliriz.
05:09Bunun için yapacağımız en önemli şey çocukluk yaşlardan itibaren bronzlaşmak için asla ama asla güneşlenmemeliyiz ve solaryuma girmemeliyiz.
05:22Mümkün olduğunca ultraviyoleden korunmamız lazım.
05:26Aslına bakarsanız bronz ten güzeldir anlayışı çok doğru bir kavram değildir.
05:32Sanayi devriminden önce halk tarlalarda çalışıyordu ve gün boyu güneş gördüğü için esmer tenliydiler.
05:40Halbuki aristokratlar saraylarda, köşklerde yaşıyordu, güneş görmedikleri için beyaz tenleriyle gurur duyuyorlardı.
05:49Ama sanayi devriminden sonra pek çok fabrika açıldı ve işçi sınıfı fabrikalarda yani kapalı alanlarda çalışmaya başladı.
05:58Zengin sınıf ise tatillerinde güneş, deniz ve kayağı tercih etti. Böylece bronzlaşmaya başladı.
06:07O zamanda bronz ten değil açık ten makbul olmaya başladı.
06:12Ancak ozon tabasıkasının incelmesiyle birlikte yıllar içerisinde tüm dünyada deri kanseri sıklığı giderek artmakta.
06:24Bu nedenle dünyadaki pek çok dermatoloji derneği toplumun güzellik anlayışının bronz tenden beyaz tene dönmesi için pek çok çalışma yürütmekte.
06:36Foto yaşlanmadan ve deri kanserlerinden korunmak için sadece yazın, tatilde, güneşe açık mekanlarda değil,
06:45aynı zamanda gölgede, ormanda, balkonda, temte altında, cam kenarında otomobil yolculuğu yaparken
06:56hatta ve hatta infraret ışık yayan televizyon, telefon, bilgisayar gibi ekranların karşısında yani kapalı mekanlarda da etkin güneş koruyucu kullanmalıyız.
07:12Aslında yıllar içerisinde artan deri kanseri riskinden sadece aşırı miktarda güneş teması değil,
07:21aynı zamanda günlük hayatımızın çok fazla bilgisayar, televizyon ve telefon karşısında geçmesi de sorumlu tutulmaktadır.
07:29Covid döneminden sonra yapılan çalışmalar göstermiş ki daha önce güneşe daha fazla maruz kalan insanlar ile
07:38Covid döneminde gününün büyük bir kısmını kapalı mekanlarda bilgisayar, televizyon, telefon ekranı karşısında geçiren insanlar arasında
07:47deri kanseri veya deri yaşlanma riskinin azalmadığı tam tersine arttığı gösterilmiş.
07:55İyi bir güneş koruyucu nasıl olmalıdır?
07:57Kozmetik açıdan uygun renk, koku ve kıvamda olmalıdır.
08:03Deriden iyi emilmelidir.
08:05Allerjik ve toksik olmamalıdır.
08:08En az 30 koruma faktörüne sahip olmalıdır.
08:11Hem ultraviolet A hem ultraviolet B'ye karşı korumalıdır.
08:17Isı, ışık, ter, nem ve sürtünmeye dayanıklı olmalıdır.
08:23Ancak hiçbir güneş koruyucu %100 olarak ısı, sıcaklık ve suya dirençli değildir.
08:32Yani güneş koruyucunun da bir ömrü vardır.
08:35Belli bir süre sonra yıkılır ve etkisi kaybolur.
08:39Güneş koruyucuların etkileri yaklaşık yarım saatte başlar,
08:44kuru ciltte 2 saatte, ıslak ciltte 1 saatte kaybolur.
08:50Bu nedenle güneşe çıkmadan yarım saat önce güneş koruyucumuzu sürmeli
08:55ve her 2 saatte bir tekrar etmeliyiz.
08:59Peki ne kadar güneş koruyucu kullanmalıyız?
09:02Bir el ayası büyüklüğündeki deri alanını etkin bir şekilde korumak için
09:08işaret parmağımızın ucu alanını kaplayacak kadar krem kullanmamız yeterlidir.
09:15Dünyadaki en iyi güneş koruyucu kıyafettir.
09:18Hiçbir güneş koruyucu yazın, öğlen sıcağında, güneşin dik olduğu saatlerde bizi etkin bir şekilde koruyamaz.
09:28Biz bu saatlerde mümkün olduğunca kapalı alanlarda kalmalıyız
09:32veya dışarı çıkmak mecburiyetindeysek dik yakalı, uzun kollu, uzun paçalı, ince giysiler giymeli,
09:40geniş şapkalar ve büyük güneş gözlükleri takmalıyız.
09:44Şimdi diyeceksiniz ki bu kadar güneş koruyucu kullanırsak nasıl D vitamini alacağız?
09:50D vitamini almamız için her gün yaklaşık 15 dakika güneş koruyucu kullanmadan
09:57dizlerimizden ve dirseklerimizden aşağı bölgenin güneş görmesi yeterlidir.
10:03Fotoyaşlanmanın önlenmesi için ikinci önemli şey cildimizin nemlendirilmesi.
10:08Özellikle yaz aylarında güneş gördüğümüz zaman, tatildeyken cildimizi bol bol nemlendirmeliyiz
10:15ve yüzümüz en çok güneş alan bölgemiz olduğu için yüzümüze ayrıca antioksidan içerikli
10:24C vitamini gibi serumlar ve kremler kullanmak önerilir.
10:29Oluşmuş fotoyaşlanmanın tedavisinde biz dermatologlar anti-aging serumlar,
10:35anti-aging mezoterapi, peelingler, anti-aging lazer gibi tedavi yöntemleri kullanmaktayız.
10:42Ama ilk başlangıçta söylediğim gibi fotoyaşlanma kısmen tedavi edilebilir
10:48ama tam olarak ortadan kaldırılmasının imkanı yoktur.
10:53Fotoyaşlanmadan korunmak için güneş koruyucuları sadece yaz mevsiminde ve tatilde değil,
11:00sonbaharda, kışın, yılın dört mevsimi ve günlük hayatınızda tercih etmelisiniz.