CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, 2025 yılı bütçe teklifinin çiftçi ve dar gelirli vatandaşlar için umut vermediğini belirterek, tarım ve hayvancılık desteklerinin yetersiz kaldığını vurguladı. Çiftçilerin borç yükünün ağırlaştığına dikkat çeken Gürer, destek ödemelerinin gecikmesinin sorunları artırdığını ifade etti.
(TBMM) - CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, 2025 yılı bütçe teklifine ilişkin, "Bu bütçe teklifi işçi, çiftçi, esnaf, emekli, engelli, dar gelirli için umut veren bir bütçe teklifi değildir. Çiftçi gelecek yıl ne yapacağını bilemez durumda. Bu yıl üretimde yaşanan sorunlar nedeniyle borcunu ödeyemiyor" dedi.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, 2025 yılı bütçe teklifinde yer alan tarım ve hayvancılık desteklerine ilişkin açıklamalarda bulundu.
hbrlr1.com/cbdybafdkckckl
(TBMM) - CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, 2025 yılı bütçe teklifine ilişkin, "Bu bütçe teklifi işçi, çiftçi, esnaf, emekli, engelli, dar gelirli için umut veren bir bütçe teklifi değildir. Çiftçi gelecek yıl ne yapacağını bilemez durumda. Bu yıl üretimde yaşanan sorunlar nedeniyle borcunu ödeyemiyor" dedi.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, 2025 yılı bütçe teklifinde yer alan tarım ve hayvancılık desteklerine ilişkin açıklamalarda bulundu.
hbrlr1.com/cbdybafdkckckl
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Değerli basın mensupları öncelikle dünkü terör
00:06sağlıcısına yaşamını yitirenlere Allah'tan rahmet
00:09ailelerine başsağlık diliyorum. Vefat edenlere başsağlığı
00:15diliyorum. Yaralılara da acil şifa diliyorum. Bugün iki bin
00:21yirmi beş yılı bütçesi teklifi meclise sunuldu. Bununla ilgili
00:29tarım ve gelirlilere yönelik veriler üzerinde
00:36değerlendirmelerde bulunacağım. Öncelikle tarımı değerlendirmek
00:44istiyorum.
00:47AKP iktidarı iki bin altı yılında çıkardığı tarım
00:53kanunun yirmi birinci maddesine göre milli gelirin yüzde birin
00:59her yıl çiftçiye vereceğini tarım kesimine vereceğini
01:05belirtti. Iki bin yirmi beş yılı bütçesinde milli gelinin
01:10yüzde biri altı yüz on beş milyar dört yüz milyon lira
01:15yapıyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz'ın
01:20açıkladığı ve bütçe teklifine yer alan destek tutarı ise
01:25doğrudan destek yüz otuz beş milyar lira. Böylece çiftçiden
01:31bu yıl esirgenen destek tutarı dört yüz seksen milyar dört
01:36yüz milyon lira. Kanuna göre verilmesi gereken bu destek
01:41tarım kesimine ne yazık ki verilmiyor. Geçtiğimiz yılda
01:47milli gelirin yüzde biri olan dört yüz on bir milyar liranın
01:51doksan bir milyar lirası doğrudan destek olarak
01:55verilmişti. Iki yılda çiftçiden esirgenen desteğen toplamı
02:01sekiz yüz milyar lirayı buldu. Destek ödemeleri genelde bir
02:08yıl sonra verildiği için daha çiftçinin cebine girmeden o
02:13desteklerde enflasyon karşısına eriyip yok oluyor. Destek ya
02:18ekim döneminde ya da hasat döneminde çiftçiye verilmeli.
02:23Bir yıla sarkan desteğen çiftçiye bir faydası olmuyor.
02:28Mazot desteği veriyoruz deniliyor. Mazot desteğinin
02:32üç dört katı ÖTV ve KDV alınarak çiftçinin cebine o
02:39destek girmeden vergi yoluyla geri alıyor. Çiftçilerin
02:44bankalara hali hazırdaki borcu yedi yüz kırk dokuz milyar
02:49liraya çıkmış bulunuyor. Iki bin dört yılında çiftçinin
02:53borcu beş milyar dört yüz milyon liraydı. Buradaki
02:58artışı dikkatlerinize sunarım. Ayrıca piyasaya borçlarıyla
03:03birlikte çiftçilerin toplam borcu sekiz yüz milyar liraya
03:08aşmış bulunuyor. Yani çiftçi kredi kullanmadan ekim yapamaz
03:14duruma düşürüldü. Düşük alım fiyatları sürekli artan girdi
03:20fiyatları karşısında yetersiz kaldı. Çiftçi üretim yapmakta
03:25zorlanıyor. Gelecek yıl ne yapacağını bilmez durumda. Bu
03:31yıl ürettiği üründen para kazanamadı ve bunun sonucunda
03:37borçunu ödemekte zorlanıyor. Yürek gübre yılbaşında on iki
03:42bin altı yüz lirayken bayi de bugün fiyatı on dört bin beş
03:46yüz liraya çıkmış durumda. DAP gübre yılbaşında on sekiz bin
03:51beş yüz lirayken bayi fiyatı bugün yirmi üç bin yirmi üç bin
03:55iki yüz elli liraya çıkmış bulunuyor. Elli kiloluk süt
04:00yemi fiyatı da altı yüz lirayı aştı. Yerdi maliyetlerindeki
04:05artış devam ediyor. TÜİK ihtiyaç duyulduğu zaman fiyatı
04:11artan ürünle ihtiyaç olmadığı zaman durağın ürün
04:15ortalamasını aldığından yaptığı yasalarlarda tarımsal girdi
04:21fiyatlarını daha düşük göstermektedir. Yani çiftçi
04:25için DAB gübre ihtiyaçsa onun fiyatını bayi artırıyor.
04:28İhtiyacı olmayan gübrenin fiyatı düşük gösteriliyor. Ve o
04:32ay içinde yapılan ortalama değerlendirmede doğal olarak bu
04:37kez gübre daha düşük. Bir oranla TÜİK tarafından
04:44açıklanıyor. Gerçekçi bir değerlendirme yapılsa ihtiyaç
04:48olduğu dönemde gübrenin daha yüksek artış gösterdiği de
04:52ortaya çıkacak. Bitkisel üretimde TÜİK Mayıs ayında
04:57yaptığı açıklamada bir önceki yıla göre tarım ürünlerinin
05:01azalacağını meyve ve sebzede ise artış olacağını
05:05açıklamıştı. Bu yıl beklenen üretim yüz otuz sekiz milyon
05:09ton olarak bitkisel üretimde öngörülmüştü. Aralık ayında bu
05:14tahminin ne kadar tutacağını görmüş olacağız. Buğday, arpa,
05:19çavdar, yulaf, mısır ve şeker panzer üretiminde TÜİK'e göre
05:24azalışı öngörülüyor. Bu veriler ışığında iki bin yirmi
05:31beş yılı bütçe gerekçesinde yer alan rakamlara baktığımızda
05:35ise bu hedefin bundan sonraki yıllarda da olmayacağı
05:42görülüyor. Bitkisel üretimde iki bin dört yılında bütçe
05:49gerekçesine konan hedef değişikliği ise dikkat
05:53çekici. Iki bin yirmi dört yılında yüz otuz üç milyon ton
05:57olarak hedeflenen üretim miktarı iki bin yirmi beş
06:00yılında yüz otuz dört milyon tona iki bin yirmi altı yılında
06:04yüz otuz altı milyon tona çıkması öngörülüyor. Iki bin
06:09yirmi dört yılında bu hedefler iki bin yirmi beş yılı için yüz
06:12otuz milyon iki yüz bin ton iki bin yirmi altı için yüz otuz
06:16milyon altı yüz bin ton olarak ifade edilmişti. TÜİK'in yüz
06:21otuz sekiz milyon lira milyon ton bitkisel üretimi bütçe
06:26gerekçesinde yüz otuz üç milyon olarak yer alıyor. Bu
06:32hesaplamalarda doğal olarak önümüzdeki yıllardaki kuraklığın
06:36mevsim değişiminin etkileri süreceye yansıtılmamış. Ve
06:41böylece TÜİK'in öngörüsüyle iki bin yirmi beş yılı bütçe
06:45gerekçesinde yer alan rakamlar birbiriyle örtüşmüyor. Iki bin
06:51yirmi beş yılında et ithalatının devam edeceği de
06:56yine açıklanan iki bin yirmi beş yılı bütçe gerekçesindeki
07:00verilerle ortaya çıkıyor. Iki bin yirmi dört yılı bütçe
07:04gerekçesinde kişi başı kırmızı et üretim miktarı kırmızı ette
07:10arz güvenliği hayvansal protein ihtiyacının ne kadar
07:15kırmızı et ile karşılanacağı ölçümleniyor. Ve buna göre
07:19hayvan varlığı ve kasaplık güç oranı ortalama karkas ağırlığı
07:24çarpımın sonucu et üretim miktarı hesaplanıyor. Kırmızı
07:29et üretim miktarı yılda bir defa yıl sonunda TÜİK'in
07:35yayınladığı verilere bağlı ölçümleniyor. Kırmızı et
07:39üretimi iki bin yirmi üç yılı için bir milyon dokuz yüz kırk
07:44beş bin ton planlanmış bir milyon sekiz yüz yirmi yedi
07:49ton olarak gerçekleşmiş ve burada hedef değişikliği ortaya
07:54çıkmıştır. Iki bin yirmi dört yılında ise hedef olarak
07:58açıklanan miktar bir milyon yedi yüz yirmi yedi bin ton idi.
08:03Ancak bu hedef iki bin yirmi dört yılı sonu için iki milyon
08:09kırk bir bin tona çıkarıldığı görülüyor. Hedef ve tahminler
08:14yerli büyükbaş ve küçükbaş hayvanlardan elde edilecek et
08:19miktarıyla birlikte iki bin yirmi beş yılı bütçe
08:24gerekçesinde yer aldığı biçimiyle ithal edilecek besilik
08:29ve kasaplık hayvanlardan elde edilecek et miktarı dahil
08:33ederek hesaplandığı belirtiliyor. Iki bin yirmi
08:37yılında bütçe gerekçesinde böyle bir ifade yoktu. Bu
08:40durumda et kasaplık hayvan eti ve ııı hayvan ithalatının iki
08:48bin yirmi beş yılında da devam edeceği ortaya çıkıyor. Bu
08:53nedenle iki bin yirmi dört yılı bütçe gerekçesinde iki bin
08:56yirmi beş yılı tahmini bir milyon yedi yüz altmış dört
08:59ton iken iki bin yirmi beş yılı bütçe gerekçesinde hedef iki
09:04milyon üç yüz yirmi sekiz bin tona iki bin yirmi altı yılı
09:08tahmini iki bin yirmi dört yılında bir milyon yedi yüz
09:12seksen sekiz bin ton iken iki bin yirmi beş yılı bütçe
09:17hedeflerinde bu da iki milyon üç yüz seksen yedi bin tona
09:20çıkarıldığı görülüyor. Böylece et üretiminde iki bin yirmi beş
09:27yılında tahminlere ithal hayvanların da varlığı
09:31hesaplanarak tahmin yapılması bu et üretiminde artışı
09:35gösteriyor. Iki yılda bir milyon iki yüz bin hayvan
09:39ithalatı gerçekleşti. Bunun böyle devam edeceği de ortaya
09:44çıkmış durumda. Yani biz Avrupa'da hayva büyükbaş
09:48hayvan varlığında birinci izninde bir masal olduğu bu
09:52şekilde tescillenmiş durumda. Yani daha önceki yapılan her
09:58açıklamada Türkiye'nin hayvan varlığı