Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Sevgili Cumhuriyet TV izleyenleri merhaba, hoş geldiniz yayınımıza.
00:18Efendim bugün aslında Bahçeli'nin çıkışıyla gündemimize giren umut hakkı meselesini konuşacağız.
00:24Şimdi o açıklamanın ardından da önemli gelişmeler oldu.
00:27Türkiye bir terör saldırısıyla karşı karşıya gödü.
00:30Dün beş şehit verdik, 22 yaralımız var.
00:33Öncelikle şehit ailelerimize baş sağlığı dileyelim.
00:36Yaralıların acil şifa bulmasını dileyelim.
00:39Başlayalım efendim.
00:40Şimdi benimle birlikte eski Yargıçlar ve Savcılar Birliği Başkanı Hukukçu Ömer Faruk Emin Ağoğlu burada.
00:46Öncelikle onu bir yayına davet ederek başlayalım.
00:49Merhabalar.
00:52Merhabalar, iyi yayınlar diliyorum.
00:55Efendim şimdi az önce de bahsettiğim gibi Bahçeli çok da beklenmeyen bir çıkış yaptı.
01:00PKK aile başı Öcalan'a yönelik umut hakkından söz etti.
01:04Şimdi burada merak edilen şu aslında, umut hakkı diyerek Bahçeli neyin önünü açıyor?
01:10Burada uluslararası hukukun istediği bir durum mu var, inisiyatife kalmış bir durum mu var?
01:16Burada Öcalan nasıl bir hafta, nasıl bir haktan yararlanabilir?
01:23Şimdi kamuoyunun gündemine bir anda oturan umut hakkını kısaca açıklayalım.
01:29Ondan sonra dediğiniz soruyu yanıtlayalım.
01:32Çünkü umut hakkı ilk kez mi ortaya atıldı?
01:36Sadece Öcalan mı yararlanacak?
01:38Nedir bu umut hakkı?
01:40Bunu açıklayalım.
01:44Hepimizin bildiği gibi Öcalan geçmişte ölüm cezasına çarptırılmıştı.
01:50Ancak uluslararası hukukun gereği olarak taraf olduğumuz Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin gereği olarak ölüm cezaları kaldırıldı.
02:02Onun yerine ağırlaştırılmış ömür boyu hapis cezası dediğimiz cezalar getirildi.
02:09Neydi bu cezanın özelliği?
02:11Ağırlaştırılmış ömür boyu hapis cezalarında kişiler ölene kadar cezaevinde kalıyor.
02:19Yani koşullu salıverilmeleri yasak.
02:22Her durumda ölene kadar cezaevinde kalma durumları söz konusu.
02:28Şimdi İnsan Hakları Mahkemesi'nin kararlarında zaman içerisinde değişiklikler oldu.
02:35Hukuk dogma değil.
02:37Elbette çağın gereklerine hukukun gelişmesine göre o da evriliyor.
02:43İnsan Hakları Mahkemesi dedi ki idam kişinin yaşamına fiziken son vermektir.
02:51Kişilerin yaşamına ne fiilen ne de fiziken son veremezsiniz.
02:57Ağırlaştırılmış ömür boyu hapis cezası yani ölene kadar cezaevinde kalmak da kişinin bir daha dış dünyayı görememesi, dış dünyadan kopması nedeniyle
03:12bu da fiilen idam anlamındadır.
03:15Dolayısıyla ağırlaştırılmış ömür boyu hapis cezası verdiğiniz kişilere de koşullu salıverme yasağını kaldıracaksınız.
03:25Onlar da dış dünyaya çıkmayı umut edebilir hale gelecekler.
03:31İşte bunun adı umut hakkı oldu.
03:34Dolayısıyla 2012 yılında İnsan Hakları Mahkemesi İngiltere ile ilgili bir konuda böyle bir karar verdi.
03:43Ve insan hakları sözleşmesine taraf olan ülkelerde artık ölene kadar cezaevinde kalmak diye bir şey söz konusu değil.
03:55Dolayısıyla her ülkenin kendi yasalarındaki bu koşullu salıverilmeye yönelik yasakları kaldırması gerekiyor.
04:06Ve kişilerin koşullu salıverilebilir hale gelmesi gerekiyor.
04:12O dönemde Öcalan İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvuru yapmıştı.
04:172014 yılında İnsan Hakları Mahkemesi Türkiye'de ağırlaştırılmış ömür boyu hapis cezalarının bulunduğunu,
04:27bu cezalarda koşullu salıverilme yasağının olduğunu, yani kişilerin ölene kadar cezaevinde kalmaları gerektiğini,
04:36oysa koşullu salıverilme yani umut hakkı tanınması gerektiğini belirterek Türkiye hakkında ihlal kararı verdi.
04:46Öcalan ile ilgili ilk kez verilmedi bu karar.
04:50Türkiye ile ilgili yanılmıyorsam 4-5 tane verilmiş böyle karar var.
04:56Bu kararların gereğinin yerine getirilmesi anlamında da bütün İnsan Hakları Mahkemesi kararlarının takibini yapan Avrupa Konseyi,
05:08Türkiye ile bugüne kadar hep bu konudaki yasakları kaldırdınız mı, yasa değişikliklerini yaptınız mı diyerek,
05:17Adalet Bakanlığı ile sürekli görüşmelerini sürdürdü.
05:21Adalet Bakanlığı bu görüşmeleri kamuoyuna yansıtmadı.
05:26Diğer dosya adlarıyla yapılan görüşmeleri hep kamuoyuna yansıttı ama,
05:32sanki 10 yıldır Avrupa Konseyi ile Öcalan konusundaki bu hukuki sorunun ortadan kalkması görüşmeleri yokmuş,
05:44Öcalan ile ilgili bir hukuki sorun yokmuş gibi hep bunu kamuoyunun gündemine taşımadan perdeledi ve konu buraya kadar geldi.
05:56Şimdi umut hakkı sadece Öcalan'a değil, nasıl idam herkes için kaldırıldı?
06:04Umut hakkı da herkes için tanınması gereken bir hak.
06:08Umut hakkını getirdiğinizde 25 yıldan fazla cezaevinde kalması gereken herkes bundan yararlanacak.
06:18Ama şu var, insan hakları mahkemesi kararlarında umut hakkını tanıdığınızda insanlar mutlaka 25 yılda mı cezaevinden çıkacak?
06:30Bunu insan hakları mahkemesi net ifade etmiyor ancak bu ilgili ülkelerin yapacakları düzenlemeye bağlı.
06:38Ama insan hakları mahkemesi kararlarına bakarsak 25 yılı uygun gördüğü, 30 yılı uygun gördüğü kararlar var.
06:48Dediğim gibi bu ilgili ülkelere bağlı ama bir yasa değişikliği gerektiriyor.
06:55Böyle bir yasa değişikliği yapıldığında da kişi koşullu salıverilebilir hale geliyor.
07:02Nedir koşullu salıverilebilir hal?
07:05Diğer bütün olaylarda olduğu gibi cezaevindeki kurul onun hakkında cezaevinde yattığı sürenin olumlu geçip geçmediğine ilişkin bir rapor düzenliyor.
07:17Ve paz hakimliği de koşullu salıverme kararı neticede bir yargı kararı ile koşullu salıverilme durumu ortaya çıkıyor.
07:27Diyelim ki cezaevindeki koşulları iyi değil o zaman da diyor ki insan hakları mahkemesi yani disiplin cezası almış olumsuz hareket etmiş.
07:38O zaman da diyor ki veya tehlikellik hali sona ermemiş cezaevinde de bunu gösteriyor.
07:45Diyor ki en geç bir yılı aşmamak koşuluyla bu dosyayı her yıl al incele koşullu salıverme durumu ortaya çıkmış mı çıkmamış mı?
07:56Buna yönelik kararını ver ama mutlaka ve mutlaka iç hukukta bu koşullu salıverme yasakları aynen idamın ortadan kalktığı gibi kaldırılmak zorundadır.
08:10Bu kesin ve kesin bunun ötesi yok.
08:13Ne olur kaldırmazsanız diyelim ki umut hakkını tanımadınız koşullu salıverme yasaklarını devam ettirdiniz ne olur bu?
08:24Bunun anlamı şudur kişiyi cezaevinde insan hakları mahkemesine aykırı olarak tutmanız demektir.
08:32Ne demektir o da?
08:34Hukuka aykırı tutmak demektir.
08:36O da ne demektir?
08:38Sonuçta insan hakları sözleşmesine aykırılık yaratmak, hak ihlali yaratmak, hukuka aykırılık yaratmak.
08:45Bu da ilgili kişi lehine bir tazminat hakkı doğurmak demektir.
08:51Ne kadar süre orada tutarsanız o kişiye tazminat öder duruma girersiniz.
08:57Böyle bir pozisyon var.
08:59Umut hakkını tanıdıktan sonra ne olacak?
09:02Umut hakkını tanıdıktan sonra ben ona ev hapsini alayım diyemezsiniz.
09:09Çünkü kişi salıverildikten sonra artık dış dünyaya çıkmış olmak gerekiyor.
09:17Dış dünyaya çıkması gereken bir kişiye de sen oraya çıkma buraya çık deme durumunun söz konusu değil.
09:24Umut hakkını tanıdıktan sonra artık bunu engelleyemezsiniz.
09:31Ha ben yaptım engellerim diye bir yasa çıkarsanız çıkartırsanız Türkiye'de bu hep böyle oluyor.
09:38Çünkü hiç hukuka sığmayan yasalar çıkartılıyor.
09:43Aynen Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi gibi dünyada eşi benzeri olmayan yasalar çıkarılıyor.
09:50Buyurun böyle bir durum.
09:52Burada da umut hakkı tanıdıktan sonra siz beş yıl ev hapsinde kalacaksınız demeniz dünyada eşi benzeri olmayan bir durum olur.
10:02Gene hukuka aykırı olur.
10:04Kamuoyunda bu çok fazla telaffuz ediliyor ama hukukla bağdaşmıyor.
10:11Bir de şu var eski ceza infaz yasamızda kişi ne kadar suç işlerse işlesin bir kez ağırlaştırılmış ömür boyu hapis cezasına mahkum ediliyor idi.
10:25Dolayısıyla bir kez o cezanın infazı vardı.
10:28Şimdi suç çokluğu var.
10:31Yani kamuoyundan da duyuyorsunuz.
10:34Kişi birden fazla beş kez on kez ağırlaştırılmış ömür boyu hapis cezasına on bin yirmi bin otuz bin kırk bin yıl hapis cezasına mahkum ediliyor.
10:46Ceza infaz yasamızın aslından z'sine her tarafının değiştirilmesi gerekiyor.
10:53Bu da AKP'nin insan haklarını gözetmeden yaptığı düzenlemelerin bir sonucu.
11:00Yani sadece umut hakkı çerçevesinde bir maddeyi değiştirmekle bu konudaki aykırılıklar bir anda ortadan kalkacak gibi değil.
11:10Şunu net söyleyelim. Evet, umut hakkı getirilirse Öcalan bundan yararlanacak.
11:16Çünkü hiçbir suçu bunun dışında tutamazsınız.
11:21Herkes yararlanacak.
11:22Ama yine burada bir ancak var.
11:25Öcalan bin dokuz yüz doksan dokuz öncesindeki suçları nedeniyle yargılandı ve ceza aldı.
11:33O cezanın infazı yapılıyor.
11:35Hepimiz yine biliyoruz ki Öcalan cezaevinden PKK'yı yönetti, yönettirildi.
11:42Bunlar soruşturulmadı.
11:44Dolayısıyla bunların soruşturulması lazım.
11:47Umut hakkı tanınan Öcalan cezaevinden bırakılmadan bu yeni soruşturulacak dosya nedeniyle mutlaka kaçma kuşkusu olacağı için o suçtan tutuklanmalı.
12:02O soruşturma devam etmeli.
12:04Ancak o da o kadar basit değil.
12:06Neden?
12:07Öcalan'a cezaevinden o yardım yataklığı kim yaptı?
12:11Cezaevleri Adalet Bakanlığı'na bağlı.
12:15Adalet Bakanı, bakanlık bürokratları, cezaevleri yöneticileri de o yargılamada Öcalan'ın yanındaki sandalyelerde oturmak durumunda.
12:27Çünkü ona bu suçu işlemeye yardım yataklık eden kişiler bu kişiler ve iştirakten de yargılanmak durumundalar.
12:37Yine bir alt başlık açalım.
12:39Bahçeli çıktı dedi ki, ey Öcalan çık örgütü fesh ettiğini ilan et.
12:45Şimdi şunu söyleyelim.
12:48Umut hakkı dedik ya yirmi beş yıldan çok cezaevinde kalacak kişiler için diyelim ki PKK mensupları üyeleri var.
12:57Eyleme karışmamışlar.
12:59Dağdalar, ovadalar, oradalar, buradalar.
13:02Şimdi bu kişiler hiçbir zaman yirmi beş yıl ve üzerinde ceza almıyorlar.
13:08Dolayısıyla bunların umut hakkından yararlanma gibi bir durumları asla söz konusu değil.
13:15Onlar çok daha az ceza alıyorlar.
13:18Dolayısıyla yapılacak düzenlemeler onları hiçbir biçimde kapsamayacak.
13:23Ona yine onlar yine cezaevlerinde kalmaya devam edecekler.
13:28Ya da herhangi bir yerde polis jandarma onları yakaladığında efendim örgüt fesih olmuştu diye mi mutlaka mutlaka onları adliyeye getirilip haklarında soruşturma, yargılama, tutuklama işlemlerine başvurulması lazım.
13:47Bu işlemler de devam edilecek.
13:50Diyelim ki örgüt fesh edilmiş olsa bile niye devam edecek?
13:54Çünkü o tarihten önceki her şey hakkında bir af yasası çıkmadığı için herkesin sorumluluğu devam ediyor.
14:05E şimdi acaba Bahçeli'nin ağzından çıkmayan bir af yasası söylemi mi var?
14:11Çünkü dediğim gibi af yasası çıkarmadıkça fesh edilmiş bile olsa örgüt geçmiş suçlar yine suç olmakla devam ediyor.
14:22Bu tabloda hiçbir değişiklik ortaya çıkmıyor.
14:27E örgüt fesh edildi.
14:29E şimdi Öcalan'ın dediği sözü örgüt uygulayacak mı?
14:34Veya örgüt bir başka yere kayıp giderse yani Öcalan fesh ediyorum dedi örgüt tamam dedi.
14:41E buna uyulmazsa ne olacak?
14:43Yani konu o kadar basit geçiştirilecek bir konu değil.
14:49Ve şunu yine sizlerin basının haberlerinden hepimiz biliyoruz ki PKK'nın silah sevkiyatını temin edenin Amerika olduğunu okuduğumuz haberlerden çok net olarak biliyoruz.
15:06Yani burada Öcalan'ın söyleyeceği söz herhalde Amerika'yı bağlayacak bir söz değil.
15:14PKK Amerika'nın planları çerçevesinde, BOP politikası çerçevesinde bugün faaliyetlerini yürüten bir terör örgütü haline gelmiş.
15:27Zaten PKK'nın yaptığı açıklamalarda da Öcalan'ın söyleyecekleri başkadır, bizim unutmayacağımız şeyler bambaşkadır diye açıklamalar da yapıldı.
15:40O nedenle konu Öcalan konusu değil, konu Amerika'nın bu coğrafyadaki politikalarının nasıl yürüyeceği, yürütüleceği konusu.
15:53Bu noktada bakın dün TUSAŞ'a bir saldırı yapıldı.
15:57Milli Savunma Bakanı çıktı dedi ki efendim terör hedefleri vuruluyor.
16:06Şimdi terörle mücadele etmek için mutlaka terör saldırısının olması mı gerekiyor?
16:13Öyle bir saldırının yapılması mı beklenecek?
16:17Terörle mücadele ediyorsanız, edecekseniz bu noktada belirlediğiniz, bildiğiniz terör hedefleri varsa kararlılıkla o hedefleri elbette imha edeceksiniz.
16:31Öte yandan terörü besleyen unsurlar varsa onlara karşı mücadele edeceksiniz.
16:38Öte yandan bu konuda 12 Eylül'den gelen bazı yasa düzenlemeleri var, onları kaldıracaksınız.
16:48Nedir? İşte siyasi partiler Kürtçe propaganda yapamaz deniyor.
16:54AKP'nin yarattığı yasal engeller var. Nedir? Kayım düzenlemesi.
17:00Kaldıracaksınız. AKP'nin yine o bölgede kaynak aktarma konusunda kendi oy devşirdikçe yaptığı, oy devşiremedikçe yaptığı uygulamalar var.
17:14Bunları kaldıracaksınız. Ama şunu söyleyelim, Kürt sorununu çözeriz diye ortaya atılan başlıklar var.
17:23İki resmi dil. Anayasanın değişmez hükümleri böyle kaldıkça ki elbette kalacak.
17:29Bu konuda hiçbir değişiklik yapamazsınız. Eğitim dilini değiştiremezsiniz.
17:35Kürtçe seçmeli dersler zaten getirildi. Televizyon ve gazete yayını Kürtçe olarak zaten getirildi.
17:44Artı Türk vatandaşlığı tanımı dolaylı olarak anayasanın değiştirilmez hükümleri içerisinde.
17:54Onu zaten değiştiremezsiniz. Bütün şehir uygulaması çıkarıldığı tarihten bu yana Avrupa Yerel Yönetimler Özellik Şartı'nın da ötesinde bir uygulama getirilmiş durumda.
18:09Dolayısıyla terör sorunu bir başka tarafa ama Kürt sorunu denilip de ortaya konulan başlıklara baktığımızda
18:22bunların hepsinin uygulama itibariyle getirildiğini görüyoruz ama etnik partilerin şunu dile getirmediğini görüyoruz
18:33veya Bahçeli'nin ağzına şu cümlelerin gelmediğini görüyoruz.
18:38Laiklik, feodalizm, yokluk, yoksulluk, işsizlik, kalkınma bu gibi konuların üzerine gidilse
18:48Bunlar bizim derdimiz Ömer Faruk Bey.
18:51Bunlar tedikleyen konular. Yani şimdi etnik partilerin bunları ağızlarına almadığını görüyoruz.
18:58Bakıyoruz sağdan soldan gericilikten, ilericilikten, sosyalizmden, muhafazakarlıktan, liberalizmden
19:06bütün unsurlar alt kimlik adı altında politika yapan etnik partilerin içerisinde.
19:13Çünkü tek ortak payda alt kimlik haline gelmiş. Etnik partiler ortaya çıkınca zaten bu konular Türkiye'nin gündemine oturmuş.
19:23Eşit vatandaşlık deniyor. Eşit vatandaşlık dendiğinde bu anayasa ulus devlet diyorsa
19:31ulus devletin karşılığı eşitlik içinde vatandaşlık.
19:36Yani Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları hiçbir konuda eksik kalmadan her konuda eşit hak sahibi olmalı.
19:45Eşit vatandaşlık derseniz anayasanın ilk dört maddesi dolaylı olarak buna da engel.
19:51Şimdi kamuoyunda şu çok net ortaya konulmalı.
19:55Şimdi 12 Eylül'ün yarattığı sorunlar aslında bölücülüğü ayrımcılığı PKK'dan daha çok 12 Eylül'ün politika uygulama ve düzenlemeleri getirdi.
20:08Çünkü bir farklılaşma ve uzak durma bir baskı o baskının da yarattığı bir etnik parti
20:16o etnik partinin de belli bir kesimi bloke etmesi ve bu şekilde de Kürt solunun sol partilerin içerisinden kopması ve bir ayrımcılık ortaya çıktı.
20:28Sol partilerin iktidardan düşürülmesiyle İslamcı partiler ve ona eklemlenen milliyetçi partilerin iktidarı özgürlük ortamını yok etti.
20:42Yani bu bölücülüğü yaratan 12 Eylül oldu çünkü Kürt solu solun içinden çıkınca solun iktidar şansı kalmadı ve özgürlükler ortadan kaldırıldı.
20:56Evet bölücülük ayrımcılık 12 Eylül'ün yarattığı o tablonun giderilmesi halinde 80 öncesi solun bütünlüğünün yaratılması ve o düzenleme ve uygulamaların getirilmesi halinde
21:11aynen Cumhuriyet döneminin o birlik bütünlüğü çerçevesinde sorunların çözüleceği inancını taşıyorum.
21:20Öbür türlü öbür türlü bakın uygulamalara bakın bir taraftan sorun Kürtlerin Türkiye'de yaşayan Kürt vatandaşlarımızın sorunu ise Amerika neden silah sevkiyatını özellikle arttırarak devam ettirir.
21:39Biz Türkiye'de hangi kökenden gelirse gelsin herkesin eşit olmasını hiçbir sorun yaşamamasını ve bu çerçevede de herkesin elini taşın altına sokmasını koymasını istiyoruz ama şunu ne ifade edelim?
21:57Öcalan'ın herhangi bir izin adı altında meclise götürülmesi orada konuşturulma yaptırılması demek içeriği ne olursa olsun bir terör örgütü liderlik kimliği devam ettiği için terör örgütü propagandasıdır.
22:13Konusu suç teşkil eden emir yerine getirilemez. Öcalan bir daha suç işlemiş olur ve Öcalan'ı bu mecliste konuşma yapması için izin verenler onu bu amaçla meclise getirenler meclisin içine sokanlar meclis başkanı idare amiri kimi sayarsanız sayın Öcalan'ın bu suçuna da iştirak etmiş olurlar.
22:39Türkiye Cumhuriyeti devleti öyle kolaylıkla değil binlerce şehidin kanıyla o şehitlerin yakınının gözyaşlarıyla her türlü yoklukta yoksullukta verilen mücadeleyle kurulmuş birilerinin siyasi çıkar ve hesaplarıyla kurulmuş bir devlet değil.
23:01Herkesin el birliğiyle kökeni ne olursa olsun Türk, Kürt, Laz, Çerkez, Gürcü herkesin birlik ve bütünlüğüyle kurulmuş bir devlet bugün küçük siyasi hesaplarla yapılacak bu gibi işlerin yarın bizleri çözülemez daha büyük sorunlara taşıyacağını unutmamak gerek.
23:23Sayın Emine Ağoğlu çok teşekkür ediyorum aslında hiç araya girip soru da sormadım. Bütün çerçevesiyle hukuki açıdan özellikle merak edilen her şeyi açıkladığınızı düşünüyorum. Sizin de dediğiniz gibi ilginç bir gündem var. Gerçekten bir aylık bir gündemi son üç günde yaşamış gibiyiz. İlerleyen günlerde de yine anayasa tartışmaları da olacaktır. Ama çok güzel bir yere vurgu yaptınız.
23:45Kanla kazanılan bir cumhuriyetten söz ediyoruz. Bir gazi meclisten söz ediyoruz. O meclisede kolay kolay bir terör elebaşının bir terörist elebaşının çıkarılıp ne amaçlı olursa olsun konuşturulmayacağını konuşturulmaması gerektiğini birilerinin de fark etmesini umarak yayını sonlandıralım. Çok teşekkür ediyorum değerlendirmeleriniz için.
24:04Ben teşekkür ediyorum. Bu ortamı sağladığınız için iyi yayınlar diliyorum.
24:08Teşekkür ediyoruz. Sevgili Cumhuriyet TV izleyenleri gündemi sizler için Eski Yargıçlar ve Savcılar Birliği Başkanı Ömer Faruk Emine Ağoğlu yorumladı. Hukuki alanda tartışmalar var. Özellikle Öcalan'a yönelik Umut Hakkı çağrısının ne anlama geldiği, bundan ne açıdan yararlanılıp yararlanamayabileceği, neler yapılabileceği, neler olabileceği hepsi tartışılıyordu. Sizler için açıkladık. Şimdilik noktalıyoruz. Hoşçakalın.