Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00İşte İstanbul'un en sıcak semtleri. Evi burada olanlar kışın yaşadı.
00:09Havaların soğumaya başlamasıyla beraber her kış olduğu gibi ısınma problemi de gündemin ilk sırasına yükseldi.
00:15Son yıllarda artan küresel ısınma ve sıcak hava dalgaları İstanbul gibi büyük şehirlerde daha da yoğun hissediliyor.
00:21Betonlaşmanın artması, yeşil alanların azalması ve trafik yoğunluğu gibi faktörler şehir ısı adası etkisini şiddetlendiriyor.
00:28Peki İstanbul'un en sıcak ve soğuk semtleri hangileri?
00:35İstanbul'da semtler arasında bile sıcaklık farkı görülebiliyor.
00:39Şehir içindeki merkezi noktalarda çeşitli faktörler sebebiyle bu farklar oluşuyor.
00:44Termometrelerdeki değişkenlikte şehir ısı adasının rolü büyük.
00:47Peki şehir ısı adası tam olarak ne anlama geliyor?
00:50Büyük ve kalabalık kentlerde ne gibi sonuçlar doğuruyor?
00:54Kent içindeki sıcaklık farklarının ardında yatan nedenler neler?
00:57İstanbul Teknik Üniversitesi Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros anlattı.
01:05Isı stresine yol açan faktörlerin başında asfalt ve beton yüzeyler gelmektedir.
01:10İnsanların günlük faaliyetleri, motorlu araçlar, sanayi tesisleri sıcaklık yaymaktadırlar.
01:16Yüksek binalar ve dar sokaklar hava akışını engelleyebilmekte ve ısının hapsolmasına yol açabilmektedir.
01:28Prof. Dr. Toros, şehir ısı adasını güneş enerjisinin yollar, binalar gibi insan yapımı malzemeler tarafından daha fazla emilmesi ve depolanması sebebiyle şehir merkezlerinin çevredeki kırsal alanlara göre daha sıcak olması şeklinde tanımlıyor.
01:44Asfalt yüzeylerin, çatıların, bina yüzeylerinin ısıyı daha çok tuttuğunu belirtiyor.
01:49Yeşil alanların azalması ve binaların sıklaşması bu etkiyi daha da artırıyor.
01:58Aslında şehirlerdeki modern yaşam enstrümanlarının hepsi bu etkiye yol açan faktörler olarak önümüze çıkıyor.
02:05Örneğin İstanbul'da 5 milyonun üzerinde araç kayıtlı.
02:08Binlercesi her gün yollarda, evler, gökdelenler, dükkanlar, atölyeler, sanayi tesisleri ve insan faaliyetlerinin hepsinden enerji açığa çıkıyor.
02:17Ana enerji kaynağımız ise güneş.
02:19Güneş ışınlarının yeryüzündeki etkisini Prof. Dr. Hüseyin Toros şu sözlerle anlatıyor.
02:25Güneş ışınları çarptığı yüzeye göre değişik oranlarda geri yansır.
02:29Beyaz cisimler daha çok yansıtırken koyu cisimler güneş ışığını emer.
02:33Örneğin kar iyi bir yansıtıcı iken siyah renkli asfaltlar iyi bir emicidir.
02:38Bir yerin ısınmasında gelen güneş enerjisinin açısı, kat ettiği yoldaki hava durumu, çarptığı cismin yapısı, rengi önemlidir.
02:46Genel olarak şehir içleri dışlarına göre güneş ışınımını daha fazla tutma meyillidir.
02:56Şehir merkezlerinde sıcaklığın artmasına ve dolayısıyla da ısı stresine yol açan birçok kaynak bulunmakta.
03:04Prof. Dr. Toros bu kaynakları şöyle sıralıyor.
03:07Bunların başında asfalt ve beton yüzeyler gelmektedir.
03:11İnsanların günlük faaliyetleri, motorlu araçlar, sanayi tesisleri sıcaklık yaymaktadırlar.
03:17Yüksek binalar ve dar sokaklar hava akışını engelleyebilmekte ve ısının hapsolmasına yol açabilmektedir.
03:26Sıcak hava dalgası uyarı eşiklerinin en düşük olduğu ilçeler Çatalca, Silivri, Arnavutköy, Sarıyer ve Beykoz.
03:33Buralar şehrin kalanına göre daha az yoğun ve uzun dönem ortalama sıcaklıklar da daha düşük seyrediyor.
03:42Yapılaşmanın olduğu alanlarda güneş enerjisi adeta o bölgelere çöküyor.
03:47Haliyle kent merkezlerinde ısı daha yüksek hissediliyor.
03:50Ancak yeşil alanlarda durum farklı.
03:56Yeşil alanlar, yapılaşmanın olduğu alanlara göre güneş ışınımını daha az tuttuğu için şehir merkezlerine göre daha serin oluyor.
04:04Bitkiler gölgelik alanlar oluşturarak daha zengin ekosistem meydana gelmesine yol açıyor.
04:09Yeşil alanlar hem şehirlerin fazla ısınmasını önlüyor hem de hava kirliliğini tutarak şehirlerin daha temiz olmasına katkı sağlıyor.
04:17Bu sebeple bina yüzeyleri veya çatıların bitkilerle donatılması konusunda da çalışmalar var.
04:23Yapılan çalışmalar küresel iklim değişikliğiyle mücadelede yeterince tedbir alınmaz ise küresel ısınmanın ve sıcaklık farklarının artacağını işaret ediyor.
04:32Bu risk İstanbul için de söz konusu.
04:40Meteorolojik veriler İstanbul'da semtler arası sıcaklık farklarını ortaya koyuyor.
04:45Prof. Dr. Toros, bu günlerde İstanbul içindeki sıcaklık farkları 5 santigrat dereceyi aşabilmektedir.
04:51Sıcaklık farkları genellikle en çok sabah erken saatlerde, havanın en soğuk olduğu veya öğleden sonra sıcaklığın en fazla olduğu saatlerde meydana gelir diyor.
05:02Örneğin Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün İstanbul istasyon ölçümlerinde 22 Temmuz sabah saatlerinde adalar 26,5 derece iken Büyükçekmece 33,2 tuzla ve Şişli 32,9 derece görünüyor.
05:14Prof. Dr. Toros, İstanbul Teknik Üniversitesi Meteoroloji Mühendisliği bölümünde doktorasını tamamlayan Merve Yılmaz'ın yaptığı bir çalışmadan da örnek veriyor.
05:28Sıcak hava dalgası uyarı eşiklerinin en düşük olduğu ilçeler Çatalca, Silivri, Arnavutköy, Sarıyer ve Beykoz.
05:35Buralar şehrin kalanına göre daha az yoğun ve uzun dönem ortalama sıcaklıklar da daha düşük seyrediyor.
05:41Nüfus ve kentleşmenin yoğun, ölçülen ortalama sıcaklıkların en yüksek olduğu yerler ise İstanbul'un güneyinde yer alan Kartal, Kadıköy ve Fatih ilçeleri.