• evvelsi gün
Haberler.com'a konuk olan Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Ümit Özekici, tüp bebek tedavisiyle bebeğin cinsiyetinin belirlenebildiğini ancak bunun Türkiye'de yasak olduğunu söyledi.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Ümit Özekici, Haberler.com'da yayınlanan programın modertörü Meltem Şarkışlalı'nın konuğu oldu. Programda tüp bebek tedavisine ilişkin tüm bilinmeyenleri anlatan Ümit Özekici, "tedaviyle cinsiyet belirlenebilir mi?" sorusuna açıklık getirdi. "TÜP BEBEK TEDAVİSİNDE CİNSİYET BELİRLEMEK TÜRKİYE'DE YASAK"Tüp bebek tedavisinde cinsiyetin belirlenebildiğini ama Türkiye'de yasak olduğunu anlatan Özekici, "Buradaki temel olay genetik ayrıştırma yapılıyor. Genetik ayrıştırma yapılırken kromozomlarda hem cinsiyet kromozomları X ve Y'ye hem de diğer 22 çifte bakılıyor.

hbrlr1.com/ctabialwkckckl
Döküm
00:00Tüp bebek 20 sene sonra gelinmesi planlanan yere şu anda gelmiş durumda daha da ağır.
00:05Ben kız ya da erkek istiyorum.
00:07Cinsiyet belirleyebiliyor mu?
00:09Esas ideal olan bir seferde bir gebelik, bir bebek elde etmektir.
00:16Merhaba, bugün Prof. Dr. Ümit Özekici, kadın hastalıkları ve doğum uzmanı konuğum.
00:21Tüp bebek tedavisindeki son gelişmeleri konuşacağız.
00:25Eğer bebek sahibi olamıyorsanız yeni yöntemleri izleyebilirsiniz.
00:29Hoş geldiniz hocam.
00:30Merhaba.
00:31Evet, tüp bebek konusuyla ilgili yıllardır pek çok aileye çocuk sahibi yaptınız.
00:36Bu meslekte kaç yıldır varsınız hocam?
00:38Ben meslekte 44 yıl oldum.
00:4144 yıl.
00:42Bil fiil kısırlık ve tüp bebekle de aşağı yukarı 30 yıl açtım.
00:48İnanılmaz bir dönem. Peki şunu sormak istiyorum gerçekten de.
00:52Teknoloji ilerledi mi tüp bebek tedavisinde?
00:55Tüp bebek şu anda 20 sene sonra gelinmesi planlanan yere şu anda gelmiş durumda.
01:03Daha da artacak.
01:04Artık tamamen en ince ayrıntıya hücre düzeyine, hücre içindeki yapısal parçalar düzeyine kadar indi.
01:11Mesela daha evvelden hiç bilmediğimiz mikro enjeksiyon,
01:15yani yumurtanın içerisine spermin verilip yerleştirilmesi,
01:19erkeklerde sperm yoksa biopside alınan spermle veya enjektörle çekilen spermle tüp bebek yapılması,
01:26genetik ayrıştırmaların yapılması ve bunların endoskopik cerrahiyle kombine edilmesi,
01:33yani tüplerde, karın içerisinde, yumurtalıklarda olan hasarların öncelikle veya sonra fark edildiğinde
01:40laparoskopla temizlenmesi, rahin içerisinde olanların da histeroskop denilen yine kameralı bir sistemle
01:47poliplerin, myomların, yapışıklıkların veya anadan doğuma var olan yapısal değişikliklerin düzeltilmesi.
01:55Bunlarla geçiyor şimdi.
01:57Şu anda daha fazla hücre içinde organellerin değiştirilmesi, kök hücre uygulaması,
02:03gerek yeni doğan bebeğin kordonundan elde edilen kök hücreler, eksozom denilen,
02:10bunlar hücresel geçişleri, hücresel iletiyi daha çabuklaştırıp daha yeniliyor, daha gençleştiriyor.
02:19Bir miktarda fazladan oradaki kök hücrelerden vücudun denasına bağlı yumurta veya sperm oluşturabiliyor.
02:28Bunları ayrıca biz kişiden alınan, kemik iyiliğiyle veya cilt altı yağ dokusundan alınan dokuların sıvılaştırılıp hazırlanmasından sonra
02:38enjeksiyon şeklinde yumurtalıklara ve testislere vererek hem erkekte hem kadında organın fonksiyonlarını değiştirmek,
02:47gençleştirmek, kaliteyi artırmak, hatta sperm ve yumurtayı kişilerin kendi vücudunu laboratuvar olarak kullanmak suretiyle
02:57in vivo olarak yani vücut içerisinde halledebiliyoruz.
03:02İnanılmaz şeylerden bahsediyorsunuz.
03:04Peki bu söylediğiniz bu bebeklerden alınan, kordon kanından alınan kök hücre tedavisiyle başarı daha fazla oluyor mu?
03:12Son zamanlarda buraya çok ağırlık verdik.
03:15Özellikle henüz menopoza girmemiş sadece yumurtalık rezervi azalmış, sperm rezervi azalmış kişilerde.
03:24Bu uygulamalarla hem menopozun geçiktirilmesi hem yumurta kalitesinin arttırılması
03:32hem birkaç tane daha fazla hani dip ve bıçakta kalmış veya kök hücreden yumurta sperm elde edilmesi
03:41dolayısıyla sağlıklı embriyoların oluşturulup bebeklerin doğmasına yardımcı olunduğunu biliyoruz ve biz de uyguluyoruz.
03:52Bizim de bu şekilde sonuçlarımız var.
03:55Hatta bazen spontan dediğimiz bu uygulamalardan sonra zayıf olgularda yani spermim veya yumurtanın hem kalite hem sayı hem fonksiyon yönünden zayıf olduğu olgularda
04:08gebelik şansını kendiliğinden de arttırabiliyoruz.
04:11Evet, gerçekten de şimdi yaş dedik hemen bu yaşı sormak istiyorum.
04:16O zaman yaşı ilerlediği için ya da tedavi görmek zorunda olduğu için bebek sahibi olamayanlara bu güzel bir tedavi yöntemi mi?
04:24Gayet tabii.
04:26Bizim en büyük tercihimiz 37 yaşına kadar.
04:29Sebep ne olursa olsun endikasyon diyoruz.
04:32Bu nedenle bu uygulamanın yapılması en yüksek başarıyı getirir.
04:3637-40 arasında bir durağanlık olur kadınlarda.
04:4140'tan sonra iniş başlar.
04:43İşte o iniş dönemlerinde ister yumurtaları toplayıp ileriye inerek dondurmak açısından,
04:48isterse doğrudan tüp bebek yapmak açısından eğer eksozom tedavisi veya cilt altı ya da kemik ilinden alınan dokularla,
04:58kökücre tedavisi, isterse anne adayından alınan kan ve kanın içerisindeki büyüme hormonlarıyla
05:06trombositlerin 8-10 katına kadar çoğaltılarak tekrardan yumurtalıklara veya erkeklerde de testislere verilerek
05:13sperm kalitesini, yumurta kalitesini arttırabiliyoruz.
05:17Canlılığını, döllenebilirliğini çok daha iyi arttırabiliyoruz.
05:22Şimdi tüp bebek sahibi olabilmek için ya da daha doğrusu bebek sahibi olabilmek için yaş sınırı nedir?
05:28Adet gören herkesle uygulayabilirsiniz.
05:32Ama mesela 45 yaşından sonra artık yüzde veremezsiniz.
05:37Yani 37 yaşına kadar diyelim yüzde 60 veriyorsanız 40 yaşından itibaren bu yüzde 40'lara 35'lere düşecektir.
05:45Ondan sonra da düşüş başlar.
05:47Bazılarına göre yüzde 5 ve 6'dır 45 yaş kadında, bazılarına göre yüzde 1'dir.
05:53Ama genel kanı yine de hem karamsar olmamak ama hem de lüzumsuz yere abartarak anneyi heyecanlandırmamak lazım.
06:04Başarının çok da kolay olmadığını söylemek lazım.
06:08Ama ben adet gördüğü sürece düzenli her kadına yine de bir en azından yumurtlama tedavisi yapıp
06:17bununla devam edilip edilemeyeceğine bir tecrübeli hekimin başvurması gerekeceğini düşünüyorum.
06:24Evet şimdi özellikle zaten evlilik yaşları biraz gecikmeye başladı.
06:28Pek çok kişi geç evleniyor ya da işte bir takım hastalıklar nedeniyle.
06:33Hem erkeklerde hem de kadınlarda bu tedaviler uygulanabiliyor mu?
06:38Gayet tabii çünkü erkeklerde de eski inanışlar değişti.
06:4245 yaşından sonra erkeklerde de hem kalite olarak hem sayı olarak hem dölleme yeteneği olarak
06:49sipermin düştüğü, erkeklerde de yaşla birlikte dölleme yeteneğinin düştüğü artık kanıtlanmış durumda.
06:55Peki erkeklere böyle uygulanabilen bir tedavi var mı?
06:58Aynı şekilde PRP'de uygulanabiliyor.
07:01Ürüloklar tarafından eksozom, kökücü onlara da uygulanıyor.
07:05Evet ama çok güzel bir haberiniz daha var.
07:07Son birkaç yıldır uygulanan bu spermle ilgili bir haber.
07:10Bu şeylerin uygulanması.
07:13Tabii ki de.
07:14Yani mutlak surette öncelikle deneyimli bir kadın doğum uzmanına veya ürülığa gidip
07:22çiftlerin kendi durumlarını araştırıp erkeği ürülok, kadını jinekolog bir değerlendirecek.
07:30Onların yetkisi dahilinde ise tedavi yapabilecekleri nedir?
07:36Endoskopik cereyla bir tüpü düzeltmek veya rahim içerisini düzeltmek, yapışıklık açmak vs. gibi.
07:42Erkekte de belki kanallardaki tıkanıklığı gidermek gibi, kadında yumurtlama fonksiyonunu düzeltmek gibi.
07:50Var olan myon, polip vs. gibi şeyleri ekarte etmek gibi.
07:55Birtakım şeyleri yapmak istedikleri halde veya yaptıkları halde sonuç alamıyorlarsa
08:00bu hekim arkadaşlarımızın doğrudan deneyimli bir merkeze göndermesi.
08:05Bir tüp bebek merkezi.
08:07Tüp bebek merkezleri Türkiye'de çok başarılı.
08:09140-150 tane var.
08:11Bunların hepsi bakanlığın ve sağlık komisyonlarının kontrolündedir.
08:17Yani tutulan datadan binanın fizibilitesine, binanın fizik kondisyonuna, kişilerin ehliyetine, kişilerin sertifikasyonuna,
08:29kişilerin ne kadar bu süreyi yaptığına, başarılarına, sonuçlarına, kullanılan malzeme ve cihazların kalibrasyonuna kadar
08:37devlet 3-6 ayda bir her yeri denetliyor.
08:40Yani herkesin içine sinsin.
08:42Türkiye bu konuda çok iyi olaylı.
08:44Yani şu anda Türkiye bildiğim kadarıyla Avrupa'da da dördüncü sırada başarı ve vaka sayısı açılan.
08:52Ayda yılda 50-60 bin vaka yapılıyor.
08:55Belki daha da fazla.
08:56Ama ikizler ya da üçüzler ya da dördüzler bunlar azalmaya başladı değil mi?
09:00Eskiden çoktu.
09:01Şimdi bu şunu gösteriyor.
09:04İnsan en gelişmiş canlı, canlılarda esas ideal olan bir seferde bir gebelik, bir bebek elde etmektir.
09:15Şimdi tabi bu tedaviler verilen ilaç marifetiyle içeriye yapılan, rahime tekrardan yapılan embriyo,
09:22yani döllenmiş yumurta transferinden sonra arttı.
09:25Başlangıçta amacımız mümkün olduğunca çabuk gebelik elde etmekti.
09:30Bir dönem bütün dünya denedi.
09:32Üçüzler, beşizler…
09:33Yedizlere kadar yani düşünebiliyor musunuz?
09:35Tabi.
09:36Ama bunlar tarihe geçecek şekilde.
09:37Koca Amerika'da mesela bir defa aldı, Ayova'da bilmem başka bir sefer New Jersey'de iki defa aldı.
09:44Yani bir süre sonra anlaşıldı ki bunlar başarı değil.
09:48Siz küçük küçük daha gelişimi tamamlanmamış çok sayıda bebeği anneye veriyorsunuz.
09:54Bunlar 20-22 haftaları, 23 haftaları geçemiyorlar.
09:58Dışarıda uğraşıyorsunuz.
10:00Bir kısmında hayatını sürdürebilecek sağlık potansiyeline getiriyorsun.
10:05Bir takımları özürlük alıyor ya da ömür boyu.
10:08Yani bu doğru bir şey değil.
10:09Şu anda bütün dünyada alınan karar ne kadar deneme gerekirse gereksin,
10:14ailenin üstüne bakılmaksızın her seferinde bir güzel embriyo elde etmek olanaklar varsa
10:22ya da koşullar onu gerektiriyorsa,
10:25bunun da genetiğine bakıp sağlık yönünden ve dış görünüş yönünden
10:30en sağlıklı olan bir embriyonun transfer edilmesi en büyük beklentidir.
10:36Sonuçta da istediğimiz bir sağlıklı bir bebek sahibi olmak.
10:41Şimdi en önemli soruya geldi.
10:43İkiz ya da özellikle ben üç tane istiyorum talebiyle geliyorlar mı size?
10:48Geliyorlar.
10:49Hatta gebelik, gebe kalıp kalamayacağını değerlendirmeden ya da denemeden
10:57doğrudan bunu isteyenler var.
10:59Ya bir ikiz yapalım da bu işte kapatalım onun için geldik falan.
11:03Biz bunları kabul etmiyoruz.
11:05Yani hiçbir arkadaşım kabul etmiyor.
11:07Çünkü bunların bir indikasyonu var.
11:09Bu bir seçenek değil.
11:10Bu doğal yol tıkandığı zaman başvurulacak bir yöntem.
11:15Devlet zaten bunu sınırlamış.
11:17Hem yeni doğan yoğun bakımlarının yükünü azaltmak için hem sağlıksız,
11:22çelimsiz bebeklerin hem zihinsel, bedensel bebeklerin sayısının artmasını
11:27önlemek için devlet mutlak surette ilk iki denemede 35 yaşından küçük kadınlara
11:34bir embriyo zorunlu getirmiş, 35 yaşından büyük veya iki tane başarısız denemesi
11:41olan da üçüncü denemede iki embriyo şansı veriyor.
11:44Yani üç olsun da, beş olsun da, sekiz olsun da...
11:47Böyle bir seçenek yok.
11:48Yok.
11:49Sağlıksız da zaten.
11:50Çünkü bir süre sonra gebe kalsa bile hasta size gelecek.
11:54Bu sebeple diyecek ki, niçin düştü bu?
11:56E ama altız.
11:58Yani sizin isteğinize göre hareket edilmez ki.
12:02Çok uzun yıllardır yapmıyoruz.
12:03Devletin böyle bir yasağı var.
12:05Şimdi çıplak bebek merkezlerine ya da size gelen en çok sorulardan bir tanesi
12:09ben kız ya da erkek istiyorum sorusu.
12:12Cinsiyet belirleyeni biliyor mu?
12:14Şöyle, Türkiye'deki genetik sistem yani genetikçilerin altyapısı ve kalitesi fevkalade.
12:22Yani çok gururla söyleyebilirim ki Amerika'yla, Avrupa'nın ileri ülkeleriyle yarışacak durumda.
12:29Buradaki tek olay genetik ayrıştırma yapılıyor.
12:33Genetik ayrıştırma yapılırken kromozomlara, kromozomlardaki hem cinsiyet kromozomu
12:38X'e Y'e hem de diğer 22 çifte bakılıyor.
12:43Ancak Türkiye'de Avrupa Birliği uyum yasalarına tabi olduğu için
12:48Türkiye'de de bir karar alındı.
12:50Hiçbir şekilde cinsiyet bakılamaz.
12:53Genetik ayrıştırma yaparsınız.
12:55Kalıtsal hastalığı, tekgen hastalıklarını, her şeyi.
12:59Çok sık görülen işte pato gibi, Edwards gibi, Down sendromu gibi bir takım her şeyi öğrenebiliyorsunuz.
13:07Çok sık görülen ama hepsine olmuyor tabi.
13:10Çünkü 3500 genetik hastalık var.
13:13Hepsini tarayamazsınız.
13:15Ama cinsiyet yasak.
13:17Cinsiyete bir tek şekilde bakıyoruz.
13:20X ya da Y genine bağlı bir hastalık taşıyıcısı anne,
13:26yumurtalarıyla böyle bir bebeğe yol açmasın diye
13:30laboratuvarda bakılıyor.
13:32Bize gene de X ya değil, bu embriyolar sağlıklıdır diye haber gönderiliyor.
13:37Ama cinsiyeti kızdır, erkektir bilgisine sahip değiliz.
13:40Peki belirleyebilen ülkeler var mı hocam?
13:44Güney Amerika ülkelerinde belirleniyor.
13:47Bir takım Afrika ülkelerinde belirleniyor.
13:50Kıbrıs'ta, Meksika'da, birçok yerde belirleyebiliyor.
13:54Yani onlar gidip Türk Bebek Merkezlerine direk cinsiyet belirleyebiliyorlar.
13:58Fakat bizim ülkemizde bu yasal değil.
14:00Amerika'da ve Avrupa'nın gelişkin birçok ülkesinde cinsiyet bakılmıyor.
14:05Çünkü geçmişte 3. ayında, 2,5 aylıkta CVS veya biyopsiyle
14:13embriyonun genetiği anlaşılıyordu.
14:16Özellikle Uzak Doğu ve Doğu ülkeleri ve Orta Doğu ülkeleri
14:19gidip bebekleri aldırtıyorlardı.
14:22Bunu önlemek için İngiltere'de kat'i surette sağlıkla haber veriliyor.
14:28X ya da Y'ye bağlı bir cinsiyetle giden, bu genlerle giden bir hastalık yoktur.
14:34Onu ispatlıyorlar, kromozomlarla affedersiniz.
14:37Ama cinsiyet söylenmiyor.
14:40En yakınımızda Kıbrıs'tan başlayarak birçok yerde bunların yapıldığını duyuyoruz.
14:47Size böyle talepler geliyor mu?
14:49Çok geliyor tabi.
14:51Biz yol da göstermiyoruz.
14:53Neden yol göstermiyoruz?
14:55Çünkü devlet her şekilde yol göstermeyi, bunun sohbetini yapmayı,
14:59hastaların bize soru sormasını istemiyor.
15:02Bu yasada biz her yere ait ediyoruz.
15:05Benim sadece yaptığım şey şu,
15:08interneti arayın, orada bu isteğinize yanıt veren bir site bulabilirsiniz diyorum.
15:15Zaten çoğunluk bize sormuyor bile, yapılmadığını öğrenince internete bakıyorlar.
15:20Çeşitli şifrelerle giriyorlar ve öğreniyorlar.
15:23Evet. Hocam şunu soracağım,
15:25peki en çok tüp bebek tedavisiyle ilgili sorun nereden geliyor?
15:29Yani hangi konuyla ilgili rahatsızlık sorunu?
15:32Yumurtlama bozukluklarından gelebiliyor.
15:34Ama ilk tüp bebekleri olan Luis Brown ve kız kardeşi de olduğu gibi,
15:39annelerinin tüpleri tıkalı.
15:41Öncelikle tüp tıkalıklıkları.
15:44İki tüpün birden tıkalı olması,
15:46yumurtalıkların doğru türlü çalışmaması veya aşırı çalışarak kaliteli yumurta üretmemesi.
15:52Ondan sonra da erkeğe ait sperm bozuklukları veya bunun ileri modeli olan azosperm,
15:58yani hiç sperm olmaması.
16:00Sperm yoksa iki şekilde değerlendiriyoruz erkeği.
16:04Acaba yapılıyor da kanallar tıkalı olduğu için mi dışarı akmıyor,
16:08yoksa yapılamıyor mu?
16:10Bu da biyopsilerle, enjektörle çekilmelerle anlaşılabiliyor.
16:14Evet, son olarak ne söylemek istersiniz bu tedavileri olmak isteyen
16:18ya da bir şekilde umudunu kesmiş olan çiftlere?
16:21Bence mutlak surette bir tüp bebek merkezi,
16:26aslında bu yardımla üreme merkezidir bakanlıktaki ismiyle,
16:30devlete, özele ait ya da kendi şehirlerinde bulan bir merkeze gidip,
16:34oradaki deneyimli uzman arkadaşlarımıza durumlarını bir tekrar değerlendirtmek.
16:41Çünkü geçmişte mesela sperm problemi olana tüp bebek yapılamıyordu,
16:45yani yok kardeşim spermin ama şimdi spermi biz biyopsiyle alabiliyoruz,
16:50varsa veya enjektörle çekebiliyoruz.
16:53Yumurta doğru düzgün elde edemiyoruz ama şimdi de eksozomlar vesaireler çıktı.
16:58Hastanın elindeki dosyasını irdeledikten sonra bu uzman arkadaşlarımız,
17:03ehliyetli arkadaşlarımız mutlak surette onlara daha yeni bir yol varsa
17:08ve kendilerine uyuyorsa gösterebiliyor.
17:11Geç kalmasınlar.
17:12Çok teşekkür ederim.
17:13Rica ederim.

Önerilen