Liberal Demokrat Parti Eski Genel Başkanı Cem Toker Haberler.com'da sunucu Abdurrahman Yazıcı'nın konuğu oldu. Trump döneminde dünyada yaşanabilecek ekonomik siyasi gelişmelerin ele alındığı programda Türkiye'yi bekleyen tehlikelere işaret edildi. Cem Toker, yeni dönemde Trump'ın Türkiye'ye karşı yaptırımlar uygulama ihtimaline değindi.
ABD'de muhafazakar fikirleriyle bilinen Cumhuriyetçi aday Donald Trump seçimlerde ipi göğüsleyerek 45. ABD Başkanı olarak seçildi. Ocak ayında koltuğa oturacak olan Trump döneminde dünyayı derin bir ekonomik savaş bekliyor. Donald Trump'ın Türkiye ile ilişkileri de hem Ankara hem de bölge için büyük önem taşıyor. Trump'ın seçim dönemi vaatleri ve bir önceki dönem uygulamaları ışığında Türkiye'nin karşı karşıya kalabileceği yeni sınamalar Sunucu Abdurrahman Yazıcı'nın sunduğu programda ele alındı.
hbrlr1.com/ctatwddbkckckl
ABD'de muhafazakar fikirleriyle bilinen Cumhuriyetçi aday Donald Trump seçimlerde ipi göğüsleyerek 45. ABD Başkanı olarak seçildi. Ocak ayında koltuğa oturacak olan Trump döneminde dünyayı derin bir ekonomik savaş bekliyor. Donald Trump'ın Türkiye ile ilişkileri de hem Ankara hem de bölge için büyük önem taşıyor. Trump'ın seçim dönemi vaatleri ve bir önceki dönem uygulamaları ışığında Türkiye'nin karşı karşıya kalabileceği yeni sınamalar Sunucu Abdurrahman Yazıcı'nın sunduğu programda ele alındı.
hbrlr1.com/ctatwddbkckckl
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Haberler.com stüdyosundan herkese merhabalar.
00:06Bugün yine Türkiye'nin çok konuştuğu ve bundan sonraki süreçte eskiye nazaran
00:10çok daha fazla konuşmaya devam edeceği bir konuyu ele alacağız.
00:13Türkiye Amerika Birleşik Devletleri arasındaki ilişkileri ele alacağız.
00:16Malumunuz Amerika Birleşik Devletleri'nde Cumhuriyetçe aday Donald Trump 45. Başkan
00:21olarak seçildi ve yakın dönemde başkanlık koltuğuna oturacak, görev devralacak.
00:26Dolayısıyla Türkiye Amerika Birleşik Devletleri arasında yaşanabilecek ekonomik, siyasi
00:31gelişmeleri, konuları ele alması gereken konuları bugün tartışacağız.
00:35Liberal Demokrat Parti eski genel başkanı Cem Bey merhabalar, yayınımıza hoş geldiniz.
00:40Hoş bulduk, teşekkür ederim.
00:42Amerika Birleşik Devletleri'nde Donald Trump, Cumhuriyetçe aday Donald Trump artık
00:46Amerika Birleşik Devletleri'nin 45. Genel Başkanı olarak ilan edildi.
00:50Görevi devralmaya hazırlanıyor.
00:52Dolayısıyla biz bu süreçte, önümüzdeki süreçte yaklaşık 4 yıllık bir süreçten bahsediyoruz.
00:58Bu süre içerisinde Trump'ın gelişiyle beraber, onun ekonomik politikalarıyla beraber dünyayı
01:04nasıl bir ekonomik atmosfer bekliyor?
01:06Bununla başlayalım.
01:08Başlayalım.
01:10Dünyadaki iki ekonomik güç, Avrupa Birliği ve Çin, Trump'ın uygulayacağım dediği
01:19ekonomik politikalarından endişeliler.
01:22Trump, önce Amerika diyerek, Amerikalı çalışanların refahını, ücretlerini yükseltmeye yönelik
01:31bir korumacılık, yani korumacılık derken Avrupa'dan ve Çin'den ithal edilen ürünlere
01:38bilhassa Çin'dekilere %60'a varan, Avrupa'dan da %10-20'ye varan gümrük vergileri koymakla
01:48tehdit ediyor.
01:49Bunu zaten seçimden önce de söyledi.
01:52Bu da tabii vaatleri arasındaydı, bravo.
01:56Bunu uygulamaya koyduğu takdirde, tabii iki farklı görüş var.
02:02Avrupa'da da Çin'de de bu endişe yaratıyor ama Amerikalı bazı ekonomistler de bunun
02:08Amerika'nın içinde enflasyonu azdıracağını, arttıracağını söylüyor.
02:14Ama gümrük vergilerinden gelecek gelirleri de, tabii bu ürünleri pahalılaştık Amerika
02:23içinde, Amerikalı tüketicinin kullandığı ama vergi indirimine gideceğini hem kurumlular
02:30vergisi hem de bireysel gelir vergisinde indirimlere giderek bunu telafi edeceğini
02:37söylüyor Amerikalılara.
02:40Çin'e karşı olanı ben anlayabiliyorum.
02:43Bu sadece Trump politikası değil, Amerika politikası.
02:47Çin'i çünkü sadece ekonomik tehdit değil, askeri, küresel bir tehdit olarak görüyorlar.
02:55Onun için Çin'in ekonomisini ne darbe vuracak bir girişimde bulunacaklarını tahmin ediyorum.
03:04O yüzden hem Avrupa endişeli hem Avrupa Birliği hem de Çin oldukça endişeli bu Trump'ın
03:12dış ticaretteki vergi politikalarından.
03:17Çin'e özellikle vurgu yaptınız ama o zaman ortada şöyle bir tablo oluşuyor aslında.
03:22Evet Avrupa Birliği ile de sürtüşme muhtemel, onu da konuşacağız ama Çin ile var olan
03:28geçmişteki Trump dönemindeki var olan ekonomik savaşın daha da derinleşebileceği yorumları yapılıyor.
03:35Siz buna ne diyorsunuz?
03:38Bu mümkündür dediğim gibi ben bunun sadece Trump politikası olduğuna inanmıyorum.
03:45Bu genel bir Amerikan devlet politikası.
03:48Ta 80'lere 90'lara kadar geri giderseniz o zamanki ulusal güvenlik danışmanı Carter'ın
03:56Brzezinski'nin bir kitabında büyük satranç tahtası diye 21. yüzyılda Afrika'da olsun Orta Doğu'da Avrupa'da
04:08Balkanlar'da bilhassa bizim rakibimiz Çin olacak diye vurgu yapıyorlardı.
04:15Tekrar ediyorum bu sadece ekonomik güç olarak demiyorum ticari, askeri, emperyal bir güç olarak.
04:23Bunu zaten Afrika'da görüyoruz, Balkanlar'da görüyoruz, Asya'nın belli başlı bölgelerinde görüyoruz.
04:31Yani orada bir jeostratejik bir Çin ile Amerika arasında soğuk savaş var.
04:37Dolayısıyla bunu da Trump'ın bilhassa cumhuriyetçilerin de ağırlıklı olarak kullandıkları şey böyle savaşlarda yumuşak güç denilen ekonomik güç.
04:50Onu kullanacaklar. Dolayısıyla bunu bir silah olarak kullanacaklarını tahmin ediyorum Amerikalıların bilhassa Çin'e karşı.
05:01Evet yaptırım konusuna tekrar değineceğiz ama bu Amerika Birleşik Devletleri'nin yeni dönemde Avrupa Birliği ile muhtemel bir kriz yaşaması da aynı şekilde düşünülüyor.
05:12Bu şekilde yorumlar da var. Özellikle Avrupa Birliği ülkelerinde liberallerin ve Fransa'da da milliyetçilerin Trump karşı olduğu biliniyor.
05:20Şimdi böyle bir tabloda Trump'ın iktidarı gelmesinin ardından Amerika Birleşik Devletleri ile Avrupa arasında bir ekonomik sürtüşmenin,
05:30belki kriz diyemeyeceğiz ona ama sürtüşmenin olma ihtimali de olur mu?
05:35Bu soruya aynı zamanda şunu da ilave etmek istiyorum. Trump daha önce Avrupalılar için bizim araçlarımızı satın almıyorlar eleştirisine bulunmuştur.
05:44Bu bağlamda Avrupa Birliği ile Amerika Birleşik Devletleri arasında bir sert sürtüşme yaşanabilir mi?
05:51Ekonomik olarak yaşanacak gibi görünüyor. Bundan da en çok Almanlar etkilenecektir.
06:00Volkswagen tarihinde ilk defa fabrikalar kapatmaya başladı. Bu sadece Amerika ile olan gümrük vergisi savaşlarından dolayı değil,
06:11Çin'in otomotiv sektörüne getirdiği rekabetten dolayı da Avrupa'nın otomotiv sektörü darbe alıyor.
06:21Bir de Trump hatırlarsanız NATO'ya olan taahhütlerinizi yerinize getirmiyorsunuz.
06:28Biz enayi değiliz sizin savunmanızı finanse edelim diye. Son derece pragmatik ve marjinal.
06:39Aslında Trump'ın seçilmesinden daha tehlikeli olan yasamanın iki kanadının da Cumhuriyetçiler tarafından kazanılması.
06:49Siz az önce dediniz ki 4 sene Trump ile beraber yaşanacak.
06:55Trump başkanlık yapacak ama Amerika'da emniyet subapları var siyasette.
07:01Çünkü temsilciler meclisi 435 üyesinin tamamı sadece iki seneliğine seçilir.
07:082016'da da Trump seçildiğinde ve kongreyi de kontrol ettiğinde Cumhuriyetçiler,
07:162018'de demokratlar kazandı kongreyi alt meclisi temsilciler meclisini.
07:25Onun için 2024-2026'da tekrar olabilir bu.
07:30Yani sistemde bir emniyet subabı var.
07:33Senatonun üçte biri de 2026'da yenilenecek.
07:38Temsilciler meclisinin tamamı da.
07:41Onun için eğer Trump politikaları Amerika'da enflasyonun artmasına neden olursa
07:49veya aşırıya kaçarsa, aşırı sağa kaçarsa, göçmen konusu olsun.
07:56Şimdi başladı bazı eyaletlerde din derslerinin verilmesi ki bunlar Amerika'da izin verilmeyen şeylerdi.
08:06Kilise ile devletin işlerinin ayrılması konusunda.
08:11Onun için 2002 sene sonra, 2026'da Trump'ın gücü belki yasama tarafından biraz budanmış olabilir.
08:20Tırpanlanabilir. Amerikalılar bunu yaptı daha geçmişte.
08:24Seçmenler bir kişiye bu kadar güç vermeyi sevmiyorlar.
08:28Peki burada aynı zamanda Avrupa Birliği ile Amerika arasında yaşanabilecek bir muhtemel sürtüşmeyi konuştuk ama
08:35burada Türkiye'yi öncelikle bizim belki ele almamız gerekiyor.
08:40Türkiye buradan nasıl etkilenir?
08:42Bir de Türkiye'de çelik ve tekstil ürünlerine yönelik Amerika Birleşik Devletleri'ne ihraç edilen bu teşit ürünlerde
08:50bir vergi indirimi, en azından bir kolaylığı sağlanması düşünülüyordu.
08:55Bizim ekonomik çevrelerinde bu yıllar arasında konuşulan bir konuydu.
08:58Bu konuda bir rahatlama olur mu?
09:02Türk iş insanları burada Amerika Birleşik Devletleri'ne yapacakları ihracatı biraz daha yeni bir irme yakalayabilir mi?
09:12Şimdi keşke öyle olsa.
09:14Hatırlarsanız Trump demirçeliğe, Türkiye'den ithal edilen demirçeliğe de yüksek gümrük vergisi uygulamaya başlamıştı.
09:24Bu hala yürürlükte.
09:26Sadece ekonomik ithalat, ihracat, dış ticaret açısından değil,
09:31Türkiye'nin Amerikan kongresindeki ve Amerikan kamuoyundaki imajını bir bütün olarak ele alırsak,
09:40Washington'dan kolay kolay ben Türkiye'nin lehine ne ticari, ne askeri, ne jeopolitik karar çıkmasını çok zor görüyorum.
09:50Türkiye'ye hala katsa yaptırımları uygulanıyor biliyorsunuz.
09:53F-35, F-16 sorunları var.
09:56YPG, PYD sorunları var.
09:59Türkiye'nin Washington'daki imajı, eskiden ben orada yaşarken uzun yıllarım geçti Washington'da.
10:07Kongre'de olsun, Yahudi lobisi arkamızdaydı.
10:11Ermeni soykırım tasarısı olsun, silah satışı olsun, Ege'de olsun.
10:18Arkamızda Kore'den dolayı Türkiye'nin arkasında duran bir nesil vardı.
10:24Amerikalı siyasetçiler vardı.
10:27NATO'nun soğuk savaş döneminde NATO'nun önemini bilen ve Türkiye'nin değerini bilen siyasetçiler bizim için güçlü lobi oluştururdu.
10:38Onun için Ermeni soykırımında kanunlaşmasını önüne geçen güçlü bir lobisi vardı.
10:47Biz maalesef bunları kaybettik.
10:50Bugün Türkiye'nin Washington'daki imajı Ermenistan'ın Ankara'daki imajına benzer.
10:58Kolay değil.
11:01Türkiye şu anda güvenilmez bir NATO müttefiği olarak görülüyor.
11:06Onun için Trump'ın da her istediğini kolay kolay yapamayacağını tahmin ediyorum.
11:12Ticari açıdan değil sadece diğer konularda da bizi kolay günler beklediğini zannetmiyorum.
11:21Mesela Yahudi lobisini herkes biliyor.
11:24Washington'daki gücünün kabinenin Biden kabinesinin yarısı belki Yahudi asıllı Amerikalılardan oluşuyordu.
11:31Bugün Maliye Bakanı'ndan tutun İç Güvenlik Bakanı, Dışişleri Bakanı, Adalet Bakanı hepsi Yahudi asıllı Amerikalılardan oluşuyordu.
11:41Dolayısıyla o kolay şeyden hele hele Türkiye'de işte Hamas terör örgütü değildir.
11:50Yok Hamas liderlerini Türkiye'de barındırırız.
11:54Karabavi, Libya'ya girdiğimiz gibi İsrail'e de gereğini yaparız gibilerden sözler.
12:06Türkiye'nin Washington'la işlerini maalesef kolaylaştırmaz diye düşünüyorum.
12:12Sizin genel olarak baktığınızda önümüzdeki süreçte Türkiye aslında bir belki olumsuz diyemeyiz ama en azından kolay olmayan bir sürecin beklenildiğinden bahsettiniz.
12:22Ama şöyle de bir deneyimimiz var.
12:24Daha doğrusu buna ilave olarak belki söylemek gerekiyor.
12:27Bir önceki Trump döneminde Trump'ın ekonomik yaptırımları Amerikan dış politikasının önemli unsurlarında biri olarak kullandığını biliyoruz, hatırlıyoruz.
12:37Dolayısıyla yeni dönemde de Trump'ın bunu bir silah olarak kullanması mümkün olur mu?
12:43Burada asıl olan soru yine Türkiye açısından Trump'ın ekonomik yaptırım konusunda Türkiye'yi bir köşeye sıkıştırma durumu olabilir mi?
12:57Bunu dinlemek isterim sizden.
12:59Vallahi ekonomini mahvederim demişti.
13:02Burada Türk-Amerikan ilişkilerindeki Biden dönemine oranla tek avantaj Trump'ın da Erdoğan'ın da hani pragmatik birer siyasetçi olması,
13:13icabında telefonu açıp birebir kişisel diyalogla bazı konuları tartışabilmeleri, bu bir artı olarak kullanılabilir.
13:24Biden'la bunu yapamadı.
13:26Biden zaten şeyin kitabında yoktu, Biden'ın kitabında Erdoğan diye bir isim yoktu.
13:31Dört sene ne randevu verdi, ne Washington'a davet etti, ne 106 liderle yaptığı demokrasi zirvesine davet etti Erdoğan'ı.
13:42Hatta Erdoğan geçen sene gidecekti, son dakikada iptal edildi Beyaz Saray tarafından.
13:48Yani o dönemden daha kötü olmaz avantaj arıyorsak Türk-Amerikan ilişkilerinde.
13:54Ama ben şeyden çok ekonomik, ticari ilişkilerden çok Suriye, YPG, PYD'ye Trump'ın bakış açısını merak ediyorum.
14:08Orada da Amerika burada bu kararı vermekte bağımsız mı?
14:14Yoksa şey mi? Yani İsrail'in kontrolü, İsrail lobisi mi karar veriyor Kuzey Suriye, YPG, PYD durumuna?
14:26Yoksa Amerikan dış politikası mı? Trump'ı kimler nasıl etkileyecek?
14:31Çünkü kurduğu kabineye bakarsak da tamamı sıkı İsrail yanlısı bakanlardan oluşmak üzere.
14:42Evet, teşekkür ediyorum Cem Bey.
14:44Bu artık önümüzdeki süreçte Türkiye'nin belki alması gereken bazı önlemler var.
14:51İşte Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın en son yurt dışı ziyaretinde Türkiye'ye dönüşte de kendisi bu konuda aslında biraz ipucu vermiş durumda.
15:00Bazı hazırlıklarımız var gibi bu konunun altını özellikle çizdi.
15:04Artık bundan sonraki süreçte belki sizin dediğiniz gibi Suriye meselesinde de Trump'ın kendi başına karar vermiş olma durumu söz konusu değildir.
15:15Belki bundan sonraki süreçte Suriye meselesinde doğrudan başka taraflarla konuşmak durumunda kalabiliriz.
15:22Teşekkür ediyoruz efendim. Ağzınıza sağlık.
15:24Ben teşekkür ederim. İyi oyunlar.
15:26Sağ olun.
15:34Hoşçakalın.