Gece Haberleri, 24 saatin tüm gelişmelerini ekrana getiriyor.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00:00İyi akşamlar CNN Türk ekranlarına hoş geldiniz ben Samet Güneş önümüzdeki bir saat boyunca birlikte olacağız.
00:00:13Gelişmeleri konuklarımızla birlikte değerlendireceğiz.
00:00:16Ne konuşacağız bu akşam?
00:00:18Türkiye NATO'ya paha biçilmez katkı sunuyor.
00:00:21NATO Genel Sekreteri Mark Rutte Cumhurbaşkanı Erdoğan'la görüşmesi sonrası bu açıklamayı yaptı.
00:00:28Çok kritik bir zamanda Ankara'ya gelen Rutte'nin çantasında neler vardı?
00:00:33Görüşmelerde hangi başlıklar ele alındı?
00:00:36Gecenin en sıcak gelişmesini konuklarımızla değerlendireceğiz, konuşacağız.
00:00:42Konuklarımıza hoş geldiniz diyoruz.
00:00:43Nişantaşı Üniversitesi öğretim üyesi Doktor Demirkol bizimle birlikte olacak bu akşam.
00:00:49Ve sosyolog Sayın Öz bizimle birlikte olacak.
00:00:52Konuklarımıza değerlendireceğiz, konuşacağız.
00:00:55Önemli bir başlık baktığımız zaman NATO'nun özellikle Rusya'nın yaptığı adımlar
00:01:01Ukrayna'ya verilen füze izinleriyle birlikte aslında süreç bu noktaya taşındı.
00:01:07Bu noktaya baktığımız zaman NATO Rusya ile olası bir savaşa girmesi halinde
00:01:13Türkiye'nin stratejisi ne olacak sorusu akıllara geliyor.
00:01:16Özellikle Rutte'nin attığı bu adıma baktığımız zaman çok fazla ayrıntı verilmedi.
00:01:22Önemli başlıklardan biri buydu.
00:01:24Çünkü açıklama süreci başladığında daha net açıklamalar olur diye düşündüm.
00:01:29Belki mesajlar verilir diye düşündük.
00:01:31Bütün basın ve analistler bunu bekledi ama çok da geniş çaplı bir açıklama yapılmadı.
00:01:38Karşılıklı olarak destekler dile getirildi.
00:01:41Sadece birer cümleyle desek yeridir.
00:01:44Fatih Hocam bu süreçte sizinle başlayalım.
00:01:47Siz bu adımı Rutte'nin bu ziyaretini nasıl değerlendiriyorsunuz?
00:01:51Şunu da izleyicilerimize hatırlatalım.
00:01:53Rutte görevi neredeyse yeni devraldı diyebiliriz.
00:01:56Öyle bir ziyaret miydi?
00:01:58Yoksa Rusya'ya karşı kullanılan ABD füzeleri, İngiliz füzeleri ve muhtemel ki Fransa da buna izin verdi.
00:02:05Bu adımlar büyüyecek. Diğer ülkelerde izin verecek.
00:02:08Ama Rusya'nın tabii bu noktada söylemleri var.
00:02:11Bize karşı kullanılan silahlara karşı bizim topraklarımıza gelirse biz de adım atacağız dedi.
00:02:17Rutte'nin adımını nasıl değerlendirmeliyiz bu kadar sıcak günden varken?
00:02:21Şimdi Samet Bey biz daha önceki sizinle yaptığımız programlarda da şundan bahsetmiştik.
00:02:26NATO için Türkiye'nin önemi her geçen gün artıyor.
00:02:29Şimdi bu ziyareti evet bir görev devralma, bir nezaket ziyareti tarafı olduğu gibi
00:02:36muhakkak ki bu konuların konuşulmaması ihtimali yok.
00:02:39Çünkü bölge oldukça sıcak.
00:02:41Rusya'nın açıklamalarıyla beraber aslında bütün NATO üyesi ülkeler bir anda hedef noktasına geldi.
00:02:47Bu anlamda Türkiye aradaki çok önemli bir ara bulucu görevinde.
00:02:53Aynı zamanda da NATO açısından çok önemli bir güç dengesi sağlayan ülke.
00:02:58Şimdi Türkiye tabii NATO üyesi bir ülke ve NATO ile iyi ilişkileri var.
00:03:02Her ne kadar Amerika ile dönem dönem problemler yaşıyor olsa da
00:03:06ama NATO açısından yani bunu daha önce de dile getirdim.
00:03:09Her ne kadar farklı görüşte olanlar olsa da şu an itibariyle ya da geçmiş dönemde de
00:03:14Türkiye'nin NATO'ya değil NATO'nun Türkiye'ye ihtiyacı var.
00:03:17Bu çok önemli bir başlık.
00:03:19Biraz daha önce ABD krizlerinden bahsettiniz ama
00:03:22bu krizlerin belki de en büyüğü Trump varken.
00:03:25Trump'ın birinci başkanlık sürecinde yaşandı.
00:03:27Belki oraya da bir değinmek istersiniz.
00:03:29Tabii şimdi Trump baktığımız zaman birinci dönemde
00:03:32yani biz bugüne kadar NATO, Amerika en büyük NATO'daki güç,
00:03:36politikalarını büyük oranda belirleyen bir ülke
00:03:39ve biz özellikle Trump döneminden başlayarak
00:03:42hatta kısmen Obama döneminden Amerika ile ciddi sorunlar yaşadık.
00:03:46Yani terörle mücadelemizdeki tutumları,
00:03:48Suriye iç savaşından beri Suriye'deki tutumları,
00:03:52F-35 krizi, Patriotlar ya da işte bunun gibi FETÖ ile mücadele,
00:03:57birçok konuda biz Amerika ile problemler yaşadık.
00:04:00Şimdi tüm bunlara baktığımız zaman NATO açısından
00:04:03Türkiye'yi bir küstürme durumu vardı ama
00:04:06Rutte aslında tecrübeli bir siyasetçi aynı zamanda.
00:04:09Yani bürokratik kökenli bir,
00:04:11aynı zamanda genel sekreter değil siyasetin içinden gelmiş
00:04:14ve aktif siyaset yapmış yönetici konumundaki bir siyasetçi.
00:04:17Ülke yönetmiş.
00:04:18Ülke yönetmiş.
00:04:19Dolayısıyla bu anlamda daha diplomatik davranabilecek
00:04:22ve daha çok yönlü düşünebilme kabiliyetine sahip
00:04:25ve Türkiye ile de, Sayın Erdoğan ile de daha önce çalışmış bir şekilde
00:04:30görüşmeler yapmış ve karşılıklı ilişkiler yürütmüş bir lider.
00:04:33Dolayısıyla Türkiye'yi tanıyan ve Türkiye'nin tavrının ne olacağını bilen bir lider.
00:04:37Bu açıdan baktığımız zaman NATO bu ilerleyen süreçte
00:04:42Türkiye'ye karşı çok daha böyle tırnak içerisinde sevecen,
00:04:46çok daha yakın ilişkiler kurmak isteyen bir tavırda olacaktır.
00:04:50Rutte'nin de söylediği gibi ikinci en büyük ordu Türkiye,
00:04:53NATO içerisindeki ve bölgedeki Rusya dahil olmak üzere Avrupa Birliği ile Rusya arasındaki
00:04:59her iki taraflı da tampon bölge Türkiye.
00:05:02Yani bugün Türkiye'nin diğer safa doğru kayması
00:05:06ya da Türkiye'nin NATO üyeliğinden çıkıyorum demesi
00:05:09Türkiye açısından değil ama NATO açısından çok büyük bir kriz doğurur.
00:05:12Peki burada Türkiye'nin stratejisi ne olacak sorunun en temeline geldiğimiz zaman.
00:05:17Peki NATO'nun bir bakış açısı var.
00:05:19İkinci en büyük orduyuz NATO içerisinde.
00:05:22Tabi burada stratejik konumda önemli.
00:05:24Orta Doğu'da ateş hattı büyüyor.
00:05:27Ukrayna Rusya savaşı 3. yılının içinde.
00:05:30Şubat'ın sonunda 4. yıla girmiş olacak.
00:05:33Bu hattın içerisinde Türkiye var.
00:05:35Bir de Türkiye'nin belki de şunu hatırlatmamız lazım.
00:05:38Ukrayna Rusya arasında iki ülkeyle de görüşebilen savaşın ilk gününden biri.
00:05:44Türkiye var.
00:05:45Hatta İstanbul mütabakatı Dolmabahçe mütabakatıyla
00:05:48neredeyse ilk aylarda barışı getirecek adımlar atmıştı.
00:05:52Ama bu olmadı.
00:05:54Hem Zelenski hem Putin herhangi bir barış cümlesi geçtiğinde
00:05:58Türkiye'yi işaret ediyor.
00:06:00Bu koşullarda Türkiye'nin stratejisi ne olacak?
00:06:03Hemen bir giriş yapmış olduk.
00:06:05Bir cümle ile alayım hocam sizden sonra İsmail Bey'e de söz verip beraber istişare yaparak devam edelim.
00:06:10Hatta şöyle ben size söylediğinizi biraz daha genişletmiş olayım.
00:06:13Rusya ve Ukrayna'nın dışında aynı anda
00:06:15Rusya ve Avrupa Birliği ile Rusya ve Amerika ile masaya oturabilen tahıl koridoru
00:06:21ya da enerji koridorlarının açılmasında etkili olan bir Türkiye var.
00:06:24Ve önemli husus çünkü Türkiye'nin bölge açısından ne kadar önemli olduğunu bize gösterecek husus.
00:06:29Türkiye aynı zamanda geçen yayında da sizlerle bahsetmiştik.
00:06:33Ukrayna'ya silahsız hava araçları ihracı yapan bir ülke.
00:06:37Putin gibi bir lideri düşündüğümüzde normal şartlar altında bunu yapan bir ülkeye karşı tavrı nasıl olurdu?
00:06:43İfadeleri nasıl olurdu?
00:06:45Türkiye'ye karşı bugüne kadar hiçbir olumsuz ya da işte o tabir yerindeyse küçük düşürücü
00:06:52ya da zorlayıcı, tehdit edici hiçbir ifade kullanmadı.
00:06:55Buradan biz neyi anlıyoruz?
00:06:56Rusya da Türkiye'nin öneminin farkında.
00:06:59Peki Sayın Öz, siz nasıl düşünüyorsunuz?
00:07:02NATO ziyaretini, NATO Genel Sekreterinin ziyaretini, Türkiye'ye yaptığı ziyaretini nasıl değerlendirmek lazım?
00:07:08Şimdi Samet Bey tabii bir durumu değerlendirirken yine her zamanki gibi bir tarihsel perspektife oturtarak konuya bakmakta fayda var.
00:07:17Yani hiçbir konuyu kendi içerisinde bir fotoğrafla, bir sahneyle, bir durumla değerlendiremeyeceğimize göre
00:07:25bizim bu konuyu da bir tarihsel perspektife bir defa oturtmamız gerekiyor.
00:07:29Oradan baktığım zaman ben şunu görüyorum.
00:07:33Gerçekten başları sıkıştığı zaman Türkiye'ye gelip bir takım övgüler dizen,
00:07:38bu işte efendim Amerika Birleşik Devletleri ve NATO yetkilileri,
00:07:43yani o zeminde çok bonkör, çok cömert bir şekilde iltifat eden bu zatlar, devletler.
00:07:52Fakat Türkiye'nin asıl meseleleri olduğunda, Türkiye'nin canını yakan bir takım mevzular söz konusu olduğunda kulakları tıkalı.
00:08:01Kulaklar tıkalı.
00:08:02Yani şu anda Türkiye'nin uğraştığı bir, mücadele ettiği bir, değil mi?
00:08:07Suriye'de bir terör problemi var.
00:08:09Onun ötesinde pek çok noktada Türkiye'nin Patriotlarla ilgili süreçleri hatırlayın.
00:08:15Yani birçok noktada şu anda işte F-35'leri hatırlayın.
00:08:19Türkiye'ye bir Eurofighter'lar verilecek mi, verilmeyecek mi?
00:08:23Almanya'nın ambargolarını hatırlayın, değil mi?
00:08:26Dolayısıyla bu Norveç'in, İsveç'in, özür diliyorum, İsveç'in sürece dahil olması noktasında verilen sözleri hatırlayın.
00:08:34Yani şimdi Türkiye'ye yeniden bir ihtiyaç doğmuş anlaşılan.
00:08:37Biz de hatırlıyoruz ama izleyicilerimiz için kısaca hatırlatmak gerekirse, özellikle İsveç'i.
00:08:42Çünkü NATO'ya üyelik için Türkiye'den destek istendi.
00:08:46Türkiye'ye desteği veririm ama dedi, bize gerekli materyalleri verin, izin çıksın.
00:08:52Özellikle F-16'lar için.
00:08:54Belki de F-35 çıkıp masa altında, kapalı kapılar arkasında bir anlaşma olmuş da olabilirdi.
00:09:01Biz bir de paramızı verdik.
00:09:02Evet, bu süreçlerde tam anlamıyla da ilerledi diyemeyiz.
00:09:05Bildiğim kadarıyla 1.5 milyar dolar civarında bir para da ödendi bunlara.
00:09:08Fakat hala bunlar ortada yok.
00:09:11Şimdi burada gerçekten bir sorumluluk üstlenilmesi gerektiğinde, bir cesaret sergilenmesi gerektiğinde,
00:09:18Türkler bu işi yapar, Türkiye bu işi yapar.
00:09:20E tamam da, siz normal zamanlarda peki bu kadar önemli gördüğünüz müttefiğinizin,
00:09:27acaba problemleriyle, sorunlarıyla ne kadar ilgilisiniz?
00:09:30Dolayısıyla bu ülke, efendim bu göç meselesinde değil mi, geri kabul anlaşması meselesinde,
00:09:36şu anda Türkiye burada bir bariyer görevi görmese, Avrupa ne hale gelecek?
00:09:40Bütün bunlara baktığınız zaman yine bugün burada anlaşılan o ki,
00:09:45Amerika'nın, Avrupa'nın, NATO'nun Türkiye'ye bir işi düşmüş.
00:09:49Bunu görüyorum yani.
00:09:52Türkiye burada bir bariyer görevi görmese, Avrupa ne hale düşecek dediniz.
00:09:56Tabii ki.
00:09:57Burada sadece Türkiye'yi NATO ve Avrupa, belki de Amerika Birleşik Devletleri bir bariyer olarak mı görüyor,
00:10:02yoksa bir NATO müttefiği olarak mı görüyor?
00:10:06Burada, Samet Bey bakın, şunu biz artık çok net olarak biliyoruz.
00:10:09Bunlar bir hikaye veya bunlar bir sloganik bir şey değil.
00:10:12Burada mesela şey vardır biliyorsunuz, oryantalistler vardır değil mi?
00:10:16Onların en bilinenleri, Türkiye'yi en çok sevdiği söylenenler,
00:10:22Türkiye'yi en çok, Türkleri en çok sevdiği söylenen bu oryantalistler bile,
00:10:27en iyi ihtimalle, en iyi ihtimalle Avusturya sınırını batı sınırı olarak kabul ederler.
00:10:33Yunanistan'ı bile değil.
00:10:35Sorumu zaten bu minvalde biraz...
00:10:37Yunanistan'ı bile değil.
00:10:39Anlatabiliyor muyum?
00:10:40Avusturya sınırı.
00:10:41Onların Avrupası oradan öteye başlar.
00:10:43Nordikler, Kuzeyliler, tamam mı?
00:10:46O hani Hitler bile öyle diyordu ya işte bunlar asıl Avrupalılar.
00:10:50Anglo-Sakson, White, Wasp, neyse.
00:10:54Dolayısıyla şimdi buradan baktığınız zaman...
00:10:56Beyaz Avrupalılar diye değil mi?
00:10:57Wasp var, Beyaz Avrupalılar değil mi?
00:10:59Anglo-Sakson Kilisesi, oraya bağlı olanlar vesaire.
00:11:02Şimdi burada bir aristokrat bir dil, aristokrat bir yapı devam ediyor.
00:11:06Hatta mesela bu şey vardır, yani Golçpaşa, meşhur Golçpaşa diyelim,
00:11:11telaffuzu biraz bazen değişebiliyor.
00:11:13Osmanlı da mesela değil mi?
00:11:15Komutanlık yapmış Birinci Dünya Savaşı'nda, anlaşmalar çerçevesinde falan.
00:11:19Hatta Kutulamare'nin tifo hastalığından ölmeden önceki komutanıdır vesaire.
00:11:24Bu kişi bile Avusturya sınırından geçerken Avrupa'ya geldik demiş yani.
00:11:29Anlatabiliyor muyum?
00:11:30Şimdi bunlar bu kadar Türkiye'yi, bu ülkeyi seven insanlar.
00:11:36Ama söz konusu Avrupa batı ve doğu mücadelesi söz konusu olduğunda durdukları tavırlar çok açık ve nettir.
00:11:44O yüzden de Türkiye burada tabii ki bakın, yine mutlaka o İkinci Dünya Savaşı'nda oynadığı o denge oyununu en güzel şekilde oynayacaktır.
00:11:54Orada Selim Deringil biliyorsunuz bu konuyu yazdı, bu İkinci Dünya Savaşı'ndaki bu denge oyununu.
00:12:01Tabii ki eğer sürekli bir denge oyunu oynamaktan ibaretse o zayıflığa da bir işarettir.
00:12:06Yani burada icracı olamıyorsunuz, hep denge gözetiyorsunuz.
00:12:10Hep işte biraz o tarafa, biraz bu tarafa şirin görüneyim diye.
00:12:13Ama şunu da kaçırmadan, Türkiye bu denge oyununu oynarken de hep uluslararası antlaşmalar çerçevesinde bu oyunu oynamıştır.
00:12:21Yani birine...
00:12:22Kurallara uyarak.
00:12:23Tabii ki. Mesela şimdi MİFER devletlere demiş ki işte kardeşim seninle benim şu antlaşmam var.
00:12:29Dolayısıyla ben o yüzden böyle yapamam.
00:12:31Ona diyor ki onunla böyle bir antlaşmam var. O yüzden ben böyle davranamam.
00:12:34Dolayısıyla bu denge oyununu oynarken yani böyle bir hikaye yazarak değil, tamamen ayağı yere sağlam basan,
00:12:41her iki tarafı da ikna eden uluslararası antlaşmalara basarak bu denge oyununu oynamıştır.
00:12:46Sizin söylediğiniz bu gücünü kullanarak belki Rutte'nin ziyaretini bu güç çerçevesinde Türkiye'yi bilgilendirmek amaçlı mı olduğunu düşünüyorsunuz?
00:12:55Yoksa talepkar olarak mı Rutte geldi? Biraz bunu açıyorsunuz.
00:12:59Mesela şunu söyleyeyim, burada çok açık ve çok net mesela Sayın Hakan Fidan'ın şu cümlesi bana göre çok açık.
00:13:05Ne dedi? Sorulduğu zaman bu savaş NATO'nun savaşı değil.
00:13:10Açık değil mi?
00:13:11Bu cümle de önemli. Aslında değil ama...
00:13:12Bu savaş NATO'nun savaşı değil. Bu demek ki...
00:13:14Ukrayya'da...
00:13:15Bu şu demek.
00:13:16NATO silahlarını görüyoruz. Savaşın ilk iki ayında ben de o bölgedeydim.
00:13:21NATO'nun eğitim noktaları vardı. Eğitimler aktif devam ediyordu.
00:13:24Hatta Polonya sınırında, çok özür dileyeceğim izleyicilerimizden, tam eğitim noktasının adını unuttum.
00:13:30Polonya sınırında sadece 7-8 kilometrelik bir mesafedeki NATO eğitim merkezinde Ukraynalı askerler eğitim alıyordu.
00:13:38Silahlar yeni geldiği için bir eğitim süreci var, entegrasyon süreci var.
00:13:42O noktaya füzeli saldırı yaptı Ukrayna.
00:13:44Evet.
00:13:45Ben Lviv'deyken Lviv içerisinde Polonya'yı 5-8 kilometre uzaklıkta bir noktaya...
00:13:51Doğru sen sahaya da gittin oraya.
00:13:53NATO orada...
00:13:54NATO hep vardı.
00:13:55Evet.
00:13:56Zaten mesele oradan çıktı. Yani Rusya niye bu kadar Ukrayna'ya karşı bir anda...
00:14:01Rusya burada şimdi Rusya açısından baktığınız zaman Rusya haksız mı hocam?
00:14:04Rusya etrafının çevrelenmesinden kaynaklı olan...
00:14:07Rahatsız tabii ki olacak yani.
00:14:09İki ülke var orada. Hatırlayalım 2008'de Gürcistan'da biz bunu gördük.
00:14:14Güney Ossetia ve Abasya ile beraber.
00:14:16Yani orada işte bir Avrupa Birliği yanlısı, NATO yanlısı, Batı yanlısı bir devrim ya da seçim denildi.
00:14:23Bunun üzerinden Rusya ne yaptı? Bir kırmızı çizgi çizip Gürcistan'a askeri olarak girdi.
00:14:30İkinci deneme Ukrayna üzerinden yapıldı.
00:14:33Yine burada Ukrayna'ya, Rusya ensel şekilde...
00:14:35Orada istiyor ki orada bir bariyer, bir yer olsun.
00:14:37Yani direkt NATO ile sınır sınıra olmak aslında...
00:14:40Rusya'nın da sürekli bir tetikte olmasını gerektirecek agresif bir süreç aynı zamanda.
00:14:45Dolayısıyla Rusya da bunu istemiyor.
00:14:47İsmail Bey'in söylediği, hocamızın işaret ettiği.
00:14:49Bu yani bir çıkarım da değil, bu analiz de değil.
00:14:52Rusya diyor ki burada kalacak, sınırlarıma gelmeni istemiyorum diyor.
00:14:57Tabii ki NATO ile sınır sınıra olmak istemiyor.
00:15:00Mesela Rusya'nın politikalar açısından baktığınızda son derece doğru.
00:15:03Biz mesela burada kırım meselesi var.
00:15:06Biz burada da kırım konusunda da Rusya'ya çok net bir şekilde tavrımızı koyduk.
00:15:10Yani kırım konusunda da biz Rusya'yı haklı bulmuyoruz.
00:15:13Ve o dava netici itibariyle orada Rusya'nın haksızlığını da dile getiriyoruz.
00:15:17Çünkü kırım Türkleri Türkçe konuşuyorlar.
00:15:21Ukrayna'dayken kırım Türkleri ile direkt bir ilişim kuruyorlar.
00:15:24Bir de orada zaten biliyorsunuz nüfus sayımı üzerinden bir oyun oynandı.
00:15:30Bu hileyi biz biliriz yani anlatabiliyor muyum?
00:15:32Yani Rusya'nın tarih boyunca çok oynadığı bir oyundur bu.
00:15:35Gidersiniz orada bir nüfus değişimi yaparsınız.
00:15:38Orayı bir dönüştürürsünüz.
00:15:40Hatta bu şeyde bile bir ara onu yapmaya çalıştılar biliyorsunuz Suriye'nin kuzeyinde.
00:15:44Bir şey yapalım, kime bağlanacağız diye.
00:15:48Biz de bu oyunu hiç bilmiyoruz zaten.
00:15:50Musul, Kerkük'te de benzer şey defalarca.
00:15:52Biz bu oyunu hiç bilmiyoruz yani tamam mı?
00:15:54Sen oranın nüfusunu değiştin, ondan sonra bir oylama yaptık.
00:15:56Buradakiler bizi kabul etti.
00:15:58Oradaki insanları sen oradan yerinden etmesen, oradaki demografiyi değiştirmesen acaba sonuç öyle mi olacaktı?
00:16:04Yani bizim karşımızda Türkiye'nin dünyanın gözü önünde bir oyun oynuyorsun.
00:16:08Ondan sonra diyorsun ki burası böyle.
00:16:10Yani bütün bunlara baktığımız zaman Türkiye bu anlamda çok ciddi bir devlet hafızasına ve aklına sahiptir.
00:16:16Ve burada bir denge oyununu mutlaka en güzel şekilde yine oynayacaktır.
00:16:19Bu savaşın içerisinde yer almak Türkiye'nin hiçbir çıkarına uygun değil.
00:16:23Zaten bence de Türkiye burada öyle zannediyorum ki bir Trump'la başka bir süreç beklediği için de
00:16:28bu Biden'ın milletin kucağına bıraktığı bu sıcak patatesi nasıl yöneteceğine bakıyor.
00:16:35Yani nasıl elde tutarız da şu iki ay geçer.
00:16:37Ben ona bakıyorum biraz da yani.
00:16:39Atatürk'ün adımlarını konuşmak istiyoruz ama söylediğiniz önemli.
00:16:42Savaşın içerisinde Türkiye'nin yer alması hiçbir şekilde makul çıkarlara adım atacak bir şey değil.
00:16:48Aslında atılan adımlara da hem Dışişleri Bakanlığı minmalinde,
00:16:52hem Cumhurbaşkanı'nın söylemlerine baktığımızda zaten bu minmalde Türkiye'nin...
00:16:56Ama pasif bir tarafsızlıkla burada bizim işimize gelmez.
00:16:58Çok aktif bir rol üstlenerek bu süreci yönetmemiz gerekiyor.
00:17:02Tam o soruyu soracaktım.
00:17:04Yani Sayın Demir Kolatam o soruyu soracaktım.
00:17:06Tabi burada aktif olmakta ne kadar gerekli, nasıl bir süreç ilerletmeli Türkiye.
00:17:12Çünkü kırıma işaret etti.
00:17:14Kırım bizim bir kırmızı çizgimizdi.
00:17:17Gönül coğrafyası aynı zamanda.
00:17:19Buyurun hocam.
00:17:21Şimdi Samet Bey orada şöyle bir durum var.
00:17:23Putin dedi ki son doktrinde,
00:17:25ben bana savaş açan ya da silahlarını kullandırtan bütün ülkelere doğrudan saldırabilirim.
00:17:33Hatta nükleer silahlarla saldırabilirim dedi.
00:17:35Hatta bunun bir adım ötesine gidersek, yani NATO neden bu kadar hareketlendi?
00:17:40Dedi ki bana saldıran ya da silah veren ülkelerin herhangi askeri bir birlik içerisindeyse,
00:17:46o askeri birlikteki müttefikleri de benim düşmanımdır dedi.
00:17:50Yani aslında açık bir şekilde Avrupa'ya dedi ki Amerika burada silah veriyor.
00:17:55Amerika, İngiltere bu işi yapıyor.
00:17:57Kıta Avrupası siz buraya birazcık bunları yavaşlatın.
00:18:00Çünkü ben sizi de vurmaya başlarsam tehlike başka bir noktaya gider.
00:18:04Şimdi burada aslında NATO'yu doğrudan hedefe koydu Putin.
00:18:08Peki Samet Bey şunu söyleyelim.
00:18:10Bugün Almanya'da işte Rutte geldi.
00:18:13Diğer ülkelerde, İtalya'da bir tedirginlik hali var değil mi?
00:18:17Bunlar konuşuluyor.
00:18:18Peki biz hiç şunu düşünüyor muyuz Türkiye olarak?
00:18:21Biz de NATO üyesiyiz.
00:18:22Acaba Rusya ki coğrafi olarak en yakın noktada olanlardan birisi biziz.
00:18:27Polonya'yı saymazsak.
00:18:29Peki Rusya bizi vurur mu ya da bize saldırır mı diye bir düşüncemiz ya da bir tedirginliğimiz var mı?
00:18:37Yok. Bunun temel sebebi ne?
00:18:39Şimdi burada işte o bahsettiğimiz aktif bir şekilde sahada olmak.
00:18:43Şimdi aktif şekilde sahada olmak illa cepheye gidip savaşmak değil.
00:18:47Bugün Avrupa'nın enerji problemini çözerken biz aynı zamanda Rusya'nın da enerji ihracına kapı açmamız dolayısıyla
00:18:56Rus ekonomisine verilmek istenen zararların belirli bir kısmını da Rusya bertaraf etmiş oluyor.
00:19:02İzleyicilerimiz için süreci çok kısa. Nasıl olduğunu anlatırsanız sevinirim.
00:19:06Şimdi özellikle ilk Rusya-Ukrayna savaşının başlamasıyla beraber Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği tarafı
00:19:13para hareketlerinden ithalat, ihracat, bütün mal ve insan, ticari hareketlere kadar hepsini askıya aldığını söyledi.
00:19:21Hatta Rusya'yı ekonomik anlamda Swift sisteminden yani uluslararası para transfer sisteminden çıkardılar.
00:19:28Enerji yollarından satın almayarak sıkıntıya sokma noktasına gitmeye çalıştılar. Petroldür, doğalgazdır.
00:19:36Şimdi Amerika Birleşik Devletleri bunu yaptı ve Avrupa Birliği'ni buna zorladı.
00:19:41Ancak buradaki mesele şu, Amerika Birleşik Devletleri kendi kaynaklarına sahip ve Latin Amerika ülkelerinden bunu tedarik edebiliyor.
00:19:48Ama Avrupa'nın böyle bir şansı yok.
00:19:52Biz neyi gördük? Almanya konutlardaki doğalgaz ve yakıt kullanımında kısıtlamaya gitti.
00:19:58Hatta buna ceza uygulama noktasına geldi. Fabrikalarda var diye sayıları azalmaya başladı.
00:20:04Hatta hatırlar mısınız Rusya 2 yıl önceydi sanıyorum. Bir yıl başında yiyecekler birkaç yıl sonra gaz kesilmiş,
00:20:13soğuk ve karanlık evlerde özellikle Almanya'yı hedef alıyordu.
00:20:16İşte Alman bir aile artık neredeyse evlerindeki evcil hayvanları yemek zorunda kalacak duruma geleceği
00:20:24böyle biraz da alaycı bir yılbaşı videosu hazırlamıştı.
00:20:27Şimdi dolayısıyla burada tabi bunun Rusya tarafına da etkisi vardı.
00:20:31Bir anda Rus parası değer kaybetmeye başladı. İracat rakamları düştü.
00:20:36Rusya'da işsizlik hatta ilk zamanlarında hatırlarsanız bazı bu işsizlik ve sosyal sıkıntılar sebebiyle
00:20:44küresel firmalar çekildi, bankalar çekildi, sivil sisteminin dışında kalındı.
00:20:49Yurt dışında iş yapan Rus iş adamları zorda kalmaya başladı.
00:20:53Ve içerde bir sosyal sıkıntılar da hatta işte Moskova'da Kremlin'in işte şey yapıldığı,
00:21:01protesto edildiği gösteriler olmaya başlamıştı.
00:21:04Türkiye burada tahıl koridoruyla Ukrayna'nın yani ekonomik anlamda neredeyse bitme noktasına gelen
00:21:11Ukrayna'nın ayakta kalmasını aynı zamanda da Avrupa ülkelerinin bu süreçte yiyeceklerini sağlamasını ve Afrika'nın.
00:21:20Şimdi diğer taraftan Rusya üzerinden enerji koridoruna atarak bir Rusya'yı ekonomik anlamda rahatlattı.
00:21:26İkinci Avrupa'yı da enerji tedariği anlamında rahatlattı.
00:21:30Dolayısıyla bugün geldiğimiz noktada ne NATO ülkeleri açısından Rusya bu kadar şeye rağmen.
00:21:36Çin ve Rusya biriksin en önemli iki aktörü.
00:21:39Türkiye'yi neden davet ettiler?
00:21:41Türkiye ile neden yakın ilişkiler içerisinde yürüyorlar?
00:21:44Yani Ukrayna'ya silah satan bir ülkeden bahsediyoruz.
00:21:47Ama kendileri önemli bir toplantıya Türkiye'yi davet ediyorlar.
00:21:51Sayın Putin ve Sayın Erdoğan sürekli bu konuda görüşüyorlar.
00:21:55Başta biliyorsunuz Rutte'den önce Putin ile görüşüyorlar.
00:21:58Tabii bunun öncesinde Putin.
00:21:59Burada sadece bunun bir nezaket ziyareti olmadığını söyleyebiliriz.
00:22:03Bir ara buluculuk meselesi olduğunu da söyleyebiliriz.
00:22:06Trump evet tam olarak oturmadı ama büyük ihtimalle NATO üzerinden ya da Türkiye gibi ara bulucular üzerinden muhakkak Putin ile görüşüyordur.
00:22:14Belki de Putin'in bu kadar daha sakin davranması, doktrin yayınlaması ama doğrudan saldırıya çok fazla geçmemesinin sebeplerinden birisi de bu olabilir.
00:22:24Yani bu Trump'ın koltuğa oturma sürecini düşünebilir.
00:22:28Şimdi son olarak şunu eklemek istiyorum ben sözü çok da uzatmadan.
00:22:32S-400 meselesinde Türkiye S-400'leri alacağı zaman Amerika'da, Avrupa'da, NATO'da kıyamet koptu.
00:22:39Ama çok uzun süredir NATO üyesi olan ve Avrupa Birliği üyesi olan Yunanistan'da S-300'ler vardı.
00:22:45Hatta S-400'leri neden Yunanistan bu kadar önemsenmeli?
00:22:49Çünkü hem sınır hem yani Türkiye Akdeniz, Karadeniz aynı zamanda o jeopolitik konumu gereği Balkanlar, Orta Doğu tam anlamıyla Doğu Avrupa, Batı Avrupa arasındaki jeostratejik bir noktada.
00:23:04Dolayısıyla Türkiye'nin yani biraz geriye dönelim böyle filmi geriye saralım ve 1960'lara 50'lere gidelim.
00:23:12Türkiye'nin NATO üyesi değil de Sovyetler Paktına girmiş olsaydı, Varşova Paktına girmiş olsaydı ne olurdu?
00:23:21Dünya siyaseti nasıl olurdu? Avrupa ne kadar kendisini güvende hissederdi?
00:23:25S-Varşova Paktı'nın bütün üyeleri bugün Avrupa Birliği'ndi değil mi?
00:23:29B-Ben tam oraya gelecektim. Unutuluyor dün, unutuluyor. Ne oldu Polonya?
00:23:33S-Varşova Paktı diye bir paktı yok. Rusya'nın dışındakilerin hepsi orada şu anda.
00:23:38Bir tek işte Belarus ve biraz daha Kafkasya bölgesindeki ülkeler biraz daha Rusya'nın kontrolü altında kaldılar.
00:23:46B-Kafkasya bölgesindeki ülkeler baskıyla Rusya'nın kontrolü altında mı?
00:23:50S-Tabii tabii yani o evet.
00:23:51B-Burada söylemek lazım. Belki de Azerbaycan'ı bile bunun içine katabilir miyiz hocam?
00:23:55S-Kesinlikle katabiliriz. Çünkü Azerbaycan baktığımızda Türkiye'yle de aslında doğrudan ilişkileri çok kuvvetli olan
00:24:02ve işte manevi anlamda da yani işte biz ne diyoruz tek millet iki devlet diyoruz.
00:24:07Aynı şey bunun Azerbaycan'da da karşılığı var.
00:24:10Yani tek bir millet olarak hareket ediyoruz ama yeri geldiğinde neyi görüyoruz biz?
00:24:14İşte Azerbaycan Rusya'nın o tabii Sovyet sisteminin getirmiş olduğu bir düzen var.
00:24:20Yani onların ekonomik sosyal ilişkiler içerideki durumlar bir de orada da mesela biraz önce hocamın söylediği şey
00:24:27Rusya bu nüfus meselesini mevcut Sovyetler ülkelerinde de yaptı.
00:24:31Yani bugün Azerbaycan'ın içerisinde ciddi bir Rus nüfusu var. Diğer etnik unsurlar var.
00:24:36Rusya'nın neredeyse ana dil noktasına gelmesi.
00:24:40Tüm bunlara baktığımızda evet yani bir noktada Rusya'nın çok baskın.
00:24:44Özellikle şimdi coğrafi olarak düşündüğümüzde işte Polonya, Litvanya, Letonya, Estonya gibi ülkeler
00:24:50Rusya'nın biraz daha batı tarafında kalan ve Avrupa'yla daha yakın Polonya'da benzer şekilde doğrudan ilişkiye girebilecek.
00:24:58Ama arada Rusya olup Rusya'nın arkasında kalan bu bahsettiğimiz ülkelerin şansı biraz daha az oluyor.
00:25:04Çünkü doğrudan bir iletişime giremiyor.
00:25:06Hocam burada öncelikle şunu soracağım İsmail Özel'e.
00:25:10Katılıyor musunuz Sayın Demirkol'a?
00:25:13Çünkü Sayın Demirkol dedi ki bu noktada Türkiye'nin bir ara bulucu rolü için hazırlandığı
00:25:18belki de bunun için görüşmeleri başlattığını da işaret etti mi?
00:25:22Zaten burada az önce benim ifade ettiğim şey orada örtüşüyoruz yani.
00:25:26O anlamda itirazım olsaydı belki ilmi perspektifte onu da ifade ederdim ama örtüşüyoruz o açıdan.
00:25:33Dolayısıyla da ben burada özellikle az önce söyledim ya bir aktif rol üstlenme,
00:25:38aktif bir ara buluculuk, pasif bir ara buluculuk değil.
00:25:41Biz 2. Dünya Savaşı'nda...
00:25:43O kadar çok soracağım soru var ki.
00:25:45Siz anlatmışken şunu sormuş olayım.
00:25:47Peki Türkiye'nin kazancı ne olacak?
00:25:49Şimdi burada şöyle söyleyeyim.
00:25:50Eğer Türkiye bu süreci...
00:25:51Tabii biz 2. Dünya Savaşı'nda pasif ara bulucu pozisyonunu bile üstlenemedik.
00:25:55Anlatabiliyor muyum?
00:25:56Orada çok başka koşullar oldu.
00:25:58Kendimizi koruduk biraz daha.
00:26:00Ama bu bize çok da pahalıya patlayan tarafları da oldu.
00:26:03Kıtlıklar, şunlar bunlar.
00:26:05Pasif tarafsızlığın faturasını çok ağır da ödedik yani.
00:26:09Çok da pasif tarafsızlığın demek doğru muydu?
00:26:12Evet tabii ki kesin öyle.
00:26:13Çünkü orada siz bir şekilde...
00:26:17Sürekli bana gelmesinler diye oraya bir bahane, buraya bir bahane.
00:26:20Bir ara buluculuğunuz yok.
00:26:22Yani aktif bir şekilde orada bir gücünüz yok zaten.
00:26:25O süreçte sizin Türkiye'nin böyle bir gücü yok.
00:26:28Anlatabiliyor muyum?
00:26:29Yani 1. Dünya Savaşı koşullarından çıkmış,
00:26:32Cumhuriyet'in daha çok böyle bebekli emekleme yılları vs. vs.
00:26:37Anlatabiliyor muyum?
00:26:38O koşullarda ancak bize...
00:26:41Çok tehlikeli bir tek grup var.
00:26:43İtler, Bulgaristan, Yunanistan'a kadar geliyor.
00:26:46Yukarıdan Sovyetler inanılmaz saldırgan bir tutumu var.
00:26:49Boğazlar meselesini tekrar gündeme getiriyorlar.
00:26:52Hatta biliyorsunuz yani orada...
00:26:53Boğaz'dan yeni çıkmış.
00:26:54Orada biliyorsunuz yani Hitler'e bile hani ya biz aslında bizi siz bu taraflara katmayın.
00:26:57Biz başka bir şeyiz diye böyle...
00:26:59Hani o Hitler'in hedef kitlesi olmamak için bile bir çabamız var yani.
00:27:03O dönemin İngiliz Başbakanı da dahil olmak üzere Türkiye'ye geliyor.
00:27:08Türkiye'yi gene bir şekilde olayın içerisinde şey yapmak için.
00:27:11Biz de krom satıyoruz Almanya'ya.
00:27:13Diğer taraftan ama İngiltere'yle ilişkilerimiz devam ediyor.
00:27:16Daha bebekli cumhuriyetten bahsediyoruz.
00:27:19Yani hani ben orada bir tek şey...
00:27:21Çok pasif olduğumuz konusunda...
00:27:23Geminin batması meselesi var değil mi?
00:27:25Orada mesela işte İngilizler...
00:27:27Arabalıkçılık derken...
00:27:28Almıyoruz topraklarımızı.
00:27:29Hitler'in şimşekleri üstümüze çekmemek için onları biz kendi şeylerimizi almıyoruz değil mi?
00:27:35Denizde kalıyorlar ve sonradan da batırılıyor gemi vs. böyle şeyler.
00:27:39Yani dolayısıyla burada temel mesele şu aslında...
00:27:43Biz o dönemde üzerimize şimşek çekmemek için, tehdit almamak için izlediğimiz politika var.
00:27:48Ama bugün Türkiye gücüyle birlikte güçlendi.
00:27:54Artık elinde argümanları var.
00:27:56Yani mesela hatırlayın o zaman biz sırf o 2. Dünya Savaşı'nın koşullarından sonra ortaya çıkan tabloda biz...
00:28:03Koşulsuz bir şekilde boynumuzu bükerek Marşal yardımlarını almış bir ülke olarak bir cephe ülkesi konumunda...
00:28:09Sırf komünizmin Avrupa'ya yayılmasın diye bizi burada cephe ülke yaptılar.
00:28:13Bizim içimize gladiyolar girdi.
00:28:17Bizim içerimize o zaman ilk defa Amerika'nın nüfuzu ordumuzun içerisine kadar sirayet etti.
00:28:22Ve ondan sonra bu FETÖ'ler, METÖ'ler işte bunlar...
00:28:24Bak bu çok başka bir konu.
00:28:25Anlatabiliyor muyum?
00:28:26Dolayısıyla o günkü koşullarla...
00:28:29O gladiyolar falan yani onlar girdi o zaman oraya.
00:28:32Cümleyi alalım bu 2. Dünya Savaşı'nın sürecine.
00:28:342. Dünya Savaşı sürecinde de sonrasında NATO'ya üyelik sürecimizde de...
00:28:40Hani ben orada bir tek şunun altını çizeyim hocamın söylediklerine.
00:28:44Hani çok da haksızlık etmeyelim.
00:28:46Yani pasiftik ya da bir şey yapamadık gibi düşünmeyelim.
00:28:49Ve o gün için NATO üyeliği...
00:28:51Bu arada devam edin hocam ama izleyicilerimizde de söyleyeyim.
00:28:55Gece programları yaparken ben...
00:28:57İnstagram üzerinden mesaj atabilirsiniz benim hesabım üzerinden.
00:29:01Ben hem sizin yorumlarınızı hem sizin sorularınızı hocalarımıza da iletiyor olacağım.
00:29:06Özellikle bu konu çünkü karşılıklı tarafları...
00:29:09NATO üyeliği de Adnan Menderes'in...
00:29:11Buyurun hocam devam.
00:29:12Şimdi şöyle bakalım.
00:29:13O dönem için özellikle Rusya'nın yani Stalin yönetiminin...
00:29:17Boğazlar meselesine ve Türkiye'ye karşı çok agresif bir tutumu var.
00:29:22Türkiye, Balkan savaşlarından, Osmanlı Devleti'nin son dönemindeki acılardan, kurtuluş savaşından çıkmış.
00:29:29Ve zaten aslında yeni yeni kendini toparlamaya çalışan bir ülke.
00:29:34Ve baktığımız zaman bu süreçte bir şekilde kendisine göre bir denge politikası uygulayıp...
00:29:40Ekonomisini ayakta tutup diğer taraftan da savaşa doğrudan girmeme yönünde hareket ediyor.
00:29:45Bunda da başarılı oluyor Türkiye.
00:29:47Sonrasında NATO üyeliği Türkiye açısından da avantaj sağladığı için Türkiye'ye NATO üyesi oluyor.
00:29:53Yani pasif bir tutumla bu olmalı.
00:29:55Ben bunu çok kabul etmek istemiyorum.
00:29:57Bir de şunu eklemek istiyorum ben.
00:29:59Şimdi NATO üyeliğinden sonra NATO ya da Amerika Birleşik Devletleri ya da Avrupa Birliği Türkiye'ye iki yüzlü tutum sergiledi mi?
00:30:09Haksızlık yaptı mı?
00:30:11Türkiye tam hakkının karşılığını alabildi mi?
00:30:13Alamadı.
00:30:14Buna kesinlikle katılıyorum.
00:30:16Ama NATO'ya girmek Türkiye açısından aman bizi alın değil.
00:30:21Onlar bizi çağırdılar ve biz de bu politika günün şartlarında bizim işimize geldiği için kabul ediyoruz.
00:30:28Bugün bakarsak F-35'leri bize vermediler.
00:30:31İkinci Dünya Savaşı sürecini kapatmış olalım.
00:30:33Kapatalım, bugüne gelelim.
00:30:36Sizin Dünya Savaşı'ndaki yorumunla NATO'ya girme yorumun aynı değil.
00:30:40İkisindeki aynı.
00:30:42Melting pot yapmıyorsunuz değil mi yani?
00:30:45Arkadaşımı oluşturmak anlamında değil.
00:30:47Sadece ikimiz saray saray.
00:30:49O dönemle ilgili pasif olduğunu düşünmedim.
00:30:51Sadece ben belirtmek istedim.
00:30:53Ayrılabiliriz ama ben öyle düşünüyorum.
00:30:55Baktığımız zaman sonrasında bugün için Türkiye'ye F-35'ler verilmedi.
00:31:00Patriot'lar verilmedi.
00:31:02Terörle mücadele konusunda Türkiye'nin NATO üyesi ülkeler tarafından yalnız bırakıldı.
00:31:07Yunanistan'daki kampları biliyoruz.
00:31:09ABD'nin, Fransa'nın ya da Almanya'nın ekonomik ya da askeri anlamda PKK terör örgütü başta olmak üzere devamında FETÖ ya da PKK'nın başka isimlerle örgütlenmiş yapıları üzerinden Avrupa'da da ciddi faaliyetler yürüttüğünü biliyoruz.
00:31:26Para kaynakları elde ettiğini biliyoruz.
00:31:28Bu anlamda bir ortaklık olmasına rağmen ve doğrudan bir terör tehdidi olmasına rağmen Türkiye'ye karşı yapılan bir haksızlık var.
00:31:36Ama Türkiye bugün NATO'dan çıkmadı.
00:31:38İstediği zaman çıkabilir.
00:31:40Çıkmasına da gerek yok ki.
00:31:42Çıkabilir.
00:31:44Şunu söylemek istiyorum.
00:31:46Türkiye kendi çıkarları doğrultusunda hareket ediyor.
00:31:48Bugün haksızlığa uğrasa da NATO'da kalması NATO'ya mecbur olduğu için değil.
00:31:53Türkiye'nin bugünkü çıkarlarına uyduğu için.
00:31:56NATO tarafından bakarsak Türkiye bugün Trump özellikle ne diyordu?
00:32:00%2'yi ödeyin diyordu Avrupa devletlerine.
00:32:02Nedir bu %2 meselesi?
00:32:04Yani NATO askeri bir güvenlik şemsiyesi sağlıyor.
00:32:07Buna karşılık gayri safi yurt içi hastalığınızın %2'sini askeri harcamalara ayırın diye bir anlaşma var.
00:32:13Ama Avrupalı devletler bunu yapmıyor çeşitli bahanelerle.
00:32:17Ve Trump şunu söylüyor.
00:32:19Diyor ki biz milyarlarca dolar parayı NATO'ya harcıyoruz.
00:32:23Avrupa'nın güvenliğini sağlıyoruz.
00:32:25Ama onlar hem asker vermedikleri silah teknolojisi olmadıkları gibi maddi anlamda da bunu sağlamıyorlar.
00:32:32Şimdi burada Türkiye'ye bakarsak Türkiye NATO'nun komut akademesinde var.
00:32:37Askeri olarak sahada var.
00:32:39En güçlü ikinci ülkesi çok büyük bir kara ordusuna sahip.
00:32:43Bunun haricinde NATO'nun Balkanlardan tutun Orta Doğu'ya Afrika'ya kadar dünyanın birçok yerine NATO askeri gittiğinde bunların içerisinde Türk bayraklı askerler varsa
00:32:54NATO askerine karşı tutum çok farklı oluyor.
00:32:57Yani Türkiye'nin o gönül coğrafyası, tarihi, geçmişteki ilişkileri tüm bunlara baktığımızda yani bir Amerikan askerini görmekle bölgede
00:33:06Türk askerini görmek arasında çok büyük bir farklılık var.
00:33:11Amerikan askerini ve NATO askerini de rahatlatan bir şey bu.
00:33:14Çünkü güvende hissediyorlar.
00:33:16Ve Türkiye son olarak şunu söyleyeceğim.
00:33:18Para meselesine baktığımızda 2023 yılında 1 milyar dolara yakın yani yaklaşık %2'ye yakın bütçeyi istikrarlı bir şekilde ödeyen ülkelerden de bir tanesi.
00:33:27Yani aslında Türkiye NATO'ya karşı bütün yükümlülüklerini de doğru şekilde yerine getiren bir ülke aslında.
00:33:33Tabii ikinci dünya savaşı sürecini konuşunca izleyicilerimiz de mesaj atıyor.
00:33:39Göktuğ Bey mesaj atmış.
00:33:41Onu ez cümle şu cümlesiyle söyleyeyim.
00:33:441912'de uşağı anlaşmasıyla 12 adaları kaybettiğimiz İtalya'dan Paris konferansıyla bir şekilde iyi bir diplomasi örneğiyle geri alamaz mıydık bu adayı diyor.
00:33:55Bunu da sormak istemiş.
00:33:56İkinci dünya savaşı dendiğinde hepimizin aklına o 12 ada geliyor.
00:34:00Gözümüzle gördüğümüz Ege kıyılarından ama işte bize ait olmayan adalar.
00:34:06İkinci dünya savaşına gidince o sürece bunlar geliyor hepimizin aklına.
00:34:10Göktuğ Bey'e de teşekkür ediyorum.
00:34:12Alınır mıydı alınmaz mıydı birer cümle alacağım.
00:34:15Keşke alınsaydı yani ben öyle söyleyeyim.
00:34:17Hepimizin tabii ki arzusu o yönde ama o günkü koşullarda işte siyasi iradenin veya o günkü dedim ya.
00:34:25Bazen şurada şöyle bir şey vardır.
00:34:27Bir cümle ama işte bir cümle ile izah edilecek bir konu olmayınca mecburen açıyor konuyu.
00:34:31Yani o zaman evet hayır gibi olduğunda da pek şey yapamıyoruz ya izah edemiyor ama o günkü koşullarda öyle oldu.
00:34:40Devletin gücü imkanları o kadardı diyeyim yani.
00:34:42Süreç öyleydi ama tabii izleyicilerimiz de aynı şeyi söylüyor.
00:34:45Göktuğ Bey de muhtemelen o yüzden bu soruyu sormuş.
00:34:48Keşke geri alınsaydı içimizden geçen bu.
00:34:51Şimdi izleyicilerimizden soru var.
00:34:53Tabii AB'de Cihangir Bey yazmış.
00:34:56AB'de NATO büyük bir savaşa kalkarsa Filistin'in durumu ne olacak diyor.
00:35:00O savaş zaten 3. Dünya Savaşı oluyor.
00:35:03Birçok şey değişecek.
00:35:04Berat Bey de mesaj atmış.
00:35:06Nükleer düğmeye basılırsa ne olacak?
00:35:09Bütün soruları soracağım.
00:35:10Mesajlarınızı görüyorum.
00:35:11Konuklarınızı değerlendireceğiz.
00:35:13Bu soruların cevaplarını da alacağım ama şimdi kısacık bir reklama gidiyoruz.
00:35:17Reklamın ardından tekrar devam edeceğiz.
00:35:23Değerli CNN Türkiye izleyicileri tekrar yayınımıza hoş geldiniz.
00:35:36Hocalarımızla konuşmaya tartışmaya devam ediyoruz.
00:35:39Özellikle Rutte'nin yani NATO Genel Sekreterinin Türkiye'yi ziyareti önemliydi.
00:35:44Ne olacak?
00:35:45NATO ile Türkiye arasında nasıl bir ilişki süreci ilerleyecek?
00:35:49Özellikle Ukrayna Rusya gerilimi yaşanırken.
00:35:51Ya da Ukrayna Rusya mı demeliyiz?
00:35:53Rusya, Ukrayna üzerinden ABD ve Avrupa gerilimi demek belki de daha doğru olacaktır derken
00:36:01hocalarımız zaten kafa sallayarak bu cümleme eşlik ettiler.
00:36:05Nasıl ki gazetedeki katliamda İsrail demeyip arkasında Amerika var diyorsak
00:36:10burada da emin ol hiç değişen bir şey yok.
00:36:13Ama işin garip tarafı kendilerine o kadar kullanışlı bir aparat bulmuşlar ki
00:36:18bu Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenski o kadar kullanışlı bir aparat ki o kadar yani.
00:36:25Mesela daha orada Biden zihinsel olarak aktivitesini tam yerine getiremeyen adam imzayı atar atmaz.
00:36:33Trump da buna uyarı yaptığı halde ortada kalma ihtimali çok yüksekken anında o füzeyi attı yahu.
00:36:45Kemal Bey daha merhaba derken hemen cümlesine girdi.
00:36:48Soru sormama gerek kalmıyor ama soracağım sorularımız var haklısınız çok bağışlık var.
00:36:53Süremiz kısa biz de değerlendirmeye çalışıyoruz.
00:36:56İzleyicilerimizin mesajları demiştim ya hızla göz gezdirerek kısaları sorayım.
00:37:00Mehmet Barış Bey mesaj atmış Eurofighter'ı soruyor o konu ne olacak önemli.
00:37:05Aslında NATO dediğimiz zaman hem F-16'lar hem Eurofighter'ın hepsi işin içine geliyor.
00:37:11Hemen peşinde Umut Bey de savaşa girmesi herhangi bir NATO ülkesi bu süreçte savaşa girerse
00:37:183. Dünya Savaşı başlayabilir mi Türkiye'nin durumu ne olur diye Umutcan Bey sormuş.
00:37:23Çok kısa kısa cümlelerle özetleyeceğim.
00:37:26Muhammed Bey demiş ki 2025 yılı barış yılı olabilir mi?
00:37:30Tabi bu resimde Aralık ayına birkaç gün kalmışken çok zor gibi ben bile cevap verebilirim kısa bir analizle.
00:37:38Umut ederiz keşke olsa.
00:37:41Ama şunu söyleyeyim mesela.
00:37:44Pax Romana diye bir şey vardı değil mi?
00:37:48Pax Romana olduğu dönemde bile savaşlar sıfırlanmamıştı.
00:37:53Savaşların tozu düşer sadece değil mi?
00:37:56Muhakkak bir yerlerde bir savaş vardır.
00:37:58Savaşların azalması barış sayılır demek ki bir yerde.
00:38:01Barış sürecinde bile bitmeyen savaşlar var.
00:38:05Daha dünyanın doğusunda Asya kıtasına baktığımızda hala devam eden imza atılmamış savaşlar var.
00:38:11Arzu edilmez hiç kimse istemez ama savaşlar var.
00:38:14Bütün mesajları okumak, sormak istiyorum hocalarıma ama
00:38:17Kenan Bey de demiş ki NATO Rusya savaşı çıkarsa Türkiye taraf olmak zorunda kalır mı demiş.
00:38:24Tabii NATO'nun baktığımız zaman herhangi bir ülkeye saldırı olursa ona yardımcı olmak zorunda diye.
00:38:30Uluslararası anlaşmaya göre evet.
00:38:32Ama bu ortamda açıkçası iki tarafta Türkiye'nin savaşa girmesinden ziyade ara bulucu olmasını isteyecektir.
00:38:39Aynen bu Tahal Koridoru meselesinde olduğu gibi mutlaka Türkiye orada yine başka bir...
00:38:44En azından bence bir yandan Avrupa da bunu gördü.
00:38:47Yani Avrupa da bence bu kanalın köprünün tamamen tıkanmasını istemeyecektir.
00:38:52Çünkü Avrupa'nın şu anda kendi handikapları var.
00:38:55Öbür taraftan bakın tabii ki yani siz zayıf da olsa birisini köşeye sıkıştırdığınızda
00:39:02yani eğer gücü bir takım şeylerle yani konvansiyonel zeminde bir takım şeyleri yürütmeye yetecek gücü yoksa
00:39:08dişini gösteriyor en şiddetli şekilde dişini gösteriyor ama elindeki en son limitle tehditini yapıyor değil mi?
00:39:15Aslında bu bir taraftan baktığınız zaman Rusya'nın aslında ne kadar da çaresiz bir tarafta durduğunu da gösteriyor.
00:39:22Yani elindeki son...
00:39:24Rusya çaresiz bir tarafta diyoruz ama Rusya'nın parası değerlendi.
00:39:28Bak orayı kastetmiyorum. Bak onu kastetmiyorum.
00:39:31Şuradan bir yorum yapacağım.
00:39:33Ülkelerde söylemler var. Ben izleyicilerden gelen soruları da yorumluyorum.
00:39:37Çok mesaj geldi teşekkür ederim.
00:39:39Ben nereden baktığımı söyleyeyim.
00:39:41Özetleyerek o soruları yönlendirmiş olayım.
00:39:44Burada gelen mesajlardan bazıları şimdi buraya Kenan Bey de yazmış, Nihat Bey de yazmış.
00:39:50Üçüncü Dünya Savaşı kaçınılmaz diyor.
00:39:52Aslında izleyicilerimiz attıkları Instagram'dan benim hesabımı attıkları mesajlarda bunu söylüyorlar.
00:39:59İsimleri de okumuyorum herkesin ismiyle söylüyorum gelen soruları.
00:40:03Burada şu da var.
00:40:04Bir Türkiye'ye herhangi bir ülkenin savaşması genel başlıkta sorayım onu değerlendirelim.
00:40:09Herhangi bir ülkenin saldırmaya gücü yeter mi ya da bu riski alırlar mı diyorlar Türkiye'ye karşı gelen genel soru bu.
00:40:17İkincisi Üçüncü Dünya Savaşı çıkar mı? Türkiye bunun neresinde kalacak?
00:40:21Muhtemelen bu soruyu da İkinci Dünya Savaşı'nda biraz tarafsız kalmaya çalışarak savaşın dışına sıyrılan bir ülkeyi, Türkiye'yi görüyoruz.
00:40:31Yine öyle bir süreç mi olacak? Birkaç izleyicilerimiz de şimdi tek tek okumayayım.
00:40:35Genelde yorumluyorum. Reklamda da baktım.
00:40:37Yeni gelen mesajlar da var.
00:40:39Üçüncü Dünya Savaşı çıkacak mı? Çıkıyor mu? Yolda mı? Bunu da söylüyorlar.
00:40:45Burada Reyhan Hanım galiba.
00:40:50Reyhan Hanım da şunu söylemiş.
00:40:52Çin nerede? Rusya nerede?
00:40:54Burada baktığımız zaman askeri stratejik bir değişiklik olur mu?
00:40:58Rusya Çin arasına ya da Türkiye, İran, Kuzey Kore içerisinde bu soruyu anlamakta zorlanırım.
00:41:05Türkiye'de bu pakta muhtemelen.
00:41:07Biriks falan gibi bir şey de yok.
00:41:10En son artık Çin, Kuzey Kore, Rusya, İran bir araya geldi gibi.
00:41:16Şöyle bir toparlayabilirim ben onu isterseniz Samet Bey.
00:41:19Buyurun hocam lütfen.
00:41:20Şimdi bir tarafta bugüne kadar NATO vardı ve uzun bir süre yani Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra ne dedik?
00:41:26Eski demirperde ülkelerinin belirli bir kısmının Avrupa Birliği üyesi olduğunu, Rusya'nın güçten düştüğünü, bölge politikasından uzaklaştığı söyleniliyordu.
00:41:35Son dönemde biz neyi görmeye başladık?
00:41:38Bugün baktığımızda İran Rusya'ya İHA-SİHA veriyor.
00:41:42Kuzey Kore yine füzeler veriyor.
00:41:44Aynı zamanda asker gönderdi. 10 binin üzerinde askeri Ukrayna'da savaşıyor.
00:41:49Bugün itibariyle haberler geldi.
00:41:51Rusların Rusya adına sahada olacağı ve savaşacağı yani Yemen'den...
00:41:57Artık İran dahil olmuş.
00:41:58Evet yani Şii, Milis gruplar da geliyor.
00:42:00Şimdi biz burada neyi görmüş olduk?
00:42:02Neden bu ülkeler önemli?
00:42:03Kuzey Kore dış dünyaya kapalı.
00:42:05Ve Amerika'nın ya da Batı ülkelerinin büyük oranda alaycı tavırlarla yaklaştığı bitik bir ülke gibi gözüküyordu.
00:42:12Ama bir bakıyoruz ki güçlü füzeler üretebilmiş.
00:42:15İran uzun yıllardır ambargo altında ama bakıyorsunuz İHA-SİHA üretebilmiş.
00:42:20Rusya bugün bu ülkeleri bir şekilde Şii, Milis güçler, Kuzey Kore, Çin'le zaten çok yakın ilişkileri olduğunu biliyoruz.
00:42:27Rusya'nın hem bu savaş sürecinde hem Brits üzerinden Rusya ve Çin zaten işte o Şangay Beşlisi döneminden itibaren baktığımızda zaten iyi ilişkiler geliştirmiş durumda.
00:42:40Evet Çin bugün çok sert söylemlerde bulunmuyor.
00:42:43Açık bir taraf gibi hareket etmiyor.
00:42:46Ancak Çin özellikle işte Tayvan bölgesinde tarafını belirliyor.
00:42:51Amerika ile karşı karşıya geliyor ve şunun hepimiz biliyoruz ki Rusya'nın ekonomik anlamda desteklenmesi hususunda da Çin önemli bir aktör.
00:42:59Çünkü ciddi bir enerji kaynağı da Rusya Çin'e satıyor.
00:43:03Şimdi tüm bunlara baktığımız zaman aslında Rusya bir nevi kendi içerisinde bir neredeyse NATO birliği yani bir askeri birlik kurmuş durumda.
00:43:12Yani Brits bir ekonomik birlikken biraz daha sanki askeri kanadı da yavaş yavaş şekillenmeye başlıyor.
00:43:18Şimdi 2. Dünya Savaşı'nda Türkiye açısından iki taraflı tehdit vardı.
00:43:23Bir sınırlarına batıdan gelmiş olan bir Hitler vardı ki ne yapacağı hiç belli olmayan oldukça saldırgan bir liderden bahsediyoruz.
00:43:32Yukarısında ise Karadeniz'in üstünde ise Stalin gibi yine ne yapacağı belli olmayan
00:43:38ve boğazları doğrudan işgal etmeyi defalarca dile getirmiş olan,
00:43:44Türkiye'nin Doğu Anadolu bölgesini işgal etmeyi defalarca dile getirmiş olan ve bunun için hazırlıklar yapan saldırgan bir liderden bahsediyoruz.
00:43:53Şimdi tüm bu dönemde yapacağınız denge politikası kendinizi korumak adına alıyor.
00:43:58Ama bugün baktığımızda yani biraz önce söylediğim husus Türkiye bugün Putin NATO'ya yönelik bir açık tehditte bulundu.
00:44:09Avrupa bu tehdidi üzerine aldı ve hareketlenmeye başladı.
00:44:13Peki Türkiye bu anlamda siyasi olarak askeri olarak ya da halk nezdinde bizlerin nezdinde acaba Rusya bize de saldırabilir mi sorusu var mı aklımızda?
00:44:23Yok ya da bugün Amerika Birleşik Devletleri ya acaba bize bir şekilde NATO ya da Amerika ters bir hareket yapar mı?
00:44:31Yok çünkü şu anda Türkiye bu bahsettiğimiz yani düşmanlar birbirlerini düşman gören ve hiçbir bağı olmayan ülkeler arasında tüm taraflarla görüşebilen
00:44:42ve stratejik anlamda da tam bunların ortasında bulunan bir ülke konumunda.
00:44:47Dolayısıyla bu seferki durum şu hiçbir taraf Türkiye'nin doğrudan savaşa girmesini de istemeyecek.
00:44:54Çünkü Türkiye'nin herhangi bir tarafta savaşa girmesi savaşın bütün dengesini değiştirecek ve iki tarafa da zararı olacak.
00:45:01Ve bütün iletişimi koparacak.
00:45:03Tabi ki yani tavıl koridoru açılmadığını düşünelim.
00:45:05Batı açısından ciddi bir gıda krizi, Ukrayna açısından ekonomisinin neredeyse yerle bir olması.
00:45:13Özür dilerim enerji koridorunun açılmadığını düşünelim.
00:45:16Rusya veya Çin tarafından İran için çok büyük bir problem ekonomik anlamda.
00:45:21Batının neredeyse bütün üretiminin durduğu bir senaryodan bahsediyoruz.
00:45:26Şimdi her iki tarafta ortadaki böyle bir aktörü kesinlikle kaybetmek istemeyecektir.
00:45:32Bu Türkiye açısından bir kazanç.
00:45:35Evet bazen krizler fırsatlara sebep olabilir.
00:45:38Türkiye bugüne kadar bu süreci iyi götürdü.
00:45:41Bundan sonra da iyi götüreceğini tahmin ediyorum ben öngörüyorum.
00:45:45Neden bunu söylüyorum?
00:45:47Çünkü Sayın Fidan dedi ki 3. Dünya Savaşı'na hazırız.
00:45:50Yani bu ne demek?
00:45:52Biz askeri anlamda da stratejik anlamda da mental anlamda da her ihtimale karşı senaryolarımız var.
00:45:58En kötü senaryo ne?
00:46:003. Dünya Savaşı.
00:46:01Yani biz ona da hazırız.
00:46:03Güzel bir soru gelmiş.
00:46:04Şimdi tabi bütün izleyicilerimizin soruları bakış açısı güzel ama ben de düşünmemiştim.
00:46:09Böyle gelen soru da olmadığı için.
00:46:11İsmi okumak biraz zor ama Sefa.
00:46:13Sefa Bey galiba.
00:46:15Sefa Bey şöyle demiş.
00:46:16Tabi bu süreç yaşanırken NATO Rusya'ya karşı Türkiye'ye bir üst kurmak istenirse ne olacak?
00:46:24Türkiye ne yapacak?
00:46:25Yani şöyle söyleyeyim.
00:46:26Bakın zaten burada var üstleri.
00:46:28NATO üstleri var.
00:46:29Bugün itibariyle.
00:46:30Şimdi aktifleştirme meselesi olarak.
00:46:32Türkiye burada zaten bakın kendi topraklarından başka bir tarafa bir şey gönderdiği zaman zaten otomatik olarak o savaşın içinde olmuş oluyor.
00:46:39Yani teorik olarak böyle bir şey olamaz değil mi?
00:46:42Yani ya da pratik olarak hiç olamaz.
00:46:44O yüzden Türkiye şu anda zaten bizim bugün burada belki bu rahatlığı sergiliyor olmamızın en temel sebeplerinden bir tanesi de
00:46:52iktidarın, devleti temsil edenlerin bugün ortaya koyduğu açıklamalardır değil mi?
00:46:57Aldığı pozisyondur bu.
00:46:58Yani Türkiye'nin aldığı pozisyon bizi rahat hissettiriyor.
00:47:01Şimdi bir düşünün yani Türkiye'nin başında da böyle ne bileyim uçuk kaçık ne bileyim böyle fikriyatı oturmamış,
00:47:09devlet geleneği oturmamış bir adam orada olsaydı,
00:47:11Trump gibi ya da ne bileyim Macron gibi böyle kendince bir takım hırsları olan,
00:47:17Avrupa'ya ben de bir lider olsam şöyle bir gibi bir takım açıklamalarla oradan kendine bir rol kapmaya çalışan basiretsiz bir tip olsaydı
00:47:25biz burada bugün bu kadar rahat oturuyor olabilir miydik?
00:47:29Demek ki burada yürütülme...
00:47:31Bir de Türkiye'nin hiçbir tarafı...
00:47:33Türkiye'nin bir de devleti geçmişi var.
00:47:35O var bir de Türkiye mesela son 20 yılda Türkiye hiçbir şekilde durmadı.
00:47:39Türkiye şu anda o kadar stratejik pozisyonlar elde etti ki bir sürü enerji hattı buradan geçiyor.
00:47:44Bir sürü efendim ticari yollar, havalimanlar üzerinden yapılan ticaret.
00:47:49Dolayısıyla Türkiye hatta belki bu anlamda Azerbaycan'da şu anda kendi bulunduğu bölgede biliyorsunuz
00:47:55yani en büyük onların en büyük iddiası bir hub olmak.
00:47:58Bir transit hat üzerinden bir hub olmak.
00:48:01Yani hatta kendisini bir takım böyle hatta o konuyla ilgili de çok önemli bir teori vardır.
00:48:06Böyle zayıf ülkeler, o zayıf ülkelerin bir şekilde kendilerini belli pakların içerisine veya belli bir devlet gruplarının içerisine dahil ederek
00:48:15aslında oradan da kendilerine büyük bir pay da üretebiliyorlar.
00:48:18Bugün Azerbaycan bu politikayı çok iyi götürüyor.
00:48:20Yani bugün biliyorsunuz çevre zirvesi orada yapıldı iklim zirvesi falan.
00:48:25Belli konularda tabi.
00:48:27Yani Azerbaycan aslında kendince çok güzel bir politika da üretiyor kendi bölgesinde.
00:48:31Türkiye'de ben inanıyorum ki mesela Azerbaycan'ın bu ilham kaynağı Türkiye.
00:48:37Çünkü Türkiye bugün burada şöyle önünüze Türkiye'nin enerji hatlarının haritasını şöyle bir önünüze koyun.
00:48:44Dolayısıyla Avrupa, Rusya, Türkiye'ye kolay kolay bir hamle yapar mı?
00:48:49Çünkü bu sefer kendisinin bütün enerji kaynakları, gıda kaynakları her şeyi riske giriyor.
00:48:54Geçiş mi?
00:48:55Biraz önce o yüzden Türkiye bir taraf olursa...
00:48:58Olursa onların da işine gelmeyecektir.
00:49:00Ama Türkiye bunu durup dururken bu gücü elde etmedi.
00:49:0620 yıllık bir yatırımın aklı var Türkiye'nin burada.
00:49:09Dolayısıyla sanki bugüne, sanki birileri bugün...
00:49:12Osmanlı'dan bu yana...
00:49:13Tabi o devlet haklı zaten.
00:49:152000 yıllık bir devlet hakkı var.
00:49:185000 yıllık devlet aklından da bahsedebilirsiniz.
00:49:21Ama bu bir sekteye uğramış bir fetret dönemi gibi bir dönem yaşamış Türkiye.
00:49:28Özellikle Birinci Dünya Savaşı'ndan sonraki süreçleri de hesaba kattığınızda.
00:49:32Son dönemde mesela Türkiye'nin attığı adımlar ve hamleler üzerinden baktığınızda.
00:49:37Bugün ortaya konan tablo...
00:49:38Aman hocam Atatürk döneminde fetret devri yaptınız ya.
00:49:41O kadar haksızlık etmeyelim yani.
00:49:44O başka bir başlık.
00:49:46Oraya girmeyelim hocam.
00:49:48O kadar da haksızlık etmeyelim.
00:49:49Onu oraya getirirseniz başka bir yere gider.
00:49:51Oraya girmeyin hocam.
00:49:52Yok siz söylediniz ben getirmedim.
00:49:54Siz getirdiniz hocam.
00:49:55Türkiye'nin gücü açısından değerlendirdiğiniz zaman hocam.
00:49:58Türkiye'nin devlet gücü belli.
00:50:00Ama cumhuriyet kurulduktan sonrası fetret devri derseniz o başka bir noktaya gidiyor hocam.
00:50:05Belki de ifade yanlış oldu.
00:50:07Hani ben hatırlatmış olayım.
00:50:08Söyledikleriniz o değildir belki.
00:50:09Ben bunu hocam bakın oradan bakarsanız mevzuyu küçük yere taşırsınız.
00:50:14Gerek yok.
00:50:15Siz söylüyorsunuz hocam ben söylemedim.
00:50:16Siz ama o konuyu oraya getirirseniz o öyle olmaz.
00:50:19Ben başka bir açıdan söylüyorum.
00:50:21Devlet gücü.
00:50:22İmkanlar açısından söylüyorum hocam.
00:50:23Ama fetret devri başka bir ifade hocam.
00:50:26Yani başsız kalınmış, yönetilememiş.
00:50:29Fetret devrinin başka bir anlamı olduğunu biliyoruz.
00:50:32Biz şimdi fetrete hangi fetret olarak algıladığınıza bağlı.
00:50:37Fetret kesinti demek.
00:50:38Neyin kesintisi?
00:50:39Hocam Türk devletinde kesinti yok.
00:50:44Devlette kesinti elbette yok.
00:50:46Burada devlet felsefesini tartışacak değiliz.
00:50:48Değil mi hocam?
00:50:49Atatürk ile ilgili bir derdi olan bir insan da değilim.
00:50:51Niye böyle bir soruyu soruyorsunuz şu anda?
00:50:54Siz söylediniz hocam ben sormuyorum.
00:50:56Siz söylediniz.
00:50:57Oraya bir şart düştü hocamız.
00:51:00Bir hatırlatma yaptı.
00:51:01Bu noktalarda şöyle bir şey oluyor biliyor musunuz?
00:51:03Yani bu konuda birden oraya o noktayı soktuğunuz zaman bir anda konuşmayı durduruyorsunuz.
00:51:08Hocam siz söylediniz.
00:51:11Bakın fetret demek o anlamda fetretten bahsetmiyorum.
00:51:15Hangi anlamda hocam?
00:51:16Devletin gücü anlamında fetretten bahsediyorum.
00:51:18Lidersizlik olarak veya devlet adamlığı anlamında bahsetmiyorum.
00:51:21Ben burada tabii ki Atatürk'ün izlediği politikayı ben burada daha geçenlerde TRT Haber'e anlattım belgeselde.
00:51:28Başka bir kanalda evet.
00:51:30Anlatabiliyor muyum?
00:51:31Yani devletin kanalı olduğu için rahat söyledim yani.
00:51:33Lütfen yürüyün bir şekilde.
00:51:34Dolayısıyla şimdi kalkıp da burada bunu bu şekilde söylediğiniz zaman.
00:51:38Son 20 yılı tabii ki yapılanları anlatmak, iyi yapılanları söylemek hepimiz zaten bunu söylüyoruz.
00:51:45Ama bunu söylerken geçmişi de kötüleyerek yapmamak lazım.
00:51:48Ben geçmişi kötülemiyorum.
00:51:50Ama bir şeyin hakkını hocam ideolojik perspektiften ben bakmıyorum.
00:51:53İlmi perspektiften bakıyorum.
00:51:54Hepimiz öyle bakıyoruz hocam.
00:51:56İdeolojik perspektiften bakmaya gerek yok.
00:51:58Tamam öyle bakıyoruz.
00:51:59Ama hocam Türk devleti fetret devrinde derseniz başka bir anlamı olur.
00:52:03Türkiye'nin enerji hatlarına baktığınız zaman kaç yılın ürünüdür Türkiye'deki enerji hatları?
00:52:08Kaç yılın ürünüdür?
00:52:09Türkiye'nin enerji hatlarından bahsediyor.
00:52:10Hocam bu coğrafya her zaman.
00:52:13Bu coğrafya her zaman.
00:52:15Hocam bu coğrafya zaten enerji hatlarının zaten üzerindeydi.
00:52:20Ben onlardan bahsediyorum.
00:52:21Bunların dönem dönem özellikle son dönemde.
00:52:23Ne zaman üzerindeydi mesela?
00:52:24Enerji hatları Akdeniz'de her zaman vardı.
00:52:27Tamam yumurtalıkta haricinde Türkiye'de nereden doğa gazı var?
00:52:31Şunu söylüyorum bakın günün imkanları içerisinde.
00:52:34Eldeki imkanlar yöneticilerin imkanları içerisinde.
00:52:38Bugüne kadar devletimizi yönetenler.
00:52:40Tek parti iktidarı bu ülkenin şey mi dönemi miydi hocam?
00:52:44Büyük bir dönemi miydi?
00:52:45Mesela ben bilmiyor muyum?
00:52:46Ben yanlış mı biliyorum ya da tek parti döneminden hangi dönemdir?
00:52:51Konuyu başka bir yere götürdüğümde var.
00:52:53Hangi dönemdir hocam?
00:52:54Ona başka bir şeylere cevap vermek gerekir gerek yok.
00:52:56Hocam siz getirdiniz.
00:52:58Hocam sadece bir hatırlatma yaptım.
00:53:00Hocam 2. Dünya Savaşı dönemi.
00:53:03Hocam 2. Dünya Savaşı dönemi için işte pasif basiretsiz.
00:53:07Daha sonrasında Cumhuriyet kuruldu bir fetret dönemine girildi son 20 seneye kadar.
00:53:12Dediğinizde geçmişteki yani burada bütün sayın rahmetli Menderes, rahmetli Demirel.
00:53:20Hocam ben 20 yıldır ekranlardayım hocam.
00:53:2120 yıldır beni dinleyenlerin hepsi benim ne demek istediğimi anlıyor.
00:53:24Evet o daha doğru anlaşılsın diye hocamızı hatırlattım.
00:53:26Sizinle ilk defa belki konuştuğumuz için onun siz belli bir pasajını alıp İsmail Öz'ün ne düşündüğünü ve Atatürk'e dünyaya nasıl baktığını belki bilmediğiniz için oluyor olabilir.
00:53:36Hocam sizin söylemeniz buydu.
00:53:38Şöyle yapalım şahsı adına kimse söylemiyor.
00:53:40Elbette değil.
00:53:42Daha doğru yanlış anlaşılmaması için.
00:53:44Yani şimdi oraya Atatürk'ü sokmanın ne alemi var yani?
00:53:46Siz söylüyorsunuz hocam.
00:53:48Ben söylemedim.
00:53:50Siz dediniz ki Cumhuriyet kuruldu fetret devrine girildi dediniz.
00:53:53Siz bu ifadeyi kuruldunuz.
00:53:55Cumhuriyet kuruldu yayını geriye çevirebilirsiniz.
00:53:57İstediğiniz fetret devri başladı.
00:53:59Böyle bir cümle kullandım mı ben?
00:54:01Bunu tekrar konuşuruz.
00:54:03Cumhuriyet kuruldu fetret devri başladı.
00:54:051. Dünya Savaşı'ndan sonra fetret devri başladı dedim.
00:54:071. Dünya Savaşı'ndan sonra ne oldu hocam?
00:54:091. Dünya Savaşı'ndan öncesine götürürüm ben.
00:54:11Ta 3. Selim'e kadar götüreyim.
00:54:13Rahatladınız mı?
00:54:15Hocam rahatlayacak çok hepsi bizim geçmişimiz.
00:54:17Devlette bir kesinti de yok.
00:54:19Dolayısıyla devlet hakkı da devam ediyor.
00:54:21Ben hiç kimseyi dışlayarak konuşmuyorum.
00:54:23Duygusal bakmayın.
00:54:25Siz de öyle bakın hocam.
00:54:27Duygusal bakmayın.
00:54:29Son 20 yılı överken son 80 yılı da kötülemeyelim.
00:54:31Ben de çok rahatım hocam.
00:54:33Ben kötülemiyorum.
00:54:35Duygusal bakmayın diyorum sana.
00:54:37Ben asla duygusal bakmıyorum hocam.
00:54:39İsmail hocam şöyle yapalım.
00:54:41Duygusal bakmayın.
00:54:43Başka düşünüyoruz belli yani.
00:54:45Çok da saygıyla karşılarım.
00:54:47Çok da saygıyla karşılarım ama gerek yok yani.
00:54:49Bunu büyütmeyelim.
00:54:51Hocamız haklı olarak bir hatırlatma yaptı.
00:54:53Yanlış anlaşılmaması adına.
00:54:55Bunda bir şey yok.
00:54:57Üstüne tekrar tekrar düşmemize gerek yok.
00:54:59Tekrar hocamızın dediğine şöyle katılıyorum.
00:55:01Onu kastetmediğimi sadece ifade ediyorum yeter.
00:55:03Yanlış anlaşıldığı için hocamız düzeltmek, hatırlatma yapmak istedi.
00:55:07Siz de öyle söylemediyseniz o zaman aynı başlıkta devam edebiliriz.
00:55:11Ne güzel hocam açıklama yapmış oldunuz.
00:55:13Benim gibi anlayanlar varsa da düzelmiş oldu.
00:55:15Düzelmiş oldu.
00:55:17Ne mutlu ne mutlu.
00:55:19Çünkü geçmişimize baktığımızda bu sadece Türkiye için değil.
00:55:21Yunanistan'a baktığımızda geride kalan koskoca bir Yunanistan var.
00:55:27Onların da öyle.
00:55:29Türkiye için de koskoca bir Türkiye Cumhuriyeti.
00:55:31Geçmişten gelen Osmanlı ile Selçuklu'dan Osmanlı'ya devam eden Türkiye Cumhuriyeti ile belki de taçlandırılan günümüze gelen tüm yönetimlerimiz.
00:55:39Sonuçta dünün hazırlığıyla bugün ortaya çıkıyor.
00:55:43Türkiye'nin 5 bin yılı.
00:55:45Türkiye'nin 5 bin yılı.
00:55:47İzninizle hocam.
00:55:49İzninizle.
00:55:51Fetret Devleti, Lale Devleti, Yükseliş ya da Duruş.
00:55:53Bunlara baktığımız zaman bunlar uzmanların bile tarihsel olarak farklı gördükleri.
00:55:57Ben tarihçiyim aynı zamanda.
00:55:59Farklı gördükleri.
00:56:01Bir uzman x bir tarih der.
00:56:03Ömrümü verdiğim şeyler.
00:56:0551 yaşındayım ömrümü verdiğim şeyler.
00:56:07Dolayısıyla bunlar böyle 2 dakikada olmuyor.
00:56:092 dakikada kaybolmuyor yani.
00:56:11Bunların tartışmaları çok başka konular.
00:56:13O yüzden buraya girmiyorum.
00:56:15Dolayısıyla siz tamamlayın.
00:56:17Hocamız haklı olarak yanlış anlaşılmasın diye hatırlattı.
00:56:19Siz de öyle olmadığını söylediniz.
00:56:21Sonuçta biz tartışmak için buradayız.
00:56:23Ama konuşurken birbirimizi biraz daha dinlersek daha rahat daha net olacak.
00:56:272 dakikaya öyle böyleydi böyle anlaşılmış deyip geçeceğimiz cümlenin üstünde kalmış olduk.
00:56:33Bir de çok üzülüyorum.
00:56:35Süremiz kısaldı.
00:56:37Benim hassasiyetim biliyor musun?
00:56:39Atatürk'ü koyup durduruyorlar ya.
00:56:41Böyle bir şey olmasın yeter.
00:56:43Böyle bir şey olmasın yeter yani.
00:56:45Hocam son 20 yılı överken ondan önceki 80 yılı kötüleyerek övmemize gerek yok.
00:56:49Zaten anladık.
00:56:51Yiyin hakkını teslim edelim.
00:56:53Yeterim ben hocam rahat ol.
00:56:55Şöyle devam edelim.
00:56:57NATO sürecine bakalım.
00:56:59Şimdi dünü konuştuk.
00:57:01Enerji geçişleri dediniz.
00:57:03Türkiye'nin ne kadar değerli olduğu.
00:57:05Jeopolitik, jeostratejik ve tüm anlamlarda devlet geçmişi.
00:57:07Sizin de üstünde biraz önce yanlış anlaşılma olarak ikiniz de belirttiniz.
00:57:11Devlet geçmişi var bu noktada.
00:57:13Şimdi izleyicilerimizden gelen sorulara da siz anlaşmaya çalışırken diyeyim.
00:57:19İzleyicilerimizden gelen sorulara da baktığımız zaman.
00:57:21Şimdi Dilek Hanım da tam diğer izleyicilerimizle benzeri cümleler kurmuş.
00:57:27Dilek Hanım da diyor ki NATO bize dost değil.
00:57:29Hiçbir zaman da yanımızda olmadı.
00:57:31Şimdi belli paklara girilmesi gerekiyor.
00:57:33Yani hiç kimse dünya üzerinde tek değil.
00:57:35Bazen sosyal medyada izleyicilerimiz de görmüştür.
00:57:39Bir espri yapılır.
00:57:41Türkiye'yi bulunduğu yerden çıkartalım da okyanusun ortasına götürelim.
00:57:43Mutlu olalım.
00:57:45Komşusal problemimiz kalmasın.
00:57:47Biz Norveç değiliz denir ya Samet Bey.
00:57:49Evet yani bulunduğu pozisyon.
00:57:51Bu olmadığı için NATO'ya katıldı zamanında.
00:57:55Hatta bununla ilgili olarak Yunanistan'la böyle geçmişten gelen.
00:57:59Ki bana sorarsanız Yunanistan'a gittiğim zaman Yunanca konuşan İngilizce anlaştığımız Türklerden farklı değiller.
00:58:09Halklar arasında çok büyük bir problem yok aslında.
00:58:11İletişimimiz aynı.
00:58:13Kesinlikle yıllarca aynı devletler altında yönetilmiş olan milletleriz baktığımızda.
00:58:21Şimdi bu noktada Dilek Hanım'ın sorusuyla devam edelim.
00:58:24NATO hiçbir zaman yanımızda olmadı.
00:58:26Biz onların sadece işleri düştüğünde uğradıkları bir ülke olduk diyor.
00:58:30Biraz da böyle mi?
00:58:32Bugün de böyle mi?
00:58:34Ruttenin gelişi de böyle mi?
00:58:36Yarın ne olacak?
00:58:38NATO'nun neresinde duracak Türkiye?
00:58:40NATO Türkiye'nin neresinde destek olacak?
00:58:42Kısa bir süremiz kaldı.
00:58:44Yaklaşık bir 5 dakikamız kaldı.
00:58:46İkinizden de yorum almak isterim.
00:58:48Hocam ben mi başlayayım?
00:58:50Tamam.
00:58:52Şöyle söyleyeyim.
00:58:55Biraz önce ben de dile getirdim.
00:58:57Biz tabii ki kendi çıkarlarımız doğrultusunda uluslararası kuruluşlara gireriz, çıkarız.
00:59:03Bu bizim vereceğimiz bir karar ama biz haksızlığa uğradığımız taraflar var.
00:59:08Ben kesinlikle hanımefendiye katılıyorum.
00:59:10Çok yakın tarihte de haksızlığa uğradık.
00:59:13Ama bizim şöyle düşünmemiz lazım.
00:59:15Ben ilk fakülteye başladığımda ilk dersimiz uluslararası ilişkilere giriş dersiydi.
00:59:21Hocamız ilk şunu söyledi, dedi ki uluslararası ilişkilerde çıkarlar vardır, çıkarlar konuşur.
00:59:26Dolayısıyla biz çıkarlarımız doğrultusunda işimize geldikçe bu örgütlerle hareket edeceğiz.
00:59:34İşimize geldikçe üyeliklerimiz devam edecek.
00:59:37Gelmediği noktada restimizi çekeceğiz.
00:59:39Biz de defalarca bunu yaptık.
00:59:41Kıbrıs'ta Türklere yapılan haksızlığa karşı biz gittik.
00:59:44Bize ambargo da uyguladılar.
00:59:46Bir sürü yaptırım da yaptılar.
00:59:48Orada soydaşlarımıza da Kıbrıs'a da sahip çıktık.
00:59:52Akdeniz'deki varlığımızı da devam ettirdik.
00:59:54Hatta ben küçük bir hatırlatmayı lütfen devam edeyim.
00:59:57Yakın zamanda bile oradaki barış gücünün attığı adımlara karşı oradaki Türkler de Türkiye'de destek oldu.
01:00:03Bir yol problemi vardı uzun uzun anlatmıyorum zaman kısa olduğu için.
01:00:07O yolu da hakkaniyetli olarak Türkler hakkı olarak aldılar.
01:00:11Yani netice itibariyle ben şunu söyleyeceğim.
01:00:14Tabii ki haksızlığa uğradığımız vakitler var.
01:00:16Belki bundan sonra gene bize hakkımız teslim edilmeyecek.
01:00:19Ama biz artık bu noktada biz kendi çıkarlarımız doğrultusunda hareket edeceğiz.
01:00:27Bugün Rusya'ya karşı da Amerika'ya karşı da bölge siyasetinde de Türkiye çok geçmiş köklü tarihe sahip.
01:00:34Devlet yönetme tecrübesi çok büyük olan bir millet.
01:00:38Ve bütün bu coğrafyaları vakti zamanında yönetmiş.
01:00:42Ve neden gönül coğrafyası diyoruz?
01:00:44Çekilmiş olduğu coğrafyalarda bile hala iyi karşılanan bir ülkeden bahsediyoruz.
01:00:48Bir milletten bahsediyoruz.
01:00:50Dolayısıyla doğru haksızlığa uğradığımız taraflar var.
01:00:53Ama bugün ve bundan sonraki süreçte biz de kendi çıkarlarımız doğrultusunda ilişkilerimizi devam ettireceğiz.
01:01:00Siz nasıl değerlendiriyorsunuz hocam?
01:01:02NATO işi düşünce Türkiye'nin yanına gelen bir kuruluş mu?
01:01:06Evet.
01:01:07Yani şunu söyleyeyim.
01:01:08Az önce yayının başında da ifade etmeye gayret ettiğim şey oydu.
01:01:11Ama şu da bir gerçek, bir hakikat.
01:01:13Yani bugün dünya bir şekilde paktlar dünyası.
01:01:16Yani o antlaşmaların, birlik deliklerin içerisinde yer almadığınız zaman da
01:01:21bu entegre dünyada tamamen safın dışında kalırsınız.
01:01:26Yani bir Kuzey Kore örneği çizemezsiniz.
01:01:29Böyle bir dünyada hakikaten de bu size çok büyük faturalarla geriye dönecektir.
01:01:34Bir sürü problem elbette var, sıkıntı var.
01:01:37Ama bu sıkıntılara rağmen Türkiye, NATO'daki yerini korumak, hatta güçlendirerek korumak zorundadır.
01:01:43Bütün bu süreci onlar ne yürütüyorsa yürütsün, Türkiye her zaman hakkaniyetin, hakkın, doğrunun yanında kalarak o görevini yerine getirmiyor.
01:01:52O kendi tiniyetini tabiri caizse yerine getiriyor.
01:01:55Ama Türkiye'de tarihsel perspektifte bütün devletler nezdinde hayatın ta kutatgubilikten bu tarafa devletin orta yerine koyduğu, göbeğine koyduğu adalet mekanizmasını işletebilmek üzere
01:02:08bütün zeminlerde biz her zaman onun tarafında durmuşuzdur.
01:02:12Her zaman bir denge devletleri olmuşuzdur.
01:02:15Ve bu denge politikaları, denge devleti anlayışı, adalet anlayışı bizde hep hak ve hakkaniyetten yana işlemiştir.
01:02:21Batılı kendi tiniyetini yapar, biz kendi tiniyetimizi yapmaya devam ederiz.
01:02:25Ama tarih önünde sonunda bizi haklı çıkarmıştır, tekrar çıkaracaktır.
01:02:30Bu sürece rağmen biz mutlaka buranın da nimetlerinden istifade ederek bu süreci yürütmek zorundayız.
01:02:37Ama Türkiye burada çok çoğulcu bir artık politika izliyor.
01:02:41Bir yandan da biriksin içerisinde olmayı talep etmekten, bir ekonomik topluluk olarak orada olmayı da reddetmiyor.
01:02:48Orayla da hemhal oluyor.
01:02:49Rusya ile ilişkilerini devam ettiriyor.
01:02:51Yani biz şunu biliyoruz, şu yoruma ben çoğunlukla da katılıyorum.
01:02:56Türkiye tamamen doğuya yöneldiğinde, Rusya Çin hattına gittiğinde de kaybeder.
01:03:04Tamamen batıya geldiğinde de kaybeder.
01:03:06Türkiye ikisini de aynı anda, aynı güçle, kendi dengesinde, kendi mekanizmaları içerisinde kontrol edebileceği bir zemindeki ilişkiyle
01:03:15her ikisiyle de o bağı kullandığı zaman Türkiye ayakta kalabilir, gücünü koruyabilir.
01:03:20Bence bu politikadan da asla vazgeçmemesi gerekiyor.
01:03:22Dediğiniz doğru, önemli olan çıkarlar doğrusu.
01:03:24Birini kaybederse hepsini kaybeder.
01:03:26Sadece saniyelerim kaldı.
01:03:27Şimdi Pınar Hanım da benzeri şey yazmış, Trump bizi NATO'dan çıkarabilir gibi.
01:03:32NATO'dan çıkmak için ne olması lazım?
01:03:34Bir cümle hocam, süremi doldurdun.
01:03:36Biz istersek NATO'dan çıkarız, NATO bizi çıkaramaz.
01:03:39Evet anlaşma gereği, çeşitli anlaşmalarla üyelik sonlandırılabilir.
01:03:43Ama bugün bunu yapmak, ben tekrar ediyorum, bizim NATO'ya değil, NATO'nun bize ihtiyacı var.
01:03:48Çok teşekkür ediyorum.
01:03:49Ben teşekkür ederim.
01:03:50Kulutlarıma paylaştıkları için Sayın Demirkol, Sayın Öz.
01:03:53Biz teşekkür ederiz.
01:03:54Önemli konuları konuştuk.
01:03:55Siz değerli izleyicilerimiz bu saate kadar bize eşlik ettiğiniz sorularınızla katkı verdiniz.
01:04:00Merak ettiklerinizi ben de yetişebildiğim kadar çok fazla mesaj geldi.
01:04:04Onları konuklarıma yönlendirdim, konuştuk.
01:04:08Biz burada değerlendiriyoruz.
01:04:10Değerlendiriyoruz yaşananları hocalarımızın bakışından, perspektifinden, okumalarından ortaya koymaya çalışıyoruz.
01:04:17Umarız hocalarımızın söylediğini ben de söyleyeyim.
01:04:202025 sizin söylediğinizi.
01:04:222025 barış yılı olur.
01:04:24Ya da şunu söyleyeyim, yarın barışa uyanırız diyelim.
01:04:28Sarktık diyorlar, süremizi tamamladık.
01:04:30Ben Samet Güner, iyi akşamlar.
01:04:32Hoşça kalın, CNN Türk'te kalın.
01:04:38İzlediğiniz için teşekkürler.