Gece saatlerinde Beyaz Saray tarafından “Suriye’deki durumu yakından takip ediyoruz ve son 48 saattir bölgedeki başkentlerle temas halindeyiz” açıklaması yapıldı. Açıklamanın devamında neler var? ABD’nin Suriye’deki askeri varlığı ne olacak? Detayları CNN TÜRK Washington Temsilcisi Yunus Paksoy aktardı.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00İyi yayınlar Erhan, senin de tabi girişini okuduğun gibi Beyaz Saray'dan ilk açıklama geldi.
00:06Ulusal Güvenlik Konseyi'nden, tabi günlerdir ABD'nin tepkisini bekliyorduk.
00:12Hemen hemen Suriye'de varlığı bulunan ülkelerden tek sesi çıkmayan ABD'di ve uzun bir açıklamayla ilk tepkilerini, ilk görüşlerini bildirmiş oldular.
00:23Böyle söyledi bu yazılı açıklama Beyaz Saray'dan gelen, Suriye'deki durumu yakından takip ediyoruz ve son 48 saattir bölgedeki başkentlerle temas halindeyiz.
00:34Esad rejiminin, BM Güvenlik Konseyi'nin 2254 sayılı kararında belirtilen siyasi sürece katılmayı sürekli reddetmesi ve Rusya ile İran'a dayanması şu anda Kuzeybatı Suriye'de yaşanan olayların ve özellikle de rejim hatlarının çökültünün koşullarını yaratmıştır.
00:53Aynı zamanda ABD, Hayat Tahrir El Şam yani HTŞ liderliğindeki bu saldırıyla hiçbir şekilde bağlantılı değildir, HTŞ terör örgütü olarak tanınmaktadır.
01:06ABD, ortakları ve müttefikleri ile birlikte gerilimin azaltılmasını, sivillerin ve azınlık gruplarının korunmasını ve bu iç savaşı bir kez ve tamamen sona erdirebilecek, BM Güvenlik Konseyi'nin 2254 sayılı kararıyla uyumlu, ciddi ve güvenilir bir siyasi süreç çağrısında bulunmaktadır.
01:29Ayrıca Suriye'de IŞİD'in bir daha asla yeniden dirilmemesini sağlamak için hayati önem taşıyan ABD personelini ve askeri mevkilerini tam olarak savunmaya ve korumaya devam edeceğiz, dedi Beyaz Saray.
01:44Şimdi burada tabii birkaç öne çıkan nokta var, burada şunu söylemek lazım, ABD öncelikle bölgedeki ülkelerle iletişime geçtiğini söylüyor.
01:53Burada Türkiye ile ABD arasında bir iletişim kurulduğunu düdünmek de herhalde yanıltıcı olmaz çünkü bölgedeki başkentlerden biri de Ankara ve son 48 saat içinde bu başkentlerle görüştüklerini söylüyorlar.
02:08Şimdi ikinci kısımda önemli bir aslında yargı da var, diyor ki bu yaşanan olayların sebebi o bu değildir ya da şu ülke bu ülke değildir, Esad rejiminin ta kendisidir çünkü BM Güvenlik Konseyi'nin 2254 sayılı kararını uygulamayı sürekli reddettiler.
02:26Bu kararda ne var peki BM Güvenlik Konseyi'nin 2254 sayılı kararında? Siyasi bir çözüm, aktörlerin bir araya toplanması ve Suriye'de yeni seçimlere götürülebilecek bir siyasi çözüme ulaşılması, bunu sürekli reddetti, diyor.
02:45Ayrıca diyor ki sürekli sırtını Rusya'ya ve İran'a dayamasından ötürü bunlar yaşandı, diyor. Yani sen Rusya'ya, İran'a güvenmeye devam edip ülkende siyasi bir çözümü reddedersen, siyasi bir çözümü istemezsen, ona ulaşmaya çalışmazsan işte böyle şeyler başına gelir gibi bir yargıda koymuşlar.
03:06Onlar dolayı da hani şu an yaşanan olaylar ve hızlıca rejim haplarının çökmesi bu koşullardan ötürüdür, bundan dolayı yaşanıyordur, diyor. Ayrıca hep şu da konuşuluyor, bazı fikirler ortaya atılmıştı, ABD HTA'nın arkasında ABD HTA'ya yol veriyor gibi, hayır biz kesinlikle dahil değiliz, hatta HTA Amerika Birleşik Devletleri'nde bir terör örgütüdür, diyor.
03:31ABD bu anlamda ve diyor ki, biz hala ortaklarımızla ve müttefiklerimizle birlikte Suriye'de siyasi çözümü destekliyoruz, bu savaşı bitirecek, bu savaşı siyasi bir çözümle masada bitirecek, Suriye halkının taleplerini ve isteklerini yerine getirebilecek bir çözüm arayışında hala olduğumuzu söylüyoruz, diyor.
03:52Ve son kısımda da aslında bu da çok önemli, çünkü burada ABD'nin desteklediği YPG, PKK terör örgütü var Suriye'de, bizim de çok iyi bildiğimiz gibi, acaba burada onları koruyacağız mesajı mı var, bu da çok önemli, çünkü diyor ki Suriye'de IŞİD'in bir daha dirilmemesini sağlayan askeri personelimizi ve askeri mevkilerimizi koruyacağız, diyor Erhan, yani sadece ABD askerlerini değil, burada ABD'nin tuttuğu mevziler de var, oraları da koruyacaklarını söylüyorlar.
04:22Ve burada YPG, PKK teröristleriyle bir arada bulunduğunu biliyoruz biz ABD'nin, bunları da korumaya, savunmaya devam edeceğiz, diyor, gerçekten içinde birçok mesaj barındıran bir yazı, özenle yazılmış gibi duruyor, Esad rejimine çok net mesajlar veriyor, ve hani sen bunu kendi başına getirdin, Rusya'ya, İran'a çok güvendin, şimdi de uğraş, sen bunlarla uğraşırken biz de kendi çıkarlarımızı koruyacağız, diyen çok net mesajı var.
04:52Mesajlar veren bir açıklama Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi'nden günler sonra geldi, ama bu gelen mesajın içinde de tüpesiz birçok manidar mesaj bulunuyor.
05:03Yunus aslında sen de ifade ettin, ABD'den dört gün sonra gelen bir açıklama, büyük bir sessizlik vardı o cephede, ve 22 Eylül 4 numaralı Birleşmiş Milletler kararına bir gönderme var, biliyorsun bu kararda biraz önce senin de belirttiğin gibi demokratik yollarla Suriye'de düzenin belirlenmesi, yani o kararın alındığı günden 18 ay sonrasında bir seçim öngörülmüştü ve o günden bu yana ABD sence bu kararını duydu mu?
05:33Kararının uygulanması için gerekli ortamı sağlamak için çaba sarf etti mi birincisi? İkincisi bu yaşanan olaylarda dahli olmadığını açıklaması gerçekçi görünüyor mu sana buradan?
05:48Şimdi birinci soru çok önemli Erhan, çünkü hala bugün 2024 yılı neredeyse bitmek üzere 2025'e gireceğiz ve biz hala Suriye'de iç savaşı konuşuyoruz, işte taraflar toprak alıp toprak veriyor, gün içinde bile alınan verilen köyler ya da havalimanları değişebiliyor, hala Suriye'de çok ciddi bir iç savaş yaşanıyor onu söyleyebiliriz.
06:11Peki bunun müsebbibi olarak birçok kişi ABD'nin eski başkanı Barack Obama'yı görüyor mu diye sorarsa kesinlikle görüyorlar çünkü o zamanlar gerçekten de çok eleştirilmişti Suriye politikası, özellikle Beşar Esad'ın sivillere yönelik uyguladığı saldırılar hatta kimyasal saldırıları Obama'nın aslında kırmızı çizgi dediği bir durumdu ancak daha sonrasında da harekete geçmemişti ve izlemekle yetinmişti.
06:38Hatta bu YPG PKK terör örgütüne ABD'nin verdiği destek bu politika yine Barack Obama zamanında başlamıştı yani ABD gerçekten büyük müsebbiplerinden biri, öte yandan sadece ABD değil Rusya'da, Rusya bugün bile Halep'te sivil yerleşim yerlerini vurdu, burada biz Rusya'nın Esad rejimine büyük destek vererek birçok katliamlar yaptığını biliyoruz.
07:01Rusya devlet başkanı Vladimir Putin ve Beşar Esad orada birçok sivilin de öldürülmesinin müsebbibi tabi bunları da es geçmemek lazım, İran aynı şekilde, İran'ın birçok orada milis gücü var, İran'ın burada mezhepsel bazlı birçok hedef yürüttüğü de yorumlar arasında ondan dolayı tabi tek bir taraf değil kesinlikle Suriye'deki bu nasıl diyelim artık felaketin diyebiliriz bu acı dram dolu tablonun yaşanmasının tek bir müsebbip yok.
07:30Birden fazla var ancak bu 2254 sayılı kararın uygulanması için bir gelecek görüyor muyuz diye sorarsak o da çok karanlık görünüyor en azından bu son yaşanan gelişmelerden sonra çünkü o fay hatları Suriye'de hala yerine oturmuş değil hala kırılan fay hatları var ondan dolayı bu kararın uygulanması da sanki daha önümüzdeki yakın gelecekte çok da mümkün görünmüyor gibi.
07:57İkinci soruna geçecek olursak ABD'nin bunda dahli olmadığını düşünmek çok da gerçekçi mi dersek aslında bu açıklamada yani benim gördüğüm Erhan şöyle bir mesaj var sanki ABD'nin bire bir tabi burada bir askeri çatışmasa da mesajlar çok net yani Rusya ve İran'la iş birliği yapan ki ABD bu iki ülkeye de çok ciddi bir şekilde karşı Esat Recibe'nin burada yani tam ümleyi söyleyeyim mesela orada ne diyor?
08:27Rejim hatlarının çöküşünün koşullarını yaratan şey Esat Recibe'nin bu kararı uygulamamasıdır diyor BM Güvenlik Konseyi yani sen bunları uygulamadın Rusya ve İran'a sırtını yastırdın bak başına neler geldi gibi yani burada sanki üstü kapalı bir tehdit de var sanki üstü kapalı bir burada gönderme de var sanki ABD'nin bir parmağı olabilirmiş gibi ama hemen sonrasında da diyorlar ki yani biz herhalde onlar da düşündü yani bu yazdığımız çok sanki bizim parmağımız varmış gibi gösteriyor diye
08:56hemen diyorlar ki HTC konusunda bizim bir dahli mi diyor çünkü bunlar bir terör örgütüdür diye ama biz ABD'nin terör örgütleriyle çok rahat biçimde çalıştığını da biliyoruz örnek YPG PKK yani bir terör örgütüne karşı bir terör örgütünü kullandığını ABD'nin biz daha önce gördük hala görüyoruz ondan dolayı burada birçok insanın ABD'nin dahli olmadığına inanması için de birçok sebep var onu da altını çizebiliriz
09:23Yunus son bir soru daha sormak istiyorum izin verirsen aslında bakarsan 20 Ocak'ta Trump'ın görevi devretmesi bekleniliyor ve tüm dünyada Amerikan politikalarının bu tarihten sonra şekilleneceği konum herkesin merak konusu nasıl şekilleneceğini merak ediyoruz ama onun öncesinde Orta Doğu'da özellikle hızlı gelişmeler ardı ardına gelişmeler yaşanıyor önce İsrail ile Lübnan arasındaki ateşkes ateşkesin başladığı gün
09:53Suriye'de başlayan bu harekat Trump öncesinde bir şeyler şekilleniyor diyebilir miyiz Amerika Birleşik Devletleri tarafından bu nasıl görünüyor Trump görevi devralmadan önce birileri hızlı hareket etmek istiyor diyebilir miyiz sence?
10:10Aslında tabi ABD'de başkanlık seçim gününden başkanlığın devredildiği güne kadar geleneksel olarak anayasal olarak iki buçuk aylık bir süre var tabi bu noktada şayet yönetim el değiştiriyorsa yani bir taraftan bir tarafa geçiyorsa ve çok farklı politikalara sahip iki başkanlığından bahsediyorsak tabi dünyanın birçok çatışma bölgesinde dünyanın birçok farklı coğrafyasında hedefi olan planı olan birçok ülkenin başkanlık seçim gününden başkanlığın devredildiği güne kadar geleneksel olarak anayasal olarak iki buçuk aylık bir süre var tabi bu noktada şayet yönetim el değiştiriyorsa yani bir taraftan bir tarafa geçiyorsa ve çok farklı politikalara sahip iki başkanlığından bahsediyorsak tabi dünyanın
10:40birçok coğrafya olan ülkeler onu o arada sanki bir hani bir anda topal ördek var bir yanda da yetkisiz seçilmiş bir başkan var yapılmasını mantıklı bulan birçok devlet ve devlet dışı aktörde bulunuyor tabii bu Halep ve çevresinde yaşananları tamamen abd başkanlık seçimlerine bağlamak ne kadar doğru olur emin değilim ancak burada eğer yapılacaksa da en mantıklı zamanlardan biri çünkü biraz önce de söylediğimiz gibi yani bir cevabın gelmesi bile 4 gün sürdü abd'den
11:10Yeni bir yönetim boşluğu mu var? Acaba gidecek yönetim ne yapacağını mı bilmiyor, ya da ne yapacağını bilse bile bunu yapacak süresi var mı?
11:1750 gün kaldı. Yeni yönetimin şu an bir yetkisi yok, mühür ellerinde değil. Bunların hepsi gerçekten de değerlendirmesi gereken durumlar.
11:25Hatta bugün de konuşmuştuk, şayet Türkiye destekli gruplar ya da Türkiye telrifatı YPG, PKK'dan arındıracaksa aslında en mantıklı zamanlardan biri ABD tepkisini azaltmak için.
11:38Bu, önümüzdeki 50 günlük geçiş süreci. Çünkü orada bir yönetimsel boşluk da bulunuyor. Bunun gibi birçok farklı aktör düşünüyor olabilir mi? Neden olmasın?
11:47Ancak biz Donald Trump'tan da herhangi bir şey duymadık. Aslında Donald Trump, Ukrayna'nın Amerikan atakan silüveleriyle Rusya topraklarını vurmasına da sessiz kalmıştı.
11:57Adeta dış politika konusunda hiçbir şey söylemeden sessiz sakin ilerleyen bir Trump var.
12:03Bir de şunu söyleyerek bitireyim istersen Erhan. Şöyle diyordum ben Trump'ın Suriye politikasıyla ilgili sorulduğunda.
12:11Yani şu an ABD'nin özellikle son 4-5 yıldır Suriye gündeminde yok. İlk 10 maddesinde bile yok diyorduk hep.
12:18Tabii onun için de bir şey olması lazım. Yani ya Türkiye'nin bunu gündemine sokması lazım ya da orada bir şeyler olması lazım diyorduk.
12:25Tam olarak da aslında söylediğimiz şeyler gerçekleşiyor şu an. Yani 50 gün kala şayet bu Suriye'deki hareketlenme devam ederse, farklı yönlere giderse, Türkiye destekli gruplar ya da Türk Silahlı Kuvvetleri yeni bir sınır ötesi operasyon başlatırsa burada Donald Trump'ın gündemine gerçekten de üst sıralardan girme ihtimali olan bir durum.
12:44Ve bunların hepsi şu an için ihtimal, şu an için varsayım, spekülasyon. Ondan dolayı bekleyip de görmek lazım ama Donald Trump'ın Suriye politikasının en son bırakmadan önce çekin bu askerleri buradan.
12:57Neden burada askerlerimiz var? Ateş attındalar, tehlikedeler dediği bir noktada bütün grupların birbiriyle çatışması, yine şehirlerin alınıp verilmesi, bir savaş ortamının oluşması belki de Trump'ın o 4 yıllık, 5 yıllık düşüncesini hatırlatır.
13:11Ve der ki hala askerlerimiz orada mı? Ben size çekin demedim mi? Çekin şu askerleri eve getirin gibi bir durumla da karşılaşabiliriz 20 Ocak'tan sonra.