Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Sevgili Cumhuriyet TV izleyenleri hoş geldiniz yayınımıza bildiğiniz üzere yılbaşı geliyor efendim.
00:18Aslında bugün konuşacağımız konu biraz yılbaşı gelirken alkolü içki özellikle tüketenler için faydalı olacak bir konu.
00:26Neden? Çünkü piyasada alkolü içki fiyatları oldukça yüksek bu yüzden aslında sahte içkinin de çokça dolaşıma girdiğini hatta bazen ölümlere sebep olduğunu bizler biliyoruz.
00:36Bu noktada alkolü içki satın almak istediğimizde nelere dikkat edeceğiz, hangi ürünleri almamamız gerekiyor hepsini bugün konuşacağız.
00:44Konuğumuz gıda güvenliği uzmanı Nurten Sırma. Hoş geldiniz.
00:48Hoş bulduk efendim sağ olun.
00:51Nurten Hanım dediğim gibi aslında yılbaşı yaklaşıyor bizler de biraz bu gibi tarihlerde aslında sahte alkolden dolayı çok da iyi olmayan haberleri okumaya alışığız diyeyim.
01:02Giderek fiyatların da arttığı bir ortamda sahte içkilerin çoğaldığını söyleyebiliriz.
01:07Nelere dikkat edeceğiz efendim sizden dinleyelim madde madde.
01:10Şimdi her yılbaşı yaklaşırken aslında bu tür haberleri biz duyuyoruz.
01:16Alkolü içkilerin daha fazla tüketileceği dönemlere yakın.
01:20Sahte alkol üretenler bu içecekleri üretenler de ne yazık ki sahada oluyorlar.
01:25Tabii son iki haftadır gerek İstanbul gerek Ankara'da emniyet müdürlüğüne istihbarat büro amirliğine çok fazla ihbar telefonu geliyor.
01:35Dolayısıyla kapalı kepentler arkasında hiçbir ticari kaydı olmayan vergi levhası olmayan işletmeler demeyeyim.
01:46Kapalı kepentler arkasında bu işi gayri resmi yollarla yapan aslında şebekeler yakalanıyor.
01:52Hatta üç gün önce İstanbul'da Beyoğlu ve Dinli eş zamanlı olarak birkaç tane farklı mekana baskı yapıldı.
02:01Ama orada ele geçirenler sahte alkol üretiminde kullanılan metanol yani metil alkol, kaçak olarak anason, sahte bandroller, sahte alkol şişeleri ve ünlü markaları taklit eden etiketler yakalandı.
02:20Şimdi tabii buna normal bir kayıt dışı ya da vergi dışı üretim gibi bakılamaz.
02:26Çünkü bu iş aslında günün sonunda vatandaşın sağlığını ciddi tehlikeye sokan, ölümle sonuçlanabilen vakalar ve beraberinde de kalıcı hasar organ hasarı bırakan bir durumdan bahsediyoruz.
02:41Tabii buna gerekçi olarak zaman zaman işte geçmiş yıllarda da biz tabii bölgesel olarak da duyduk işte alkollü içkilerin vergilerindeki yükseklik işte yüksek fiyat nedeniyle sahada olması.
02:56Bazen bazı bölgelerde örnek veriyorum Trakya bölgesinde bazı vatandaşlar da bunu kendi evinin arka bahçesine yapmak gibi bir yola yelteniyorlar.
03:06Fakat alkol üretmek, alkollü içki üretmek kontrolü şartlarda üretilmesi gereken bir şeydir.
03:13Dolayısıyla birilerinin arka bahçesinde yapabileceği bir şey değildir.
03:18Veya bu işte hem kaçak üretim diyebileceğimiz yani özellikle yılbaşına yakın sahada bu içkileri servis etmek bakımından son derece tehlikeli bir üretim yapıyor bazıları.
03:32Şimdi mantık şu alkollü içkiler üretilirken kontrolü şartlarda doğru damıtmayla doğru distilasyonla üretilmesi gereken bir fermente ürün.
03:46Yani normalde işte bunun için kullanılan mayalar var. Sakkoromises cerevisia adı verilen işte şekeri alkole dönüştüren bu mayalar bir fermentasyon işlemi yapıyorlar ve ürün olarak etil alkol meydana geliyor.
04:04Fakat sahada etil alkol yerine yani gerçek alkollü içkilerde kullanılan etil alkol yerine onu taklit eden metanol yani metil alkol kullanılıyor.
04:16Şimdi diyeceksiniz ki ikisi de alkol ne farkı var?
04:20Etil alkol insan tarafından tüketilebilecek nitelikte gıda sınıfında kullanılabilecek nitelikte yani siz onu tükettiğiniz zaman vücuta herhangi bir hasara neden olmayan bir alkol türevi.
04:35Metil alkol ise yani sahte ürünlerde kullanılan bu metanol ise ağız oluyla tüketilmesi sıkıntı olan ve metabolizmada metabolik ürünler anlamında son derece yıkıcı etkisi olan metabolize olduğu zaman yan ürünler üreten bir alkol.
04:54Kimler kullanıyor bunu?
04:56Aslında içki olarak değil işte sektörde başka sanayiler kullanıyor.
05:01Oyuncak sanayi kullanır, plastik sanayi kullanır, yakıt sanayi kullanır.
05:06Yani gıda harici sektörlerde kullanılmak üzere üretilen bir alkol.
05:11Ama ne yazık ki şimdi arama motoruna girin metanol diye yazın bu işe satan 100 kiloluk, 150 kiloluk varillerli ürün satan kişiler bulursunuz.
05:24Eğer bu ürünler sahte alkol üretiminde kullanılıyorsa büyük bir sıkıntı.
05:29Ama şimdi bunu takip etmek de oldukça zor.
05:32O sitelere ulaştığınız zaman bu ürünü niye satıyorsun sen, neden metanol satışı yapıyorsun diye sorduğunda diyor ki efendim ben toptancıyım başka sektörlere satıyorum.
05:43Başka sanayiye satıyorum, yakıt sanayi vesaire gibi.
05:47Dolayısıyla takibi de zor.
05:49Şimdi şunu söyleyeyim, sahte alkol dediğimiz şeyi vatandaşın ayırt etme gibi bir şansı yok.
05:55Gerek şeffaflı, gerek tadı, gerek alkol alırken o aldığınız aroması, lezzeti işte rakıda, viskide nerede kullanılıyorsa aynı tadı ve lezzeti alabiliyorsunuz.
06:09Zaman zaman içerisine tatlandırıcılar ilave edilerek metil alkol maskelenebiliyor.
06:15Yani vatandaşın tadarak bunu anlama şansı yok.
06:18Erken bir şekilde, ilk saatlerde eğer metil alkol tükettiyse, şansı varsa o ilk saatlerde bir sağlık kuruluşuna başvurması hayat kurtaran bir durumdur.
06:31Eğer o süreyi geçerse.
06:33Yan etkilerin görülme durumu da saat anlamında ne yazık ki çok erken değil.
06:40Yani metil alkolle, sahte alkolle karşılaşan bir kişi onu tükettiği zaman bu yan etkilerinin ortaya çıkması 12 saat gibi bir süreyi buluyor.
06:49Kilosuyla orantılı olarak tükettiği metil alkol de yaratacağı hasarı etkiliyor.
06:55Yani 70 kilogramlık biri, 70 mililitrelik bir metil alkol tüketmişse eğer o zaman işin hasar tarafı başlıyor.
07:03Şunu görüyorlar ilk başlarda.
07:05Metil alkol zehirlenmesi yaşıyorsa kişi ilk birkaç saat içinde normal sarhoşluk haliyle karıştırıyor.
07:13Bir şey oluyor diyor.
07:15Yani bulantı var, kusma var, bilinç kaybı var, his kayıpları vesaire oluyor ve orada normal sarhoşluk haliyle karıştırıyor.
07:25Fakat saatler ilerledikçe karlanma denilen bir şey oluyor görüşte.
07:31Yani kar fırtınası diye hatta tanımlıyorlar.
07:34Sanki gözünün önünde bir kar fırtınası var gibi, bir sis var gibi bir durum olduğunu görüyorlar.
07:41O durumu gördükleri an asla beklemeden bir sağlık kuruluşuna başvurun.
07:46Dolayısıyla bu optik sinirlerde, göz sinirlerinde yaratılan hasar.
07:51Beraberinde de bu metanol vücutta tüketildiği zaman diğer alkol türevleri gibi
07:58ilk başta kara ciğer ve daha sonra da işte görme kısmını, göz kısmını, böbrek kısmını,
08:07çeşitli o sinirleri aktif eden taraflarda yaratacağı hasarlarla sahada oluyor.
08:13Dolayısıyla eğer saatler ilerlerse ve bu maruziyet devam ederse,
08:19çoklu organ yetmezliği, formaldehit ve formik asit nedeniyle organlarda hasar,
08:26vücut sıvısında aşırı asit birikmesi, sinir sistemi üzerinde yıkıcı tahribatlar,
08:33sonuçta da ne yazık ki ölümle sonuçlanabilen durumlar yaşanıyor.
08:39Biz bunu zaman zaman, yıl içinde aslında duyuyoruz,
08:44işte sahte alkolden dolayı sinirlendi ve yoğun bakıma kaldırıldı.
08:48Bunu münferit olarak böyle ara ara duyduğumuz için bizim için çok böyle büyük bir olay gibi gelmiyor ama
08:55ciddi anlamda sahte alkol büyük bir problem.
08:59Dolayısıyla geçen yıllarda, geçen yıl 60 vaka oldu, ondan önceki yılda hemen hemen ona yakın.
09:07Farklı illerden gelen haberler var.
09:10Bu vakaların %60'a yakını vefat ederek sonuçlanmıştır.
09:15Dolayısıyla sahte alkol üretiminde metanol kullanılır.
09:20Metanol insan tüketimine uygun bir alkol türevi değildir.
09:24Başka sanayiye aittir.
09:26Vücuda alındığı zaman metabolize olduğu zaman,
09:30o metabolize olduğunda ortaya çıkan yan ürünler organ hasarlarına neden olur.
09:37Şimdi gerçek bir alkolü şu yollarla, gerçek bir alkolü şu yollarla anlamaya çalışıyoruz.
09:46Bir kere ürünün şişesine bakıyorsunuz.
09:49Sürekli tükettiğiniz bir alkol türü ise o ünlü marka mı ya da o bildiğin marka mı diye bakıyorsun.
09:55Belki rengine dikkat edersin ama en başta belirleyici unsur aslında bandrolüdür.
10:02Dolayısıyla bandrolü ürünler olarak satılan alkollerin gerçek olup olmadığını şuradan takip etmek mümkün.
10:12Gelir İdaresi Başkanlığı'nın aktif ettiği bandrolü ürünler takip sistemidir.
10:17Ve bunun mobil uygulamalar anlamında da telefonlarımıza indirebileceğimizi bilin.
10:24Kullandığımız telefon türüne göre, akıllı telefon türüne hangi App Store'u kullanıyorsanız,
10:31oraya Gelir İdaresi Başkanlığı yani GİB, boşluk, bu is diye yazılırsa bandrolü ürünlerle ilgili takip sistemi.
10:42Dolayısıyla bu açılan uygulamada siz satın aldığınız ürünü ya da mekana mı gidiyorsunuz artık,
10:51neredeyseniz o ürünü tüketirken şişesini talep edin ve üzerindeki bandrolü kamerayla okutarak,
10:59aslında bunun kayıtlı bir bandrol mü olup olmadığını takip edebilirsiniz.
11:04Evet, Sayın Sırma şimdi aslında sizin de söylediklerinizi şöyle bir toparlamak gerekirse,
11:12bütün bunları yapmadan evvel ilk önce zaten normal piyasa fiyatlarının altında olan bir alkolü almamak
11:19ve merdiven altı yerlerden alışveriş yapmamak gerekiyor değil mi en başta?
11:24Çok doğru, kesinlikle bu işin ucuzuna kaçarak, daha ucuz ürün arayışı bizi büyük bir yanlışa götürür
11:34ve normal bunu bir gıda sahteciliği gibi değerlendiremezsiniz, bunun ölümcül sonuçları vardır.
11:40İşin ucuzuna, güvenli olmayan yollarına, kayıt dışı merdiven altı üretilen yerlerden lütfen satın almayın.
11:48Yani bu iş artık sadece basit bir sahtecilik gibi değerlendirilmesi halk sağlığı anlamında büyük bir tehdittir.
11:57Dolayısıyla bu işe kolluk kuvvetleri de denetimlerine dahil oluyorlar.
12:02Kaçakçılık ve organize şubeyi de ilgilendiren, kaçak yurt içine getirilen, ülkemize getirilen,
12:10Anason, beraberinde bir şebeke halinde hazırlanan kaçak içki şişeleri, markalar, etiketler, bandroller.
12:19Dolayısıyla bu işin organize yapıldığını bilin, merdiven altı üretim sağlıkla oynanması anlamına geliyor.
12:27Evet, aslında sizin de dediğiniz gibi belki de daha o internet sitesinde metil alkol satışı yapan kişinin bunları kime sattığını daha iyi denetleyebilsek
12:37sonuçlar da biraz değişecektir.
12:39Bunun yanında evde alkol üretimi de hiçbir şekilde sağlıklı olma imkanı yok değil mi? Bunun doğrusu da yok.
12:47Tabii ucuz olsun diye, çok da yaygındır.
12:50Bize mesela zaman zaman bununla ilgili şikayetler geliyor.
12:53Evin arka partisinde onunla ilgili bir teçhizat kurmuş, bir damıtma sistemi kurmuş, bir fermentasyon sistemi kurmuş.
13:02Kendince orada bir alkol üretiyor.
13:04Özellikle gelen şikayetlerde işte Trakya bölgesinde rakı üretenler, işte Ahmet abi rakı üretti.
13:14Kendi içecek, tamam.
13:16Ama bunun çok tehlikeli ve riskli bir yol olduğunu, kontrollü şartlarda, o güvenlik şartlarında, bu işin fabrikasında,
13:26kontrolü yapılarak, işte işin laboratuvar kısmı, işin fermentasyon, mayalama, damıtma kısmının dikkate alınarak yapılması lazım.
13:36Yani bunu butik olarak işte evlerde falanca abinin üreteceği ürünler gibi bakılmaması lazım.
13:43Retici itibariyle güvenli koşullarda üretilmezse metil alkolün de üretim hatasından dolayı metanole, etil alkolün de metanole dönüşebilme riskini de göz ardı etmemek lazım.
13:57Sayın Sırma çok teşekkür ediyorum vakit ayırdığınız için.
14:00Madde madde aslında uyarıları yapmış olduk.
14:03Umalım ki uyulsun diyeyim kapatmadan.
14:07Teşekkür ederim, sağ olun.
14:09Hoşçakalın.
14:10Sağ olun.
14:12Sevgili Cumhuriyet TV izleyenleri, gıda güvenliği uzmanı Nurten Sırma bizlerle birlikteydi.
14:17Yılbaşı yaklaşırken aslında sizler için birkaç uyarıda bulunmak istedik.
14:21Alkol içecekleri elbette tercih edip tüketenler olabilir ancak biraz fiyatlardan dolayı piyasada sahte içkinin de fazla olduğunu ve zaman zaman ölüme varan olaylara yol açtığını görebiliyoruz.
14:34Bu noktada da aslında bu gibi bir tehlikeye karşı neler yapılması gerektiğini Sayın Sırma sizler için anlattı.
14:40Tabii ki en önemli iki madde bu alkolün evde sağlıklı bir şekilde üretilemeyeceği ve bunun yanında da piyasa fiyatlarının altında daha ucuza satın aldığımız alkolün de mutlaka sahte alkol olma riskini barındırdığı.
14:54Bunların hepsini sizler için madde madde anlattık.
14:57Yılbaşı geliyor.
14:58İçin elbette eğlenin ama sahte alkole hayır diyelim.
15:01Bu şekilde noktalayalım.
15:03Hoşçakalın.