Şentop: "Geleceğin Türkiye'sinin Anayasası'nı halkın seçtikleri hazırlamalı" TBMM Eski Başkanı Prof. Dr.
Şentop: "Geleceğin Türkiye'sinin Anayasası'nı halkın seçtikleri hazırlamalı"
TBMM Eski Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şentop:
"Yeni anayasa ihtiyacı Türkiye'de hala devam ediyor"
"Yeni dünya düzenini tasarlayanlar, ülkeleri 'bizim çocuklar' yönetsin istiyor"
"27 Mayıs 1960, bürokrasinin rövanşı olarak görülür"
SAMSUN - Eski Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şentop, "Geleceğin Türkiye'sinin Anayasası'nı halkın seçtiklerinin katılımı ile onların önceliği ile hazırlanması gerekiyor. Yeni Anayasa ihtiyacı Türkiye'de hala devam ediyor" dedi.
Eski TBMM Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şentop, Ondokuz Mayıs Üniversitesi'nde öğrenciler ile bir araya geldi.
hbrlr1.com/ctcfbltwkckckl
Şentop: "Geleceğin Türkiye'sinin Anayasası'nı halkın seçtikleri hazırlamalı"
TBMM Eski Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şentop:
"Yeni anayasa ihtiyacı Türkiye'de hala devam ediyor"
"Yeni dünya düzenini tasarlayanlar, ülkeleri 'bizim çocuklar' yönetsin istiyor"
"27 Mayıs 1960, bürokrasinin rövanşı olarak görülür"
SAMSUN - Eski Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şentop, "Geleceğin Türkiye'sinin Anayasası'nı halkın seçtiklerinin katılımı ile onların önceliği ile hazırlanması gerekiyor. Yeni Anayasa ihtiyacı Türkiye'de hala devam ediyor" dedi.
Eski TBMM Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şentop, Ondokuz Mayıs Üniversitesi'nde öğrenciler ile bir araya geldi.
hbrlr1.com/ctcfbltwkckckl
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Iıı
00:22Sayın Büyükşehir Belediye Başkanı, Sayın Cumhuriyet
00:25Başkanı, Sayın Adalet Komisyonu Başkanı
00:31Sayın Büyükşehir Belediye Başkanı, Sayın Adalet Komisyonu
00:42siyasal kültürün evlemini Anayasaların ortaya çıkmasına
00:48neden ihtiyaç durdu onun çok da iyi değil bu kuşların hayatı
00:52doğrudan bir İngiliz propreşörü diyor ki Başkanım diyor
00:57Türkiye'de darbe oldu. O da kafasını çevirerek kimler
01:01yapmış diyor. O da Our Boys diyor. Bizim çocuklar yapmış
01:05diyor. Dönüyor tekrar oyunu izlemeye devam ediyor. Şimdi
01:10bizim çocuklar tabirini kullanarak devam edeceğim. Yani
01:13bu yeni dünya düzeninde şey şu her ülkede demokrasi olsun, çok
01:19partili hayat olsun, serbest seçimler olsun ama her ülkeyi
01:22de bizim çocuklar yönetsin diye istiyorlar. Yeni dünya düzenini
01:26tasarlayanlar. Fakat o mümkün değil. Serbest seçim olduğu
01:29takdirde bazen o ülkenin halkının çocukları da
01:33seçilebilir. Iıı diğer çocuklar bizim çocuklar olmayabilir
01:37tırnak içerisinde. O zaman ne olacak? O zaman daha rafine bir
01:42şey geliştiriyorlar. Diyorlar ki kim kazanırsa o yönetsin ama
01:47yönetirken bizim çocuklar gibi yönetsin. Işte bu anayasaların
01:51siyasetin temel parametrelerini içine alması ve siyasetin
01:56temel parametrelerinin anayasalar tarafından
01:58düzenlenmesinin anlamı bu. Kim kazanırsa kazansın belli daire
02:03sınırlar içerisinde ülkeyi yönetsin ama ııı o ana hatlarıyla
02:08temel politika kararlarıyla ilgili olarak da biz bunları
02:11kontrol altına alalım. Türkiye'de durum Türkiye'deki
02:14durum da aslında bin dokuz yüz altmış darbesiyle yirmi yedi
02:18Mayıs bin dokuz yüz altmış darbesiyle bu şekle
02:21ııı bir ııı düşünce adamı diyor ki ııı Türkiye yirmi yedi
02:31Mayıs bin dokuz yüz altmış askeri darbesiyle ikinci dünya
02:35savaşının mağlupları arasına geçirilmiştir diyor. Darbeciler
02:39tarafından. Iıı ve hakikaten bu anlayışla anayasa hazırlanıyor.
02:44Bin dokuz yüz elliden altmışa kadarki dönemde serbest
02:47seçimler yapılıyor ve Türkiye'de serbest seçimleri
02:50daha önce Türkiye'yi uzun süre yönetmiş bürokratik siyasi
02:55elit kazanamıyor. Yani bir siyasi parti olarak demiyorum
03:00bunu. Cumhuriyet Halk Partisi siyasi parti olarak serbest
03:03seçimleri on dört Mayıs bin dokuz yüz ellide kaybediyor
03:06ama o zamana kadar Cumhuriyet Halk Partisi ııı o tarihe
03:10kadar ııı sadece bir siyasi parti değil bir bürokratik
03:14siyasi elitin Türkiye'de bütünleştiği bir yapı. Sonra
03:18seçim oluyor elli dörtte tekrar kaybediyor. Elli yedide seçim
03:21oluyor kaybediyor. Daha sonra seçim olacak konuşuluyor ama
03:23kaybetme ihtimali yüksek. Dolayısıyla Türkiye'de tekrar
03:27seçimle ııı yönetime iktidara gelemeyen bir siyasi görüşün
03:34seçim olmadan nasıl iktidara geleceği gelebileceği konusu
03:38konuşuluyor. Bunun akla gelen ilk yolda askeri darbedir. Bu
03:43darbeyle ilgili ilk hazırlıklar zaten bin dokuz
03:45elli dört seçimleri sonrasında başlıyor. Ordu içerisindeki
03:49bazı yapılanmalar o zaman. Iıı nitekim on dört Mayıs bin
03:53dokuz yüz elli siyasetin zaferi olarak görülür. Yirmi yedi
03:59Mayıs bin dokuz yüz altmışta birçok siyaset bilimci
04:02tarafından bürokrasinin rövanşı olarak görülür. Yirmi yedi
04:07Mayıs altmış. Yani seçimle iktidara gelemeyen bir
04:09anlayışı seçim olmadan iktidara getirmek. Getiriyorsunuz.
04:13Fakat bu nasıl devamlılık arz edebilir? Yani darbe yaptınız,
04:19getirdiniz ama Türkiye'yi bu şekilde idare etmek mümkün mü?
04:23Değil. Çünkü daha önce Türkiye biraz uluslararası konjöktürün
04:27de etkisiyle biraz değil aslında tamamen etkisiyle çok
04:30partili hayata geçmiş bin dokuz yüz kırk beşte. Ve serbest
04:34seçimler yapmaya başlamış. Siz on beş sene sonra tekrar
04:37Türkiye'yi seçimsiz tek partili bir yönetime döndürebilir
04:42misiniz? Bu mümkün değil. Tekrar seçim olacak. Eee seçim
04:45kazanabilecek misiniz? Kazanamıyorsunuz. Seçimli
04:48olmuyor. O zaman öyle bir formül bulalım ki seçimle
04:51iktidara gelemeyen bir anlayışı seçimi kazanamasa da iktidara
04:55getirecek kaybetse de iktidarda tutacak bir formül. Işte
04:59anayasa aynı şekilde bu anlayışla yani anayasa siyaset
05:03ikilemindeki anlayışla siyasetin alanını büyük
05:06ölçüde etkileyen daraltan ııı bir ııı yaklaşımla
05:12hazırlanıyor. Eğer biz hükümeti bu dengelere muhtaç olmaktan
05:18çıkartırsak doğrudan halkın seçtiği bir şekle
05:21dönüştürürsek o zaman bu problemi büyük ölçüde çözmüş
05:25oluyoruz. Işte bizim hükümet sistemiyle ilgili bugünkü
05:28Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi dediğimiz sistemin
05:30özrü itibariyle ııı yaklaşımımız buydu. Iıı on beş
05:34Temmuz'dan sonra bunu gördük. Iıı o zaman devleti ve milleti
05:38tahkim etmek gerektiğine dair bir genel kanaat oluştu. Ve
05:41böylece hükümet sistemi değişikliğiyle gerçekleşmiş
05:44oldu Türkiye'de. Ve bu bahsetmiş olduğum anayasaların siyasetin
05:49alanını kapatan, örten ııı yaklaşımı ııı büyük ölçüde
05:53orada ııı tasfiye edilmiş oldu ve normalleşmiş oldu. Tabii
05:58Türkiye'nin bir de ayrıca tamamen halkın seçmiş olduğu
06:02ııı bir parlamento tarafından yapılacak anayasaya ihtiyacı
06:06var. Bu sadece sembolik bir şey değil ama öyle düşünülse bile
06:10çok kıymetli bir şeydir. Yani bugüne kadar Türkiye'de
06:13anayasaları işte yirmi yedi Mayıs darbesini yapmışlar,
06:16darbeciler hazırlamış, on iki Eylül darbesini yapmışlar,
06:18darbeciler hazırlamış. Evet, çeyişmiş, önemli değişiklikler
06:21yapılmış, amenna. Ama sonuçta Türkiye'de sivil, halkın
06:25seçmiş olduğu, burada sivil derken teknik anlamıyla
06:28kullanmıyorum. Yani darbeci olmayanlar, halkın seçtikleri
06:31anlamında kullanıyorum. Halkın seçtiklerinin yapacağı bir
06:35anayasa Türkiye'de olması lazım. Iıı sembolik anlamı da
06:39bu anlamda önemli. Ama tabii anayasalar da ııı yaşayan her
06:44şey gibi her ııı varlık gibi ııı zaman içerisinde eskiyor. O
06:50hazırlandığı dönemdeki düşünceler, mülahazalar,
06:52üzerine oturmuş olduğu toplumsal yapı, Türkiye'nin
06:55beklentileri ve Türkiye'nin büyüklüğü hacmi çok değişmiş
06:59üzerinden uzun yıllar geçmiş. Dolayısıyla bu Türkiye'nin yeni
07:03Türkiye'nin ııı bugünün Türkiye'sinin ve bundan sonraki
07:07Türkiye'nin geleceğin Türkiye'sinin anayasasını halkın
07:11seçtiklerinin katılımıyla ııı onların öncülüğüyle hazırlamak
07:16gerekiyor. Bu yeni anayasa tartışması Türkiye'de ııı bu
07:20noktada ama takip ettiğiniz gibi bu zaman içerisinde de bu da
07:25sabit kalmıyor. Mahiyeti itibariyle bazı değişiklikler
07:28geçirerek geliyor ama sonuçta bir yeni anayasa ihtiyacı ııı
07:32Türkiye'de hala devam ediyor.
07:42Çok değerli kodiyelerimizi