Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Iıı ben Abdurrahman Baydemir Türkiye Odalar ve Borsalar
00:04Birliği Malatya Genç Girişimcileri Kurulu Başkanıyım.
00:08Birinci organize sanayi bölgesinde ııı arıyemi ve ııı
00:12piramitleri üzerine üretim yapıyorum. Ben yaklaşık olarak
00:16ııı bu sektörde sekiz yıldır varım. Organize sanayi
00:20bölgesinde de ııı üç yıldır ııı işletmecilik yapıyorum
00:24buradayım. Yani aslında bu ııı Suriyelilerin gitmesi değil de
00:29bu ııı Türkiye'de ııı istihdam sorunu. Bu sorun on yıldır
00:34yaklaşık olarak başladı. Türkiye'de on yıldır ııı
00:37sadece organize sanayi bölgeleri değil diğer iş ııı sektörleri
00:42alanında da ııı personel bulmakta ııı esnaflarımız işte
00:46tüccarlarımız, sanayicilerimiz zorlanıyor. Yani bu yeni bir
00:49süreç aslında değil. Iıı şu anda da Türkiye'nin ııı ağır
00:54iş yükünü ııı benim gördüğüm kadarıyla Suriyeliler çekiyor.
00:57Sanayi sektöründe olsun, tarım sektöründe olsun ııı tamamen
01:02mesela şu anda besicilik yabancı ııı ülkelerden gelen
01:06personeli personellere var. Şimdi bu Suriyeliler gidince
01:09ııı bizim Türkiye vatandaşları anlayacak yabancı ııı
01:13çalışanların kıymetini. Şimdi yarın ııı Narenciye bölgesine
01:18baktığın zaman, Çukurova bölgesine baktığın zaman
01:20Çukurova bölgesinde ııı hasat yapan işçilerin, personelin,
01:25çalışanların neredeyse yüzde ellisi, yüzde altmışı hep
01:29yabancı uyruklu. Yarın onlar gittiği zaman ııı diğer ııı
01:33personel azaldığı zaman diğer personelin de maliyeti
01:36artacak. Şimdi ülkede ben mesela Malatya üzerinde söyleyeyim.
01:40Malatya'daki sanayicilerin, organize'deki fabrikaların yüzde
01:44ellisi yarım kapasiteyle, yüzde yetmiş kapasiteyle çalışıyor
01:48personel bulamadığı için. Inşaat işçilerinin yüzde sekseni
01:51yabancı personel. Büyükbaş veya küçükbaş hayvan çiftliklerinde.
01:56Mera'da otlatanların çoban diye tabir ettiğimiz
01:59arkadaşlarımızın tamamı yüzde yetmişe yakın Afganlı ııı bir
02:04kısmı Suriyeli yani Afganlı o sektörde çok. Türkiye'deki
02:08küçükbaş, büyükbaş çiftliklerinin çoğu yabancı
02:11personel çalışıyor. Yukarıdan merhabalar, hoş geldiniz. Ismim
02:15Berk Vural ııı ben de Malatya'da organize sanayi
02:17bölgesinde ııı ailemle birlikte ııı kurum evi ihracatı yapan bir
02:22firmada ııı görev almaktayım. Iıı babamın sektör tecrübesi
02:29yaklaşık otuz yıla dayanıyor. Ben de ııı hemen hemen on
02:33senedir bu sektörün içerisindeyim. Iıı bizim
02:35sektörümüz için konuşacak olursak ııı Malatya tarımsal
02:39anlamda Kaysi'ye ııı bağlı olan bir ilimiz. Iıı bu sektörde de
02:45yaklaşık on yıldır, on beş yıldır yani Suriye Savaşı'ndan
02:48bu yana ııı çalışan personellerin gerek bahçede
02:52gerek işletmelerde ııı büyük bir çoğunluğunu Suriyeliler
02:56oluşturmakta. Dediğim gibi son senelerde tamamen Suriyelilerin
02:59ııı eline bağlı Kaysi işi. Yani benim şahsi fikrim olarak ben
03:05ııı gideceklerine inanmıyorum. Iıı neden diyeceksiniz? Çünkü
03:09ııı küçükken buraya gelen bir Suriyeli kardeşimiz bugün burada
03:14hayatını kurdu. Iıı işte hayatını idam ettiriyor. Belki
03:18evlendi, çocukları oldu. Artık buranın ııı insan olarak
03:23kendilerini görüyorlar. Hani Malatya üzerinde konuşmayalım
03:25genel Türkiye anlamında söylüyorum. Iıı ben o yüzden
03:28hani tekrardan oraya döneceklerini düşünmüyorum.
03:31Çünkü döndükleri zaman bıraktıkları gibi bir ülkeye
03:34bıraktıkları gibi bir şehir bulamayacaklarını görüyoruz. Iıı
03:39o yüzden de gideceklerine ııı inanmıyorum yani. Merhabalar
03:42Süleyman Yücel ben. Iıı yaklaşık on üç, on dört senedir
03:46sigorta hasar danışmanlık işiyle uğraşıyorum. Iıı bunu
03:49yanı sırada Arguan'da Arguan Doğal Tarımsal Katılma
03:52Kooperatifinde yönetim kurulu başkanlığını yapıyorum. Şöyle
03:55bizim oradaki sektörümüz Arguan'daki sektörümüz üretim
03:58üretime dair bir sektör. Iıı oradaki ııı bölgemiz için
04:04söyleyeyim sadece Arguan bölgesi için söyleyeyim. Iıı bizim
04:07orada çok fazla yabancı uyruklu kimse yok. Hayvancılık üzerine
04:10çoban dediğimiz ııı görevleri yapmaktadırlar. Bizim bölge
04:15olarak ııı çok fazla ııı yabancı uyrukla alakalı bir
04:18istihdamımız zaten yok. Suriyeli işçilerin ve yabancı
04:22uyruklu işçilerin ııı sanayi bölgesinde özellikle
04:26hayvancılık anlamındaki sektörlerde çok fazla görev
04:30almakadırlar. Iıı bunların gitmesi bazı sektörlere tabii
04:35ki sıkıntı yaratacaktır. Ama şu anki rejim değişikliğinden
04:39sonraki süreçleri şu an kestirebilmek biraz daha zor
04:44görüyorum. Iıı orada çok fazla ülkelerin temasları var. Orada
04:49çok fazla kendi işlerinde örgütler var. O örgütlerin
04:52nasıl bir yol izleyeceğini ııı nasıl bir devlet kurma
04:57aşamasında olacaklarını ııı tam olarak şu an ııı
05:02kestirebilmek biraz zor. Ama ben de çok fazla döneceklerini
05:06ııı düşünmüyorum. Çünkü burada bir yer yurtları artık oldu.
05:11Iıı oraya gidenlerin şu an televizyonlarda görüyoruz
05:14gidenler oluyor da. Onlar da ben şu şekilde yorumluyorum. Iıı
05:18kendi yerleri var, yurtları var, evleri var, barkları var,
05:21arsaları var, arazileri var. Bunlara gidip bir bakacaklar ne
05:26oldu diye veya şu anki rejimdeki unsurlar henüz daha
05:30taşlar yerine oturmadı. O oturuptan sonrakinde kendi mal
05:34varlıklarıyla mal varlıklarıyla alakalı orada ne
05:37gibi bir işlem olacak? Bilmiyorlar. Bunları gidip bir
05:41kolaçan edip orayla alakalı bir düzenin oturmasını
05:46bekleyeceklerdir. Ama o düzenin oturmasını beklemeleri de büyük
05:50ihtimal gene ülkemizde ııı yaşayarak bunu göreceklerdir.
05:54Orası oturduktan sonra gidebileceklerini ben şu an
05:58düşünüyorum. Iıı Onur Tümer Ülger, mali müşavirim. Iıı aynı
06:03zamanda Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nde Manatya
06:06Genç Girişimciler Kurulu'nda başkan yardımcısı görevini
06:09ithaf faaliyet gösteriyoruz diyelim. Şimdi ııı sorduğunuz
06:14sorunun cevabını söyleyeyim ııı ilkem arkadaşımıza. Bir
06:18yabancı uyruklu ııı vatandaş çalıştıracaksak Türk Türk beş
06:23tane işçi istihdam ettirmek zorundayız. Iıı bu kanunen
06:28böyle ııı sosyal sigortalar kanununa göre. Iıı ben de
06:32arkadaşlarıma katılıyorum fakat ekonomik açıdan ııı
06:35düşündüğümde ııı bu Suriyeli vatandaşların ııı göçleri
06:42sağlanmalı. Çünkü Türkiye üzerinde ııı sosyal haklar
06:47ııı aldıklarını biliyoruz, duyuyoruz. Iıı bu taraftan da
06:52baktığımızda ııı ekonomi açısından ııı daha farklı ııı
06:57süreçler görebiliriz. Iıı belki ekonomimize daha katkı olabilir.
07:02Tabii ki ııı Suriye ııı işçi istihdamının da ııı ülkemizden
07:07gitmesi de maliyetlerimize işçilik maliyetlerini etki
07:11edecektir. Iıı ters taraflı da düşünürsek ııı bu etki de ııı
07:16işverenler tarafından ürün maliyetlerine yansıtılacaktır
07:20diye düşünüyorum. Sektörde ııı Suriyeli sayısı yüksek ııı ama
07:25sigortalı sayısı düşük. Iıı devlet de buna göz yumar gibi
07:30oluyor benim tahminimce. Denetim yok diyebilirim.