Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Sevgili Cumhuriyet TV izleyenleri, hoş geldiniz yayınımıza.
00:17Bugün aslında hem Türkiye'nin hem de dünyanın çok önemli sorunlarından bir tanesini konuşacağız.
00:22Ama ülkemizde son yıllarda özellikle daha da eczan bir hale geldi diyebiliriz.
00:27Nedir bu sorun?
00:28Uyuşturucu sorunu.
00:29Hem bağımlılık sorunu hem bir suç sorunu uyuşturucu.
00:32Bütün aslında kapsamlarıyla bugün konuşmaya çalışacağız.
00:35Stüdyomuzda bizimle birlikte gazeteci Hande Karacası var.
00:39Aslında pek çok izleyici de sizleri belki Sessiz İstila çalışmasından zaten tanıyorlardır.
00:44Şimdi de uyuşturucu meselesine eğildiniz.
00:47Ayık Yaşamlar isimli bir video serisi hazırladınız.
00:51Yalnızca iki bölüm yayında devamı gelecek.
00:53Aslında bütün boyutlarıyla incelediğiniz bu meseleyi bir çalışma oldu.
00:58Size bırakacağım sözü ama ilk olarak nereden çıktı?
01:01Ben bu meseleyi kurcalayacağım dediğiniz an neydi?
01:05Aslında Suriye göçü, daha doğrusu ben Orta Doğu göçünü tüm yönleriyle çalışıyorum.
01:13Ve orada zaten hep rastladığımız iki şey vardı.
01:16Afganistan çıkışlı metamfetamin Suriye'den gelen Keptagon.
01:21Ve bu çok yayılmıştı.
01:22Yani kaçakçılık ve suç boyutu zaten konuşuluyordu.
01:25Dolayısıyla benim çalışmalarıma da yansıyordu.
01:28Tabii ben daha derinlemesine işte yollar, rotalar vesaire bunları çalışırken...
01:33...bazı gazeteci arkadaşlar da daha büyük boyutlarını çalıştılar.
01:38Ama yakın bir zamanda da işte parça parça topluyorsunuz aslında.
01:42Mesela Dark Web konusu.
01:43Evet.
01:44Ve ardından biliyorsunuz Fatih'de çok ciddi hatta yani herhalde tarihe geçecek bir şey yaşadık.
01:49Bir genç, onun da madde kullandığı söyleniyor.
01:54Tabii o esnada bilmiyorum ama yani madde kullandığı biliniyor.
01:5817 yaşında bir genç arkadaşının kafasını kesip surlardan attı.
02:03Bundan çok daha önce bir yine orta yaşlı bir erkek annesinin başını kesip yola atmıştı.
02:13Şimdi tabii hani her uyuşturucu ya da her madde bağımlısı, potansiyel suçlu mu elbette değil ama...
02:20...o nevrotik durum, o çıkmaz, o kriz sizi zaten siz olmaktan çıkarıyor.
02:26Evet.
02:26Yani böyle bir şey kullandığımda ben Hande değilim artık.
02:30Ben Hande Karacosu değilim.
02:31Bambaşka biriyim.
02:32Ve her şeyi yapacak bir potansiyel de ortaya çıkıyor tabii.
02:36Çünkü muhakeme yeteneğim diye bir şeyim kalmıyor.
02:39Halüsinasyon görüyorum.
02:40En son bir olay oldu hatırlıyorsunuz.
02:42Semt semt gezip akrabalarını öldürdü.
02:44Evet.
02:45O da madde bağımlısıydı.
02:457-8 kişiyi öldürdü.
02:468 kişiyi öldürdü.
02:48Şimdi tabii bunların hepsini bir araya toplayınca çok ciddi bir soru.
02:52Hani genelde hep gençlerin üzerine fokuslanıyoruz ya.
02:55Evet.
02:55Gençlik, evet doğru.
02:57Gençlik ama şunu biliyor musunuz?
02:59Metanfetamin kullananlarda yoğun kadınlar gözlemleniyor.
03:03Kadınlarda daha çok metanfetamin kullanılıyor mesela.
03:06İnanılmaz, evet.
03:06Ve ev kadınları bile var bunun içinde.
03:10Hatta bir hikaye.
03:11Kendisi anlatıyor.
03:12Birçok videolar var biliyorsunuz derneklerinde çektiği.
03:16Genç bir kadın.
03:17İki çocuk annesi.
03:19Zaten herhalde en vurucusu oydu benim için.
03:23Oğlunun doğumunda işte yaşadığı sürece anlatıyor ve diyor ki
03:27Zaten benim çocuğum bağımlı doğdu ki diyor.
03:30Evet.
03:30Ben bunu doktora gittiğimde öğrendim diyor.
03:33Yani Türkiye'de bağımlı doğan bebekler var.
03:36Artık iş buraya gelmiş.
03:39Bu bir ciddi sorun.
03:40Tabii suç boyutu var.
03:41İşte rotalar kaçakçılık boyutu var.
03:43Bunun terörü besleme boyutu var.
03:46Bizim içimizde toplumu terörize eden bir milli güvenlik sorunu haline dönüştü.
03:53Ve hani Zeliha Bürtek bir metro istasyonunda sosyal çürüme var demişti.
03:59Zeliha Hanım da bu arada seride katkı sundu.
04:02Kendisine de buradan teşekkür edelim.
04:04Sosyal çürümenin içerisindeki bir ayak olarak da bunu değerlendirdik.
04:09Ama baktığınız zaman maddi bağımlılığı
04:12doktorlarımız, çok değerli profesörlerimiz konuştu.
04:15Onların da anlattığı şu.
04:17Türkiye'de biz madde bağımlı, uyuşturucu bağımlı bir suç boyutuyla bakıyoruz.
04:22Ama bu aslında bir beyin hastalığı.
04:27Sorun burada başlıyor.
04:28Bu bir beyin hastalığı.
04:31Ve maalesef ki dışsal faktörlerin de etkisiyle farkına varan,
04:35ulaşımı kolaylaşan, yaygınlaşan bir beyin hastalığı.
04:40Artık maddeye ulaşmak çok kolay.
04:42Bu sebeple de yaygınlaşan bir beyin hastalığı.
04:46Ayık Yaşamlar serisi de şunu yapıyor.
04:49Evet orada mağdur olmuş ebeveyn de gelip sorunu anlatıyor.
04:55Neden bir türlü evladını bu bataktan kurtaramadığını,
04:59şu noktada kurtarabiliyorsa hangi yöntemlerin uygulandığını anlatıyor.
05:04Eskiden bağımlı olup bundan kurtulmuş.
05:08Ve psikiyatrik, psikolojik eğitimler almış.
05:12Şimdi danışmanlık yapabilen bir yaşam koçu da diyelim.
05:17Danışman diyorlar onlar, bağımlılık danışmanı.
05:20Onlar da gelip durum tespitlerini paylaştılar.
05:23Gazeteciler suç boyutunu konuştu.
05:25İşte Furkan Sezer biliyorsunuz Adnan Oktar çetesini çökertmişlerdi,
05:29Maliye İşleri eski şube müdürü.
05:31Onunla da operasyonları ve suç boyutlarını baronları konuştuk.
05:36Doktorlarımızla Prof. Dr. Onur Noyan hocamız,
05:39Prof. Dr. Nesrin Dilibaş hocamız,
05:42onların da desteğiyle tedavi yöntemlerini konuştuk.
05:46İşte Zeliha Hanım'la sosyolojik çünkü doktorlarımızın da söylediği şu,
05:50bu biyopiskososyal bir hastalık.
05:54Yani tedavi ederken biyolojik tedavi olacak,
05:58psikolojik tedavi olacak.
06:00Aynı zamanda sosyolojikte bu insanların desteğe ihtiyaç var.
06:04Yani sadece tedavi değil,
06:06aynı zamanda rehabilite de edilmeleri gerekiyor.
06:10Seriyi niye hazırladık?
06:12Çünkü çok yaygındı.
06:13İşte duyduğumuz, zaten haber yapıyoruz.
06:16Ben dediğim gibi Orta Doğu kısmını çalışıyorum.
06:19Anladım ki parça parça ulaştığımızda,
06:23yani bu bizim peşine düşüp bulabileceğimiz bir şey.
06:27Ama bizim sayfamız zaten takip eden,
06:29YouTube serilerimizi takip edenler var.
06:32En azından burada toptanda bir kür gibi bunu hazırlarsak,
06:37bunların hepsini izlediğinde insanlarda bir farkındalık oluşturmuş oluruz.
06:41Hem ciddiyet boyutunda,
06:43yani bu tehlikenin ciddiyetinin farkına varan insanlar,
06:48hem de bundan kurtulmak isteyen insanlar,
06:52kendilerine bir çare bulabilirler.
06:55Tabii burada ufak bir teşekkür de etmek istiyorum.
06:59iCryPEX'de çalıştık biz.
07:01Onlar destek oldular.
07:02Sevgili Gökalp İçer çok da iyi bir dostumuzdur.
07:06Kendisine anlattığımda hiç ikiletmeden,
07:10hani hanım harika bir proje kesinlikle biz varız dedi.
07:14Kendilerine de teşekkür ederim.
07:15En azından böyle güzel bir verimli,
07:19şifa olmasını hep dilediğimiz bir proje yapmış olduk.
07:23Evet aslında bu kadar çok uzmanla bu konuda kaptamlı bir şekilde konuşunca,
07:28siz de biraz çok fazla şey söyleyebilir hale geldiğinizi tahmin ediyorum.
07:32O yüzden biraz da konuşalım.
07:34Mesela şuradan başlayalım.
07:35Neden bu kadar arttı?
07:38Evet aslında ufak toparlayarak söyledim.
07:41Tabii uzmanlarımız kadar değilim ama sizin de ifade ettiğiniz gibi.
07:45Dinleyince artık insanda bu şey oluşuyor.
07:48Hariti oluşuyor.
07:50Zaten biraz önce de söyledim.
07:52Orta Doğu göçünü çalışırken benim ilgi alanıma girmeye başladı bu konu diye.
07:57Yani dosyayı ayırmak zorunda kaldım ben.
08:00Çünkü tabii hep Suriye, özellikle Sessiz İslah Serileri yüzünden daha çok Suriye ama,
08:05Afganistan ve bunun içerisinde Irak da var, Yemen de var, Ürdün de var, Lübnan.
08:12Mesela Kaptagon dediğimiz bizim Suriye'den girdiğini bildiğimiz o sentetik operatör.
08:19Aslında Lübnan Hizbullahı bölgesindeki atölyelerde üretiliyor.
08:23Oradan rejime geçiyordu.
08:25Rejimin de kendi atölyeleri var tabii onlar da zaten tespit edildi.
08:30Ve buradan, şimdi altını çizelim, muhalifler eliyle Türkiye'ye giriyor.
08:35Yani Türkiye'deki pazara bir böyle giriş var.
08:38Bir de tabii transit ülkede olduğumuz için biz ilk tanıtım bölümünde özellikle benim anlattığım bir kısım var 4 dakika.
08:46O harita üzerinde güzergahları anlatıyoruz.
08:49Deniz yoluyla, hava yoluyla ve tabii kara yoluyla.
08:53Biz Balkan rotası üzerinde bulunduğumuz için Türkiye hem hedef hem transit ülke.
08:59Yani zaten hedef olmasak bile serpinti yetiyor bizim çocuklarımızı zehirlemeye.
09:05Niye artıyor?
09:06Baronlara Türk vatandaşlığı verilmiş, istedikleri gibi bu ülkede cirit atıyorlar.
09:11Şimdi biz yabancılara bu kadar kolay vatandaşlık vermeyin derken insanlar hep bunlar Suriyelileri istemiyorlar.
09:17Bakın, İsrail'in gizli savaşları diye bir kitap var.
09:22Ve o kitapta şöyle bir şey söylüyor.
09:24Göçler, ajanlarımızı yerleştirmek için bizim için en etkili yoldur.
09:29Çünkü o göçlerde özellikle siz Filistin'den insanlar geliyor zannediyorsunuz.
09:34Siz Suriye'den insanlar geliyor.
09:35Yakalandılar biliyorsunuz bir sürü Mosad ajanı yakalandı.
09:39Yani zaten şöyle tipik bir İsrailliyle bir İsraili Siyoniste sizin bir Filistinliyi ayırmanız da çok zor.
09:47Aynı toprağın birbirine karışmış insanları artık genetik olarak da o coğrafyada aynı topraktan çıkanı yiyip içiyorlar.
09:56Çok benziyorlar ve zaten bunu İsrail yıllardır kullanıyor.
10:00Aynı şey bu uyuşturucu konusunda da.
10:03Siz açık kapa politikası güderek her şeyin karışmasına sebep oldunuz.
10:08Yani hükümetin bu noktası şimdi evet tamam çok ciddi yakalamalar oluyor ama bu şeytanın aklına gelmeyecek bir şey.
10:16Karpuzun içini oyup yine o içe benzer bir paket yapıp onun içerisinde adam uyuşturucu maddeyi Türkiye'ye sokuyor.
10:25Kamyonlarda yakalanıyor.
10:28Bir bu boyutu var.
10:29Yani açık kapa politikası ve tabii gelen göçle birlikte gelen mesela Sessiz İstila 3 Bacabazide bunu çok net anlatıyoruz.
10:37Biz orada Afganlılarda erkek sevici bir oyun var.
10:43Buraya dikkat çekmeye çalışırken orada bizim başrolümüz tabii yaptığı şeyden mütevellit Türkiye'ye kaçıp geliyor.
10:50Gelirken de yanında MED denilen o ilacı getiriyor.
10:55Uyuşturucuyu getiriyor.
10:58Böyle böyle taşıyorlar sebebi de şu.
11:01Kendilerini kaçıran kişilere bazen para veremedikleri oluyor.
11:06O zaman bunlara deniyor ki bu ilacı taşıyacaksın bu uyuşturucu maddeyi geçireceksin ben de seni taşıyacağım.
11:14Bu sebeple metanfetamin patlaması.
11:16Taliban biliyorsunuz afyon hekimini yasakladı.
11:20Tamam yani afyon ihracında bir azalma var bizler için.
11:28Onlar artık piyasaya sürmeyi durduruyorlar ama stoklar var.
11:33Stoklar kullanılıyor.
11:35Buradaki düşüşü tamamlamak için de metanfetamin patlaması oluyor.
11:40Her tarafa Afganistan çıkışlı metanfetamin.
11:44Artık gerek bile kalmamış ham maddeyi getiriyorlar.
11:46İranlı baronlarla kurdukları atölyelerde Türkiye'de yapıyorlar.
11:50Türkiye'de de üretiyorlar.
11:52İranlı baronların kurdukları atölyeler var.
11:55Oradan geliyor burada üretimi yapılıyor.
11:58Buradan çıkıyor hem trans Türkiye'si hem hedef ülkeyiz derken bunu söylüyorum.
12:03Bir de böyle yani basılan yerler var böyle.
12:07Tespit edilen.
12:09Dolayısıyla artış olmaması mümkün değil.
12:12Çünkü oradan kaynaklı ve açık bir kapıdan çok rahat geçen bir ticaret var.
12:18Bir kaçakçılık var.
12:20Kim kullanıyor? Terör örgütleri kullanıyor.
12:22Kim kullanıyor?
12:24Çünkü ekonomik zorluk yaşayan ülkeler bunu kullanıyorlar.
12:29Çok ciddi bir kazanç kapısı onlar için.
12:31Ben bunu tırnak içinde söylüyorum.
12:33Onlar için öyle.
12:35Dolayısıyla kimlik hükümetler ve çoğunlukla da terör örgütleri.
12:39Bu bilmediğimiz bir şey değil.
12:41Hatta FETÖ'nün bunu ticari kaynak olarak kullandığı emniyetin raporlarında var.
12:47Ben inanamadım gördüğüm zaman.
12:49PKK'yı biliyorduk da FETÖ'nün de bu işin içerisinde olduğunu bilmiyordum ve raporlarda gördüm.
12:56Tabi orada terör büyüdükçe, orada çatışmalar büyüdükçe,
13:01onların silah ihtiyacı oldukça, insan kaynağı ihtiyacı oldukça, paraya ihtiyacı oldukça
13:06ürettikleri ve dünyaya saldıkları uyuşturucu miktarı da artıyor.
13:12Öte yandan dark web dediğimiz o derin dehliz.
13:17Tamam globalleşme, yeni teknolojiler.
13:21Fakat internette ve sosyal medyada o derin karanlık dehlizler gittikçe genişliyor.
13:29Bunları nasıl kullanacağını bir genç çok rahat öğrenebiliyor.
13:34Biliyorsunuz başka başka yapılar da zaten oralarda kuruluyor.
13:38Artık böyle tarikatimsi yapılar var.
13:41Gencecik çocuklar birbirine orada zorbalık yapıyor.
13:45Tabi insanları konuştuk bundan birkaç önce.
13:48Onların da çok sıkça kullandığı bir dark web var.
13:51Dark webde %68 zaten.
13:55Parakende satışı %68'i burada.
13:58Ona da gitmemize gerek yok.
14:00Sosyal medyada bizim kullandığımız emojiler.
14:03Emojileri hepsini bir simge haline getirmişler.
14:07Biri bir maddeyi temsil ediyor.
14:09Tabi alıcıyla satışı biliyor.
14:12Açıkça işte telegram gruplarında şurada burada adam şunu yazıyor.
14:17Geliyorum şimdi bilmem ne emniyetin önünden geçiyorum diyor.
14:20Yani bunu o gruba rahatça yazıyor.
14:23Ve bu şekilde sosyal medyada satış yapıyor.
14:26Emojilerle işte koydukları isimlerle anlaşarak.
14:30Yani hani bir kısmı hayır.
14:33İşte göç, aslında öncelikle Orta Doğu'nun karışması.
14:38Orta Doğu'da o örgütlerin, yapıların paraya ihtiyacının olması.
14:43Onların kendine kaynak olarak bunu kullanması.
14:46Buradaki açık kapı politikasının elbette ki insani yönü başka.
14:50Ve fakat biz insanımızı korumak zorundayız.
14:53Balkan rotasında da olmamız sebebiyle hedef ve trans bir ülke haline gelmemiz.
14:57Dışarıdan da işte teknolojik gelişmelerle dark web'in çok ciddi anlamda kullanılıyor olması.
15:06Ve tabii bu sentetik uyuşturucuların çok da ucuz maliyetli olması.
15:14Bunlar bu ülkede bir patlamaya sebep oldu.
15:19Tabii bağımlılık bir hastalıksa da neden kullanım arttı?
15:22Çünkü aynı zamanda çocuklar da sosyal çürüme ile birlikte sosyolojik bir buhranın içerisindeler.
15:31Tam olarak aslında oraya da gelmek lazım.
15:33Bir yandan gerçekten ucuz olması.
15:35Bu kadar belki telefonunuzu elinize alıp ulaşılabilecek bir şey haline gelmesi korkutucu ama elbette herkes de uyuşturucu kullanmıyor.
15:43Kullananları bu duruma iten, yani bugün Türkiye'de oturduğumuzda konuşacağımız çok fazla sorun var.
15:48Genellikle de gençlerin uyuşturucu yönelimi olduğunu biliyoruz.
15:53Gençler neden yani bir geleceksizlik mi, bir umutsuzluk mu, çaresizlik mi?
15:58Uyuşturucu kullanımı nerede başlıyor psikolojik olarak?
16:02Bunu da konuştuk.
16:04Özellikle ilk bölümde biz sanatçı Umut Akyürek ve eşi sanatçı Oktay Ertuğrul konuğumuz oldular.
16:11Siz de takip etmişsinizdir tabii olayı.
16:13Biliyorsunuz kızları Melek-Bal.
16:15Bu hastalıkla mücadele ediyorlar, savaşıyorlar bağımlılık hastalığıyla.
16:20Melek-Bal çok genç, henüz 20-21 yaşında bir genç kız.
16:25Hatta bir kız çocuğuna konulabilecek en güzel isimlerden biri herhalde.
16:30Melek ve Bal yani aile o kadar özenerek ismi koymuş ve ebeveyn olarak da gerçekten kızlarını çok koruyan, kollayan bir yapıları var.
16:39Ve fakat 13-14 yaşında Melek-Bal uyuşturucuyla tanışıyor.
16:45Peki nasıl oluyor?
16:47Herkes bunalımdan mı kullanıyor, ekonomik şartlardan mı kullanıyor, ne bileyim çocuk gettoda da mı kullanıyor?
16:54Emin olun bunlar evet birer sebep ama kesinlikle bundan oluyor diyemeyeceğiniz şeyler var.
17:01İşte kafede arkadaşlarıyla birlikteyken olan oluyor.
17:05Sorun o arkadaş buna nasıl bu kadar kolay ulaşıyor.
17:10Neden kullanıyor?
17:12Şimdi o yaşlarda hepimiz yaşadık özellikle 13 ve 18 yaş arasındaki çağ zaten kendimizi aradığımız bir dönem.
17:21Orada biz şunun da çok etkisi olabiliyor.
17:26Erkek arkadaş kullanıyor.
17:28Kız ona aşık oluyor.
17:31Karı koca kullananlar var böyle.
17:34Karısını sırf bu yüzden zapturap altında tutan bağımlı erkekler onu da bağımlı yapmış birlikte içiyorlar, kullanıyorlar.
17:42Yetişkinlerde bile var yani.
17:44Şimdi bir beğendirme merakı var o genç yaşlarda.
17:49Onunla birlikte o eylemi gerçekleştirirse daha kabul görecek bir kişi olacağı intiba böyle de başlayabiliyor.
17:58Bir özenmeyle de başlayabiliyor.
18:00Yahut arkadaş çevresinde tamamen yani gülüşüp eğlenirken bir anlık bir kullanımla da başlayabiliyor.
18:10Hani illa bir oranda bir acı hikaye aramamıza gerek yok.
18:15Böyle bir şey de olabiliyor ama zorbalanmış da olabiliyor mesela.
18:19Yani bilgi Handemir konuğumuz oldu bizim spor anlatıcısı biliyorsunuz.
18:24Boks dünyasına da çok hakim.
18:26O tabii örneklerini boks dünyasından verdi.
18:29Dedi ki benim de bir erkek çocuğum var ona şunu söylüyorum hep.
18:33Oğlum erkeklik bunu kullanmakla olacak bir şey değil.
18:37Profesyonel olarak ringe davet et diye hep bunu anlatıyorum dedim.
18:42Çünkü böyle şeyler de oluyor.
18:44Erkek adamsın oğlum ne olacaklarla da oluyor.
18:48Ya da eğlence ortamı işte bir sosyalleşme arzusu oluyor çocuklarla bir araya gelme arzusu oluyor.
18:55Bu ortamlarda da olabiliyor.
18:57Dolayısıyla evet diğer hikayelerde tabii eşlikçi bazen de şöyle bir şey olabiliyor.
19:04Çocukta mesela bir şizofreni durumu var.
19:07Bu tespit edilmemiş.
19:09Ama onun getirdiği bunalımla bir kör kuyuya düşmüş.
19:14Burada maddeyle tanışmış.
19:16Madde bağımlılığı başlamış tedaviye bir gidiyorlar.
19:18Diyorlar ki sizin çocuğunuzda şizofreni var.
19:21Evet bu noktada aslında ailelerin de biraz ne yapabileceği öne çıkıyor.
19:27Yani illa da bağımlı bir çocuğu olan bir aileden söz etmiyorum.
19:32Böyle bir durumdan çocuğunu uzak tutmak isteyen ya da böyle bir durumun belki de yeni başladığı ve çocuğunu bu durumdan kurtarmak isteyen.
19:40Ailelerin bu noktada dikkat edebilecekleri burada da birkaç madde söyleyebilir miyiz?
19:44Söyleyebiliriz.
19:46Ben de aynı soruyu çünkü bütün uzmanları öğreticileri sordum.
19:49Onlar da şunu söylediler.
19:51Aslında işte hani 13 ve 18 dedim ya.
19:54Şimdi şöyle 21 yaşına kadar mesela 18 yaşında başladı 21 yaşına kadar tespit edilemediği bile oluyor.
20:012 sene aile anlamayabiliyor diyor.
20:03Çok özür dilerim bu Oktay Ertuğrul ve Umut Akyürek örneğinde şunu söyleyecektim.
20:08Aile aslında hemen tespit ediyor.
20:10Hemen tedaviye başlanıyor.
20:12Fakat ametemdeki tedavi yeterli olmadığı için yani sadece bir biyolojik tedavi var orada.
20:16Rehabilite kısmı eksik kaldığı için şu an dördüncü tedavide artık rehabilitasyonla birlikte biraz daha durum iyişim kontrolü altına alınmış durumda.
20:26Hemen tespit ediyorlar ama 4 senedir mücadele ediyorlar.
20:32Anne baba anlayamayada biliyor.
20:34Sebebi de şu.
20:36Doktorlarımızın, uzmanlarımızın söylediği.
20:38O kadar çok ergenlik belirtilerine benziyor ki.
20:41Mesela?
20:43İşte odasına kapanmak isteyebilir.
20:46Evet.
20:48Ama mesela Mansur Bey'e şunu söylemiştim.
20:50Mansur Bey'e Zürek.
20:52Belki çocuk müzik dinlemek istiyor.
20:54Sevdiği kızı düşünmek istiyor ama o esnada biz şimdi telaş edebiliyoruz.
20:58Yani çok benziyor.
21:00Ama gerçekten madde kullanmak için de bunu yapmış olabilir.
21:02Biz diğer türlü zannediyor olabiliriz.
21:04Arkadaş çevresini değiştirmesi.
21:06Daha önce arkadaşlık ettiği insanlardan uzaklaşıp yeni arkadaşlar edinmesi.
21:11Aileden kaçar bir hale gelmesi.
21:14Yani tedirgin olması bir arada olmaktan.
21:17Akşam yemeklerinin mesela bağımlılık konusunda vakaları azalttığı tespit edilmiş.
21:23Aileler birlikte akşam yemeği yediklerinde çünkü vakit geçiriyorsunuz orada.
21:27En azından tepkilerini ölçebiliyorsunuz.
21:29Bunun mesela bağımlılık durumunu o ülkede azalttığı ortaya çıkmış.
21:35Aileden kaçıyor, sosyal çevresini değiştiriyor.
21:39Yeni bir yakın arkadaş edinebiliyor.
21:42Derslere ilgisi azalıyor.
21:46İşte odaya farklı farklı şekilde kapanmalar başlıyor.
21:50Bir de tabii yani bunun meraklısına diye söyleyeyim.
21:54Ben buraya yazıp getirmek istemedim.
21:56Çocuğunuz telefonda konuşurken bir takım kelimeleri anlamsızca kullanıyorsa orada da kesinlikle şüphe etmelisiniz.
22:05Mesela bir tanesi çok bilindiği için söyleyeyim.
22:07Mesela Metin amca gibi.
22:09Şifreler var.
22:11Aynı emojiler gibi.
22:13Bunları ardı ardına sıralıyorsa siz o konuşmadan çok bir anlam çıkaramıyorsanız bilin ki o işin içinde de bir iş var.
22:21Peki burada şimdi siz de söylediniz.
22:24Bir yandan biyolojik bir tedavi istiyor bu durum.
22:27Bir yandan bir psikolojik bir destek istiyor.
22:30Türkiye'de ama tabii yeterli olmadığını söylüyorsunuz.
22:32Diyelim ki çocuk böyle bir sorunun içine düştü.
22:38Aile fark etti.
22:40Belki de iyi bir ihtimal erken fark etti.
22:43Aldıkları destek yeterli oluyor mu?
22:45Neler yapacaklar ya da yaptıklarında bağımlıktan kurtulmak Türkiye'de kolay mı?
22:50Şimdi şöyle oraya gelelim.
22:53Sayılar var.
22:55Onları verelim.
22:57Kolay mı? Değil.
22:59Bir kere bu konu niye önemli?
23:00Tedavide bir kör sarmak oluşmuş.
23:04Mesela Umut Hanım çok önemli bir şey söylemişti yayında.
23:07Dedi ki 8 milyon kullanıcının olduğu bir ülkede, tekrar ediyorum,
23:148 milyon kullanıcının olduğu bir ülkede özel rehabilitasyon merkezi yok devlet eliyle işletilen çok ciddi bir rakam değil mi bu?
23:24Çok inanılmaz bir rakam.
23:26Ben duydum da acaba yanlış mı duydum diye tedirgin bile oldum.
23:32Ondan önce zaten Oktay Bey milyonlar demişti.
23:36Umut Hanım da böyle bir rakamı bizimle paylaştı.
23:40Raporlardan aldığımı söyleyeyim.
23:42Emniyetin raporlarından bu.
23:44360 bin kişi geçen yıl bağımlılık tedavisi için başvurmuş.
23:48360 bin kişi.
23:50Ve bunların 180 bini ilk kullanıcı.
23:54İlk kullanıcı.
23:56İlk kez kullanmışlar.
23:58Yani geriye kalanı birçok kez kullanmış, birçok kez bağımlılık tedavisi için.
24:05İşte zaten bir problem oldu buradan belli.
24:08Niye?
24:10Çünkü biz bunların 360 bin kişinin 350 binini ayakta tedavi etmişiz.
24:14O ne demek?
24:16Yani bir alana alıp izole etmemişiz.
24:18Gün içerisinde tedavisini verip göndermişiz.
24:21E alana tekrar salıyorsunuz.
24:22Ondan sonra serbest istediğini yapabilir.
24:25Bu kadar büyük rakamların olduğu bir yerde sizce sorun yok mu?
24:29Hükümlü ve tutuklular 2023 yılında 98 bin 335 kişi uyuşturucu madde bağıntılı suç yüzünden cezaevine girmiş.
24:40Tabi ayık yaşamları yaparız bu rakamları görünce.
24:44Bunun için bir şey yapmak gerekiyor.
24:47360 bin kişi tedaviye başvuruyor bunu.
24:49350 binini ayakta tedavi edip geri salıyorsunuz.
24:52Tabi ki değil.
24:54Bu insanların, evet mesela amatemde izole edildikleri 21 gün 28 gün işte bu tedaviler var.
25:02Orada da şöyle bir şey oluyor.
25:04Tamamen bir diyelim ki detoks kısmı tamamlanıyor.
25:09Ama bu yeterli değil ki.
25:11Sadece detoks.
25:13Psikolojik olarak tamamlanamadı bu insan.
25:16Hala o yoksunluk hissini çok rahat hissediyor.
25:19Yani 3 yıl kullanmamış insana bile bugün sorun.
25:23Diyor ki evet yani vücudum zaman zaman bunu yapmamı söylüyor.
25:29O yüzden de bir tüp gibi düşünelim bunu.
25:34Hani dedik ya biyopsikososyal diye.
25:37Evet biyolojik tedavilerini alacaklar.
25:39Tamam vücut o şeyi atacak.
25:41Maddenin etkisini atacak.
25:44Ama ondan sonra bir psikolojik destek.
25:48Psikiyatr desteği.
25:50Çünkü bir beyin hastalığı diyoruz.
25:52Ona göre de bir biyolojik tedavi uygulanıyor.
25:55Psikolojik destekle birlikte sosyolojik de destek.
26:00Evet mesela cezaevlerinde bunu yapmaya başlamışlar.
26:03İşte hükümlülere sosyolojik uğraşlar, kültürel faaliyetler, spor faaliyetleri denemeler yapılıyor bununla ilgili.
26:10Yani hiçbir şeyde yapılmıyor diyemeyiz.
26:12Ama yeterli mi?
26:14Demek ki bir yerde hala bir sorun var.
26:17Biz bu hani diyorum ya 10 bölümde her şeyi anlatalım istedik.
26:22Yoksa bunları ayrı ayrı bulabilirsiniz.
26:24Bizim konuklarımız ayrı ayrı her yerde konuşan insanlar.
26:27İşte devlet de aslında burada bunu yapmalı.
26:30Yani sıkıştırılmış biyopsikososyal bir rehabilitasyon körüne ihtiyaç var.
26:37Yani uyuşturucuyla mücadele için aslında bir devlet politikası olmalı.
26:42Güdülmeli. Bu parça parça oluyor.
26:44İşte burada bunu verelim işte uğraştık.
26:47Tamam ama öyle değil işte.
26:49Mesela bazı dernekler yapıyor ama bunu işte devlet yapmalı.
26:52Bir devlet politikası haline getirmeli.
26:54Çünkü Mansur Beyaz Yürek amatemin kurulcusu, Profesör Doktor Mansur Beyaz Yürek çok önemli bir şey söyledi.
27:00Dedi ki hani ben yıllar önce aslında bir komisyon kurulması için bir öneri sundum.
27:06Bir komisyon olmalı.
27:08Bu sadece psikiyatrla işte efendim hemen biyolojik tedavi yapçıklı olacak bir şey değil.
27:13Evet sosyologlar da olmalı.
27:15Manevi bir danışmanları da olmalı.
27:17Çünkü o insanlar bir yoksunluk, bir boşluk yaşıyorlar o anlamda da.
27:22Herkesin inancına göre.
27:24Belki böyle bir tedavi aldıkları için toplumun yani toplumun içine döndüklerinde de yeniden aynı tepkilerle karşılaşmıyorlar.
27:31Zaten ex-user diye bir kavram var.
27:33Kiminin hoşuna gitse de kimi bundan hoşlanmıyor.
27:36Çünkü rehabilitasyon yani yeniden düzenlemek diyorsunuz.
27:41O zaman yeni bir hayata başlayacaksa, yeniden hayata başlayacaksa eskiye ait şeylerden kurtulması lazım.
27:49Ama öyle olmuyor ki.
27:51En başta işte sosyolojik bir hani o tübü geçiş anı olmadığı için tedavi bitti pat eski hayatına geri döndü.
28:00Hemen tık tık tık beyin zaten diyor ki tamam.
28:03Başlıyor yani diğer yoksunluklar.
28:07Ama bir dönem olsa bir süreç olsa sosyolojik olarak en azından kendisi gibi yeni bir hayata başlayacak insanlarla birlikte.
28:16İşte efendim bahçeyle uğraşsalar, yemek yapsalar, resim yapsalar.
28:21Dediğim gibi cezaevinde ama benim söylediğim gibi değil aslında yani parça parça yapılıyor.
28:26Bir bütün halinde o dönemi de atıyorum belki 2 ay belki 3 ay geçirdikten sonra tabii o beynin hani atma eşikleri var ya 21 gün gibi.
28:38Bu periyotlarla bunu yaptıktan sonra hayatı bunu zaten ben söylemiyorum.
28:43Bağımlılık danışmanlığı uzmanlar da söylüyorlar.
28:47Mesela Esra Çavuşoğlu konuğumuz oldu.
28:49Gaziantep'te onlar bir rehabilitasyon merkezi kuruyorlar.
28:51Ve bu şekilde yani öncelikle o insan bir detoksu oluyor.
28:57Ondan sonra da hem psikolojik hem de sosyolojik olarak o yeniden hayata dönüşü hazırlayacakları yardım elini uzatıyorlar.
29:07Hatta bu arada tekrar mesela okulu bırakmışsa dışarıdan okulu bitirmesine yardım ediyorlar.
29:12İşte iş bulmasına yardım ediyorlar.
29:14Anlaşmışlar görüşmüşler.
29:16Mesela devlet bunu niye yapmıyor?
29:17İş kurula görüşmüşler.
29:19İşte oradaki iş adamlarıyla görüşmüşler.
29:21O insanlara yardım etmiyorlar.
29:23Ve orada kendisi de çok önemli bir şey söyledi.
29:25Bu notu da düşmek isterim.
29:27Gaziantep'te Suriye savaşı patlamadan önce iç göçün getirdiği sorunlar sebebiyle sokaktaki çocuklara yardım ediyorduk.
29:37Ve iç göç yani kendi insanımız da başka bir yilden gelmiş.
29:40Kullandıkları şeyler farklıydı diyor.
29:43Suriye'de başlayan savaş ve oradan göçle birlikte artık yine o MED denilen işte sentetik uyuşturucu madde türleriyle karşılaşmaya başladık.
29:55İçtikleri maddeler de değişmeye başladı ve bu sefer diyor sosyolojik yapıda da bir değişiklik söz konusu oldu.
30:02Yani devletin birçok saç ayağına müdahale etmesi gerekiyor.
30:06Yapıyorlar mı?
30:07Evet mesela şeye başlamışlar.
30:09Trafikte test kitleri var.
30:12Bunlarla bağımlılık testi yapıyorlar sürücüye.
30:16Mesela bir önceki yıla göre 2023'de %40 genişletmişler alanlarını ama %36'ya yakında tespit bağımlı olduğu tespit edilen kişi sayısı artmış.
30:28Bunu trafikte yapıyorlar.
30:30Okullarda yapamazlar mı?
30:32Gençler için insan onuruna yaraşır şekilde.
30:34Tabii kimseyi rencide etmeden bu test kitlerini kullanmanın bir yolunu bulabilirler.
30:41Öğretmenlerden destek alabilirler.
30:44Mesela öyle bir şey ki öğretmenlere yoğun bir eğitim vermişler.
30:49Öğretim görevlerine yoğun bir eğitim vermişler.
30:52Emniyete yoğun bir eğitim vermişler.
30:55Velilere bunun onda biri kadar bir eğitim vermişler.
30:59Sonra da diyorlar ki işte en iyi polis anne.
31:01En iyi polis anne.
31:03Ya anneler şikayet ediyor.
31:05Annenin 10 saat çalışmaktan sonra gelip yemek yapmaktan gözünü açacak hali kalmıyor.
31:10Tabii bu boyutu var ama şöyle tespit eden anne de kadınlar eylem yaptılar yahu Üsküdar'da.
31:15Defalarca şikayet ettim.
31:18Size psikolojik destek verelim diyor kadın.
31:21Tabii ki vardır da benim de desteğe bağlı ihtiyacım var.
31:24Ben çocuğum için yardım istiyorum.
31:26Hatırlayalım mı? Semih Çelik'in annesi de buna benzer bir şey söyledi.
31:28Benim çocuğum bağımlı tedavi edin dedim yatırmadılar dedi.
31:33Tabi orada psikiyatrların da söylediği her hasta yatırılmayabilir ya da yeterli yer yoktur gibi.
31:39Onların da başka başka sorunları var.
31:41Yeterli yer olmak zorunda. Devlet bunu görmek ve gözetmek zorunda.
31:45Çok çok boyutlu bir sorun gibi görünüyor bana.
31:48Aslında bir yandan da süremizin sonuna gelirken bunu toparlayıp kapatalım istiyorum.
31:52Çok fazla öneri sundunuz ama böyle kaçırdıklarımız da olmuştur diye soruyorum.
31:56Gerçekten ailenin yapacakları var. Belki bireysel olarak yapılacaklar var.
32:01Belki doktorların da yapacakları var ama devletin yapacakları galiba en elzem olanlar bunların arasında.
32:07Zeliha bir tek konuk olduğunda çok önemli bir şey söylemişti.
32:10O Avrupa'dan örnek vererek söyledi.
32:12Dedi ki bazı devletlerin politikası olabiliyor bu dedi.
32:15Ben bir önce anlayamadım.
32:17Çok doğru. Dedi ki Hande Hanım beyni uyuşmuş.
32:20Biz de seviyoruz tabii herkesi etiketlemeyelim ama bunların içerisine sokuşturulup başlayan bir şey zaten.
32:31Bilmem ne festivali şu festivali bu festivali bir bakıyorsunuz.
32:34Aykol de var başka şey de var.
32:36Tabii ki dozunda.
32:38İkisi de sağlığa zararlı.
32:42Aykol için ya da diğer tütün mamulleri için bir derece ama bu çok korkulacak bir boyutta.
32:48Ve bu pompalanıyor sürekli.
32:51Burada devlet politikası haline getirildi demesinin sebebi şu.
32:56Beyni uyuşmuş gençler.
32:58Devrim yapamazlar.
33:00Size direnemezler. Ayaklanamazlar.
33:02Doğru bile olsa sizin karşınıza dikilemezler.
33:05Gücü yok çünkü.
33:07Muhakeme yeteneği kalmamış.
33:09Fentanyl diye bir şey var.
33:11Görüyorsunuzdur böyle ikiye bükülüp kalıyorlar.
33:14Çünkü bütün kasların kontrolünü kaybediyorlar.
33:17Bir de bu gibi maddeleri kullanan bireylerin de bir anlamda toplumdan birlikte hareket etme dürtüsünden aileden de koptuğunu söylersek.
33:27Bir devlet politikası olarak diyor bunu kullanıyorlar.
33:31Bu bir gerçek diyor. Çok doğru.
33:33Şimdi tabii parça parça söyledim ama ne yapılması gerekir?
33:37Her şeyi de devlet mi yapsın?
33:39Her şeyi devlet yapmasın.
33:41Ama yaparken de bir şeyler yapıyorsunuz raporlarınızı inceliyoruz.
33:46Bir şey yaparken de yarım yapmayalım.
33:49Bunu tam yapacak bütçelere Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin gücü var.
33:55Çünkü diğeri daha maliyetli.
33:58Bu çocuk buna erişmek için suç işliyor.
34:01Ya da işte Allah korusun yani Fatih'te gördüğümüz görüntüler ortaya çıkıyor.
34:05Annesine, babasına, halasına, teyzesine zarar veriyor.
34:09Bunu almak, tedavi etmek, yeniden yaşama döndürmek çok daha maliyetli.
34:16Toplumsal infiale sebep olabilecek bir noktaya geldi bu olay artık.
34:21Evet. Sokaklar güvensiz.
34:23Güvensiz. İnanılmaz bir şey. Ben otobüste falan gördüm. Videolar var.
34:27Evet, evet oluyor. Metrobüs duraklarında.
34:29Evet. Dolayısıyla bu acilen el atılması gereken.
34:33Ve fakat hani dediğim gibi yani bir tüp gibi.
34:36Evet. Biyolojik tedavisi olacak. Psikolojik tedavisi olacak.
34:41Yanında belki bir koçu olacak.
34:43Belki hani daha önce böyle bir deneyim yaşamış ama artık farklı bir hayat kurmuş.
34:50Ve bu danışmanlığı yapabilecek. Ona devlet kendi karar versin.
34:54Artık testemi tabi tutar, kendimi eğitim verir.
34:57Kendi bünyesinde böyle bir yapılaşmaya git.
35:01Bu insanların da bağımlılara destek vermesini.
35:05Çünkü hakikaten Nasrettin Hoca misali bana damdan düşeni getirin.
35:09Bu çok doğru bir şey.
35:11Çocuklar şunu söylüyorlar.
35:13Kemiklerim kırılırcasına bir ağrı.
35:17Şimdi evet bunu biri söylediğinde kemiklerim kırılırcasına bir ağrı.
35:22Bir nebzeye kadar evladınızsa anlayabilirsiniz.
35:25Ama onu yaşamış bir insan kadar onun ne demek istediğini anlayamazsınız.
35:29Dolayısıyla gerekli tabi denetimler yapılarak, gerekli kovuşturmalar yapılarak bu tarz danışmanlar atanabilir.
35:36Dediğim gibi sosyologların atanması lazım.
35:40Mansur Beyaz Yürek'in önerdiği gibi komisyonlar kurulması lazım.
35:44Ve onlara bu sosyolojik olarak da desteği verebilecek.
35:49Sadece sosyologlar değil, sanatçılar da bu.
35:51Emin olun yardımcı olurlar.
35:53Siz sanatçılardan böyle bir talepte bulunduğunuzda birçoğu gönüllü gelir zaten.
35:59Resim, müzik.
36:01Bu daha önce denenmiş bir şey zaten.
36:04Müzikle tedavi çok daha önce de özellikle sinir rahatsızlıklarında da denenmiş bir durum.
36:09Bu bir beyin hastalığı.
36:11Dolayısıyla bu insanlara buna göre yardım etmemiz gerekiyor.
36:14Ama biz çok özür dileyerek söylüyorum.
36:17İşte müptela, müptezel diyerek o insanları bir yere kapatıp ondan sonra da hayata hiçbir şey olmamış gibi dönmelerini bekliyoruz.
36:24Olmaz. Aileleri bilinçlendireceğiz.
36:26Tamam doğru.
36:28Şimdi siz ben bu işin içinde olduğunuz için farkındalığımız normal bir ebeveyne göre tabii ki çok daha yüksek.
36:33Ama siz de söylediniz.
36:35Sabah 8 anne evden çıkıyor.
36:37İşte trafik bilmem ne.
36:39Zaten yorgun argın eve gelmiş.
36:41Sosyal medyayla da bu kadar arası iyi olmayan bir annesi ki olmak zorunda da değil.
36:45Yani biz bu anneye ya da bu babaya yok dark web'i nasıl anlatalım?
36:50Nereden bilecek?
36:51WhatsApp haricinde işte başka bir sosyal medyada işte Facebook haricinde bir şey kullanmıyorsa orada neler olduğunu nereden bilecek?
37:00Bunlar içinde elbette aileler de farkındalık oluşturacak ama biz oralardaki denetimleri çoğaltmalıyız.
37:06Bir kere her şeyden önce çocuklarımıza ayrım gözetmeden insanca yaşamanın da yollarını açmalıyız.
37:15En büyük problem zaten burada başlıyor.
37:17İşte sosyal çürümenin bir ayağı olmasının sebebi de maalesef bu ülkede gençler çok şey istemiyorlar ama insanca yaşamak istiyorlar.
37:26Kesinlikle hakları.
37:28Sizin de söylediğiniz gibi aslında gazeteci olarak aileleri kamuoyunu bilgilendirmek ama yetkilileri zorlamak görevimiz.
37:35O yüzden biraz daha belki de yapılacaklar yapılması gerekenler üzerinden konuşmamız çok iyi oldu.
37:39Bölmek istemiyorum sonuna ama şu var yani baronlara vatandaşlık verip burada cirit atmalarını sağlayıp merdiven altı laboratuvar kuruncaya kadar beklerseniz bu yayıldıktan sonra virüs nasıl kazıyalım nasıl temizleyelim?
37:56Ondan sonra biz buradan efendim ya mideye de bulaşmış virüs mideyi alalım dala alalım bu böyle bir çözüm olabilir mi yani?
38:02Siz virüsün yayılmasını önleyin.
38:05Fahrettin kocanın söylediği gibi oldu yani koronavirüsten korunmak için bir yöntemimiz var yakalanmamak gibi.
38:11Bu ona benziyor yani.
38:13Pek çok farklı alanda da bunu görüyoruz aslında önlemekten ziyade daha sonra düşünürüz gibi bir yaklaşım bu da tabii çare olmuyor.
38:20Dediğiniz şey çok önemliydi bence belki okullara belki bu konuda destek almak isteyen herkese özel danışmana erişilebilecek bir yol yaratmak.
38:29Bence her okula İmam Atay'a bir diysek herhalde onu da yapabiliriz gibi geliyor bana.
38:35Çok teşekkür ediyorum hem böyle bir seriyi uğraştığınızı yaptığınız için uzmanlara da sizin nezdinizde çok teşekkür etmek isterim.
38:42Çok çok önemli bir konu bütün ailelerin belki de korkulu rüyasıdır yaşayanlar için çok çok daha zordur.
38:48Üzerine düşünmek bir şeyler yapmak kesinlikle gerekiyor.
38:51Çok sağ olun emeğinize yüreğinize sağlık diyerek getireceğiz.
38:54Desteğiniz için ben teşekkür ederim buradan da duyurmuş olduk umarım şifa olur.
38:58Çok teşekkürler.
39:00Evet sevgili izleyenler gazeteci Hande Karacasu bizimle birlikteydi.
39:04Sizler için Türkiye'nin belki de en önemli sorunlarından bir tanesini konuştuk o da uyuşturucu sorunu.
39:09Aslında suç boyutu var, psikolojik boyutu var, sosyolojik boyutu var.
39:13Pek çok alanda konuşmamız, tartışmamız ve çözümler üretmemiz gereken bir konu.
39:18Sayın Karacasu da sağ olsun bu konuda dertlenmiş ve çok önemli bir projeye imza atmış.
39:23Ayık Yaşamlar isimli bir seri hazırladı sizler için.
39:25Şu anda iki bölüm yayındı.
39:27İlerleyen günlerde de diğer bölümler yayınlanacak.
39:30Bu konuyu bütün boyutlarıyla uzmanlarla konuştuğu ve çözümler aradığı bir seri olmuş.
39:35Sizler için anlattığı neden büyük bir sorun, neden üzerine düşünülmeli ve neler yapılmalı konuştuk.
39:41Şimdilik nokta alıyoruz. İlerleyen günlerde görüşürüz. Hoşçakalın.