Akit TV
  • evvelsi gün
Sosyal Medya Hesaplarımız...

Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr

Category

🗞
Haberler
Döküm
00:00İyi akşamlar değerli izleyiciler. İş ve ekonomide günün ekonomideki
00:04gelişmeleriyle birlikteyiz. Bakalım kapanış seansında
00:07tablomuz ne durumda? Borsa İstanbul yüzde bir nokta on
00:12beşlik bir düşüş gerçekleşti değerli izleyiciler. Borsa
00:15İstanbul Yüz bugün günü de düşüşte kapattı. Dokuz bin
00:19sekiz yüz beş nokta doksan bir puana geriledi. Dolarda ise
00:23sıfır nokta on birlik bir yükseliş oldu. Otuz beş bin
00:26yedi yüz doksan dört TL'den işlem gördü. Euro sıfır nokta
00:29seksen ikilik bir yükseliş gösterdi. Otuz altı bin beş bin
00:33dokuz yüz yetmiş yedi TL'den işlem gördü. Altında da bugün
00:37yükseliş vardı. Sıfır nokta elli beşten bir yükseliş
00:41gösterdi. Altın olsun değeri iki bin beş yüz doksan sekiz
00:44nokta elli dolardan işlem görürken gram çeyrek ve
00:47cumhuriyet altına sıfır nokta otuz altılık bir yükseliş
00:50olarak yansıdı. Gram altın iki bin dokuz yüz otuz nokta
00:53yetmiş sekiz çeyrek altın dört bin yedi yüz seksen sekiz
00:56nokta sıfır dokuz ve cumhuriyet altına da on dokuz bin doksan
01:00üç TL'den işlem gördü. Brent petrol de sıfır nokta otuz beşlik
01:05bir yükselişle yetmiş üç nokta altmış beş dolar seviyesine
01:09geldi değerli izleyiciler. Evet hem günün ekonomik
01:12gelişmeleri hem de tabloyla ilgili yorumunu almak için yine
01:15Akit gazetesi ekonomi müdürü Burak Erdem bizlerle. Burak
01:18Bey iyi akşamlar. Iıı iyi akşamlar Ziya Bey. Evet tablodaki
01:21durumu gördünüz. Evet. Borsada düşüş söz konusu neler
01:25söyleyeceksiniz? Evet. Şimdi tabii ııı ilk defa ııı olan bir
01:29durum değil tabii ki ııı yine piyasalarda FED kararının
01:33ardından bir ııı dalgalanma gözlemliyoruz. Bu defa biraz
01:37tabii aksi istikamette bir dalgalanma. Iıı altından
01:40başlamak gerekirse ııı FED'in faiz indiriminin ııı altında
01:45evet bir karşılığı oldu. Iıı hafif bir ııı yükseliş söz
01:49konusu olmuştu kararın akabinde ama ııı daha sonradan ııı FED
01:54başkanı Jerome Pavel'in ııı bilhassa ııı gelecek sene faiz
01:58indirimlerinde daha ihtiyatlı hareket edeceklerini belki de
02:02iki düşüşle ııı sınırlandırabileceklerini ifade
02:06etmesiyle beraber altında tersi bir istikamet görüldü. Onsa
02:11bağlı olarak gram altında da ııı hafif bir düşüş ııı gün
02:15içerisinde kaydedildi. Iıı şu an için ııı ben tabloya
02:19baktığımda hafif bir yükseliş söz konusu ama ııı burada ııı
02:23yine ııı hem jeopolitik konuma hem de ııı FED'in ııı son faiz
02:28indirimine bağlı olarak bir ııı olumlu ivme var. Iıı bununla
02:33alakalı bir gidişat söz konusu ama dediğimiz gibi bu agresif
02:38yükselişi engelleyen zaman zaman da düşüşe sebebiyet veren
02:41FED'in gelecek yıl uygulayacağı politikayla alakalı ııı
02:46açıklamaydı. Iıı döviz kısmına geldiğimizde dövizde ise dolar
02:52yeni bir normalde otuz beş lirada zaten ııı otuz beş
02:56lirayı zorluyordu epeydir. Iıı burada tabii ııı yine korunaklı
03:01bir liman haline gelmesi özellikle Amerikan ııı
03:04ekonomisinin öne çıkması, Amerika'da yaşanan başkanlık
03:09ııı yarışının ve bunun yanı sıra yeni dönemin yansımaları merak
03:14konusu olmakla beraber ııı yine ııı dolar ııı talep gören
03:19bir para birimi konumunda ııı burada tabii ııı şunu da
03:23unutmamak gerekiyor ki ııı euro da da ııı zaman zaman ııı dolar
03:28kadar olmasa bile ııı otuz yedi lirayı zorlamasa bile hafif
03:32artışlar görüyoruz. Iıı otuz altı lira civarında euro halen
03:37ııı bu yörüngede yürüyüşünü devam ediyor. Iıı tabii ııı
03:41burada ııı bir baskı da var. Özellikle ııı döviz alım
03:45pozisyonlarını ııı güçlendirmeye dönük hamleleri
03:49var bankaların ve holdinglerin. Bunları da es geçmemek
03:52gerekiyor. Ama ııı baktığımızda ekonomilerin ııı hegemonyaları
03:57ve özellikle ııı gelişmelerde elde ettikleri ağırlıklar burada
04:02ııı önemli rol oynuyor. Iıı borsaya geldiğimizde borsada
04:06da yine baktığımızda hem ııı jeopolitik risklerle alakalı
04:10algılar ııı hem de ııı zaman zaman ııı daha karlı alanlara
04:15sıcak paranın ya da ııı fon yatırımcılarının kaymalarıyla
04:19beraber ııı bir ııı düşüş eğilimi görülüyor. Iıı burada
04:24da ııı şu an satışlarla karşı karşıya kalıyoruz. Özellikle
04:28ııı yılın son dönemi olması ııı bunun yanı sıra ııı belki ııı
04:33daha ııı gelir getirici, daha getiri sağlayıcı alanlara
04:39gidilmesi yatırımcılarca ııı burada da tabii bir düşüşü
04:43beraberinde getirdi. Iıı burada ııı yeni bir evime görebilir
04:47miyiz? Görebiliriz. Bu halka arzularla ve bilhassa halka
04:51arzularının ardından gelecek hisse alımlarıyla alakalı
04:54olacak. Iıı borsa ııı tabii her zaman ııı dediğimiz gibi kredi
04:59maliyetlerinin yüksek faizlerin ııı yukarı seviyelerde olduğu
05:03noktada ııı bir ııı önemli korunaklı liman olarak görülür.
05:08Özellikle burada da borsanın bu özelliğini sürdürmekle
05:12beraber ııı zaman zaman ııı düşüşler kaydettiğini görüyoruz.
05:16Iıı küresel piyasalara biraz değinmek istiyorum izninizle.
05:20Şimdi tabii küresel piyasalarda oynama devam ediyor. Iıı FED'in
05:25ııı faiz indirimi yirmi beş bazlık puan ııı yirmi beş bazlık
05:30puanlık bir düşüşü ııı hükmü öngörmesiyle beraber bir
05:34gevşeme döngüsünün yavaşlayacağı sinyalleri de
05:38oluştu tabii. Iıı FED'in çünkü çok temkinli açıklamaları vardı
05:43gelecek yıl için. Iıı gözlerde tabii ııı büyüme verilerine
05:47çevrilmişti. Biraz onun kararsızlığı vardı küresel
05:50piyasalarda ve tabii bazı endekslerde negatif bir eğilim
05:55vardı. Özellikle Amerikan ve Avrupa endekslerine baktığımızda
05:59bu tabloyu çok net bir şekilde müşahede ediyorduk. Iıı tabii
06:03büyüme verilerinin açıklanmasıyla beraber durum
06:05değişti. Iıı burada tabii ııı güçlü bir ııı büyüme söz
06:10konusu oldu. Burada tüketici harcamaları ve ihracat sayesinde
06:14tahmin edilenin üzerinde bir büyümeyle karşı karşıya
06:18kalındığı yüzde üç nokta bir gibi bir büyümeyle ııı
06:21beklentiler iki nokta sekiz civarındaydı ki ııı bunda ııı
06:26özellikle not edilmesi gerekiyor ki anladığımız kadarıyla
06:29FED'in gevşeyici politikaları büyümeye ve ekonominin
06:33canlanmasına sebebiyet vermiş. Bunun yanı sıra yumuşak iniş
06:37senaryolarını güçlendirmiş. Iıı Avrupa'ya baktığımızda da
06:41yine aynı eğilimi görüyoruz. Avrupa'da da yine ııı
06:44özellikle Avrupa Merkez Bankası'nın genişleyici
06:48eğilimleri var. Burada tabii ııı Almanya bilhassa zaman zaman
06:52ııı sanayide ııı belki durgunluğun yaşandığı bir ülke
06:57lokomotif konumunda ama ııı yine dediğimiz gibi burada da
07:01randımanın hareketliliğin ııı önümüzdeki yıl bilhassa süreceği
07:05kanaati hakim. Iıı şimdi izninizle biraz da iç
07:09gelişmelere değinmek isterim. Özellikle tabii ııı asgari
07:14ücret görüşmeleri ııı devam ediyor. Asgari ücrette tabii
07:19ııı hükümetin ııı getirdiği öneriler var. Iıı bunun yanı
07:24sıra işçi ve işverenin ııı beklentileri var. Iıı özellikle
07:28burada tabii ııı son takip ettiğimiz ııı toplantıda
07:34gördük ki ııı bilhassa Türk işin ııı bir ııı telaffuz
07:40ettiği rakam vardı. Iıı bu rakam tabii ııı ne kadar ııı
07:44üzerinde uzlaşılabilecek, ne kadar ııı mutabakata
07:49varılabilecek bir rakam ııı tartışılır. Iıı dediğimiz gibi
07:53burada ııı yani karşılıklı bir pazarlık yapılacak. Hem
07:58çalışanların refahı ııı hem de işverenlerin rekabet gücü ııı
08:03burada göz önünde bulundurularak bir asgari ücret ııı rakamı
08:08belirlenecek. Şimdi tabii ııı burada özellikle baktığımızda
08:12ııı on altı Aralık'ta üçüncü toplantısını yapmıştı. Iıı
08:17burada tabii ııı Türk işten ııı ve ııı özellikle işverenden
08:22belli bir ııı rakam telaffuzu gelmemişti. Iıı yine ııı bir
08:27toplantı daha yapıldı. Iıı bu toplantıda da dediğimiz gibi
08:30bir rakam çıktı. Ama bu rakamla alakalı da henüz ııı tam bir ııı
08:35yorum ııı yapılmış da değil. Iıı Belat Işık Han'ın açıklaması
08:39önemliydi. Özellikle ııı bakanlığımızda bir araya
08:43geldik, toplantımızı gerçekleştirdik. Iıı ve
08:46çalışanlarımızın refahlarını arttıracak, onları enflasyonu
08:50ezdirmeyecek, işverenlerimizin de rekabet gücünü koruyacak bir
08:54ııı rakam ııı arayışındayız ifadesini önemsedik. Iıı bu ııı
08:59önemli olmakla beraber dediğimiz gibi ııı nerede
09:04anlaşılacak, nerede buluşulacak merak konusu. Iıı burada
09:09özellikle dediğimiz gibi herkesin ııı belki fedakarlık
09:13yapması, enflasyonu göz önünde bulundurarak ve ııı ekonomik
09:17dengeleri dikkate alarak hareket etmesinde fayda var. Iıı
09:21öbür taraftan da ııı enflasyona tekrar değinmekte fayda
09:25görüyorum. Enflasyonla alakalı yüzde kırkın ııı bir miktar,
09:30yüzde kırk birin bir miktar üzerinde tamamlanacağını
09:33görüyoruz. Evet. Iıı burada da tabii özellikle gelecek yıl
09:37için umutlar söz konusu ııı çünkü atılacak önemli adımlar
09:42var. Sıkı mali ve para politikası izlenecek. Buna
09:46bağlı olarak da ııı meyveler toplanacak gibi görünüyor. Biz
09:50de gelişmeleri izleyeceğiz Ziya Bey. Evet. Çok teşekkür
09:53ediyoruz Burak Bey. Iıı gelişmeleri almaya devam
09:56edeceğiz, yorumlamaya devam edeceğiz. Iyi akşamlar
09:59diliyoruz. Iyi akşamlar görüşmek üzere. Çok sağ olun.
10:01Değerli izleyiciler ülkemizde ciddi yatırım yapan, ciddi
10:05işlere imza atan firmaları gördükçe seviniyoruz. Dubai'nin
10:10mevcut metro anı genişletmek ve güçlendirmek üzere Dubai Yollar
10:13ve Ulaştırma Otoritesi tarafından yürütülen Dubai
10:16metrosu mavi hat tasarımı ve yapımı ihalesini MAPA Limak
10:21CRRC ortaklığı kazandı. Dubai Metro Mavi Hat Projesi tasarım
10:25ve yapımı işi için proje bedeli yaklaşık beş nokta altı milyar
10:29dolar olurken otuz kilometrelik yeni hattın eylül iki bin
10:34yirmi dokuzda hizmete açılması öngörülüyor.
10:39Dünya Finans başkentlerinden Dubai'nin metro projesini Türk
10:45şirketler yapacak. Dubai Yollar ve Ulaştırma Otoritesi
10:51tarafından şehrin mevcut ulaşım anı geliştirmek ve genişletmek
10:54üzere yürütülen Dubai Metro Mavi Hat Tasarımı ve Yapımı
10:58İhalesini MAPA, Limak, CRRC şirketlerinin kurduğu
11:01konsorsiyum kazandı. Dubai'nin hızla gelişen ulaşım
11:07altyapısına yeni bir halka ekleyerek mevcut kırmızı ve
11:10yeşil hatları birbirine bağlayacak olan Dubai Metro Mavi
11:14Hattı, şehrin metro sistemini genişletmeyi ve ulaşım anı daha
11:18entegre hale getirmeyi amaçlıyor. Toplam uzunluğu
11:21otuz kilometre olan Mavi Hat Projesi yedisi yükseltilmiş
11:25olmak üzere on dört istasyondan oluşacak. Bu mesafenin
11:29yaklaşık olarak yarısı yer altından bir buçuk
11:32kilometrelik kısmı ise deniz üstünden geçecek. Ihaleyi
11:36kazanan konsorsiyumda uluslararası projelerde
11:39mühendislik ve inşaat alanındaki yetkinliğini
11:42kanıtlamış Türk şirketleri MAPA ve Limak yer alıyor. Eylül
11:46iki bin yirmi dokuzda hizmete açılması planlanan projenin
11:50inşasında en yoğun zamanda farklı ülkelerden on beş bine
11:54yakın kişiye istihdam sağlaması bekleniyor.
12:00Evet bu firmalar ve üretimi işledikçe ticaret geliştikçe
12:05ülkenin ekonomisi de rahatlıyor değerli izleyiciler. Ki
12:08rahatlaması gerekiyor. Bugün üçüncü toplantısı yapılan
12:10asgari ücret tespit komisyonu ciddi anlamda ııı merak
12:14konusuydu. Herkesin gözü o toplantının üzerindeydi.
12:17Hükümet işçi ve işveren taraflarının toplantıya zam
12:21teklifleriyle gelmesi bekleniyordu. Ancak yine rakam
12:24telaffuz edilmedi. Asgari ücretin yirmi dokuz bin beş yüz
12:30seksen üç TL olmaktadır. Enflasyon üzerinde refah payı
12:34yapılacak zam yaşanabilir olmayacaktı. Ilk defa yeni
12:38yanınızda açıyorum ve okuyorum. Asgari ücret komisyonu
12:41mesaisine devam ediyor. Komisyon üçüncü toplantısını
12:44Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işık Hanım
12:47Başkanı'nda yaptı. Işçi, işveren ve hükümet üçüncü kez
12:51buluştu. Toplantıya işçi ve işveren taraflarının zam
12:54teklifleriyle gelmesi bekleniyordu. Yine beklenen
12:57olmadı. Rakamlar dördüncü ve son toplantıya kaldı. Önümüzdeki
13:01hafta inşallah ııı hem rakam hem sonuç gelir diye
13:07düşünüyoruz. Temennimiz milletin kabul edebileceği bir
13:14nebzesinin rahatlayabileceği bir ücret getirirler. Bakan
13:18Işık Han'dan Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun üçüncü
13:21toplantısına ilişkin açıklama geldi. Işık Han iki bin yirmi
13:24beş yılında geçerli olacak asgari ücreti belirleme
13:27sürecinde hem çalışanlarımızın refahını arttırarak enflasyonu
13:31hem de işverenlerimizin rekabet gücünü koruyacağız dedi. Ilk
13:35rakam sağ Türk İşler'in geldi. Türk İş Başkanı Ergün Atalay
13:39Türk İş'in asgari ücret talebini açıkladı. Türk İş
13:42Başkanlar Kurulu'na asgari ücretli işçiler olarak asgari
13:46ücret tespit komisyonuna önerimiz asgari ücreti yüzde
13:50kırk beş enflasyon oranı üzerine refah payı eklenerek
13:55zam yapılmasını yüzde yirmi refah payı eklenmesi durumunda
13:59asgari ücretin yirmi dokuz bin beş yüz seksen üç TL
14:02olmaktadır. Enflasyon üzerinde refah payı eklenmeden yapılacak
14:06zam yaşanabilir olmayacaktır. Ilk defa yeni yanınızda açıyorum
14:10ve okuyorum.
14:14Evet değerli izleyiciler ııı Türk İş Başkanı Ergün Atalay'ın
14:18bir rakam açıklaması oldu fakat bu talepleri ııı ve net olan
14:23şey dördüncü toplantıda gerçekleşecek. Denge nasıl
14:27bulunacak? Nasıl olmalı? Şimdi değerli bir isimli ekonomist ve
14:31vergi uzmanı Murat Bal bizlerle. Murat Bey iyi
14:34akşamlar. Iyi akşamlar Ziya Bey. Iyi yayınlar diliyorum.
14:38Teşekkür ederim. Şimdi ııı Ergün Bey'in açıklamasından
14:41sonra herkeste bir kafa karışıklığı başladı. Tahminler
14:45farklı farklı boyutlara geldi. Ama herkesin de gözü kulağı
14:49çünkü gelecek yılın planlamasının da yapılacağı
14:52noktada önem arz ediyor. Sizce bu açıklama dördüncü
14:56toplantıda neyi değiştirir? Evet ııı Ergün Bey'in yaptığı
15:00açıklama tamamen kendilerinin iç işleyişiyle alakalıydı
15:04burada. Iıı başkanlar kurulu, Türk İş Başkanlar Kurulu bu
15:07sabah toplantıdan önce toplanmıştı ve bir karar ııı
15:11aralarında almışlardı ama aynı zamanda da bu sene biliyorsunuz
15:14geçen seneki gibi asgari ücretli çalışanlarımız burada
15:18eee komisyon üyesi oldular. Ve kendileri için pazarlık
15:22yapıyorlar aslında Ziya Bey. Çünkü kendileri de asgari
15:24çalışan eee kardeşlerimiz. Şimdi geldiğimiz noktada olay
15:29şu şekle geldi. Bir tarafta işçi tarafı en sonunda
15:34baskılarını dayanamadı böyle bir rakam açıkladı. Diğer
15:37tarafta da işverenler hala daha herhangi bir rakam
15:40açıklamıyorlar. Israrla bu bekliyor. Ama ben şunun da
15:45altını çizeyim. Işveren sadece rakam açıklamıyor değil. Ben
15:48işverenin aynı zamanda devletle de bir pazarlık yürüttüğünü
15:52düşünüyorum. Ne pazarlığı? Prim ve teşvik pazarlığı. Yani
15:56eee toplam maliyeti düşürmek için sosyal güvenlik primlerinde
16:00belki bir indirim veyahut da belli konularda teşvik
16:03noktalarında da işverenin talebi olduğunu düşünüyorum. Ve
16:06bunun da eee yani olacağını düşünüyorum açıkçası. Çünkü
16:09geçtiğimiz senelerde de maliyeti düşürmek açısından bu
16:12tür bir uygulama yapılmıştı. Eee bunu da göreceğiz dördüncü
16:16toplantıda. Evet. Şöyle bir şey var. Ben üçüncü toplantıda
16:20düşünüyordum bu konunun. Neden biteceğini düşünüyorduk? Çünkü
16:24aynı zamanda Türk İşi Yetkilisi Ramazan Bey de bu konuda bir
16:27açıklama yapmıştı. Demişti ki eee biz üçüncü toplantıdan
16:30dördüncü toplantıya geçmesini istemiyoruz. Artık bu konu
16:33üçüncü toplantıda bitsin diye özellikle birinci toplantı
16:37sonunda, ikinci toplantı sonunda da eee bu tür
16:39görüşmeleri belirtmişti. Fikirlerini beyan etmişti ama
16:43geldiğimiz noktada dördüncü toplantıya kaldı ve dördüncü
16:46toplantıda önümüzdeki haftaya kaldı. Demek ki eee ben bunun
16:50sayın Cumhurbaşkanımız da yurt dışında şu anda. Eee yurt
16:55dışından döndükten itibaren sayın Cumhurbaşkanımızın bu
16:59noktada kendisinin bu açıklamayı yapacağını
17:02düşünüyorum. Eee bu da olabilir. Eee ilerleyen günlerde
17:06göreceğiz. Çünkü eğer iyi bir ücret açıklanacaksa bunu
17:10Cumhurbaşkanımızın da açıklamak isteyeceği tabidir. Tabii ki.
17:14Yani hakim eğitime kalma durumu biraz ııı farklı olabilir
17:17diyorsunuz. Kalma durumu olmayabilir diyorsunuz.
17:20Olmayabilir gibi geliyor bana. Çünkü neden bunu söylüyorum?
17:23Eee şöyle de bir durum var şimdi Ziya Bey. Hı hı. Dikkat
17:26ederseniz Türkiş'teki komisyonun yani Türkiş Başkanı
17:30Ergün Bey'in açıkladığında çok ince bir ayrıntı var. Yüzde
17:33kırk beş gerçekleşen enflasyon artı refah payı dedi. Hı hı.
17:37Yani orada bence en son eee geriye çekilebileceği mevzinin
17:42gerçekleşen enflasyon olduğunu söylemek istediği gibi
17:45düşünüyorum. Üzerindeki refah payının belki bir müzakereye
17:49tabi konu olabileceğini ama o gerçekleşen enflasyon rakamının
17:54eee işçi tarafının çekilebileceği, engelli
17:57çekilebileceği mevzi olduğunu düşünüyorum şu anda. Dolayısıyla
18:01bunu da ilerleyen günlerde göreceğiz. Bakalım ne tür bir
18:04eee konu nasıl sonuçlanacak? Bakacağız. Peki eee maliye
18:09tarafına maliye yönetimine baktığınızda ııı ikili bir yani
18:13sizin daha önceki programlarda da belirtmiş olduğunuz önemli
18:16bir nokta vardı. Altı aylık altı aylık bir açıklama söz
18:19korusu olabilir mi? Ya bu olabilir tabii ki olabilir ama
18:23şöyle bir bilgi verelim burada. Kanunen asgari ücret
18:27tespit komisyonu iki yılı geçmemek üzere toplanır diyor
18:30kanunen. Hı. Ama genelde ülkemizde her yıl toplandı bu.
18:34Son otuz yıldır bu şekilde oldu. Ve son eee bu yani iki
18:39bin yirmi dört yılı hariç daha önceki iki yılda da eee
18:42doksanlı yıllarda da bir yüksek enflasyondan dolayı yılda iki
18:46kere güncellendi bu. Ben bu senede eee geçtiğimiz senenin
18:50yüksek enflasyon olmasından mütevellit böyle bir yol
18:53denenebilir mi diye ve enflasyondaki etkiyi de zamana
18:56yaymak için bu konuyu gündeme getirmiştim ama eee şu anda
19:00tabii ki bu konu net değil ziyade tamamen hükümetin
19:03belirleyeceği eee bir çerçeve içinde gerçekleşecek. Kesinlikle.
19:09Bu konuda eee sayın Mehmet Şimşek'in de herhangi bir eee
19:12nasıl diyeyim kulis bilgisi veya bir açık kaynak bilgisi
19:16vermedi. Ila ilerleyen günlerde bu konuda belirleşecek. Sadece
19:20bütçe görüşmelerinde enflasyonun üzerinde olacağı
19:23gerçeğini söylemişti eee dediğiniz gibi. Eee şimdi eee
19:27Murat Bey özellikle şunu belirtmekte fayda var. Eee
19:31bizim bu noktada işverenli yani daha doğrusu işçi tarafı
19:35genelde şunu söylüyor. Diyor ki işte eee asgari ücret üzerinden
19:40genelde yeni eleman alımı olduğu için eee diyorlar ki o
19:44otuz bin bandında eee çok zor diye bir kanı var. Ama asgari
19:49ücretle aynı zamanda işverenin de etkilediği noktalar var.
19:52Kıdem tazminatını etkiliyor. Işsizlik maaşını zaten hükümet
19:55tarafından etkiliyor. GSS primine etkiliyor. Eee isteğe
19:59bağlı sigorta primine etkiliyor. Bağkur primine
20:01etkiliyor. Yani bütün bunlara baktığımızda da asgari ücret
20:04birçok şeye etkilediği için bu açıdan da ııı bir denge
20:09politikası mutlaka yürütülmesi gerekiyor dediğiniz gibi. Şimdi
20:12bu dördüncü toplantı herhalde önümüzdeki hafta salı mı olur,
20:16çarşamba mı olur? Tam tarih net değil ama ııı bu açıdan
20:21baktığınızda işveren tarafı ne kadar bir destek paketi
20:26isteyecektir? Çünkü on yedi binlik bir asgari ücrette
20:29maliyet yirmi beş bine yakın bir noktada. Evet aynen de
20:34siz söylediğiniz gibi ııı maliyette ciddi manada işverene
20:38ııı yük durumunda yirmi beş bin lira bir maliyeti var. Ama
20:41olayın şöyle bir yönü de var. Zaten üç sene kadar önce hükümet
20:46ııı devletimiz çok büyük bir gelir kaynağından vazgeçti.
20:49Yaklaşık ııı yani elli yıldır konuşulan asgari ücretten vergi
20:53almama, asgari ücretin vergiden muaf olması noktasını
20:57hükümetimiz gerçekleştirdi ve burada çok büyük bir ııı
21:01gelirden de feragat etti. Yani bunun da altını çizelim. Bu
21:04çok önemliydi. Bu çok önemliydi. Gerçekten çok
21:07önemliydi. Şu anda da asgari ücret sizin söylediğiniz
21:10kalemlere etkiliyor. Onun haricinde de borçlanma primi,
21:13stajyer ve çırakların alacağı maaşlar. Kesinlikle. Gibi pek
21:16çok şeyi etkiliyor. Artı bir şey daha etkiliyor Ziya abi.
21:20Kendisinin bir katı kadar. Yani bugün itibariyle otuz dört,
21:24otuz beş bin liralara gelen toplam çalışma hayatımızda
21:27yüzde yetmişlik bir kesim var. Yani asgari ücretin bir katına
21:31kadar ve asgari ücret alan bunların da maaşında bir baz
21:35etki oluşturuyor. O maaşlarda asgari ücretin artış oranında
21:39artma eğilimi gösteriyor. Yani asgari ücret aslında bir tek
21:43asgari ücreti etkilemiyor. Asgari ücret çalışma hayatında
21:46gerçekten bir regülasyon oluşturuyor ve pek çok konuya
21:50ışık tutuyor. Bunu böyle okumak gerekiyor. Kesinlikle şu anki
21:54maaşları da zaten asgari ücret boyutunda artırımı söz konusu
21:57olacağı için birçok firma açısından ki üzerine ekleyenler
22:01var. Aynı rakamda yapanlar var. Ama bakıldığı zaman hayatı da
22:05çok ciddi anlamda etkileyecek nokta. Diğer ülkelerle
22:08kıstasladığınızda ııı farklılıklar noktasında
22:11avantajlı noktamız var mı? Yani şöyle belirtelim Avrupa
22:16ülkeleri içinde ııı öyle en geride falan değiliz Ziya abi
22:20dolar karşısında. Yanlış anlaşılmayı bir gidermek için de
22:24bunu sordum aslında. Evet pek çok ülke ııı var. Yani üç dört
22:28tane ülke var Avrupalı. Ve biz onların ilerisindeyiz. Şöyle bir
22:32örnek vereyim ben. Beş yüz yetmiş beş yüz seksen dolarlar
22:35seviyesindeydi. Iıı Ocak ayında ilk yürürlüğe girdiğinde bu on
22:39yedi bin iki liralık asgari ücretimiz. Bugün itibariyle o
22:44ücret ııı Cumhuriyet tarihinin dolar üzerinden en yüksek asgari
22:49ücretiydi. Dolar karşısında en yüksek asgari ücretiydi. Ben
22:53şöyle bir şey iddia ediyorum. Iki bin yirmi beş yılında
22:55açıklanacak olan bu yeni asgari ücretimizde yine geçmiş seneki
22:59rekoru kıracak ve Cumhuriyet tarihinin en yüksek asgari
23:03ücreti olacak. Beş yüz seksen hatta altı yüz dolarların
23:05üzerine çıkacağını düşünüyorum. Çünkü dolar iki bin yirmi dört
23:09senesinde enflasyon kadar artmadı. Dolar daha az arttı.
23:13Tabii ki. Enflasyon daha fazla arttı. Ve bugün enflasyon
23:16veyahut da ona yakın bir seviyedeki ııı asgari ücret
23:20bahsediyorsak eğer eee dolar karşısında da çok yüksek bir
23:23asgari ücret olacak ve altı yüz dolarların üzerine çıkacağını
23:26düşünüyorum. Bundan üç dört sene önce dört yüz dolarlar
23:29seviyesindeydi. Bunu da hatırlatmak istiyorum.
23:31Kesinlikle. Şimdi eee Murat Bey siz biraz tutuyorum kusura
23:34bakmayın. Eee yoğunluğunuz da var farkındayım. Ama eee
23:37gerçekten soru çok fazla. Eee Ergün Bey'in açıklamasından
23:41sonra eee bir mevzi oluşturdular. Belli bir bariyer
23:45oluşturdular ama eee açıklanacak rakamda imza
23:49atmama durumu söz konusu olabilir mi? Ben olabileceğini
23:53düşünüyorum ziyade çünkü eee aslında Türk iş biraz da bunu
23:57açıklamama sebebi böyle bir eee hani resleşme olmasın şeklinde
24:01olduğunu düşünüyorum. Orada Türk işine biraz haksızlık
24:04yapıldığını düşünüyorum. Çünkü siz siz şöyle düşünün. Yani bir
24:08satıcı olduğunu düşünün, bir alıcı olduğunu düşünün ve
24:12alıcıdan malın eee fiyatının eee teklif edilmesini beklediğimizi
24:16düşünelim. Yani burada aslında satıcı konumundaki eee işveren
24:20tarafı yani işveren tarafının bir teklifle masaya oturması
24:23gerekiyor. Eee burada Ramazan Bey'in yaptığı bir serzeniş
24:27vardı ikinci toplantının sonunda. Ya geçen sene biz
24:30dördüncü toplantının son on beş dakikasında rakama vakıf
24:33olduk. Yani bu rakam keşke önümüze önceden gelseydik de
24:36üzerinde rahatça müzakere edebilseydik gibi bir açıklaması
24:39olmuştu. Yani burada burada artık gizlenecek, saklanacak ve
24:43yahut da başka bir eee sıkıntılı bir konu yok. Sonuçta
24:46karşılıklı bir müzakere var. Ama olumlu sonuçlanır ama olumsuz
24:49sonuçlanır ama bir müzakere sürecinin de yürütülmesi
24:52gerekiyor. Bunun sağlıklı yürütülmesi gerekiyor. Işçi
24:55tarafının da tabii ki tezleri olacak. Tabii ki işveren
24:58tarafının da tezleri olacak ve devletin de tezleri olacak.
25:01Zaten masa üçlü saca yağı şeklinde. Eee dolayısıyla
25:04herkesin fedakarlık yapması gereken bir masa bu ziyade. Ben
25:08bunu defaatle söylüyorum. Yani bir tek işçiden bir feragat
25:12beklemek açıkçası haksızlık olur. Bir tek ııı devletten
25:15beklemek haksızlık olur. Bir tek işverenden de beklemek
25:18haksızlık olur. Yani burada üç tarafın da ııı bir akılcılık
25:22çerçevesinde olaya yaklaşması gerekiyor. Ve herkes elinden
25:26geleni yapması gerekiyor ki bir an önce de bunun gündemden
25:29kalkması gerekiyor Ziya Bey. Bakın. Kesinlikle. Yirmi gündür
25:33biz asgari ücret konuşuyoruz. Devamlı asgari ücret
25:35konuşuyoruz. Peki niye memur maaşlarını konuşamıyoruz şu
25:38anda? Değil mi? Ona gireyim. Emeklilerimiz ne halde?
25:41Gündem bile olamıyorlar şu anda ki asgari ücretliden bile
25:45düşük maaş alıyor şu anda. En eee asgari emekli maaşı
25:48uygulaması. Kesinlikle. Vatandaşlarımız. Yani burada
25:51EYT sorunları devam ediyor. Devam ediyor. Yani burada
25:54konuşulacak pek çok konu var. Hı hı. Ama maalesef ki dördüncü
25:58toplantı bir sonraki toplantı bir sonraki toplantı diye diye
26:02gündemde asgari ücret kaldı ve bu diğer konuların da
26:06konuşulmasının önünü kesiyor diye düşünüyorum. Inşallah
26:09dördüncü toplantı artık son olur. Herhangi bir eee bunun da
26:13ilerisinde bir süreç olmaz da bir an önce masadan bu başlık
26:17kalkar. Eee gerçek sorunlardan başka bir başlık masaya gelir.
26:20Aslında o kadar önemli bir başlık açtınız ki şu anda. Yani
26:23bunu biz eee sabaha kadar konuşsak hakikaten yeridir
26:26desem var. Çünkü eee ben şahsi kanaatimi söylüyorum. Tabii ki
26:32eee hepsini kapsayarak söylemiyorum bunu. Ama nedense
26:35sendikaların bir çoğunu sadece asgari ücrette görmeye
26:39başladık. Yani işçi sorunları, çalışan sorunları, emekli
26:43sorunları dediğiniz gibi eee çok ciddi anlamda yer kapsadığı
26:46halde eee sadece işte rapor açıklayarak kendini gündeme
26:50getiren şirket eee sendikalarımız da var ama sadece
26:53asgari ücrette neden gündeme geliyorlar sizce? Ya işte burada
26:57ya nasıl anlatalım? Başka konularda gerçek konularda
27:01proje ve eee sonuç üretemezseniz işte gündemden
27:04devam edersiniz şeklinde açıklamak istiyorum. Ya burada
27:07gerçekten ben buna anlam veremiyorum. Emekliler şu anda
27:12iki bin on yedi yılından beri asgari ücretliden çok çok daha
27:16az maaş alır hale geldiler. Yani emeklilerin hali asgari
27:19ücretlilerle karşılaştırdığımızda daha kötü
27:22durumda. Ve emekliliğe sanki bir sosyal yardımmış gibi bir
27:25muamele yapılıyor. Halbuki emeklilik zamanında primi
27:29ödenmiş. Bugün de o ödenen primlerin karşılığında hak
27:31ettiği maaşı alan bir sistem. Ya bir sosyal yardım değil.
27:34Hani kimsenin cebinden. Evet. Haktır bu. Ve zamanında bu
27:38primler ödenmiş durumda. Yani yıllarca önce bu primler
27:42ödenmiş durumda. Dolayısıyla bir an önce bu gündeme de
27:46gelmemiz gerekiyor. Asgari. Kesinlikle. E tabii ki çok
27:49önemli. Ben bunu önemsiz veya değersizleştirme için bunu
27:52söylemiyorum. Ama sorunlara hızlı yaklaşmalı, kolay
27:56çözümler bulup hızla diğer soruna geçmeliyiz. Bunu
27:59açıklamaya çalışıyoruz. Ki o sorunları da dile getirecek
28:01olan sendikalarında bunları dile getirerek hakikaten gündeme
28:05taşıması da ayrı bir önem anlayabiliyor. Neden? Çünkü
28:07yönetimdekilerin bundan haberdar olması gerekiyor. Yönetimdekilerin
28:11bu sorunları net bir şekilde göz önüne almaları gerekiyor.
28:15Neden? Çünkü bu sorunlar gündeme getirilmediği için
28:18farklı konulara evrilme söz konusu oluyor. Medyada da bütün
28:21hayatın akışı içerisinde. Şimdi ııı bakıldığı zaman asgari
28:25ücretle beraber ııı dediğiniz gibi emeklilerimizle beraber
28:29yeni noktaya taşırken özellikle açıklandıktan sonra ııı
28:33firmalardaki ııı pozisyon ne olacak? Yani ııı yüksek bir
28:38rakam açıklanırsa son birkaç dakika içerisindeyiz. Yüksek
28:42bir rakam açıklanırsa ııı bir sıkıntısı doğar mı istihdam
28:47noktasında? Ziyade doğabilir. Yani zaten tehlikelerden bir
28:51tanesi de bu. Bir tane enflasyon tehlikesi her zaman masanın
28:54altı üstünde. Yani hiçbir şekilde asgari ücretlinin bu
28:58konuda bir suçu olmamasına rağmen maalesef ki evet asgari
29:01ücret artışları enflasyonu etkiliyor. Diğer konuda
29:04Çalışma Bakanımız Sayın Vedat Işık'ın Çalışma Bakanlığı'nın
29:07sunum konuşmasında Meclis Genel Kurulu'nda yaptığı açıklama
29:11bence çok önemli. Konuyu gayet güzel özetledi Sayın
29:14Bakanımız. Orada şunu söyledi. Dedi ki asgari ücret öyle bir
29:17ücret olmalı ki bir tarafta işsizlik piyasasını, iş gücü
29:21piyasasını, işsizlik rakamlarını yükseltmemeli. Diğer
29:24tarafta da ııı işçimize hak ettiği ve insanca
29:29sürdürülebilir bir yaşamı teminat altına almalı. Yani bu
29:33aslında asgari ücretin gerçek tanımı. Ama ne kadarını
29:36uygulayabileceğiz? Ne kadarını uygulamayacağız? Bunu
29:38göreceğiz. Asgari ücretin çok yüksek belirlenmesi işsizliğe
29:42yol açabilir. Ben bu örneği veriyorum. Düşünün siz bir
29:45lokanta sahibisiniz. Otuz tane işçiniz çalışıyor. Asgari ücret
29:48çok ııı arttığında diğer işçilere biraz daha fazla
29:51mesai vererek belki yirmi beş rakamına düşersiniz. Yani bunu
29:55böyle düşünmek gerekiyor. Değil mi? Evet. Kesinlikle asgari
29:59ücretin ııı bu dengeyi koruması gerektiğini düşünüyorum ve
30:02asgari ücret Avrupa'daki gibi bizde çok az uygulanan bir
30:05ücret de değil. Bizde ciddi manada uygulanan bir ücret.
30:09Bugün yüzde otuz beş kırk civarında iş gücü piyasasında
30:12asgari ücretli çalışan var. Yani sonuçta baktığınızda
30:16belirleme ücreti olması gerekirken Sayın Atalay'ın
30:19dediği gibi geçim ücreti noktasına taşındığı için de
30:22biraz bu ııı altını doldurmak gerekiyor. O yüzden ııı hem
30:26dediğiniz nokta firma sahiplerinin ııı ve şirketlerin
30:30de bu konuda bazı noktalarda feragat etmesi de gerekiyor ama
30:34bir yandan da üretimin ve çalışma hayatının da düzeninin
30:37devam etmesi gerekiyor. Gerçekten çok ince bir denge.
30:40Iıı fakat bu asgari ücretten sonra ben şunun sözünü
30:44verebilirim. Sizlerin de katılacağı değerli
30:46fikirlerinizde asgari ücret belirlenmesinin şekli konusunu
30:49tekrar tekrar gündeme taşımakta büyük fayda var. Çünkü asgari
30:53ücretin taşınacağı noktalarda ve yaşanacağı noktalarda bir
30:57değişim bir düzenleme mutlaka gerekmiyor mu sizce? Gerekiyor
31:01Hicabi. Onun haricinde bakın hem sektörel hem bölgesel asgari
31:06ücret uygulamasının da artık konuşulması gerektiğini
31:09düşünüyorum. Kesinlikle. Bugün aynı asgari ücrette belki küçük
31:13Anadolu şehirlerinde bir ailenin geçimi mümkün
31:16olabiliyorken ııı İstanbul'da bir kira bile etmiyor bu
31:20rakam. Dolayısıyla ııı burada evet bin dokuz yüz elli dörtten
31:24yetmiş bire kadar uygulanmış ve Anayasa Mahkemesi eşitlik
31:27ilkesine aykırı bulduğu için ııı bölgesel asgari ücreti
31:31iptal etmiş ama bugün eşitlik ilkesine uygun ülke gerçeklerine
31:35ve ııı bugününe uygun bir şekilde yeni bir kanun
31:38tasarısı düzenlenebilir ve bununla birlikte belki
31:42hakkaniyet daha da ııı tabana yayılabilir. Çünkü ııı burada
31:47hakkaniyet de çok önemli. Siz küçük bir işletme Anadolu'da
31:51ııı aynı rakama ödettiriyorsunuz. İstanbul'daki
31:54büyük bir işletme belki ııı yine aynı rakamı ödüyor. Iıı burada
31:58biraz daha ııı bu konunun dikkate alınması gerektiğini
32:02düşünüyorum. Belki de bütün kesimlerin ııı birlikte olacağı
32:05bir komisyonun çalışması ve bununla ilgili bir tasarının
32:08hazırlanması da bu noktadan sonra belki yapılması gereken
32:11ilk işlemlerden bir tanesi yeni yılda yeni dönemde. Tabii
32:15zaten böyle bir değişiklik yapılacaksa bütün bileşenlerin
32:18bu işin içine katkı sunması lazım. Yani devlet zaten öyle
32:22bir konuda ııı bu sendikaları olsun, sivil toplum örgütleri
32:26olsun, üniversiteleri olsun, ııı çalışma örgütlerine, iş
32:29veren örgütlerine, ticaret odalarına olsun. Sormadan
32:32hareket etmez bu konuda. Zaten tabana yayar onu. O istişare
32:36kültürü içinde de bu kanun ııı olgunlaşır diye düşünüyorum.
32:39Inşallah da artık bu gündemden gerçekten gereken konu. Yani bir
32:45an önce bizim diğer konulara geçmemiz lazım. Inşallah bir
32:48an önce asgari ücretimiz belirlenir de emeklinin durumu
32:51gerçekten ııı konuşulmaya değiyor. Şu anda onun o
32:54konularında konuşulması gerekiyor Ziya Bey. Kesinlikle
32:57o konuları da bundan sonraki programlarda ele alacağız. Bunun
33:00da sözünü vermiş olanımız size. Çok teşekkür ediyoruz Murat Bey.
33:03Zaman ayırdığınız değerli fikirlerinizle. Sağ olun. Ben
33:06teşekkür ediyorum Ziya Bey. Iyi akşamlar. Iyi akşamlar. Evet
33:10değerli izleyiciler asgari ücret bakalım dördüncü toplantıda ne
33:13çıkacak? Ülkemiz için, insanımız için, vatandaşımız için
33:17hayırlara vesile olsun diyelim güzel bir şekilde. Bugün de iş
33:21ve ekonominin sonuna geldik. Iyi akşamlar.