2 gün önce dünya kutlamalar eşliğinde 2025'e girerken Çin’den yeni savaş sinyalleri geldi. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, yeni yıl konuşmasında Tayvan ile birleşmeyi kimsenin durduramayacağını söyledi. 2025'te dünya haritası nasıl değişecek? Detayları Yeditepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın anlattı.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Çin yükselen bir güç. Artık bunu bütün dünya kabul ediyor.
00:04Mao'dan bu tarafa baktığımızda Çin ekonomik olarak, teknoloji olarak,
00:09aynı zamanda silahlı kuvvetler olarak da bunun üstüne bir de uzay kuvvetli olarak
00:15dünyanın aşağı yukarı en birinci askeri gücü haline geldi.
00:20İki görüş var. Acaba Çin bu askeri gücünü ve ekonomik gücünü bölgeye yansıtacak mı?
00:27Veya işte Japonya gibi yayılmacı bir güç mü olacak?
00:31Yoksa işte Putin'in dostu olan Rusya ve Çin, Amerika'nın tek kutupluğuna karşı
00:39İran'ı da yanına alıp daha başka bir barışçı, uzaktırıcı bir Çin mi olacak?
00:44Biliyorsunuz Güvenlik Konseyi üyesi Çin.
00:47Bir görüşe göre Çin, Rusya'nın Kırım'ı işgalindeki ve diğer devam eden Ukrayna Savaşı'nda olduğu gibi
00:56buraya dikkat ederseniz Little Green Men de küçük yeşil adamları Rusya'ya göndermişti.
01:02Ve akabinde ikinci savaş başlamıştı. Üçüncü sene de oldu.
01:06Buradaki görüşte Little, yine küçük mavi adamlar, Yellow Men diye
01:14Çinli balıkçıların Tayvan'ı işgal edildiği yolunda bir takım hipotezler oluşturuldu.
01:20Amerika'da Pentagon ve Pasifik çalışan uzmanlar 2017'ye kadar en geç ki 2015 çok kritik bir yıl
01:28Xi Jinping'in söylediği gibi Çin'in Tayvan'ı alacağını iddia ediyorlar.
01:33Bunun için de Amerikan donanmasının Başkan Trump'la beraber askeri gemi ve uçak gemisi imalatını arttırması bir şekilde uzmanlar tarafından tartışılıyor.
01:48Benim yazı yazdığım C4 savunma dergisinde de bunu yazdım.
01:52Çin donanmasının gidişatı ne?
01:54Fakat Çin bunu acaba psikolojik halde, az önce sizin gösterdiğiniz gibi sürekli Tayvan etrafındaki askeri tatbikatlarla ve içeriden
02:04İkisi de Çinli biliyorsunuz.
02:06Çin'in teslim olmasını mı sağlayacak?
02:09Yoksa az önce Çin'in söylediği gibi şey Tayvan'ın
02:13Hayır biz savunacağız ve Amerikalılar da bizi koruyacak.
02:16Yani savaşla mı olacak?
02:17Burada çok ciddi bir kararlılık var.
02:20Yani Pekin yönetimi Tayvan'ı almakta kararlı.
02:24Soru şu, Amerika Birleşik Devletleri yeni başkanı Trump Çin'le ticari savaşa mı girecek?
02:32Yoksa gerçekten Çin'in bu yayılmacı gücüne karşı Tayvan'ı koruyacak mı?
02:39İkinci hususta şu, acaba Amerika Birleşik Devletleri
02:43Bakın çok önemli bu söylediğim, hocam da düşünebilir.
02:4720. yüzyıl Amerikan yüzyılıydı.
02:49Yani 1917 Birinci Dünya Harbi'nde
02:521941'de İkinci Dünya Savaşı'na girmekle
02:55Amerika Birleşik Devletleri Anglo-Sakson dünyasıyla
02:59Bugünkü Birleşik Milletler düzenini kurdu ve
03:01Hegemonik güç olarak Sovyetler Birliği'nden sonra dünyaya hakim oldu.
03:05Fakat bu güce karşı bir meydan okuma var.
03:08Ve uluslararası ilişkiler teorisine göre iki süper gücün
03:12Bir şekilde çarpışmaya girmeden birinin galebe çalması mümkün değil.
03:17Bu nasıl olacak?
03:19Galiba Trump başa geldikten sonra çok ciddi bir Amerika-Çin rekabeti görebiliriz.
03:25Peki özellikle dediniz ya Çin'in geçmiş yıllarda işte Rusya ile İran ile her ne kadar
03:30her konuda aynı görüşte olmasalarda bir ittifakları var.
03:33Bu ittifak bunca gelişme sonrası devam edecek midir?
03:36Yoksa yeni dostluklar cepheler görür müyüz?
03:39Bence eğer Büyük Müstat Kissinger'ın diplomasisine bakarsak
03:46Ping-Pong diplomasiyle Amerika ile Çin'i yaklaştırdı.
03:48Kime karşı?
03:49Sovyetler Birliği'nin çökmesini sağladı.
03:52Ve ben Amerika'da okurken Amerika Birleşik Devletleri Ordusu
03:55Çin subaylarına teknoloji ve eğitim vermişti.
03:58Ama bugün Çin ordusu eğer kritik malzemeler dediğimiz
04:03elektronikteki hassas malzemeleri vermezse
04:06Amerika bir defa mikroçip yapamıyor.
04:09Tayvan'da burada kritik bir ülke.
04:11Bu durumda bu meydan okumaya karşı nasıl cevap verebilirler?
04:15Ben şunu düşünüyorum.
04:16Rusya bu kadar büyük 1.7 milyon kilometre kare toprağa karşı
04:22Ural'ların jeopolitik olarak batısında yaşıyor.
04:25Bu taraf çok insanların yaşamadığı bir yer ve Çin'le daima mücadele içerisinde olmuşlar.
04:33Brezilski diyor ki Amerika'nın geleceği Rusya ve Türkiye'yi
04:37alıp Çin'le mücadele etmektir diyor.
04:40Ama maalesef baktığımızda Biden yönetimi tarihin en büyük hatasını yaptı.
04:45Ukrayna savaşında Rusya ile Çin'i birleştirdi.
04:49Bunu zaten Trump da söylüyor, Amerikalılar da söylüyor.
04:52Peki Trump'ın meydan okuması ne olacak?
04:55Biliyorsunuz seçimi kazandıktan sonra Sayın Putin'le görüştü.
04:59Bana göre Kremlin'le Washington arasında çok sürpriz bir yakınlaşma olabilir.
05:05Bu bir.
05:05Bunun için diyor sen Çin'le olan ticaretini azalt diyor.
05:10Çünkü Rusya batı, bakın Ukrayna çok ilginç bir karar aldı biliyorsunuz.
05:15Rus gazını kesti.
05:16Bu Avrupa'nın sanki donması için ama kendisi donuyor.
05:211 milyar Ukrayna dolar zararda burada.
05:24Peki Rusya ne yaptı?
05:26Çin ve Hindistan'a aynı zamanda gaz ve petrolü sattı.
05:30Ekonomisini düzeltti.
05:31Harp ekonomisini düzeltti.
05:33Petrolü de Karadeniz üzerinden Yunanistan'la beraber swap yapmak suresiyle Avrupa'ya satıyor ve ucuz satıyor.
05:39Demek ki Rus ekonomisi ayakta duruyor.
05:41Savaş ekonomisiyle Putin bunu idare etti.
05:44Şu anda soru şu, eğer Rusya ile Amerika birleşirse Çin'e karşı mücadele ederler mi?
05:51Buna Japonya'nın tepkisi ne olacak?
05:54Japonya'da Çin'e karşı bir şekilde pek ticaretin gidişatından mümkün değil.
05:59Bence 25 Ocak'tan sonra dünyada çok farklı beklentiler olabilir.
06:04Peki hocam şimdi harita üzerinden göstermeye devam edelim.
06:07Mevcut şartlarda Trump ne yapacak elbette merak konusu ama Çin zaten önceki yıllarda da Xi Jinping'in ilk açıklaması değil bu son açıklama.
06:142023 sonunda adam da yine Tayvan'da lider değişimi öncesinde de söylemişti.
06:20Çin'in bu tek devlet politikasına destek verdiğini biliyoruz.
06:30Askeri olarak şimdi eğer Çin böyle bir müdahaleye kalkışırsa, orada tansiyon yükselirse,
06:35Tayvan'ı korumak için ABD'ye müdahale eder mi?
06:37Trump yönetiminde örneğin.
06:39Askeri olarak nereden gelebilirler?
06:41Nasıl bir konuşulanmaları var mevcut durumda?
06:43Siz bize onları da aktarır mısınız?
06:45Tabi ABD'nin birinci önceliği Avrupa'yı savunmak.
06:49NATO'nun beşinci maddesine göre.
06:52Ve şu anda hem İsveç hem Finlandiya biliyorsunuz NATO'ya girdi.
06:58Ve burada muazzam derecede yeni NATO üsleri oluyor.
07:03Romanya'ya da bunu katarsak Amerika'nın buraya gelmesi çok kolay.
07:07Asya Pasifik Bölgesi'ne gelince Amerika'nın burada üç tane üssü var.
07:11Bunlardan bir tanesi Japonya, ikincisi Güney Kore.
07:14Üçüncüsü de Tayvan.
07:16Bu birinci savunma hattı Amerika'nın.
07:18Kime karşı? Çin'e karşı.
07:21Peki ikincisi Singapur bölgesi ve Kamboçya ve Vietnam'a Amerika'nın yerleştiğini görüyoruz.
07:26Ve bir diğer devlet de Avustralya ve Yeni Zelanda.
07:29Yani Anglo-Sakson ikinci kuşak var.
07:31Yine ANZUS dediğimiz yeni ittifakla bunun içerisine Fransa da katılıyor.
07:37Çok ilginç bir durumda var.
07:39Japonya NATO'ya girmek istiyor.
07:42Bu çok önemli bir gidişat.
07:44Olabilir mi?
07:46Olabilir.
07:48İmkansız diye bir şey yok.
07:51Bunu bazı müttefikler istemiyor ama
07:54Mesela Japonya Türkiye'nin önemli bir müttefiki.
07:57Şöyle söyleyeyim, Rus Japon savaşında Türkiye boğazları kapatmıştır.
08:03Ve Japonlar 1905 Deniz Savaşı'nı kazanmıştır Ruslara karşı.
08:07Ve Ruslarla bu mücadele devam ederken
08:12Japon İmparatoru ile Padişahımız arasında gizli bir anlaşma vardır.
08:17Ve bu anlaşma Türkiye ile Japonya'nın ittifakıdır.
08:20Bugüne devam ediyor bu ittifak.
08:22Dikkat ederseniz geçenlerde Japon donanması geldi.
08:25Türk Japon işbirliğinin 100. yılı kutlandı.
08:29Bu işbirliğin gizli maddesi Japon donanmasının Türkiye'ye gelmesiydi.
08:33Demek ki Türkiye ile Japonya çok önemli iki müttefiktir.
08:37Bugün Amerika var.
08:39Burada Amerika onu frenliyor.
08:41Ama şunu da söyleyeyim, Türkiye üzerine Japonya'nın çok önemli yatırımları var.
08:47Ekonomik işbirliği ve dikkat edin çok yakında Türkiye ile Japonya askeri işbirliği yoluna da gidebilir.
08:54Nitekim Japonlar bizim TB2'leri almak istiyorlar, insansız hava araçlarımızı.