Sosyal Medya Hesaplarımız...
Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr
Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Söz şimdi bu önemli konuların cevabı için Ankara'da çok teşekkür ediyorum Tolga Köse
00:08Evet hafta sonundan bu yana Ege Denizi'ndeki hareketlilik tabii ki hem ülkemizin hem de
00:15bölgenin gündeminde Yunanistan'da tabiri caizse olağanüstü hali ilan edildi ve adalarda
00:21boşaltılmaya başlandı tabii bizde bir deprem ülkesi olarak bu coğrafyada yaşayan ve depremin
00:28yakinen bilen tanıyan bir ülke olarak ve ulus olarak tabii ki bizde endişelendik ve bu süreci
00:35tabii ki en önemli konuları takip eden isimlerden bir tanesi Profesör Doktor Samet Arslan
00:41Gazi Üniversitesi Afet Yönetimi ve Deprem Mühendisi Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü ile
00:46Sayın hocamızla konuşup değerlendirmeye çalışacağız çok teşekkür ederim hocam sağ olun
00:52sizde tabi yoğun bir süreçtesiniz bu tip durumlarda tabii kamuoyunu bilgilendiriyorsunuz
00:59ayağınızın tozuyla başka bir kanaldan geldiniz şimdi tabii baktığımız zaman 6 Şubat depremlerinde
01:07yıl dönümünde çok az bir süre kaldı tabii ki bu süreç yaşanıyor ve buna 3 gün kala yaşanan
01:14egelenizdeki bu olay deprem fırtınası deniliyor bu süreçte tabii çok konuşulan biraz da belki
01:22magazinleştirilen bir konu oradan başlayalım dilerseniz egelenizinde şu anda ne oluyor ne
01:29bitiyor ve bu deprem fırtınası olayı tabiri nedir Sayın hocam şimdi çok teşekkür ediyorum
01:37tabii ki görevimiz vatandaşlarımız sizlerin aracılığıyla bilinçlendirmek ve bilgilendirmek
01:41onu da yapmaya çalışıyoruz gücümüzün yettiği süreci yapmaya çalışıyoruz şimdi şöyle isterseniz
01:47bakalım Türkiye gene o özelinde bakarsak hadiseye sonra ege'ye doğru devam edelim isterseniz
01:53Türkiye'de iki tane üç tane büyük deprem bölgesi var diyelim iki tanesi şerit şeklinde bir tanesi
02:00de bölge şeklinde iki şeritten birincisi en son 6 Şubat 2 yıl yaklaşık oldu orada kaybettiğimiz
02:09Allah'tan rahmet dileyelim şimdiden daha hala daha şehirler kendine gelmiş değil
02:16Elbistanlıyım, Kahramanmaraşlıyım hala Kahramanmaraş olsun Hatay olsun Adıyaman olsun
02:22Malatya'nın bir kısmı olsun hala kendine gelebilmiş değil yani devlet yardımı tamam
02:27yani fiziksel olarak bir sürü şey oluyor bitiyor ama hayat biraz önce görüştük bir bir
02:33organizma aslına bakarsanız hayat şehir dediğiniz şey yaşayan bir organizma hala o
02:37organizma bütünlüğünü tamamlayabilmiş tekrar eski haline gelebilmiş değil bu da yıllarca olacak
02:42diye de düşünüyoruz aynı şekilde inşallah kısa zamanda bu yaraların muamen sosyolojik kısmı
02:47psikolojik kısmı dahil olmak üzere ekonomik kısmı da dahil olmak üzere ısarılır inşallah diye
02:52bekliyoruz şimdi birinci deprem bölgesi veya şeridi diyelim iki yıl önceki yaşadığımız
02:59yani Ölüdeniz'den başlayan aşağı tarafta Filistin bölgesinden Hatay bölgesinden yukarıya
03:08doğru Kuzey Doğu'ya doğru devam eden Kahramanmaraş'tan geçip Adıyaman, Malatya'ya devam eden
03:14oradan da Elazığ, Palu işte Bingöl'e kadar devam eden bir şerit bu bizim Doğu Anadolu
03:22fay hattımız bu fay hattımız yüzyıllardan beri sürekli deprem olur ve ciddi şiddetli depremler
03:27en son ki yaşadığımız 7.6 şiddetinde ama şiddeti depremin merkezi şehir merkezlerinden geçtiği
03:35için riski çok büyük neden bunlar doğa olayları bakın bu şiddetten daha şiddetli depremler kutup
03:40bölgelerinde de meydana geliyor haberimiz dahi olmuyor haber bile olmuyor neden çünkü orada
03:44insanlar yaşamıyor insanlara zarar vermiyor yani afet şekline dönüşmüyor doğa olayı afet olmuyor
03:51ama burada şehir merkezlerinden geçti ve afet oldu on binlerce evimiz yıkıldı 50 bin 60 bine
03:59yakın insanımızı maalesef kaybettik diğer kayıpları saymıyorum bile Türkiye'nin milli
04:04gelirinin yani inanılmaz derecede yüksek seviyelerde kayıplar meydana geldi şimdi bu
04:10birinci şerit ikinci şeridimiz ise İstanbul Marmara Çanakkale bölgesinden Atina Yunanistan
04:17başlayarak Marmara'dan geçen Körfez bölgesinden en son Düzce depreminin olduğu Sakarya bölgesinin
04:23olduğu yerden geçen Bolugere'de işte kuzeyden böyle Çankırı'nın kuzeyinden geçen oradan Erzincan'a
04:31Refahiye'ye Tokat'a arkasından Bingöl'e doğru devam eden sonra da Van'a doğru devam edip Bingöl'müş
04:38İran'da devam eden ikinci bir şerit bu yani şöyle bir 20-30 kilometrelik bir band düşünün bu
04:46şeridi bu da ikinci bölge bütün depremler şiddetli depremler Türkiye'de bu iki bölgede
04:51olmuş ve en büyük can ve mal kayıpları bu bölgede olmuş bir de üçüncü bölge diyorum buna şerit
04:57demiyorum artık Ege bölgesi Ege bölgesinde de İzmir Denizli Muğla Aydın ve bölgesinin olduğu
05:05Manisa bölgesinin olduğu bir şerit Kütahya'ya kadar devam eden bir şerit şey özür diliyorum
05:11bu bölgede de depremler oluyor ancak bu bölgedeki depremler biraz önceki saydığım o iki şeritteki
05:17olan depremlerden biraz daha alt seviyede şiddet olarak meydan Fethiye Bodrum'u da buna katabilir
05:22Fethiye Bodrum'u da dahil ediyoruz aynen öyle ama buralarda hasar meydana getiren depremler
05:28daha çok kıyıya yakın olan faylar bu bölgelerde böyle biraz önceki tarif ettiğim iki çizgi
05:34şeklinde değil de çok sayıda kısa çizgilerin yani fayların olduğu diyelim çizgi derken yanlış
05:40yapmasın fayların olduğu bir bölge burası dolayısıyla da sık deprem oluyor fakat şiddetleri
05:47demin söylediğim iki bölgeden daha az seviyede oluyor şimdi Ege bölgesi böyle bir bölge Ege
05:52denizindeki olan Türkiye'nin dışına çıkalım şimdi biraz daha batıya doğru şu anda depremin
05:57meydana geldiği Santorini adasının kuzeyindeki kuzeydoğusundaki bölgeye o bölgelere bakalım bu
06:05bölgede bizim Adana bölgesinden başlayıp aşağı doğru Kıbrıs'ın Kıbrıs'tan Kıbrıs'ın kuzeyinden
06:12bir kısmı da güneyinden devam eden Antalya açıklarından devam edip Girit adasını paralel
06:18olarak devam eden ada ince uzun bir adadır devam eden bir büyük fay hattımız daha var buna
06:24Helenya'yı deniyor bu fay hattına işte o Girit adası ve Girit adasının daha kuzeyindeki olan
06:30Ege'de ise Afrika kıtasının itmesi sonucunda dalma dalma batmaz onu diye tabir ettiğimiz bir
06:36zondur bu Afrika kıtası o bölgenin altına doğru iniyor ineğince de tabi ki Anadolu'da
06:42Toroslar neyin büyük yük dağlarına çıkıyor Ege'de ise tam tersi aşağı doğru dönerek bir
06:48açılma meydana getiriyor açılma olunca da biz buna normal fay diyoruz yani yan al atımlı faylar
06:54yani Ege'deki olan depremler hep böyle depremler normal faylı depremler bu depremler tarihsel
07:01kayıtlara baktığımız zaman çok üst seviyede şiddetli bizim Hatay'daki yaşadığımız geçmiş
07:07tarihteki depremler gibi anormal şiddetli depremler falan değil çünkü sonuçta denizde
07:11oluyor bu ve daha az sayıda lokal insanları etki ediyor Girit'i etki ediyor o Rodos'u etki ediyor
07:17ada olarak bakarsak işte şu andaki Santorini adasını etki ediyor mesela bu adadaki bu bölgedeki
07:23depremlerin şiddetini geçmiş dönemlerde olmuş bunlar normal depremler değil volkanik hareketlenme
07:29ile beraber siz bu teknolojik hareketlerin bir arada gelmesi ben inşaat mühendisiyim ama
07:33literatürdeki verileri veriyorum size ikisi birbirlerini etkileyerek ortaya çıkan depremler
07:38örneğin MÖ 1600 yıllarında Santorini adasında bir volkanik aktivite ile beraber deprem meydana
07:44geliyor ve 70-75 kilometre karelik bir alan sulara gömülüyor zaten adaya baktığınız zaman
07:50ortasında böyle bir boşluk gibi bir bölge görüyorsunuz tahmin ediyoruz tarihçilerin tahmini
07:55o bölgede o bölge olduğu gibi suların altına sulara gömülüyor komple biraz daha yakına geldiğimiz
08:00zaman 2011-2012 yıllarında yine aynı bölgede 7.7 şiddetinde tabi bu depremin olduğu merkezdeki
08:07aletsel büyüklüktür şiddet diyorum hep yanlışlıkla bazen ağızdan kaçabiliyor alet
08:12rihter cihazının ölçtüğü büyüklük bu tam merkezdeki ama aslında bizim için lazım olan
08:18hissettiğimiz bizim bulunduğumuz yerdeki şiddettir enerji seviyesidir 7.7 oradaki
08:24ölçülen aletsel büyüklük ve 2 metrenin üzerinde tsunami meydana getirmiş 2011-2012'de şimdi bu
08:32bölgede tarihsel olarak baktığımız zamanda ve bu deprem 7.7 şiddetindeki deprem bir deprem
08:38fırtınasının içerisinde meydana geliyor ve bu depremler 14 ay yanlış hatırlamıyorsam 13 ila 14
08:44yıllarında devam ediyor yani işte buna biz sürekli devam eden orta ve küçük şiddetteki
08:50depreminin sürekli aynı bölgede olması olayına biz deprem fırtınası diyoruz Santorini bölgesinde
08:56bir başlıyor üç buçuk dört dört buçuk üç buçuk dört dört buçuk arada bir beş buçuk altı tekrar
09:01bir daha üç buçuk dört seviyesine devam ediyor lokal aynı bölgede aynı faylar birbirlerine yakın
09:08yanardağ oluşumunun veya faaliyetinin denizin altındaki olan bir olay yukarıya yanardağ çıkmaya
09:15da bilir açıkçası bir olay olmaya bilir evet ve birbirlerine etkiliyorlar bu depremler deprem
09:21onu o depremi etkiliyor literatürdeki bu bölge için o gaz ve basınç sıkışmasının verdiği aynen
09:28öyle o bölgede zeminde bir çökme meydana geliyor çok ani çökmeler ve bunlar da şey depremlere
09:34çökmeyle de beraber su bölgeye sücüm ettirip tekrar bir daha normal haline dönmeye çalıştığı
09:40zaman da çok büyük dalgalar suna bir diye tabir ettiğimiz dalgalar meydana geliyor mesela 2020
09:46yılındaki İzmir depremi evet onu sonuç adasında merkezi olmuştu İzmir bölgesini etkiledi ben
09:52Seferihisar kısmı tarafına gittim Seferihisar'da yat limanındaki yatlar karaya çıkmıştı bir kısmı
09:58ve kullanılmaz hale gelmişti yani neden orada 1.8 metre civarında bir denizde kabarma
10:06tutsunami meydanı gelmişti ve sonra tekrar geri çekilmişti o İskenderun'da da buna benzer
10:10olmuşlar o farklı mı yoksa benzer İskenderun'da şöyle depremin merkezi deniz ortasında meydana
10:17geldiği zaman tutsunaminin şiddeti tabii ki çok büyük oluyor tutsunami oluşuyor ama
10:22karada olmaz depremin merkezi depremlerde depremin merkezi karada olduğu için denizdeki
10:27şey çok daha deniz dolduruyor yani tam tutsunami demek çok doğru değil ona açıkçası şimdi depremin
10:34temel karakteristiği bu ve biz 28 Ocak'tan bu yana yanlış hatırlamıyorsam 480 500'e yaklaştık
10:40ben artık sayamıyorum şu anda bile oluyor şu anda bile devam ediyor muhtemelen şu anda bir
10:45ve tarihsel kayıtlara göre de yıllarca sürebiliyor bu deprem fırtınası haftalarca
10:52aylarca çoğu zaman da yıllarca süren orta ve düşük seviyedeki depremlerdir bazen şu sorakla
10:58gelebiliyor ya işte bu kadar çok sayıda deprem oluyor çok daha büyük bir depremin enerjisini
11:02almıyor mu bu belki sörümlendirir falan diye düşünebilirsiniz maalesef iş öyle değil şöyle
11:07diyelim 5 şiddetindeki deprem ile 6 şiddetindeki bir deprem arasında 30-32 kata yakın bir fark var
11:14logaritmik ölçekle devam ettiği için dolayısıyla da buradaki bir seviyesindeki deprem aslında 30 gibidir
11:20dolayısıyla da hani düşük seviye şeyinde kalıyor o dolayısıyla azaltma minimal seviyelerde yani
11:27büyük bir depremin yüzde biri ikisi seviyesinde bir azaltma yaparsa yapar bazen o kadar o seviyeye
11:32bile ulaşmaz evet şimdi tabii bu deprem bizi etkiler mi sorusu belki akla aynen o
11:40deprem doğrudan bir etkisinin olacağını açıkçası ben düşünmüyorum bu depremin ama bunun dışında
11:47başka depremler olur başka merkezler de bölgeye yakın onlar ayrı ama şu andaki devam eden Santorini
11:53bölgesinin 12 dakika önce olmuşlar sohbet paylaşmış Twitter hesabında 4 4 mü tamam 23 dakika
12:00öncedir 4 4 4 gidiyor şu anda devam eder arada bir 4.5 yapar biraz ürselir 5 der kalp atması
12:06aynen öyle bir süre sonra stabilleşir bu neden o bölgedeki büyük faylar kırıkların arasındaki
12:13fay kırıklarının arasındaki küçük bölgeler var o bölgelerin küçük bölgelerin kırılmasıyla oluşuyor
12:18bunlar minik minik kırıklar bunlar öyle olduğu zaman da hepsinin şiddeti çıtırdamak bir sayıda
12:23böyle dalların kırılması aynen öyle küçük dalların kırılması gibi düşünen ana dal değil de
12:27öyle düşünebilirsiniz bunu şimdi bu kadar düşük enerji seviyesi düşük olan bir depremde tabii ki
12:34mesafe uzak yani siz 170 kilometre kuş uçuşu mesafe Bodrum'a benim yanlış hatırlamıyorsam 170 200
12:41kilometre diye düşünün geriye kalan kıyıda düşünürseniz eğer 170 kilometre uzakta olan
12:46bir deprem şiddeti her ne kadar yüksek bile olsa kıyıya gelinceye kadar oldukça büyük miktardaki
12:53kısmı enerjinin deniz tarafından sönümleniyor ve deniz tabanında da sönümleniyor toprakta yani
13:00kayaçta aşağıda ne varsa dolayısıyla da binalarımızın bulunduğu yerlerdeki hissedilen
13:06şiddetler merkezdeki şiddetten çok çok daha alt seviyelerde ancak bu binalarımızın göçmeyeceği
13:11zarar görmeyeceğimiz anlamına gelmiyor mesela 2020 depreminde İzmir depreminde kısmen zarar
13:20görmüş yorulmuş binalarımız var bunu uzman bir göz ancak tahmin edebilir bu tür binalarımız bazen
13:28çok minik enerji transferi ile küçük depremlerde de yıkılabilecek seviyeye gelmiş olabilir
13:33üstten gidecek derler ya aynen o seviyede olabilir binalar veya yapımında belki de
13:39öyledir zayıftır zaten dolayısıyla da bu tür binaların hasar görme riski her zaman yüksek
13:45dolayısıyla da binalarımızı bir kere yapmamız gereken yerin altını çok konuştuk biraz yerin
13:49üstünü konuşalım bence yani yerin altı tamam bazen ben bunu birazcık yanlış şey değerlendiriyorum
13:55insanlar ama insanlar genellikle spekülatif olayları tartışmaya daha meyilli net olan
14:01bilgilerden ziyade daha çok dikkat çekiyor daha gizli ya at yarışında kim kazanır yani saatlerce
14:07konuşur öyle insanlar var yani ama bu da ona benziyor birazcık çok yanlış tabiri mi şey
14:15olmasın bilim daha farklı bir şey yani yerin altındaki olan biten aslında daha çok bilimsel
14:20geofizikçilerin jeologların teknolojik konularla deprem konusuyla ilgilenen insanların daha tartışması
14:28gereken konular diye düşünüyorum bizi öldüren yerin yeryüzündeki yaşadığımız topraklar ve
14:33binalarımız bizim aslına bakarsanız birazcık oraya bakmamız lazım deprem geldi mi gelecek mi
14:38oldu mu olacak mı yani şimdi söylesem üst yapı öldürür bina bina öldürür aynen öyle Japonya
14:44örneği verilir aynen öyle şimdi o zaman yapılması gereken şey bir defa sağlam bir yerde oturuyor
14:49muyuz işte dediğim gibi bu orada olan depremler zayıf binaları çok ciddi şekilde etki eder ama
14:55normal usulü uygun şekilde yapılmış binaları şiddetli deprem olsa da etki etmez dolayısıyla
15:01konuşulması gereken o bir bir de bu depremler belki kıyı şeridindeki vatandaşlarımız için
15:05söylemek gerekir bir yorgun binaları varsa depremde az da olsa hasar görmüş binaları varsa onlara
15:11bir baktırsınlar iki zaten yetersiz diye değerlendirilmiş olan teknik olarak binalar
15:19varsa onları tekrar bir daha güçlendirsinler veya yıkıp yeniden yapsınlar 3 binalarda evlerindeki
15:27bulunan işte ağır ve düşey konumda olan örneğin kütüphane gibi mesela veya diğer eşyalar gibi
15:36mobilyalar gibi eşyaları duvara sabitlemeleri yer alanlar eski taşıya öldürebilir bile siz
15:42çünkü merkezinizde aynı zamanda afet yönetimi üzerine de çalışmalar yapıyorsunuz gazi
15:47evet ona detaylandırıcaz ama hocam vatandaşta hani magaziner kısım veya popüler kısım marmara
15:54depreminde tetikler onu da sormak durumundayım şimdi biraz önceki bahsettiğim Helenya'yı dediğim
16:01büyük fay hattı ta Kıbrıs'ın Kıbrıs'tan Girit'in devam edip Yunanistan'a ta İtalya'ya
16:08kadar devam eden bir büyük bir yay şeklinde bir kırıktır bu kırığın güneyindeki kalan kısım
16:15Afrika kıtasıdır kuzeyindeki kalan isim ise Avrasya ve Ege bölgesidir Afrika kıtası dalma
16:23batma zonu şeklinde bu bölgenin altına giriyor şu şekilde 30-35 derece civarında söylenen bilgi
16:30ortalama o civarlarda İstanbul'un 400 kilometre altında 430 kilometre altından geçiyor bu
16:37kısım yani yani aslına bakarsanız her tarafı etkiliyor dolayısıyla da tabi bu onu tetikler
16:44meselesi tetiklemez diyebiliriz kısaca tabi ki de ama bu büyük bir organizma yani bir sürü
16:51kırıkların oluştuğu bir aynı oluşan bir şey camın bir ucunu kırdığınız zaman öteki ucundan
16:57öyle ya da böyle bir minik de olsa milyonda bir yüz binde bir de olsa bir etkilenme meydana
17:02geliyor yani soruluyor bazen kahramanmaraş depremi kuzey Arafa'yı hattını etkiledi mi
17:06kalan şehirleri etkilemez olur mu tabi ki ama etkiledi diyebilmek için büyük etkili olduğu
17:12zaman etkiledi dememiz lazım ama küçük anlamda kesinlikle ve kesinlikle etkiliyor yani şu ceketim
17:17bazen minik bir iplikle ayakta duruyor belki bir yerde astığım zaman yani bu birazcık öyle
17:23dolayısıyla bu mekanizmayı iyi anlamak lazım daha Türkçesi şu Türkiye bir deprem ülkesi dünyanın
17:31en riskli bölgelerinden birisi dolayısıyla da bizim her an depreme hazır olmamız gerekiyor her
17:37an yani bugün oldu olacak Ege'de bu var Türkiye yetkiler mi evet kardeşim etkiler deyip bu varsayım
17:43üzerinden etkiler dedikten sonra yap bakalım ne yapacaksan sorusunu sormak lazım vatandaşa
17:49veyahut da yurttaşlarımız ne yapacağız mesela çanta deprem çantası deniliyor öncesi yapılması
17:54gerekenler var deprem sırasında yapılması gereken var deprem sonrasında yapılması
17:59gerekenler var deprem sonrası da önemli bakın deprem çantası olsun yanınızda bir miktar su
18:03bulunsun düdük olsun düdük çünkü bir süre sonra göçük altında kaldığınız zaman sesiniz bir süre
18:09sonra bir gün sonra artık çıkmayabilir vesaire ilaçlarınız rutin kullandığınız ilaçlar bunların
18:16yanınızda bir defa bulunması lazım her zaman evinizdeki düşebilir mi düşme ihtimali olan
18:21eşyaların sabitlenmesi lazım deprem sırasında nasıl hareket edeceğiniz nereye gidebiliyorsanız
18:26nereye gitmeniz lazım bakın kahramanmaraşı depreminden size bir örnek vereyim biz ikinci
18:31günden itibaren gazi üniversitesi deprem araştırma merkezi olarak şeydeydik merkeze gittik
18:35oraya önce kahramanmaraşı merkeze gittik hep kurtarma ekipleri geldiğinde ilk şey şudur bu
18:43binanın yatak odası nerede çünkü deprem gece oldu yatak odasına girildiği zaman yatak odasında
18:49çoğu binada kimseyi bulamadılar kurtarma ekipleri nerede bulundu biliyor musunuz çoğu
18:54binaların antrenlerinde veya merdiven yuvalarında yani herkes kaçmaya çalışmış
18:59kardeşim depremin tamamı zaten topu topu 15-20-30 hadi en babası 40 saniye sürüyor siz o
19:05kadar sürede 6. kattan aşağıya gideceksiniz yapmanız gereken o arada hedef küçültüp
19:12cinin pozisyonu dediğimiz pozisyona girip ona çöp kapan tutun diye kısaca söylüyoruz
19:20bu sağlam bir şeye bir masa ayağı vesaire falan gibi veya çok güçlü bir yatak veya somya
19:28veya bir masa çelikten yapılmış bir şey olabilir biz bir divanın tam yanı olabilir güçlü bir şey
19:33yani ciddi ağırlığı taşıyabilecek bir şey ki evde bulundurulması gerekir aslında demir ayakları
19:37olan bir masa mesela veyahut da demir ayakları olan hatırlıyorum yani 70'li 80'li yıllarda böyle
19:44bir o tepik derdik böyle son demirden böyle taş gibi ahşap gibi olan böyle ben mesela
19:52genellikle geceleri çok fazla oluyor gündüzleri herkes işte oluyor yataklarımı ben kalın çelik
19:59pütrellerden yapılmış bir şey yapmak isterim öyle bir şey yapsam deprem bölgesinde olsam neye
20:05yatarken yana doğru yuvarlanırsınız o aradaki boşluklarda hayatınızı kurtarırsınız o çelik
20:10ayakları da somyanın sizi korur mesela kütüphaneleri duvara sabitleyeceksiniz sarsıntı
20:16sırasında tepenize düşmesin beyaz eşyalar buzdolabı falan söylenerek evet bunu çocuklara dahi
20:21aile bireyleri zaman zaman şey yapacaksınız şimdi bunu söylemek çok kolay biz şu anda çok
20:25rahatız koltuklarımızda oturuyoruz çayımızı da içiyoruz vesaire falan ama deprem anında
20:31insan öyle bir psikolojik hale geliyor ki o sarsıntıyla beraber bunu düşünme şansınız yok
20:35o zaman bunun otomatik hale gelmesi lazım bu hale gelebilmesi için ne yapmak gerekiyor
20:40tatbikat yapmak gerekiyor evin içerisindeki aile reisi birisi düdüğü çalacak deprem oldu diyecek
20:46o anda bakalım herkes ne yapıyor arada bir böyle habersiz bir şekilde belki bu refleks haline
20:51gelmesi lazım ben bunu şeye benzetiyorum askerliği ben çok kısa dönem askerlik yaptım ama
20:56uzun dönem özellikle yapan arkadaşlar bende de oldu birkaç gün sürdü ancak birkaç hafta
21:03herkesi komutanım diye hitap ediyor bakın bu bir refleks tabi yani bunun gibi bir refleks
21:08haline getirmek lazım sonra deprem sırasındaki yapılacaklar deprem sonrası çok önemli deprem
21:13sonrasında bakın Türkiye'de kahramanmaraş depremi oldu yüz binlerce bina ve insanımız
21:23milyonlarca insanımız bir anda kaza zede durumuna geldi kim yardım edecek devlet yardım
21:29edecek herkesin söylediği bu ya devlet kimdir bir şehirde polistir zabıtadır memurdur öğretmendir
21:37bu kadar yani askerdir başka kimleri sayabiliriz bilmiyorum ama bunların hepsi zaten kaza zede
21:42yani öyle olduğu zaman dışarıdan bir destek gelmesi çok çok güç o yüzden mesela 1900'lü
21:49yılların başında Kaliforniya depreminde San Francisco depreminde haftalarca Amerikan
21:56devleti deprem bölgesine dahi gidemedi ulaşamadı en sonunda bir kanun çıkardılar dediler ki halk
22:03kendisi örgütlenecek yangınlar ayakta kalanlar evet ayakta kalanlar diğerlerine yardım edecek
22:09herkes örgütlenecek dediler evet o yasa çıktı hakikaten gidemiyorsunuz dolayısıyla da burada
22:16yine tabi biz çok acı tecrübe yaşadık hatta şu anda hala diğer ülkeler buradaki tecrübeyi almaya
22:22gelen çok arkadaşımız var benim tanıdığım yurt dışındaki akademisyenler özellikle vesaire
22:27falan nasıl yaptınız diye detay soruyorlar mesela Çin'den bir heyet geldi ciddi şekilde onlarla
22:34oturup bir hafta boyunca konuştuk soru sordular birkaç yere yönlendirdim onları İtalya'dan bir
22:41ekip geldi Amerika'dan bir ekip geldi özellikle deprem bölgesindeyken geldi mesela Amerika'daki
22:47dolayısıyla bunların mutlaka mutlaka çok iyi organize edilmesi lazım hele hele bundan sonra
22:53yani biz insanız sonuçta insan olmanın en önemli özelliği şu yaşadığı olaylardan ders çıkarabilmesidir
23:00evet yani biz bu kadar depremi yaşadıktan sonra ciddi dersler çıkarmış olduğumuzu umuyorum ama
23:07maalesef vatandaşlarımızdan aynı duyarlılığı ben göremediğim söylesem sizi hayal kırıklığına
23:14karşı olur muyum bilmiyorum deprem olup bittikten sonra bizim deprem araştırma merkezimiz
23:19gazi üniversitesinin telefonları kilitlendi herkes arıyor ben ne yapacağım vesaire falan diye
23:24gece yarısına kadar orada eleman tuttum ben gece saat 12'ye kadar arayanlar vardı artık daha
23:29binlerce arama diyelim ben size 10 bin demeyeyim de binlerce arama binlerce arabanın içerisinden
23:36bir tanesi çıkıp da ya kardeşim benim şöyle bir binam var buyurun gelin bir bakın bakalım bu
23:42nedir değil midir diyen olmadı sadece bilgiyi aldı telefonu kapatlar ve hemen unutmaya meylettik
23:50yani depremin işte maliyetli mi ne kadar amaç oluyor maliyeti biz kar etme amacımız zaten yok
23:57bizim maliyeti neyse o kadardır gitme gelme anladık şeyler o kadar yani biz çünkü kamu
24:02yararını soruyorsun fiyatı ne kadar teşekkür ederim fiyat soran da yok çok enteresan fiyat
24:10soran da çok az keşke oraya kadar gelebilseydim çoğunda fiyat soran da olmadı ama bilgi alındı
24:17ve kapatıldı yani Türkiye'de şu anda üç yerde dört yerde riski ciddi deprem bekliyoruz Kuzey
24:24Anadolu-Fayhattin üzerinde Bingöl bölgesi Erzincan'a yakın Elazığ bölgesinde tekrar belki
24:28yarın belki bir yıl belki 10 yıl sonra olacak aynen öyle Marmara bölgesi hala eli kulağında
24:34hangi hesabı yaparsanız yapın sağdan sola soldan sağa yukarıdan aşağı olacak çıkıyor bir de
24:40mesela hocam insan eliyle olan sıkıntılar da oluyor evet deprem konuştuk ama Marmara olsun
24:48vesaire Konya'da geçtiğimiz günlerde bir apartman çöktü çöküverdi işte bu deprem falan
24:54işte yine siz inşaat mühendisi olduğunuz için hani tabi deprem bölgesi ben aslında şey diye dedim
25:00yeraltı suları falan çekiliyor acaba dedim orada da bir obruk mobruk bir şey oluştu alt zemin
25:05hayır bir kolon gene kolon kesilmesi maalesef işte şimdi ben hep tekrarlıyorum buradan tekrarlamak
25:14da fayda görüyorum aracınız ilk aldığınız zaman size bir aracınızı getirin bakalım trafiğe çıkmaya
25:19elverişli midir diye muayene falan sormuyorlar sıfır araba bir süre geçtikten sonra diyorlar ki
25:25bir getir bakalım arabanın durumu ne hala daha trafikte gidiyor mu gitmiyor mu LPG ise 5 yıl
25:29sonra LPG kontrolü oluyor evet binalarımızda bakın 50 sene önce yapılmış olan bina 50 yıldan
25:36beri bir Allah'ın kulu girip de bu binanın durumu nedir diye sormamış böyle bir bizim yönetmelik
25:42ve yasal açıdan bir sıkıntımız var bunun çok acil olarak çok acil olarak yasasının çıkarılması
25:47lazım yani yaşı belli bir seviyeye geçen aynı araçlarda olduğu gibi iki yılda bir kardeşim
25:52çağıracaksın uzmanla yetkilendirilmiş birimleri kurumları bu bir sektöre doğuracaktır doğal
25:58birimleri doğursun yani can kaybından çok daha önemli çok büyük paraları da mal olmaz öyle olduğu
26:03zamanda daha küçük rakamlarla binanızı kontrol etme şansınız olacaktır yani kolon kesildi mi
26:08kesilmedi mi Konya'daki kolon kesilmesi belki de iki yıl önceydi böyle bir kontrol olsaydı
26:13fark edilecekti İstanbul'da kaç tane bina oldu öyle bazılarında böyle birçok binada biliyorsunuz
26:20o bölgede biz depremde yıkılan binaların teknik bilirkişiliğini yapıyoruz yüzlerce dosyaya baktık
26:30Adıyaman ve Hatay bölgesinde Kahramanmaraş dosyalarına bakmadım memleketim olduğu için
26:35bu iki yerde inanamazsınız hatalar mesela Adıyaman'da Ebrar oteli mi orada hayır hiç
26:43hiç gerek yok ben genel olarak size bir şey söyleyeyim bütün yıkılma sebeplerinin yüzde 90'lı
26:48tane biliyor musunuz sürpriz kaçak katı kaçak kat yük yapılmış üstüne üç kat daha ilave etmişler
26:57iki kat yapılmış ben mesela bir bina var zemin artı bir kat iki kat toplamı yani beş kat bina
27:04ve yıkılmış aniden yıkıldı acaba diye yani şimdi bu hakikaten göz göre göre aslında bu bir
27:11sıkıntı cinayet yani bunun artık daha başka tarifini yapmaya imkan yok bunun maalesef böyle
27:18ama bu dediğim şekilde bir mekanizma kurulacak olsa buradan hakikaten seslenip bunu yapmak
27:23lazım er ya da geç olacaktır ama bunun bir an önce başlaması lazım İstanbul bakın öyle yerler
27:30var ki kentsel dönüşüm müthiş derecede güzel bir yasa ben kentsel dönüşüm komisyon başkanlığı
27:36yaptım bu bölge içinde bakanlığa aynı zamanda ama en sonunda ayrıldım ya birazcık da yoruldum
27:41istediğimiz şeye kıvama şeye gelmedi neden yani kentsel dönüşümde duyarlı olan kısım şu biraz
27:49daha şeyi olan ne diyelim getirisi olan yerleri dönüştürelim et zihniyete hakim oldu maalesef yani
27:58bu yani yasa çıktığı zaman tabii ki böyle bir şey yok riskli binalar alınsın diye ama riskli
28:04binaları yıkıp yeniden yapacak olan da binaların sahipleri ve yapımcılar müteahhitler müteahhit
28:09oluyor ben bunu yıkıp yeniden yapsam ne kazanırım hesabı yapıyor dolayısıyla da o yasada küçük
28:14oynamalarla vatandaşın üzerine maliyeti bırakmak yerine bir ek ne verilir bilmiyorum bir emsal
28:20verilebilir ek yani bir 10 daireli bir yere işte 14 daire ruhsatı verirseniz o da vatandaş o yükün
28:26altında ezilmez en azından bu gerçekten riskli olan ama yüksek getirisi olmayan yerlerin de
28:32dönüştürmüş oluruz orada da öyle bir eksik var açıkçası tabii yani çocuk doğmadan büyümüyor
28:39bir yasa çıktı çok güzel bir yasa dünyadaki en güzel yasalardan biridir hakikaten takdir edildi
28:43şayan bir yaşa yasa ama maalesef işte yasalar ne için çıkar size uymayanlar için çıkar yasaya
28:51uyanlar için zaten çıkmaz onlar ahlaki olarak zaten bazı şeylerin yasak olduğunu bilirler ama
28:56o yasaya uymayan insanları hizaya getirmek içindir yasa şimdi bu da öyle o zaman bunu kötüye
29:02kullanacak insanlar acaba neresinden ne elde edebilirize maalesef döndürdüler arkasından
29:06burada bir revizyon gerekiyor kesinlikle ve kesinlikle kentsel dönüşümle ilgili yapılıyor
29:14ben çalışmalar olduğunu da biliyorum ama hızlı sonuçlandırılması lazım çok acil olarak iki
29:19bunların dışında özellikle acil müdahale ile ilgili ciddi sıkıntılarımız var İstanbul depremi
29:24eli kulağında diyoruz bir mahallenin uydu fotoğrafını vatandaşlarımızın bir açıp
29:29baksınlar yok bakın bırakın yıkımı şu haliyle bile araba geçemez bir ambulans giremeyecek
29:35sokaklarımız sokaklarımız var yani bir iş makinesinin girmesine imkan yok böyle bir şey
29:40olduğu zaman orada bir winçin vesaire falan yani tamamının böyle bir değerlendirilen gazi
29:46mahallesi ben örnek vereyim işte İstanbul'da bir uydudan baksınlar mahalleye bina çatısından
29:51sokak göremiyorsunuz bırakınca şeyi caddeyi falan filan şeyi meydan meydan yok doğru dürüst tek
29:56meydan camilerin etrafında toplanacak şeyler toplanma alanı doğru dürüst bulamıyorsunuz işte
30:02dolayısıyla da bütünse olarak özellikle İstanbul'a dikkati çekmek lazım bu depremler
30:07bize o açıdan aslında ciddi ders olması lazım İstanbul çünkü Türkiye'nin yükünün %60'ını hem
30:13üretim anlamında hem finans anlamında ekonomi anlamında %60'ını alan bir şehir yani İstanbul
30:19Türkiye'yi besler ama Türkiye'nin geriye kalan İstanbul'u besleyemez son 10 dakikaya girerken
30:24bir de tabii bu Ege'yi konuştuk vesair çok büyük bir majör Türkiye üzerinde bir risk
30:30olmayacağından bahsetsin doğru anladıysam biraz da tabii 6 Şubat'a 3 gün kaldı buradaki
30:37farkındalığı da anlatabilmek aktarabilmek için siz bölge mutlaka gelip gidiyorsunuzdur yeniden
30:43yerinde dönüşüm ihya tesisler açılıyor yeni yapılan binaları da görüyoruz tabii işin
30:50psikolojik boyutu ayrı bu yapılanma süreci ama çok büyük bir yapılanma herhaldesi de sohbetimiz
30:57bulundunuz vesaire yani yaslanmayacak değil mi gerçekten muazzam bir operasyon çok uzun yıllar
31:05ben yurt dışında yaşadım yani Avrupa'daki 2-3 ülkede Amerika'da dahil dolayısıyla oradaki
31:12edindiğim şey şu bu büyüklükteki bir facia ve felaket diyeceğim hakikaten felaket yüz yılın
31:18felaket diyebileceğimiz bir felaket dünya için yüz yılın felaketi Türkiye için değil onu da
31:23söyleyeyim size yani doğal afet anlamında yüz yılın felaketi literatüre girdi yani gelişmiş
31:32ülkelerin bile bu seviyede altından kalkabileceği bir felaket gelişmiş ülkeler bir altından kalkamazdı
31:40bu felaketin onu net söyleyeyim bakın Kaliforniya'da söyledim Amerika Birleşik Devletleri
31:46ki o tarihleri de zenginlerdi 1900'lerin başlarında dünyanın gelişik ülkelerinden birisi
31:50hala 15 gün boyunca devlet deprem alanına gidememiş işte orman yangını gördüm yandı bakın
31:59aynen öyle ben depremin ikinci günden itibaren sahadaydım 7 gün 8 gün 9 gün o bölgede kaldık
32:05çok zor çünkü mesela Elbistan'a gittik eksi 19 dereceydi uykutulumunda falan yattığımız şeyler
32:11oldu susuzluktan sıkıntı yaşadık su olmadığından mı hayır gelen yardımlar çok da zamanında gelmiş
32:18donduğu için koltuğumuzun altında suyu eriterek içiyorduk yani yarım saatte bir yudumluk bir şey
32:24eriyordu ancak vücudumuzun ısısıyla bu seviyelerden ve ben gittiğimde şaşırdım nasıl
32:31şaşırdım biz Adana üzerinden Ankara'ya gittik yollarda bazı sıkıntılar oldu tekrar geriye dönüp
32:36biz Kayseri üzerinden gittik fırtınaya yakalandık Göksu'na yakın bir bölgede bir askeri araç
32:43falan geldi de oradan kurtardık işte 2-3 otobüs çıktık biz biz bizim ekip deprem ekibi ilaç
32:50iyi işe ibadet battaniye vesaire vardı bir ekip sağlık ekibiydi doktor hekim özellikle cerrahlar
32:57ve diğer ameliyat işte hemşire vesaire hasta bakıcı vardı bol miktarda da orada gördüğüm şey
33:04şu her binanın yanında öyle ya da böyle bir kurtarma faaliyetinin başladığını gördüm yadim
33:09bu kadar zaman içerisinde nasıl organize olundu yani ciddi şekilde şaşırdığımı söylemem gerekir
33:17ve başka bir yerde bu seviyede bir faaliyetin olabileceğini de çok fazla açıkçası düşünmüyorum
33:27şimdi deprem sonrasında da alınan tedbirler çok çok süper yani yerinde işte dönüşüm yapmak isteyen
33:36vatandaşlarımızın verilen krediler vesaire falan bunların hepsi çok güzel hibeler hatta arkasından
33:42işte topi'nin yapmış olduğu konuklar vesaire daha yamaçta daha yamaçta daha az tehlikeli yerlerde
33:47tarım bölgesinde sulak arazide değil aynen öyle hepsi seçilmiş yerlerinde gayet güzel yani
33:53olabilecek bana göre maksimum seviyede faaliyetler yürütüldüğünü düşünüyorum ben fakat dediğim
34:01gibi bu o kadar kolay değil yani ins vatandaşların barınma ihtiyacını bir sürü karşılıyorsunuz ama
34:05o şehir o eski organizmaya en baştaki haline tekrar geri dönmesi yıllar alıyor yani şimdi Hatay'daki
34:12siz o caddeleri şeyleri düşünün yani bir binayı konutu bir yapıyorsunuz ama o eski şehir havasını
34:18yakalamanız oldukça zor çok zor gerçekten fakat yapılan şey çalışmalar çok iyi yasa olarak da
34:24öyle dediğim gibi yapılması gereken iki tane şey var bir kentsel dönüşüm yasasıyla ilgili birkaç
34:29saatlik rötuş arkasından da özellikle bu binaların kontrol edilmesiyle ilgili özellikle iki
34:37yılda bir veya yılda bir mi olur nasıl uygun görülür bilemiyorum istatistikler çevreşecilik
34:43bakanlığı nedir buna göre binaların sertifikasyon olması lazım mesela binalarda asansörlerde var
34:51belli periyotlarda asansörler denetleniyor binaların kendisi statik açıdan depreme dayanıklı
34:57değil midir duvar mı yıkıldı işte dükkanda kolon mu kesildi başka bir şey mi oldu ne oldu ne bitti
35:04stabiliteyi etki ediyor mu etmiyor mu mevcut hali nedir ne değildirin belirli aralıklarla mutlaka
35:09mutlaka kontrol edilmesi gerekir bu olmazsa olmazı bakın bu yıl çıkmazsa bu yasa seneye
35:14seneye çıkması ondan sonraki seneye illaki çıkacak bir başka facia bekleyen şey yok
35:20ha bu da nereden başlayacak bana göre ilk başlanması gereken yer İstanbul İstanbul pilot bölge
35:26tamam pilot bölge genellikle biraz daha küçük ilçeler olabilir ama riskin yüksek olduğu
35:34aynen öyle bravo deniz kenarı olan deniz kenarı olan tuzla pendik aynen marmara tarafı bravo
35:41aynen o bölgeler riskin yüksek olduğu bölgelerde başlanır pilot bölge olarak çalışmaya ondan sonra
35:46iç kesimlere göre doğru devam eder İzmir bu arada yapılabilir onun dışında doğudaki illerimiz
35:52için bir risk öngörülüyor mu son 4-5 dakika ama hani mutlaka Kuzey Anadolu
35:58fay hattı deniliyor o bölgede Ankara merkezi itibariyle aslına bakarsanız oldukça güvenli
36:04diyebiliriz İstanbul'a göre ve diğer yerlere göre daha güvenli diyelim oldukça demeyelim de ama
36:10çevresi çok ciddi sıkıntılı mesela geride çok aktif bir fay hattı var Kuzey Anadolu fay hattı
36:15hemen şu yukarımızda kuş uçuşu 50-60 kilometre uzaktan geçiyor orada olacak bir deprem Ankara'yı
36:20etkiler hemen birazcık daha doğuya doğru gidelim Çankırı yine bir risk var orada Ilgaz
36:25dağların o bölgelerde özellikle etkiler mi etkiler biraz daha doğuya Kuzey Doğu'ya gidelim
36:31kalecik bölgesi hemen şeyin bölgesi o bölgelerde aktif faylar var Ankara'yı etkiler kırık kale
36:36var hemen doğumuzda etkiler biraz daha aşağı doğru inelim Bala ilçemiz var etkiler biraz daha
36:44güney batıya doğru dönelim Haymana Ankara bir kale ama etrafı bir ada yani kendisi çok iyi ama
36:51arkadaşları kötü diyelim deprem anlamında birazcık kafa bir tabir oldu ama Afyon hemen batımızda
36:56yine aynı şekilde sıkıntı sorumlu bölgeler var ama Ankara'nın merkezi bir de Ankara'nın lokal
37:01olarak riskleri var mesela Çankaya bölgesi Keçeören bölgesi daha güvenli gibi zemin yapısından dolayı
37:09neden böyle diyorum Kahramanmaraş'taki depremi yakından takip eden vatandaşlarımız biliyordur
37:14hasarın olduğu yer ova bölgesi tarım arazisi yani zeminin yumuşak ve yetersiz olduğu yerler
37:19Ahirdağ'ın eteklerinde cam kırığı dahi olmayan yüksek binalar var tabi aynı bir yer daha fazla
37:26hissederken atıyorum çay yolu vesaire evet Abidinpaşa Mamak tarafı ben o tarafta oturuyorum
37:32hissedilmiyor bile yani olan bir depremi Çankaya'daki deprem olmuş diye belki şey uyanır
37:38ama işte Batı kent işte Eryaman'ın işte Etimeskud'un bir bölgesi vesaire çok daha şiddetli
37:45bir şekilde hissediyor bu zemin büyütmesiyle ilgili ve zeminin özellikleriyle ilgili bir
37:49durum dolayısıyla da Ankara'da böyle bir durumu var Ankara'nın sadece biraz önceki saydığımız
37:54Eskişehir yolunun kuzeyinde ve işte Batı kent Demetevler işte Eryaman'ın bir bölgesi
38:03falan buralar biraz daha riskli diyebiliriz Ankara'nın diğer bölgelerine göre 1-2 dakikada
38:09sizin müdür olarak görev yaptığınız Gazi Üniversitesi Afiyet Yönetimi ve deprem mühendisliğinde
38:14ne gibi çalışmalar yapılıyor öğrenciler bunu da bir toparlayıp kapatacağız biz
38:21Gazi Üniversitesi olarak aslında şöyle bir şeyimiz var özelliğimiz var merkezimizin ilk
38:26kuruluşu deprem araştırma merkezi şeklinde Türkiye'deki kurulan ilk 3-4 merkezden birisiyiz
38:31hatta ve hatta yer istasyonları var Ankara bölgesindeki yer istasyonları 29 tane yer
38:37istasyonumuz var yani depremi izlediğimiz ve ölçtüğümüz istasyonlar bunların bilgiler
38:42AFAD'la paylaşılıyor ve AFAD bunları yayınlıyor biz yayınlamıyoruz oradan ama
38:46bu tür hareketlerini ölçen merkezi olan üniversiteler arasında da biz ilk 3 üniversiteden
38:55birisiyiz yani Boğaziçi Üniversitesi Kandil Erasat Hanesi'ni biliyorsunuz zaten onların var
39:00biz varız arkasından bir de Kocaeli Üniversitesi bildiğim kadarıyla var ve sanki Erzurum
39:06bölgesinde bir böyle bir ağ kurulma faaliyeti var ya dolayısıyla da Türkiye'deki en eski
39:11deprem araştırma merkezlerinden birisiyiz ama sonradan biz bunu AFAD'de dahil ettik
39:16yangın afeti gibi hatta göç afeti gibi alanlarda heyelan gibi alanlarda da yine çalışmalarımız
39:22devam ediyor hem öğrencilere hem de vatandaşlarımıza faydalı olmaya çalışıyoruz bu merkezimizde
39:26yanlara vatandaşları geri dönüşte kamu kurumlarına destek sağlıyoruz bu anlamda
39:31Sağlık Bakanlığı'na Enerji Bakanlığı gibi bakanlıklara da bu şekilde faydaları sağlıyoruz
39:36Profesör Doktor Abdü Samet Arslan çok teşekkürler kıymetli hocam verdiğiniz hem
39:41Santorini bölgesindeki lokal deprem hem de o maksatla 6 Şubat depremi bir kez daha anmış
39:46olduk farkındalık yaratmak için hayatını kaybeden vatandaşlarımız bir kez daha Allah'tan
39:51rahmet ve başsağlığı diliyoruz kederlerin bir kez daha yaşanmaması tekrarlanmamasını
39:56diliyoruz gazi üniversitesi afet yönetimi deprem mühendisi uygulama ve araştırma merkezi
40:01müdürü değerli hocamız bizlerle birlikteydi saat başındaki TV'de haber maratonu devam
40:06edecek hep güzel haberler almanız dileğiyle hoşçakalın