Erken seçim isteyen CHP'de cumhurbaşkanı adayını belirlemek için ‘ön seçim’ kararı alındı. CHP'de ‘aday belirleme’ tartışması gündeme geldi. Özgür Özel, Mansur Yavaş ve Ekrem İmamoğlu açıklamalarda bulundu. Ön seçim öncesi anketlerden gelen sonuçlar neyi gösteriyor? CHP’de adaylık savaşında kim önde? CNN TÜRK Editörü Duygu Ayaz Bayram, Kamuoyu Araştırmacısı Gürkan Duman ile değerlendirdi.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Aslında kim ne dediği özetledin ve şimdi biz oradan devam edelim. CHP'de adaylık tartışması devam ediyor.
00:07Aday belirleme süreci hızla devam ederken bir yandan da aday kim olacak, aday nasıl belirlenecek bu tartışmalar üzerine yoğunlaşılmış durumda.
00:16Şimdi yanımda Betimar Araştırma Şirketi, aslında araştırmasına geçmeden kamuoyu araştırmacısı var.
00:23Gürkan Bey yayınımıza hoş geldiniz.
00:25Şimdi tam da CHP'de bu tartışmalar sürerken, devam ederken adaylıkla ilgili önemli bir araştırma, Betimar Şirketi'nin yaptığı araştırma.
00:34Şimdi grafiklerle bu araştırma üzerine konuşmamıza başlayabiliriz.
00:39İlk grafiğimizde yaptığınız araştırma üzerine muhalefetin cumhurbaşkanı adayı kim olmalı sorusu yöneltiliyor ve aslında hemen burada ekranda yansıtıyoruz.
00:50Mansur Yavaş'ın %28.4, Ekrem İmamoğlu'nun %21.2, Özgür Özel %4.0 ve bilmiyorum bunların dışında hiçbiri olarak yorumlayan da cevaplayan da %24.8.
01:05Şimdi bu sonuçları nasıl değerlendiriyorsunuz?
01:08Öncelikle Duygu Hanım şunu ifade etmem lazım, araştırmamızın bir künyesini ifade edeyim isterseniz.
01:13Çünkü merak edilen konulardan bir tanesi de bu.
01:16Betimar araştırmanın her ay trend ölçümü olarak gündem çalışmalarının toplumu bilgilendirmek için yaptığı bir çalışma.
01:231500 örneklem ile yaptığı, 26 ilde Nus2 sürecinde örneklem bazında aldığımız, 1500 örneklemle yaptığımız bir çalışma bu.
01:31Tamamen kendi öz kaynaklarımızla yaptığımız bir çalışma.
01:34Herhangi bir kurum ya da kişiye yapılan bir çalışma değil.
01:37Betimar bunu her ay zaten paylaşıyor.
01:40Bu ayki çalışma biraz daha geç oldu.
01:42Ocağın sonu 30 acık itibariyle.
01:44Evet siz de ifade ettiniz.
01:46Şu anki şartlarda bizim geçen ay yaptığımız çalışmada da bir önceki ay yaptığımız çalışmalarda da aslında benzer sonuçlar zaten çıkıyor idi.
01:55Bu ayki yaptığımız çalışmanın süreci aslında biliyorsunuz ki ön seçim mi olacak, aday nasıl belirlenecek tablosu vardı.
02:04Biz buradaki sorumluluğumuzu tüm adaylar üzerinde baktığımız zaman,
02:09yani muhalefetin adayı kim olmalı diye baktığımız zaman Sayın Mansur Yavaş 28.4 ile bizim anketimizde birinci.
02:16Ekrem Bey 21.2 ile ikinci.
02:19Sayın Özgür Özel ise %4 civarında da üçüncü olarak gözüküyor normal şartlarda.
02:25Burada bilmiyorum hiçbiri yaklaşık %25 civarında.
02:28Yani diğer partinin ya da Cumhur İttifakı'nın adayları burada sormadığımız için bu oranın yüksek çıkması aslında normal.
02:36Buradaki asıl gerekçelerden bir tanesi Özgür Özel'in %4 çıkması.
02:40Biz Ağustos ayında yaptığımız çalışmalarda, Temmuz ayında yaptığımız çalışmalarda ve normalleşme sürecinin olduğu zamanları ifade ediyoruz.
02:49Şu gızla bizde Türkiye'de değişkenlik var.
02:51O zamanda yaptığımız çalışmalarda Sayın Özgür Özel'in %30'lar civarında, %25'ler civarında ölçtüğümüz veriler oluyordu.
02:59Ki son kendi parti tüzük kurultayından sonraki sürecinde bir tarafında Sayın Mansur Bey, bir tarafında da Ekrem Bey'in arasında kalması ve süreci bu normalleşme sürecinde kenarda bırakmasından sonra oranlar %4 seviyelerine kadar düştü.
03:15Burada Mansur Bey özellikle…
03:18Mansur Bey'in yükselme sebebini nasıl yorumluyorsunuz bu açık şeylerde, araştırmada?
03:24Yani yükselme değil, muhalefetin zaten yaptığımız araştırmalarda Mansur Yavaş çıkıyor zaten araştırmalarda.
03:30Özellikle bunun alt kırılımlarına baktığımız zaman 18-24 yaş grubunda Ekrem Bey'den daha önde gözüküyor.
03:37Diğer tüm yaş gruplarında aslında sadece 65 yaş üstünde Sayın Ekrem Bey'le yakın bir oy verenleri var.
03:44Ama öbür tarafında tüm yaş gruplarında Sayın Mansur Yavaş'ın önde olduğunu ifade edebilirim.
03:50Aynı şekilde alt kırılımda nereden geldiğine bakmamız lazım.
03:55Yine özellikle kendini Atatürkçü olarak tanımlayan seçmenin %30'a %27, Mansur Bey %30, Ekrem Bey %27.
04:06Müslüman diye ifade edenlerde %18.5'a %14.
04:11Milliyetçi seçmen tanımında %36.5'a %16.7.
04:16Türk Milliyetçisi'nde %35.8'e yine %18.
04:20Muhafazakar seçmende %32'ye %15.
04:23Demokrat seçmende Sayın Ekrem İmamoğlu öne geçiyor.
04:27Sosyalist seçmende Sayın Ekrem İmamoğlu öne geçiyor.
04:32Ve kendini Kürt Milliyetçisi olarak tanımlayan seçmen kitlesinde Sayın Ekrem İmamoğlu öne geçiyor.
04:38Onun haricindeki tüm demokrat, muhafazakar, milliyetçi tanımların tamamında
04:44Sayın Mansur Yavaş muhalefetin adayı kim olmalı diye sorduğumuz zaman
04:48Sayın Mansur Yavaş'ı biz anketlerimizde ön planda buluyoruz.
04:51Türkan Bey şimdi buna çok yakında bir soru var.
04:53Bu sorunun cevabı muhalefetin Cumhurbaşkanı adayı kim olmalıydı Mansur Bey önde görünüyor.
04:58Diğer grafiği rica edeceğim.
05:00Orada da CHP'de 3 isim aday olsa kime oy verirdiniz?
05:04Burada da yine ilk sırada Mansur Yavaş'ı görüyoruz CHP adayları arasında.
05:10Fark neden açıldı?
05:13Az önce anlattığınız kesimlere göre dağılıma baktığınızda değişen ne oluyor?
05:19Mesela burada Özgür Özel %23 oranına yükseldi.
05:23Bir öncekinde %4'lerdeydi.
05:25Her koşulu partinin ideolojisine göre oy veren bir seçmen kitlesi var CHP tarafında.
05:30Yani ola ki Sayın Mansur Yavaş olmadı, Ekrem Bey olmadı.
05:34O zaman aday Özgür Özel oldu diyelim genel başkan oldu dediğimiz zaman
05:3823.8'in oy vereceği 76.x'in oy vermeyeceği yani aslında kendi partisi de olsa
05:45şu an için anketlere baktığımız an CHP'nin oy aranının çok altında kaldığını görebiliyoruz.
05:50Diğer tarafta ise özellikle az önce ifade ettiğim gibi
05:53Türkiye'de yaklaşık biliyorsunuz bir Türkiye haritasında seçimlerde
05:58demokrat ve muhafazakarların toplam oyu %65'e kadar çıkar.
06:02Bu da 44 ile 65 arasında belirlenmiştir ve bu süreçte gider.
06:07Milliyetçi oyları ise son dönemde 18 ile 22 arasında çıktığını biz görüyoruz.
06:12Ama Atatürk'cü cumhuriyetçi olarak kendini tanımlayan bir kitle var.
06:17CHP tabanı olarak da nitelendirebiliriz.
06:19Bu kitlede de yaklaşık 120 civarında bir kitle var.
06:22Bu kitlenin denklemine baktığınız zaman Sayın Mansur Yavaş özellikle muhafazakar
06:29ve demokrat seçmenden de artı olarak CHP'nin adayı olduğu zaman
06:35Sayın Ekrem İmamoğlu ile aynı oranda oy potansiyeline sahip.
06:38Yani CHP'nin alt kılımına baktığınız zaman Sayın Mansur Bey %76 alırken
06:43Sayın Ekrem Bey ise %75 civarında bir oy kitlesine sahip.
06:47Sayın Mansur Bey'in en fazla oy kitlesini aldığı alt kılımda diğer parti İYİ Parti olarak gözükürken
06:55Diğer tarafta Ekrem Bey'in de DEM parti olduğunu görüyoruz.
06:59Buradaki denklemlerin geçişleri aslında bundan kaynaklı.
07:03Yani muhafazakar ve demokrat ve milliyetçi oyların Sayın Mansur Bey'e daha yakın olduğunu ifade edebiliriz.
07:10Özellikle de son dönemde Ekrem Bey'in iktidar tarafından kendinin frenlendiğini düşünüyor.
07:19Öyle bir algı ya da iletişim dili var.
07:23Ama bu tarafta da baktığınız zaman da Sayın Mansur Yavaş'ın da Sayın Ekrem İmamoğlu tarafından da
07:28frenlendiği ya da iletişimini geri plana alındığı bir ortam var.
07:33Bu da toplam seçimin üzerinde mutlaka ki bir mağduriyet çıkartıyor.
07:38Bu da adaylar arasında geçişi sağlıyor açıkçası.
07:42Şimdi diğer grafiğe geçecek olursak orada da aslında bu tartışmaların fitilini ateşleyen diyebiliriz.
07:48Çok yanlış olmaz.
07:50Ön seçim süreci yani CHP dedi ki Özgür Özel Sayın Özgür Özel'in açıklaması bizim Cumhurbaşkanı adayımızı
07:57kendi parti üyelerimiz belirleyecek dedi.
08:00Şimdi parti üyelerimiz belirleyecek dedi bir yol haritası belirlenecek.
08:04Pazartesi günü bunun için önemli.
08:06Aynı zamanda ön seçim sürecinin daha netleşmesi bekleniyor.
08:10Tüm bunlar olurken sizin sorduğunuz soru da önemli.
08:13Demişiniz ki CHP'de aday için ön seçim desteklenir mi desteklenmez mi?
08:19Bunu sormuşsunuz.
08:20Şimdi burada da dikkat çeken şu.
08:22Evet destekliyorum diyenler %66.6.
08:25Hayır desteklemiyorum diyen de %33.4.
08:29CHP'nin içerisindeki baktığımız zaman dediğiniz doğru.
08:32Aslında burada şöyle bir durum var.
08:34Yani bir aday vereceksiniz.
08:35Sonucunda adayınız evet demokrasinin gereği noktasında tabii ki üyelere sorulması.
08:41Diğer partiler bunu temayül olarak bakıyor.
08:43Burası ön seçim olarak bakıyor CHP tarafında.
08:46Bu demokrasinin bir geri olması gerekiyor.
08:48Mutlaka ki olması gerekiyor.
08:50Ama siz CHP'nin adayını belirleyecekseniz bu kendi içerisinizde olabilir.
08:56Ama sizin yine Ankara'da %30 partinin oy aldığı bir bölgede sizin bir diğer adayınız daha var.
09:04Yani aday adayı diyelim en azından.
09:06%60 civarında oy almış bir adayınız var ve toplum tarafından da kabul görmüş bir aday var.
09:12Bir parantez açacağım Ruhi.
09:14Şimdi CHP'de bu noktada şöyle bir ayrışma var.
09:17Bir ekip diyor ki evet ön seçim desteklenmeli.
09:20Özellikle İmamoğlu da bu noktada yeşil ışık yapmıştı.
09:24Diğer tarafta Mansur Yavaş olarak yorumlarsak yine CHP'nin içinde diyor ki anketlere de dikkat edilmeli.
09:31Şimdi bu durum tam olarak bu anketlere yansıyan durumdan mı bahsediliyor?
09:36Aslında Mansur Bey normal şartlarda Mansur Bey'in yakın kaynaklarını ifade ettiği bu ön seçimin erken olduğu.
09:44Ve ön seçiminde kendi içerisinde tamamen gerekli olabilir.
09:48Ama kendisinin ön seçimde Sayın Ekrem İmamoğlu'nun yani Özgür Özel'in genel başkanı olduğu ortamda seçime şansının zayıf olduğu gibi bir süreç gözüküyor.
09:59Bu da aslında bir nevi Sayın Ekrem İmamoğlu'nun önünü açma bir projesi olarak görünüyor.
10:03Sayın Mansur Bey'in de partiden bir nevi dışlanma ya da şartları zorlanması anlamına geliyor aslında bu tablo.
10:09Tam da bu noktada bir diğer grafiğimize geçersek ön seçim Ekrem İmamoğlu'na avantaj sağlar mı?
10:15Bunu da yine ankette sormuşsunuz.
10:18Burada da ortaya çıkan sonuç evet avantaj sağlar diyen daha fazla.
10:23%54.6 ama sağlamaz diyen de belki de azın sanmayacak kadar %45.4 gibi bir oran.
10:31CHP içerisine bakarsanız bu oran çok yüksek.
10:33Yani bu şunu ifade ediyor.
10:35CHP seçmenin de aslında bunun Sayın Ekrem Bey'e Ekrem İmamoğlu'nun avantaj sağlayacağını ifade ediyor.
10:43Burada CHP'nin adayını belirtecekseniz bu çalışmayı yapabilirsiniz.
10:48Ama siz Cumhurbaşkanı adayı belirtecekseniz siz diğer partilerden de oy alabilecek potansiyel olan adayları da görmeniz lazım.
10:56Eğer CHP tek etkin olarak sadece ön seçimi tercih edip burada adayını belirlerse
11:02o zaman Türkiye'deki seçimlerin özellikle Cumhurbaşkanı'nın seçimlerinin biz en azından öngörümüz üstlü seçimler olarak gideceğini düşünüyoruz.
11:11Çünkü bu bir nevi de aslında az önce ifade ettiğim gibi Sayın Mansur Bey'in de önüne engellenmesi, önüne frenlenmesi anlamına geliyor.
11:19Yani CHP tüm toplumun oylarını alması gerekir.
11:23Eğer aday olacaksa bu tabloda sadece ön seçimde bu yapılacaksa bu da Sayın Mansur Yavaş'ın önüne engellenmesi anlamına geliyor.
11:32Bir başka deyişle de anketlere baktığımız zaman Türkiye'deki şu anki konjöktür yapıda
11:37muhalefet de iktidarı, tüm araştırmalar bazı araştırmalar da söyleniyor.
11:41Ben onlara çok katılmadığımı bazı noktalarında katılıyorum bazılarına katılmadığımı ifade edebilirim.
11:46Şu günden bir seçim olacak Sayın Mansur Bey seçimi alır ya da Sayın Ekrem İmamoğlu seçimi alır demek çok yanlış.
11:53Çünkü az önce ifade ettiğim gibi muhafazakar, demokrat, milliyetçi ve Atatürk'cü kimlikli bir seçmen kitlemiz tabanımız var.
12:01Bu tabanı nasıl kim ikna edebilecek?
12:04Yüzde yüzer gezer dediğimiz oyları kim ikna edebilirse o zaman bu seçimler bir aday kazanacak.
12:11Yani ya Mansur Bey ya Ekrem Bey ya da Cumhur İttifakı'nın adayı onu bilemeyiz.
12:16Son olarak bir grafik daha var onu da ekrana taşımak istiyorum.
12:20İkinci tura kalması durumunda ve ikinci turda İmamoğlu ve Mansur Yavaş karşı karşıya kalması durumunda.
12:28Cumhurbaşkanlığı seçiminde kime oy verirsiniz sorusu var.
12:32Bu da dikkat çeken sorulardan biri özellikle anket çalışmasında.
12:36Mansur Yavaş için yüzde 43.6, Ekrem İmamoğlu için yüzde 29.1 ve ikisine de vermem diyen de yüzde 21.7 gibi bir oran var.
12:46Şimdi bu ikinci tur kapsamında bu oranları nasıl yorumluyorsunuz peki?
12:51Aslında bunu şöyle sorduk ya burada şöyle bir soru da gelebilir.
12:55Neden ikinci turda diyelim ki Erdoğan'la ilgili belki anayasa değişikliği de olabilir, farklı süreci olabilir.
13:02Sayın Cumhurbaşkanı aday da olabilir. O ayrı bir konu.
13:05Bunu biz zaten olası diye özellikle belirttik.
13:08Olası. Biz buradaki şeyimiz şu değil.
13:09Yani biz ön seçim yapıyorsunuz.
13:11Ön seçimde biz vatandaşa karşılaştırma yaparsak ola ki ikinci tura kalınma sürecinde
13:18Sayın Mansur Bey ile Sayın Ekrem İmamoğlu yarışırsa ne olur sorusunun karşılığı.
13:23Burada açık ara zaten Sayın Mansur Bey'in önde olduğunu görüyoruz.
13:27Burada en çok dikkat edilecek etkenlerden bir tanesi de ikisine de oy vermem diyen seçmen.
13:33Bu özellikle Cumhur İttifakı tarafındaki belli bir seçmen kitlesinde olduğunu söylemek lazım.
13:38Az önce de ifade ettiğim gibi kendi parti içerisine bakıldığı zaman oyların CHP içerisine bakıldığı zaman da
13:46oyların dengeli olduğunu göreceksiniz.
13:48Arada böyle CHP içerisinde yüzde kırk yüklü yüzde otuzluk yani oy kaçışları yok.
13:54Burada muhafazakar ve milliyetçi oylarının daha fazla Sayın Mansur Bey'e geldiğini
13:59sosyalist ve deme oy veren seçmen kitlesinin de Sayın özellikle Ekrem İmamoğlu'nu tercih ettiğini gördüğümüzü ifade etmek lazım.
14:09Çok teşekkürler ağzınıza sağlık.
14:11Ben teşekkür ederim diyenler diyorum.
14:13Burada CHP'de aday belirleme süreciyle ilgili tartışmalar yaşanırken Betimvar Araştırma Şirketi'nin
14:19aslında taşıdık ekranlara hem araştırmanın sonuçlarında dikkat çeken sonuçlar vardı
14:25hem de kamuoyu araştırmacısı Gürkan Duman bizlere araştırmanın sonuçlarını değerlendirdi.
14:31Şimdi sözü tekrardan sana bırakalım Müşra.