Opera, bale ve klasik müziğin perde arkasına, yaratıcı süreçlerine ve sahnelenen hikâyelere tanıklık ettiğimiz T24’ün yeni serisinin ilk bölümünde opera sanatçısı Güneş Uluçay’dan (https://www.youtube.com/watch?v=MctC4hc-DKk) opera sanatçısı olmayı dinlemiştik.
Opera, bale ve klasik müzik dünyasını keşfetmek için başladığımız söyleşi serimizin ikinci bölümünde ise İstanbul Devlet Opera ve Balesi (İDOB) başdansçıları Batur Büklü, Büşra Ay ve M. Çağatay Özmen; bale sanatını, eğitimini, iş imkanlarını ve Türkiye’de bale sanatçısı olmayı anlatmıştı (https://www.youtube.com/watch?v=EkLKBdQvULY).
Serinin bu üçüncü bölümünde ise Büklü, Ay ve Özmen’le pointe çıkmak, point kırmak, yükseğe zıplamak, sahnedeki paytak yürüyüşlerinin anlamını ve temsillerdeki ara alkışın performansa etkilerini konuşmuştuk (https://www.youtube.com/watch?v=wxSaGHRg2GI).
Bu bölümümüzde ise İDOB başdansçıları; yaşadıkları ilginç diyalogları, bale spor mudur tartışmalarını, balerin ayaklarının neden deforme olduğunu ve seyircilerin temsillerde yapmaması gerekenleri T24’e anlattı.
Opera, bale ve klasik müzik dünyasını keşfetmek için başladığımız söyleşi serimizin ikinci bölümünde ise İstanbul Devlet Opera ve Balesi (İDOB) başdansçıları Batur Büklü, Büşra Ay ve M. Çağatay Özmen; bale sanatını, eğitimini, iş imkanlarını ve Türkiye’de bale sanatçısı olmayı anlatmıştı (https://www.youtube.com/watch?v=EkLKBdQvULY).
Serinin bu üçüncü bölümünde ise Büklü, Ay ve Özmen’le pointe çıkmak, point kırmak, yükseğe zıplamak, sahnedeki paytak yürüyüşlerinin anlamını ve temsillerdeki ara alkışın performansa etkilerini konuşmuştuk (https://www.youtube.com/watch?v=wxSaGHRg2GI).
Bu bölümümüzde ise İDOB başdansçıları; yaşadıkları ilginç diyalogları, bale spor mudur tartışmalarını, balerin ayaklarının neden deforme olduğunu ve seyircilerin temsillerde yapmaması gerekenleri T24’e anlattı.
Category
🦄
YaratıcılıkDöküm
00:00Yaptığınız işi söylediğinizde aldığınız ve unutamadığınız en ilginç tepki neydi?
00:13Askerde çok zorlanmıştım ya. Bir tane imam vardı orada tanıştım. Ona kendimi anlatmayı gerçekten zorlanmıştım.
00:21Halk dansı yapmadığımı anlatamadım. Bedelli askerliğe gitmiştim. 20 gün boyunca Zeybek göster bana, şunu göster, çifte terliği göster.
00:29Hayır benim işim o değil. Hatta ben tight giyenler, klişeyle anlatmaya çalıştım. Onu da bile anlamamıştı. Ondan sonra bırakmıştım ben de.
00:38Tiyatrocuyum demiştim ona.
00:39Peki bu tiyatrocuyum lafını çok kullanıyor musunuz? Bir yerde söylemek istemiyorsunuz.
00:44Yok yani dansçıyım diyorum söylemek istemediğim yerde ama böyle artık ısrar etmişti ve yani sadece dansçı olarak hayatımı geçirebileceğimi düşünmüyordu.
00:54O yüzden en temel şeylerden tiyatrocuyum dedim.
00:58Bir bale sanatçısını çileden çıkaran en klişe soru nedir?
01:01Tight'tir herhalde ya. Tight evet niye bilmiyorum da insanların toplumda bir merak var tight ile ilgili.
01:07Yani sporcular da tight giyiyor en normal şey yani ben pantolonla rahat hareket edemiyorum.
01:12Yoga yaparken de insanlar tight giyiyor ya da bisikletçiler de tight giyiyor maraton koşucuları da.
01:18Bu soruyu size de sormak istiyorum. Mesleğinizle ilgili sizi çileden çıkartan bir soru var mı?
01:25Siz böyle mi böyle mi yapıyorsunuz? Siz böyle mi yapıyorsunuz? Onları böyle yapıyorum. Böyle yapıyoruz.
01:32O güzelmiş.
01:33Zaten o yüzden gelmeyecek ki. Onu soran kişi seni de görmeyecek. Seni izlemeye de gelmeyecek.
01:40Ona öyle yapıyoruz diyeceksin. Onu mutlu edeceksin. Yapacak bir şey yok.
01:42O andan da zevk alacaksın. Ne yapacaksın öyle ciddi mi olur? Hayır biz öyle yapmıyoruz. Biz on yaşımızda gittik.
01:47Hayır çıkarttın. Tamam evet evet ben de öyle yapıyorum.
01:50Batur bunun cevabına tight demişti. Peki bu çileden çıkartan soruyu ben size sormak istiyorum.
01:56Tight'larınızın bildiğimiz tight'lardan farklı bir özelliği var mı?
02:00Buradan Türkiye'de tight yapanlara sesleniyorum. Lütfen birazcık bizimle iletişime geçin. Ben tight'larımı yurt dışından getiriyorum.
02:08Yani özel bir şey var demek ki.
02:09Evet bunun da çünkü şöyle bir durum söz konusu. Üzerinizdeki tight'ın gerçekten bu sanat için yapılmış olması gerekiyor.
02:17Yani bu bir koşu tight'ı ya da fitness'ta giyilen bir tight değildir.
02:22Belli orana likre olması, belli orana pamuklu olması gerekir.
02:26Yoksa aşırı oranındaki likre tight'ın bir süre sonra aşağı doğru kaymasına sebep olur.
02:31Temsile çıkmadan önce komple ıslatıyorum. Çünkü o tight'ın üstümde direkt durması gerekiyor.
02:35Peki herkes bunu uyguluyor mu?
02:36Hayır. Ondan sonra da çoğu zaman sırtım falan çok ağrıyor temsillerden sonra.
02:40Ama gizel temsili de böyle olur. Bir de şöyle bir şey var şimdi tight'ın rengini tutması falan da bunlar da önemli.
02:44Dekorlan tight rengi tutturmanız gerekiyor. Ben de çok fazla ithal tight getiremiyorum maalesef.
02:49Verilen imkanları da en pozitif şekilde değerlendirmeye çalışıyorum.
02:53Bunda da acınacak bir şey yok. İstesem getiririm de yani durum buysa şu anda o zaman bu duruma ayak uydurmam gerektiğini de biliyorum.
02:59Islatıyorum, bayağı ıslatıyorum. Bayağı ıslattığımda hatta rengi bile değişiyor.
03:02Çünkü renginin değişmesi de gerekiyor. Daha koyu bir olması gerekiyor da onun da rengi.
03:06Sizin geldiğiniz gizel aynen. Birazcık karanlık ikinci perdesi özellikle.
03:10Deforme olmuş balerin ayakları nasıl oluyor? Yani bu pointler sizin ayaklarınızı korumuyor mu?
03:18Balerinlerin ayaklarının o deformasyonu gerçek. Çok yoğun çalışıyorsanız mutlaka parmaklarda su toplayıp kesilmeler oluyor.
03:25Nasırlar oluyor. Ayak formu bozuluyor. Çünkü normal ayakkabıdan çok daha sıkı bir malzeme.
03:31Ve ayağınız aslında içerisinde rahat bir şekilde değil, sıkışık bir şekilde kalıyor.
03:35Ve saatlerce öyle kaldığını düşünün. Ve bütün hayatınız boyunca en çok onun içinde.
03:39Öyle olduğu için işte bunyon kemiklerinde büyümeler oluyor. Arka topuklarımızda mesela kemikleşmeler var.
03:45O yüzden balerinlerin aslında hani en zarif gözüken kısmı ayaklarıdır point.
03:50Ama gerçek hayatta da en kötü gözükenler genelde ayaklarımız oluyor.
03:54Özel bir bakımınız var mı?
03:56Ya ekstra bir bakım yapamıyoruz. Ben açıkçası mesela sol baş parmağım benim bu Gaynor'dan dolayı baskılandığı için
04:02hep darbe yiyor ve tırnak düşüyor ve kendini toparlama süreci yaratamıyorum.
04:07Yani onun bir araya ihtiyacı var. Yine bakım yapabildiğimiz kadar yapıyoruz.
04:12Bir de şöyle bir şey var. Çok fazla bakım da iyi gelmiyor. Çünkü derinin yumuşamaması gerek.
04:16Şimdi deri ne kadar nasırlaşırsa point de o kadar kesilme ihtimalini azaltmış oluyoruz.
04:21En yumuşak şey de çok daha çabuk kesilir. Özellikle mesela tatil yaptık, tatilden geri geldik, point giydik.
04:26O zaman çok daha fazla kesikler oluşabiliyor. O yüzden daha minimal bakımlar yapıyoruz.
04:32O zaman yazın açık ayakkabı giymekten çekiniyor musun?
04:35Bende çok vardı. Bunu yeni yeni aslında kırmaya başladım.
04:39Özellikle ayakkabı denemeye gittiğimde falan böyle ayaklarımı saklayacak yer bulmaya çalışıyordum.
04:44Kimse görmesin hemen giyeyim. Açık ayakkabı hiç giymiyordum. Hep kapalı ayakkabı.
04:49Fakat sonradan şu galiba çocukluktan kaynaklı. Bu benim mesleğim ve yapabileceğim hiçbir şey yok.
04:55O yüzden artık rahat bir şekilde giyiyorum.
04:57Bale spor mudur, sanat mıdır? Tartışmalar hakkında ne düşünüyorsunuz?
05:09Bu tartışmayı açanların düşünemediğini düşünüyorum. Size öyle söyleyeyim.
05:13Aslında sinirliyim bu konuda ama sinirimin de şöyle olmasında taraftarı değilim.
05:18Ben sinirli olduğum için ben haklıyım. Hayır. Ben haklı olduğumu biliyorum. Ben haklıyım.
05:23Ben kendi bilgimin sonucunda yurt dışında o kadar vakitler geçirildiğim,
05:28Türkiye'de uzun süredir az denemeyecek kadar ben 30 yaşındayım.
05:32Hayatımın 3'te 1'ini başrol olarak sahnede geçirdim.
05:35Balenin spor bir ilgisinin kurulması hiçbir zaman onu anlayamamış insanların bir düşüncesine sonucudur.
05:42Bale bir spor değildir arkadaşlar. Bale sanatların bir bütünü olarak oradadır.
05:48Bu sanatların bir bütünü olaraktan kastım gerçekten çok yoğun ve büyük sanatlardan biz bahsediyoruz.
05:53Yani bizim eserlerimizde olan bazı tabloları sergileyecek müze bulamazsınız.
05:57Perde önüne yapılan yağlı boyaları, onun kapasitesinde duvar bulmanız bile zordur.
06:02Bu bu arada büyük resim, güzel resimlerden değil.
06:05Böyle bir karmaşanın içinde olan bir duruma spor diyebilmek bence birazcık ticari zeka.
06:10Bale spordur. Kim için spordur? Bale okulu olan için spordur.
06:14Bale reklam yapmak isteyen insan için spordur.
06:17Bale spordur yani. Bale spordur.
06:19Evet bale hareketlerinden terleyebilirsiniz. Evet bale hareketlerinden kaslarınız olabilir.
06:23Evet her şey olabilir. Her şey olabilir.
06:26Ama bale olmaz işte. O hareketlerin de isminin bale olması demek sizin baleli sporu birleştirdiğinizde
06:31bunun bir spor olma anlamına gelmez ki.
06:33Ne diyebilirim ki yani bale hareketlerinin fondü hareketi erimektir.
06:38Erimek hareketini biz yaparken evet destek bacağımız denilen kuatuseps kasımız çalışır.
06:44Aşağı inerken, yukarı çıkarken de glüt ve hemstrin kaslarımız çalışır.
06:48Arkadaşlar bu anatomi. Bu sanat değil.
06:51Bale spor diyenlere ben hayırlı kazançlar diliyorum.
06:55Baş balerin olmanın şartları nelerdir? Neye göre seçiliyorsunuz?
06:59Ve bale sanatında başarılı kriteri bu mudur? Son nokta bu mudur?
07:02Okuldan aslında hepimiz sınıf arkadaşları olarak söyleyelim. Benim kendi sınıfım için.
07:07Hepimiz aynı eğitimi görüyoruz.
07:09Ayrılan nokta dansçının fiziği, hareketleri yapma kabiliyeti,
07:14sahnede duruşu, enerjisi, hepsi bir bütün ve tekniği.
07:18Hepsi bir bütün olarak bir dansçıyı baş balet ya da baş balerin haline getiriyor.
07:23Ve bu aslında zamanla olan bir şey.
07:25Siz bir dansçıda görüyorsunuz evet bu insanda daha ilerisi var.
07:29Yani yeteneğinin sınırı bu kadar değil.
07:31Daha fazlasını çalışırsa geliştirebilir kısmı görüldükten sonra
07:35yavaş yavaş bir yükselme kademesi oluyor.
07:38Yani siz direkt okuldan çıktınız.
07:40Bu dansçı evet baş balerin kafanızı düşünseniz bile hemen onu oraya atmıyorsunuz.
07:45Çünkü o dansçının pişmesi gerekiyor yavaş yavaş basamak basamak.
07:48Korda baleyle başlayıp önce bir süre korda balede dans edip
07:51sonra oradan solist dansçı olup sonra solist dansçıdan da principal'lığa yükseliyor.
07:56Ve principal'lığın tabii ki kriterleri dönüş olması gerek,
08:00jump'ının olması gerek, erkekle patödüde eşli dansta onu idare edebilmesi gerek
08:05ya da erkek için de aynı şey geçerli.
08:07Bunların bütününde aslında siz baş dansçılığa baş balet ya da baş balerinliğe ulaşıyorsunuz.
08:13Kimi 3 yılda gelebilir bu süreye, kimi 1 yılda çıkabilir ya da kimi daha uzun süreçte.
08:18Birazcık da şans ve ortamın da olması gerekiyor.
08:21İşte birisinin görmesi gerek.
08:23Çünkü bizde de baş koreograflar değişebiliyor, yönetim kısmında değişiklik olabiliyor.
08:28Kimi işte bir de bale çok göreceli bir şey olduğu için.
08:31Siz beni beğenirsiniz ama başka birisi gelir benim dansçılığımı beğenmez,
08:35benim yanımdaki arkadaşımın dansçılığını beğenebilir.
08:37O yüzden fırsatların olması gerek.
08:40O şekilde belli oluyor.
08:41Bale, opera, tiyatro, konser vs.
08:45Bütün izleyicilere, sahnede olan biri olarak şunu yapmayın dediğiniz ne var?
08:50Telefonlarında sonuçta ilk başta uyarılıyor kamerayla çekim olmaması, fotoğraf, video.
08:56İnsanlar çekmek istiyor.
08:57Ben bu arada şundan mutlu oluyorum.
08:59Instagram'da artık böyle paylaşımlar yaptıklarında, etiketlediklerinde
09:03aa diyorum kendimi izleme şansım var, birileri bir şeyler paylaşıyor.
09:07Ondan hoşlanıyorum.
09:08Ama ışıklı, flashlı fotoğraf çekmek, video çekmek gerçekten karşısında o kadar rahatsız edici ki
09:14konsantrasyonunuzu direkt bozuyor.
09:16Çok konsantre bir şey yaparken bir anda orada bir şey parlıyor.
09:19Ya da haşır uşur gelen bir ses.
09:21Çocuklara mesela o kadar çok takılmıyorum.
09:23Zaten belli bir yaş şeyi var.
09:24Ama yine de bazen bazı tepkiler fazla olabiliyor.
09:28Ses olabiliyor.
09:29Rahatsız edebiliyor.
09:30Ya da siz orada inanılmaz bir efor sarf ederken
09:33bambaşka böyle bakmayıp, izlemeyip ya da uyuyan insanlar olabiliyor bazen.
09:37Onlar.