Sosyal Medya Hesaplarımız...
Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr
Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Evet Amerika ve Rus heyetleri İstanbul'da çok önemli bir görüşme gerçekleştiriyor.
00:05Türkiye'nin diplomasi, dünya diplomasisindeki önemini, yükselişini bir kez daha görüyoruz.
00:10Tarihi anlara şahitlik ediyoruz bizler de.
00:13Şimdi bu konuyu kıymetli bir isimle konuşacağız.
00:15Uluslararası ilişkiler uzmanı Profesör Doktor Hüsamettin İnaç hocamız bizlerle olacak.
00:20Sayın İnaç, hoş geldiniz yayınımıza.
00:22Hoş bulduk. Çok teşekkürler. İyi yayınlar diliyorum.
00:25Teşekkür ediyorum. Ben de size iyi yayınlar diliyorum.
00:28Evet bu Amerikan ve Rus heyetleri arasındaki görüşmeyi öncesinde Suudi Arabistan'da görüşmüşlerdi.
00:35Nasıl değerlendiriyorsunuz diye sorarak başlamak isterim.
00:38Tabii ki oldukça bizim ülkemiz açısından ve bölge coğrafyası açısından da önemli bir olay.
00:43Biliyorsunuz İYAD'daki görüşmede zaten büyük gerçeklerin açılması,
00:47Kancılaryalar, diplomatik misyonlarla ilgili bir anlaşma zeminin oluşması gerektiği söylenmişti.
00:54Ama burada İstanbul'un seçilmesinin Tolga Bey çok önemli bir nedeni var.
00:58Birincisi bizim biliyorsunuz İstanbul'daki Amerikan konsolosluğu oldukça etkin bir konsolosluk.
01:04Yani orada çok mahir diplomatlar var, mahir işte büyükelçi Kancılaryası var.
01:10Ve dolayısıyla bunlar hem Orta Doğu'da hem Balkanlar'da hem Kafkaslar'da etkin olan isimlerden oluşuyor.
01:17Bir de ikinci bir boyutu sizin de haberde değindiğiniz üzere
01:21Biliyorsunuz İstanbul'da daha savaşın üçüncü ayında bir keşküse varılmıştı.
01:27Heyetler, iki taraf görüşmüşler.
01:30Tam anlaşılacağı sırada malum olduğu üzere Boris Johnson devreye girmiş ve Zelenski'yi tehdit etmişti.
01:36Yani siz Rusya'yla savaşı bitiren anlaşmaya imza koyarsanız biz de sizi Rusya'yla baş başa bırakırız.
01:44Bundan sonra mühenditle ilgili hiçbir konumuza da karışmayız demişlerdi.
01:49Ve bunun üzerine maalesef beraber olmuştu.
01:51Ama bugün geldiğimiz noktada şunu mutlulukla görüyoruz ki
01:55Rus Dışişleri Bakanı Lavrov Türkiye'ye geldiğinde İstanbul Antlaşmasının ve Türkiye'nin öneminden bahsetti.
02:02Yine dün Amerikan Dışişleri Bakanı Michael Rubio'da yaptığı açıklamada
02:07Türkiye'nin aktif tarafsızlık siyasetini izleyerek aslında her iki tarafın güvenini kazanan
02:13ve garantiyör niteliği taşıyabilecek bir ülke olduğundan bahsetti.
02:18Dolayısıyla tüm bunlardan dolayı gerçekten İstanbul'da böyle bir görüşmenin yapılması çok önem arz ediyor.
02:24Bir de tabii bu görüşme mesela sadece bir büyükelçiliğin açılması meselesi değil Tolga Bey.
02:30Çünkü büyükelçilik açılması çok basit bir şey.
02:32Yani birer telefonla, karşılıklı koordinasyonla aynı gün büyükelçilik açılır.
02:37Ama burada bir müzakere yürüdürecek.
02:40Nedir bu?
02:40Bunlardan mesela özellikle Rusya'nın bir takım Amerika'dan beklentileri var.
02:45Diyor ki mesela savaştan dolayı Biden döneminde bize açılmış olan
02:50ve bize yönlendirilmiş olan bir takım ekonomik ambargolar vardı.
02:55Biz bu ambargoların tamamından kurtulmak istiyoruz diyor Rusya.
02:59Diğer taraftan Amerika da işte böyle bir barışın neticesinde özellikle nadir elementler üzerinden
03:06ya da Rusya ile yaşanabilecek başka kazanımların yollarını arıyor.
03:10Ve her iki tarafta da bir kazan kazan aslında ilişkisi kurulmaya çalışılıyor.
03:16Ve dolayısıyla son durumuna baktığımız zaman Rusya çok sıkışmış durumda.
03:20Öyle ki yani İran'ın cephanesine, küsesine, Kuzey Kore'nin askerine muhtaç olan bir Rusya var.
03:29Ve tam da bu aşamada eğer bir ateşkes anlaşması gelirse ve Amerika-Rusya arasında bir normalleşme
03:37aynı zamanda yaşanırsa Ukrayna topraklarının %20'si yani işler edilmiş topraklar Rusya'nın eline geçmiş olacak.
03:44Ve son durumda kalan Putin de kendi halkına ey halkım ben savaştım ama Ukrayna'nın 5'te birini size buyurun hediye ediyorum.
03:52Kırım da bunun işte bir tacıdır deyip kendisini siyaseten meczu bir noktaya taşıyacaktır.
04:01Tüm bu açıdan baktığımız zaman İstanbul'daki görüşme oldukça ehemmiyetli tüm taraflar bölge ve dünya için.
04:11Zamanında soğuk savaşın iki karşıt aktörünün iki dünya gücünün şimdi yavaş yavaş çok abartılı bir tabir olacak belki ama
04:23müttefik olabilirler mi yakın gelecekte kıymetli hocam yoksa çok ütopik bir cümle mi kurmuş oldun?
04:29Yok bence zaten olmuş gibi ben size aynen katılıyorum yani bu Trump zaten ilginç birisi yani biliyorsunuz artık bu geçtiğimiz 4 yıl içerisinde
04:38kendisini başkanlığa çok ciddi bir şekilde hazırladı ve aynı zamanda dünyadan intikam almak için aslında bugün tahtına oturmuş durumda
04:49ve en çok karşı çıktıklarının başında Avrupa geliyor dedi ve nitekim 80 yıllık bu transatlantik ittifakının artık sonunda geldiğimizi görüyoruz.
04:59Yani Avrupa açısından güzel günler bitti yani özellikle 1945 ile 90 arasındaki soğuk savaş döneminde tüm güvenlik ve savunma harcamalarını Amerika'ya yaptırtan Avrupa
05:11bugün hem Çin'den işte Çin'le büyük bir ticaret anlaşmasına girişmişti hem de Rusya'dan ucuz enerji alabiliyordu ama Ukrayna savaşı ve bu savaşın
05:21akabinde ortaya yayılan Rus korkusu ve tehditiyle tüm bunlardan mahrum kaldı Avrupa ve bugün geldiğimiz noktada Trump ve Putin'in çok ciddi bir ittifaka,
05:33çok ciddi bir uzlaşıya doğru gittiklerini biz görüyoruz. Bu zaten tabi olayları takip edenler açısından bizler açısından çok büyük sürpriz değil.
05:43Hatta geçtiğimiz dönemde bir önceki Trump döneminde biliyorsunuz Rusya'ya yakınlığından hatta kişisel anlamda başka ticari ilişkilerinden dolayı güzel yakın Trump'a yakın çalışma arkadaşı görevden alınmışlardı.
05:57Dolayısıyla bu dönem Trump daha akıllı çıktı artık işte demet işi gibi diyakatli adamlar yerine kendisine itaat edecek düşük profilli insanlardan bir bakanlar kurulu davircaizce oluşturdu
06:10ve dolayısıyla şu an Rusya ve Amerika ilişkileri tam gaz ve büyük bir inmeyle gelişerek devam ediyor diyebiliriz.
06:20Peki burada bir de sanki kullanılıp sonra bir kenara atılmış diye tabir edebileceğimiz amiyane şekilde Zelenski'yi görüyoruz, Ukrayna'yı görüyoruz adeta piyon gibi oynandı bu ülke ve liderle birlikte.
06:34Ukrayna ve Zelenski ne bekliyor peki bu süreçten sonra?
06:36Valla en çok kaybedeni Tolga Bey maalesef Ukrayna buldu. Ben Zelenski'ye acımıyorum açık söylemek gerekirse çünkü Zelenski kendisini kullandırdı siz de çok doğru bir ifadeyi kullandınız burada.
06:48Ve dolayısıyla bundan dolayı aslında Zelenski'den bir kahraman yaratmayı düşünüyorlardı ama Zelenski kendi halkının mahvedilmesine müsait bir ortam hazırlayarak bir şekilde bu savaşın bu noktaya gelmesini sağladı ama burada Ukrayna tam bir av konumuna düşmüş oldu.
07:11Yani bir taraftan Ukrayna'nın nadir elementlerini kullanmaya çalışan bir Trump var, bir taraftan Rusya'nın doldurulmuş paraları üzerinden kendisini nemalandırmaya çalışan bir Avrupa var ama bunun arkasında ezilen ve yok olmaya güç tutmuş olan halkının önemli bir kısmı binlerce sivilin öldüğü, yüz binlerce askerin özellikle hayatını kaybettiği
07:37ve milyonların aslında göçmen konumuna düştüğü bir Ukrayna'dan bahsediyoruz.
07:43Dolayısıyla bu durumda kaybeden maalesef Ukrayna oldu, Ukrayna halkı oldu ve hiç kimsenin de Ukrayna'ya dert ettiğini ben şahsen düşünmüyorum.
07:53Peki şimdi burada yarın Zelenski'nin Amerika'ya gidip kıymetli madenlerin Amerika'ya devre anlaşmasını ve birçok imtiyaz anlaşmalarını imzalayacağı söyleniyor.
08:05Zelenski kesin kez imzalayacak mı bu anlaşmaları sizce?
08:11Şimdi bu anlaşma aslında kamuoyuyla yansıtıldığı gibi bir anlaşma değil.
08:16Yani burada işte Amerika'nın 500 milyar dolar alacağı nadir elementlerinin yarısına sahip olacağı gibi bir madde bu anlaşmada yok.
08:25Bu anlaşma sadece bir çerçeve ya da iyi niyet anlaşması diyebileceğimiz bir anlaşma.
08:31Maddeleri ben ciddi bir şekilde okuyup değerlendirdiğimde sadece Ukrayna'nın bundan sonra bulacağı yeni nadir elementler konusunda Amerika'nın yardımına ihtiyacı olduğunu ve bu anlamda Amerika'ya da belli bir pay verileceğini söylüyor ama o payı tam olarak ortaya koymuyor.
08:51Bunu da aslında Ukrayna tarafı şöyle gerekçelendiriyor, diyor ki bize Amerika ancak güvenlik garantisi verirse ben onun payını netleştirebilirim.
09:01Dolayısıyla Amerika da bu konuda kesinlikle belirsiz bırakıyor.
09:08Yani güvenlik garantisi vereceğim diyemiyor.
09:12Onu diyemediği için Amerika ve Ukrayna da Amerika'nın payının bu işte ne olacağını tam olarak belirtiyor.
09:18Yani bu abartıldığı kadar yani Ukrayna Amerika'ya kazanç sağlayacak işte Zelenski'nin teslim olmasını beraberinde getirecek bir anlaşma değil.
09:27Sadece bundan sonraki süreçte nadir elementler başta olmak üzere Ukrayna'nın zenginliklerinin paylaşımında çıkartılmasında Amerika ile Ukrayna arasında bir iyi niyet anlaşmasının imzalandığını söyleyebiliriz.
09:42Peki Trump şöyle bir tabir kullanmıştı ülkesinden kaçacak demişti ve yeni bir seçim olması gerekiyor.
09:51Şu anda Zelenski diktatör diye tabir etmişti Zelenski'yi.
09:55Ukrayna'yı kendi içinde neler bekliyor bu süreçten sonra bu anlaşmalar imzalandıktan durağın seviyeye geçirdikten sonra bu telaştan?
10:04Şimdi tabii şunu söylemek lazım yani Zelenski'nin özellikle bu anlaşmayı imza atmasının nedeni zaten kendisine nefes aldırabilmek ve kendi iktidar sürecini uzatabilmek olduğunu ben düşünüyorum.
10:17Çünkü burada eğer her iki taraf zaman içerisinde daha iyi bir şekilde anlaşırsa Trump söylediği sözlerin tamamını yutmakta belif görmeyecektir.
10:26Yani diktatör dediği Zelenski'nin yarın belki heykelini bile Washington'a diktirebilir.
10:32Yani böyle bir maksimalist bir siyaset güden birisi Trump.
10:36Yani dolayısıyla mesela orada ben Ukrayna muhalefetini de özellikle Poroshenko'nun ezdinde muhalefet unsurlarına gerçekten takdirle iade etmeden geçemeyeceğim.
10:47Çünkü onlar da dediler ki Trump işte kesinlikle muhalefetin iktidara gelip gelemeyeceğini düşüremez ya da Zelenski'nin yerine başka birisinin nasıl geleceği konusunu biz Amerika'ya soracak değiliz.
11:02Biz kendi iş direniklerimize göre hareket ederiz ve şu an seçimlerin olmaması da gayet doğaldır ve anayasal bir durumdur diye ifade ettiler.
11:11Yani dolayısıyla ben burada Zelenski'nin yakın zaman içerisinde hani batımanın belgesinde yer aldığı İngiltere'ye kaçacağı, Fransa'ya gideceği konusunda bir takım haberler yayınlandı.
11:22Ama ben böyle bir yani kaçma serüvenini başlatmanın gerekli siyasi şartlarının henüz oluşmadığı kaleci değilim.
11:30Evet ilerleyen zamanda süreçte gerçekten Ukrayna'yı hem kendi içinde hem de uluslararası arenada zor günler bekliyor desek uçarı bir yorumda bulunmuş olmayız.
11:46Zira sizin de az önce belirttiğiniz gibi Zelenski'ye İstanbul'da çok oturaklı bir teklif ve ortam hazırlamıştı Türkiye.
11:57Rusya'yla birlikte bu savaşı karşılıklı olarak masada halledebilecekleri iki sene önceden bahsediyoruz burada.
12:03Ama Zelenski ne yazık ki Avrupa'nın bilhassa Boris Johnson'un İngiltere Başbakanı zamanının İngiltere Başbakanı Boris Johnson'un oyununa gelerek
12:14Biz senin arkandayız lafına kanarak Avrupa'nın ve bilhassa zamanında Biden'lı Amerika'nın çok sert gitmişti.
12:23Çok haddinden fazla ve büyük hareketlerde ve söylemlerde bulunmuştu.
12:28Sonrasında da bu pişmanlığı yaşadığını görüyoruz ne yazık ki Zelenski'nin.
12:34Trump başkan olduktan sonra ve Putin'le görüşeceğini görüşebileceğini söyledikten sonra görüşmeler başladığı gün hatta Rus ve Amerikalı heyetlerin arasında
12:48Suudi Arabistan'da bir heyetler arası görüşme gerçekleştikten sonra Zelenski de apar topar Türkiye'ye gelmişti.
12:58Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'dan güven almak istemişti.
13:03Arkasında bir güç istemişti.
13:05Türkiye yine itidalli davranmıştı.
13:07Biz savaşın bitmesinden yanayız.
13:09Ukrayna halkının, devletinin haklarının teslim edilmesinden yanayız demişti ve bunun üzerine Trump da şöyle bir şey demişti.
13:19Zelenski kaçacak ülkesinde duramayacak o bir diktatördür demişti.
13:23Gerçekten zor ve garip zamanlar ve durumlar bekliyor Ukrayna'yı Zelenski'yi bilhassa kıymetli hocam öyle değil mi?
13:33Aslında şöyle söylemek istiyorum soruyu size devretmeden önce.
13:42Kıymetli hocam ben de uluslararası ilişkiler mezunu biriyim aslında.
13:48Hocalarımız hep şöyle derdi bizlere devletler birey değildir, birey gibi hareket edemezler.
13:56Onların sorumluluk alanı daha da büyüktür, daha da geniştir.
13:59Onlar milyonları düşünmek zorundadır derlerdi bizlere hep derslerinde.
14:03Burada Ukrayna'ya, Rusya'ya ve Amerika'ya baktığımız zaman sizce hangisi bu kritere uymadı, uluslararası bu konjöktüre uymadı da bireysel hareket etti veya ettiler mi diye sormak isterim.
14:15Yani burada tabii özellikle baktığımız zaman biz Avrupa'nın tavrının tam da sizin isabetle ifade ettiğiniz gibi devlet tavrıyla uyuşmadığını biz görüyoruz.
14:28Çünkü ben de bu arada meslektaş olduğumuzu da bilmiyordum ve bunu duyduğumda...
14:33İstanbul'da ben lisans mezunuyum sadece.
14:35Aynen dili konuşuyoruz ve zaten lisans eğitimi kavramsal ve kuramsal anlamda büyük bir ortaklığın oluştuğunu aramızda gösteriyor.
14:45Bundan dolayı da mutlu oldum.
14:46Şimdi burada özellikle tabii şunu söylemek gerekiyor.
14:49Yani bir kere Ukrayna zaten başından beri irrasiyonel davrandı.
14:53Yani buradan Avrupa'ya geçmekte fayda var.
14:56Çünkü mesela burada Zelenski zaten Batı tarafından seçilmiş, özellikle bu konuma oturtulmuş olan birisi, bu mevkiye getirtilmiş olan birisiydi.
15:06Yani burada Zelenski'nin düşünmesi gereken şey aslında kendi halkının menfaatleri olmalıydı.
15:12Ancak ne oldu?
15:13Zelenski popüler olmak adına, işte bir kahraman gibi belki kendisini görmek ya da göstermek adına
15:20ya da Batı'nın sağdada bir takım menfaatlerden faydalanmak adına kendi halkının çıkarlarını ikinci plana itti
15:27ve sanki Amerika'nın ve Avrupa'nın ileri karakoluymuş ya da onların sözcüsüymüş gibi davranmaya çalıştı.
15:33Çünkü ben inanıyorum ki yani İstanbul buluşmasında olsun ya da daha sonraki durumlarda olsun bir şekilde Putin'le anlaşmanın yolları mümkündür.
15:43Çünkü Putin, hani ben burada izleyicilerimiz bizi yanlış anlamasın, Putin'i meşrulaştırmaya çalışmıyorum.
15:49Putin bir saldırgandır ve egemen bir devletin aslında kararlarına ya da iradesine karşı çıkmak,
15:56onun topraklarını işgal etme hakkını hiç kimseye vermez.
15:59Yani bunu teslim etmemiz lazım, bu bir.
16:02Ama diğer taraftan da Ukrayna'nın da bu hassasiyetleri dikkate alarak madem gücü yoksa Avrupa'ya, Amerika'ya dayanmadan şunu demesi lazımdı.
16:11Biz gerçekten NATO İttifakı'nı anayasamıza koymakla hata etmişiz ve biz bu anayasadaki ilgili maddeyi çıkartıyoruz.
16:21Rusya gibi büyük bir komşumuzla iyi geçinmenin yollarını arayacağız diyebilmeliydi.
16:26Ama yani maalesef Zelenski birçok farklı nedenler dolayı kendi halkını mahvedecek,
16:33dediğim gibi 5 milyon insanı mülteci konumuna düşürecek,
16:37bir kadar insanı kendi ülkesindekine göçmen haline getirecek bir durumu altına imza atmış oldu.
16:44Bunun için Ukrayna irrasyonel davrandı.
16:46İkincisi de Avrupa burada irrasyonel veya birey gibi davrandı.
16:51Çünkü burada Rusya'nın haklı olduğu bir hassasiyet noktası var.
16:56Çünkü korku çevirip Sovyet Rusya'yı uluslararası arenadan çekerken,
17:02ekonomik ve siyasi olarak iflasını beklerken,
17:05yazılı olmayan zırhlı bir anlaşma yaptığını biliyoruz.
17:09Yani siz NATO doğuya doğru kesinlikle ilerlemeyin dedi.
17:13Ama buna rağmen NATO çözümü tutmayarak 5 defa ilerledi.
17:18Ve dolayısıyla artık sıra Ukrayna'ya geldi.
17:20Orada da Putin dedi ki, kardeşim Moskova ile Kevyn arasında 200 kilometre var.
17:25Yani oraya yerleştirecek bir hipersonik düzen beni doğrudan tehdit eder.
17:30Dolayısıyla ben Ukrayna'nın kesinlikle bu şekilde bir irade beyanına ya da NATO ile entegrasyonuna karşıyım.
17:37Zaten dedi, hatırlarsak savaşın başlamasından 2 gün önce bir siyasi tarih nutku vermişti.
17:443-4 saatlik bir konuşma yaptı Putin.
17:47Ve Ukrayna'nın aslında bir Sovyet ya da Rusya toprağı olduğunu,
17:51ama işte Stalin'in batıya yaranmak için Ukrayna'yı bağımsız bir devlet kıldığını fahar söylemişti.
17:59Dolayısıyla olayı bu noktaya getirmek Ukrayna açısından ciddi bir sorun.
18:03Çünkü bu dönemde inanın, Tolga Hocam, tüm devletler bekar sorunu yaşıyor.
18:09Türkiye başta olmak üzere.
18:11Ve biz mesela bugün niye kaynaklarımızın önemli bir kısmına savunma sanayini harcıyoruz?
18:17Niye mesela savunma sanayimizin %80'ini yerleştirme mücadelesi yapıyoruz?
18:22Çünkü başkasına savaş döneminde güvenemezsiniz.
18:26Yani ben Amerika'dan Rusya'dan gelecek cephaneye güvenemem.
18:30Ya da işte ne bileyim Putin'in yaptığı gibi Kuzey Kore'den asker de getirtemem ülkeme.
18:36E o zaman ne yapmam lazım?
18:38Kendi öz kaynaklarıma göre siyasetimi şekillendirmem lazım.
18:42Yani gücüm yetiyorsa ben o askeri mücadeleye girerim.
18:45Ama milli bağımsızlığımla doğrudan alakalı değilse savaştan da mümkün mertebe imtina ederim.
18:52Devletlerin mantığı bu olmalı.
18:54Ama Ukrayna dediğim gibi tamamen batıya güvenerek, tamamen Amerika'ya dayanarak bu harekatı başlattı.
19:02Ama bugün Trump gibi bir adam geldi ve paradigmayı 180 derece tersine çevirdi.
19:08Yani Biden ne kadar Rusya'dan nefret ediyorsa Trump o kadar Rusya'yla dost.
19:14Ve dolayısıyla göreceksiniz yani ateşkes dedikleri şey ne olacak?
19:18Yani Rusya'nın taleplerinin tamamının altına Trump imzasını atacak.
19:22Ukrayna'nın görüşünü kimse anlayacak.
19:24Avrupa süreçten önemli ölçüyle dışlanacak.
19:27Kilit ekim biliyorsunuz iki gün önce bunda Macron'da bir görüşme vardı.
19:32Ve bu görüşme son derece başarısız ve gergin bir görüşmeydi.
19:36Yani orada mesela Trump çıkıp işte basın toplantısında diyor ki biz 500 milyar dolar verdik.
19:42Hemen işte Macron tarihte örneği olmamış bir şekilde devreye giriyor.
19:46Hayır 100 milyar dolar verdiniz diyor.
19:48Veya işte gene basın toplantısında Trump diyor ki işte Avrupa Ukrayna'ya verdiği paraların hepsini geri alacak diyor.
19:56Hemen işte Macron devreye giriyor.
19:58Hayır bizim öyle bir niyetimiz yok.
20:00Zaten biz kendimiz para vermedik.
20:02Rusya'nın doldurulmuş mallarının faizini, rantını biz işte Ukrayna'ya verdik.
20:07Biz para beklemiyoruz diyor.
20:08Yani dolayısıyla yarın da biliyorsunuz Birleşik Devletler Başbakanı Keir Starmer Trump'la görüşecek.
20:18Benzer bir gerginliğin biz orada da yaşanacağını görüyoruz.
20:21Yani bu Amerika ile Avrupa arasındaki artık dostluk, ittifak olacağı günler geride kaldı.
20:28Hatta ben daha ilginç bir şey söyleyeyim.
20:30Bundan sonra İngiltere de artık Amerika'ya kafa tutan bir ülke ardına gelecek.
20:35Neden? Çünkü siz Kanada'yı isterseniz.
20:38Yani 51. vilayetiniz yapma düşüncesine girerseniz İngiltere de hani başıboş bir devlet ya da zayıf bir devlet değil.
20:47O da size karşı gelir.
20:48Nitekim 2013'teki bu Pekin-Londra'yı birleştiren kuşak yol politikasından sonra zaten İngiltere ufak ufak Amerika'dan ayrışmaya başlamıştı.
20:59Bugün bunun zirve yaptığını görüyoruz.
21:01Ve bundan sonra Avrupa'da tam saha pres yapılacak Trump'a karşı.
21:06Çünkü biliyorsunuz işte İtalya'da büyük bir toplantı yapıldı.
21:10Hatta savaşın olduğu günde Kiev'de tüm Avrupa'nın önemli liderleri ve Avrupa Birliği'nin temel aktörleri bir araya geldi.
21:17Ve Trump'a karşı ne yapabiliriz diye kafa kafaya verip düşünmeye başladılar.
21:22Ve dolayısıyla Trump'ı bundan sonra rezil etmeye, her ortamda işte onu tahkil etmeye devam edecekler.
21:28Ve bundan sonra daha gergin bir süreç bizi bekliyor olacak dememiz herhalde yanlış olmaz.
21:34Tüm bu anlattığınız aslında kaos gibi böyle hani bir kaos filmi gibi adeta anlattıklarınız gerçeği eğer şu anda bizlere aktarıyorsunuz.
21:44O da ayrı bir şey daha da kötü bir şeydi daha doğrusu ama tüm bunların altında ışığında bir de Trump'la Putin'in görüşmesi söz konusu.
21:53Suudi Arabistan'da görüşebiliriz dedi Trump Putin'le Suudi Arabistan'da bir görüşme gerçekleşebilir.
22:00Şunu soracağım o görüşmede neler olabilir gerçekleşecek mi diye bir de neden İstanbul olmadı o görüşmenin?
22:07Evet yani bu soru bence kritik bir soru olmamasının temel sebebi şu.
22:12Yani burada aslında Tolga Bey Ukrayna Savaşı ile Galizya Savaşı arasında ya da Orta Doğu ile Kafkasya arasında çok ciddi bir bağ var.
22:21Neden? Çünkü aslında burada Amerika'nın ve İsrail'in tabi gündeminde yapmak istediği şey
22:28Orta Doğu'yu yeniden dizayn edebilmek.
22:31Ve yani Orta Doğu'yu yeniden dizayn edecek, İsrail'in güvenliğini garanti alacak, Amerika ve ondan sonra Orta Doğu'yu terk edecek.
22:38Şimdi dolayısıyla bu anlamda hatta Benjamin Netanyahu biliyorsunuz geçen oval ofise gitmeden önce ben dedi Trump'la kapı kapıya vereceğim
22:47ve nihayetinde Orta Doğu'yu yeniden dizayn edeceğiz.
22:51Bir gün biliyorsunuz işte çok aşağılık diyebileceğimiz rezil bir video yayınlandı Trump.
22:57İşte Orta Doğu dizaynına, Galizya üzerinden bakarsak onların kafa yapısını, zihniyetini ortaya koyan bir durumdur bu.
23:05Yani dolayısıyla bu anlamda Ukrayna Savaşı'nı bir an önce Rusya'nın talepleri doğrultusunda neticelendirmek
23:12ve bunu da bölgedeki körfez ülkelerine dayandırarak yapmak çabası var.
23:18Maalesef Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri bunlar ikiz kardeş ülke ve maalesef bir şer ekseni oluşturuyorlar diyebilirim.
23:27Yani İsrail'in ve Amerika'nın bölgeyi yeniden dizayn etmesine en büyük maddi katkıyla bu iki ülke sağlayacak.
23:35Ve mesela biliyorsunuz Trump'ın bir yöntemi var.
23:40Önce mesela çok maksimalist anlamda bir konuyu gündeme getiriyor ve ona siz dünya kamuoyu olarak karşılık vermezseniz
23:48bunu bir adım daha ileriye götürüp el yükseltiyor.
23:51E şimdi bakalım bu dünkü videoya mesela ne kadar dünya kamuoyu işte tepki verecek ve buna tepki gelmezse
23:59işte bizim hayal dediğimiz ya da bir anlık işte hani halüsinasyon dediğimiz ya da bir laf sanatası diyebileceğimiz şeyin
24:07yani maalesef ki gerçekliğe doğru gitme ihtimali de günbegül artıyormuş gibi geliyor bana.
24:12Peki çok farklı bir noktaya da bakmak istiyorum sizin de izninizle hocam.
24:18Amerika tarafından baktığım zaman Amerika'nın büyüyüp beslediği, besleyip büyüttüğü bir ülke var.
24:25Sonrasında ona karşı gelen Rusya'nın yerini alması beklenen hatta alan Amerika'ya kafa tutan Çin.
24:33Bu mimalde Amerika ve Rusya yakınlaşmasında daha doğrusu Putin ve Trump yakınlaşmasına Çin nasıl yaklaşır?
24:41Evet yani aslında bu tabi çok renkli bir konu.
24:45Biliyorsunuz yani Ukrayna savaşı aslında Rusya ile Çin'i birbirinden uzaklaştıran bazı unsurlar taşımıştı ilk başta.
24:53Yani çünkü Ukrayna savaşına başlatacağını hemen birkaç gün önce Çin'de bulunan Putin Xi Jinping'i açmamıştı.
25:00Ama sonraki süreçlerde yani Avrupa ve Amerika'nın tavrı ya da uyguladığı ambargolar ya da Rusya'yı sıkıştırma politikaları
25:09Rusya ve Çin arasında ittifakın geliştirmesine yol açtı.
25:13Ama bundan sonraki süreçte Çin'in ben bu ittifaka fazla bir ses çıkartabileceğini zannetmiyorum.
25:20Çünkü yani Rusya ile Çin arasında da bizim umduğumuzun ötesinde ciddi problemler var.
25:26Mesela en başta işte bu Kuzey kısmını yani Sibirya'nın paylaşılması konusunda Çin ile ciddi problem yaşıyor.
25:35Ve Rusya mesela Çin ile ne zaman bir ittifaka girse daima küçük ortak olduğu için kaybediyor.
25:42Ve ciddi anlamda sınır problemlerinden ekonomik problemlere kadar ciddi sorunlar yaşıyorlar.
25:48Yani dolayısıyla ben burada işte bu müzakere masasında olacak konulardan birisinin de
25:54yani gerek Rusya'yı gerek Avrupa'yı yanına alan Amerika'nın Çin ile onların desteğiyle mücadele etmesine doğru bir süreci getireceğini görüyorum.
26:05Ve Rus liderinde bunu hayır diyeceğini zannetmiyorum.
26:08Yani şu aşamada Çin ile mücadelenin içine işte Ukrayna kartı da kullanılarak Rusya'nın da çekilebileceğini
26:18ve Rusya'nın Amerika ile birlikte hareket edilebilen bir güç haline dönüşebileceğini görüyorum.
26:22Peki bu ayrışmanın neticesinde Avrupa Çin yakınlaşmasını görebilir miyiz?
26:27Kesinlikle zaten onu doğal olarak getirecek.
26:30Yani ben şöyle diyorum yani iki tane ittifak oluşuyor çok.
26:33Yani Uluslararası ilişkilerci olduğunuz çok belli doğdu hocam.
26:36Yani o denkleri çok güzel kurdunuz.
26:38Yani İngiltere, Çin ve Avrupa Birliği yani bunlar beraber olacak.
26:43Öbür tarafta da işte Amerika, Rusya ve Hindistan olacak.
26:48Şimdi dolayısıyla burada da Türkiye yani milyon dolarlık soru bu.
26:52Yani Türkiye kimle hareket edecek?
26:54Yani şu ana kadar Türkiye Avrupa'ya yakın duruyor.
26:56Ve mesela biliyorsunuz yani bu noktada işte Ukrayna'ya işte bir barış gücü gönderilmesi konusunda şimdi Türkiye'ye başvuruluyor.
27:05Hatta Türkiye'nin bu barış gücünün lideri olacağı söyleniyor.
27:09Yani dolayısıyla bunlara baktığımız zaman şu an Türkiye daha çok işte bu yani Avrupa Birliği, Çin ve İngiltere çizgisine daha yakın duruyor gibi bir durumla karşı karşıyayız.
27:27Peki son olarak şu ve bizim için en önemli konuya gelmek istiyorum.
27:32Türkiye, ülkemiz bu denklemlerin neresinde olacak, neresinde kalacak?
27:36Ve bu masada böyle masalarda Ukrayna-Rusya savaşı gibi olaylarda veya diğer tüm gelişimlerde dünyadaki yankı uyandıracak.
27:45Türkiye'nin de bulunması, masada bulunması, oyun bozup oyun kurucu olması hakkında neler düşünürsünüz?
27:52Şimdi şöyle bir laf var biliyorsunuz, Kisincir'e aittir.
27:55Yani Orta Doğu'da eğer yani masada değilseniz menüdesinizdir diye bir laf var.
28:00Yani Türkiye eğer yenilmek istemiyorsa masada olmak zorunda zaten.
28:04Yani onun için ben mesela eğer böyle bir barış gücü oluşacaksa Türkiye'nin orada yerini almasını gerektiğimi düşünüyorum.
28:10Ama tabii Türkiye'yi bekleyen en büyük tehdit şu aslında, Türkiye bir yol ayrımına zorlanıyor.
28:17Yani Türkiye şimdiye kadar biliyorsun Ukrayna savaşı başladığı günden bugüne kadar üç yıllık zaman diliminde aktif tarafsızlık denen bir siyaseti çok iyi bir şekilde gülebildi.
28:28Ama bundan sonra bu sürekli zor.
28:30Yani hele hele Amerika ve Rusya, Putin ve işte Trump pek çok konuda uzlaşmayı yakalarsa bu Türkiye'nin aleyhine dönebilir.
28:38Neden? Çünkü Rusya özellikle biliyorsunuz işte de gerek bölgede gerek bölge dışı alanlarda genelde Türkiye ile çatışan bir ülke.
28:46Şimdi tırnak içinde Rusya'nın onurlu bir oyuncu olarak tekrar oyuna dönmesi durumunda mesela Libya'da işte Halife Hafteli destekleyen bir Rusya var.
28:56İşte öbür tarafta Suriye'de mesela tamamen Esed yaklısı bir yapıyı desteklemiş olan geçmişte bir Rusya var.
29:05Ondan sonra Kampasya'da Ermenistan Azerbaycan çatışmasında bugün Ermeniler sahip oluyor kendilerine.
29:12Rusya güçlendiği zaman Paşinyan hemen bir U dönüşü yapıp 180 derece dönerek Putin ile bir ittifak kurma ihtimali var.
29:19Hepsinden daha kötüsü Karadeniz'de mesela burası Ruslar ve Türkler tarafından domino edilen bir barış görü olarak kaldı şimdiye kadar.
29:28Ve Montröş'ün birleşmesi yani gerek Rus gerek işte Amerikan-Ukrayna gemilerinin bölgeye girmesini engelleyerek aslında barışı devam ettirdi.
29:38Ama şimdi Ukrayna eğer madenlerle beraber limanları da Amerika ile paylaşırsa yani Odesa Limanı, Sivastopol mesela Amerika'nın eline geçerse
29:49o zaman Türkiye'nin buradaki kazanımları da berhava olabilir.
29:53Yani biz orada güzel bir şekilde kendi doğal kısmımızı çıkartıyoruz, sondajımızı, aramamızı yapıyoruz.
29:59Münhasır Hikmet bölgemiz belli, balıkçılık yapacağımız yer belli, hiçbir problem yok ama Amerika gibi bir gücün ya da bir NATO gücünün buraya girmesi Türkiye'nin planlarını da sekteye uğratacaktır.
30:11Yani Türkiye bunları engellemek için mutlaka masanın bir yanında olacaktır ama o masada mı olacak?
30:17Bu masada mı olacak yani bu iki eksen etrafında?
30:20Bunu herhalde öbür sekil günden beri bu retro diplomasi dediğimiz o arka kamu diplomasisi bunu belirleyecektir diye düşünüyorum.
30:28Ama benim kanaatimi sorarsanız bir kere kesinlikle Amerika'nın Türkiye'yi kaybetmek gibi bir lüksü olmayacak
30:36ve dolayısıyla gerekirse Suriye'de taviz verecek, gerekirse Doğu Akdeniz'deki mesela bu mücadelede bir takım tavizler verecek
30:44ve mutlaka Türkiye'nin yerine çıkmanın bir yolunu bulacaktır diye hissediyorum şu an için.
30:50Peki son olarak o zaman arkadaşlarımız da KJ'de yazmışlar.
30:54Tüm bu konuştuklarımızı toparlayacak bir şekilde şu soruyu sorarak kapatmak isterim.
30:59İstanbul'da Rusya-Ukrayna barışı çıkacak mı çıkmayacak mı diye son soru olarak soruyorum.
31:05Ben şimdi tabii ki barış çıkacağı karar kimde değilim ama ben bu Ermenistan-Azerbaycan savaşında olduğu gibi bir ateşkes çıkacak.
31:13Bu ateşkes her iki tarafı da rahatlatacak ama nihai barış belki seneler türen bir müzakereye kalacak.
31:19Yani hatırlarsanız 2020'de Kasım ayında Karabağ'da müthiş bir zafer kazanılmıştı ama bugün hala nihai bir barış anlaşması Ermenistan-Azerbaycan arasında yapıldı mı?
31:31Hayır.
31:31İşte benzer bir sürecin burada da uzun bir pazarda tabi tutulabileceğini ben düşünüyorum doğrusu.
31:38Ama ateşkesin çok kısa bir süre içerisinde geleceğini ve İstanbul'un da belki buna ciddi bir zemin oluşturabileceğini söyleyebilirim.
31:47Ama nihai barışın oluşması için çok farklı faktörlerinin rıza göstermesi lazım.
31:53Mesela Avrupa kendisinin dışlanmasına rıza gösterecek mi?
31:58Ukrayna kendisinin dışlanarak yani sadece Putin ve Trump'ın kafa kafaya verdiği bir anlaşmayı kabul edecek mi?
32:05Ya da işte bölgenin diğer aktörleri dediğiniz gibi Çin başta olmak üzere buna nasıl bir tepki verecek?
32:11Bunlar zaman içerisinde gelişecek olaylar ve ben bunların yaklaşımları paylaşılmadan hele hele mesela ben çok önemli bir şey olarak şunu söyleyeyim.
32:21Türkiye-Amerika pasası kurulmadan bunun neticeleneceğini düşünmüyorum.
32:25Şu an mesela dikkat ederseniz Putin Türkiye'ye deyinde de aleyhinde de hiçbir şey söylemiyor.
32:32Ne Suriye kursunda bir şey söylüyor, ne Libya, ne Bahattiniz, ne Kıbrıs, ne İran sorunu, ne S-400, ne F-35 hiçbir şey konuşmuyor.
32:40Yani bu masa kurulmadan herkes epeyindeki taşı dökmeden ve tarafların anlaşabileceği noktaların neler olduğunu tespit etmeden
32:50Ukrayna'da belki nihai bir barışın geleceğini düşünmüyorum.
32:54Dolayısıyla bence ateşkeş olur.
32:56Belki bu İstanbul'da bile olabilir.
32:58Biraz hani sürpriz bir denizme de çerçevesinde ama nihai bir barış için daha beklenmesi gereken ve müsaade edilmesi gereken konular olduğunu düşünüyorum.
33:09Peki. Teşekkür ediyorum kıymetli yorumlarınız için.
33:12Ben teşekkür ediyorum. İyi günler diliyorum. Görüşmek üzere.
33:16Sağ olun bizler de iyi günler diliyoruz.
33:18Prof. Dr. Hüsamettin İnaç bizlerleydi.
33:21Amerika ve Rus heyetlerinin İstanbul'daki görüşmesi üzerine bölgeyi Ukrayna-Rusya Savaşı'nı değerlendirdik.
33:28Kendisine bir kez daha teşekkür ediyoruz.