1100 yıl önce Filistin'in Gazze kıyılarından yola çıkan ve Antalya açıklarında fırtınaya yakalanarak denize gömülen batıktan çıkanlar, bilim insanlarını heyecanlandırdı. Doç. Dr. Hakan Öniz ve ekibi, daha önce Türkiye kıyılarındaki su altı kazılarında hiç karşılaşılmamış zeytin çekirdekleri buldu. https://www.timeturk.com/kultur/gazze-batiginda-1100-yillik-zeytin-cekirdekleri/video-1806381
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:30şşşş
00:36bizim 3 katımızda
01:00şimdi şu
01:05amfora formlarını görüyorsunuz değil mi?
01:07hepsi bunların birbirinden farklı
01:09bu farklılıklara bağlı olarak
01:11biz
01:13tipolojilerinden
01:15o amforanın nerede üretildiğini
01:17ve nerenin ürünlerini
01:19yani zeytinyağı, şarap, balık sosu
01:21kurutulmuş et, kurutulmuş balık
01:23buna benzer şeyler
01:25geldiğini bu amforaların
01:27tiplerinden anlıyoruz
01:29şimdi
01:31şöyle göstereyim mesela
01:33şuna çok yakın
01:35ama bundan
01:37bir 500-600 sene sonra
01:39bölgede üretilmiş bir amfora
01:41böyle baktığımız zaman
01:43binlerce çeşit amfora var
01:45aslına bakarsanız
01:47o küçük detaylarından yani dip detaylarından
01:49kulp detaylarından
01:51ağız detaylarından, omuz detaylarından
01:53biz bu amforanın
01:55nerede üretildiğini anlayabiliyoruz
01:57daha ileri analizler de var
01:59yani kil analizleri falan da yapabiliyoruz
02:01sonuçta
02:03bu amforalar bize
02:05batığın ne zaman battığını ve nereden
02:07geldiğini anlamakta
02:09çok yardımcı oluyorlar
02:11kazı yaklaşık
02:131100 yaşında
02:15amforalar
02:17ay yönelik olarak gerçekleştirildi
02:19bu batık yapmış olduğumuz
02:21incelemelere göre
02:23Filistin-Gazze kıyılarından
02:25zeytinyağı taşıyan bir gemi
02:27yani günümüzden
02:291100 sene önce
02:31şimdi de o bölge zeytin üretiminde
02:33bilinen bir bölge
02:35tabi maalesef Gazze deyince
02:37artık aklımıza
02:39daha negatif şeyler geliyor
02:41inşallah bu da düzelecektir
02:431100 sene önce
02:45Gazze'den amforalara yüklenen zeytinyağı
02:47batıda şimdi henüz
02:49bilmediğimiz bir noktaya
02:51taşınırken kaç açıklarında
02:53ortaya yakalanıyor
02:55oradaki bir küçük kayalığa küçük adaya
02:57çarparak batıyor
02:59bu gemi
03:01hem derinlerde
03:03hem de aynı zamanda
03:05içindeki yüküyle oldukça ilginç
03:07zeytinyağı zaten
03:09normalde eski çağda
03:11gemilerin taşıdığı bir şey
03:13en çok zeytinyağı ve şarap taşınır
03:15gemilerde
03:17ancak bunların içerisinde
03:19bir amfora bize oldukça
03:21şimdiye kadar
03:23hiç görmediğimiz bir şeydi
03:25varlığını biliyoruz dünyada birkaç tane örneğini de
03:27okuduk ancak bildiğimiz kadarıyla
03:29Türkiye'de ilk defa
03:31içinde zeytin dolu
03:33daha doğrusu tabi zeytin çekirdekleri
03:35şu bağlamda
03:37dolu bir amfora karşımıza çıktı
03:39son bir yıldır
03:41geleceği miras projesi kapsamında
03:43derin sulara inen robotlarla
03:45su altı kazıları uygulamaya
03:47başladık robotların yardımıyla
03:49çıkartmış olduğumuz
03:51amforalardan bir tanesinde
03:53zeytin çekirdekleri amforalardan
03:55gelmeye başladı Tunç çağından
03:57beri yaklaşık 5 bin yıldır
03:59Akdeniz'de gemilerin değişmez
04:01yiyeceği zeytin olmuştur
04:03amforalara koyulan zeytin
04:05deniz suyu içerisinde
04:07bir haftada yenilecek hale
04:09geliyor ve bozulmadan da
04:11aylarca kalıyor yani siz
04:132 aylık 3 aylık bir deniz yolculuğuna
04:15çıktığınızda denizde
04:17başka hiçbir şey
04:19tazeliğini muhafaza etmiyor
04:21canlı hayvan taşıdıklarını biliyoruz
04:23buğdayı gemide
04:25gemideki değirmenlerle
04:27un haline getirdiklerini
04:29ve gemide bunları yenecek hale
04:31getirdiklerini ekmek yaptıklarını biliyoruz