Kategori
🛠️
Yaşam tarzıDöküm
00:00Ekranları başındaki sevgili izleyicilerimiz işin sırrından herkese merhaba.
00:04İş dünyasından haberler, farklı sektörlerdeki gelişmeler ve konuklarımızın başarı hikayelerini dinlemek için yepyeni bölümle karşınızdayız.
00:12İlk olarak ilk konuğum iş insanı Mükremin Özdemir aramızda. Hoş geldiniz Mükremin Bey.
00:16Hoş bulduk Kanzade Hanım.
00:18Hızlı gıda sektörünü sormak istiyorum size. Bu sektöre giriş yapma fikri nasıl ortaya çıktı öncelikle?
00:23Hızlı gıda sektörü dünyada ve Türkiye'de kentleşmenin artması, şehir nüfusunun artması, kadınların iş dünyasında sayılarının artmasıyla evde yemek yapma süreleri azaldı.
00:37Ve bütün dünyada olduğu gibi Türkiye'de de artık insanlar evlerinde çok, mutfaklarında çok zaman geçirmek istemiyorlar.
00:44Bu yüzden bizler de bu sektörde bir araştırmalar yaptık ve bu işin Türkiye'de çok çok artacağını değerlendirerek bu sektöre girdik.
00:55Peki en önemli fikir neydi sizi bu sektöre yakın hissettiren ve girme fikrini oluşturan?
01:00Şöyle bir sayısal veriler vardı. Bizim markanın kuruluşu 1998 ve yurt dışından gelen bir ürün.
01:09Bugün gençler sosyalleşme ürünü gibi düşündüler ve bu Türkiye'de çok gelişeceğini düşünerek aslında iş gücünün, kadınların iş gücüne katılması artık Türkiye'de evde mutfağın çok çok azalması.
01:25Artık yeni yapılan evlerde bile mutfak yok denecek kadar az çok küçük bir tezgah var.
01:30Artık insanlar tamamen dışarıda yemek yeme, sosyalleşmek istiyorlar.
01:34Bu bizi bu sektöre yönelme konusunda çok çok motive etti ve bu sektöre girdik.
01:39Kesinlikle doğru. Peki gıda sektöründe başarılı olmak için en önemli unsur nedir?
01:45Her şeyden önce yaptığınız işi kaliteli yapmalısınız.
01:50Biz de bu sektöre girerken her şeyden önce kaliteden ödün vermemek için çok şu fedakarlıklar yapmak zorundasınız.
01:58Ürün kalitesi ve hizmet kalitesinin çok iyi olması gerekiyor.
02:01Bunlara sahip olursanız mutlaka başarı geliyor.
02:06Peki franchise modeliyle büyümek isteyen girişimciler için en kritik noktalar nedir diye sorsam?
02:11Aslında neyi nasıl yapacağını bilmiyorsanız en güzel model franchise modelin.
02:16Çünkü burada ciddi bir know-how var, bir birikim var.
02:20Sizin adınıza düşünen insanlar var.
02:22Size nasıl yapılacağını öğreten insanlar var.
02:24Nasıl satış yapılacağını insanlar var.
02:26Burada bu sektöre giren insanlara her şeyden önce markayı çok iyi araştırmalarını tavsiye ediyorum.
02:33Hangi markayla veya bu markayla bu sektörde gerçekten çalışabilecekler mi, güç harcayabilecekler mi, efor sarf edebilecekler mi, zaman geçirebilecekler mi, sevebilecekler mi?
02:43Bunlar çok değerli şeyler.
02:44Bir franchise modeline giriyorsanız o sektörde gıdaysa gıda, bu işte ne kadar süre kalacaksınız?
02:51Çok zaman geçirmeniz gerekiyor.
02:52Zaman mevhumu yok.
02:54Yani gece de çalışmak zorunda kaldığınız zamanlar var.
02:57Bayramlarda hep hizmet sektöründe açık kalmak zorunda.
02:59Bunların hepsini değerlendirerek, bizler de franchise için girişimde bulunacak insanlara bunları hep hatırlatarak,
03:06elimizde bir çek listesi gibi ya bütün zamanınız burada geçecek, yapabilecek misiniz?
03:10Yani her şeyden önce inanmaları gerekiyor, zaman geçirmelere gerekiyor.
03:15Franchize aslında işi bilmeyen bir insan için, gıdaya iş bilmiyor, bu sektörde yatırım yapmak istiyor.
03:21Ciddi bir bilgi birikimi, know-how'u alıyor.
03:24Yani markayı çok iyi araştırmaları gerekiyor.
03:26Ve avantaj oluyor aslında.
03:28Evet, avantaj.
03:28Peki çok rekabetçi bir sektör.
03:30Yani rakiplerinizden sıyrılmak için, fark yaratmak için sizce en büyük sırrınız neydi bu anlamda?
03:36Yani her şeyden önce ürün kalitesi.
03:38Şimdi ciddi bir rekabet ortamında tüketicinin lezzetini, damak tadını çok iyi bilmek gerekiyor.
03:45Tüketiciyi çok iyi anlamak gerekiyor.
03:47Ve ürün kalitesini çok iyi belirlemek gerekiyor.
03:50Burada çok üst seviye bir ürün satıp çok yüksek fiyatlara, hedefiniz bu olabilir.
03:56Orada tüketici kitlesini, yani optimal, çok yüksek karlılık değil, sürdürülebilir karlılık veya süründen kazanmak.
04:05Yani iyi fiyat, kalite, tüketici bunu çok iyi belirleyebiliyor.
04:08Yani gidip çok ucuz bir şey alacak kadar zengin değilsiniz.
04:12Yani ürün çok kötü bir şey yiyecek kadar da fakir değilsiniz.
04:16Yani o kendi ihtiyacınızı, lezzetinizi tadıp tüketici çok iyi not verebiliyor.
04:20Tüketiciyi çok iyi anlamak gerekiyor.
04:23Fark bence en büyük şey bu.
04:24Peki lezzet ve kalite standartı dediniz.
04:27Bu lezzet ve kaliteyi standart haline getirmek bir zincir marka için çok kolay bir şey değil.
04:32Bunu sağlamak için ne gibi?
04:35Her şeyden önce ürünlerle ilgili ciddi bizim marka için ciddi reçeteler var.
04:40Reçeteleri, o ürün kalitesini hiç bozmamanız gerekiyor.
04:45Çok iyi bir lojistik ağınızı olması gerekiyor.
04:48Sürekli taze ürün göndermek gerekiyor.
04:51Artı çok iyi denetim ve eğitim yapmanız gerekiyor.
04:53Bizim marka için bu özelliğe en büyük şey işe çok iyi gönüllülük verecek françajlar bulmak çok değerli.
05:02Çünkü o françajlar derdinizi çok iyi anlatırsanız, ürün kalitesinin ne olduğunu, bu karlılığının ne olduğunu çok iyi anlatırsanız işin başında onlar duruyor.
05:11Sizin markanızı temsil ediyor.
05:12Markanızı temsil eden kişileri çok iyi seçmelisiniz.
05:15O standartı korumak için.
05:16O kişiler sizin markaya aidiyet duygusu arttıkça, markaya sadakatleri arttıkça zaten standartları korumak zorunda oldukları hissediyorlar.
05:25Markanız sahibi oluyorlar.
05:27Yani siz françaj verirken aynı zamanda markanızı teslim ediyorsunuz.
05:30Tüketici alışkanlıkları da son derece değişken aslında bakıldığında.
05:33Bu değişimi ayak uydurmak için nasıl bir strateji izliyorsunuz?
05:37Bununla ilgili sürekli anketler var.
05:40Anketler yapıyoruz.
05:41Puanlamalar var ve sahayı çok iyi dinlemek gerekiyor.
05:44Yani sürekli üniversite öğrencileriyle beraberiz biz.
05:48Gidip onları dinliyoruz.
05:49Yeni ürün talepleri var.
05:51Yolda bir taksiye bindiğiniz zaman taksici bile size bir öneride bulunuyor.
05:56Bu bile çok değerli.
05:57Yani tüketici aslında piyasaya yön veriyor.
06:02Sahada bunu çok rahatlıkla görebiliyorsunuz.
06:06Anketler bizim için çok değerli.
06:09Güzel araştırma şirketleri var.
06:10O piyasanın nereye gittiğini anlatıyor bize.
06:13Onları iyi incelerseniz, iyi okursanız, iyi değerlendirirseniz.
06:16Hem size yön veriyor hem de piyasaya yön veriyor.
06:19Müşteriyi dinlemek önemli.
06:20Evet en önemli şeylerden bir tanesi bu.
06:22Peki sürdürülebilir karlılığı sağlamak adına franchise işletmelerde nasıl bir yaklaşımı uyguluyorsunuz?
06:26Yani burada bir franchise işin başında olması gerekiyor.
06:32İşin başında bütün maliyetleri çok iyi analiz etmesi gerekiyor.
06:36Sonuçta satış fiyatlarını biz bölgesel veya standart olarak belirleyebiliyoruz.
06:42Burada girdileri çok iyi değerlendirip, teknolojiyi çok iyi kullanıp yüksek satış yapmak gerekiyor.
06:49Aslında burada sürdürülebilir karlılık için satışın iyi olması gerekiyor.
06:53Yönünü tüketiciye dönmesi gerekiyor franchise'ın.
06:56Eğer yönü içeride çok zaman kaybederse, tüketiciyle değil içeride çok zaman kaybederse, karlılık belli bir miktarda da oluyor.
07:04Satış arttıkça sabit maliyetler var.
07:07Sabit maliyetleri açtığı zaman kar edebiliyorsunuz.
07:10Bunun için de satış odaklı ve kalite odaklı hizmet vermeniz gerekiyor.
07:14Peki gıda sektöründe operasyonel verimliliği arttırmak adına nasıl adımlar atıyorsunuz?
07:19Operasyonel verimlilik en değerli şeylerden bir tanesi.
07:22Çünkü sonuçta kârınıza direkt etki ediyor.
07:25Ürünleri sürekli, lojistik bu en değerli şeylerden bir tanesi.
07:30Şu depolama, mesela kısıtlı gıda da depolama bence en büyük maliyetlerinden bir tanesi.
07:36Bunu sürekli, lojistiği sürekli hale getirirseniz o noktadaki depolama enerji kaybını önlersiniz.
07:45Diğer taraftan kullandığınız cihazlarla ilgili son model teknolojileri değerlendirirseniz, bizim pizza sektörü, yani bahsetmekte şey var, iki türlü fırın şekli var.
07:57Biz şimdi konvoyörlü fırın tarzı bir ürüne geçtik.
08:00Diğer taş fırında sürekli usta alıp pizzayı altına bakıyor, yanma riski de vardı.
08:06Şimdi konvoyörlü fırınlarla zaman ayarı bilmem ne, yani ürünü hazırlıyorsunuz, fırının girişine koyuyorsunuz.
08:12Hata payı düştü gibi.
08:13Hata payı ciddi ciddi düştü.
08:14Bu mesela ciddi bir operasyonel verimlilik.
08:17Diğer türlü yağsız fritöz araştırmalarımız var.
08:20Hem sağlık açısından hem de enerji, yağ kullanımı açısından.
08:27Bunlarla ilgili araştırmalar yapıyoruz.
08:28Bu elektrik tasarrufu ile ilgili tedbirler almaya çalışıyoruz.
08:32Doğalgaz kullanmaya çalışıyoruz.
08:34Çünkü elektrik mi doğalgaz mı?
08:35Doğalgaz daha verimli, daha yüksek bir enerji kaynağı.
08:40Bunları sürekli araştırarak franchise'larımıza da bunları uygulatıyoruz.
08:45Peki az önce biraz bahsettik aslında.
08:47Bir giriş yapmıştınız ama franchise alan girişimciler tarafından bakacak olursak,
08:51onların sürdürülebilir bir işletme yönetmesi için yapması gereken ilk adımlar nelerdir?
08:55Olmazsa olmaz.
08:56İşin her kademesini, operasyonun her sürecine çok iyi hakim olmalılar.
09:01Ürünün teslim alımından nasıl işler, işi çok iyi bilmediler.
09:07Çünkü eğitimler veriliyor.
09:09Burada sadece bir müdüre bırakmaktan çok,
09:11franchise bizim marka için, franchise işin başında duran iş modeli aslında.
09:16Yatırım modeli değil.
09:18Biz hep bunu savunuyoruz.
09:19Yatırım sadece bir para yatırdım.
09:21Kira geliri gibi gelir değil.
09:22İş modeli başında durmak gerekiyor.
09:24Bütün süreçlere hakim olmak gerekiyor.
09:26Tüketiciyle, tüketici sadakatini arttırıcı tedbirler almak gerekiyor.
09:30Sürekli tüketiciyle yakından,
09:33yani herkesin tamakladığına uymayabilir.
09:34Nedir, ne değildir.
09:36Bilgi almak gerekiyor.
09:37Yönlendirmek gerekiyor tüketiciyi.
09:39İyi ürünleri tavsiye etmek gerekiyor.
09:41Yeni ürünleri tavsiye etmek gerekiyor.
09:43Burada sürdürülebilir olması için,
09:45kendi işine sahip çıkmak aslında.
09:47İşini sahiplenmek gerekiyor.
09:49Sürdürdüğü zaman zaten o sürdürülebilir olabiliyor.
09:52Mutlu oluyor.
09:53İşini sevdiğiniz zaman mutlu oluyorsunuz.
09:55Mutlu olduğunuz zaman o mutluluk çalışanlarınıza yansıyor.
09:58Çalışanlarınız mutlu oluyor.
09:59Çalışanlarınız mutluysa müşteri mutlu oluyor.
10:02Sonuçta sürdürülebilir bir iş modeli oluyor.
10:04Kesinlikle.
10:05Peki gelecekle ilgili biraz konuşacak olursak,
10:07franchise ekosisteminde ve gıda sektöründe nasıl değişiklikler öngörüyorsunuz?
10:124-5 yıl önce yapılan bir anketler vardı.
10:15Türkiye'de nüfusun 3'te 1'i sadece dışarıda yemek yemiş.
10:22Dışarıda?
10:23Dışarıda yemek yemiş.
10:23Bize çok duyduğumuz zaman bu çok düşük bir rakam gelmişti.
10:29Yani gidilecek çok yol var.
10:30Gittikçe kadınların daha önce başında da bahsettiğim gibi iş hayatında aktif rol alması,
10:37evlerin küçülmesi, mutfakların artık açık mutfak, çok küçük bir mutfak sadece pişirme değil de ısıtma ve şeyler üzerine kuruldu.
10:46Yani çok atıştırmalık ürünler.
10:48O yüzden hızlı gıda sektörünün çok çok önünde yol var.
10:51Bunu açıkça büyümeyle görüyorsunuz, rakamlarla, verilerle görebiliyorsunuz.
10:58Yani ciddi bir büyüme ekosistem ciddi ciddi büyüyecek.
11:02Franchise sistemi artık herkes çekirdekten yetişemiyor.
11:06Franchise sistemin en doğru modellerden bir tanesi.
11:09Yeni bir iş modeli, iş bilmediğiniz bir yola girebiliyorsunuz veya az bildiğiniz bir yola girebiliyorsunuz.
11:13Biliyorsunuz çok kolay bir model.
11:15En azından mutfak kurulumunuzdan bütün satış modeline kadar size anlatılan bir model.
11:20Ciddi ciddi büyüme Türkiye'de işte geçmiş yıllarda 5 bin veya 10 bin civarındayken 2-3 yılda bir iki katına çıkabiliyor bu bayilik franchise sistemi.
11:31Son derece avantaj bir sistem diyebiliriz.
11:33Yani doğru markayla olursa çok çok daha avantajlı.
11:36Yıllardır hızlı gıda sektöründe tecrübeleriniz ve başarılarınızla sağlam bir yer edindiniz.
11:45Bu alanda başarılı olmak için işin sırrı nedir Mikrem İmbey?
11:48İşin sırrı çok yönlü.
11:50Her şeyden önce çalışanlarınızın sadakati ve marka aidiyeti, doğru bayi seçimi, doğru franchise seçimi, mutlu bayiler oluşturuyor.
12:03Bu da doğru iletişim, tüketiciyle ve bayilerle doğru iletişim, üstün kalite, kaliteden asla taviz vermemek, üstün hizmet anlayışı, doğru iletişim, herkesle, bayinizle, müşterinizle doğru iletişim ve dinamik olmak.
12:20Yani sürekli değişimlere açık olmak, tüketiciyi çok iyi dinlemek bizim sırrlarımızdan en başta gelenleri.
12:26Mükrem İmbey çok teşekkür ederiz. Ağzınıza sağlık. İyi ki geldiniz.
12:33Ben de çok teşekkür ederim Anza Adem. Teşekkürler.
12:37Sevgili izleyiciler sırada ikinci konuğum satış pazarlama müdürü Şahap Çağdaş Özen var. Hoş geldiniz Çağdaş Bey.
12:43Hoş bulduk Anza Adem'in.
12:44Size ilk sorumla hemen başlamak istiyorum.
12:46Tamamdır.
12:46Kooperatif ürünlerinin perakende sektöründe satışa sunulma süreci. Bu süreçte karşılaştığınız zorluklar ve bu sürecin özelliklerini bizle paylaşır mısınız?
12:54En başta kooperatifçilik kavramından başlamak istiyorum ben Anza Adem Hanım. Kooperatifçilik yaklaşık 175 yıl önce Avrupa'da ve Amerika'da doğmuş, sanayileşmeyle beraber doğmuş bir kavram.
13:06En nihayetinde üreticilerin bir araya gelerek kolektif bir biçimde bir iş ortaklığı, bir sermaye ortaklığı yapması, bir işletme iştirak açması ve bununla beraber güçlenmesi sürecidir kooperatifleşme.
13:19Bununla beraber farklı zorluklar da getiriyor tabii. Bu noktada biraz o var olduğu habitatın içinde biraz daha geçirgen oluyor kooperatifler ekonomik şartlar neticesinde.
13:30Ekonomik şartlara çok duyarlılar çünkü küçük kısıtlı sermayeyle kuruluyorlar ve bu kısıtlı sermayeyle bir finansman çıkmazının içine girebiliyorlar.
13:40Ekonomik koşullar, tarım ve hayvancılık noktasında, Türkiye'de üretim maliyetleri noktasında gerçekten çetin bir süreçten geçiyoruz.
13:49Üretim, lojistik maliyetleri, ambalaj, işçilik giderleri had safhaya ulaşmış durumda.
13:54Ve burada kooperatifler kendi yönetim noktasında, yani kendini sürdürebilme noktasında bazı sıkıntılar, zorluklar yaşıyorlar.
14:03Peki bu kooperatif ürünlerinin pazarlama süreci de var.
14:06Markalaşma ve tanıtım. Bu alanda nasıl stratejiler kullanıyorsunuz?
14:11Biliyorsunuz, pazarlamada 4P kuralı vardır.
14:15İlk önce bir ürün elde etmeniz lazım.
14:17Kooperatiflerde en başta bir ürün elde ediyoruz.
14:20Sonra bunun fiyatlaması var. Rekabetçi bir şekilde fiyatlamanız lazım.
14:24Ve bunun tutundurması var.
14:26Tutundurma noktasında tabii biz diğer sektördeki rakiplerimizin yanında biraz daha avantajlıyız bu durumda.
14:32Çünkü tüketici gerçekten bizi arayıp buluyor.
14:36Tüketici bizim ürünlerimizi tüketirken tahşissiz ürün tükettiğini düşünüyor.
14:41Ve böyle bir yönelimi var.
14:44Bu yönelimle beraber insanlar birbirine tavsiye ediyor.
14:46Aslında pazarlamadaki en kıymetli şey tavsiyedir.
14:50Tavsiye ediyor ve bu tavsiyeyle beraber kooperatif ürünlerin tanınması, satışı vesairesi noktasında bize çok büyük bir güç sağlıyor.
14:59Aslında biraz organik ilerliyor diyebiliriz.
15:02Evet, aynı öyle.
15:03Peki siz perakende mağazalara bu ürünlerin satışını yaparken diğer ürünlerden hangi özellikleriyle farklı olduğunu vurguluyorsunuz ürünleriniz?
15:10Tabii burada yine tüketici bizi arıyor, buluyor.
15:16Tüketicinin kendi ürünlerimizi tüketirken, ürünlerimize yönelirken,
15:22ya ben küçük üreticiyi gerçekten destekliyorum, üreticiye gidiyor param şeklinde bir düşüncesi var, bir intibası var.
15:30Bu intiba sayesinde biz aslında biraz daha ima alıyoruz kooperatifler adına.
15:35Bu noktada zincir marketlerde, zaten ürünlerimizi buluyorlar genel anlamda, zincir marketlerde ve şarküteri kanalında değil.
15:44Bu noktada tüketici de bizi oralarda görüyor ve tercih ediyor.
15:48Hem üreticinin desteklenmesi, hem sürdürülebilir tarıma katkı noktasında bizi destekliyorlar.
15:56Böyle devam ediyoruz.
15:57Bir güven duygusudan hakim düşünüyorum.
16:00Peki kooperatif üyeleriyle birlikte çalışıp bir şeyler üretip bunların tanıtımına ve pazarlamasına ve satışına ortak oluyorsunuz.
16:07Ve bu iş birliğinden nasıl bir sinerji doğuyor, nasıl faydalar sağlıyorsunuz?
16:10En başta hem üretim kanalında hem de tüketim kanalında bir sinerji oluşuyor.
16:15Nasıl açmak gerekirse, şimdi tüketim kanalında olan sinerji, üreticiden direkt tüketiciye ulaştığı için ürün,
16:23aradaki bu aracıları bertaraf etmiş oluyoruz.
16:26Aradaki aracılar bertaraf olunca ürün son noktaya çok daha uygun maliyetle geçebiliyor.
16:34Bunun yanında üretici de, yani aradaki aracılar gittiği için üretici de daha fazla para kazanıyor bu noktada.
16:39Bu sinerjinin getirdiği en iyi nokta bu aslında.
16:43Yani tüketici hem daha ucuza ve daha sağlıklı ürünlere ulaşıyor.
16:49Üretici de ürettiğinin, emeğinin hakkını görebiliyor.
16:53Hem alanın hem satanın mutlu olduğu bir düzen aslında.
16:55Aynen öyle.
16:55Peki, kooperatif ürünleriyle ilgili tüketici bilincini arttırmak adına neler yapılabilir sizce daha bu talebi teşvik etmek amaçlı?
17:04Tabii bu noktada zincir mağazalara çok büyük görev düşüyor.
17:07Zincir mağazaları, yani metropolde yaşayan insanların kooperatif ürünleriyle karşılaşması zincir marketlerde oluyor genel anlamda.
17:15Zincir marketlerin kooperatif ürünlerine, bu tarımsal kooperatiflerin özellikle ürünlerine daha fazla yer vermesi gerekiyor.
17:22Bunun için farklı şeyler yapılabilir.
17:24Yani kooperatiflerin bir araya gelip farklı mercilere baskı yapması gerekebilir.
17:31Gerçekten bunun da yapılması da gerekiyor.
17:33Çünkü biz, tüketiciler sonunda bize ulaşıyorlar ve diyorlar ki ya kooperatif ürünlerini nerede bulabilirim?
17:39Şu ürününüzü nerede bulabilirim?
17:40Bu biraz daha yaygın şekilde dağılırsa aslında, zincir marketler burada bir destek olursa öyle söyleyeyim, çok daha iyi satışlar yapabilir kooperatif ürünleri.
17:54Peki kooperatifler aslında küçük üreticinin de haklarını korumuş oluyorlar bir bakıma ve bu doğrultuda neler yapıyorsunuz?
18:02Üretici hakkını korumak adına, küçük üreticileri desteklemek amaçlı.
18:05Şimdi dünya konjektüründen bakarsak dünyada üretilen et ve süt ürünlerinin yaklaşık yüzde ellisi, yüzde ellisinden de hatta fazlası kooperatifler vasıtasıyla pazarlanıyor.
18:18Türkiye'de bu oran ne yazık ki yüzde onlarda seyretmekte.
18:21Bunun artışı noktasında biz aslında gerekli üretici bilgilendirmelerini, bilinçlendirmelerini yapmaya çalışıyoruz kooperatiflerin eliyle.
18:33Tüketici de bu konuda bilinçli aslında.
18:36Yani insanlarımız gerçekten kooperatif ürünlerine teveccüh gösteriyorlar.
18:40Bu noktada kooperatifleşmeyi biraz daha arttırıp, üreticiyi biraz daha bilinçlendirip, biraz daha birbirine destek olacak şekilde üreticilerin yürümesi neticesinde çok daha iyi sonuçlar alınabilir diye düşünüyorum.
18:55Peki perakende sektöründe kooperatif ürünlerinin satışını arttırmak ve daha geniş kitlelere ulaşmak adına gelecekte yapmayı planladığınız adımlar var mı?
19:03Perakende sektöründe tabii şimdi kooperatif ürünleri o coğrafyanın artık kooperatif nerede kurulduysa o coğrafyanın dokusu neticesinde ürünleri getiriyor.
19:15Coğrafi işaretli ürünler bu iş için mesela çok kıymetli.
19:19Coğrafi işaretli ürünleri pazarlanması yani Türkiye çapında pazarlanması çünkü coğrafi işaretli ürün biliyorsunuz üretildiği yerin gerçekten dokusunu barındıran ve tescillenmiş ürünler.
19:31Bu dokuyu diğer ilçelere diğer illere taşımak tabii ki bu farklı kıstasları kriterleri var.
19:38Bunun için de biraz önce bahsettiğim lojistik giderler vesaire bu konuda yine zincir marketlerin bize destek olması gerekiyor.
19:48Ve bu sinerjiyi söylediğiniz gibi arttırarak Türkiye çapında yani ülkemiz çapında yayma noktasında bize yardımcı olabilir.
19:56Peki az önce fiyatlarınızın avantajlı olduğundan bahsettik.
20:00Rekabetçi fiyatlarla piyasaya girmenin getirdiği avantajlar nelerdir ve fiyatlandırma konusunda karşılaştığınız zorluklar var mı?
20:07Şu anda en başta bahsettiğim şimdi ekonomik anlamda biraz daha geçirgen kooperatifler yani olduğu habitatta geçirgen oluyorlar ve duyarlı oluyorlar.
20:15Şu anda içinden geçtiğimiz süreçte kooperatifler zaten kısıtlı sermayelerle kurulan iştiraklar olduğu için kısıtlı sermayeyle şu andaki sektördeki rakiplerinin yatırım yani teknoloji de gelişiyor biliyorsunuz ve yatırım maliyetleri inanılmaz yüksek.
20:33Bir yatırım yaparken o teknolojinin doğrultusunda bir yatırım yapmak kooperatifler için çok güç oluyor.
20:41Tabii ki bunun rakipleri belki bir şekilde büyük sermayelerle yapabiliyorlar ama küçük sermayelerle kurulmuş kooperatifler finansal anlamda da çıkmazları var tabii.
20:51Yani finansman noktasında da çıkmazları oluyor.
20:54Bundan dolayı gerekli yatırımları yapamadığından dolayı rekabetçi olamıyor bazı yerlerde.
21:00Hatta biz şey yapıyoruz ya bu kooperatif ürünü bu kadar olmaması lazım diye hatta bize dönüşler geliyor ama butik üretim yapıldığında yani o büyük hatlarda yapılmadığında maliyet yükseliyor.
21:12Böyle bir sıkıntı var kooperatifleşimde.
21:15Peki kooperatif ürünlerinin sağladığı katma değerleri özellikle çevre dostu üretim ve yerel ekonomi üzerine etkilerini nasıl görüyorsunuz?
21:22Yerel ekonomi yani bunlardan en önemlisi yerel ekonomi üzerine olan etkileri.
21:26Yerel ekonomi yani biliyorsunuz şu anda kırsal nüfus yaklaşık Türkiye'de yüzde yirmi beş.
21:32Yüzde yirmi beşlik kırsal nüfus yüzde yetmiş beşlik yani metropoldeki bizleri besliyor.
21:37Bu pencereden bakmak lazım.
21:39Aslında kooperatifler kurulduğu yerler itibariyle bir yerde de orada köyden kente göçü engelleyen pozisyonda.
21:46Köyden kente göçü engelleyince ikinci neslin yani tabii bu da bir katma değer görüyor ki üretici bunu yapıyor.
21:54Köyden kente göçü engelleyince bu sefer ikinci nesil de tarım yapmaya başlıyor.
22:00Hayvancılık yapmaya başlıyor.
22:01Ve bu kooperatif bunların taviri caizse şemsiyesi oluyor.
22:05Yani kötü piyasa koşullarından etkilenmemesi için üstünde bir şemsiye oluyor.
22:13Yani bu anlamda köyden kente göçü engellemek anlamında kooperatiflerin çok büyük etkisi ve desteği var.
22:21Peki değişen trendler var ve gelişen değişen tüketici alışkanlıkları var yine aynı şekilde.
22:26Bu anlamda baktığınız zaman gelecekle ilgili yapmayı planladığınız adımlar var mı?
22:30Atmayı planlamamız.
22:32Gelecekte biraz önce söyledim.
22:34Evet gelecekte yani şu anki gıda enflasyonunun ana müsebbiplerinden biri kooperatifleşmenin bu biraz önce bahsettiğim şekilde yüzde onlarda kalması.
22:45Aslında bunun ilacı kooperatifleşme.
22:46Yani kooperatifleşme ile beraber aradaki yine aracıları kaldırıp daha tahşişsiz gıdaya, daha sağlıklı gıdaya, daha ucuz, daha kolay bir şekilde ulaşmak varken kooperatifleşmeyerek aslında bunu kaçırıyoruz.
23:03Aslında bu düzeni kurabilsek, bu organizasyonu yapabilsek kooperatifleşme oranını yani pazarlama noktasında yüzde ellilere çıkarabilsek
23:11aynı diğer gelişmiş ülkelerdeki gibi hem üretici hem de tüketici adına çok büyük bir değişim olur.
23:18Peki buna ilgili bir tahmininiz var mı?
23:19Şu gelecekte, şu kadar gelecekte bunu çıkarabiliriz veya şunu yaparsak çıkarabiliriz.
23:25Zaten bu sürdürülebilir bir sistem değil.
23:27Sürdürülebilir bir sistem olması için sürdürülebilir bir tarım gerekiyor.
23:32Zaten bunun sancılarında hepimiz yaşıyoruz, görüyoruz.
23:34Bence kooperatifler eliyle en uygun organizasyon, bunu bertaraf etmek, bunu aşmak, bu sorunları yok etmek adına en uygun yöntem kooperatifleşme.
23:47Çağdaş Bey, uzun yıllara dayanan sektördeki deneyiminiz ve özellikle kooperatif ürünlerinin pazarlanmasında karşıya çıkabilecek zorluklarla mücadele edip bu başarıya ulaşmış olmanız son derece takdire şayan.
23:59Şimdi size soruyorum, bu süreçte kalıcı başarı sağlamada işin sırrı nedir?
24:04İşin sırrı, emeğin karşılığının alınmasını sağlamak, kırsal kalkınma ve ekonomik demokrasi için olmazsa olmaz, onu tesis etmek için hem tüketici hem üretici adına kooperatifleşmenin desteklenmesi ve teşvik edilmesi gerekiyor.
24:26Çok teşekkürler Çağdaş Bey, ayağında sağlık, iyi ki geldiniz.
24:29Sağ olun.
24:30Sevgili izleyenler, sıradaki konuğum uzman doktor sevgili Ender Saraç stüdyomuzda.
24:36Hoş geldiniz Ender Bey.
24:36Hoş bulduk, iyi yayınlar.
24:37Nasılsınız öncelikle?
24:38İyi, İzmir'deyiz, mutluyuz.
24:40Evet, kesinlikle güzel bir memleketteyiz.
24:42Size tabii ki yakalamışken sağlıklı yaşamla ilgili sorular soracağım.
24:46Önce onunla başlıyorum.
24:47Sağlıklı yaşam konusunda toplumda en çok yapılan hata nelerdir?
24:51Başlayıp devam etmemek bir.
24:54İkincisi, tok karna tatlı yemek.
24:56Üçüncüsü, çok fazla koruyucu katkı maddeli gıdaları tüketmek.
25:01O kadar çok hata var ki, program yetmez bunları saymaya kalksak.
25:05İlk aklınıza gelen üçü almış olduk en azından.
25:07Peki, doğru beslenme ve sağlıklı bir yaşam tarzı oluşturmak için nelere dikkat etmeliyiz?
25:11Bir kere ilk önce karar vereceksiniz.
25:14Çünkü tıpkı yeni bir yazılım programı nasıl yüklüyoruz bilgisayara?
25:17Kendinize de ben kıymetliyim, en değerli hazinem, sağlığım.
25:21Bundan sonra kendime iyi bakacağım, yaşlanmayı biraz yavaşlatacağım, yıpranma katsayımı düşüreceğim diye karar vermek.
25:29İkincisi ise bunu sürdürülebilir kılmak.
25:32Çünkü hani pazartesi, başta, çarşamba biten diyetler vardır ya.
25:36En sık karşılaştınız.
25:38O yüzden istikrarlı olmak.
25:39Karar vermek, adeta yeni bir yazılım programını yüklemek ve de bunu sürdürülebilir kılmak, arkasında durmak.
25:46Peki bu istikrar, sürdürülebilir kılmak adına bize verebileceğiniz tüyolar var mı?
25:51Yani bu istikrarı kazanmak için neler yapabiliriz?
25:53Şimdi biz kaba tabiriyle başkasının gazıyla da hareket eden bir toplumuz.
25:58Yani hep illa bir yanımızda bir arkadaş istiyoruz.
26:00O yüzden ben mesela zayıflamaya gelen veya sağlıklı yaşamı seçen hastalarımda zorlananlara şunu öneriyorum.
26:07Bir, kendinize bir body bulun.
26:09Sizin gibi.
26:10Mesela onunla beraber sabah yürüyüşlere çıkın.
26:12Bazen bir gün onu da yiyin, bir gün siz de yiyin, bir gün beraber dışarıda yiyin.
26:16Birbirinize WhatsApp grubu kurun.
26:19Veyahut da...
26:19Motivasyonu açın.
26:20Aynen.
26:20Sürekli birbirimizi kontrol edin.
26:22Yürüdün mü?
26:23Suyunu içtin mi?
26:24İşte şunu koydun mu?
26:25Çaya şeker koymadın değil mi?
26:26Ve aynı gibi mutlaka bir body bulun.
26:29Biz bundan çok zevk alıyoruz.
26:30Birisiyle bir şeyi paylaştığımız veya birisi bizi biraz kontrol ediyor olduğunu hissettiğimiz zaman daha başarı oranı artıyor.
26:36Kesinlikle.
26:37Evet.
26:37Hem de bunu belki de kendi çevremizden birini bulmak da, yani uzman doktorun haricinde, kendi arkadaş çevremizden biriyle yapmak belki denenmemiş olabilir birçok izleyicimiz için.
26:46Tabii ki.
26:47Bir de en güzel veya yakışıklı bulduğunuz fotoğrafı yatak odasına, aynaya, buzdolabının üstüne koyun.
26:54Kendimize koyun.
26:54Kendimize koyun.
26:55Bak ben böyleydim, ah kendime ne yaptım.
26:57Yine aynen ona döneceğim diye söz verin kendinize.
26:59Bence bunda çok etkisi oluyor.
27:01Kesinlikle.
27:01Motivasyon.
27:02Hatta bazen diyorum ki cep telefonuna kendini en güzel veya en yakışıklı, en formda, en fit bulduğun bir şeyi koy.
27:08Telefon çaldı o resim çıksın.
27:10Ben yine senin gibi olacağım diye orada söz verin.
27:13Kesinlikle.
27:14Bunu deneyeceğim.
27:15Peki Ender Bey, bağışıklık sistemi adına nelere dikkat etmeliyiz?
27:19Bağışıklık sistemimizi güçlendirmek adına nasıl beslenmeliyiz?
27:22Şimdi bağışıklık sistemimize korkunç bir travma var.
27:26Bu tartışılan bir konu yeni nesil aşılar çok kişide oldu.
27:30Onun dışında yeterince vitamin alamama, organik doğal beslenememe, çok fazla tarım ilacı, kimyasallar, suni katkıların oluşu, hayvanların esir hayvan şekline dönüşmesi, balıklardaki ağır metaller, kırmızı eti büyük baş veya küçük baş hayvanların özgür hayvan olmaması, dağlarda otla beslenememesi,
27:50tavuklar konusu zaten ayrı bir soru işareti.
27:54Yani biz sürekli bir serbest radikal bombardımanı halindeyiz.
27:58İlk önce bağışıklığı güçlendirmek için ilk önce bağışıklığı zayıflatan bu gibi olaylardan kaçınmak lazım.
28:05Bir spor, doğru ve etkin nefes alma, iyi bir uyku, sağlıklı bir cinsel yaşantı, mutlaka mutlaka iyi niyetli olmak, pozitif düşünce bunlar çok önemli.
28:17Bir de çok fazla böyle kızartma, fast food, koruyucu katka maddeli yiyecekler yerine daha doğal, daha mevsimine uygun, mümkün olduğunca kimyasallara daha az maruz kalmış, biraz daha sebze, meyve, tahıl, çeperli, daha ağırlıklı beslenmek daha doğru olur.
28:34Peki geleneksel ve doğal yöntemler bu sağlıklı beslenme, sağlıklı yaşamda nasıl bir rol oynuyor?
28:39Şimdi kadim bilgilere dönüş var. Ayurveda Hint tıbbına, Çin tıbbına, Hacamata, bu arada uzun zamandır yapılan bir takım doğal ilaçlara muazzam bir dönüş var.
28:52Şimdi artık tıp sadece materyalist olmaktan içinde psikolojinin ve spritüelliğin de olduğu, maneviyatın da olduğu yeni bir yere doğru evriliyor.
29:02Pandemi döneminde bunu gördük zaten. Yani sadece kimyasal ilaçlara dayalı ve çok klişe yerine hani tailor-made dedikleri kişiye özgü programımız hep o şekilde yapıyoruz.
29:15Kişinin beden tipine, yaşına, cinsiyetine, özelliklerine göre o kişiye özel programlar veriyoruz. Kişiye özel olmalı.
29:23Peki günümüzde popüler olan ve belki de her yerde karşımıza çıkan genel geçer diyeceğim, diyet tiplerini, diyet trendleri hakkında ne düşünüyorsunuz?
29:32Bunlar hep oldu ve hep olacak. Hollywood diyeti, İsveç diyeti, işte aralıklı oruç, işte su diyeti, su orucu hep olacak bunlar.
29:42Hiçbir zaman tek tip bir şey yapmadık. Kişiye özel. Yani buluğu çağındaki başka, menopozdaki kadın başka, prostata olan ileri yaştaki adam başka, kemik erimesi olan başka, depresyon geçiren kadın başka.
29:54Yani hep kişiye özel olmalı. Bunlar içlerinde bazı doğruların da olduğu diyetler var ama dikkat edin şu an mesela bir Montagnac diyetini unuttuk.
30:03Bir ara kasıp kavuruyordu gibi. Bir İsveç diyetini unuttuk. Hep sürekli yeni bir şey çıkacak.
30:07Çünkü bu Amerika genelde her sene böyle bir, bir iki ürün ve bir iki diyet pazarlar.
30:11Aslında bu diyet trendleri ne kadar çok denersek gerçek başarıya ulaşma olasılığımızı o kadar düşürüyoruz diyebilir miyiz?
30:18Çünkü kuvvetle muhtemel başarısızlıkla sonuçlanacak bir trend.
30:22Kendimize uygun olmadığını bilmeyerek belki başladığımız sonrasında gerçek uzun vadeli istikrarımızı engelliyor gibi düşünüyorum ben.
30:28Şimdi şöyle, ilaçkalaşıyor sistem kaba tabiriyle.
30:35Dolayısıyla bir de astarı yüzünden pahalıya geliyor.
30:38Yani bu işte mutlaka bir kan tahli ve vücut bileşenleri analize cihazı gerekiyor.
30:43Belki sizde gizli troit var, belki insülin direnci var, belki karaciğerde bir sıkıntı var.
30:48Yani demir eksikliği var belki, belki D3 vitamini eksik.
30:51Yani bunları bilmeden ezbere bir şey yapmak bence daha sakıncalı oluyor ve sizin sindirim sisteminizi ve metabolizmanızı deforme ediyor.
31:01Yani kaba tabiriyle laçkalaştırıyor.
31:03O nedenle biz hep bize böyle birçok yere gitmiş, kendi birçok şeyler yapmış, artık böyle dağılmış şekilde geliyorlar.
31:10Onları toparlamak için bayağı uğraşıyoruz.
31:12Tabii ki sonuç başarılı oluyor.
31:14Ama bence işi iyi bilen bir yerde ve mutlaka tahlil ve vücut bileşenleri analizinin kontrolünde ve belli bir süreçte de takip edilerek gidilmesi daha iyi bir sonuç ortaya çıkartıyor.
31:28Sorun çözülüyor.
31:28Peki bu sağlıklı beslenme ile hareket dengesi nasıl olmalı sağlıklı yaşamda?
31:33Şimdi ağırlık kaybına uğramakla sağlıklı zayıflamak arasında çok büyük bir fark var.
31:38Siz ağırlık kaybına uğrayabilirsiniz, açlık rejimleri yapabilirsiniz vs.
31:42Yeterince kolajen almayabilirsiniz, protein almayabilirsiniz ve kaba tabiriyle pörsürsünüz.
31:48Ve yine o karın ve göbek bölgesinde yine bir kalınlık durur.
31:51O yüzden egzersiz şart.
31:53Ancak ağır sporla egzersizi birbirinden ayırmak gerekir.
31:56Düzenli egzersiz evet.
31:58Ben genelde şöyle söylüyorum.
31:59İlk bir ay kaslara kan gitsin diye.
32:02Yani diyorum ki günde bir saat tempolu yürüyün.
32:04Sonra kadınlara genelde aletli pilates, erkeklere de direnç egzersizini öneriyorum.
32:10Erkeklerin biraz kas yapması lazım.
32:12Çok fazla Türk balkonu karısı diyorlar ya.
32:15Yani göbek çok arttı Türk erkeğinde.
32:17Göbek büyüdükçe ömür kısalır.
32:19Peki zihinsel ve bedensel anlamda bir inceleyecek olursak.
32:23Beden sağlığı ve zihin sağlığını bir arada nasıl koruyabiliriz?
32:27Şimdi bu çok önemli.
32:27Yani özellikle sağlıklı yaşam için gelen veya zayıflamak için gelen kişilerde ciddi oranda gizli depresyonda görüyorum.
32:35Özellikle kadınlarda bu daha fazla.
32:37Biz kadınlarımıza evet çok önünü açtık.
32:40Fakat kadınlarımız bu kadar yükü kaldırmakta biraz zorlanmaya başladılar.
32:44Ve sürekli güçlü olmak mecburiyetinde kalmak kadınların biraz dengesini bozdu.
32:49Kadın hem anne hem eş hem iş hayatı, kariyer yani her şeye yetişmeye çalışıyor.
32:55Bir arada bir de spor damı yapayım.
32:57İşte kişisel gelişim kursuna mı gideyim?
32:58Hepsi yarım yarım oluyor.
33:00Yani hepsini tam yapabilmek için muazzam bir efor sarf etmeniz lazım.
33:04Maddi manevi.
33:05Dolayısıyla gizli depresyon çok yaygın.
33:08Biz bedene bakmayı biliyoruz.
33:11Kalori hesabı, vitamin, tarifi biliyoruz.
33:12Ama ruha bakmayı unuttuk.
33:15Daha manevi bir topimdik biz.
33:16Yani daha sevgi dolu, daha paylaşımcı.
33:21Sofradaki edep adabı bile kaybettik.
33:23Yani şu an herkes elinde şeylerle, tabletlerle veya cep telefonlar gidiyor.
33:28Bangır bangır.
33:29Yani sofra edepi adabını bile kaybettik.
33:33Bizi hadi sofraya dendiği zaman kaba tabla ikiletmezdik.
33:36Ailenin en kademlik hissi sofranın başında otururdu.
33:38Sonra orada bir hoş bir minik bir dua veya hadi buyurun denirdi.
33:43Sofra bittiğinde bir şükür yapılırdı.
33:46Yemek piştiğinde teşekkür edilirdi.
33:47O an bile aslında ruhu besleyen bir an.
33:50Bilinç, fizyoloji değişiyor.
33:52Biz genelde edep ve adabı büyük ölçüde kaybettik.
33:56Sofrada kötü bir enerji olduğu zaman zaten sindirim de bundan etkileniyor.
34:01Siz de hatırlayın daha çocukken sofraya bir oturulurdu.
34:04Sofra bittiğinden sonra bir şükredilirdi.
34:06Yapanın eline sağlık denirdi.
34:09O bir şekilde yemek kutsanırdı.
34:11Yani sadece maddeyi değil biz orada maneviyatı da yiyorduk.
34:14Birliği, beraberliği.
34:16Şimdi bakınız tamamen bireysel, fast food, sadece karın doyurmak ve lezzet ağırlıklı bir beslenme tarzı var.
34:24Şükür gitti.
34:25Şükür gidince de bereket gidiyor.
34:26Manevi bereket de gidiyor.
34:27Ve dediğiniz şey bence çok ilginç.
34:29Bunun sindirme de yansıyor olması.
34:31Kesinlikle.
34:33Barsaklar ikinci beynimiz diye şimdi tıp bas bas bağırmaya başladı.
34:36Bunu ayur ve dahil tıbı veya tasavvuf vesaire yüzlerce yıl önce hep insanı beslenme fizyolojisini hazırlamak.
34:45Bu nedir?
34:46Tıpkı bilgisayara bir programdan başka bir yazım programını geçirmek gibidir.
34:49Yani sizin sofraya birlik bilinciyle oturduğunuz zaman ve de bir haydi bismillah veya neyse inancınız hangi kültürdeyseniz inancınız.
34:58Hadi afiyet olsun deyip hep beraber başladığınız zaman başka bir bilinç düzeyi başka bir fizyoloji ortaya çıkıyor.
35:04Kesinlikle.
35:05Ve Barsaklar ikinci beyin onu unutmayalım.
35:08Çok kısa bir reklam arası vereceğiz sonra tekrar birlikteyiz.
35:10Sevgili izleyicilerimiz kısa bir aradan sonra tekrar beraberiz.
35:13Kısa bir reklam arasından sonra tekrar beraberiz sevgili izleyenler.
35:16Ender Bey devam ediyorum sorularımla size.
35:18Çok güzel şeylerden bahsettik.
35:20Önemli noktaları vurguladık.
35:22Peki sağlıklı yaşama geçmek isteyen bir birey sizce nereden başlamalı?
35:26İlk adımı soracağım size.
35:27İlk adım karar vermeli.
35:29İşte o yeni yazılım programını yükleyecek ve ona bulaşan virüsleri temizleyecek.
35:33Yani işte tembellik virüsü, çok aşırı yemek virüsü, çok fazla tatlı işte yeme virüsü.
35:40Bütün bunları antivirüs programı diyecek.
35:42Ben sağ olup olmaya karar verdim ve bunun arkasında duracağım diyecek.
35:45İkincisi mutlaka kan tahli ve vücut bileşenleri analizi cihazına girerek ne kadar kas, ne kadar yağ, ne kadar kemik, ne kadar mineral, hücre dışı, hücre dışı bunların saptanması lazım.
35:56Kan tahli olmazsa olmaz.
35:58Yani çünkü bir demir eksikliği varsa sürekli doymayacak, sürekli bir şeyler yemek isteyecek.
36:02Şeker sorunu varsa, gizli şeker veya insülin direnci varsa, tiroid sorunu olabilir.
36:08O kadar çok faktör var ki ondan sonra kendinde hiçbir şey olmaz.
36:11Artık belediyelerin bile ücretsiz hizmet verdiği servisler var.
36:16Onlara başvurabilir.
36:17Hani illa bize gelmeleri şart değil.
36:19Bu arada işte Nisan ortası gibi de çok güzel bir kitap yazdık zayıflama üzerine.
36:26O kitap da piyasaya çıkacak.
36:27O kitabı okusalar bile yeter.
36:28Merakla bekliyoruz.
36:30Peki az önce bir virüslerden kurtulmalı dediniz yeni bir başlangıç yapmak için.
36:34Bence bu virüslerden biri mesela alışkanlıklar.
36:36Örnek veriyorum televizyon seyrederken sağlıksız abur cubur gıda tüketme isteği alışkanlığı gibi.
36:42Bunları da silip atmak gerekiyor aslında o yeni hayatımızda ama bunu kolaylaştıracak bir fikir verebilir misiniz?
36:49Şöyle genelde akşam saatleri.
36:52Şimdi ben sürekli güçlü olmak mecburiyeti ve gizli depresyonun çok üstünde durdum az önceki konuşmamda da.
36:57Şöyle bir şey var güçlü olma mecburiyeti genelde daha çok da kadınlarda akşam saatleri kalkıyor.
37:05İşte ya çocuklar yatıyor ya da işte ne bileyim alayak çekiliyor ve gün içinde yaşadığı bütün stresli konuşmalar, ödenemeyen şeyler, trafik sıkışıkları vs.
37:13Akşam büyük bir böyle stres hormonları salgılanarak mutlu olmanın en kolay yolu ağız tatmini.
37:21Tatlı yemeye ihtiyacı. O yüzden akşam saatleri bu hamur işleri, karbonhidratlar, tatlılar vs.
37:28Maalesef veya televizyon seyrederken sürekli şişmanlatıcı.
37:32Evet bazı darmanışlar var kafada.
37:35Onun için bir şekilde biz maneviyat yine aynı şeye döneceğiz.
37:39Biz maneviyatı kaybettik ve çok hırslı olduk ve çok kıyaslayıcı olduk.
37:44Biraz sakinlik lazım, çok da kasmamak lazım. Zaten öleceğiz ki.
37:48Değişmeyen tek gerçi ameliyatla cinsiyetin, siz mesela ameliyatla erkek bile olabilirsiniz.
37:53Veya tersi bile olabilir. Her şey değişiyor. Sadece ölüm değişmeyecek.
37:57Biz burada misafiriz. Burası metaverse, burası yok.
38:00Burası Elon Musk'ta bir yer, buranın bir ilizyonu olduğuna dair şüpheleri var demiş.
38:04Kesinlikle katılıyor. Burası transit yolcu salonu. Çok da kasmayın.
38:08Yani özümüz dolayısıyla ruha iyi bakmak, stres atmayı önlemek ve biraz manevi yönümüzü geliştirmek de sağlıklı olmak için çok önemli.
38:17Aksi takdirde bakın hep verdiğim bir örnek var. At ve binici gibi. Bedeni at diyelim. Bineciye de ruh diyelim.
38:25Şimdi buradaki binici, jokey, dünyanın en iyi jokeyi olsun. At bir gözü görmeyen, bir ayağı top alsa kendi de düşer.
38:33Üstündeki dünyanın en iyi jokeyini de düşürür ya boynu kırılır ya ölebilir, sakatlanabilir.
38:36Veya tersi, at dünyanın en iyi Arap atı İngiliz atıyor. Üstündeki jokeyi 140 kilo at kullanmayı bilmiyor.
38:42Bu sefer atı da sakatlar, kendi de gider. O yüzden beden ve ruh aynen at ve jokey gibidir.
38:48Birbirinden ikisi de sadece birine bakmak olmaz.
38:51Yani bu kadar botokslar, işte saça eklemeler, işte ameliyatlar şununla hiçbir karşı değilim.
38:58İyi insanın kendine bakması abartmadığı sürece güzel bir şey.
39:00Ama bu kadar bedene yatırım yaparken sen ruhuna ne yatırım yapacaksın?
39:04Unital risk.
39:05Çünkü ruh bu boyutta yok olmayacak ruh.
39:08Sadece ruh bir sonraki boyuta devam edecek.
39:10Kavcı olan.
39:11Evet yani ara sıra ölümü de hatırlamak lazım.
39:14Tek değişmeyecek gerçek ölüm. O yüzden çok da kasmayın.
39:18Nehirde akan bir kana gibi. Üzerinize düşeni yapın.
39:21Sonra çok kasmayın yani. Zaten misafiriz burada.
39:24Kesinlikle. Bu bakış açı da belki de birçok seyircimizin hayatında belli bir değişiklik yaratacak diye düşünüyorum.
39:29Peki bu sağlıklı yaşama geçtik. Karar verdik ve az önce aslında biraz konuştuk ama yine böyle çok kritik tüyo olarak bunu sürdürülebilir kılmak adına neler yapmalıyız?
39:40Bu yeni sağlıklı yaşam üzerimizde kalmanın tüyolarını da alabilirseniz.
39:44Ben şöyle öneriyorum bazı hastalara.
39:48Normal bir mayoyla veya bir şeyle aynanın karşısına geçin.
39:52Her gün kendinizi seyretin.
39:54Nerenizde beğenmiyorsunuz değil miyim de nerenizin daha iyi olmasını düşünürsünüz.
39:58Oraya kendinizle bir bağlantı kurun.
40:02Değil ki çok fazla göbek var.
40:03Göbek ben seni halledeceğim.
40:05Yani öyle tatlı bir hırs.
40:07İyi yönde tatlı bir hırs yapın.
40:08Bunun çok faydası oluyor.
40:10Bir de aynanın karşısına geçin.
40:12İnsanlar direkt göz teması kurduğu zaman kolay kolay çok profesyonel bir pokerci veya inanılmaz özel eğitim almış bir politikacı falan değilse göz teması ile direkt yalan söyleyemiyorsunuz.
40:22Gözünüzü hafifçe erkekler genelde sağ yana doğru kaydırır.
40:26Kadınlar 8 tane şeyi var.
40:28Yalnız farklı.
40:29Farklı farklı beden dilinde.
40:31Aynanın karşısına geçin ve göz teması kurup kendinizi ben kendimi seviyorum.
40:35Benim işte şu an bazı sağlık sıkıntılarım var veya kilo sorunum var.
40:39Ben bunu yenebilecek güçteyim.
40:42Şu anda itibaren irademi zaaflarımın üzerine çıkartıyorum.
40:46Sürekli bunu tekrarlayın.
40:48Telkin yapın kendinizi.
40:49Ama göz teması hiç kaybetmeyorsanız.
40:51Aslında bunu bir savaşa dönüştürmeden keyifli bir yerden, pozitif bir yerden yapmamız gerektiğini anlayın.
40:55Bir de seyredin.
40:56Bedeninizi elleyin bakın.
40:58Ağrıyan yeriniz var mı?
40:59Lümbür lümbür yağ olan yeriniz var mı?
41:01Kambır mı duruyorsunuz?
41:02Bu arada dik durun lütfen.
41:03Çok kişi kambır duruyor olabilir şu an.
41:05Ondan sonra bir bakın, bir kontrol edin.
41:07Elleyin, bakın.
41:08Bazen koklayın.
41:09Kendinizi yani bir hissedin.
41:11Kendinizi hissedin.
41:12İçeride müthiş bir sistem dönüyor.
41:14Korkunç bir mekanizma dönüyor.
41:15Ona biraz saygı göstermek lazım.
41:21Ender Bey, yıllardır sağlık ve beslenme alanında edindiğiniz bilgi ve tecrübeyle binlerce, belki daha fazla hastanın hayatına dokunduğunuz birçok kişiye umut oldunuz.
41:30Sizce sağlıklı ve bilinçli bir yaşam sürdürmek için işin sırrı nedir?
41:34Bir kere asla pes etmeyeceksiniz.
41:36Her gün, her sabah uyandığınızda ben bugün de kendimi sevmeye, kendime iyi bakmaya, bedelime ve ruhuma zarar vermemeye kesin kararlıyım ve bunun arkasında duracağım diyeceksiniz.
41:47Kısa, 15-20 saniyelik bu telkin bile yeter.
41:50Her gün, her gün, her gün bu yazılım programını sürekli kendinize yükleyeceksiniz.
41:55Ve de verdiğiniz söz, kendinize verdiğiniz sözle saygısızlık etmeyip o söze uyacaksınız.
41:59Ender Bey çok teşekkürler, ağzınıza sağlık.
42:06Estağfurullah, sağ olun.
42:06İyi ki geldiniz.
42:07Sağ olun.
42:08Sevgili izleyicilerimiz, işin sırrından bu haftalık da bu kadar.
42:11Haftaya tekrar görüşmek üzere.
42:12Kendinize çok iyi bakın, hoşçakalın.