İsrail'in Şam'a saldırıları söz konusu. Bölgeye giden CNN TÜRK Haber Müdürü İdris Arıkan ve Kameraman Emir Ünlü, izlenimlerini Gazeteci Güngör Yavuzaslan'la birlikte aktardı.
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Ümeyye ya da Türkçe ismiyle Emeli Meydanı'ndayız. Burası savaşın sembol mekanı.
00:06Şurada gördüğümüz mekanda meçhul asker anıtı var. Hemen yukarısında da Kasyun Dağı var.
00:11O Kasyun Dağı savaşın stratejik noktalarından biri olarak tanımlanıyordu.
00:16O bölge aynı zamanda o Salihun denilen bir mahalleye hemen dağın altında öyle bir mahalle var.
00:22Ve orada da bir dönem 1930'lardaki o Hatay'ın Türkiye'ye katılmasıyla birlikte oluşturulmuş bir Türk mahallesi olduğunu söylemek mümkün.
00:31Neden Kasyun stratejik bir mekan olarak tanımlanıyor diyoruz.
00:35Çünkü savaş sırasında özellikle 2011'de başlayan Suriye Savaşı sonrası Şam'da bazı bölgelerin oradan Esad güçleri tarafından hedef alındığı iddiası vardı.
00:46Hemen yanında şu bölgede şurada da bir bina göreceksiniz. O bina'nın hemen öte tarafında da Suriye Savunma Bakanlığı binası var.
00:55Şunu da söylemek lazım. Suriye'nin eski savunma bakanı Hasan Türkmann'in de suikaste aynı bölgede olmuştu.
01:01Yani bu bölgeyi bir tanımlamak açısından anlatmak gerekiyor.
01:05Burası da tam olarak hemen önümüzdeki yerde Şam kılıcı olarak tanımlanan bir yer ve arkasında da opera binası var.
01:12Burası aslında tarihi bir mekan. Yani bunu anlatmak açısından söylüyorum.
01:17Niye? Çünkü hemen arkasında da Süleymaniye Medresesi var.
01:20Yani bu medrese aynı zamanda Kanun Sultan Süleymaniye'den Süleyman'dan sonra gelen bir medrese.
01:26Yani Şam'ın tarihi özelliğini de göstermek gerekiyor.
01:29Bir nokta daha var. Hemen arkada şu karşı tarafta bir saray var. Çok uzakta göreceksiniz.
01:36O sarayda işte Esad yönetiminin kullandığı saraylardan bir tanesi.
01:39Aynı zamanda şu muhacirin bölgesi de hemen yan tarafta.
01:44Orası da Esad yönetiminin kullandığı daha çok zenginlerin olduğu bir bölge olarak tanımlanıyor.
01:49Şimdi bugün baktığımızda durum ne? Yani sokakta durum ne? Kim ne konuşuyor sorusuna gelince.
01:54Şimdi sokakta normal bir yaşam sürüyor.
01:58Sokaklarda insanların ekmek sattığını, alışveriş yaptığını görüyoruz.
02:02Burada işte hali hazırda bu Suriye yeni bayrağını satıldığını, atkılarını satıldığını, bunlarla birlikte satışların yapıldığını görüyoruz.
02:12Fakat şunu da söylemek lazım. Tabii güvenlik var. Yani güvenlik de var. Kontrol noktaları da var.
02:17Bir de tabii gelinen son noktada İsrail'le bir çatışma durumu var.
02:22Yani İsrail'in Suriye'ye saldırması durumu var.
02:24İşte bu Katsun Dağı'nı gösterdik ya hemen ötesinde birkaç dağ, tepe ötesinde de o Herman Dağı var ki o Herman Dağı da aynı zamanda İsrail'lerin o bölgeye yerleşmesini,
02:35Golan Tepeleri sonrası o bölgeye yerleşmesinin sürdüğü hatta tartışıldığı bir nokta olarak, işgalci olduğu bir nokta olarak karşımıza çıkıyor.
02:43Şimdi yanımızda tabii bile burada gazeteci arkadaşımız Güngör Yavuz Aslan da burada.
02:48Beraber buradayız. Onunla da bir konuşmak lazım. O da gözlemlerini aktarsın.
02:52Şimdi Güngör geldik, geziyoruz, görüyoruz. Şunu söylemek lazım.
02:57Yani sokakta bir gerilim yok ama Amerikalıların baktığımızda, Amerikalıların işte seyahat etmeyin uyaralarına baktığımızda bir sıkıntı olmasa da burada bir soru işareti var.
03:11Ne oluyor yani?
03:12Yani ABD kendi vatandaşlar için seyahat etmeyin açıklamasında bulundu.
03:16Ama biz 3-4 günden beri Şam'dayız. Biz Amerikan vatandaşlarını gördük burada.
03:20Dün akşam Polonyalıları gördük, Endonezya vatandaşları gördük. Şam normalleşmeye çalışıyor.
03:25Ama şöyle bir şey var yani buradaki yetkililer de söylüyor.
03:29Fazla güvenli olmayan yerleri tek başına insan kaçırma olayları olabilir diye.
03:33Bu zaten savaş sonrası bir durum var.
03:36Yani şunu hatırlatmak lazım.
03:38Irak'ın 2003'te işgali sonrası yaşanan bir kısa bir rahatlık dönemi olmuştu ama sonrasında gerilim arttı.
03:46Ama burada onun olması zor görünüyor.
03:48Ne? Çünkü özellikle ülke içerisindeki askeri güç ağırlığını koymuş durumda.
03:55Yeni orada evet güvenlik noktaları, bir polis teşkilatı kurdular burada.
03:59Özellikle Şam için özel uygulamaları var. Mahalle girişlerini tutuyorlar.
04:03Silah taşımasına izin vermiyorlar. Yani silah taşıma yetkisi olmayanlara izin vermiyorlar.
04:07Normalleşmeye çalışıyor. Bakın burada Türkiye'den çok büyük bir heyet var.
04:10Sayın Ulaştırma Bakanımız.
04:11Geniş bir.
04:12Dün Suudi Arabistanlılar buradaydı.
04:13Her gün bir ülkeden, bir Ortoduk ya da Avrupa ülkesinden insan var.
04:17Ama böyle güvenlik kaygıları koyduğunuzda, işte ufak tepek iş yapmaya gelen insanlar var.
04:21Biz Türkiye'den de gördük, Körfüz ülkelerinden de gördük.
04:24ABD'nin açıklama kocaman bir soru işareti koyuyor.
04:26Şunu görüyorum ben. Yani havalimanına baktığımızda şunu da gördük.
04:29Yani mesela bugün işte Türk Hava Yolları uçağının havalimanına indiğini gördük.
04:33Arkasından Katar'ın indiğini gördük.
04:35Suudi Arabistanlılar.
04:35Suudi Arabistanlılar.
04:36Yani burada aslında bir hareketlenme var.
04:39Ürdün uçuyabilir miyim?
04:39Ama o hareketlenmenin sonucunda bir istikrar oluşur mu?
04:43İstikrarın önünde bir engel var.
04:45Ne var? İsrail var.
04:46Tabii. Sen de az önce anlattın.
04:47Şimdi bulunduğumuz noktadan biz kuş bakışı gitsek 15-20 kilometre ötemizde Hermon Dağı'nda İsrail unsurları var.
04:55Belirli bir şekilde.
04:56Bu da ister istemez Suriye'nin başkentine bir tedirginlik, bir güvenlik kaygısı düşündürüyor.
05:01Olmasa bile insan düşünüyor.
05:03Ama az önce kameraman arkadaşımız da gösterdi.
05:05Burada çocuklar, insanlar hayatın olağan akışlarına dönmek istiyor.
05:08Şam normalleşmeyi istiyor.
05:10İşte bu, az önce sizin de anlattığınız bu açıklamalar, soru işaretleri, yetkililerin olsun.
05:15Halkın acaba tekrar o eski günlere döneceğiz bir korkusu var.
05:19Ve konuştuklarımız dönmek istemiyorlar.
05:21Normalleşmeyi istiyorlar.
05:23İşte özellikle burada gençler var.
05:24İstanbul'daydık, Antep'teydik, geri döndük.
05:26Neden? Dedim biz Şamlı'yız, evimize döndük.
05:28Geri dönüşlerin başladığı tam bir arifede.
05:30Bu tür, ne diyelim, açıklamalar insanları ister istemez üzüyor.
05:36Bir de şunu söyleyeyim.
05:37Şam, sen de önceden geldik.
05:39Çok büyük bir şehir, hani merkeziyle.
05:41Belki gezeceğiz.
05:42Burada kapisi Kanuni Sultan Süleyman, Yavuz Sultan Selim'in eserleri karşılayacak.
05:46Selahattin Eybi'nin türbesi burada.
05:48İlk hava şehidimiz, üç tane hava şehidimiz burada kabri var.
05:52Sultan Vahdettin'in kabri burada.
05:53Aslında burası Anadolu'nda bir özet.
05:56Şunu söylemek lazım hazır bu konuda.
05:59Şimdi burası, şu içinde bulunduğumuz evi bir meydanı.
06:04Aynı zamanda Eskişam'ın girişi konumunda.
06:07Yani biraz sonra beraber.
06:08Öte taraf, aslında Eskişam'a giden yol.
06:12Yani burası Yenişam'ın başlangıç yeridir.
06:15Eskişam'a giden yol ve o bölge aslında Türkiye'nin de, Osmanlı'nın da içerisinde tarihini barındırdığı bir yer.
06:23Tabii tabii.
06:24Onu söylemek lazım.
06:25Yani burası, burada bir vatandaşın, bir halkın bir beklentisi varsa.
06:30Burada işte 1930'larda gelen Türkler var.
06:34Burada Türk mahallesinde.
06:35Kanun Sultan Süleyman döneminden kalan Türkmenler var.
06:38Suriye Türkmenleri var.
06:39Golan Türkmenleri var.
06:40Şam Türkmenleri var.
06:41Dört saat gitsek Halep Türkmenleri var.
06:43Tabii ana asli unsur Araplar.
06:47Şimdi siz çok değerli bir şey söylenir.
06:49Burası Şam'ın kapısı aslında Anakavşa.
06:51Biraz sonra gittiğimizde İstanbul Hicaz Demiryolu'nun otakarına kadar, postanesine kadar, Selimiye, Süleymaniye, Kürlezi'sine kadar hep aslında Anadolu'yu gördüğümüz birçok eseri görüyoruz.
07:04Ejdat hiç çıkmayacakmış gibi Şam'a hizmet etmiş ve Şam'ı ayakta tutmaya başlamış.
07:09Ama 13 yıl savaştan sonra mevcut duruma az önce havaalanan gelirken Kuta var.
07:13Kuta'nın doğusu yıkık.
07:15Yıkık ama şehir merkezine geldiğimizde biraz daha normal bir durum görüyoruz.
07:19İşte insanlar da istikrar içinde, güven içinde yaşamak istiyorlar.
07:22Ailelerle konuştuk.
07:23İş istiyorlar.
07:25Kaynak aktarılmasını istiyorlar.
07:26Özellikle uluslararası yardımın daha fazla gelmesini istiyorlar ama tedirik bu İsrail ciddi anlamda kafalarını karıştırıyor.
07:33Onun ilgi de bana şunu söylediler.
07:35Pentagon bu açıklamayı yaptı.
07:36Seyahat uyarsa aynı gün İsrail Genelkurmay Başkanı da Hermon Doğan'a geldi.
07:42Yani bunun tesadüf olmadığını da düşünüyorum.
07:45Yani Hermon Doğan'ın buradan 10-15 kilometre ötesi olduğunu düşünürsek şurada işte Kastun Doğan'ı tekrar gösterirlerse Eski Sarayı da birlikte arka tarafında da hemen öte tarafında belki şu anda kadraja yansımıyor ama 10-15 kilometre ötesinde de Hermon Doğan olduğunu söylemek lazım.
08:04Bir de İsrail Genelkurmay Başkanı'nın birkaç gün önce orayı ziyaret ettiğini söylemek lazım ki bu aslında buradaki taşları oturtan bir şey.
08:14Şunu söyleyerek hani yayını tekrar İstanbul'a vereceğim.
08:19Şimdi burada geldiğimiz noktada bu meydanın tarihi aynı zamanda son dönemdeki Suriye tarihi.
08:27Yani Suriye'de işte iç savaşta 2011'de verilen mücadelenin sonucu burada kutlanmıştı.
08:33Ama geçmişe döndüğümüzde burada ne zaman bir huzur sağlandı konusunda döndüğümüzde 1500'lerdeki işte 1517'deki ta o savaşa dayanıyor.
08:43Yani Türkiye'nin Osmanlı'nın o dönemdeki etkisine dayanıyor.
08:48Bugün de geldiğimiz noktada birbirine muhtaç, birbirine ihtiyacı olan toplumlar görüyoruz.
08:55Yani 100 yıl sonra tarih tekrarlıyor ve Türkiye'ye doğru gittiğimizde güvenlik artıyor.
09:00Halep, Gaziantep, Halep'ten Şam'dan işgalci İsrail topraklarına gidip güvenlik riskleri var.
09:05Burada da istikrarsızlık noktası İsrail görünüyor ki bunu da işte toplumların bireraya gelerek, el ele vererek, Türk olsun, Arap olsun, Kürt olsun, Dürzüler olsun,
09:17burada o anlamda bir işbirliği yapması gerektiği bir döneme giriyormuş gibi bir görünüyoruz.
09:23Bakalım bundan sonra ne olacak?
09:25Tabii nasıl gelişmeler olacak?
09:27Türkiye'nin de burada işte buraya karşı önemli bir adımları var.
09:32Bugün Ulaştırma Bakanı Sayın Abdülkadir Ulaloğlu burada.
09:36Burada işbirliği çalışmalar üzerinden, işbirliği üzerinden çalışmalar yapılıyor.
09:41Bakalım ne olacak diyelim.
09:42Sözlük tekrar İstanbul'a bakalım.
09:43İzlediğiniz için teşekkür ederim.