Oynatıcıya atlaAna içeriğe atlaAltbilgiye atla
  • dün
Türkiye’de deprem sarsıntısı hissedildiğinde ilk refleks; avizelere, tavandan sarkıtılan lambalara bakmaktır. Kristal taşların birbirine vurduğu görüldüğü an deprem olduğunu onaylanır, sallanmaya devam ediyorsa Richter ölçeğine kadar söylenir.

Hatay Samandağ’da yaşayan 11 yaşındaki Beril ve Çağlar, bu refleksi bir adım öteye taşıdı. Sadece avizeye bakmakla yetinmediler ve onu bir hayat kurtarma aracına dönüştürdüler.

6 Şubat depremlerinde ailesinden 15 kişiyi kaybeden Çağlar ve sınıf arkadaşı Beril, yaşadıkları depremin gece olmasından yola çıkarak bir bilim projesi geliştirdiler ve bilim yarışmasına katılarak ödül kazandılar.

Avizeye yerleştirdikleri bir sensör sayesinde deprem titreşimleri algılandığında sesli uyarı sistemi devreye giriyor ve ev halkını uyandırıyor. Ayrıca güvenli bir şekilde tahliye yapılabilmesi için kapı ve pencereler otomatik açılıyor, elektriklerin kesilmesi durumunda da çıkış yollarını aydınlatan led ışıklar devreye giriyor.

İkilinin hayat kurtaran bu projesinin ilk tohumları, okullarına gelen ‘Bilim Kuşağı Atölyeleri’ ile atıldı.

Peki, nedir bu bilim kuşağı atölyeleri?

Türkiye’nin, dört bir yanındaki ihtiyaç sahibi okullarda okuyan öğrencilere, yeni teknolojileri öğrenebilecekleri bilim setleri gönderilir.

Türkiye İş Bankası ve Petrol Ofisi Grubunun iş birliği ile gerçekleşen bu ‘bilim seferberliği’ ile gönüllü rol model öğretmenler aracılığıyla dezavantajlı bölgelerdeki parlak gençlere teknolojik bir donanımla araştırma yapma fırsatı tanınıyor.

İlk adımda yıl sonuna kadar 750 bin çocuğa ulaşılması hedeflenen bu sosyal sorumluluk projesi sayesinde depremde hayat kurtarabilecek bir icat yapan ‘Yaşam Savunucuları’ ekibine Berna Abik'in sunumuyla yakından bakalım.
Döküm
00:00Türkiye'de deprem sarsıntısı hissedildiğinde ilk refleks avizelere, tavandan sarkıtılan lambalara bakmaktır.
00:08Kristal taşların birbirine vurduğu, görüldüğü an deprem olduğu onaylanır, avize sağlanmaya devam ediyorsa Richter ölçeğine kadar söylenir.
00:17Hatay Samandağ'da yaşayan 11 yaşındaki Beril ve Çağlar bu refleksi bir adım öteye taşıdı.
00:23Sadece avizeye bakmakla yetinmediler ve onu bir hayat kurtarma aracına dönüştürdüler.
00:286 Şubat depremlerinde ailesinden 15 kişiyi kaybeden Çağlar ve sınıf arkadaşı Beril, yaşadıkları depremin gece olmasından yola çıkarak bir bilim projesi geliştirdiler.
00:39Bir bilim yarışmasına katılarak ödül kazandılar.
00:42Avizeye yerleştirdikleri bir sensör sayesinde deprem titreşimleri algılandığında sesli uyarı sistemi devreye giriyor ve ev halkını uyandırıyor.
00:52Ayrıca güvenli bir şekilde tahliye yapılabilmesi için kapı ve pencereler otomatik açılıyor.
00:57Elektriklerin kesilmesi durumunda da çıkış yollarını aydınlatan LED ışıklar devreye giriyor.
01:03İkilinin hayat kurtaran bu projesinin ilk tohumları okullarına gelen bilim kuşağı atölyesinde atıldı.
01:09Peki nedir bu bilim kuşağı atölyeleri?
01:12Türkiye'nin dört bir yanındaki ihtiyaç sahibi okullarda okuyan öğrencilere yeni teknolojileri öğrenebilecekleri bilim setleri gönderilir.
01:20Türkiye İş Bankası ve Petrol Ofisi grubunun iş birliğiyle gerçekleşen bilim seferberliğiyle gönüllü rol modeli üretmenler aracılığıyla dezavantajlı bölgelerdeki parlak gençlere teknolojik bir donanımla araştırma yapma fırsatı tanınıyor.
01:36İlk adımda yıl sonuna kadar 750 bin çocuğa ulaşılması hedefleniyor.
01:40Bu sosyal sorumluluk projesi sayesinde depremde hayat kurtarabilecek bir icat yapan yaşam savunucuları ekibine yakından bakalım.
01:48Beril ve Çağlar çok güzel bir proje yaptınız ve durumla siz bir bilim ödülü kazandınız.
01:54Nedir bu projenizin ismi?
01:55Hayatı bir şans daha var.
01:58Bu projeyi yapmaya nasıl karar verdiniz?
01:59Depremlerin genelde gece olmasıyla ailemdeki 15 kişinin kapıya doğru yönelmesi ve kapının sıkışması nedeniyle vefat etmesi durumunda bu yola çıkarak bir proje geliştirmeye çalıştım.
02:11Nasıl çalıştığını gösterir misiniz?
02:13Projemizi yaparken ilk önce en çok buzzer eklemek istedim.
02:18Buzzer ne?
02:19Buzzer ses sensörü yani geceleyin deprem olduğunda genellikle insanları uyandırmak için çünkü çoğu kişi uyanamadığı için ondan da vefat etmiş olabilir.
02:30Bir algılayıcı ekledik.
02:32Bu daha sarsıntı ağrında lambanın salaldığını algıladığında çalışacak.
02:37Bir de led ışığı ekledik.
02:39İnsanlar önlerinde tuğlaya falan çarpmaması için.
02:41Çıkarken yollarını görsünler diye.
02:44Beril'in dediği gibi bu durumda da güvenli tahliye olabileceklerdir.
02:48Bir de şurada servo motor.
02:50O motorlar da hemen kapı ve pencereleri rahat bir şekilde açıp.
02:55Açılıyor.
02:55Kendiliğinden açılıyorlar yani.
02:57Arkadaşım setler gelmeden önce bu projeyi nasıl yapabilirim falan hep böyle düşünmüş.
03:03Sonra okulumuza bu gelince hemen bu projeyi yapalım dedik ve birlikte bu projeyi tasarlamaya başladık.
03:10Başka fikirler var mıydı sınıfınızda?
03:11Evet.
03:12Engelliler bastonla yürürken düşme tehlikesi olduğu için şişme koltuk gibi bir şey düşmeye geldiklerinde o yana doğru şişme yatak açılıyor ve yere düşmüyor.
03:25Yorulduğun zaman da kullanırsın aslında.
03:26Yaparken bunu zorlandığınız kısımlar oldu mu?
03:31Evet.
03:32Sensör çalıştırıyoruz.
03:34Kodunu yazmışız.
03:36Motorlar çalışmadı.
03:38Sonra eğer ve değilse kodunu bulduk.
03:40O kodu koyunca yerleştirdik kodları.
03:43Böylece çok güzel çalıştı.
03:45Moraliniz bozuldu mu çalışmayınca?
03:47Evet.
03:48Ne yaptınız peki ama?
03:49Evet hiç pes etmedik.
03:51Devam ettik ve çalıştık.
03:53Çok beğendik biz projemizi.
03:55Birinci olmaya da çok mutlu olduk.
03:58Hatta şey birinci etabı çalışırken arkadaşım bizim evde kaldı.
04:02Birlikte yaptık.
04:03Ne güzel.
04:05Bizim evde yaptık bu projemizi.
04:07Şahane.
04:07Eğlendiniz de yani aynı zamanda.
04:09Evet çok eğlendik.
04:10Peki başka ileride icat etmek istediğiniz bir şeyler var mı?
04:13Biz böyle merdivenli bir apartman düşünüyoruz.
04:17Oradaki merdivenleri de daha şey böyle sağlam yapıcı.
04:22Daha zor bilemezsek büyük mühendislerle artık yapabilirler.
04:26Ama siz de çok güzel bir şey yapmışsınız.
04:28Teşekkürler.
04:29Çok da uygulanabilir bir şey.
04:30Hele bu avizinin üstüne koyduğunuz şey ses sensörü bence gerçekten hayat kurtarabilir.
04:36İleride ne olmayı düşünüyorsunuz siz meslek olarak?
04:39Ben normalde dansçı veya şarkıcı olmak istiyordum.
04:42Ama TV ile çalışınca belki teknoloji alanında çalışırım.
04:47Belki mühendis olurum bilmiyorum.
04:49Hangi danseni çok seviyorsun?
04:51Var mı?
04:52Bilmem.
04:53Ama demek ki bir şey yapıyorsun.
04:54Dans ediyorsun sürekli.
04:56Seviyorsun dans etmeni.
04:57En çok hangi müzikleri dinliyorsun mesela?
05:00İngilizce.
05:01En sevdiğin hangisi şu anda?
05:03Meow.
05:04Meow.
05:05Evet.
05:05Ben karar vermemiştim ama bu bilim setlerini görünce mühendis olmayı ya da bir teknoloji mühendisi olmayı da düşündüm.
05:16Çok çok teşekkür ediyorum size.
05:18Evet teşekkür ederim.
05:19Umarım bu projenizi gerçekleştiren birileri olur.
05:23Umarım.
05:24Hocam yaşam savunucuları ekibinin öğretmeni sizsiniz.
05:28Evet.
05:29Projemizin adı Hayata Bir Şans Daha Ver projesiydi.
05:33Projenin çıkış kaynağı da şu olmuştu.
05:35Bir öğrencimin kendi düşündüğü bir çalışmaydı.
05:39İnsanların kapı eşiklerinde ve pencere kenarlarında vefat etmesinden dolayı.
05:44Belki de kapı ve pencereler açılsaydı öğretmenim onlar halen hayatta olabilirlerdi.
05:49Cümlesinden yola çıktık aslında.
05:51Bunun için o zaman ne yapabiliriz dedik.
05:53Hani öğrencim de öğretmenim hani biz bu acıları yaşadık ama belki başka çözümler bulursak başkaları bu acıları yaşamaz diye düşündüm.
06:03Depremlerin genelde gece olmasından dolayı insanların uyurken depreme yakalanma durumlarından dolayı aslında yola çıktılar.
06:10Ve insanları uyandırmak için aslında bazıra eklediler.
06:14Ledleri de kızım bunların eklenmesini istedi.
06:17Ben bu projeyle birlikte öğrendim.
06:20Biz evden çıkarken meğersem tuğlalara basmış ve canı yanmış.
06:23Hani o an ışıkları görseydim belki önümü görseydim canım yanmazdı.
06:28Ve bu şekilde hani aslında kendi yaşadıklarımızı bir daha kimsenin yaşamaması için neler olabilir?
06:35Ne tür önlemler alabiliriz?
06:36Aslında bunun üzerinde yoğunlaştık.
06:39Bilim kuşağı atölyeleri sırasında çocuklarda değişiklik fark ettiniz mi?
06:43Tabii ki.
06:44Tabii ki bunun artıları çok fazla oldu.
06:46Hani hem manevi anlamda hem de geleceğe bakış açısı olarak da çocuklara çok büyük artıları oldu.
06:53En azında çocuklar etraflarındaki var olan sorunlara daha farklı bir göze bakmaya başladılar.
06:59Ve çözüm üretmeye çalışıyorlar.
07:01Hani proje olsa da olmasa da, yarışma olsa da olmasa da öğretmenim işte şöyle bir sorun arasında biz buna böyle de bir çözüm üretebiliriz.
07:10Aslında böyle de yapılabilir.
07:12Bu tarz cümleleri çok daha fazla duymaya başladık.
07:15Bir pencere bile açabilsek ne mutlu bize.
07:18Çocuklar merak etsin, öğrensin, icat etsin ve öğretebilsin diye.
07:25Okul sıralarından dünyaya açılabilsinler diye.
07:29Bilim kuşağı atölyeleri.
07:42İzlediğiniz için teşekkür ederim.

Önerilen